Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC
3. Modulua: Sermoien ilokuzio-esanahia an tzematen da (hizketa-egintzen
azterketa eginez);
4. Modulua: Sermoien analisi enun tziatibo-diskur tsiboa egiten da (beti
ere alderdi sozio-diskur tsibo edo “goitik-beherako” norabide horren
bila);
5. Sermoien erretorika nola zedarritu proposa tzen da (sermoien eredu
erretorikoaren analisia).
Bistan denez, lehen modulua –edo kapitulua– ez da min tzaira barnekoa,
analogiaz izendapen hori eman diogun arren. Baina beharrezkoa dugu, lagungarria
baita elkarreragin alderdiak argi tzeko. Instan tzia enun tziatiboaren eta
min tzairaren arteko hartu-emanak deskribatu behar ditugunez, behar dugu
jakin zein testuingurutan txerta tzen den enun tziazioa bera.
Ondorengo puntuan, modulu bakoi tzaren nondik norakoak aurkezten
ditugu, baita corpusa hauta tzeko arrazoiak ere.
0.2. LANAREN EGITURA
0.2.1. CORPUSA DELA-ETA
Agirre Asteasukoa hauta tzeko irizpideak corpusaren ezaugarriek baldin tzatzen
dituzte, kantitatez eta kalitatez esangura tsua denez gero Eracusaldiac
obra. Agirreren prosari, gainera, prosa erlijiosoan gu txitan ikusten den sen,
“jatortasun” eta irakurketa goza tsua a tzematen zaizkio.
Gure hautua Eracusaldiac (1850) azter tzea izan da, sermoi dotrinalez osaturiko
trilogia bat. Albo batera uzten dugu publikatu zuen beste obra (bizi tzan
publikatu zuen bakarra), Confesioco eta Comunioco Sacramentuen gañean Eracusaldiac
(1803). Bi arrazoi izan ditugu hautu hau egiteko: batetik, izanik
azken obra honen parte bat umeen tzako dotrina, corpusaren homogeneotasuna
galduko genukeelako; bestetik, liburu horretan erabilitako gaiak eta moldeak
oso ugari aurki tzen direlako Eracusaldiac obran. Beraz, ez da idazle baten
obra osoaren azterketa, molde ba tzuen idazlanen azterketa baizik
Agirreren sermoiak, orobat, ez ziren Asteasuko parrokian esateko ida tzi,
edo ez bederen han soilik esateko sortu. Ai tzitik, sermoiak beste apaiz ba tzuek
erabil tzeko ida tziak izan ziren, sermoi eredu izateko (cf. obraren eskain tza,
hiru liburukietan, “Esquein tzen diezte Apaiz Euscaldunai”, ikus eranskinak,
9