Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

226
ARANTZA OZAETA
paralelorik, edota bilaka zitekeenik. Kristauarena ez da, inondik ere, “paradoxa”,
zeren eta ez du horretarako sendotasunik.
Nolanahi ere den, B diskur tsoarekiko eta haren erreferen tzialaren aldeko
interes handia du esatariak, izan ere, horren gainean jardungo du eta kontraste
lana egingo baitu. Finean, diskur tso ortodoxoak berak bakarrik eta bere horretan
ez du fun tziona tzen per tsuadi tzeko…
Doxa ekar tzen duten adibideek fun tzio diskur tsiboaz gain, fun tzio kognitiboa
ere badute. Adibideok modu sintetikoan fun tziona tzen dutelarik, analisi
errazak, sinpleak eta argiak egiteko aukera ematen diote kristauari. “Arerio
bakarraren” taktika praktika tzen da; beraz, partiketari, bereizketari eta analisiari
muzin egiten zaie, eta buruhauste-katramilak bazterrean uzten. Entzuleak,
bestalde, erraz identifika eta memoriza di tzake jarrerak eta edukiak
modu honetan jokatuta.
Barrutiak egiteko inten tzioak, ho ts, modu bitarrean fun tziona tzeko
jokabideak, hiru abiaburu sozio-diskur tsibo edo ideologiko ditu: batetik,
errealitatea bera halako tzat har tzea; bigarrenik, kristauen tzat zerbait anbibalentea
edo debate-gai izan daitekeena, ezabatu nahi izatea; eta, azkenik, bilakaera
dialektikoa eta historikoa bazter uztea. Alegia, sermoiak beti uste sendo
eta osotasun i txura ematea.
b) Berbaldi ekarriaren ugaritasuna bai, ez edozein, ordea
Ondoren dakargun konstatazioa sermoi orori dagokio, baina bereziki Eracus
moldeari (ikus 2.4.2.2.). Sermoia da berbaldi mota bat aipua ezinbesteko
osagai duena. Baieztapen hori egiteko kontuan hartu behar da “partizitazio”
edo “partaide tzako aipua”; izan ere, ohar bedi, sermoia ahoz gora publikoki
ematerakoan aski zela berbaldi ekarriaren marka tze prosodikoa, edota hizkuntza
alda tzea (latina). Autofonikoak eta diafonikoak, ostera, ez dira beharrezko.
Arrazoia sinplea da: testu eta berbaldi barneko kontuak direnez gero, benetako
polifonia edo aho ts aniztasunetik bazter samartuta geldi tzen dira.
Esana dugu sermoietako aipuak ez direla jakin tza plantak egiteko ekarriak.
Are gehiago ere esan behar dugu: aipua sermoiaren erregulartasun diskurtsibo
bat da, eskakizun soziologiko bat. Bestela esanda: aipua zeinu ere badela,
baina zeinu saussuretarraz guztiz bestelako zeinua, zeren gurean premiazkoa
eta motibatua baita. Aipugin tza ez da kutixia, sinbolo baizik.
Horrela, aipua benetako talisman eta feti txe bilaka tzen da sermoietan eta
sermoigin tzan. Sermoia, azken buruan, aipuari estu-estuki lotua dago: aipuen