Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
120<br />
ARANTZA OZAETA<br />
taren kariaz dudak eta galderak daude; hala ere, esan behar da berbaldi analisiaren<br />
barruan badela ikuspegirik korronte errusiarrarekin lot daiteekenik. Eta<br />
ikuspegi horietara lerratuko gara gu.<br />
Baina sakondu dezagun aipatu berri dugun banaketa horretan. Ilokuziopragmatika,<br />
hizketa-egin tzen azterketa, ez al da hurbilbide diskur tsiboa eta<br />
enun tziatiboa? Edota, kontrara, galdetu dezakegu: balio sozio-diskur tsiboei<br />
erreferen tzia egiten diegunean, ez al dira balio horiek ilokuzio mailakoak?<br />
“Ilokuzioa” eta “enun tziatibo-diskur tsiboa” ez ote dira jokamolde beraren aldakiak?<br />
Bereizketa ez ote da soilik izendapen kontu bat?<br />
Galdera horiek zenbait iker tzailek ere egin ditu dagoeneko eta guk ere<br />
egin dizkiogu geure buruari: hizketa-egin tzen teoriak ba al du elkarreragin fenomenoei<br />
eta enun tziazio alderdiei eran tzuteko ahalmen teoriko eta metodologiko<br />
nahikorik? Ba al du lanabes teoriko eta praktiko egokirik alderdi horien<br />
azterketa plantea tzeko eta bidera tzeko?<br />
Aldeko eta aurkako eran tzunak daude.<br />
Moeschler autoreak (1979: 31-33), esaterako, hizketa-egin tzen ikuspegi<br />
teoriko eta metodologikotik hurbil ikusten du “esanahi enun tziatiboa”. Hasteko,<br />
ilokuzio-esanahia, esanahi enun tziatiboa li tzateke. Ilokuzio-ekin tzaren<br />
barruan alderdi inten tzionalak, hi tzarmenezkoak eta instituzionalak bereizten<br />
ditu. Areago, Ducrot autoreari jarraikiz, “pretention” terminoa erabil tzen du,<br />
eta esaten instituzioaren ondorioa dela ilokuzioa, edo, hobeto esanda, solaskideen<br />
arteko erlazioak min tza-instituzioaren barruan jar tzearen ondorio.<br />
Ducrot eta Shaffer autoreak (1995: 111-114) ez dira iri tzi bereko: bi pragmatika<br />
bereizten dituzte. Batetik, “hi tzekin gauzak egiten” duen teoria,<br />
hizketa-egin tzarena (autoreon arabera “Pragmatika 1” li tzatekeena). Eta<br />
“Pragmatika 2”: edo estudia tzea hi tzak duen efektua edo eragina enun tziazioegoeraren<br />
gainean. Hizketa-egin tzek agerian u tz dezakete esaten denarekiko<br />
distan tzia bat, edota, aldiz, eraku tsi erabat konprometitua dagoela bat bere hitzarekin.<br />
Alderdi hau, modalizazioa, Pragmatika 1etik landa geldi tzen da,<br />
ilokuzio pragmatikak ezin baitu honen berririk eman.<br />
Berthoud autoreak (1999), bere aldetik, begirada kritikoz ikuska tzen du<br />
hizketa-egin tzen teoria. Kon tsidera tzen du hizketa-egin tzen teoriak desbideratu<br />
eta zaildu egiten duela, lagundu baino gehiago, esanahi enun tziatiboaren<br />
planteamendua.<br />
Achard autoreak (1995: 82 eta hh) dio, enun tziazioak, hizketa-egin tzen<br />
teoriak ez bezala, kon tsidera tzen duela esanahia eraiki tzen dela komunikazio
Change language