Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

AGIRRE ASTEASUKOAREN ERACUSALDIAC
[III 28] “Au da heregia bat…” (A 604)
[III 29] “Adan eta Eva gure lenvicico gurasoac, eguin cituan Jaunac Ceruraco.
Au da gure siniste onac eracusten diguna, eta abere biurtu ez diranac aitor tzen
duena” (B 129)
Hainbat dira inozotasunari jarritako kontrol-neurriak, autoritate hi tzean
dau tzan balioak kon tzien tziaren zirrikitu orotan txertatu nahiez eginak. Esate
baterako:
[III 30] “Au da gaur ongui beguiratu bear degun gauza, eta oraingo Eracusaldiaren
gaya. Enzun, contuz.” (A 209)
[III 31] “Ba tzuc diote... beste ba tzuc... baña Santo Tomas Teologoak dio...”
(A 187-188)
[III 32] “Zuc, Cristaua, uste dezu, aurrera becaturic ez eguiteco asmo oso, ta
eraguillearequin arqui tzen cerala. Ezagu tzen det, diozu, Daviden eran nere becatua
[...]: baña ona ni damuz beteric, eta prest aurrera becaturic ez eguiteco ecergatic,
ez eta vici tzagatic, edo erio tzagatic ere. Ongi nere Cristaua; baña zure asmo
ori eraguillea ote da? Asmo orrec azcartu ote zaitu aurrera becaturic ez eguiteco
neurri egoquiac ar tzera? Azcartu ezpazaitu, zure asmoac izan dira anzuac; baña
equin badiezu venaz becaturic ez eguiteco neurri egoquiai, orduan uste izan diteque,
zure asmoa dela osoa, ta eraguillea. Au ezagu tzeco, atoz nerequin, eta beguiraldi
bat eman deguiogun, vici tza on tzeco, edo aurrera becaturic ez eguiteco neurri
egoquiai.” (A 209-10)
3.3.7. HIZKETA-EGIN TZA ADIERAZKORRAK
Hizketa-egin tza adierazgarrien point-a hizlariren egoera eta jarrera psikologikoa
da.
Searleren ustetan ez dute noran tzarik erakusten. Edozein modutan, ugariak
dira sermoietan eta kontuan har tzekoak.
Proposizio edukiaren erregela: gizabanakoaren emozioa molda tzen du. Zerbait
positibatu eta beste zerbait negatibizatu egiten da. Mandamentuak,
Sakramentuak bete tzea eta jakitea versus ez bete tzea, ez jakitea.
Gerta tze erregela: igorleak tasun positiboz bete tzen ditu Elizaren prezeptu
eta sinisteak, eta alderan tziz. Har tzailea konzien tziara ekarri behar da, ezjakintasunetik
jakin tzara ekarri.
101