HENAC
HENAC
HENAC
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>HENAC</strong><br />
Komunikazio-gaitasunak Hizkuntza-gaitasunak Gaitasun pragmatikoak<br />
Jakina da euskara, beste hizkuntzak bezala, bi modutan ikas daitekeela<br />
nagusiki: ibilbide naturala eginda (lehendabiziko hizkuntza), edo ibilbide<br />
akademikoa eginda (eskolan edo euskaltegian ikasita, batez ere). Eta ibilbide<br />
bakoitzak oso bilakaera desberdina du, erregistroen garapenari dagokionez.<br />
Hizkuntza bat ibilbide naturalean garatuz gero, ikaskuntza-prozesua erregistro<br />
intimotik hasten da, familiaren magalean. Gero, hazi ahala, eta behar sozialak<br />
handitu ahala, erregistro informala edo lagunartekoa garatzen da, eta baita<br />
neutroa ere, gizarteko beste esparru batzuetan aritzeko (lagunak, eskola, kalea,<br />
auzoa…). Eta erabiltzaile horrek hizkuntzan gehiago sakontzen badu,<br />
erregistro ofiziala/espezializatua ere landu dezake, esparru teknikoetan<br />
aritzeko beharra badu (ikasketak, Administrazioa, lana, arlo<br />
espezializatuak…).<br />
Baina norbaitek euskara ibilbide kulturalean ikaste badu, erregistroak<br />
garatzeko modua desberdina izaten da. Normalean, eskolan edo euskaltegian<br />
hasieran erregistro neutroa bereganatzen du, batez ere ikaskuntza-prozesuaren<br />
lehendabiziko urratsetan. Gero, gehiago sakonduta, erregistro formala ere<br />
ikasten du, arlo formaletan aritzeko, eta baita informala edo lagunartekoa ere,<br />
kalean eta lagunartean maiz erabiltzen badu. Eta ikaskuntza-prozesuan oso<br />
aurrera jotzen badu, euskara hizkuntza intimoa ere bihur dezake (familiahizkuntza<br />
bihurtuta, esate baterako), edo baita esparru teknikotan erabiltzekoa<br />
ere, erregistro ofiziala/espezializatua garatuta.<br />
Kontuan hartu behar da, alabaina, ikaskuntza-prozesu guztiak ez direla<br />
homogeneoak izaten, eta tarteko ibilbideak ere badirela (adibidez, euskara<br />
lagunartean eta kalean ikasten hastea, eta gero familia osatzeko garaian<br />
familia-hizkuntza bihurtzea). Eta bestalde, erregistroaren erabileran zerikusi<br />
handia du norberaren estiloak eta izaerak. Hiztun bat trebeagoa izan daiteke<br />
erregistro batean bestean baino, eta erregistro batzuk beste batzuk baino<br />
gehiago erabiltzeko joera izan dezake.<br />
Erregistro-esparru bakoitzak bere hizkuntza-baliabide propioak ditu. Hona<br />
hemen nagusiak:<br />
ERREGISTRO NEUTROA<br />
Erregistro neutroa harreman neutroen testuinguruan erabiltzen den erregistroa<br />
da: laneko eta eskolako harremanetan, auzoko ezagunekin, merkataritzaharremanetan,<br />
komunikabideetan… Hiztunak, ezezagunekin ari denean edo<br />
solaskideaz informazio gutxi duenean ere, erregistro neutroa erabiltzeko joera<br />
izaten du. Hizkera hau oso hizkera hedatua da euskaraz.<br />
103
Change language