Bilîcan - Nefel
Bilîcan - Nefel Bilîcan - Nefel
divê binasin, ev dera ye. A, bavê we û Ehmed Begê Mîr û Miho û Remo pehlewan li vê derê bi dexesî û xinizî hatin kuþtinê. Ta roja îro jî kes nizanê, kanê kîj dexesî ev sosreta giran li ser me da anî.« Ker û Kuliki nizanîn yê çi bersiva dayîka xwe bidin. Zaroyan ustuyên xwe xwar kiribûn û bi çavên zil, çûr mabûn li kuþtingeha bavê xwe dinihêrîn û nizanîn yê çi bikin.. Tajdînê dengbêj berê xwe li ser Werdekê da kir û gotê: »Werdek tu çima wan zaroyana nevehisiyayî dikî? Divê ya ko te qet ew yeka li ser vê oxirê negota wan.« Lê Werdekê got: »Na mamê Tajdîn, zaro gereke bizanbin, ka çi hatiye serê bavê wan û bavê wan li kî derê û bi destên kê hatiye kuþtinê.« Tajdinî bersiva wê da: »Tu rast dibêjî, lê li vê dema þevê da, li ser vê oxirê, divê te negota wan. Te dikarî paþê ji wan ra bigota.« Lê Werdekê nepejirand û got: »Na mirovî debê zaroyan bi her tiþtî bihesîne.« Îca bi gotina xwe ra dehî seglawiya xwe kir û kete ser rê. Siwaran dane dû Werdekê. Werdekê berê seglaviyê ber bi milê çepê, ber bi geliyî zivirand. Jor da li ser geliyî da þiqitîn. Heyveronê bi meqesa reþ û ron gelî kiribû du pirtikan. Sîbera çiyayên milê çepê daketibû ser geliyî û nîvê geliyî di sîberê da cûm bibû. Koça Werdekê hêdî hêdî li ber sîtavkê dakete jêr siya reþe çiyayên milê çepê. Gava ko daketin hundurê geliyî, nermebayekî vizandê. Eva bayê sibêdê bû. Aveke zirav li nîveka geliyî ra berjêr diþûlikî. Dengê zengilê nerê Pêþeng, tevî tembûra dengê avê bibû. Rêbwar hemû tev jor da daketin biniya geliyî. Geliyekî kûrî dûr, hindî hesp û hêþtir dikudandin û pêþ da diçûn, gelî kuta nedibû. Barê hêþtiran li ser piþta wan bînanî hêlikanan dihejikîn. Bi seûgura sibê ra, gelî li piþt xwe ra hêlan û bi ronahiya berbangê ra daketin deþteke vekirî. Hindî çavan didît, deþt ber va diçû. Li rê da hindî ko Werdekê çil û çî, newal û gelî, herd û dol, girik û topik, herde û kulot, raz û rewez, zang û zaxe, kevir û kuçik, der û deþt, banî û bêlan, kêþ û berkêþ nas dikir, ewan bi herdu kurên xwe ra dinasand û þirove dikir: A, ew çiyayên hanê çiyayên Çirîþê ye. Ew kevirên hanê, ko serên wan li piþt çiyayê Çirîþê ra tê xûyanê, þargên Qulduran e. Ew pêþ da þargê rêbiran bûn. Rêbiran dihatin karwanî diþêlandin û li dû ra diçûn li wan rizde- E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM BILÎCAN • 147
erane da þarge digirtin. Lê kalkê we Hesê bi çend pehlewanên mala Mîrî ve þevekê li ser wan da girtin û ew hemû dîl kirin û anîn dîwana Mîrî. Li dû ra hemûyê li ber destê Mîr û Mela sûnd xwarin, ko êdî dizî û rêbiriyê nekin. Mîr jî ewan hemû aza kirin. Li dû wê hindê ra, ta roja îro êdî kesî li van rêkana da rêbir nedîtine. A, ew rewezên hane bilind, ko serên wan bizorê têne xûyanê, ew jî mexelên pezkûviyan e. A ji wê besta li bintara çiyayê Çirîþi ra jî, besta dirîreþkan dibêjin. Bi vî cureyî ewê zaroyên xwe di gel erdê welatê wan nasiyar dikir. Werdekê digot: »Zor pêdiviye ko mirovî erdê welatê xwe bi baþî nas bike. Welat dayîk e. Mirovên bê welat bêdayîkin. Her kesê ko welatê xwe baþ nas neke, qet bila dayîka xwe jî nas neke. Her kesê ko welatê xwe xoþ nevê, bila dayîka xwe jî xoþ nevê.« Koça Werdekê ber bi mala tîgalanê wê dikudand û êwir bi êwir li rê da li ser kaniyan, yan li guherên ko kûþkê dûrî rêyan bûn, dadinîn û bêhna xwe distandin. Êdî ewan cî û warên nas li piþt xwe ra hêlabûn. Ketibûn besteke nenas. Lê li rê dernediketin û gewriya rê ra girtibûn û dikudandin. Werdekê li her derfendê wec werdigirt û li rêvîng û rêbwaran, ji kariwanî û þivan û gavan û revîvanan pirsiyara rê û dirban dikir. Werdekê digot: Mirov bi pirsiyaran digîhêje cî û waran. Piþtî çendîn êwirgehan þeqî û mandî li toz û gemarê da vemayî, xwe bi zozanên bilind ra gîhandin. Li devê geliyekî kûr da rastî karwanekî hatin. Karwanekî giran, pêk hatî ji dused, sêsed gayên barbir û hesp û hêstir û hêþtiran. Werdekê seqlaviya xwe zengî kir û ber bi wî karwanî çû. Silav li serekê karwani kir û paþî xoþbêjiyê, pirsiyara mala Emer axayî jê kir. Serekkarwanî du, sê caran navê Emer axayî li ber xwe da anî û ridêna xwe xurand û got: »Hûn divê ko li wî geliyê hêstirkoji ra derbas bibin û li çiyayê hanê ra, a... ew çiyayê hanî serkever ra ko dibêjinê karwanbizdîn, derbas bibin. Li piþta wî çiyayî deþteke vekirî ye. Hûn ko daketin deþtê, hûnê rastî çemekî boþ bên. Hûn ko li çemi ra derbas bûn, wî alî çemi kewþenê êla Emer axayiye. Lê debê hûn xwe li gêdûka wî çiyayî, çiyayê karwanbizdîn baþ biparêzin. Bagera wî çiyayî havîn û zivistan her berdewam e...« Werdek û serekê karwanî li axiftinê da bûn ko pêroyên herdu destê li hev asê bûn û li hev qelibîn. Hindik mabû, ko koça Werdekê li nav xûlê 148• BILÎCAN E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
- Page 97 and 98: Mîr Elî Siwaran ji cî hilqedimî
- Page 99 and 100: »Mîrîm bibexþîne! Bêdem bû.
- Page 101 and 102: 11 Hê çilê bûkê û zavayi dern
- Page 103 and 104: — Pîroz be Silêman! Çavên te
- Page 105 and 106: sotibûn. Lê newêrîbûn, ewê xw
- Page 107 and 108: a xwe, li komelê nihêrî. Li dû
- Page 109 and 110: kurt Silêman hema wisan rawestayî
- Page 111 and 112: »Ehmed Beg bibihorîne, ez pirsek
- Page 113 and 114: ka we çawa ye? — Kuro tiþtek n
- Page 115 and 116: dibûn, ko li ber zaroyan binê zan
- Page 117 and 118: içêrîne! Dajo dizgîna hespê ji
- Page 119 and 120: 14 Baranên havînî yên ser û bi
- Page 121 and 122: tenê kire rewtîn. Kakil li vê de
- Page 123 and 124: mehnegê dihat. Heftiyê carekê bi
- Page 125 and 126: hawariyê here. Lê mêrên hawariy
- Page 127 and 128: va, li koma þîngêran derket. Pî
- Page 129 and 130: 15 Þîneke giran li ser êla Mîr
- Page 131 and 132: Canpolato, serekpehlewano... Rûmet
- Page 133 and 134: 16 Hê du meh li ser wê qewimîna
- Page 135 and 136: Li demeke kurt da xîvet jêk weþi
- Page 137 and 138: — Çi nake hevalbiçûk e. — Xw
- Page 139 and 140: — Þûrê bavê xwe hildin! — N
- Page 141 and 142: Ker û Kulik þev û roj li ser ço
- Page 143 and 144: nanî gurgên derbuharî li xûnê
- Page 145 and 146: ida, çipika xûnê jê nedihat. Gu
- Page 147: »Gelî civata hêja! Ez pir sipas
- Page 151 and 152: »Xûþkê pirsiyar bêxewþe. Hûn
- Page 153 and 154: 19 Îsê Mîrî, mamê Silêmanî l
- Page 155 and 156: Neimet xurgun e. Hegera bêdûndati
- Page 157 and 158: Bi vê gotinê ra keniz hemû lê b
- Page 159 and 160: Komelê li her bareyê da diaxiftin
- Page 161 and 162: — Ewan jî her taze çûn. Ker û
- Page 163 and 164: qorixa hespaye. Hûn dikarin her ro
- Page 165 and 166: naþîhin. Lê eger hesip þev bêh
- Page 167 and 168: 22 Her þev gava ko Kerr û Kulik l
- Page 169 and 170: hîm kiribûn. Sosik qedem û Nijd
- Page 171 and 172: »Kuro bi hev ra rikêfî ser wan h
- Page 173 and 174: Lawên Werdekê lêdane pênc diz k
- Page 175 and 176: min revandiye. Þûþa dilê min bi
- Page 177 and 178: mîran rûdiniþt. Gava ko derî li
- Page 179 and 180: »Tu amadeyî lawê min?« Birînda
- Page 181 and 182: Mêvan li ber derê dîwanxanê raw
- Page 183 and 184: Li dû ra hevalên Xoceyi jî yekoy
- Page 185 and 186: 24 Piþtî çûyîna mêvanan û do
- Page 187 and 188: þûrekî, durust weke þûrekî t
- Page 189 and 190: Lê hûn herdu serpiþkin. We çi x
- Page 191 and 192: xudankirina mahîn û caniyê. Bi v
- Page 193 and 194: iziviriyana malê, ew roj, ne roja
- Page 195 and 196: Peyatî rêka rojekê ye. — Em ko
- Page 197 and 198: hevalekê jî çendîn hevalên dî
divê binasin, ev dera ye. A, bavê we û Ehmed Begê Mîr û Miho û Remo<br />
pehlewan li vê derê bi dexesî û xinizî hatin kuþtinê. Ta roja îro jî kes<br />
nizanê, kanê kîj dexesî ev sosreta giran li ser me da anî.«<br />
Ker û Kuliki nizanîn yê çi bersiva dayîka xwe bidin. Zaroyan ustuyên<br />
xwe xwar kiribûn û bi çavên zil, çûr mabûn li kuþtingeha bavê xwe dinihêrîn<br />
û nizanîn yê çi bikin.. Tajdînê dengbêj berê xwe li ser Werdekê da<br />
kir û gotê:<br />
»Werdek tu çima wan zaroyana nevehisiyayî dikî? Divê ya ko te qet ew<br />
yeka li ser vê oxirê negota wan.«<br />
Lê Werdekê got:<br />
»Na mamê Tajdîn, zaro gereke bizanbin, ka çi hatiye serê bavê wan û<br />
bavê wan li kî derê û bi destên kê hatiye kuþtinê.«<br />
Tajdinî bersiva wê da:<br />
»Tu rast dibêjî, lê li vê dema þevê da, li ser vê oxirê, divê te negota wan.<br />
Te dikarî paþê ji wan ra bigota.«<br />
Lê Werdekê nepejirand û got:<br />
»Na mirovî debê zaroyan bi her tiþtî bihesîne.«<br />
Îca bi gotina xwe ra dehî seglawiya xwe kir û kete ser rê. Siwaran dane<br />
dû Werdekê. Werdekê berê seglaviyê ber bi milê çepê, ber bi geliyî zivirand.<br />
Jor da li ser geliyî da þiqitîn. Heyveronê bi meqesa reþ û ron gelî<br />
kiribû du pirtikan. Sîbera çiyayên milê çepê daketibû ser geliyî û nîvê<br />
geliyî di sîberê da cûm bibû. Koça Werdekê hêdî hêdî li ber sîtavkê<br />
dakete jêr siya reþe çiyayên milê çepê. Gava ko daketin hundurê geliyî,<br />
nermebayekî vizandê. Eva bayê sibêdê bû. Aveke zirav li nîveka geliyî ra<br />
berjêr diþûlikî. Dengê zengilê nerê Pêþeng, tevî tembûra dengê avê bibû.<br />
Rêbwar hemû tev jor da daketin biniya geliyî. Geliyekî kûrî dûr, hindî<br />
hesp û hêþtir dikudandin û pêþ da diçûn, gelî kuta nedibû. Barê hêþtiran<br />
li ser piþta wan bînanî hêlikanan dihejikîn. Bi seûgura sibê ra, gelî li piþt<br />
xwe ra hêlan û bi ronahiya berbangê ra daketin deþteke vekirî. Hindî çavan<br />
didît, deþt ber va diçû.<br />
Li rê da hindî ko Werdekê çil û çî, newal û gelî, herd û dol, girik û topik,<br />
herde û kulot, raz û rewez, zang û zaxe, kevir û kuçik, der û deþt, banî<br />
û bêlan, kêþ û berkêþ nas dikir, ewan bi herdu kurên xwe ra dinasand û<br />
þirove dikir:<br />
A, ew çiyayên hanê çiyayên Çirîþê ye. Ew kevirên hanê, ko serên wan li<br />
piþt çiyayê Çirîþê ra tê xûyanê, þargên Qulduran e. Ew pêþ da þargê rêbiran<br />
bûn. Rêbiran dihatin karwanî diþêlandin û li dû ra diçûn li wan rizde-<br />
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM<br />
BILÎCAN • 147
Change language