HENAC
HENAC HENAC
HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkuntza-gaitasunak Gaitasun pragmatikoak 4.2.1.2. GAITASUN FUNTZIONALAK Gaitasun funtzionala norbaitek ahozko nahiz idatzizko testuak helburu jakin batzuetara moldatzeko duen gaitasuna da. Erabiltzaileak, komunikazio-egoera bakoitzean, testu-sekuentzia batzuk sortu eta ulertu beharko ditu, komunikazio-xede batzuen arabera moldatuta, eta horretarako beharrezkoak diren hizkuntza-baliabideak erabilita. Komunikazio-funtzioak asko eta asko izan daitezke, asmoa, igorlea, hartzailea, ingurunea… kontuan hartzen badira. Baina esan daiteke badirela funtzio orokorragoak eta xeheagoak, eta beraz, hemen mikrofuntzioak eta makrofuntzioak bereizten dira: a. Makrofuntzioak (testu-sekuentziak) 11 Testuak oinarrizko testu-sekuentzia multzotan bereizten dira, igorlearen xede edo funtzio komunikatibo nagusia kontuan hartuta. Testu batek duen xede orokor horri esaten zaio makrofuntzio, hain zuzen ere. Makrofuntzio jakin bat duten testuek hizkuntza-ezaugarri komun batzuk izan ohi dituzte, eta horregatik, testu-multzo horien sekuentzien sailkapen orokorra oso baliagarria da testu bakoitzaren tasunak lantzeko. Zenbait testu-sekuentzia bereizi izan dira, baina ohikoenak honako hauek dira: elkarrizketa bidezkoak, instrukziozkoak, deskriptiboak, narratiboak, azalpenezkoak eta argudiozkoak. Kontuan izan behar da, alabaina, testuak ez direla beti makrofuntzio bakarrarekin lotzen; aitzitik, gehienetan, oinarrizko testu-sekuentziaz gain, bestelakoak ere erabiltzen dira testu berean. Hau da, narrazioetan deskribapenak tartekatzen dira, argudiozko testuetan azalpenak ematen dira… Hizkuntzen irakaskuntzarako eta ebaluaziorako mesedegarria da testusekuentzia orokor horien hizkuntza ezaugarriak ezagutzea: ELKARRIZKETA-TESTUAK - Xede nagusia: bi solaskideren edo gehiagoren artean hitzezko truke komunikatiboa gauzatzea. 11 Ikusi 1.2. atalean Testuak atala. 92
HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkuntza-gaitasunak Gaitasun pragmatikoak - Adibideak: solasa, eztabaida, debatea, mahai-ingurua, elkarrizketa, inkesta, galdesorta, antzezlana, testa…. - Ezaugarri diskurtsiboak: ▪ Deixi ugari. ▪ Bukatu gabeko edo biribildu gabeko esaldiak. ▪ Esaldi laburrak, eten askorekin. ▪ Dedukzioa eta iradokizuna, maiz. ▪ Keinuek eta intonazioak garrantzi handia dute. ▪ Isilune ugari. ▪ Erritmoak eta bolumenak garrantzia du. ▪ Esapide, esamolde eta interjekzio ugari. ▪ Estrategia komunikatiboek garrantzi handia dute. ▪ Modalizazio ugari. ▪ Gaitasun soziolinguistikoak pisu handia du. INSTRUKZIO-TESTUAK - Xede nagusia: agintzea, jokaera bideratzea edo aholkatzea. - Adibideak: iragarkia, araua, argibidea, errezeta, iragarpena, legea, aholkua… - Ezaugarri diskurtsiboak: ▪ 2. pertsona asko erabiltzen da. ▪ Aditz forma errazak. Etorkizuna nagusi. ▪ Agintera maiz erabiltzen da. ▪ Derrigortasuna adierazteko baliabideak (behar izan, nahitaez, ezinbestean…). 93
- Page 42 and 43: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 44 and 45: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 46 and 47: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 48 and 49: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 50 and 51: HENAC Hizkuntza Hizkuntza-jarduerak
- Page 52 and 53: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 54 and 55: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 56 and 57: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 58 and 59: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 60 and 61: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 62 and 63: HENAC Hizkuntza-jarduerak eta estra
- Page 64 and 65: 4. KOMUNIKAZIO-GAITASUNAK 64
- Page 66 and 67: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 68 and 69: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 70 and 71: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 72 and 73: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 74 and 75: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 76 and 77: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 78 and 79: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 80 and 81: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 82 and 83: HENAC Komunikazio-gaitasunak Komuni
- Page 84 and 85: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 86 and 87: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 88 and 89: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 90 and 91: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 94 and 95: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 96 and 97: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 98 and 99: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 100 and 101: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 102 and 103: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 104 and 105: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 106 and 107: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 108 and 109: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 110 and 111: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 112 and 113: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 114 and 115: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 116 and 117: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 118 and 119: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 120 and 121: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 122 and 123: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 124 and 125: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 126 and 127: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 128 and 129: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 130 and 131: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 132 and 133: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 134 and 135: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 136 and 137: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 138 and 139: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
- Page 140 and 141: HENAC Komunikazio-gaitasunak Hizkun
<strong>HENAC</strong><br />
Komunikazio-gaitasunak Hizkuntza-gaitasunak Gaitasun pragmatikoak<br />
- Adibideak: solasa, eztabaida, debatea, mahai-ingurua, elkarrizketa, inkesta,<br />
galdesorta, antzezlana, testa….<br />
- Ezaugarri diskurtsiboak:<br />
▪ Deixi ugari.<br />
▪ Bukatu gabeko edo biribildu gabeko esaldiak.<br />
▪ Esaldi laburrak, eten askorekin.<br />
▪ Dedukzioa eta iradokizuna, maiz.<br />
▪ Keinuek eta intonazioak garrantzi handia dute.<br />
▪ Isilune ugari.<br />
▪ Erritmoak eta bolumenak garrantzia du.<br />
▪ Esapide, esamolde eta interjekzio ugari.<br />
▪ Estrategia komunikatiboek garrantzi handia dute.<br />
▪ Modalizazio ugari.<br />
▪ Gaitasun soziolinguistikoak pisu handia du.<br />
INSTRUKZIO-TESTUAK<br />
- Xede nagusia: agintzea, jokaera bideratzea edo aholkatzea.<br />
- Adibideak: iragarkia, araua, argibidea, errezeta, iragarpena, legea,<br />
aholkua…<br />
- Ezaugarri diskurtsiboak:<br />
▪ 2. pertsona asko erabiltzen da.<br />
▪ Aditz forma errazak. Etorkizuna nagusi.<br />
▪ Agintera maiz erabiltzen da.<br />
▪ Derrigortasuna adierazteko baliabideak (behar izan, nahitaez,<br />
ezinbestean…).<br />
93
Change language