Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

XIV
HITZAURREA
zehar ez da izan beste instan tziarik horrenbesteko garran tzirik eman dionik
aipuari. Eta ez da beste diskur tsorik horrela joka tzen duenik”. Aipatu bikote
horri esker, kristau-diskur tsoa amaierarik gabeko diskur tsoa da, nahi adina
errepika daitekeena. Horra hor kristau-diskur tsoaren –eta sermoiaren!– originaltasuna.
Gauzak horrela izatera, honek guztiak isa ts luzea du ondorio gisa.
Azken modulua, bosgarrena, erretorikaz ari da. Zer diren gauzak: hasieran
baztertu erretorika hura berriz datorkigu mahai gainera, sermoiaren karakterizazioa
lagun tzera. Baina, bada diferen tzia bat: erakusaldiak ez datoz erretorika
“erakustera”, ez dira erretorika lanak, alderan tziz baizik, diskur tsoa bera dugu
erretorikaren a tzetik dabilena. Agirreren sermoiak bere horretan edozein sermoilarik
erabil tzeko eginak dira, buruz ikasi eta bere horretan bota tzekoak.
Elizkizun festa tsu eta ederrak nahi ditu Agirre Asteasukoak, Jaunari eskerrak
emateko. Elizaren festa eta ospakizun adierazgarriak jar tzen ditu kristauen begien
aurrean eta belarrietan, hala nola, Jesukristoren Piztuera egunean, Saindu
guztien egunean… Oro har, egitura “pro-klimatikoa” dagokio sermoiari. Hau
da, klimax batetik beste batera doana.
Zer esan konklusio orokor gisa?
Lanean bada zer zorroztu, hala marko teorikoari dagokionean nola metodologiari
dagokionean. Zenbaitetan eklektiko samar jokatu du tesigileak,
“brikolage” i txura har tzeraino. Baina, lanak badu nolabaiteko barne koherentzia,
helburutik datorkiona eta helburuari dagokiona. Nire aldetik, kalte baino
mesede gehiago ikusi diot moduluak egiteari.
Ez dakit zein modulu edo kapituluk aurkituko duen irakurle-mul tzo zabalena:
litekeena da modulu guztiek irakurleria bera ez izatea. Izan daiteke,
orobat, kapitulu guztiek ez izatea interes bera ere. Irakurle batek sermoia
ilokuzio-egin tza den neurrian izango du interesa; ho ts, zein den sermoilariaren
asmoa. Besteren batek erakusaldiaren egiturari eta banaketari egingo die
arreta. Hirugarren bati erretorika interesatuko zaio. Diskur tso kontuetan
adituari, labur samar geratuko zaio seguruenik. Nolanahi ere, hasiera da eta
moduluen hasieretan oinarri tzat hartuko dituen teoriazko lanen berrikuspen
guztiz balio tsua eskain tzen zaio irakurleari. Hainbat eta hainbat kon tzeptu
argi tzen zaizkigu hurbilketa pragmatiko desberdinak jorratuz. Eta hori ere ez
da ahalegin makala.
Bi ohar txo amaitu baino lehen.
Asmorik onenaz ibilita ere, gisa honetako hurbilketa bat aka ts eta ahuldade
gabea eta irakurle guztien gustukoa izatea, oraingoz ezinezkoa iruditzen
zait.