Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC<br />
nean, ordura arteko Elizaren egitura eta antolamendu orokorraren berrikuntzari<br />
ekin zi tzaion Iruñeko elizbarrutiko bazter askotan 6 .<br />
Mende aldaketarekin bat, 1800. urtean, Juan Bautista <strong>Agirre</strong>k oso kargu<br />
eklesiastiko altua eskuratu zuen: Gipuzkoako Ar tzapezgoko Diputatu Nagusi<br />
izatea. Ozaetaren arabera (24. or.), Gipuzkoako apaizen artean nahiko ezaguna<br />
zen 1800a baino lehen. Diputatu Nagusi izateak de facto ekar tzen zuen Gipuzkoako<br />
Elizbarrutiko apaizen buru izatea. Postu hori, elizaren orduko antolaketa<br />
kontuan hartuz, apezpikuaren ondorengo postua zen 7 . <strong>Agirre</strong> figura publikoa<br />
izango zen instituzio erlijiosoetan, eta beharbada baita zibiletan ere.<br />
Hala ere, ez bide zuen nahi izan kargu hura, ez ziren garai bake tsuak:<br />
Konben tzioko Gerra pasatu berria zen (1795), eta erlijio munduak talka egiten<br />
zuen Europatik zetozen Ilustrazioaren ideiekin. Baie tza eman zuen, hala ere,<br />
eta badirudi paper garran tzi tsua izan zuela fran tsesen aurkako Independen tzia<br />
Gerran. Diputatu Nagusi kargua hartu, eta hurrengo urtean, 1801.ean, lehenengo<br />
bilera antolatu zuen Tolosan. Berehala, 1802.an, bere liburu zabalduenaren<br />
aurkezpena egin zuen (CC). Lan hori, dotrina irakasteko metodoa, urte<br />
bat geroago publikatuko zen Tolosan, Andres Gorosabelen moldiztegian.<br />
1803an Asteasuko Parroko izendatu zuten. Anaia Jose Antonio izan zuen<br />
lankide, benefiziatua bai tzen berau 1783tik. Juan Bautista <strong>Agirre</strong>k Diputatu<br />
Nagusi kargua 1815. urtean u tzi zuen, eta Asteasuko parroko soil moduan<br />
eman zituen azken urteak.<br />
Bada alderdi harrigarri bat <strong>Agirre</strong>ren bizi tzan. Zer ikasketa egin zuen? Ez<br />
dago datu zeha tzik zer eta non ikasi zuen esateko. Haren aita Martin <strong>Agirre</strong>k<br />
Asteasuko alkateari bere seme Juan Bautistaren hidalgia froga eskatu zion<br />
1762an. <strong>Agirre</strong>k Valladoliden ziharduen teologiako ikasketak egiten. Ameriketako<br />
osabaren gutun baten arabera, 1763an <strong>Agirre</strong>k Iruñean ziharduen<br />
teologiako 2. kur tsoan jesuitekin. Eta horixe da dakigun guztia.<br />
Aldiz, Jose Antonio anaiaren ikasketei buruz datu asko dago. Oñatiko Sancti<br />
Spiritus Uniber tsitateko erretoreak 1778. urtean luzatu zituen dokumentue-<br />
6 Asteasuko parrokia Iruñeko diozesiaren barruan koka tzen zen. Orduko antolamenduaren<br />
arabera, Hegoaldeko euskal diozesiak bi ziren: Calahorrakoa eta Iruñekoa. Errioxakoan<br />
zeuden Bizkaia ia osoa, Araba eta Gipuzkoako Lein tz-Oñati aldea; Iruñeko diozesian Nafarroa<br />
eta Gipuzkoa zeuden.<br />
7 Ozaetak bere tesina hondarrean bilduriko gutuneria azter tzea aski da <strong>Agirre</strong>ren i tzalaz<br />
errepara tzeko. Bertan, Amundarain, Otegik eta bestek <strong>Agirre</strong>n aldeko bozka ematen dute<br />
sasoiko erabakiei aurre egin diezaien Asteasukoak (Ozaeta, III. eranskina)<br />
23