Agirre Asteasukoaren "Eracusaldiac", sermoia ... - Euskaltzaindia

92
ARANTZA OZAETA
tzari esker gertatu ere (gure kasuan, sermoilaria li tzatekeena). Gazdar
(1981) autoreak proposa tzen du uler tzeko edo defini tzeko modua:
hizketa-egin tza testuinguru batek beste batean duen fun tzio gisa ulertu
behar dela, hau da, hurbileko testuinguru aldaketa gisa. Subjektuak egin
dituen egin tzak, horrenbestez, testuan eragindako transformazioak izango
dira. Horrela, sermoiaren kasuan, en tzuleak egingo du itinerarium bat
mundu terrenaletik traszendentera, sermoian bertan eta sermoiaren bilbean,
ho ts, “Enzun arretaz, Cristaua” hasieratik eta harik eta bukaera arte,
promesa eta “Amen” bitartean. Testu barruan mugituko gara, semiotika
narratiboaren haritik, horixe baita guk orain eta hemen kristauaren transformazioa
beha tzeko dugun toki enpiriko bakarra (ezin dugu jakin zehazki
gure sermoiek zein eragin izen zuten gizartean). Beraz, “testuinguru”
hi tza darabilgunean nozio hori hartu behar da “ko-testuaren” baliokidetzat;
bestela esanda, ez dio erreferen tzia egiten testutik kanpoko testuinguruari.
Horrenbestez, gure analisian hizketa-egin tzen ilokuzio-balioa zehaztu eta
interpreta tzerakoan, Searleren irizpideak baliatuko ditugu, eta baita “testuinguru
aldaketa” kon tzeptua ere. Jarraian zehazten ditugu Searleren irizpideak
ilokuzio-esanahia a tzemateko.
3.1.2.4. Ilokuzio-esanahia a tzemateko irizpideak
Ilokuzio-indarra esplizita tzea, normalean, prozesu konplexua da. Bestela
esanda, hizketa-egin tzaren ilokuzio-indarra/esanahia zehazteko zenbait urra ts
igaro behar dira (ikus Searle eta Vanderveken 1985: 12-19). Nola a tzeman
ilokuzio-esanahia? Zein bidetatik ekin? Honako urra ts hauek aipa tzen ditu
Searlek:
“La fuerza ilocucionaria se determina una vez que se especifican su punto
ilocucionario, sus condiciones preparatorias, el modo de consecución de su punto
ilocucionario, el grado de fuerza de su punto ilocucionario, las condiciones de su
contenido proposicional, sus condiciones de sinceridad, y el grado de fuerza de
sus condiciones de sinceridad.” (Searle 1985: 20)
Guk ez ditugu baldin tza guztiak kontuan hartuko, honako laurok baizik:
a) xede-asmoaren baldin tzak; b) gerta tze baldin tzak; c) zin tzotasun baldintzak;
eta, d) oinarrizko baldin tzak.