Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

4.2.2. HIPOTESIAK
AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC
Sermoietako zuzeneko eta zeharkako berbaldi ekarriak, beren presen tziari,
banaketari eta konfigurazioari dagokienez, instan tzia enun tziatibo-diskurtsiboen
isla dira, eta intan tzia horiei erreparaturik soilik azal daitezke beren
izaera eta deskripzioa. Berbaldi ekarria, hala zuzenekoa nola zeharkakoa, indar
diskrimina tzaile handiko baliabide gerta tzen da enun tziazioa ezaugarri tzeko,
beti ere parametro sozio-diskur tsiboaren adierazle eta eragile baita berbaldia
osa tzeko. Sermoiaren baliozta tze eta legitimazio-iturri ere bada. Sermoietako
instan tzia enun tziatibo-diskur tsiboa kristau erlijio erakunde jakin bat da (Eliza),
eta sermoiek kristau-fededunen bizi tzarako instrukzio erlijioso-moralak
izan nahi dute.
4.2.3. BERBALDI EKARRIAREN SAILKAPENAK
Lehenik eta behin, gauza beharra da zenbait bereizketa egitea, berbaldi
ekarri guztiek ez baitute balio eta fun tzio bera.
Hasteko, Compagnonek egindakoak ekarriko ditugu. Gorago esan dugu
berbaldi ekarria, besteak beste, “errepikapena” dela, eta errepikapenaren lau
erlazio-mota aipatu dira. Zein tzuk ager tzen dira gure testuetan? Zein dira gure
lanerako interesgarrienak? Egon, lau errepikapen-motak daude present, baina
soilik bati egingo diogu arreta. Hona hemen lau moten azalpena:
a) “T1-T2”: bi testu muturrak daude, zein bere aldetik. Bi berbaldiak
dira beregainak. Bataren errepikapenak sinbolo balioa du; horrelakoak
ditugu, esaterako: otoi tzak, liturgiako formulen errepika tzea, sakramentuetako
formulak... baita Anathema sit, Abraenuntio Satanae eta
mota horretarako formulak ere. Gisa horretakoak lirateke zien tzietako
lege edo teoremen formulazioak ere. Subjekturik ez da ageri: teorema
“adierazi” egiten da hu ts-hu tsean.
b) “A1-T2”: Enun tziazio-subjektua ageri da, baina ez da enun tziaziosubjektu
“betea”. Aipua, T1 autore jakin batena dela adierazten da,
patronimikoa da, hari dagokiola. Indize balioa du aipuak. Mota
honetakoak dira sermoietan ageri diren oin oharrak eta parentesi
artean datozen aipu ugariak –(a), (b)...– . Izendatu edo aipatu egiten
da objektua, besterik gabe. Mota honetako errepika tzeak asko
ditugu.
175