Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

134
ARANTZA OZAETA
Horrela bada, per tsona-izenordainen egitekoa ez da soilik esatari-solaskidearen
arteko hartu-emana formalki ager tzera eta manten tzera muga tzen. Pertsona
markek, gainera, erreferen tzia zeha tz mul tzo bat garraia tzen dute aldean,
zein tzuen bidez erlazio intersubjektiboak bidera tzen eta ezar tzen diren:
domeinuzkoak, bana tze/elkar tzekoak, justifikaziozkoak, autoritatezkoak,
kontrolezkoak, menpekotasunezkoak, eta abar. Areago oraindik, horien konfigurazioa
instan tzia sozio-diskur tsibo jakinek muga tzen dute.
Berbaldi ekarriaren kasuan, beste zenbait faktorez gain (ida tzia/ahozkoa, testuinguru
erraztaileak, adi tz jakinen presen tzia, testuinguru gardena/iluna...),
faktore sozio-diskur tsiboak daude, eta hori horrela da gure corpuseko testuei dagokienez.
Hipotesi honetan gehiago sakonduko dugu berbaldi ekarriari ekitean.
4.4. ANALISIA ETA IRUZKINAK
Gorago esan dugun bezala, izenordainen eta berbaldi ekarriaren analisia
hiru mailaren arabera egingo da: maila linguistikoa, maila interakzionala eta
maila erreferen tziala (Roulet, Filliettaz & Grobet 2001: 281-290).
4.4.1. PER TSONA-IZENORDAINAK
Honenbestez, modulu honen lehen unitatearen azterketari ekingo diogu, moduluaren
lehen azpi atala izango dena. Askotan esan dugunez, bi azpi mul tzoz
osaturik dago analisia/modulua, eta biak ala biak hautu metodologiko beraren ikuspegiarekin
aztertuko dira. Sermoien per tsona-izenordainen xerkan abaituko gara.
4.4.1.1. Informazio linguistikoa
Jarraian per tsona izen-ordainen informazio linguistikoa estudia tzeari
ekingo diogu, estudiatu ere hainbat talaiatatik ekinez. Ikuspegi tradizionalak
eta ikuspegi berriagoak bisitatuko ditugu.
4.4.1.1.1. Gramatikaren ikuspegia
Per tsona-izenordainak zer motatako hizkun tza entitateak diren euskal
gramatikatan aurki daiteke. Sermoietan ager tzen diren per tsona-markak ho-