06.05.2013 Views

148 149 1. uiliam Seqspiri (1564-1616) genialuri ingliseli dramaturgi ...

148 149 1. uiliam Seqspiri (1564-1616) genialuri ingliseli dramaturgi ...

148 149 1. uiliam Seqspiri (1564-1616) genialuri ingliseli dramaturgi ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

pirveli sanaxaoba, romelic mogvianebiT tragediisa da komediis<br />

saxelwodebas miiRebs, yovelive es ki safuZvels<br />

daudebs Teatralur xelovnebas. sityva `tragedia~ iTargmneba,<br />

rogorc `Txis simRera~. misi Semsrulebeli msaxiobebi<br />

Txis tyaviT iyvnen Semosilni da dionises Tanamgzavrebs –<br />

satirebs ganasaxierebdnen. saxelwodeba `komedia~ ki momdinareobs<br />

sityvidan `komos~. ase ewodeboda im mxiarul procesias,<br />

romelic saerTo Rreobis Semdeg imarTeboda. am komosis<br />

monawileni uwmawur simRerebs mRerodnen da garSemomyofT<br />

dascinodnen.<br />

karnavaluroba, simRera, cekva, xotba, dacinva, cxoveluri<br />

niRbebi, transi uxsovari droidan axasiaTebda Zvel xalxTa<br />

ritualur msvlelobas.<br />

dionisuri dResaswaulebis damsaxureba isaa, rom man<br />

gaaerTiana yvela es elementi; seriozuli da araseriozuli,<br />

tragikuli da komikuri erTmaneTs daukavSira da sakulto<br />

ceremoniaTa stiqiurobidan gamomdinare profesionalur<br />

sanaxaobas daudo dasabami. ( (xazgasma Cemia _ J. siraZe).<br />

dionises mravali nawarmoebi mieZRvna. antikuri literaturidan<br />

aRsaniSnavia e.w. homerosis himni da evripides tragedia<br />

saxelwodebiT `bakqi qalebi~. Tavdapirvelad dionises<br />

warmoadgendnen wverebiani kacis saxiTa da grZeli samosiT.<br />

moyolebuli Zv.w. V saukunidan mas ukve lamaz Wabukad warmosaxaven,<br />

xandaxan axalSobiladac. sayovelTao aRiareba<br />

moipova praqsitelesis qandakebam, romelsac pirobiTad hqvia<br />

`hermesi Cvili dioniseTi~. larnakTa ferweraSi xSirad vxvdebiT<br />

tirsenieli mekobreebis miTosis Temas. mogvianebiT<br />

dionises araCveulebrivi Tavgadasavlebis saxelovan mxatvar-<br />

Ta, moqandakeTa Tu kompozitorTa STagonebis wyarod iqca.<br />

r. gordeziani `berZnuli miTebi~.<br />

`orfiuli mniSvnelobiT dionise da apoloni erTi da<br />

igive RmerTis ori sxvadasxva RmerTis gamocxadeba iyo. dionise<br />

gvevlineba ezoTerul WeSmaritebad, saganTa sawyisad da<br />

Sinagan arsad, romelic mxolod xeldasmulTaTvis aris mi-<br />

sawvdomi. is aris sicocxlis saidumlo, warsuli da momavali<br />

arsebobani, sxeulisadmi sulisa da miwierisadmi cis<br />

damokidebuleba.<br />

apoloni imave ideas ganasaxierebda, oRond miwier cxovrebasTan,<br />

sazogadoebriv wyobasTan kavSirSi. poeziis, medicinis<br />

da kanonmdeblobis STamagonebeli apoloni mecnierebaSi<br />

winaswarmetyvelebiT vlindeba, xelovnebaSi _ silamaziT,<br />

xalxTa bedisweraSi _ samarTlianobiT, eTikaSi – ganwmendiT~.<br />

e. Sure. `diadi xeldasmulni~ gv. 245.<br />

dionise dramaSi ganasaxierebs sicocxlis im gemos,<br />

riTac kacs uSualod cxovreba asaCuqrebs, – roca mas ambavi,<br />

gansacdeli gardaxdeba Tavs. is, am gamocdis Jams SeigrZnobs<br />

im mware-tkbil gemos JrJolvas, rac yofierebis<br />

farul dinebas dahyveba.<br />

dramaSi dionise – apolonisdarad gardaisaxeba TuTiyuSad,<br />

anu is gaxevebul da gaqvavebul robotad aris qceuli<br />

da es simboloa Tanamedrove iaffasian nawarmoebSi gamosaxuli<br />

cxovrebis faruli xmisa, – xelovnur da monotonur<br />

bgerad rom aris qceuli.<br />

53. evridike<br />

53. evridike – xis nimfas qaliSvili, legendaruli Semoqmedis<br />

orfeosis meuRle.<br />

(evridikisa da orfeosis ambavi ukve gadmoveciT – ix.<br />

orfeosi, _ r. gordeziani, `berZnuli miTebi~ naw. II.) dramaSi<br />

evridike gamoyvanilia gaorebuli saxiT. erTis mxriv is<br />

xatia, simboloa rafinirebuli, musikaluri da zeaRmtaci<br />

xelovnebisa. cxadia, es klasikaa, da ara marto klasikisa,<br />

aramed yvela im Tanamedrove WeSmariti xelovnebisa, (Tundac<br />

es pikasos kubisturi xanis qmnilebebi iyos). sityva Tanamedrove<br />

dramaSi, simbolurad gamoiyeneba, mdare da iaffasiani<br />

xelovnebis misamarTiT, dramis siuJetis gamosaxatavad)<br />

masSi evridike ganwmendili da Suqmfeni xatis saxiT monawileobs,<br />

rogorc cxovrebis sazrisi da kvintensacia. es maSin<br />

216 217

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!