Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
254<br />
ARANTZA OZAETA<br />
eta ideologikoak testu endogamiko gisa ager tzen dira, gaien gehiegizko<br />
errepika tzean (ahozkotasun marka bezala) oinarrituta. Beraz, adibidea ez da<br />
adi tzeko bidea, baizik eta jarraibidea.<br />
Ondoriozta daiteke <strong>sermoia</strong>ren elementu espirituala ez dela hegemonikoa,<br />
ohartarazpen, izan-arazpen eta praxiari emana baitago. Horrela, bada, <strong>sermoia</strong><br />
pathosak gobernaturiko berbaldia da, genero epidiktikotik izango lukeena, koherentea<br />
dena bere izatearekin (hortik ikuskizun edo espektakuluaren diskurtsoa,<br />
<strong>sermoia</strong>ri “fun tzio”, “pun tzio” esatea).<br />
Sermoigin tza hilabeteetan eta urteetan luza tzen den diskur tso bakarra eta<br />
diskur tso jarraia da. Progresiboki en tzuleak barnera tzen du munduari buruzko<br />
eszenografia bat beste bat(zu)en ezaba tzea dakarrena (Ilustrazioaren mundua<br />
eta beste sinisteena –heterodoxia, praktika paganoak–, erlijio katolikoa esklusibista<br />
delarik). Erretorikak eszena enun tziatiboaren banaketaren berri ere<br />
ematen du, nork nori zertarako hi tz egiten dion eta zein komunikazio kontratu<br />
jar tzen duen, legitima tzen dituelarik (edo desletigima tzen) botere erlazio<br />
jakin ba tzuk, hierarkia ba tzuk. Kristauak onarpen eta ekin tza gisa hartu behar<br />
<strong>sermoia</strong>n isur tzen diren baloreak. Berbaldi hauek badute indarra, Lacoffen<br />
hi tzetan esateko, “esperien tzia egitura tzeko” (“structuration de l’expérience”,<br />
Bordron & Fontanille 2002: 8-tik hartua).<br />
Tropoak eta figurak erabil tzeko premia dauka sermoilariak (exemplak,<br />
konparazioak, hiperboleak, adjetibazioak, eta abar). Edertasuna eta emozioa<br />
ahozko eraikun tzak dira, hi tzaren formulazioaren bidez txunditu eta hunkitzeko<br />
bidea egiten du sermoilariak, efektu praktikoak bila tzeko (revertere ad<br />
me). Alde horretatik, <strong>sermoia</strong>k elaborazio literarioa dauka: bai edukian eta bai<br />
forman, kezka dago. Sermoiak harri tzen duten gauzak esateko premia du.<br />
Erretorika behar zuen horretarako, baina erretorika ez da erregela bilduma<br />
arbitrarioki erabil daitekeena, baizik, gure kasuan, sentimendua eta emozioa<br />
hartara tzekoa.<br />
Buka tzeko, kon tsiderazio bat: zer erretorika dagokio Elizari eta zein, propio,<br />
<strong>Agirre</strong>ri? Eliza erakunde bezala aktante kolektiboa da baina bere burua<br />
adierazten du espezialisten bidez, delegazioz. Nola dago egina norbera tze prozesuaren<br />
afera? <strong>Agirre</strong>ren tropoak ezin dira original tzat hartu, soilik egile euskaldun<br />
batek erabil tzen dituen (eta publiko batek en tzuten dituen) lehen alditzat<br />
hartu beharko lirateke, agian? Sermoilariak hainbat modutara izan du<br />
generoarekin harremana, mendeetan onduak eta konben tzionalitatez ezarrita<br />
dauden pausoak emanez. Badira <strong>sermoia</strong>k formula tzeko gidak, maniobrak eta<br />
kon tsignak. Iragan horrek joka tzen du bere jarduera konkretuaren berme be-