Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

196
ARANTZA OZAETA
[IV 133] “... eta guciz ederqui adierazten due Jesusen guru tzeco erio tza” (B 246)
Asko dira axiologiabidezko marka tzeak, esan bezala, eta horiek diskur tso
jakin eta zabal baten zan tzu dira. Balorazio eta desbalorizazio markak ager tzen
dira. Positiboak dira esaterako: “Escritura Santac dio”, “Dio S. Bernardoc”,
“Jeremiasec esaten digun bezala (C 109), “Eran tzun cion Virgiña Txit Santac”
(C 323):
[IV 134] “Eguiten ere du Jesu-Cristoren senide; Aita baten umeac alabaña
senideac dira, eta Jesu-Cristo da gure aita Cerucoaren Semea, ez nola nai, baicic
bere izatez, edo naturalezaz eta bera gatic ditu Aitaren edertasun, eta perfeccio
guciac. Orregatik eguiaz esan dezaquegu S.Paulorequin Jesu-Cristo dela gure senide
nagusia” (A 118)
Badira deskalifikaziorako erabilitako beste baliabide ba tzuk ere. Negatiboa
da “herege”, “heregia” berbak ager tzea:
[IV 135] “Ez da ipiñi bear Idolo, edo Jainco guezurrezcoen icenic. Ezta berez
gaizqui dan gauza legue zarreco Santuen icena ipin tzea, eguin dezagun contu:
Abrahan, Isac, Jacob, David; baña obe da legue berrico Santuren batena ipin tzea,
eta ala aguindua dago emengo legueetan. Heregeac, gure legueco Santuac ez
onra tzeagatic, legue zarrecoenac ar tzen ditue, eta guri dagoquigu gure Santuac
onra tzea”. (A 82)
Bi txia da “soldadu” hi tzaren joku bikoi tza eta anbibalen tzia. Kristoren
soldadua edo gerraria bada, balioa positiboa da; bestela, “soldadua” zein “gerraria”
gai tze tsiak dira:
[IV 136] “…Jesu-Cristoc bere guerrariaquin Confirmacioco Sacramentuaren
bidez, ipin tzen die animan bere soldaduen marca”. (A 94)
[IV 137] “Baña ecusten badu, prest arqui tzen cerala, becatutic aldeguiteco,
eta umilqui aguer tzen dituzula zure zauri, edo becatuac, cer, uste dezu, beregan
esango duala Confesoreac? Esango du, guerrari, edo soldadu ona cerala, leneco pelean
gaizqui irten bacera ere. Demagun, gudari edo soldadu bat, e tsayaquin pelean
dabillela, guera tzen dala zauriz betea.” (B 362)
– Arestiko gerlariak balioespen negatiboa dauka, aldiz, hurrengo adibidean:
[IV 138] “Aditu det, guerrariac erri ba tzuetan nescachai nai duena adi tzera
emateco, … eta eyaca dijoacela guerrarien escolara” (B 119)