Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC
Rolf autorea urrutiago joan da eta proposatu (1993, idem) ida tzizko testuen
tipologia bat hierarkia ilokuzionarioaren prin tzipioan oinarriturik. Tipologia
horretan testuaren balore globala zehazten da diskur tsoaren egin tza dominantearen
arabera (esaterako, eguraldi aurrikuspenak aser tzio-testu lirateke,
eta faktura abisa tzen duten testuak direktiboak, eta abar).
Habermas autoreak (1987) proposa tzen du hizketa-egin tzen teoria
berrinterpreta tzea. Beronen arabera, diskur tsoa ez dago soilik prin tzipio logikoen
arabera antolaturik, baizik eta, baita ere, egitura logiko-komunikatibo
baten arabera. Izan ere, erlazio mota bat eta errekonozimendu erreziproko bat
ezar tzen da partaideen arabera.
Horiek guztiak esanik ere, bide zati bat falta zaigu oraindik: egin tzaaleetatik
edo egin tza subsidiarioetatik, makro-egin tzara edo egin tza nagusi
edo domina tzailera pasa tzeko bidea. Ba dago bide hau zehazterik? Operatibiza
daitezke urra tsak?
Mannok (1998: 45) horrela aurkezten du hizketa-egin tza nagusia (macroacte/
macro-act, head-act…) eta egin tza subsidiarioen arteko erlazioa, non EN
“egin tza nagusi” li tzatekeen, eta ES “egin tza subsidiarioa”:
ES1 ES4
(Manno1998: 45)
ES2
EN
ES3
ES 3’
Gure kasuan, sermoiek erakusten dute hizketa-egin tza sorta bat, zein tzuek
balio edota indar ilokutibo desberdinak dituzten. Egin tza bakoi tzak, aldi berean,
egin tza “lokalagoak” ditu.
Sermoian bada per tsuasio deklarazio ixil-gorde bat, inferen tziaz edo ostensioz
(Sperber & Wilson 1994 [1986]) atera behar dena. Indarra jar tzen da
107