06.05.2013 Views

xelovneba VI klasi

xelovneba VI klasi

xelovneba VI klasi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

nana maWaraSvili<br />

<strong>xelovneba</strong><br />

<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong><br />

maswavleblis wigni<br />

gamomcemloba `meridiani~<br />

Tbilisi 2011


nana maWaraSvili, maia maWaraSvili,<br />

naTela jabua<br />

<strong>xelovneba</strong><br />

saxviTi da gamoyenebiTi<br />

<strong>xelovneba</strong><br />

<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong><br />

maswavleblis wigni<br />

gamomcemloba `meridiani~<br />

Tbilisi 2011


maswavleblis wignSi warmodgenilia saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis<br />

swavlebisaTvis momzadebuli <strong>VI</strong> <strong>klasi</strong>s saganmanaTleblo standarti da sagnobrivi<br />

programa; Sinaarsisa da miznebis ruka misaRwevi orientirebisa da<br />

Sefasebis formebis aRniSvniT; ganxilulia sagnis swavlebis ZiriTadi Taviseburebebi<br />

<strong>VI</strong> klasSi, saswavlo masalis struqturirebis, gakveTilis dagegmvis<br />

ZiriTadi principebi, Sefasebis sistema, formebi da rekomendaciebi, gakveTilebis<br />

scenarebi.<br />

wignis mizania, daexmaros maswavlebels saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis<br />

swavlebis Taviseburebebis dauflebasa da saswavlo procesis mizanmimarTulad<br />

warmarTvaSi swavlebis Sesabamis safexurze.<br />

gankuTvnilia maswavleblebisTvis, romlebic uZRvebian aRniSnuli sagnis swavlebas<br />

<strong>VI</strong> klasSi warmodgenili avtorebis mier momzadebul saswavlo-meTodur<br />

kompleqtze dayrdnobiT.<br />

avtorebi:<br />

redaqtori<br />

mxatvar-dizaineri<br />

kompiuteruli<br />

uzrunvelyofa<br />

gamomcemloba `meridiani~,<br />

nana maWaraSvili<br />

maia maWaraSvili<br />

naTela jabua<br />

neli elizbaraSvili<br />

nino zaqariaSvili<br />

Tamar stefnaZe<br />

Tbilisi, al. yazbegis gamz., #47. ( 239-15-22; 899 54-17-07; 899 51-45-53<br />

E-mail: davideku1@mail.ru, info@meridianpub.com<br />

© gamomcemloba `meridiani~, 2011<br />

© n. maWaraSvili, m. maWaraSvili, n. jabua


Sinaarsi<br />

Sesavali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4<br />

I. saxelmZRvanelos struqtura (komentarebi saxelmZRvanelos<br />

TiToeuli struqturuli elementis Sesaxeb) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5<br />

II. me-6 <strong>klasi</strong>s standarti saxviT da gamoyenebiT<br />

<strong>xelovneba</strong>Si/SromiT swavlebaSi ...........................................6<br />

III. saxelmZRvanelos Sesabamisoba erovnul saswavlo gegmasTan<br />

(Sinaarsisa da miznebis ruka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12<br />

IV. gakveTilebis dagegmvis zogadi principebi ..............................20<br />

V. rekomendebuli Sefaseba .................................................23<br />

<strong>VI</strong>. specialuri saganmanaTleblo saWiroebebis mqone moswavleebTan<br />

muSaobis Taviseburebebi xelovnebis gakveTilze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28<br />

<strong>VI</strong>I. komentarebi maswavleblis wignTan dakavSirebiT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29<br />

<strong>VI</strong>II. gakveTilebis savaraudo scenarebi .....................................30<br />

danarTi. damatebiTi masala maswavleblisaTvis ...........................124


4<br />

Sesavali<br />

saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis swavlebisaTvis me-6 klasSi momzadebulia<br />

saswa vlo-meToduri kompleqti, romelic moicavs:<br />

• saxelmZRvanelos;<br />

• maswavleblis wigns.<br />

saswavlo-meToduri kompleqti srul SesabamisobaSia sagnobrivi standartis moTxovnebTan<br />

da xasiaTdeba Semdegi TaviseburebebiT:<br />

• swavlebis Tanamedrove tendenciebis gaTvaliswinebiT, moswavle warmodgenilia<br />

saswavlo procesis aqtiur monawiled misi interesebiT, midrekilebebiT, gatacebebiT,<br />

unarebiTa da SesaZleblobebiT. swavlebis mocemul etapze gansazRvruli saswavlo<br />

masalis Tematika maT cxovrebiseul codnasa da gamocdilebazea orientirebuli,<br />

rac, erTi mxriv, xels uwyobs motivaciis gazrdas xelovnebis gakveTilebisadmi da meore<br />

mxriv, qmnis safuZvels imisaTvis, rom xelovnebis sferom mniSvnelovani adgili<br />

daimkvidros moswavlis samyaroSi;<br />

• sagnis swavlebis erT-erT prioritetad, Tanamedrove skolis ZiriTadi miznidan<br />

gamomdinare, ganisazRvra moswavlis, rogorc socialurad srulfasovani individis<br />

formirebisaTvis mniSvnelovani unarebis ganviTareba. Aam mimarTulebiT warmodgenili<br />

meTodika orientirebulia azris gamoTqmis, dasabuTebis, sxvisi mosmenis, amxanagebTan<br />

TanamSromlobis, erTobliv namuSevarze pasuxismgeblobis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebisa da sxva unarebis gamovlena-ganviTarebaze, rac Seqmnis safuZvels moswavlis,<br />

rogorc socialurad srulfasovani individis Tanmimdevruli formirebisaTvis;<br />

• praqtikuli saqmianobisaTvis gansazRvruli davalebebi uzrunvelyofs rogorc<br />

saswavlo masalis aTvisebas, ise moswavlis mravalmxrivi SemoqmedebiTi unar-Cvevebis<br />

gamovlena-ganviTarebas. moswavleebs eZlevaT SesaZlebloba, xSir SemTxvevaSi<br />

damoukideblad airCion konkretuli xerxi, samuSao masala, Tema, siuJeti da a.S., rac<br />

mniSvnelovania maTi SemoqmedebiTi TviTgamoxatvis, TviTrealizaciis, TviTaqtualizaciisaTvis;<br />

• warmodgenili meTodikis erT-erTi prioritetia agreTve orientacia xelovnebis<br />

dargTa integrirebaze, interdisciplinaruli kavSirebis elementebis CarTvaze<br />

saswavlo-praqtikul saqmianobaSi, rac ufro Rrmavdeba swavlebis momdevno safexurebze<br />

da mniSvnelovan wvlils Seitans ara mxolod moswavlis zogadkulturuli ganviTarebis,<br />

aramed samyaros erTiani xedvis CamoyalibebaSic.


I. saxelmZRvanelos struqtura<br />

(komentarebi saxelmZRvanelos TiToeuli<br />

struqturuli elementis Sesaxeb)<br />

saxelmZRvaneloSi warmodgenili saswavlo masala gansazRvrulia saswavlo wlis<br />

59 gakveTilisaTvis. ramdenadac saswavlo wlisaTvis gansazRvrulia 66 saaTi, rCeba<br />

sarezervo gakveTilebic, romlebic SesaZlebelia gadanawildes maswavleblis mosazrebisamebr,<br />

gamoyenebul iqnes Semajamebeli gakveTilebis, praqtikuli muSaobisaTvis,<br />

SemoqmedebiTi konkursebis, saklaso konferenciebis, gamofenebis, proeqtebze<br />

muSaobisa da sxva mizniT.<br />

TiToeul Tavs wamZRvarebuli aqvs anotacia, romelic moswavleebs acnobs sakiTxebs,<br />

romelTac konkretuli Temis Seswavlisas ganixilaven, saswavlo masalis Sesatyvis<br />

praqtikuli saqmianobis Sinaarss.<br />

TiToeuli qveTemisaTvis gankuTvnili saswavlo masala warmodgenilia erT gan-<br />

Slaze. gakveTils axlavs rigiTi nomeri da qveTemis saxelwodeba. marcxena gverdi<br />

yovelTvis iwyeba kiTxvebiT, romlebic xels uwyobs motivaciis aRZvras Sesaswavli<br />

sakiTxisadmi, akavSirebs mas wina wlebSi SeZenil codnasTan, moswavlis cxovrebiseul<br />

gamocdilebasTan. ZiriTad teqstSi dasmulia sakiTxi. teqsts axlavs Sesabamisi kiTxvebi,<br />

davalebebi, Sesaswavli sakiTxis sailustracio masala. Awarmodgenilia rubrika<br />

_ `gaicaniT..,~ romelSic mocemulia ZiriTadi, arsebiTi informacia msoflio xelovnebis<br />

cnobil warmomadgenlebze. TiToeul Temas asrulebs Semajamebeli gakveTili<br />

`ra viciT, ra SegviZlia~, romelSic mocemuli davalebebi iTvalisinebs moswavleTa<br />

mier SeZenili codnis xarisxis, agreTve kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis unar-Cvevebis gamovlenas.<br />

saxelmZRvaneloSi warmodgenilia rubrika _ `Cveni saxelosno~, romelSic dakonkretebulia<br />

TiToeuli gakveTilisaTvis gansazRvruli praqtikuli saqmianobis<br />

Sinaarsi, mocemulia miTiTebebi, sailustracio nimuSebi.<br />

5


6<br />

<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong><br />

saxviTi da gamoyenebiTi <strong>xelovneba</strong><br />

standarti<br />

wlis bolos misaRwevi Sedegebi mimarTulebebis mixedviT<br />

SemoqmedebiTobisa da praqtikuli<br />

unar-Cvevebis ganviTareba<br />

s.g.<strong>VI</strong>.1 moswavles SeuZlia<br />

mizanmimarTulad gamoiyenos<br />

saxviTi xelovnebis<br />

elementebi da principebi<br />

namuSevris Seqmnisas.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.2 moswavles SeuZlia<br />

mizanmimarTulad airCios da<br />

SemoqmedebiTad gamoiyenos<br />

sxvadasxva masala, teqnika<br />

da procedura namuSevris<br />

Seqmnisas.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.3 moswavle akvirdeba<br />

garemoSi obieqtebs Soris<br />

kavSirebs da SeuZlia maTi<br />

Taviseburebebis gadmocema<br />

namuSevarSi.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.4 moswavle acnobierebs<br />

samyaros, rogorc<br />

mravalferovani grZnobebisa<br />

da ideebis wyaros da<br />

SeuZlia maTi gamosaxva<br />

namuSevarSi.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.5 moswavles SeuZlia<br />

dagegmos da Seasrulos sxvadasxva<br />

saxis samuSao.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.6 moswavles SeuZlia<br />

gundSi muSaoba SemoqmedebiTi<br />

da saorganizacio problemebis<br />

gadasaWrelad.<br />

komunikacia da<br />

interpretacia<br />

s.g.<strong>VI</strong>.7 moswavles SeuZlia<br />

waradginos individualuri<br />

da jgufuri namu-<br />

Sevrebi da sxva sagnebSi<br />

miRebuli codnis safuZvelze<br />

imsjelos mxatvruli<br />

nawarmoebis Sesaxeb.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.8 moswavles esmis<br />

da SeuZlia warmoaCinos,<br />

rom <strong>xelovneba</strong> aris<br />

TviTgamoxatvisa da<br />

komunikaciis saSualeba.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.9 moswavles SeuZlia<br />

dagegmos da monawileoba<br />

miiRos sxvadasxva saxis<br />

RonisZiebaSi.<br />

xelovnebis aRqma<br />

konteqstSi<br />

s.g.<strong>VI</strong>.10 moswavles<br />

SeuZlia daakavSiros<br />

saxviTi da gamoyenebiTi<br />

xelovnebis sxvadasxva<br />

dargis nimuSebi istoriul,<br />

religiur da socialur<br />

konteqstTan.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.11 moswavles<br />

SeuZlia daakavSiros<br />

xelovnebis nawarmoebis<br />

Sinaarsi istoriasTan da<br />

kulturasTan.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.12 moswavle ecnoba<br />

qarTul <strong>xelovneba</strong>s<br />

da xelovnebis moRvaweebs.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.13 moswavle acnobierebs,<br />

ra rols asrulebs<br />

<strong>xelovneba</strong> sazogadoebis<br />

cxovrebaSi.


<strong>VI</strong> <strong>klasi</strong>s standarti saxviT <strong>xelovneba</strong>Si<br />

wlis bolos misaRwevi Sedegebi da maTi indikatorebi<br />

mimarTuleba: SemoqmedebiTobisa da praqtikuli unar-Cvevebis ganviTareba<br />

s.g.<strong>VI</strong>.1 moswavles SeuZlia mizanmimarTulad gamoiyenos saxviTi xelovnebis elementebi<br />

da principebi namuSevris Seqmnisas.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

sxvadasxvagvari monasmebiT da efeqtebiT gadmoscems ganwyobilebas da qmnis faqturebs;<br />

iyenebs ferTa gradacias;<br />

iyenebs kontrastul da monaTesave ferebs;<br />

Suq-Crdilis, aTinaTis da dacemuli Crdilis saSualebiT gamosaxavs saganTa moculobas;<br />

qmnis rTul ornaments formebis, ferebis, xazebis, monasmebis gameorebiT;<br />

akvirdeba da asaxavs saganTa Tanafardobas da proporcias (martivad);<br />

xatavs sivrces perspeqtivis ZiriTadi kanonebis gamoyenebiT (wina, Sua da ukana<br />

plani, naxevartonebi.);<br />

qmnis mravalfigurian kompoziciebs.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.2 moswavles SeuZlia mizanmimarTulad airCios da SemoqmedebiTad gamoiyenos<br />

sxvadasxva masala, teqnika da procedura namuSevris Seqmnisas.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

qmnis mcire zomis formebs sxvadasxva moZiebuli masaliT;<br />

asrulebs grafikul namuSevars sxvadasxva masaliT (tuSi, melani, naxSiri da sxv.);<br />

kompiuteris saSualebiT qmnis martiv kompoziciebs;<br />

konkretuli mocemulobis Sesabamisad Tavad irCevs masalas da teqnikas.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.3 moswavle akvirdeba garemoSi obieqtebs Soris kavSirebs da SeuZlia maTi<br />

Taviseburebebis gadmocema namuSevarSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

xatavs portretebs, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT saxasiaTo<br />

niSnebis gamoyenebiT;<br />

gamosaxavs sakuTar Tavsa da sxvebs, sxvadasxva damaxasiaTebeli niSnebis, detalebis<br />

gamoyenebiT realur Tu gamogonil situaciaSi.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.4 moswavle acnobierebs samyaros, rogorc mravalferovani grZnobebisa da<br />

ideebis wyaros da SeuZlia maTi gamosaxva namuSevarSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

CamoTvlis misTvis saintereso ramdenime movlenas da cdilobs sakuTari damokidebulebis<br />

gadmocemas namuSevarSi;<br />

iRebs ideebs sxva sagnebSi ganvlili masalidan da gamosaxavs maT namuSevarSi;<br />

namuSevarSi gadmoscems bunebis movlenebze dakvirvebis Sedegebs;<br />

asaxavs msoflioSi momxdar uaxles mniSvnelovan movlenas da cdilobs gadmosces<br />

sakuTari damokidebuleba mis mimarT.<br />

7


s.g.<strong>VI</strong>.5 moswavles SeuZlia dagegmos da Seasrulos sxvadasxva saxis samuSao.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

8<br />

amocanis specifikidan gamomdinare gansazRvravs samuSaos Tanmimdevrobas;<br />

monawileobs erToblivi SemoqmedebiTi da saorganizacio gadawyvetilebis miRebaSi;<br />

anawilebs funqciebs Sesasrulebeli samuSaos miznidan gamomdinare;<br />

gansazRvravs samuSaos Sesrulebis savaraudo dros;<br />

ganixilavs gegmis ramdenime variants da SearCevs erT-erTs;<br />

qmnis tanisamosis, avejis, sxvadasxva nivTis eskizs;<br />

qmnis interieris (saklaso oTaxi, skolis sportuli darbazi, Tavisi oTaxi) eskizebs;<br />

rgavs da uvlis xeebs da yvavilebs;<br />

aformebs sxvadasxva saklaso Tu saskolo RonisZiebas;<br />

umcrosklaselebs exmareba zeimebis gaformebaSi, inventaris SekeTebaSi, <strong>klasi</strong>s<br />

mowyobaSi;<br />

zeimebisa da Teatraluri warmodgenebisTvis xatavs martivi dekoraciebis da kostumebis<br />

detalebis eskizebs da monawileobs maT damzadebaSi;<br />

sxvadasxva masalis gamoyenebiT qmnis maketebs Teatraluri speqtaklisTvis;<br />

konstruqtoris sqemebis da detalebis gamoyenebiT agebs martiv eleqtrosaTamaSos.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.6 moswavles SeuZlia gundSi muSaoba SemoqmedebiTi da saorganizacio problemebis<br />

gadasaWrelad.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

anawilebs gundSi funqciebs/movaleobebs;<br />

iTvaliswinebs da iyenebs gundelis/ebis SesaZleblobebs;<br />

iTxovs daxmarebas da TanamSromlobs sxvebTan konkretuli SemoqmedebiTi problemis<br />

gadaWrisas.<br />

mimarTuleba: komunikacia da interpretacia<br />

s.g.<strong>VI</strong>.7 moswavles SeuZlia waradginos individualuri da jgufuri namuSevrebi<br />

da sxva sagnebSi miRebuli codnis safuZvelze imsjelos mxatvruli nawarmoebis<br />

Sesaxeb.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

msjelobs sakuTar arCevansa da Canafiqrze, romelic SeiZleba efuZnebodes sxva<br />

sagnebSi ganvlil masalas;<br />

saubrobs nawarmoebis Sinaarsze;<br />

msjelobs sakuTar da sxvis namuSevarSi gamoyenebul mxatvrul xerxebsa da elementebze<br />

(Janri, teqnika, masala, koloriti, kompoziciuri ganawilebis principi<br />

da sxv.);<br />

saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze;<br />

msjelobs sakuTari namuSevris sust da Zlier mxareebze.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.8 moswavles esmis da SeuZlia warmoaCinos, rom <strong>xelovneba</strong> aris TviTgamoxatvisa<br />

da komunikaciis saSualeba.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

esaubreba megobrebs naxatebiT;<br />

gamoTqvams azrs avtoris Canafiqris Sesaxeb;<br />

saubrobs namuSevris Sinaarsze;<br />

saubrobs informaciaze, romelic miiRo speqtaklidan, filmidan, ferweruli/<br />

grafikuli namuSevrebidan, wignis ilustraciebidan.


s.g.<strong>VI</strong>.9 moswavles SeuZlia dagegmos da monawileoba miiRos sxvadasxva saxis<br />

RonisZiebaSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, rodesac moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

gansazRvravs sxvadasxva RonisZiebis Temasa da mizans;<br />

awyobs gamofenas;<br />

monawileobs speqtaklis dadgmaSi;<br />

awyobs da monawileobs sxvadasxva saxis aqciebSi (mag., aqcia garemos dacvis<br />

Temaze);<br />

awyobs Sexvedrebs xelovnebis gamoCenil moRvaweebTan.<br />

mimarTuleba: xelovnebis aRqma konteqstSi<br />

s.g.<strong>VI</strong>.10 moswavles SeuZlia daakavSiros saxviTi da gamoyenebiTi xelovnebis sxvadasxva<br />

dargis nimuSebi istoriul, religiur da socialur konteqstTan.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

amoicnobs sxvadasxva kulturaTa xelovnebis cnobil nimuSebs;<br />

asaxelebs cnobili arqiteqturuli Zeglebis Seqmnis mizezebs (piramidebi, CineTis<br />

kedeli, caTambjenebi da sxv.);<br />

msjelobs, rogor aisaxeba socialuri, istoriuli da religiuri konteqsti xelovnebis<br />

nimuSis vizualur mxareze.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.11 moswavles SeuZlia daakavSiros xelovnebis nawarmoebis Sinaarsi istoriasTan<br />

da kulturasTan.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

vizualuri detalebis mixedviT (nivTebi, tansacmeli, Senobebi, transporti) amoicnobs,<br />

romeli epoqa da kulturaa asaxuli nawarmoebSi;<br />

ikvlevs romelime istoriul movlenasTan dakavSirebul xelovnebis nimuSebs;<br />

msjelobs xelovnebis nimuSebSi asaxul istoriul Tu literaturul personaJebze<br />

da saubrobs maT xasiaTze.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.12 moswavle ecnoba qarTul <strong>xelovneba</strong>s da xelovnebis moRvaweebs.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

•<br />

agrovebs da acnobs Tanaklaselebs informacias misTvis saintereso istoriuli<br />

periodis qarTuli xelovnebis Zeglebze (mag., saqarTvelos eklesia-monastrebi,<br />

cixesimagreebi);<br />

msjelobs qarTuli kedlis mxatvrobis cnobil nimuSebze;<br />

CamoTvlis qarTuli xelovnebis sxvadasxva dargis (minanqari, oqromWedloba,<br />

Weduroba, xelnawerTa miniatura da sxv.) ramdenime nimuSs;<br />

ixatavs qarTuli CuqurTmis nimuSebs.<br />

s.g.<strong>VI</strong>.13 moswavle acnobierebs, ra rols asrulebs <strong>xelovneba</strong> sazogadoebis cxovrebaSi.<br />

Sedegi TvalsaCinoa, Tu moswavle:<br />

•<br />

•<br />

•<br />

saubrobs <strong>xelovneba</strong>sTan dakavSirebul profesiebsa da maT mniSvnelobaze;<br />

msjelobs <strong>xelovneba</strong>ze, rogorc gatacebasa da profesiaze;<br />

asaxelebs mis qalaqSi/raionSi/qveyanaSi arsebul kulturul dawesebulebebs<br />

(muzeumi, galerea, kinoTeatri) da msjelobs maT daniSnulebaze.<br />

9


10<br />

programis sarekomendacio Sinaarsi<br />

saxviTi xelovnebis ZiriTadi elementebi da principebi:<br />

xazi, feri (kontrastuli, monaTesave, gradacia), Suq-Crdili, faqtura (forma, moculoba;<br />

proporciebi; wertili); perspeqtiva (wina, Sua da ukana plani, xedvis wertili);<br />

simetria, ritmi, wonasworoba, mTlianoba, kontrasti (ganwyobilebis gadmocema xazis<br />

da feris, sxvadasxvagvari monasmebis saSualebiT).<br />

rekomendebuli vizualuri masala:<br />

xazi - sparsuli miniatura, alfons muxa, obri berdslei, lado gudiaSvili, petre<br />

ocxeli da sxv.<br />

feri - germaneli eqspresionistebi (`xidi~ da `lurji mxedari~ - ernst ludvig kirxneri,<br />

emil nolde, vasili kandinski, franc marki da sxv.), fovisti mxatvrebi (andre dereni,<br />

moris utrilo, JorJ ruo da sxv.), mark Sagali, amadeo modiliani, xaim siutini,<br />

kazimir maleviCi, piet mondriani, jekson poloki, mark rotko da sxv.<br />

kompoziciuri ganawilebis ZiriTadi xerxebi _ berZnuli larnakebis moxatuloba,<br />

pietro perujino (`gasaRebis gadacema~), vatikanis stancebi; nikola puseni (`arkadieli<br />

mwyemsebi~), edgar degas sabaleto seria da sxv. (asimetria); gustav klimti (statika);<br />

sandro botiCeli `gazafxuli~, anri matisis `cekva~ (dinamika); ian steni (mag., `eqimis<br />

viziti~, `Zeoba~, `kvercxebis cekva~, `ojaxuri locva~, `gogonebis da biWunebis skola~,<br />

`wm. nikolozis dRe~, “`avadmyofi da eqimi~. piter de hooxi, ian vermeeri, Jan fransua<br />

mille, gigo gabaSvili, aleqsandre mrevliSvili, mose ToiZe , oskar Smerlingi (yofi-<br />

Ti Janri); andrea mantenia (xedvis wertili); salvador dalis `jvarcma~, rene magriti<br />

(horizontis xazi).<br />

masala da iaraRi<br />

tuSi, fanqari, pasteli, guaSi, akvareli, tempera, naxSiri, carci, feradi qaRaldi,<br />

muyao, plastilini, Tixa, qsovili, Zafi, Toki, mavTuli; liTonis, plastmasis kolofebi,<br />

bunebrivi da xelovnuri masala; eqsperimenti sxvadasxva masaliT; sadurglo, same-<br />

Tuneo, saqsovi, samkervalo iaraRi.<br />

teqnika, procedura da teqnologiebi: ferwera, grafika, grafiti, anabeWdi, Zerwva,<br />

aplikacia, qaRaldis plastika, mozaika, kolaJi, konstruqcia, fardagi, Teqa, gobeleni,<br />

naqargoba, kompiuteruli teqnologiebi;<br />

daWra, dawebeba, amokawvra, Runva, grexva, dawvna, qargva, qsova, kerva, xeze kveTa.<br />

ferweris, grafikis teqnikebi (monasmi, laqa, anabeWdi, Zerwva, aplikacia, qaRaldis<br />

nakeTobebi, mozaika, kolaJi, modelireba, konstruqcia, kompiuteruli grafika;<br />

daWra, dawebeba, amokawvra, Runva, grexva, dawvna.<br />

ideebis gamoxatva:<br />

ideebis wyaroebi: cnobili mxatvrebis namuSevrebi, STabeWdilebebi garemoze dakvirvebidan,<br />

asociaciebi, fantazia, mxatvruli literatura, musika, filmi koncerti,<br />

warmodgena, sainformacio saSualebebi.<br />

savaraudo Temebi:<br />

`weliwadis oTxi dro~, `zRapruli baRi~, `sayvareli filmis gmiri~, `qarTuli ornamentis<br />

motivebi~, `legendebis samyaro~, `samSoblo~, `gmiroba~, emblema, logo, Rerbi,<br />

droSa, eqslibrisi.<br />

SromiTi saqmianoba:<br />

dekoratiuli da gamoyenebiTi sagnebi, wignebi (akinZva), Teatraluri rekviziti<br />

(kostiumisa da dekoraciis detalebi); interieris eskizebi, inventaris SekeTeba, misaloci<br />

da mosawvevi baraTebi, zeimebis da Teatraluri warmodgenebis afiSa; muSaoba<br />

damoukideblad, mewyvilesTan, gundurad.


komunikacia:<br />

namuSevris wardgena auditoriis winaSe (msjeloba Canafiqrze, emociaze, miznebze),<br />

amocanebze, STabeWdilebebis, dakvirvebis, gamocdilebis gaziareba, Sefaseba da misi<br />

dasabuTeba, saTanado terminebis gamoyeneba;<br />

saubari namuSevridan miRebul kulturul informaciaze;<br />

saklaso da saskolo gamofena, speqtakli, aqcia, Sexvedrebi xelovnebis moRvaweeb-<br />

Tan, eqskursiebi muzeumSi, galereebSi, saxelosnoebSi, qalaqgareT.<br />

xelovnebis aRqma konteqstSi:<br />

saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis daTvaliereba, amocnoba da dakavSireba<br />

qveynis kulturasTan; pirobiTi da realisturi namuSevrebis Sedareba; istoriuli da<br />

kulturuli aspeqtis gavlena xelovnebis nimuSis Sinaarsze;<br />

informaciis mopoveba xelovnebis qarTvel moRvaweebsa da maT Semoqmedebaze;<br />

qarTuli xelovnebis dargebis gacnoba: kedlis mxatvroba, arqiteqtura, minanqari,<br />

oqromWedloba, Weduroba, miniatura da sxv.<br />

xelovnebis rolis kvleva sazogadoebis cxovrebaSi.<br />

rekomendebuli vizualuri masala:<br />

saxviTi xelovnebis cnobili namuSevrebis daTvaliereba, amocnoba, dakavSireba<br />

istoriul, religiur da socialur konteqstTan; saubari dekoratiul-gamoyenebi-<br />

Ti sagnebis daniSnulebaze, xelovnebis rolze sazogadoebriv adgilebSi; Sinaarsis<br />

dakavSireba istoriasTan, kulturasTan; informaciis Segroveba maT qalaqSi, sofel-<br />

Si, raionSi mcxovreb xelovnebis moRvaweebsa da maT Semoqmedebaze.<br />

ferwera da grafika - egviptis kedlis mxatvroba, faiumis portreti, pompeis<br />

freskebi, renesansi _ dazguri da kedlis mxatvrobis nimuSebi, delakrua, engri,<br />

davidi, impresionistebi, postimpresionistebi. qarTuli Sua saukuneebis kedlis mxatvrobis<br />

nimuSebi (beTania, varZia, gelaTi, daviTgarejis mxatvroba, svanuri skola<br />

da sxv.), qarTuli dazguri mxatvrobis pirveli nimuSebi (mag., Tbilisuri portetuli<br />

skola)<br />

qandakeba - egvipte, SuamdinareTi, goTika, renesansi, XIX-XX ss. (mag., rodeni, maioli,<br />

barlaxi, brankuzi, jakometi da sxv.).<br />

arqiteqtura - aia sofias taZari, wm. petres taZari, ierusalimis taZari, versalis<br />

sasaxle, ermitaJi, gaudis arqiteqtura, qarTuli xuroTmoZRvreba - sveticxoveli,<br />

alaverdi, bagratis taZari, oSki, samTavisi, gelaTis monasteri, beTania, varZia da<br />

sxv.<br />

dekoratiul-gamoyenebiTi - egvipturi, berZnul-romauli sayofacxovrebo nivTebi,<br />

kolxuri oqromWedloba da sxv.<br />

11


12<br />

gakveTili I.1<br />

naxati saxviTi<br />

xelovnebis safuZveli<br />

gakveTili I.2<br />

gamosaxuleba da foni<br />

gakveTili I.3<br />

Suq-Crdili<br />

gakveTili I.4-5<br />

geometriuli formebi<br />

gakveTili I.6<br />

kompozicia<br />

saxelmZRvanelos Sesabamisoba<br />

erovnul saswavlo gegmasTan<br />

(Sinaarsisa da miznebis ruka)<br />

saswavlo miznebi:<br />

codnis gaRrmaveba grafikuli naxatis daniSnulebaze,<br />

xazis, rogorc grafikuli naxatis ZiriTadi elementis<br />

gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze, grafikuli masalis<br />

saSualebiT swrafi Canaxatis Sesrulebis unar-<br />

Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

gamosaxulebisa da fonis urTierTmimarTebis gacnobiereba,<br />

sakuTari Canafiqrisadmi SemoqmedebiTi midgomis,<br />

praqtikuli da sakomunikacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa codnis gaRrmaveba Suq-Crdilis gamomsaxvevlobiT<br />

SesaZleblobebze, SeZenili codnis praqtikul<br />

namuSevarSi ganxorcielebis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebis, saprezentacio unar-Cvevebis ganvi-<br />

Tareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

Suq-Crdilisa da ganaTebis gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze<br />

msjelobisa da Teoriuli codnis praqtikul<br />

saqmianobaSi gamoyenebis, Sefasebisa da TviTSefasebis,<br />

saprezentacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1 ; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7 .<br />

saswavlo miznebi:<br />

kompoziciuri agebis mniSvnelobis gacnobiereba mxatvris<br />

Canafiqris ganxorcielebisaTvis, kompoziciis<br />

Sedgenis, praqtikuli da sakomunikacio unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8.


gakveTili I.7<br />

uCveulo kompoziciebi<br />

gakveTili I.8<br />

statika da dinamika<br />

gakveTili I.9<br />

perspeqtiva<br />

gakveTili I.10<br />

horizontis xazi da<br />

xedvis wertili<br />

gakveTili I.11-12<br />

ra viciT, ra SegviZlia<br />

saswavlo miznebi:<br />

kompoziciuri agebis xerxsa da nawarmoebis mier aRZruli<br />

emociis kavSiris gacnobiereba, Teoriuli codnis<br />

praqtikul namuSevarSi ganxorcielebis, praqtikuli<br />

da sakomunikacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

statikisa da dinamikis cnebebis gacnoba, codnis gafarToeba<br />

ritmis, rogorc kompoziciis erT-erT mniSvnelovan<br />

elementze, fantaziis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa codnis gafarToeba perspeqtivis ZiriTadi<br />

kanonebis gamoyenebiT sivrcis gadmocemis SesaZleblobebze,<br />

garemosa da bunebaze dakvirvebis Sedegebis<br />

praqtikul namuSevarSi gadmocemis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

mxatvrul nawarmoebSi sivrcis gadmocemis mniSvnelovani<br />

elementis _ horizontis xazis aRniSvna, xedvis<br />

wertilze msjelobis, Teoriuli codnis praqtikul<br />

namuSevarSi realizebis, sakuTar da amxanagebis namu-<br />

Sevrebis Sefasebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnis xarisxis Semowmeba,<br />

saxviTi xelovnebis gamomsaxvelobiT xerxebze msjelobis,<br />

sakuTari namuSevris Seqmnisadmi SemoqmedebiTi<br />

midgomis, saprezentacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

13


14<br />

gakveTili II.1<br />

ferTa harmonia<br />

gakveTili II.2<br />

feri saxviT<br />

<strong>xelovneba</strong>Si<br />

gakveTili II.3-4<br />

feri da perspeqtiva<br />

gakveTili II.5-6<br />

ra viciT, ra SegviZlia<br />

gakveTili III.1-2<br />

adamianebi da maTi istoriebi<br />

saswavlo miznebi:<br />

monaTesave da kontrastuli ferebis Tvisebebis<br />

gacnoba, SeZenili codnis praqtikul namuSevrebSi<br />

gamoyenebis, sakuTari Canafiqris ganxorcielebisadmi<br />

SemoqmedebiTi midgomis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

nawarmoebis koloritze msjelobis, sakuTari<br />

Canafiqrisadmi SemoqmedebiTi midgomis, fantaziis, sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

nawarmoebSi sivrcis gadmocemis ZiriTad xerxebze<br />

msjelobis, Teoriuli codnis praqtikul namuSevarSi<br />

realizebis, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis, Sefasebisa da TviTSefasebis unar-<br />

Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnis xarisxis Semowmeba,<br />

grafikuli namuSevris Seqmnisadmi SemoqmedebiTi<br />

midgomis, saprezentacio unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. IV.9.<br />

saswavlo miznebi:<br />

vizualuri detalebis safuZvelze namuSevridan miRebul<br />

informaciaze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.


gakveTili III.3-4<br />

portreti<br />

gakveTili III.5<br />

sxvadasxva epoqaSi<br />

gakveTili III.6<br />

daakvirdiT garemos<br />

gakveTili III.7<br />

sinamdvile da fantazia<br />

gakveTili III.8-9<br />

ra viciT, ra SegviZlia<br />

saswavlo miznebi:<br />

vizualuri detalebis safuZvelze namuSevridan miRebul<br />

informaciaze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; ss.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

xelovnebis nimuSidan informaciis miRebisa da masze<br />

msjelobis, kritikuli azrovnebis, dakvirvebulobis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis unar-Cvevebis ganvi-<br />

Tareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8 ; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

yofiTi Janris nimuSebze msjelobis, dakvirvebulobis,<br />

sakuTari Canafiqris ganxorcielebisadmi SemoqmedebiTi<br />

midgomis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8 ; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnisa da unar-Cvevebis<br />

xarisxis Semowmeba, gansxvavebuli masalisa da teqnikis<br />

flobisa da Canafiqris Sesabamisad gamoyenebis, saprezentacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.11.<br />

saswavlo miznebi:<br />

sxvadasxva masaliTa da teqnikiT namuSevris Seqmnis,<br />

SemoqmedebiTobis, praqtikuli da sakomunikacio unarebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7;<br />

15


16<br />

gakveTili IV.1-2<br />

Senebis <strong>xelovneba</strong><br />

gakveTili IV.3-4<br />

Senoba da misi nawilebi<br />

gakveTili IV.5<br />

Cveni sacxovrebeli<br />

sivrce<br />

gakveTili IV.6<br />

nivTebi Cvens garSemo<br />

gakveTili IV.9<br />

Semajamebeli<br />

gakveTili<br />

gakveTili V.1<br />

warsulis<br />

arqiteqturuli<br />

saswavlo miznebi:<br />

nagebobis funqciur daniSnulebaze, arqiteqturis<br />

ZiriTad dargebze msjelobis, kritikuli azrovnebisa<br />

da argumentirebuli msjelobis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

Senobis nawilebsa da arqiteqturaSi gamoyenebul<br />

masalebze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

erTobliv SemoqmedebiT muSaobaSi CarTulobis,<br />

praqtikuli unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.10.<br />

saswavlo miznebi:<br />

dizaineris profesiul saqmianobaze msjelobis,<br />

kritikuli azrovnebis, sakuTari Canafiqrisadmi<br />

SemoqmedebiTi midgomis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

dekoratiul-gamoyenebiTi xelovnebis nimuSebis<br />

daniSnulebaze msjelobis, sxvadasxva masalis SemoqmedebiTad<br />

gamoyenebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>..6; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>..13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnis da unar-Cvevebis<br />

xarisxis Semowmeba, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5.<br />

saswavlo miznebi:<br />

sxvadasxva kulturaTa cnobili Zeglebis amocnobisa<br />

da maTze msjelobis, kritikuli azrovnebis,<br />

sakuTari poziciis dasabuTebis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.10; s.g. <strong>VI</strong>.10; s.g. <strong>VI</strong>..10.


gakveTili V.2<br />

Zveli qarTuli<br />

xuroTmoZRvreba<br />

gakveTili V.3<br />

Cveni erovnuli<br />

saganZuri<br />

gakveTili V.4<br />

siZvelebis maZieblebi<br />

gakveTili V.5<br />

muzeumis istoriidan<br />

gakveTili V.6<br />

rogor icaven suraTebs<br />

gakveTili V. 6-8<br />

proeqti<br />

msoflios muzeumebi<br />

saswavlo miznebi:<br />

qarTuli xuroTmoZRvrebis mniSvnelovani Zeglebis<br />

gacnoba, kritikuli azrovnebis, sakuTari poziciis<br />

dasabuTebisa da sakomunikacio unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.12; s.g. <strong>VI</strong>.12; s.g. I.10.<br />

saswavlo miznebi:<br />

qarTuli xelovnebis sxvadasxva dargis nimuSebis<br />

istoriul-religiur konteqstSi ganxilvis, kritikuli<br />

azrovnebis, sakuTari poziciis dasabuTebis,<br />

praqtikuli da sakomunikacio unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..4; s.g. <strong>VI</strong>..5;s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.8;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.12; s.g. <strong>VI</strong>.12.<br />

saswavlo miznebi:<br />

arqeologis profesiul saqmianobaze, arqeologiuri<br />

aRmoCenebis mniSvnelobaze msjelobis, kritikuli<br />

azrovnebis, sakuTari poziciis dasabuTebis<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.8; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

adamianisa da sazogadoebisaTvis muzeumis rolze, mis<br />

daniSnulebaze msjelobis, xelovnebis nawarmoebebSi<br />

Sesabamisi epoqisa da kulturis amocnobisa da vizualur<br />

detalebiT informaciis miRebis unar-Cvevebis<br />

ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.11; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

adamianisa da sazogadoebisaTvis muzeumis rolze,<br />

mis daniSnulebaze msjelobis, informaciis damoukedeblad<br />

moZiebisa gamoyenebis, sakomunikacio da saprezentacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.1; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.7; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

saswavlo miznebi:<br />

adamianisa da sazogadoebisaTvis muzeumis rolze,<br />

mis daniSnulebaze msjelobis, informaciis damoukedeblad<br />

moZiebisa gamoyenebis, sakomunikacio da saprezentacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.9; s.g.<br />

<strong>VI</strong>..9; s.g. <strong>VI</strong>.11; s.g. <strong>VI</strong>.13.<br />

17


18<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.1<br />

graviura<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.2<br />

saxviTi <strong>xelovneba</strong> da<br />

wigni<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.3<br />

SarJi da karikatura<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.4<br />

plakati da afiSa<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.5<br />

mxatvruli<br />

fotografia<br />

gakveTili <strong>VI</strong>.6<br />

Semajamebeli<br />

gakveTili<br />

saswavlo miznebi:<br />

graviuris teqnikasa da misi SesaZleblobebis gamoyenebaze<br />

msjelobis, Teoriuli codnis praqtikul namuSevrebSi<br />

realizebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..2; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.7.<br />

saswavlo miznebi:<br />

xelnaweri wignis Sesrulebisa da mxatvruli gaformebis<br />

Taviseburebebze, wignis ilustraciebidan miRebul<br />

informaciaze msjelobis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..5; s.g. <strong>VI</strong>..7; s.g. <strong>VI</strong>..8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

beWdviTi grafikis saxeebis _ SarJisa da karikaturis<br />

Taviseburebebze msjelobis, SeZenili codnis praqtikul<br />

namuSevarSi ganxorcielebis, Sefasebisa da<br />

TviTSefasebis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.3; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>..8.<br />

saswavlo miznebi:<br />

beWdviTi grafikis nimuSebis saxeobebsa da daniSnulebaze<br />

msjelobis, erTobliv SemoqmedebiT muSaobaSi<br />

monawileobis, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.9.<br />

saswavlo miznebi:<br />

mxatvruli fotografiis SesaZleblobebze msjelobis,<br />

erTobliv SemoqmedebiT muSaobaSi monawileobis,<br />

kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli msjelobis<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.9.<br />

saswavlo miznebi:<br />

moswavleTa mier SeZenili codnisa da unar-Cvevebis<br />

xarisxis Semowmeba, kritikuli azrovnebisa da argumentirebuli<br />

msjelobis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unarebis ganviTareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5;s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.9.


gakveTili 1-4<br />

SemoqmedebiTi studia<br />

saswavlo miznebi:<br />

xvadasxvagvari bunebrivi da xelovnuri masalis<br />

Canafiqris Sesabamisad gamoyenebis, fantaziis, SemoqmedebiTobis<br />

gamovlenis, erTobliv SemoqmedebiT<br />

saqmianobaSi sakuTari SesaZleblobebis realizebis,<br />

sakomunikacio da saprezentacio unar-Cvevebis ganvi-<br />

Tareba.<br />

Sedegis kodi:<br />

s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.5; s.g.<br />

<strong>VI</strong>.5; s.g. <strong>VI</strong>.6; s.g. <strong>VI</strong>.9; s.g. <strong>VI</strong>.9; s.g. <strong>VI</strong>.9.<br />

19


20<br />

IV. gakveTilis dagegmvis<br />

zogadi principebi<br />

a. motivacia<br />

saswavlo masalis wardgenis fazebidan gansakuTrebul mniSvnelobas iZens motivaciis<br />

Seqmna konkretuli saswavlo masalisadmi, rac aucileblad unda iqnes gaTvaliswinebuli<br />

gakveTilis dagegmvis procesSi. maswavlebeli mkafiod gansazRvravs<br />

gakveTilis saswavlo miznebsa da amocanebs, iTvaliswinebs misaRwev Sedegebs, irCevs<br />

saTanado aqtivobebs, romlebic daexmareba mas misaRwevi orientirebis realizebaSi.<br />

gansazRvros TiToeuli aqtivobisaTvis saWiro dros, miznobrivad irCevs da amzadebs<br />

gakveTilisaTvis saWiro resurss.<br />

moswavleTa motivaciis mizniT mniSvnelovania gakveTilis dawyeba saklaso msjelobiT,<br />

STabeWdilebebis gaziarebiT, dakvirvebiT, cdis CatarebiT da sxv. am mizniT mniSvnelovan<br />

pedagogiur efeqtzea gaTvlili gonebrivi ieriSis meTodis gamoyeneba, saswavlo<br />

masalis dakavSireba rogorc moswavleTa cxovrebiseul gamocdilebasTan, ise<br />

wina klasebSi, agreTve, sxva sagnebSi SeZenil codnasTan.<br />

msjelobis procesSi moswavleebi mravalmxriv ganixilaven konkretuli Temas,<br />

gamoxataven sakuTar damokidebulebas, gamoTqvamen varauds, mohyavT saTanado argumentebi.<br />

mocemul etapze ikveTeba gakveTilis Tema, konkretuli sakiTxi.<br />

motivaciis Seqmnis TvalsazrisiT mniSvnelovania sxvadasxva tipis saganmanaTleblo<br />

resursebis miznobrivad SerCeva da gamoyeneba, rac xels Seuwyobs moswavleTa motivaciis<br />

amaRlebas, saswavlo masalis ukeT gaazrebasa da aRqmas, swavlas gamocdilebis<br />

safuZvelze (swavla keTebiT).<br />

ZiriTad resurss Seadgens reproduqciebi, fotomasala, saswavlo plakatebi,<br />

agreTve, sxvadasxva saxis sqemebi, cxrilebi, diagramebi, samuSao baraTebi saTanado<br />

informaciiTa Tu instruqciiT da sxv. mniSvnelovania resursebis moZiebaSi moswavleTa<br />

CarTvac. magaliTad, sxvadasxva wyarodan (albomidan, enciklopediidan, Jurnal-gazeTebidan,<br />

internetidan da a.S.) mravalmxrivi informaciis moZieba, romelic<br />

SeiZleba gansxvavebuli mizniT iqnes gamoyenebuli ara mxolod konkretuli Temebis<br />

Seswavlisas, aramed mTeli wlis ganmavlobaSi eseebze, proeqtebze muSaobisas, saklaso<br />

diskusiebis warmarTvisas. sayuradReboa moswavleTa mier maTTvis saintereso<br />

kiTxvebis, mosazrebebis, ideebis (eseebis, diskusiebis, proeqtebisTvis, Tundac, saklaso/saskolo<br />

gamofenebis, speqtaklebis, sxvadasxva Sinaarsis aqciebis organizebisaTvis)<br />

da sxva Sinaarsis Canawerebis Tavmoyra da miznobrivad gamoyeneba. Mamgvarad,<br />

moswavleTa mier moZiebuli/Seqmnili resursi sxvadasxva saxiT SeiZleba iyos Tavmoyrili:<br />

• calkeul xelovanTa cxovrebisa da Semoqmedebis amsaxvel portfolioebSi;<br />

• portfolioSi _ `Cveni mosazrebebi, ideebi~ da sxv.<br />

motivaciis asamaRleblad, sasurvelia, TiToeulma moswavlem Seqmnas sakuTari<br />

portfolio, romelSic Seva mis mier Sesrulebuli yvela praqtikuli davaleba,<br />

agreTve weriTi namuSevrebi, damoukideblad moZiebuli/Seqmnili resursi da sxv.<br />

b. sakiTxis dasma, amocanis gansazRvra<br />

gakveTilis dasawyisSive maswavlebeli saswavlo masalidan (ZiriTadi sakiTxidan)<br />

gamomdinare, naTlad, mkafiod ayalibebs da moswavleebs acnobs gakveTilis ZiriTad<br />

mizans, dasaxavs konkretul amocanas. Aam mxriv mniSvnelovania mizanmimarTuli kiTxvebis,<br />

Sesabamisi, amasTan, mravalmxrivi sailustracio nimuSebis an sxva saxis resursebis<br />

gamoyeneba.<br />

g. ZiriTadi saswavlo masala<br />

maswavlebeli winaswar gansazRvravs, Tu saxelmZRvaneloze muSaobis romel formas<br />

gamoiyenebs konkretul gakveTilze.<br />

maswavlebels vTavazobT ramdenime formas, romelTa gamoyenebac SesaZlebelia<br />

rogorc wyvilSi, ise jgufuri, maswavleblis Sexedulebisamebr, individualuri


muSaobisTvisac.<br />

amgvarad, ZiriTadi saswavlo masalis gacnoba-Seswavla SesaZlebelia ganxorcieldes<br />

Semdegi saxiT (masalis Sinaarsis, specifikis, agreTve, moculobis gaTvaliswinebiT):<br />

• sagakveTilo masalis kiTxvisas, moswavleebi teqstis TiToeuli monakveTis Sesabamisad<br />

akeTeben Semdegi saxis aRniSvnebs:<br />

+ (informacia nacnobia)<br />

- (informacia ucnobia)<br />

? (informaciis gacnobis Sedegad gaCnda kiTxvebi, romelTac moswavleebi calke iniSnaven,<br />

Semdeg svamen klasSi.<br />

• TiToeuli jgufi yuradRebiT ecnoba saswavlo teqstidan maTTvis gankuTvnil<br />

monakveTs, Sesabamis sailustracio masalas, ris safuZvelzec jgufis wevrebi Seecdebian<br />

auxsnan Tanaklaselebs maT mier ganxiluli monakveTis Sinaarsi (urTierTswavlebis<br />

meTodi);<br />

• jgufis wevrebi erToblivad ecnobian mTlian sagakveTilo masalas da aseve<br />

erToblivad pasuxoben interaqtivis SekiTxvebs, muSaobis dasrulebisas ki acnoben<br />

Tanaklaselebs maT mosazrebebs. SesaZlebelia, msjelobis procesSi gaCndes gansxvavebuli<br />

azri, versia.<br />

• sagakveTilo masalis gacnobis Semdeg, jgufi amzadebs da Tanaklaselebs usvams<br />

kiTxvebs saxelmZRvaneloSi mocemuli konkretuli informaciis, Tundac, sailustracio<br />

nimuSebis irgvliv. SesaZlebelia, TiToeuli jgufis wevrebma kiTxvebi<br />

baraTebze, gadascen sxva jgufis moswavleebs da mxolod amis Semdeg upasuxon erTmaneTis<br />

SekiTxvebs.<br />

• sagakveTilo masalis gacnobis Semdeg jgufis wevrebs SeuZliaT, maTi azriT,<br />

gansakuTrebiT saintereso informaciasTan dakavSirebuli Canawerebis gakeTeba (mniSvnelovani<br />

TariRebis, nimuSebis, terminebisa da sxv. CaniSvna, muSaoba am Tu im sqemasa<br />

da diagramaze da sxv.), romelTac Semdeg Tanaklaselebs acnoben.<br />

d. sawyis etapze Sesasrulebeli savarjiSoebi<br />

am tipis savarjiSoebi SeiZleba sakmaod mravalferovani iyos, moicavdes rogorc<br />

praqtikul, ise SemecnebiT saqmianobas. kerZod:<br />

• gansxvavebuli epoqis/stilis/dargis/Janris/xelovanis namuSevrebis Sedareba;<br />

• konkretuli nimuSis ganxilva Sesabamis istoriul, religiur, kulturul konteqstSi;<br />

• pasuxi rTul, `saazrovno~ kiTxvaze, sakuTari poziciis dasabuTeba;<br />

• konkretuli Temis sxva sagnebSi SeZenil codnasTan, cxovrebiseul gamocdilebasTan<br />

dakavSireba;<br />

• praqtikuli samuSaos Sesruleba, romelze muSaobac drois mcire monakveTisTvisaa<br />

gaTvaliswinebuli da sxv.<br />

e. damagvirgvinebel etapze Sesasrulebeli samuSao<br />

am tipis savarjiSoebis mizania, xeli Seuwyos moswavleTa mier SeZenil codnis ganmtkicebasa<br />

da gaaqtiurebas. muSaobis formebis SerCevas, cxadia, gansazRvravs gakveTilis<br />

Temis, konkretuli saswavlo masalis specifika. am mizniT SegviZlia gamoviyenoT<br />

diskusia, muSaoba proeqtze, sxvadasxva Sinaarsis SemoqmedebiTi davalebebi da a.S.<br />

v. damoukidebeli samuSao<br />

damoukidebeli samuSao, rogorc saswavlo masalis wardgenis bolo etapi, sakmaod<br />

mniSvnelovania. swored damoukidebeli muSaobis Sedegi warmoadgens TvalnaTliv, Tu<br />

ramdenad gaacnobiera moswavlem axali saswavlo masala, ris safuZvelzec igi avlens<br />

dakvirvebulobis, kritikuli, analitikuri azrovnebis, argumentirebuli msjelobisa<br />

da sxva unarebs. am etapze SesaZlebelia moswavleTaTvis sxvadasxva saxis sqemebsa<br />

da diagramebze muSaobis SeTavazeba. kerZod:<br />

• `vici, viswavle, minda vicode~. sqemis TiToeul grafaSi moswavleebi akeTeben<br />

21


Sesabamis Canawerebs. sqemaze muSaoba gansakuTrebiT efeqturia Temis dasrulebisas,<br />

Semajamebel gakveTilze; agreTve wina klasSi ganvlili masalis axal masalasTan<br />

dakavSirebis mizniT.<br />

• `venis diagrama~. gamoiyeneba gansaxilveli sakiTxebis (faqtebis, movlenebis,<br />

sxva dasxva xelovanTa Semoqmedebis, xelovnebis nimuSebis) rogorc saerTo, ise ganmasxvavebeli<br />

niSnebis gasarkvevad.<br />

• `I-diagrama~ romelic gamoiyeneba gansaxilveli sakiTxebis Sedarebis mizniT, ris<br />

safuZvelzec moswavleebma Sesabamis grafebSi unda Caweron mxolod maTTvis damaxasiaTebeli<br />

ganmasxvavebeli niSnebi.<br />

• `ormxriv CanawerTa dRiuri~, romelic iTvaliswinebs moswavlis komentars<br />

konkretul citatasa Tu garkveul mosazrebasTan dakavSirebiT.<br />

aRniSnul sqemebsa da diagramebze muSaoba moswavleebs gauadvilebs Sesaswavli<br />

Temis gaazrebasa da aRqmas, ganuviTarebs dakvirvebulobis, kritikuli azrovnebisa<br />

da argumentirebuli msjelobis, agreTve damoukidebeli muSaobis unar-Cvevebs.<br />

mizanSewonilia am etapze muSaoba sxvadasxva saxis diagnostikur masalaze (testi,<br />

krosvordi da a.S.), agreTve weriT namuSevrebze (ese, moxseneba, referati da sxv.).<br />

22


V. rekomendebuli Sefaseba saxviT da<br />

gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si<br />

saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si TiToeuli semestris manZilze moswavleebi<br />

fasdebian sami komponentis mixedviT:<br />

samive komponents erTnairi wona aqvs.<br />

1. saSinao davaleba<br />

2. saklaso davaleba<br />

3. Semajamebeli davaleba<br />

saklaso da saSinao davalebebis komponentebSi gamoiyeneba rogorc ganmsazRvreli,<br />

ise ganmaviTarebeli Sefaseba.<br />

ganmaviTarebeli Sefasebis mizania swavlis xarisxis gaumjobesebis uzrunvelyofa,<br />

swavlebis procesSi TiToeuli moswavlis ganviTarebis maqsimaluri xelSewyoba.<br />

ganmaviTarebeli Sefaseba gulisxmobs maswavleblis mier sistematur dakvirvebas<br />

TiToeuli moswavlis saqmianobaze. maswavlebeli Seiswavlis maT SesaZleblobebs,<br />

saWiroebebs da iTvaliswinebs saswavlo procesSi.<br />

mniSvnelovania moswavleebisaTvis TanamSromlobiTi da konstruqciuli garemos<br />

Seqmna, maT ar unda hqondeT warumateblobis SiSi, unda grZnobdnen keTilganwyobasa<br />

da mxardaWeras.<br />

pedagogiuri efeqtisaTvis mniSvnelovania uSualod moswavleebis CarTva ganmavi-<br />

Tarebeli Sefasebis procesSi, maT CamouyalibdebaT TviTSefasebis unari, pasuxismgebloba,<br />

xeli Seuwyon sakuTar winsvlas, rac, ra Tqma unda, etapobrivad ganxorcieldeba.<br />

ganmaviTarebeli Sefasebisas maswavlebels sxvadasxva saSualebis gamoyeneba Seu-<br />

Zlia, rogoricaa sityvieri komentari, konkretuli rCevebi, efeqturia dakvirvebis<br />

furclebis, TviTSefasebisa da urTierTSefasebis sqemebis gamoyeneba, TiToeuli<br />

moswavlis portfolios Sedgena Semdgomi ganxilvisTvis. Semajamebel gakveTilebze<br />

SesaZlebelia winaswar momzadebuli baraTebis gamoyenebac, romlebSic TiToeuli<br />

moswavle aRniSnavs diagnostikur masalaze muSaobis Sedegebs.<br />

mniSvnelovania ganmsazRvreli da ganmaviTarebeli Sefasebis mudmivad gamoyeneba<br />

swavlis procesSi.<br />

ganmsazRvrel SefasebaSi iwereba niSani, romelic warmoadgens zemoaRniSnuli komponentebis<br />

Sesabamisad miRebulaTa jams.<br />

ras iTvaliswinebs TiToeuli komponenti saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si?<br />

a) saSinao davalebebi<br />

SeiZleba Sefasdes Semdegi davalebebis mixedviT:<br />

23


24<br />

masalis moZieba, referati, praqtikuli samuSao.<br />

b) mimdinare saklaso davalebebi<br />

moicavs Semdegi tipis aqtivobebs:<br />

1. konkretuli praqtikuli samuSaos Sesruleba an namuSevris Seqmna garkveul<br />

Temaze, rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:<br />

• organizebuloba (sistemuroba, drois limitis dacva, saWiro masalis, aRWurvilobis<br />

qona);<br />

• teqnikis, masalis floba;<br />

• SemoqmedebiToba (gadawyvetilebis damoukideblad miReba, sakuTari xelweris,<br />

xedvis, demonstrireba);<br />

• TanamSromloba jgufuri muSaobis dros.<br />

2. sakuTari da sxvisi namuSevrebis ganxilvaSi monawileoba;<br />

3. garkveuli epoqis, Semoqmedis an xelovnebis nimuSis analizSi an mis irgvliv<br />

msjelobaSi monawileoba, rac SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:<br />

• aqtiuri monawileoba;<br />

• sakuTari azris dasabuTebulad warmoCena;<br />

• sxvisi azris mimarT pativiscemis demonstrireba;<br />

4. sakuTari da sxvebis namuSevrebis prezentacia (auditoriisTvis wardgena), rac<br />

SeiZleba Sefasdes Semdegi kriteriumebis mixedviT:<br />

• saTqmelis naTlad da gasagebad gadmocema, auditoriasTan kontaqti;<br />

• TvalsaCinoebisa da teqnikuri saSualebebis gamoyeneba;<br />

• kiTxvebze adekvaturi pasuxis gacema;<br />

Semajamebeli davalebebis komponenti<br />

Semajamebeli davalebis komponenti ukavSirdeba swavlebis Sedegs. am komponentSi<br />

unda Sefasdes erTi saswavlo monakveTis (Tema, Tavi, paragrafi, sakiTxi) Seswavla-damuSavebis<br />

Sedegad miRweuli Sedegebi. konkretuli saswavlo erTeulis dasrulebisas<br />

moswavlem unda SeZlos saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si standartiT gansazRvruli<br />

codnisa da unarebis warmoCena. Sesabamisad, Semajamebeli davalebebi unda afasebdes<br />

saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si standartebiT gansazRvrul Sedegebs.<br />

Semajamebel davalebaTa tipebi:<br />

standartis moTxovnaTa dasafarad rekomendebulia Semajamebel davalebaTa<br />

mravalferovani formebis gamoyeneba. saxviT da gamoyenebiT <strong>xelovneba</strong>Si Semajamebel<br />

davalebaTa tipebi SeiZleba iyos:<br />

sakontrolo/gamocda/testireba/maStaburi namuSevari/ gamofena/moxsenebareferati<br />

(garkveuli epoqis, Semoqmedis Sesaxeb).<br />

proeqtebi<br />

proeqtis savaraudo Temebi:<br />

eqspoziciis, telegadacemis, radiogadacemis, speqtaklis momzadeba; gazeTis,<br />

Jurnalis, wignis maketis damzadeba; skveris keTilmowyoba, skolis, saklaso oTaxis,<br />

interieris dizainis Seqmna da sxva.<br />

proeqtis Sesrulebis dros fasdeba Semdegi aqtivobebi:<br />

proeqtis ideis gansazRvra, proeqtis dagegmva, funqciebis ganawileba; organizeba,<br />

finansuri gaTvla, sponsoris moZieba, sazogadoebasTan urTierToba, masaliT<br />

momarageba, musikaluri gaformeba, reJisura, scenografia, mxatvroba, dizaini: kostiumi,<br />

dekoracia, grimi; resursis Seqmna, warmodgenaSi monawileoba (msaxiobi, wamyvani,<br />

gamnaTebeli da a.S.), wardgena da sxva;


moTxovnebi, romlebsac unda akmayofilebdes Semajamebeli davalebebi<br />

• davalebis TiToeul tips unda axldes Tavisi Sefasebis zogadi rubrika;<br />

• zogadi rubrika unda dazustdes konkretuli davalebis pirobisa da ganvlili<br />

masalis gaTvaliswinebiT;<br />

• 10 qula unda gadanawildes rubrikaSi Semaval kriteriumebze;<br />

• miTiTebuli unda iyos standartis is Sedegebi, romelTa Sefasebasac emsaxureba<br />

Semajamebeli davaleba.<br />

rubrikebis nimuSebi:<br />

moswavle<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5<br />

6.<br />

7.<br />

organizebuloba<br />

(drois<br />

limitis dacva,<br />

saWiro<br />

aRWurvilo<br />

bis qona)<br />

0-1<br />

praqtikuli samuSaos (namuSevris) Sefaseba<br />

TariRi: samuSaos (namuSevris) saxeoba:<br />

Sefasebis kriteriumebi<br />

masalis, teqnikis<br />

da mxatvrulgamomsxvelobiTi<br />

saSualebebis<br />

floba<br />

0- 3<br />

SemoqmedebiToba,<br />

anu ramdenad<br />

efeqturad<br />

iyenebs teqnikas,<br />

masalas da mxatvrul-gamomsaxvelobiTxerxebs<br />

Canafiqris<br />

gadmosacemad<br />

0- 4<br />

Tanam-<br />

Sromloba<br />

jgufuri<br />

muSaobis<br />

dros<br />

0-2<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

raodenoba<br />

10<br />

25


26<br />

praqtikuli samuSaos (namuSevris) Sefaseba<br />

TariRi: samuSaos (namuSevris) saxeoba: naturmorti<br />

moswavle<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5<br />

6.<br />

7.<br />

kompozicia<br />

ramdenad<br />

axerxebs<br />

dasa xati<br />

obieqtebis<br />

sasuraTe<br />

sibrtyeze<br />

kompoziciur<br />

gana wile<br />

bas (kompoziciuri<br />

ba lan sis<br />

da c vas da<br />

a.S.) da<br />

urTi erT-<br />

Ta na fardo<br />

bis ga dmocemas<br />

0-2<br />

forma/<br />

moculoba<br />

ramdenad<br />

icavs sagnis<br />

proporciebs<br />

da ramdenadaxerxebs<br />

maTi<br />

mo cu lo bis<br />

gad mocemas<br />

Suq-Crdilis<br />

sa-<br />

SualebiT<br />

0-2<br />

masala: akvareli, guaSi<br />

Sefasebis kriteriumebi<br />

feri<br />

ramdenad<br />

Seesatyviseba<br />

ferTa<br />

gama dasa xat<br />

obieq te bs,<br />

an ram de nad<br />

Sem oqme debiTad<br />

aris<br />

gadaw yveti<br />

li feris<br />

amo cana<br />

namuSevarSi<br />

0-2<br />

faqtura<br />

ramdenad<br />

axerxebs<br />

dasaxati<br />

obieqtebis<br />

(sagebnis,<br />

drapirebis<br />

(qsovilis))<br />

faq turis<br />

gadmocemas<br />

0-2<br />

konkretuli namuSevris Sefaseba<br />

qulebi<br />

sivrce<br />

ramdenad<br />

axerxebs<br />

sivrcis<br />

efeqtis<br />

Seqmnas<br />

(wina<br />

plani,<br />

Sua<br />

plani,<br />

ukana<br />

plani<br />

(foni))<br />

0-4 5-7 8-10<br />

mocemulobis<br />

Sesruleba<br />

(xarisxis gauTvaliswineblad)<br />

masalis, teqnikis da mxatvrul-gamomsaxvelobiTi<br />

saSualebebis floba (kompoziciuri<br />

ganawileba, feri,<br />

forma da a.S.)<br />

0-2<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

rao denoba<br />

10<br />

SemoqmedebiToba, anu efeqturad<br />

iyenebs masalas, teqnikas<br />

da mxatvrul-gamomsaxvelobiT<br />

saSualebebs Canafiqris gadmosacemad


xelovnebis nimuSis analizis Sefaseba<br />

TariRi: xelovnebis nimuSi: avtori:<br />

moswavle Sefasebis kriteriumebi<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

aRwers namu-<br />

Sevars<br />

0- 3<br />

aanalizebs kompozicias<br />

da<br />

mxatvrul-gamomsaxvelobiTsaSualebebs<br />

0- 3<br />

asabuTebs saku-<br />

Tar interpretacias<br />

0- 4<br />

saprezentacio unarebis Sefaseba<br />

TariRi: prezentaciis saxeoba: moxseneba-referati<br />

moswavle Sefasebis kriteriumebi<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

saTqmelis naTlad<br />

da gasagebad<br />

gadmocema, kontaqtiauditoriasTan<br />

0- 3<br />

TvalsaCinoebisa<br />

da teqnikuri sa-<br />

Sualebebis gamoyeneba<br />

0- 4<br />

kiTxvebze<br />

adekvaturi<br />

pasuxis gacema<br />

0- 3<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

raodenoba 10<br />

Semajamebeli<br />

qula<br />

qulaTa<br />

maqsimaluri<br />

raodenoba 10<br />

27


28<br />

saklaso msjelobaSi monawileobis Sefaseba<br />

TariRi: msjelobis Tema:<br />

moswavle Sefasebis kriteriumebi Semajamebeli qula<br />

1.<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

5.<br />

6.<br />

7.<br />

8.<br />

9.<br />

10.<br />

aqtiuri<br />

monawileoba<br />

0- 3<br />

sakuTari<br />

azris<br />

dasabuTeba<br />

0- 4<br />

sxvisi azris<br />

mimarT pativiscemis<br />

demon strireba<br />

0- 3<br />

qulaTa maqsimaluri<br />

raodenoba<br />

10<br />

<strong>VI</strong>. specialuri saganmanaTleblo saWiroebebis mqone<br />

moswavleebTan muSaobis Taviseburebebi<br />

xelovnebis gakveTilebze<br />

xelovnebis maswavlebels unda SeeZlos saswavlo procesis dagegmvisas specialuri<br />

saganmanaTleblo saWiroebebis mqone moswavleebTan muSaobis Taviseburebebis<br />

gaTvaliswineba. am kategoriis moswavleebs swavlis dros garkveuli sirTuleebi<br />

aqvT, xSir SemTxvevaSi saWiroeben damatebiT saganmanaTleblo momsaxurebas.<br />

Tavdapirvelad maswavlebeli gansazRvravs, Tu romel kategorias miekuTvneba<br />

specialuri saganmanaTleblo saWiroebebis mqone moswavle/moswavleebi:<br />

1. moswavleebi fizikuri da gonebrivi ganviTarebis darRvevebiT;<br />

2. moswavleebi mxedvelobis da smenis darRveviT;<br />

3. moswavleebi metyvelebis, qcevisa da emociuri ganviTarebis darRveviT;<br />

4. moswavleebi, romelTac saWiroeben grZelvadian mkurnalobas an hospitalizacias.<br />

TiToeuli konkretuli kategoriis moswavleebis saWiroebebis kvlevis Sedegebis<br />

safuZvelze xdeba modificirebuli saswavlo gegmis Sedgena, romelSic gaTvaliswinebul<br />

iqneba moswavlis individualuri SesaZleblobebi, ganisazRvreba misaRwevi<br />

saswavlo Sedegebi, muSaobis konkretuli formebi da meTodebi, romelTac maswavlebeli<br />

gamoiyenebs moswavlis potencialis srulad gamovlenisaTvis. detalurad<br />

igegmeba agreTve swavlebis strategiebi da saswavlo aqtivobebi (saklaso, saSinao),<br />

ganisazRvreba saganmanaTleblo resursi, individualurad gansazRvruli saswavlo<br />

miznebisa da miznis miRwevis vadebi.<br />

sagnis specifikidan gamomdinare, xelovnebis maswavlebelma konkretuli kategoriis<br />

moswavleebTan muSaobisas, sasurvelia, gaiTvaliswinos Semdegi:<br />

1. zogadad, unarSezRudul bavSvebi da mozardebi xasiaTdebian mkafiod gamoxat-


uli feriTi aRqmiT, SemoqmedebiTobiT, mdidari warmosaxviT. mecnieruli kvlevebis<br />

Sedegad dasabuTebulia, rom am kategoriis moswavleTa namuSevrebi (gansakuTrebiT<br />

naxatebi) udaod saintereso fenomens warmoadgens.<br />

2. Tu moswavles ara aqvs motorikasTan dakavSirebuli seriozuli problemebi,<br />

SesaZlebelia maTi CarTva SemoqmedebiTi muSaobis procesSi (Zerwva, kolaJi, konstruireba,<br />

modelireba).<br />

3. mniSvnelovania moswavleTa CarTva jgufur muSaobaSi, gamofenebis, saklaso da<br />

saskolo RonisZiebebis momzadebaSi, rac xels Seuwyobs moswavlis qceviTi, socialuri<br />

da sakomunikacio unarebis ganviTarebas, moswavlis damoukideblobis xarisxis<br />

gazrdas.<br />

4. aucilebelia aRniSnuli kategoriis moswavleTa Sefasebis ganxorcieleba maTi<br />

individualuri SesaZleblobebis gaTvaliswinebiT.<br />

Sefasebisas upiratesoba unda mieniWos iseT kriteriumebs, rogoricaa<br />

gakveTilze CarTuloba, praqtikuli unar-Cvevebis gamovlena, SemoqmedebiTobis<br />

gamovlena, Semajamebeli davalebebis Sesruleba da sxv., TiToeuli moswavlis individualuri<br />

SesaZleblobebis Sesabamisad.<br />

saWiroebis SemTxvevaSi maswavlebelma unda Seitanos koreqtivebi rogorc individualur<br />

gegmaSi, ise Sefasebis kriteriumebSi.<br />

Sin swavlebis procesSi mniSvnelovania moswavlis uzrunvelyofa damatebiTi sa-<br />

ganmanaTleblo da videomasaliT 1 .<br />

K<strong>VI</strong>I. komentarebi maswavleblis wignTan<br />

dakavSirebiT<br />

1. maswavlebeli SemoqmedebiTad unda miudges saxelmZRvanelos, ramdenadac<br />

saxelmZRvanelo aris erT-erTi da ara erTaderTi saSualeba, romelic emsaxureba<br />

erovnuli saswavlo gegmiT gansazRvruli Sedegebis miRwevas. moswavleTa saWiroebebis<br />

gaTvaliswinebiT, maswavlebels SeuZlia gadaaadgilos Temebis Tanmimdevroba,<br />

daamatos an Secvalos aqtivobebi;<br />

2. maswavleblis wignSi mocemulia TiToeuli gakveTilis scenari, Tumca es mxolod<br />

savaraudo scenarebia. aseve savaraudoa TiToeuli aqtivobis xangrZlivobac. maswavlebels<br />

SeuZlia moswavleTa saWiroebebis gaTvaliswinebiTa da sakuTari Sexedulebis<br />

mixedviT dagegmos TiToeuli gakveTili, gamoiyenos sarezervo gakveTilebi;<br />

3. maswavlebelma unda gaiTvaliswinos, rom Tanabari pirobebi Seuqmnas gansxvavebuli<br />

potencialis mqone moswavleebs sakuTari SesaZleblobebis gamosavlenad. Sesabamisad,<br />

maswavlebels SeuZlia individualuri SesaZleblobebis gaTvaliswinebiTa da<br />

sakuTari Sexedulebisamebr SesTavazos maT mravalmxrivi aqtivobebi;<br />

4. moswavleTa codnisa da unar-Cvevebis xarisxis gamosavlenad maswavlebelma etapobrivad<br />

unda ganaxorcielos maTi miRwevebis xarisxis Semowmeba. am mizniT mas Seu-<br />

Zlia damatebiT gamoiyenos sakuTari mosazrebisamebr SerCeuli Sefasebis mravalferovani<br />

formebi da meTodebi.<br />

5. mniSvnelovania, moswavleTa uzrunvelyofa TiToeuli gakveTilisaTvis saWiro<br />

resursiT. yoveli momdevno gakveTilis scenaris gacnobis Semdeg maswavlebelma winaswar<br />

unda izrunos praqtikuli saqmnianobisaTvis saWiro resursze da droulad<br />

miawodos moswavleebs saTanado informacia.<br />

SeniSvna: inkluziur ganaTlebasTan dakavSirebul garkveul informacias maswavlebeli miiRebs<br />

erovnuli saswavlo gegmis Sesabamisi Tavis, aseve ganaTlebis saministros erovnuli saswavlo<br />

gegmebisa da Sefasebis centris veb-gverdze ganTavsebuli literaturis eleqtronuli versiis<br />

gacnobisas.<br />

29


30<br />

<strong>VI</strong>II. gakveTilebis savaraudo scenarebi<br />

Tema I. saxviTi xelovnebis gamomsaxvelobiTi xerxebi<br />

1 naxati – saxviTi xelovnebis safuZveli<br />

gaixseneT, ras ewodeba grafika? romel sxva<br />

dargebSi gamoiyeneba grafikuli naxati?<br />

ra ewodeba winaswar Canaxats, romelsac asruleben<br />

arqiteqtorebi, dizainerebi da sxv.<br />

Tavisi momavali qmnilebisTvis?<br />

ra aris konturis xazi da arsebobs Tu ara<br />

sxva saxis xazebi?<br />

grafikuli naxati saxviTi xelovnebis<br />

safuZvelia. Tqven ukve iciT, rom grafikuli<br />

Canaxati, eskizi, aseve etiudi SeiZleba<br />

mosamzadebeli etapi gaxdes momavali ferweruli<br />

namuSevrisTvis, qandakebisTvis, arqiteqturuli<br />

Tu dizaineruli proeqtisaTvis.<br />

magram naxati ufro farTo gagebiTac SeiZleba<br />

CaiTvalos saxviTi xelovnebis safuZvlad,<br />

radganc nebismieri gamosaxulebis, figuris<br />

ZiriTadi formis gadmocema SesaZlebelia<br />

xazis saSualebiT, anu nebismieri obieqti Sei-<br />

Zleba gadmoices naxatis saxiT.<br />

konturi xazs SeuZlia gadmogvces sagnis<br />

ZiriTadi forma, moxazuloba, anu gaxados<br />

misi gamosaxuleba cnobadi. grafikuli naxatis<br />

sxva elementebis _ Strixis, laqis _ sa-<br />

SualebiT gadmoicema detalebi, moculoba,<br />

Suq-Crdili, sagnis zedapiris faqtura da sxv.<br />

aseTi naxati ubralod cnobadi ki ara, aramed<br />

realisturia, anu iseTi, rogorsac Cven sinamdvileSi<br />

vxedavT.<br />

8<br />

rafaeli.<br />

axalgazrda<br />

qalis portreti<br />

Jan ogiust dominik engri.<br />

avtoportreti. 1827.<br />

grafikuli naxati<br />

cnobari<br />

etiudi _ naturidan<br />

Sesrulebuli winaswari Canaxati.<br />

leonardo da vinCi.<br />

Canaxati FAN<br />

fanqriT. 1495<br />

xSirad grafikuli naxati saxviTi xelovnebis namuSevarSi<br />

sxva gamomsaxvelobiT saSulebebTan erTad gvxvdeba,<br />

magaliTad, ferebTan erTad. magram sxvadasxva stilis<br />

namuSevarSi sxvadasxva gamomsaxvelobiTi xerxi SeiZleba<br />

iyos mTavari, anu wamyvani: zogjer isec xdeba, rom ferebis<br />

miuxedavad, nawarmoebSi mTavari mainc xazobrivi naxatia:<br />

formebi, detalebi, ganwyoba, ZiriTadad, xazebis sa-<br />

SualebiTaa gadmocemuli.<br />

Zveli berZnuli larnaki<br />

simone martini. xareba. 1333<br />

obri berdslei.<br />

tristani da izolda.<br />

1893-1894<br />

reza abasi.<br />

qarTveli<br />

didgvarovani. 1620<br />

suio genro.<br />

mjdomare buda.<br />

naxati tuSiT.<br />

X<strong>VI</strong>II s. iaponia<br />

?<br />

daakvirdiT mocemul suraTebs da imsjeleT: risi saSualebiT gadmoicema<br />

maTSi formebi? rogoraaa gamoyofili gamosaxuleba fonisgan?<br />

rogori xasiaTis xazebia mocemuli TiToeul SemTxvevaSi?<br />

imsjeleT: ra ganwyobas iwvevs, rogor xasiaTs qmnis namuSevarSi swori,<br />

texili, talRiseburi, vertikaluri, horizontaluri, sqeli, wvrili,<br />

wyvetili xazebi?<br />

saswavlo miznebi: codnis gaRrmaveba grafikuli naxatis daniSnulebaze,<br />

xazis, rogorc grafikuli naxatis ZiriTadi elementis gamomsaxvelobiT Sesa-<br />

Zlelobebze, grafikuli masalis saSualebiT swrafi Canaxatis Sesrulebis unar-<br />

Cvevebis ganviTareba.<br />

Sedegi:<br />

I.1 naxati _ saxviTi xelovnebis safuZveli<br />

resursi: saxelmZRvanelo, formati, Tabaxis furclebi, fanqari, naxSiri, tuSi.<br />

moswavleTa organizebis forma: individualuri, jgufuri.<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2 _ asrulebs grafikul namuSevars sxvadasxva masaliT (tuSi, melani,<br />

naxSiri da sxv.);<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2 _ konkretuli mocemulobis Sesabamisad Tavad irCevs masalas da<br />

teqnikas;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.3 _ xatavs portrets, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT<br />

saxasiaTo niSnebis gamokveTiT;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs nawarmoebis Sinaarsze;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze.<br />

9


gakveTilis msvleloba:<br />

aqtivoba 1 (5 wT)<br />

gakveTilis dasawyisSi maswavlebeli sTxovs moswavleebs, CamoTvalon saxviTi xelovnebis<br />

maTTvis cnobili dargebi da gansazRvron TiToeuli maTganis raoba. amis<br />

Semdeg maswavlebeli moswavleTa yuradRebas amaxvilebs saxviTi xelovnebis erT-erT<br />

dargze _ grafikaze da sTavazobs, gaixsenon da daasaxelon saxatavi masalebi, romlebic<br />

grafikaSi gamoiyeneba, maTTvis cnobili grafikuli namuSevrebi.<br />

maswavlebeli sTavazobs maT isaubron grafikul naxatze, dargebze, romlebSic gamoiyeneba<br />

grafikuli naxati. gamoTqvamen azrs winaswari mosamzadebeli naxatis mniSvnelobaze<br />

arqiteqtorebis, dizainerebisa da sxva profesiebis adamianebisaTvis.<br />

miuxedavad imisa, rom wina wlebis saswavlo masalidan moswavleebs ukve aqvT<br />

garkveuli codna grafikis gamomsaxvelobiT xerxebze, codnis gaaqtiurebis mizniT,<br />

maswavlebeli sTxovs moswavleebs imis aRniSvnas, Tu ra tipis xazebia maTTvis cnobili,<br />

ras uwodeben Strixs, sagnis SemomsazRvrel xazs, ratom uwodeben grafikas `Sav-<br />

TeTris~ <strong>xelovneba</strong>s.<br />

aqtivoba 2 (10 wT)<br />

moswavleebi ecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul teqstsa da sailustracio nimuSebs,<br />

Semdeg ki msjeloben maT irgvliv. maswavlebeli maT yuradRebas amaxvilebs<br />

xazze, rogorc grafikul namuSevris umTavres elementze. moswavleebi saubroben<br />

konturis xazis, Strixis, laqis gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze. gamoTqvamen azrs,<br />

ramdenad SesaZleblad miaCniaT, rom miuxedavad feris gamoyenebisa, namuSevarSi, Ziri-<br />

Tadi roli ganwyobilebis Seqmnis TvasazrisiT, mainc xazobrivma naxatma Seasrulos.<br />

amis Semdeg moswavleebi yuradRebiT aTvaliereben sailustracio nimuSebs, pasuxoben<br />

interaqtivis SekiTxvebs.<br />

1. formebi ZiriTadad gadmocemulia sxvadasxva xasiaTis xazebis saSulebiT. forma<br />

fonisgan konturis xaziT ikveTeba.<br />

2. simone martinis namuSevarSi xazi denadia da konturs Semowers. reza abasis miniaturaze<br />

_ moqnili, denadi xazi, obri berdsleis namuSevarSi _ ufro mkveTri xazebia,<br />

xolo berZnul larnakze _ yvelaze mdidruli, mravalferovani naxatia: konturis<br />

moqnili xazebi, drapirebis wvrili, mravalferovani xazebi da sxv. iaponur naxatze<br />

mkafio konturis xazia mocemuli.<br />

3. talRovani, rbili, moqnili xazebi mSvid, poetur ganwyobas badebs, mkveTri,<br />

kuTxovani _ mousvenar, mRelvares da sxv.<br />

aqtivoba 3 (5 wT)<br />

moswavleebi ecnobian rubrikiT `Cveni saxelosnoSi~ praqtikul rCevebs, rac maT<br />

daexmareba grafikuli Canaxatebis Sesrulebisas; saerTo formatze asruleben savarjiSoebs,<br />

uziareben erTmaneTs miRebul STabeWdilebebs.<br />

mocemuli aqtivobis dasasruls maswavlebeli sTavazobs moswavleebs, gauziaron<br />

erTmaneTs azri saxatavi masalebis SesaZleblobebze, romlebic grafikuli namuSevris<br />

Sesaqmnelad gamoiyeneba.<br />

aqtivoba 4 (15 wT)<br />

maswavlebeli sTavazobs moswavleebs, mimoixedon saklaso oTaxSi, survilisamebr,<br />

SearCion xedi, romelic saklaso oTaxis fanjrebidan moCans da Seasrulon Canaxatebi.<br />

yuradReba gaamaxvilon xazis gamomsaxvelobiT SesaZleblobebze, gadmoscen maTTvis<br />

sasurveli ganwyobileba. moswavleebi sakuTari mosazrebisamebr irCeven saxatav masalas<br />

da Seudgebian Canaxatebis Sesrulebas.<br />

aqtivoba 5 (10 wT)<br />

samuSaos dasrulebisas moswavleebi msjeloben sakuTar da erTmaneTis namuSevrebze,<br />

aRniSnaven, Tu ra detalebis, saxasiaTo niSnebis asaxva surda TiToeul maTgans<br />

Canaxatze muSaobisas, msjeloben sakuTari namuSevris sust da Zlier mxareebze. ganxilvis<br />

procesSi moswavleebi ukeT acnobiereben xazis samyaros mravalferovnebas,<br />

xazis misadagebas asasaxi obieqtis formisaTvis, agreTve imasac, Tu ra mizniT SeiZleba<br />

gakeTdes sxvadasxva obieqtis Canaxati.<br />

31


32<br />

2 gamosaxuleba da foni<br />

Tqven ukve iciT, rom naxatze gamosaxuli<br />

sagnebis ZiriTadi forma konturis xazis saSualebiT<br />

gadmoicema. ra aris asaxuli naxatze?<br />

am kiTxvaze pasuxis gacema swored konturis<br />

mixedviT SegviZlia. konturis xazi kidev erT<br />

mniSvnelovan rols asrulebs naxatSi: igi<br />

gamoyofs gamosaxulebas fonisagan.<br />

saswavlo miznebi: gamosaxulebisa da fonis urTierTmimarTebis gacnobiereba,<br />

sakuTari Canafiqrisadmi SemoqmedebiTi midgomis, praqtikuli da sakomunikacio<br />

unar-Cvevebis ganviTareba.<br />

resursi:<br />

saxelmZRvanelo, formati, Tabaxis furclebi, tuSi, kalami, akvareli, wylis<br />

WurWeli.<br />

moswavleTa organizebis forma: individualuri, jgufuri.<br />

Sedegi:<br />

rafaeli. madona mdeloze. 1505<br />

lado gudiaSvili.<br />

„vefxistyaosnis“<br />

ilustracia. 1939<br />

?<br />

daakvirdiT mocemul suraTebs da imsjeleT: risi saSualebiTaa Semoxazuli<br />

figurebi alfons muxasa da lado gudiaSvilis suraTebze?<br />

konturis xazi rom wavSaloT, SevZlebT Tu ara gamosaxulebis cxadad<br />

aRqmas?<br />

rogor fonzea warmodgenili madona rafaelis suraTze?<br />

10<br />

I.2 gamosaxuleba da foni<br />

alfons muxa. salome. 1897<br />

Zvel saberZneTSi farTod iyo gavrcelebuli<br />

meTuneoba, anu keramikuli WurWlis damzadebis<br />

<strong>xelovneba</strong>. meTuneebis mier damzadebul sxvadasxvagvar<br />

WurWels mxatvrebi mravalferovani<br />

moxatulobiT amkobdnen.<br />

sxvadasxva epoqaSi saberZneTSi keramikuli<br />

nawarmis moxatvis sxvadasxva xerxi iyo popularuli:<br />

Zv. w. <strong>VI</strong> s-Si gavrcelda moxatulobis Savfiguriani<br />

stili, mogvianebiT ki, Zv. w. V s-dan _ e. w.<br />

wiTelfiguriani stili. Sav- da wiTelfigurian<br />

keramikaze mxatvrebi gamosaxavdnen antikuri miTebis<br />

gmirebs, scenebs yoveldRiuri cxovrebidan,<br />

olimpiuri TamaSebis monawileebs da sxv.<br />

riTi gansxvavdeba erTmaneTisagan Sav- da wi-<br />

Telfiguriani stilebi?erT SemTxvevaSi Savi<br />

figura Ria fonzea, meoreSi ki muq fonze Ria feris<br />

figurebia warmodgenili. Savfigurian moxatulobaSi<br />

gamosaxuleba Savi saRebaviT keTdeba<br />

gamomwvari Tixis mowiTalo-moyavisfro fonze.<br />

wiTelfigurian moxatulobaSi ki WurWlis mTeli<br />

zedapiri iRebeboda Savad im adgilebis gamoklebiT,<br />

sadac gamosaxuleba iyo gaTvaliswinebuli:<br />

figurebi Tavad Tixis mowiTalo-moyavisfro<br />

feriT warmoiqmneboda.<br />

Zveli berZnuli<br />

moxatuli larnaki<br />

wiTeli figurebi<br />

Savi figurebi<br />

?<br />

daakvirdiT suraTebs da imsjeleT: ra feriTaa gadmocemuli foni?<br />

figurebi? mcire detalebi?<br />

Tqveni azriT, romeli stilis moxatulobaSi asrulebs xazi ufro did<br />

rols? feri?<br />

s.g. <strong>VI</strong>.2 _ asrulebs grafikul namuSevars sxvadasxva masaliT (tuSi, melani,<br />

naxSiri da sxv.);<br />

s.g. <strong>VI</strong>.3 _ xatavs portrets, naturmortsa da peizaJs naturidan da mexsierebiT<br />

saxasiaTo niSnebis gamokveTiT;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.4 _ namuSevarSi gadmoscems bunebis movlenebze dakvivebis Sedegebs;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs nawarmoebis Sinaarsze;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ saubrobs namuSevarSi gadmocemul ganwyobilebaze;<br />

s.g. <strong>VI</strong>.7 _ msjelobs sakuTari namuSevris sust da Zlier mxareebze.<br />

11


gakveTilis msvleloba:<br />

aqtivoba 1 (5 wT)<br />

maswavlebeli moswavleTa yuradRebas amaxvilebs konturis xazze da sTavazobs<br />

maT, TiToeuli jgufis wevrebma saerTo formatze konturis xaziT gamosaxon maTTvis<br />

sasurveli sagnebis, figurebis formebi. amis Semdeg sTavazobs maT gamoTqvan azri, Tu<br />

kidev ra funqcias iZens konturis xazi dasrulebul namuSevarSi, rodesac suraTis<br />

formati mTlianad Sevsebulia.<br />

moswavleebi msjeloben dasmuli kiTxvis irgvliv, warmoidgenen ama Tu im namu-<br />

Sevars dasrulebuli saxiT da akeTeben daskvnas, rom am SemTxvevaSi konturis xazi<br />

gamosaxulebas fonisagan gamoyofs.<br />

Aaqtivoba 2 ( wT)<br />

moswavleebi ecnobian saxelmZRvaneloSi mocemul masalas (teqsts, ilustraciebs)<br />

da uziareben erTmaneTs azrs. pasuxoben I interaqtivis SekiTxvebs.<br />

1. alfons muxasa da lado gudiaSvilis suraTebze forma mkafio konturiT gadmoicema.<br />

2. konturis xazi rom wavSaloT, figurebs veRar aRviqvamT cxadad, gansakuTrebiT<br />

_ gudiaSvilis namuSevarze, radgan figurebi Zalian Serwymulia fonTan.<br />

3. rafaelis madona peizaJis, anu realistur fonzea mocemuli.<br />

amis Semdeg moswavleebi ecnobian momdevno gverdze mocemul informacias, romelic<br />

acnobs maT ZvelberZnuli keramikuli nawarmis moxatvis ZiriTad stils (Savfiguriani,<br />

wiTelfiguriani) da msjeloben TiToeul SemTxvevaSi fonisa da gamosaxulebis<br />

urTierTmimarTebaze. pasuxoben II interaqtivis kiTxvebs.<br />

1. pirvel nimuSze wiTel fonze Savi figurebia, meoreze _ Sav fonze wiTeli figurebi.<br />

mcire detalebi Sav figurebze amokawrulia, wiTlebze _ Savi saRebavis xazebiTaa<br />

Sesrulebuli.<br />

2. ufro xazovania Savi figurebi, wiTel figuriani stili ufro feradovania.<br />

aqtivoba 3 ( wT)<br />

`saxelosnoSi~ (gv.13) moswavleebi ecnobian maTTvis axali saxatavi masalis _ tu-<br />

Sis SesaZleblobebs (SesaZlebelia, zogierT maTgans ukve hqondes am masaliT xatvis<br />

garkveuli gamocdileba). maswavlebeli sTavazobs maT, Tavdapirvelad scadon tuSiT<br />

xatvis Taviseburebebis gacnoba, raSic maT daexmareba `saxelosnoSi~ mocemuli praqtikuli<br />

rCevebi. moswavleebi avlebel tuSiT saerTo formatze sxvadasxvagvar xazs,<br />

iyeneben daStrixvis gansxvavebul xerxebs, cdiloben laqebis saSualebiT garkveuli<br />

efeqtis Seqmnas. moswavleTaTvis aranakleb saintereso aRmoCndeba Sereuli teqnikis<br />

SesaZleblobebis gacnoba (tuSi _ akvareli). muSaobis procesSi moswavleebi interesdebian<br />

amxanagebis namuSevrebiT, uziareben erTmaneTs axali saxatavi masalis SesaZleblobebis<br />

gacnobiT miRebul STabeWdilebebs.<br />

aqtivoba 4 ( wT)<br />

maswavlebeli sTavazobs moswavleebs, damoukideblad SearCion Tema grafikuli<br />

namuSevrisaTvis, romelsac swored Sereuli teqnikis gamoyenebiT Seasruleben. ker-<br />

Zod, tuSiT asruleben xazovan naxats, Semdeg ki iyeneben akvarelis saRebavs. moswavleebi<br />

amzadeben samuSao masalas da Seudgebian Canafiqris ganxorcielebas. moswavleebs<br />

SeuZliaT namuSevarSi gadmoscen bunebis movlenebze dakvirvebis Sedegebi,<br />

survilisamebr, daxaton nebismieri maTTvis saintereso Janris nimuSi.<br />

aqtivoba 5 ( wT)<br />

TiToeuli jgufis wevrebi gamofenen maT samuSao magidebze namuSevrebs. moswavleebi<br />

yuradRebiT aTvaliereben erTmaneTis naxatebs, uziareben muSaobis procesSi<br />

miRebul gamocdilebas, aRniSnaven, Tu ramdenad SeZles maT sakuTari Canafiqris ganx-<br />

33


orcieleba, ra xerxebi gamoiyenes amisaTvis, ras Seadgens, maTi azriT, namuSevris sust<br />

da Zlier mxareebs. moswavleebi agreTve saubroben konturis xazis daniSnulebaze maT<br />

naxatebSi, gamosaxulebisa da fonis ur TierTmimarTebas. Mmoswavleebi gamoxataven sakuTar<br />

damokidebulebasac saxatavi masalebisadmi, aRniSnaven, Tu romel maTgans ani-<br />

Weben upiratesobas da ratom, ra saxis namuSevrebs Seqmnidnen tuSis an Tundac, Sereuli<br />

teqnikis gamoyenebiT.<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!