06.05.2013 Views

“umjobesia omi, vidre mSvidoba, romelic RmerTs gangvaSorebs” (wm

“umjobesia omi, vidre mSvidoba, romelic RmerTs gangvaSorebs” (wm

“umjobesia omi, vidre mSvidoba, romelic RmerTs gangvaSorebs” (wm

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

იnterviu mama zurabTan (aroSvili)<br />

<strong>“umjobesia</strong> <strong>omi</strong>, <strong>vidre</strong> <strong>mSvidoba</strong>, <strong>romelic</strong> <strong>RmerTs</strong> <strong>gangvaSorebs”</strong> (<strong>wm</strong>.<br />

svimeon axali RvTismetyveli)<br />

kiTxva:<br />

Zvirfaso mama zurabi, gTxovT, warudginoT Tqveni Tavi „didgoris“ mkiTxvels,<br />

rodis moxda Tqveni gandgoma saqarTvelos sapatriarqodan, da daaxasiaToT is<br />

zogadi viTareba, ratom da ris gamo ganudeqiT saqarTvelos sapatriarqos? aseve<br />

gTxovT, warmoadginoT, is mRvdelmTavari, vis iurisdiaqciaSic imyofebiT Tqven dRes;<br />

gangvimarteT Tu SeiZleba, sjulis ra kanonis safuZvelze moxda Tqveni gandgoma<br />

saqarTvelos patriarq ilia meoresgan da aseve ra saeklesio kanonis safuZvelze<br />

SexvediT sxva mRvdelmTavris daqvemdebarebaSi?<br />

პასუხი:<br />

1997 wels saqarTvelos ber-monazvnobis erTma nawilma miiRo gadawyvetileba<br />

ekumenisturi mwvaleblobis gamo gaewyvita evqaristiuli kavSiri patriarq ilia IIsTan.<br />

Ees monastrebi iyo: Sio-mRvimis, beTaniis, daviT-garejis, zarzmis da<br />

qvaTaxevis; maT SeuerTda saero pirTa erTi nawili, maT Soris Cvenc _ me da Cemi<br />

Zma ( amJamad mRv. gelasi aroSvili).<br />

saubrebi, kamaTebi da xSirad mwvave dapirispirebebi am Temaze daiwyo didi xnis<br />

win. daaxloebiT 80-iani wlebis Sua periodSi. am moZraobis kera beTaniis monasteri<br />

iyo, sadac im periodSi m. ioane (SeylaSvili) da m. lazare (abaSiZe) moRvaweobden. D<br />

dapirispireba daiwyo mas Semdeg, rac 1983 wels ilia II-em sionSi aziara iezuiti<br />

mRvdlebi., rasac mohyva m. ioanes mxridan mxileba, xolo mxilebis Semdgom daiwyo<br />

ukve dapirispireba Cveni sar<strong>wm</strong>unebisaTvis friad mniSvnelovan saRvTismetyvelo<br />

sakiTxTan dakavSirebiT. Aam sakiTxs, moZRvrebas Tu ideologias (rogorc Cven<br />

gvinda, ise SegviZlia vuwodoT) hqvia – ekumenizmi!<br />

1983 wlis movlenebs daerTo 1986 wels saqarTvelos eklesiis ofic. delegaciis<br />

Casvla romSi – mitr. konstantinesi da daviT daTuaSvilisa qalaq asizSi gamarTul<br />

pan-ekumenistur locvaze, sadac yvela religiisa da satanistebis warmomadgenlebic<br />

ki Rebulobdnen monawileobas da kurTxevac miiRes misgan da amis niSnad xelze<br />

eamboren mas. Semdgom 1988 wels ilia II-m imogzaura samcxe-javaxeTSi, sadac<br />

mravali kaToliked wodebuli da monofiziti aziara da iqadaga Semdegi: _<br />

`sofel valeSi kaTolikuri eklesiac moiloca qarTuli eklesiis saWeTmpyrobelma.<br />

man Tavis sityvaSi gansakuTrebiT gausva xazi sruli urTierTgagebis mniSvnelobas<br />

marTlmadidebel da kaTolike mor<strong>wm</strong>uneebs Soris: `Cven yvelani erTni varT. Ggvwams<br />

erTi mama, Ze da suli <strong>wm</strong>ida. TqvenSi ar unda iyos ganyofa. roca locva aq aris, aq<br />

unda iyoT, roca iq, marTlmor<strong>wm</strong>une eklesiaSi, iq unda iyoT da ilocoT... albaT<br />

iciT, rom saqarTveloSi kaTolike mRvdlebi karga xania aRar arian. maTi momzadeba<br />

respublikis farglebs gareT xdeba da mTel rig siZneleebTan aris dakavSirebuli.<br />

me SemiZlia gamogigzavnoT iseTi mRvdeli, <strong>romelic</strong> Tanabari siyvaruliT ilocebs<br />

TqvenTan erTad, rogorc marTlmadideblur, aseve kaTolikur taZarSi... Tqvens<br />

mxareSi xSirad kamaToben, rom me kaTolike var, Sen marTlmadidebeli da amitom<br />

sxvani varTo. nu dagaviwydebaT, rom Cven erTni varT da gvwams sameba – mama, Ze da<br />

suli <strong>wm</strong>ida. da Tu mainc moxda romsa da bizantias Soris ganxeTqileba XI<br />

saukuneSi, es ufro politikur xasiaTs atarebda da ara dogmatur-<br />

RvTismetyvelurs, Tanac am ganxeTqilebis miuxedavad ar momxdara ganxeTqileba


omsa da saqarTvelos Soris... saqarTvelo aris iseTi qveyana, sadac megobrulad<br />

cxovroben qarTveli marTlmadideblebi, kaTolikeebi, somexi grigorianebi. samive<br />

sar<strong>wm</strong>unoebis aRmsareblebs swamT erTi mama RmerTi, Ze da suli <strong>wm</strong>ida~ (qadageba<br />

mesxeT-javaxeTSi.<br />

`jvari vazisa~, 1988, #4, gv.22-42).<br />

amis gamo, ilia II-s ramodenime stiqarosanma gavixadeT stiqrebi da davtoveT<br />

sioni. Aam periodSi vcxovrobdiT beTaniis monasterSi, sadac m. ioanes da m.<br />

lazaresTan erTad gadawyda, seriozulad Segveswavla <strong>wm</strong>. mamebi. gansakuTrebiT maTi<br />

swavleba Tu damokidebuleba mwvaleblobasTan mimarTebaSi. Semdgom, 1989 wlidan<br />

ki, daviwyeT marTlmadidebeli qristianis biblioTekis serialiT wignis - “sityva<br />

marTlisa sar<strong>wm</strong>unoebisa”-s gamocema. pirveli t<strong>omi</strong>s gamosvlisTanave<br />

sapatriarqosTvis cxadi gaxda Cveni Seurigebeli pozicia yovelgvari religiuri<br />

sinkretizmis mimarT, rac maT ekumenistur gegmebs ar Seefereboda. Aamitomac daiwyo<br />

Cveni Seviwroeba, magram wignebi swrafad vrceldeboda saqarTveloSi da garkveuli<br />

Sedegic saxeze iyo. axalgazrda samRvdeloebis da maTi mrevlis didi nawili<br />

msoflxedvelobrivad ekumenizmis winaaRmdeg ganewyo. gansakuTrebiT 1995 wels<br />

gamocemulma mexuTe tomma (sadac bulgareli arqimandritebis serafime aleqsievis da<br />

sergi iazajievis wignis “ratom ar SeiZleba qristiani iyos ekumenisti” da aseve<br />

serbi arq. iustine popoviCis “marTlmadidebeli eklesia da ekumenizmis” Targmanebi<br />

gamoqveynda). romelsac epigrafad davurTeT <strong>wm</strong> grigoli RvTismetyvelis brwyinvale<br />

sityvebi –“yvelanairi <strong>mSvidoba</strong> rodia saRmrTo <strong>mSvidoba</strong>! rameTu arsebobs mSvenieri<br />

uTanxmoebac da arsebobs damRupveli erTsulovnebac. unda gviyvardes mxolod<br />

WeSmariti <strong>mSvidoba</strong>, keTilmizandasaxuli da RmerTTan mimyvanebeli . . . .” (sityva<br />

meeqvse, mSvidobis Sesaxeb).Uukidurised mtrulad ganewyo ilia II da sapatriarqo<br />

Cvendami. ra Tqma unda, gasagebic iyo ilia II-es reaqcia, radganac 1978 wlidan<br />

“eklesiaTa msoflio sabWos” erT-erTi Tanaprezidenti iyo 8 wlis ganmavlobaSi da<br />

amiT amayobda kidec, ai nawyveti misi imdroindeli qadagebidan, sadac kargad Cans am<br />

kacis sar<strong>wm</strong>unoeba: -<br />

`Tqveno maRalyovladusamRvdeloesobav, qristes mier sayvarelo Zmao, kardinalo<br />

batono ioane! Cveni guli aRvsilia sixaruliTa da madlierebiT RvTisadmi. dRes<br />

erTad aRvavlendiT locvas ori uZvelesi eklesiis warmomadgenelni. Cven bevri ram<br />

gvaerTianebs: erTi ufali Cveni – ieso qriste, erTi r<strong>wm</strong>ena, erTi siyvaruli... ~<br />

(sityva, warmoTqmuli sionis taZarSi kardinal vilebrandsis mimarT `jvari vazisa~,<br />

1979, #1. gv. 10).<br />

<strong>wm</strong>. mamebi ki sxva azris iyvnen mwvaleblebTan erTad locvaze da maTi<br />

sar<strong>wm</strong>unoebis Tavis sar<strong>wm</strong>unoebad gamocxadebis Sesaxeb. gamocemuli faqtobrivi<br />

masaliT, romelsac “sityva marTlisa sar<strong>wm</strong>unoebisas” mexuTe t<strong>omi</strong> Seicavda,<br />

mtkiceboda, rom saerTod ekumenizmi da konkretulad es organizaciac da “evropis<br />

eklesiaTa konferenciac” (orives organuli wevri iyo saq. eklesia) Rrmad<br />

eretikuli Sinaarsis matarebeli organizaciebi iyo da misi organuli wevroba<br />

moaswavebda am organizaciaTa konstituciis, maT mier SemuSavebul erTobliv<br />

deklaraciaTa da dokumentTa Tanaziarobas. xolo tyuili imis Sesaxeb, rom TiTqos<br />

e.w. marTlmadideblebi am ekumenistur krebebze saqadageblad dadiodnen, Cven mier<br />

gamoqveynebul masalebidan sacnauri xdeboda. ai, magaliTebi maT mier e.w.<br />

“WeSmaritebis mo<strong>wm</strong>obisa” –<br />

ekumenizmis mociqulebi


`marTlmadidebeli eklesia ar moiTxovs, rom sxva qristianebi moeqcnen da<br />

daubrundnen deda eklesias... marTlmadidebel eklesias ara aqvs ufleba vinmes masTan<br />

SeerTebisaken mouwodos~ (ems-s `r<strong>wm</strong>enisa da mowyobis~ k<strong>omi</strong>siis angariSi, ЖМП,<br />

#9, 1975). ЖМП - es aris oficialuri, beWvdiTi organo moskovis sapatriarqosi.<br />

moskovis patriarqi aleqsi II: `me vloculob, raTa “eklesiaTa msoflio sabWo”<br />

erTguli darCes Tavisi Tavdapirveli mowodebisa, anu yvela eklesiis saerTo<br />

survilis aRmasrulebeli iyos sar<strong>wm</strong>unoebrivi erTobisa da evqaristiuli kavSiris<br />

miRwevis saqmeSi~(ЖМП, #6, 1991, gv. 60).<br />

`r<strong>omi</strong>s kaTolikuri eklesia madlmosilia iseve, rogorc marTlmadidebluri~<br />

(,,Русская линия’’, 20. 9. 99).<br />

mTavarepiskoposi iakobi (konstantinopolis sapatriarqo): `aucilebelia<br />

gaTavisufleba elinisturi ideebisagan, romlebic saukuneebis manZilze iyvnen<br />

gabatonebulni qristianobaSi da TanaedroveobaSi dakarges TavianTi mniSvneloba.<br />

saWiroa maTi Secvla. CvenTvis aucilebelia sruliad axali qristianoba, axali<br />

warmodgenebiTa da gansazRvrebebiT. rodesac Cven vsaubrobT RmerTze, rogorc<br />

uzenaes arsebaze, axalgazrdobas Cveni ar esmis. swavlebas logosze, ieso qristes<br />

pirovnebaze, rogorc gankacebul RvTis sityvaze, gansakuTrebiT ki <strong>wm</strong>. samebis<br />

dogmatze da mis Tvisebebze dRes Qara aqvs gasavali, radgan axalma miRwevebma<br />

dajab¬nes Zveli ideebi. Cven ver vaswavliT im qristianobas, romelsac odesRac<br />

Tavad gavecaniT~(,,New York Times, 25.09.67).<br />

mitropoliti giorgi kodre (antioqiis sapatriarqo): `rodesac budisti anda<br />

musulmani TavianT saRmrTo wignebs kiTxuloben, madlismieri STagonebiT<br />

gabrwyinebulni, isini TviT qristes Wvreten. suli <strong>wm</strong>idis madli araqristianul<br />

religiebSic moqmedebs. suli cxovrobs iq, sadac surs. qristianebi, romlebic<br />

mowodebulni arian qristesken, rogorc WeSmaritebisken, ar Seuqmnian raime<br />

dabrkolebas sxva WeSmaritebebs, romlebic sxva tradiciebSia gafantuli, radganac<br />

yvela es WeSmariteba erTi RmrTaebrivi wyarodan momdinareoben. dialogis mizani<br />

aris Sedegebis miRweva religiur gardamocemaTa gverdis avliT, radganac es<br />

gardamocemani winaaRmdegobaSi arian erTmaneTTan. vipovoT RmrTaebrivi WeSmariteba,<br />

<strong>romelic</strong> Sefarulia sxvadasxva niSnebsa da simboloebs miRma – ai, mTavari mizani. es<br />

ar aris sinkretizmi, es Tavad qristea, romelsac Cven Tayvans vcemT, <strong>romelic</strong><br />

sxvadasxva religiaTa ukidegano sivrceebze daabijebs~ (,,Faith and Order’’, Paper #166,<br />

WCC Publications,GJeneva, 1994).,<br />

Sveicariis mitropoliti damaskinosi: `dadga dro, vaRiaroT arseboba `eklesiisa<br />

eklesiis gareSe~ mTeli misi savsebiT, romlis erTianoba sar<strong>wm</strong>unoebis arsSi<br />

mdgomareobs~ (,,irenikon’’, 1975, #2, gv..255).<br />

serbeTis patriarqi pavle: `me yoveli liturgiis dros prosk<strong>omi</strong>diaSi (kveTa)<br />

vixsenieb r<strong>omi</strong>s pap ioane pavle II-s~ (interviu saagento ENI-sadmi, Вдъ-Информ,<br />

aprili, 1999).<br />

varSavis mitropoliti saba: `sxvadasxva aRmsareblobaTa `sinTezis~ umZimes gzaze<br />

mravali wyalqveSa kldea. kidev bevri Zalisxmevis daxarjva iqneba saWiro, raTa<br />

sxvadasxva religiaTa ganStoebani erT, Zlier xed iqcnen. Cven gamovxatavT udides<br />

madlierebas r<strong>omi</strong>s papis mimarT, <strong>romelic</strong> dauRalavad iRvwis am keTilSobilur<br />

asparezze~ (,,Religion Today’’, 12.6. 99).<br />

avstraliis mTavarepiskoposi stilianosi (konstantinopolis sapatriarqo):<br />

`Tavisi cxovrebis dasawyisSi qriste codvili iyo. man ucodvelobas TandaTan<br />

miaRwia. masSi mimdinareobda brZola mis or bunebasa da or nebas Soris~ (1988 wlis<br />

saSobao epistole, ,,Voice of Orthodoxy’’, dekemberi, 1987).


`adamianis maimunisagan warmoSobis Teoria CemTvis misaRebia~ (`Voice of<br />

Orthodoxy’’, ianvar-Tebervali, 1987).<br />

mitropoliti neqtarios kalumnoseli (konst. sapatr.): `rodesac ukanaskneli 30<br />

wlis ganmavlobaSi asobiT kaTolike mRvdelma sakuTar eklesiaSi mRvdloba miatova,<br />

marTlmadidebeli eklesia sistematiurad aridebda Tavs maT miRebas Tavis wiaRSi,<br />

raTa ar mowamluliyo urTierToba uZveles r<strong>omi</strong>s eklesiasTan. da rodesac evropis<br />

mraval samrevlos, maT Soris, italiaSi _ undodaT kidev erTxel<br />

marTlmadideblobaSi gadmosvla, Cven windaxedulad davuxureT maT kari.<br />

marTlmadidebloba ar saWiroebs prozelitizms. is amjobinebs datovos aTasobiT<br />

yofili kaTolike sulieri xelmZRvanelobis gareSe. magram saubedurod isini sxva<br />

eklesiologiur cd<strong>omi</strong>lebaSi Cavardnen _ isini aRmoCndnen Zveli kalendris<br />

mimdevarTa xelSi. amrigad ekumenuri dialogis simtkice uryevi rCeba.~ (aTenis<br />

gazeTi `vema”, 1 marti, 1992).<br />

smolenskis mitropoliti kirile: `eklesiaTa msoflio sabWo” momavali erTiani<br />

eklesiis akvania~ (moxseneba ems-s VII asambleaze, kanbera, avstralia).<br />

raRa Tqma unda , ilia II-em pirad Seuracyofad aRiqva mexuTe t<strong>omi</strong>s<br />

gamosvla.Mmokled, sapatriarqom akrZala am t<strong>omi</strong>s saqarTvelos eklesiebSi<br />

gavrceleba! wigni mainc gavrcelda. mRvdlebisa da ber-monazonTa nawilma gaavrcela<br />

Tavis samrevloebSi.<br />

1997 wlis gazafxulidan ber-monazonTa erT nawilSi daiwyo msjeloba imis<br />

Sesaxeb ,Tu ramdenad swori iyo amgvari religiuri organazaciis wevroba, anu<br />

sapatriarqosi, <strong>romelic</strong> e. m. s.-sis organuli wevri iyo. Cvenc monawileni viyaviT am<br />

Sexvedrebisa da msjelobebisa. es moZraoba SeumCneveli ar darCa sapatriarqos da<br />

amave wlis martSi mitropolitma danielma, me da Cems Zmas, Sexvedra gvTxova<br />

(yofili mRv. daviT daTuaSvili). Cvenc SevxvdiT. saubars eswreboda episkoposi<br />

pavlec (faCuaSvili) da ramodenime monazoni. mitr. danielma pirdapir gviTxra, rom<br />

sapatrirqo flobda informacias eklesiaSi SesaZlo didi ganxeTqilebis Sesaxeb da<br />

isic icoda, rom Cvenc vmonawileobdiT am moZraobaSi. Mman gvTxova, rom <strong>mSvidoba</strong><br />

SegvenarCunebina eklesiisTvis da yvelanairad Seecdeboda patriarqTan eSuamdgomla<br />

da molaparakebebi ewarmoebina, rom yvela sakiTxi mSvidobianad gadawyvetiliyo. Cven<br />

Zalian ubralod da magram erTmniSvnelovnad movTxoveT e. m. s-is da keci-is<br />

datoveba oficialurad, da aseve, sajaro dagmoba ekumenisturi moZraobisa da misi<br />

ideologiisa, aseve, uaryofa yvela erToblivi dokumentebisa. mitr. danielma<br />

gviTxra, rom es SeuZlebeli iqneboda da amis gakeTeba arc iyo saWiro. erTi<br />

argumentic ki moiyvana – Cven rom gamovideT am organizaciebidano, maSin evropa da<br />

msoflio blokadas gamoucxadeben saqarTvelos da xalxi SimSiliT mokvdebao, maSin<br />

eri mogvadgeba Cveno da gvetyvian, mogveciT purio da Cven ra uTxraT maTo? (maSin<br />

ras ifiqrebda rom or TveSi TviTonve moawerda xels, da Tanac daCqarebuli wesiT,<br />

e. m. s.-is da kec—is datovebas) Cemma Zmam uTxra; gayideT dagrovili qoneba da<br />

mieciTo, mitropolitma upasuxa - Cven ki gavyidiT, magram ar eyofaTo. Mme vuTxari<br />

maSin mitropolits da episkoposs: Ae.i. Tqven iZaxiT, rom Tu eklesia WeSmaritebis<br />

erTgulebas SeinarCunebs, maSin RmerTi mis ers SimSiliT moklavs-Tqo?<br />

kiTxva ritorikuli aRmoCnda, pasuxi bundovani. mokled, amas ver vizamT Cveno-<br />

gviTxres episkoposebma da Cvenc sabolood davcildiT maT. anda ra saerTo<br />

SeiZleboda gvqonoda aseT episkoposebTan?!<br />

Ddidi marxvis periodSi cxadi gaxda, rom evqaristiuli kavSiris gawyveta<br />

aucileblad moxdeboda. arqimadriti ioane, arqimadriti grigoli (kobaxiZe) da


arqimandriti giorgi (xabeiSvili) da BbeTaniis monasteri mzad iyvnen ukve amisTvis;<br />

arq. ioanem dawera patara werili. sabolood gadawyvetileba miiRo meore<br />

arqimadritma giorgimac (bariSvili) (Sio-mRvimis winamZRvari) da Sio-mRvimis<br />

monastris saxeliT gagzavnil iqna es werili sapatriarqoSi. werils erqva – ”obol<br />

viqmneniT viTarca armqonebelni mamasa” (locva ieremiasi).<br />

mogvianebiT qvaTa-xevis monasteric SemourTda am monastrebs (winamZRvari arq.<br />

basili (maCitaZe))<br />

U ufro vrclad 1997 wlis movlenebis Sesaxeb SegiZliaT ixiloT am veb gverdze<br />

http://www.geocities.com/Athens/Thebes/1865/RussIndex.html<br />

M maleve Seikriba sinodi da bevrisTvis (da ara yvelasTvis) moulodneli<br />

gadawyvetileba miiRo- daetovebina “eklesiaTa msoflio sabWo” da kec-i. Zalian<br />

damfrTxlebi da SeSinebulebi iyvnen maSin sapatriqos karze. me piradad miwevda<br />

xolme misvla da rigrigobiT mimqonda sxvadasxva monastrebis werilebi<br />

evqaristiuli kavSiris gawyvetis Sesaxeb, am werilebs patriarqis pirad mdivans<br />

xelSi vabarebdi.<br />

aqve unda aRiniSnos, manamde, Cveni kargi megobris da beris, arq. lazare<br />

(abaSiZis) saqcieli. is, 1997 wlis zamTrSi, ilia II-ze ganawyenebuli zogierT<br />

saeklesio sakiTxze, da aseve ekumenizmis gamoc, gaemgzavra aTonze. saidanac mudmivad<br />

hqonda Cems ZmasTan satelefono kavSiri. is iZaxoda, rom aTonelebis didi nawili<br />

fiqrobs, rom jer adrea ukiduresi zomebis mimarTvao da ar gawyvitoT<br />

evqaristiuli kavSirio. Aaq ki movlenebi, rogorc zemoT vTqviT, ase warimarTa:<br />

gazafxulze dabrunda arq. Llazare saqarTveloSi. iyo ori saubari da Sexvedra<br />

masTan. is uaryofiTad iyo ganwyobili momxdari faqtis gamo da jiutad imeorebda:<br />

aTonze Tqves jer adreao! Mmokled, sinodis sxd<strong>omi</strong>s wina Rames sakuTari<br />

surviliT iTxova audiencia ilia II-sTan da uTxra, rom aTonelebi iZaxian didi<br />

mniSvneloba ar eqneba, ginda gamodi da ginda ara ekumenizmidano! Aase amboben<br />

aToneli mamebi: cudiao ekumenizmi, magram im berebs ar amarTleben, vinc SenTan<br />

kavSiri gawyvitao! Ees Cven meore dilas misi satelefono saubridan SevityeT,<br />

rodesac man m. iones daureka da TviTon mouTxro yvelaferi, rac wina Rames gaakeTa.<br />

pirdapir da erTmniSvnelovnad unda iTqvas - amas binZuri Ralati erqva, ara Cveni da<br />

am moZraobis, aramed marTlmadideblobisa!<br />

zemoT aRvniSne, rom bevrisTvis, magram ara yvelasTvis, moulodneli iyo sinodis<br />

es gadawyvetileba. zewola Zalian didi iyo sinodze. sinodis sxd<strong>omi</strong>s wina dReebSi<br />

ekumenizmidan gamosvlis moTxovnas SeurTda Semoqmedis eparqiis TiTqmis yvela<br />

sasuliero piri. aman kidev ufro didi wnexis qveS moaqcia sinodi. ase rom,<br />

gamosvlis Sesaxeb gadawyvetileba masebze da sasuliero pirTa did nawilze,<br />

romelTac kargad ar hqondaT gaazrebuli, Tu ras warmoadgenda ekumenizmi<br />

msoflios ofic. marTlmadidebel eklesiebSi, damamSvideblad imoqmedebda. ilia II-em<br />

es kargad da gonivrulad gaTvala. xolo maT, vinc es iZulebiTi nabiji<br />

gadaadgmevina, sasuliero piroba SeuCera da winamZRvrobidan gadaayena, xolo<br />

eriskacebi uziareblobiT dasaja. ase, rom antiekumenisti gmiric gamoCnda da Tanac<br />

Tavisi ideologiuri mtrebi, anu isini, vinc aiZula es gaekeTebina, sastikad dasaja.<br />

avtoriteti erTi asad aiwia egzaltirebul da viTom antiekumenist samRvdeloebis<br />

didi nawilSi da maT samrevloebSi.<br />

amitom misi es viTomc “sar<strong>wm</strong>unoebrivi” gadawyvetileba, (rogorc amas uwodebs<br />

dRes bevri motyuebuli adamiani) Sevamo<strong>wm</strong>eT Cveni meore weriliT, saTauriT- “Ria<br />

werili saqarTvelos eklesiis sinods” da epigrafiT “morCilebai jer ars RmrTisai


ufrois <strong>vidre</strong> kacTai” (samoc. 5, 29), sadac movTxoveT, gaewyvitaT kavSiri yvela<br />

ekumenistur sapatriarqoebTan. razec, ra Tqma unda, saboloo da kategoriuli uari<br />

miviReT. icoda ilia II-em, rom ukve pirveli gadawyvetilebis Semdgom mas ramodenime<br />

sasuliero pirisa da mcire eriskacTa jgufis garda winaaRmdegobas aravin gauwevda.<br />

asec moxda. Cveni Zveli megobrebi da Tanamoazre sasuliero pirebi ganeitralden da<br />

dakmayofilden sinodis gadawyvetilebiT.<br />

A arq. Ggrigoli kobaxiZe - daviT garejis winamZRvari gaemgzavra saberZneTSi<br />

episkoposis mosaZebnad. Aarq. giorgi bariSvili Tavs ikavebda axali episkoposis<br />

moZebnaze ( da dRemde Tavs ikavebs). danarCeni sasuliero pirebi fiqrobdnen rusul<br />

emigrantul eklesiaze, magram maT xma ar gagvces da Cveni werilebi upasuxod<br />

datoves. am periodSi msoflios religiuri eleqt. presa da sainformacio<br />

saSualebebi farTod aSuqebden mimdinare movlenebs. CrdiloeT amerikis<br />

marTlmadidebeli eklesiis episkoposebi dainteresden saqarTveloSi mimdinare<br />

movlenebiT da mogvweres Zalian Tbili, mxardamWeri werili. aseve unda iTqas, rom<br />

am periodSi, maT erT-erT monasterSi imyofeboda stumrad m. andria (boroda),<br />

<strong>romelic</strong> im wlebSi, amerikis erT-erT iurisdiqciaSi mRvdeli iyo.Mm. andreas<br />

vrclad gamokiTxes saqarTvelosa da Cvens Sesaxeb episkoposebma da CvenTan<br />

urTierTobis survili gamoTqves. CrdiloeT amerikis marTlmadidebeli eklesia aris<br />

netar xsenebuli mTavarepiskopos avqsentis, anu saberZneTis WeSmariti<br />

marTlmadidebeli eklesiis sinodis nawili amerikaSi, xolo mTavarepiskopos<br />

avqsentis gardacvalebis Semdgom amerikaSic da saberZneTSic mis memk<strong>vidre</strong>ebad<br />

darCnen. Cven SeZlebisdagvarad daviwyeT Seswavla am sinodis xeldasxmebisa da<br />

saWirod CavTvaleT gagveRrmavebina maTTan kontaqti. Mm. ioane jer moskovSi<br />

Cafrinda maT gasacnobad, xolo Semdeg amerikaSi imyofeboda sami kvira maTTan.<br />

m. ioanes dabrunebis Semdeg, rogorc misi monaTxrobiT SevityeT savsebiT gamarTuli<br />

ierarqiuli mdgomareoba hqondaT maT da sar<strong>wm</strong>unoebiTac WeSmariti<br />

marTlmadideblebi iyvnen. ber-monazvnebma da eriskacebma gadawyvetileba miviReT,<br />

rom gadavsuliyaviT maT iurisdiqciaSi da xeldasxma migveRo maTgan.<br />

A ai, Zalian mokle istoriuli eqskursi im movlenebis Sesaxeb, <strong>romelic</strong><br />

dakavSirebuli iyo ekumenizmTan bolo 20-25 wlis periodSi.<br />

rac Seexeba, kanonikurobas Cveni moqmedebisa, raRa Tqma unda, sruli ufleba<br />

gvqonda gavmijnodiT mwvalebel episkoposs orgzisi krebis me-15 kanonis mixedviT<br />

(ix. didi sjulis kanoni).<br />

sinanuli gvmarTebda mxolod imisTvis, rom amdeni wlis ganmavlobaSi ver miviReT<br />

Rirseuli gadawyvetileba da jer kidev 80-ian wlebSi ar gavwyviteT religiuri<br />

erToba ekumenistebTan.<br />

saqarTveloSi ekumenizmis fuZemdebelia ilia II. amaze metis Tqma, aRarc aris<br />

saWiro. visTvisac ekumenizmi mwvalebloba da ufro metic, mwvaleblobaTa krebuli<br />

ar aris, misTvis marTlmadidebloba, erTaderTi da WeSmariti sar<strong>wm</strong>unoeba ver iqneba!<br />

rac Seexeba Tqvens kiTxvas- ra saeklesio kanonis safuZvelze SexvediT sxva<br />

mRvdelmTavris daqvemdebarebaSi?<br />

M maxsendeba 1997 wlis zafxuli, rodesac beTaniis monasterma gawyvita<br />

evqaristiuli kavSiri ilia II-sTan, maSin iq bevri sasuliero piri Camodioda berTa<br />

“gons mosayvanad” maT Soris m. zurabi (anTaZe). Bbolo Camosvlisas usiamovno


laparaki Sedga berebsa da m. zurabs Soris, ris gamoc naCqarevad mouwia monastris<br />

datoveba. gareT manqana elodeboda. gavacile da vuTxari: m. zurab, icode rkinis<br />

qalamnebs CavicmevT da rkinis joxs moviZiebT da Tu saWiro iqneba, antarqtidaSi<br />

CavalT da iq movZebniT marlmadidebel episkoposs-meTqi. TiTqmis asec moxda, sul<br />

cota dagvaklda antarqtidamde.<br />

ra saeklesio kanonis safuZvelze SevediT sxva mRvdelmTavris daqvemdebarebaSi?<br />

ra saeklesio kanonis safuZvelzec <strong>wm</strong>. ioane guTeli (misi xseneba weliwadSi orjer<br />

aris saqarTveloSi) Camovida saqarTveloSi da episkoposad kurTxeva miiRo, radganac<br />

mTels aRmosavleTSi saydrebs mwvalebeli ariozelebi ganagebden. manaxeT<br />

saqarTveloSi erTi marTlmadidebeli episkoposi da vityvi, rom SevcdiT ase Sors<br />

rom moviZieT episkoposebi.<br />

B ber-monazvnobas da samrevloebs TbilisSi, quTaisSi, guriaSi eklesia<br />

sWirdebodaT, RvTismsaxureba, saRmrTo saidumloebebis miReba da maTSi monawileoba,<br />

anu, erTi sityviT, rom vTqvaT, cxoneba. xolo am yvelafers ki episkoposi sWirdeba..<br />

WeSmariti marTlmadidebeli episkoposi. - "da man moscna romelnime mociqulni,<br />

romelnime winaswarmetyvelni, romelnime maxarebelni, romelnime mwyemsni da<br />

moZRvarni, dasamtkicebelad <strong>wm</strong>idaTa, saqmed msaxurebisa, aRsaSenebelad guamisa<br />

qristesisa; <strong>vidre</strong>mde miviwineT yovelni erTobasa sar<strong>wm</strong>unoebisasa da mecnierebasa<br />

Zisa RmrTisasa, mamakacad srulad, sazomad hasakisa savsebisa mis qristesisa, raTa<br />

arRara viyuneT yrma Cvil, RelvaaRtexil da mimotacebul yovelsa mas qarsa<br />

moZRvrebisasa, siveragiTa kacTaTa da zakulebiTa manqanebisa mis mimarT sacTurebisa"<br />

(efes.4, 1114)<br />

vlastaris alfabetur sintagmaSi, <strong>romelic</strong> marTlmadidebel eklesiaSi<br />

avtoritetul kanonikur Zegladaa miCneuli, gansazRvrulia patriarqis<br />

(pirvelierarqi episkoposis) funqciebi. masSi vkiTxulobT: “patriarqi aris cocxali<br />

xati qristesi saqmiTa da sityviT, igi aris WeSmaritebis WurWeli. patriarqi<br />

mowodebulia cxonebis gziT ataros misTvis Cabarebuli sulebi, icxovros qristeSi<br />

da mibaZos pavle mociquls, <strong>romelic</strong> ambobs: "sofeli Cemdamo jvarcmul ars da me<br />

– soflisa" (gal. 6,14). patriarqi yvelas erTnairad unda epyrobodes, ar unda<br />

SeeSindes da Sercxves WeSmaritebisa da dogmatebis dacvisa, agreTve simarTlis<br />

Tqmisa da keTilmsaxurebisaken mowodebisa TviT mefeTa winaSec ki. is erTia<br />

dadgenili Suamdgomlad da msajulad sinanulisa da mosaqcevad codvaTa da<br />

mwvaleblobaTagan".<br />

amrigad, swored episkoposi aris RmerTisgan dadgenili ierarqi da mxolod mis<br />

mier mihmadlebs ufali suli <strong>wm</strong>idis niWebs samRvdelo dass, anu klirosis qvemdgom<br />

ierarqias – presviterebsa da diakvnebs. ase rom, yvela saidumlos da<br />

mRvdelmoqmedebas eklesiaSi aRasrulebs mxolod episkoposi, an TviTon uSualod<br />

anda samRvdeloebis meSveobiT, rogorc amas <strong>wm</strong>. dionise areopageli gvaswavlis.<br />

<strong>wm</strong>. egnate RmerTSemosili imave mimarTebaSi ayenebs eklesias qristesadmi, rogorSic<br />

qristea mama RmerTisadmi. meores mxriv, marTalni (samRvdeloeba da mrevli)<br />

SeerTebulni arian episkoposTan iseve, rogorc eklesia ieso qristesTan da rogorc<br />

qriste mamasTan, raTa yovelive TanxmobaSi iyos erTianobiT ("efeselTa mimarT").<br />

amrigad, <strong>wm</strong>. egnates swavlebiT, episkoposi aris xati qristesi, <strong>romelic</strong> erTobaSia<br />

Tavis samwysosTan iseve, rogorc qriste mamasTan da qriste eklesiasTan, anu "erT<br />

xorc" (efes.5,2932). es aris saidumlo episkoposis erTobisa Tavis eklesiasTan!


ogorc qriste aris erTarsi mamisa bunebiT da madliT, aseve, episkoposic, srul<br />

erTobaSia eklesiasTan sar<strong>wm</strong>unoebaSi da sar<strong>wm</strong>unoebis saqmeebSi. SeuZlebelia,<br />

eklesiaSi, episkopossa da mrevls sxvadasxva sar<strong>wm</strong>unoeba hqondeT, iseve, rogorc<br />

SeuZlebelia sxvadasxva buneba hqondeT qristes da mamas! <strong>wm</strong>. egnatesaTvis<br />

marTlmadideblobis kriteriumi episkoposis sar<strong>wm</strong>unoebaa, yvela (samRvdeloeba da<br />

mrevli) srul TanxmobaSi unda iyos episkoposTan. amasve evedreba korinTelebs <strong>wm</strong>.<br />

pavle mociquli: "raTa masve ityodeT yovelni, da nu iyofin Tquen Soris wvaleba,<br />

aramed iyveniT ganmtkicebulni miTve gonebiTa da miTve mecnierebiTa" (1kor. 1,10).<br />

`eklesiis winamZRolis – episkoposis mixedviT cxondeba anda xifaTSi vardeba<br />

mTeli eklesia~ (<strong>wm</strong>. grigol RmrTismetyveli, werili #34).<br />

xolo <strong>wm</strong>. irineos lioneli ufro Sors midis: - “<strong>wm</strong>. irineos lioneli<br />

mwvalebelTa rangSi ayenebs im episkoposebs, romlebic sakuTar siamovnebas<br />

emsaxurebian, qedmaRloben TavianTi TanamdeboboT da farulad mraval borotebas<br />

sCadian. igi mouwodebs qristianebs ganeSoron anu gawyviton erToba yvela aseTTan”<br />

(«Против Ересей», IV, 26, 3-4). marTlmadideblobis kriteriumad <strong>wm</strong>. mama<br />

`samociqulo xeldasxmas, Seuryvnel, umwikvlo swavlebas da znekeTil, ubiwo<br />

cxovrebas~ (iqve, 26,5) miiCnevs.<br />

SegviZlia gavagrZeloT mociqulTa da mamaTa citireba am sakiTxze, magram<br />

vfiqrob Cveni intervius formats gauWirdeba am zRva masalis datevna.<br />

A ase, rom episkoposi aucileblad gvWirdeboda da roca dro mova, aq<br />

saqarTveloSi adgilobrivi episkoposic gveyoleba!<br />

kiTxva:<br />

dagvixasiaTeT, Tu SeiZleba, is konkretuli mizezebi, ris gamoc ganudegiT qarTuli<br />

oficialuri eklesiis sinods Tavis droze; da ratom uwodeben sqizmas Tqvens<br />

eklesiur erTobas; da ra kanonis safuZvelze ar SeiZleba CaiTvalos Tqveni<br />

mRvdeloqmedeba da saeklesio erToba sqizmad? e.i. gTxovT, kanonikurad ganmartoT<br />

ra aris sqizma da ra aris dedaeklesia?<br />

პასუხი:<br />

mizezebze zemoT visaubreT ukve. rac Seexeba sqizmas. sqizma maSin iqneboda, Tu<br />

Cven orgzisi krebis me-13, me-14 da me-15 muxlis pirveli nawilis Sesabamisad<br />

moviqceodiT da saeklesio erTobas davarRvevdiT, sxvadasxva ara sar<strong>wm</strong>unoebriv<br />

mizezTa gamo!<br />

<strong>wm</strong>. basili didi ambobda: eklesiaSi sqizma Semoaqvs mas, visac eklesiaSi Semoaqvs<br />

siaxle. Tqven gansajeT, vis Semoqonda 1962 wlidan ekumenisturi siaxleebi<br />

eklesiaSi? (am wlidan monawileobda ilia II ekumenizmSi, 1961 wels ekurTxa<br />

episkoposad)!<br />

rac Seexeba <strong>wm</strong>. mamaTa sityvas, rom visTvisac eklesia deda ar aris, misTvis<br />

RmerTi mama ver iqnebao. zedmiwevniT esadageba sxvadasxva mwvaleblobaTa religiur<br />

sinkretizmSi aTqvefil e.w. ofic. marTlmadideblur saydrebis mpyrobelebs. tyuilad<br />

hgoniaT zogierTs, rom dedaeklesia ganisazRvreba adgildebareobis, istoriulobis,<br />

erovnulobis an sxva raime amasofliuri niSniT. yovelTvis unda gvaxsovdes<br />

macxovris sityvebi Tqmuli ebraeli eris mimarT –


“9. da nu hgonebT da ityჳT TaviT TჳsiT: mamaჲ gჳvis Cuen abrahami. rameTu getyჳ<br />

Tquen, viTarmed: SemZlebel ars RmerTi aRdginebad qvaTa amaTgan Svilad abrahamisa.<br />

10. rameTu awve esera culi ZirTa Tana xeTasa Zes. yovelman xeman romelman ara<br />

gamoiRos nayofi keTili, moekueTos da cecxlsa daedvas.” (MmaT. 3,9-10)<br />

11. xolo getyჳ Tquen, rameTu: mravalni mzisa-aRmosavaliT da dasavaliT movidodian<br />

da inaჴ-idgmiden abrahamis Tana da isakis Tana da iakobis Tana sasufevelsa caTasa.<br />

12. xolo Zeni igi sasufevelisani ganiTxinen bnelsa mas garesknelsa. mun iyos<br />

tirili da RrWenaჲ kbilTaჲ.(maT. 8,11)<br />

39. miuges da hrques mas: mamaჲ Cueni abrahami ars. miugo iesu da hrqua maT:<br />

ukueTumca Svilni abrahamisni iyveniT, saqmeTamca abrahamisTa iqmodeT. (ioan. 8,39)<br />

58. hrqua maT iesu: amen, amen getyჳ Tquen: pirvel abrahamis yofadmde me var. (ioan.<br />

8,58).<br />

macxovris mier naTqvami sityvebi dRemde ZalaSi rCeba. sadac ar aris RmerTis<br />

WeSmariti msaxureba, anu sadac ar aris marTlaRmsarebloba WeSmaritebisa, iq ar<br />

SeiZleba iyos WeSmariti eklesia!<br />

"aw ukve sar<strong>wm</strong>unoebai same smenisagan ars, xolo smenai sityviTa RmrTisaiTa" –<br />

(rom.10, 17) kaTolike eklesiad marTlaRsaarebasa saxelisa misisasa uwoda<br />

macxovarman, odes igi netarebai misca netarsa mociqulsa petres da Tqua: amas<br />

kldesa zeda, ese igi ars marTlaRsaarebasa, aRvaSeno eklesiai Cemi da bWeni<br />

jojoxeTisani ver ereodian mas (maT. 16, 18). aw ukue mauwyeT, Tu romelsa pirsa,<br />

anu romelsa sityuasa zeda iqmna erTobai ege, da ukueTu keTilad iqmna, arca me<br />

ucxo viqmne marTlisa wesisagan. (<strong>wm</strong>. maqsime aRmsarebeli, cxovreba)<br />

<strong>wm</strong>. maqsime aRmsareblis es brwyinvale ganmarteba eklesiisa dRevandel WeSmarit<br />

marTlmadidebelTaTvis didi sulieri nugeSiniscemaa!<br />

A ase, rom dedaeklesia aris iq, sadac WeSmaritebis erTgulebaa da ara ekumenizmisa<br />

an sxva ram wvalebisa!<br />

kiTxva:<br />

gTxovT, daaxasiaToT ასევე, msoflio oficialuri eklesiebis dRevandeli kanonikuri<br />

mdgomareoba, sinamdvileSi arian isini marTlmadidebeli eklesia, rogorc isini Tavis<br />

Tavs uwodeben, Tu atyueben erebs da raSi mdgomareobs maTi es tyuili?<br />

პასუხი:<br />

romel saeklesio kanonebs arRveven dRevandeli ofic. sapatriarqoebi?<br />

mociqulTa kanonebi 10, 11, 30, 45, 46, 65, 71. petre-pavles ganwesebani 8,9, 10 11.<br />

laodikia6, 9, 14, 33, 31 34, 39. antioqiis 1, 2. me-7 msofl. saekl. kreba 1.<br />

ai, maTi kanonikuri mdgomareoba!<br />

saxelganTqmuli kanonisti nikodimos mTa<strong>wm</strong>ideli wers: `es wigni (pidalioni _<br />

`didi sjulis kanoni~) aris RmrTaebrivi werili <strong>wm</strong>ida werilis Semdeg, aRTqma,<br />

Zveli da axali aRTqmis Semdeg. es wigni aris maradiuli sazRvrebi, romlebic Cvenma<br />

mamebma dagviweses, kanonebi, romlebic msoflio da adgilobrivma krebebma sul<br />

<strong>wm</strong>idisagan miiRes. es wigni WeSmaritad saWea (`pidalioni~ niSnavs saWes) kaTolike<br />

eklesiisa, romlis marTviTac eklesia Tavis mezRvaurebsa da mgzavrebs, vgulisxmob<br />

samRvdeloebasa da mrevls, caTa sasufevlis mSvid navTsayudelSi miiyvans~.<br />

`msoflio da adgilobriv krebaTa kanonebsa da ganwesebebs Cven vRebulobT,<br />

rogorc TviT <strong>wm</strong>ida saxarebebs Tanaxmad VI msoflio krebis 2 kanonisa da novelaTa


II titulis 3 muxlisa ( igulisxmeba <strong>wm</strong>. imperator iustine didis “novelebi”),<br />

sadac vkiTxulobT: `Svidi msoflio krebis kanonebi da dogmatebi iseve unda iqnas<br />

daculi, rogorc saRmrTo werili~. aqedan Cans, Tu ratom vRebulobT da vaRiarebT<br />

<strong>wm</strong>ida krebaTa kanonebs iseve, rogorc <strong>wm</strong>ida werils, radganac isini RmerTSemosil<br />

mamaTa mier arian damtkicebulni, romelnic RmerTma eklesiaSi maswavleblebad<br />

daadgina, iseve, rogorc mociqulebi da winaswarmetyvelebi (1 kor. 12; 28). maT mier<br />

dadgenili kanonebi RmrTivSTagonebulni arian, viTarca saRmrTo werili isini arian<br />

`sanTelni mTebareni adgilsa Sina wyvdiadsa, <strong>vidre</strong>mdis dRe ganaTldes~ (2. petre. 1;<br />

19). rameTu suli <strong>wm</strong>ida, <strong>romelic</strong> mociqulTa mier metyvelebda, aseve metyvelebs<br />

RmerTSemosil mamaTa mier~ (`aRmosavleTis patriarqTa pasuxebi anglikanTa<br />

SekiTxvebze~. 1716-1725 w.)<br />

vgoneb, Cemi komentarebi zedmeti iqneba!<br />

kiTxva:<br />

gvesaubreT, Tu SeiZleba, evqaristiazeც, ra aris evqaristiuli erToba, da Tu<br />

saqarTvelos sapatriarqo gamovida “eklesiaTa msoflio sabWodan“ magram mainc<br />

imyofeba “eklesiaTa msoflio sabWos” wevr eklesiebTan evqaristiul erTobaSi,<br />

niSnavs Tu ara es, mZime saxis eretikuli saxis codvas?<br />

პასუხი:<br />

qristeSi erTobas evqaristiuli erToba hqvia. Amisi gamoxatulebaa liturgikuli<br />

erToba, sadac da romlis drosac Cven qristes sisxlsa da xorcs veziarebiT da<br />

yvela WeSmariti maziarebeli qristes iRebs Tavis TavSi, xolo qristeSi Cvenc<br />

yvelani erTmaneTis Tanaziarni vxdebiT, da myardeba Cvens ESoris mistiuri erToba<br />

macxovris aRTqmisaebr. anu r<strong>wm</strong>ena macxovris am soflad motanili swavlebisa da<br />

misi erTguleba ganapirobebs ziarebis WeSmaritebas. Tu sxvadasxva sar<strong>wm</strong>unoebaTa<br />

matareblebi erTad eziarebian, raRa Tqma unda, isini qristes ver eziarebian da<br />

amitomac, arc maTi erToba, anu eklesia, iqneba Tanaziari qristesi. Aai, ras<br />

gvaswavlian <strong>wm</strong>ida mamebi - `sasjelad gina dasasjelad eziareba yvela, vinc ugunuri<br />

daudevrobiT mwvalebelTan an ganxeTqilebis moqmedTan eziareba, isini mwvaleblebis<br />

msjavriT ganisjebian~ (<strong>wm</strong>. kvipriane karTageneli, werili #62). <strong>wm</strong>. basili didi<br />

imdroindel mdgomareobas eklesiaSi `Ramis brZolas~ uwodebda, rodesac<br />

SeuZlebelia mter-moyvaris garCeva. misi TqmiT, mwvaleblebi, `boroti ganzraxviT<br />

amaxinjebdnen ra swavlebas, WeSmaritebis saburvelSi xvevdnen mas da amiT atyuebdnen<br />

mravals. ase miaCvies maT ubralo xalxi eretikul sicrues. eklesiis yofil mrevls<br />

u<strong>wm</strong>iduri puriT apureben. imaTac ra qnan? yvelaferi mwvaleblebis xelSia: naTloba,<br />

wesis ageba, sneulTa daxmareba, mwuxareTa nugeSiscema, gaWirvebulTa Sewevna,<br />

yvelanairi daxmareba, ziareba. raki yovelive amas xalxisaTvis mwvaleblebi<br />

asruleben, es mwvaleblebTan erTsulovnebis kvanZad iqceva~ (<strong>wm</strong>. basili didi,<br />

werili #235). maSinac Zalian mZime dro edga WeSmarit eklesias. `erToba<br />

marTlmadideblebTan da yovelgvari kavSiris gawyveta WeSmaritebis mtrebTan~<br />

(basili didis werili evsevi samosatelisadmi). ai, principi ris mixedviTac<br />

moqmedebda <strong>wm</strong>. basili didi da Cvenc kargi iqneba Tu davujerebT mas.<br />

amitomac gvmarTebs gafrTxileba qristes sar<strong>wm</strong>unoebisa da misi erTguleba, rom<br />

misi nawilebi viyoT da madlis mier ganveRmrToT masTan ziarebiT. Dda amitomac<br />

marTebs eklesias qristes mier WeSmariti mor<strong>wm</strong>uneoba da dgoma WeSmaritebaze. sxva<br />

SemTxvevaSi SeuZlebeli iqneba WeSmariti erToba anu eklesia!


M mokled, rom iTqvas, evqaristiuli erToba aris erToba ieso qristeSi, yvela<br />

misi WeSmariti mor<strong>wm</strong>unisa, anu maTi, vinc qristes swavlebis daumaxinjebeli<br />

aRmsarebelia. vin amaxinjebs qristes swavlebas? mwvaleblebi da maTTan religiurritualur<br />

erTobaSi myofi e. w. Ofic. marTlmadidebluri saydrebi!<br />

A amitom verafriT ver vityviT, rom saq. ofic eklesia radgan gancxadebiT, anu<br />

sityviTY gamovida e. m. s-dan da k. e. c-idan, amitom aRar aris mwvaleblobaTa mTeli<br />

nakrebis, anu ekumenizmis Tanaziari.<br />

visTanac vimyofebiT evqaristiul erTobaSi, misi sar<strong>wm</strong>unoebis Tanaziarnic vxdebiT<br />

(Tu ra Tqma unda, es sar<strong>wm</strong>unoeba eretikosTa mxridan gacxadebulia, anu sajaroa,<br />

rogorc ekumenizmis SemTxvevaSia).<br />

kiTxva:<br />

gTxovT, gangvimartoT, თუ ra aris axalmestileoba da ra saxis codvas warmoadgens<br />

axali stilis kaleნdrის მიმდევრობა da miuxedavad imisa, rom saqarTvelosa da<br />

ruseTis eklesiebi Zveli stiliT moqmedeben, axalmestileebTan erTobiT ra<br />

kanonikur darRvevas da codvas sCadian?<br />

პასუხი:<br />

papis grigori XIII mier axali stilis SemoRebisTanave msoflio patriarqma<br />

ieremia II maSinve, 1582 wels, Tavis sinodTan erTad dagmo drois axali romauli<br />

aRricxva, rogorc uTanxmoebaSi myofi marTmadidebeli eklesiis gadmocemasTan.<br />

momdevno, 1583 wels, patriarqma ieremiam aleqsandriis patriarqis silibistrosa da<br />

ierusalimis patriarqis sofrom VI monawileobiT moiwvia saeklesio kreba,<br />

romelmac dagmo r<strong>omi</strong>s eklesiaSi grigorianuli kalendris SemoReba, rogorc mTeli<br />

msoflio eklesiis sawinaaRmdegod <strong>wm</strong>ida aRdg<strong>omi</strong>s dRis dadgenis Sesaxeb I msoflio<br />

krebis dadgenilebis damrRvevi movlena. es kreba, 1583 wlis 20 noembers, mouwodebs<br />

marTmadideblebs mtkiced da udrekad, sisxlis daTxevamdec ki daicvan<br />

marTmadidebluri kalendari da iulianuri pasqalia, xolo am dadgenilebis yvela<br />

damrRvevs ucxadebs anaTemas, marTmadidebluri eklesiidan gankveTas. aseTive<br />

gadawyvetilebis Sesaxeb konstantinepolis krebam acnoba aRmosavleTis yvela<br />

eklesias, moskovis mitropolit dionises, ioniis kunZulebis eklesias, dasavleT<br />

ruseTSi marTmadideblobis saxelganTqmul damcvels, Tavad konstantine ostroJskis,<br />

veneciis doJs, n. dapontes da saeklesio SfoTis aRmZvrels grigori XIII-s.<br />

aseve, absoluturad uaryofiTad udgebodnen axali stilis SemoRebas msoflio<br />

patriarqebi da maTTan erTad mTeli msoflio eklesia momdevno saukuneebSic.<br />

magaliTad, konstantinepolis patriarqi kalenike XI da antioqiis patriarqi aTanase<br />

(1686-1728) mo<strong>wm</strong>obdnen, rom aRdg<strong>omi</strong>s dResaswaulis aRniSvna kaTolikeebTan erTad<br />

aris marxvebis Sesaxeb marTmadidebeli eklesiis dadgenilebis uaryofa, xolo<br />

romauli eklesiis wesdebis gamoyeneba _ marTlmadideblobis Ralati da <strong>wm</strong>ida mamaTa<br />

anderZebidan gandgoma, rac damRupvelia marTmadidebeli eklesiis SvilebisTvis.<br />

amitom TiToeuli qristiani valdebulia idResaswaulos aRdgoma da masTan<br />

dakavSirebuli sadResaswaulo dReebi marTlmadidebluri aRmosavleTis praqtikisa<br />

da ara misgan gansxvavebuli, r<strong>wm</strong>enis TvalsazrisiTYCvenTvis ucxo dasavluri<br />

tradiciis Sesabamisad. msoflio patriarqi kirile V Tavis mrgvlivmaval<br />

epistoleSi 1756 wels yvela qristians, vinc axali stili miiRo, SeaCvenebs<br />

warmaval da amqveyniur da maradiul cxovrebaSi.<br />

axali stilis miRebisgan, rogorc udidesi codvisgan marTmadidebeli<br />

qristianebis gafrTxilebis mizniT msoflio patriarqi anTimos VI aRmosavleTis


sxva patriarqebTan: aleqsandriis patriarq ieroTeozTan, antioqiis _ meTodesTan,<br />

ierusalimis _ kirilesTan da maT sinodebTan erTad 1848 wlis epistoleSi erTiani<br />

kaTolike da samociqulo eklesiis saxeliT amgvar azrs gamoTqvams aRmsareblobis<br />

Sesaxeb: `CvenTan arc patriarqebs, arc krebebs arasodes SeeZloT raime siaxlis<br />

Semotana, radgan marTmadideblobis Semnaxveli CvenTan Tavad eklesiis sxeuli, anu<br />

xalxia, romelsac yovelTvis surs, SeinarCunos r<strong>wm</strong>ena ucvlelad, mamebis r<strong>wm</strong>enis<br />

Sesabamisad... da gvqondes aRmsarebloba, <strong>romelic</strong> miviReT maTgan, <strong>wm</strong>ida mamebisgan,<br />

ganvudgeT yovelgvar siaxles, rogorc eSmakis STagonebas, romelsac Tu ki vinme<br />

miemxro an saqmiT, an sityviT, an gulisTqmiT, man ukve uaryo qristes r<strong>wm</strong>ena, ukve<br />

nebayoflobiT daeqvemdebara maradiul anaTemas suli<strong>wm</strong>idis gmobisTvis, <strong>romelic</strong><br />

TiTqos arasrulyofilad metyvelebs <strong>wm</strong>ida werilisa da msoflio krebebis<br />

saSualebiT. ase rom, yvela, vinc siaxles emxroba, _ eretikosi iqneba is Tu<br />

ganxeTqilebis Camomgdebi, nebayoflobiT imoseba wyeviT, rogorc samosliT (fsal.<br />

108,18), miuxedavad imisa, papebi arian, patriarqebi Tu eriskacebi. angelosic rom<br />

iyos zecidan _ anaTema mas”.<br />

1902-1904 wlebSi cnobili konstantinepoleli patriarqis, ioakime III<br />

iniciativiT konstantinepolis, ierusalimis, saberZneTis, ruseTis, serbeTis,<br />

rumineTisa da Cernogoriis avtokefalurma eklesiebma, Tavisi warmomadgenlebis<br />

saxiT, uaryves kalendris - papi grigori mecameteseuli reforma.<br />

igive azri gamoTqva, sruliad ruseTis saeklesio krebam 1917-18 wlebSi, da<br />

gamoitana dadgenileba, saeklesio drois aRricxvis Zveli stilis miyolis Taobaze.<br />

am dadgenilebis miRebisas, moskovis krebam, sxva safuZvlebTan erTad gaiTvaliswina,<br />

moskovis sasuliero akademiis profesoris, mama dimitri aleqsandres Ze lebedevis<br />

azri, <strong>romelic</strong> samecniero-astron<strong>omi</strong>uri da saeklesio-kanonikuri monacemebis<br />

safuZvelze amtkicebda grigorianul stilTan yovelgvari daaxloebis damRupvelobas<br />

da upirobo upiratesobas iulianur stils aniWebda.<br />

samwuxarod, 1923 wels, konstantinopoleli patriarqis meletis1) mier<br />

mowveulma sruliad marTlmadideblurma kongresma2) daarRvia <strong>wm</strong>ida tradiciebi,<br />

romlebsac aseTi moSurneobiTa da si<strong>wm</strong>indiT icavdnen msoflio patriarqebi<br />

saukuneebis ganmavlobaSi. am kongresze gadawyvites axal stilze gadasvla.<br />

konstantinopolis marTlmadidebeli mosaxleoba saSineli aRSfoTebiT Sexvda am<br />

antikanonikur siaxles. patriarqi meleti iZulebuli gaxda gadamdgariyo.<br />

amis miuxedavad konstatinopolis Semdegma patriarqma grigorim 1924 wels scada<br />

SemoeRo axali stili yvela uZravi dResaswaulisaTvis, xolo droebiT, msoflio<br />

krebis mowvevamde, aRdg<strong>omi</strong>sa da masTan dakavSirebuli dResaswaulebi aReniSnaT<br />

Zveli pasqaliis mixedviT. saberZneTis eklesiis oficialur organoSi, JurnalSi<br />

`eklezia” da zogierT rusul gazeTSi, Tavisi da sinodis saxeliT, man dabeWda<br />

sigeli konstatinopolis marTlmadidebeli eklesiis axal stilze gadasvlis<br />

Sesaxeb.<br />

konstantinopoleli patriarqis aTanases gavleniT rumineTis eklesiamac SemoiRo<br />

axali stili uZravi dResaswaulebisTvis. magram aRmosavleTis _ aleqsandriis,<br />

antioqiisa da ierusalimis _ patriarqebma Tavisi sapatriarqoebis <strong>wm</strong>inda krebebTan<br />

TanxmobiT, gadawyvetiT uaryves arsebuli saeklesio drois aRricxvis3) Secvlis<br />

sakiTxi. aseve uaryofoTad ganewyo patriarq grigoris sigelis mimarT yvela sxva<br />

marTlmadidebeli eklesiac.<br />

am sigelis sapasuxod moskovisa da sruliad ruseTis patriarqma tixonma<br />

msoflio patriarqs amcno, rom Tumca man miiRo sigeli 10 martidan axali stilis<br />

SemoRebis Sesaxeb, magram rusul eklesiaSi axali stilis Semotana SeuZlebeli<br />

aRmoCnda xalxis Seupovari winaaRmdegobis gamo.


sruliad uaryofiTad Sexvdnen saeklesio drois aRricxvaSi axali stilis<br />

Semotanas sazRvargareT myofi rusi mRvdelmTavrebis krebebi, romlebic 1923, 1924<br />

da 1925 wlebSi Sedga.<br />

Cven im marTlmadidebel eklesiebTan unda viyoT, romlebic kanonikuri<br />

dadgenilebebis safuZvelze mkacrad, yovelgvari kompr<strong>omi</strong>sis gareSe miyvebian Zvel<br />

stils, Tavis saeklesio cxovrebaSi. es dadgenilebebi unda iyos uryevi, radgan<br />

warmoadgenen Cveni marTlmadidebeli eklesiis cxovrebis erT-erT safuZvels.<br />

SeniSvnebi:<br />

1) am kongresis avtoriteti da kanonikuroba, romelmac TviTneburad da ukanonod<br />

dairqva `sruliad marTlmadidebluri”, sruliad saeWvoa. aRmosavleTis samma<br />

patriarqma (aleqsandriis,antioqiisa da ierusalimis) uari ganacxada masSi<br />

monawileobaze; maT gamoutanes mkacri, magram samarTliani ganaCeni. kongress ar<br />

eswreboda marTlmadideblur samyaroSi yvelaze mravalricxovani rusuli eklesiis<br />

warmomadgeneli. imis Sesaxeb, ramdenad aramarTlmadidebluri da antikanonikuri iyo<br />

es kongresi, mo<strong>wm</strong>obs im sakiTxTa CamonaTvalic ki, romlebic iq ganixileboda:<br />

kalendris reforma dResaswaulebis moZravi wrisa da dReebis Svideulad (kvirad)<br />

ganwesebis uaryofis SesaZleblobis aRiarebiT, mRvdelmsaxurebisTvis meore<br />

qorwinebisa da qirotoniis Semdeg qorwinebis nebarTva, marxvebisa da<br />

RmrTismsaxurebis Semokleba, ekumenisturi urTierTobebis gafarToeba da sxv.<br />

sabednierod, im dros jer kidev fxizelma marTlmadideblurma Segnebam<br />

kategoriulad uaryo aseTi dadgenilebebis miReba. mxolod axali stilis<br />

(kompr<strong>omi</strong>suli formiT) Sesaxeb gansazRvris Semotana xdeboda cxovrebaSi aCqarebiT<br />

da gareSe Zalebis ZaldatanebiT. zogierTi eklesiis mier SeTvisebulma am<br />

dadgenilebam, daarRvia maTi erToba sxva marTlmadidebel eklesiebTan, da maT wiaRSi<br />

mZime Sinagani SfoTi gamoiwvia, rac dRemde grZeldeba”. _ (prof. troicki, `erTad<br />

vebrZoloT safrTxes”, 1950 w., #2 gv. 46 ixileT aseve `konstantinopolis<br />

sruliad marTlmadidebluri kongresis saqmeebi da gadawyvetilebebi”, 1923 wlis 10<br />

maisi-8 ivnisi, konstantinopoli, 1923 (berZnul enaze).<br />

2) zemoxsenebuli kongresis Tavmjdomare patriarqi meleti IV (metaqsakisi) _<br />

cnobili ekumenisti da masoni, eklesiaSi siaxleebisa da modernizmis Tavgamodebuli<br />

momxre. Tavisi mZlavri mfarvelebis daxmarebiT man uprecendentod swrafi saeklesio<br />

kariera gaikeTa, daikava jer aTenis mTavarepiskoposis (1918-1920), Semdeg<br />

konstantinopolis patriarqis saydari (1921-1923). imis gamo, rom iZulebuli gaxda<br />

daetovebina konstantinopoli, m. metaqsakisi gadavida aleqsandriis saydarze (1926-<br />

1935) da usiamovnebisa da ganxeTqilebis fasad SeZlo SemoeRo axali stili am<br />

marTlmadidebel eklesiaSi. sikvdilamde cotaTi adre igi ierusalimis saydris<br />

kandidati iyo, magram ar airCies.<br />

3) aq mogvaqvs nawyveti aleqsandrieli patriarqis fotis (1853-1925) epistoledan,<br />

<strong>romelic</strong> sakalendaro reformis erT-erTi mTavari organizatorisadmi, aTenis<br />

mTavarepiskoposis qrizost<strong>omi</strong>sadmia (papadopulosi) miwerili saberZneTis eklesiaSi<br />

axali stilis SemoRebasTan dakavSirebiT:<br />

`ar dagimalavT, Cveno unetareso Zmao, im did mwuxarebasa da gaocebas, <strong>romelic</strong><br />

gamoiwvia Cvens sinodSi moulodnelma cnobam... rom yovelgvari aucileblobis<br />

gareSe, Tqveni unetaresobis mo<strong>wm</strong>obisa da r<strong>wm</strong>unebebis miuxedavad, yovelgvari<br />

dogmaturi da kanonikuri safuZvlis gareSe iyo uaryofili oTxi samociqulo<br />

saydris (aleqsandriis, antioqiis, ierusalimisa da kviprosis marTlmadidebluri<br />

eklesiebis _ SeniSvna Cvenia) Zmuri rCeva da Txovna, romlebic WeSmaritebas icaven


mravali saukunis ganmavlobaSi da calmxrivad xdeba im saeklesio praqtikis<br />

`gasworeba”, <strong>romelic</strong> miRebuli iyo ara mxolod berZnuli, aramed mTeli<br />

marTlmadidebluri eklesiis mier....<br />

zemoTTqmulidan gamomdinare.... Tqvens unetaresobas movaxsenebT, rom dadgenilebas<br />

`Sesworebis” (saeklesio kalendris _ SeniSvna Cvenia) Sesaxeb, rac gacnobeT Tqven,<br />

rogorc ukve miRebuli, Cveni sinodi uaryofs da sakuTar adrindel azrze<br />

darCenili xelaxla gvTavazobs didi adgilobrivi an msoflio krebis mowvevas,<br />

romlis gareSec, mTel marTlmadidebel eklesiaSi miRebuli wesis Tanaxmad,<br />

yovelgvari azri an calmxrivi gansazRvreba kanonikurad gamousadegi da saWiro<br />

Zalis uqoneli iqneba” (werili #226, 1994 wlis 20 aprili).<br />

(mTavarepisk. sobolevis “ axali da Zveli stilis Sesaxeb” mixedviT Sedgenili)<br />

axali saeklesio kalendris Semotanam daarRvia saRvTismsaxuro tipikoni da<br />

liturgikuli harmonia mebrZolsa da zeciur, mozeime eklesias Soris, agreTve<br />

adgilobriv eklesiebs Soris, riTic eklesiaSi ganxeTqileba gamoiwvia.<br />

marTlmor<strong>wm</strong>une eri savsebiT kanonierad ar gahyva ganxeTqilebis moqmed ierarqebs,<br />

man uaryo es siaxle Tanaxmad <strong>wm</strong>. kvipriane karTagenelis swavlebisa: `is vinc,<br />

ganxeTqilebas Seitans qristes eklesiaSi, SeuZlebelia mis kvarTs flobdes~.<br />

yovelTa marTlmadidebelTa krebebma 1583, 1587, 1593 wlebSi, agreTve<br />

konstantinepolis patriarq anTimozis dros mowveulma krebam 1848 wels, akrZales<br />

axali kalendris SemoReba. xolo aRmosavleTis patriarqTa 1583 wlis kreba<br />

mouwodebs marTlmadideblebs sisxlis daTxevamdec ki daicvan iulianuri kalendari.<br />

kalendris reformis, rogorc sqizmis Semotanis winaaRmdeg gamodioda mravali<br />

avtoritetuli ierarqi.<br />

cxadia umarTebuloa, eklesiaSi siaxlis Semotanas (mag. kalendris reformas)<br />

mivudgeT ikon<strong>omi</strong>iT. akribia an ikon<strong>omi</strong>a SeiZleba gamoyenebul iqnas konkretuli<br />

adamianis an adamianTa jgufis mimarT konkretul situaciaSi. `is rac eklesias exeba<br />

SeuZlebelia ikon<strong>omi</strong>is sagani gaxdes~ _ gvaswavlis <strong>wm</strong>. markoz efeseli. eklesiaSi<br />

axali swavlebis anda Cveulebis Semotana aranairad ikon<strong>omi</strong>as ar eqvemdebareba, mas<br />

Tavisi konkretuli saxeli gaaCnia. `axali stili~ ar aris mwvalebloba (fineTis<br />

eklesiis mdgomareoba am mxriv gansxvavebulia), radganac aranairi dogmaturi bazisi<br />

ar gaaCnia. magram Rrmad cdeba is vinc mas mxolod `uwesrigobas~ uwodebs<br />

eklesiaSi. eklesiaSi SeuZlebelia 80 wlis manZilze arsebobdes ase uimedod<br />

mougvarebeli `uwesrigoba~, <strong>romelic</strong> umTavres, liturgikul erTobas arRvevs masSi.<br />

sinamdvileSi kalendris reformiT moxda ganxeTqileba. adgilobriv sapatriarqoTa<br />

axal stilze TandaTanobiT gadasvliT ganxeTqileba izrdeboda. es sakmaod<br />

xangrZlivi procesi iyo, igi dResac grZeldeba, mag. bulgareTis sapatriarqo axal<br />

stilze 80-iani wlebis bolos gadavida. ierusalimis, serbeTis, ruseTis,<br />

saqarTvelos sapatriarqoebi dResac iulianur kalendarze arian, Tumca isini<br />

ekumenistur mwvaleblobaSi Cavardnen. ekumenizmi, rogorc neo-warmarToba da misi<br />

mWidro kavSiri kalendris reformasTan vrceli Temaa, amitom mas yuradRebas<br />

sagangebo publikaciaSi davuTmobT.<br />

ase rom, e.w. axali stili, arc mwvaleblobaa da arc uwesrigoba, igi aris<br />

mizezi eklesiaSi ganxeTqilebis Semotanisa. amgvari kvalifikacia misces mas<br />

aleqsandriis patriarqma fotim (+1925) antioqiis patriarq grigolisadmi gagzavnil<br />

epistoleSi, kviprosis mTavarepiskoposma kirilem, r. s. m. e-is mitropolitma antoni<br />

xrapovickim, agreTve, saberZneTisa da poloneTis eklesiaTa warmomadgenlebma 1930<br />

wels, `sruliad marTlmadidebelTa k<strong>omi</strong>siaze~ aTonis mTaze, vatopedis monasterSi.<br />

es eklesiebi sqizmatikosebad Tvlidnen axalmestileebs da maTTan locviTi<br />

kavSirisagan Tavs ikavebdnen. paradoqsulia magram igive Sefaseba misca axali stilis


SemoRebas arqimandritma qrizostomos papadopulosma 1923 wels saberZneTis<br />

mTavrobisadmi miweril werilSi: `arc erTi adgilobrivi eklesia ar SeiZleba<br />

danarCens ise gamoeyos da miiRos axali kalendari, rom amiT sxvebTan mimarTebaSi ar<br />

aRmoCndes sqizmaSi~. 1924 wels ki, mas Semdeg rac arq. qrizostomosi aTenisa da<br />

eladis mTavarepiskoposi gaxda, kalendris reforma pirvelad swored man gaatara.<br />

Анафема Великого Собора 1583 года на последователей "нового" (григори-<br />

анского) календаря<br />

Так как опять церковь старого Рима, как бы радуясь тщеславию своих<br />

астрономов, неосмотрительно изменила прекрасные постановления о священной<br />

Пасхе, совершаемой христианами всей земли и празднуемой, как определено, —<br />

сего ради становится причиною соблазнов, ибо пред нашей мерностью предсташа<br />

мужи армяне, спрашивая относительно практики празднования, потому что и они<br />

вынуждаются принять новшества.<br />

Сего ради мы должны были сказать, что о сем постановлено святыми Отцами.<br />

Наша мерность, обсудив вместе с блаженнейшим патриархом Александрийским и<br />

блаженнейшим пaтpиapхом Иерусалимским и прочими членами синода в Дусе Святе,<br />

определяет и разъясняет решение о сем св. Отцов, Кто не следует обычаям<br />

Церкви и тому, как приказали семь святых Вселенских соборов о святой Пасхе и<br />

месяцеслове и добре законоположили нам следовать а желает следовать<br />

григорианской пасхалии и месяцеслову, тот с безбожными астрономами<br />

противодействует всем определениям св. соборов и хочет их изменить и ослабить<br />

— да будет анафема, отлучен от Церкви Христовой и собрания верных.<br />

Вы же, православные и благочестивые христиане, пребывайте в том, в чем<br />

научились, в чем родились и воспитались, и когда вызовет необходимость и самую<br />

кровь вашу пролейте, чтобы сохранить отеческую веру и исповедание. Хранитесь и<br />

будьте внимательны от сих, дабы и Господь наш Иисус Христос помог вам и<br />

молитвы нашей мерности да будут со всеми вами.<br />

Аминь.<br />

Константинопольский патриарх Иеремия ii.<br />

Александрийский патриарх Сильвестр.<br />

Иерусалимский патриарх Софроний<br />

и прочие архиереи собора, бывшего 20 ноября 1583 г.<br />

kiTxva:<br />

saqarTvelos eklesia amtkicebs, rom aRar loculobs mwvaleblebTan, da rom<br />

gamovida „eklesiaTa msoflio sabWodan“, magram mWidro urTierTobaSia isev<br />

seqtantur konfesiur gaerTianebebTan da megobrul vizitebs awyobs muslim,<br />

iudevel, kaTolike, baptist da a.S. religiur liderebTan ; da Tanac amas<br />

tolerantobad da marTlmadidebeli eklesiis siyvarulis gamoxatulebad<br />

warmogvidgens, sinamdvileSi aris Tu ara es, marTlmadidebeli eklesiis samarTlis<br />

Tanaxmad, tolerantoba da adamianis WeSmariti siyvarulis gamoxatuleba?<br />

პასუხი:<br />

ra Tqma unda, loculoben, da ra Tqma unda, es tolerantobasTan, anu<br />

SemwynareblobasTan aranair kavSirSi ar aris. Qqristianebs TavisTavad gvevaleba


tolerantoba sxvadasxva aRmsareblobis adamianebisadmi, magram ara gaTqvefa Cveni da<br />

maTi sar<strong>wm</strong>unoebisa, risi gamoxatulebac aris, religiur-ritualuri erTobis<br />

sxvadasxva ekumenisturi formebi.<br />

kiTxva:<br />

ra aris ”eklesiaTa msoflio sabWo” da ra mizniT Camoyalibda igi Tavis droze da<br />

an ras isaxavs igi dRes miznad?<br />

პასუხი:<br />

ekumenisturi moZraoba Caisaxa inglissa da amerikaSi XIX s-is Sua wlebSi. idea<br />

am moZraobisa aRmocenda anglikanuri humanizmisa da britaneTis imperiis<br />

universalizmis safuZvelze.<br />

Tanamedrove ekumenizmis dabadebis TariRad iTvleba 1910 weli, rodesac msoflio<br />

misionerul konferenciaze qalaq edinburgSi daisaxa am moZraobis ZiriTadi miznebi<br />

da mimarTulebebi. manamde, sxvadasxva aRmsareblobis religiur gaerTianebaTa<br />

integracia ramdenime safexurad mimdinareobda.<br />

pirveli safexuris religiur gaerTianebaTa ricxvs ekuTvnian: luTeranTa msoflio<br />

federacia, meTodistTa msoflio sabWo, presviterianelTa msoflio aliansi,<br />

baptistTa msoflio aliansi, pananglikanuri msoflio konferencia; meore safexuris<br />

religiur organizaciaTa gaerTianeba moxda "eklesiaTa nacionalur sabWoTa" doneze.<br />

magaliTad: "qristes eklesiaTa nacionaluri sabWo amerikis SeerTebul StatebSi",<br />

"britaneTis eklesiaTa sabWo" da sxv.<br />

dRes es gaerTianebebi monawileoben ”eklesiaTa msoflio sabWos” muSaobaSi,<br />

zogierTi maTgani ki organizaciulad aris masSi gawevrianebuli. mag.: "aSS-s<br />

eklesiaTa nacionaluri sabWo", (aRsaniSnavia, rom Tavis mxriv es nacionaluri sabWo<br />

aerTianebs e. w. qristianul aRmsareblobebsa da ramodenime antiqristianul<br />

religiur organizacias, maT Soris aSS-s satanistur eklesiasac). (Архиепископ<br />

Аверкий "Современность в свете слова Божия” том III, стр. 400-402.<br />

Jordanville. USA, 1976, 1976)<br />

zemoT CamoTvlil orive safexuris gaerTianebaTa mravali moRvawe imavdroulad<br />

gvevlinebian, rogorc “eklesiaTa msoflio sabWos” xelmZRvanelebi, mag. luTeranTa<br />

msoflio federaciis prezidenti f. frai iyo “e. m. s.” -is centraluri k<strong>omi</strong>tetis<br />

Tavmjdomare. britaneTis eklesiaTa sabWos liderebi u. templi da m. ramsei aqtiur<br />

monawileobas Rebulobdnen “eklesiaTa msoflio sabWos” dafuZnebasa da pirvel<br />

etapze mis xelmZRvanelobaSi. “eklesiaTa msoflio sabWo” aqtiurad TanamSromlobs<br />

regionalur ekumenistur gaerTianebebTan, rogoricaa: wynari okeanis raionis<br />

eklesiaTa konferencia, sruliad afrikis eklesiaTa konferencia da sxv. “e. m. s.”-Tan<br />

mWidro kavSirSia "studentTa msoflio qristianuli federacia".<br />

"arsebobs aucilebeli kavSiri “eklesiaTa msoflio sabWosa” da gavlenian msoflio<br />

ojaxebs Soris. es kavSirebi Seadgenen ekumenisturi moZraobis mniSvnelovan<br />

elements" - ambobs ekumenizmis erT-erTi wamyvani ideologi g. fei (The Ecumenical<br />

advance. 1970. London. p.133).<br />

aqve aRvniSnavT, rom ekumenisturi moZraoba, Tavidan daafinanses, cnobilma<br />

amerikelma milioenerebma morganma da rokfelerma, amas mogviTxrobs “eklesiaTa


msoflio sabWos” generaluri mdivani v. viser xufti, romlebic Tavis mxriv<br />

morganebi da rokfelerebi mTeli TavianTi sagvareulo dinastiiT XIX s-is bolodan<br />

picburgis (aSS) masonuri klubis "dukesnes" wevrebi arian.1 (50 лет "Вера и<br />

церковное устройство". В.С.Ц. Женева, 1978 г.).<br />

„eklesiaTa msoflio sabWos“ megobruli kontaqtebi gaaCnia agreTve<br />

araqristianul religiur gaerTianebebTan, mag. „budistTa msoflio Zmoba“, „msoflio<br />

islamuri kongresi“ da sxv.<br />

ekumenisturi moZraoba warmoadgns sami paraleluri nakadis sinTezs, romelTa<br />

mizanic aris sxvadasxva qristianul aRmsareblobaTa integracia praqtikul da<br />

dogmatur aspeqtSi. es sami nakadia: 1. „xalxTa saerTaSoriso Tanamegobrobis<br />

msoflio sabWo eklesiaTa egidiT“. 2. „cxovreba da moRvaweoba“ (Life and work) anu<br />

praqtikuli qristianoba. 3. „r<strong>wm</strong>ena da mowyoba (wesrigi)“ (Faith and order).<br />

ramodenime xnis win, gamoveciT broSura, 1997-2005 wlebis ekumenisturi<br />

winsvlebis Sesaxeb; boloTqmaSi, kidev erTxel mivmarTeT sapatriarqos<br />

samRvdeloebas. qvemoT momyavs teqsti: _<br />

„1997 wlis saeklesio movlenebis Semdgom 10 weli gavida! ra Seicvala am xnis<br />

ganmavlobaSi e.w. `msoflio marTlmadideblobaSi”? aRar aris ekumenizmi, da<br />

sayovelTao religiuri sinkretizmi? arian ki marTlmadidebeli sar<strong>wm</strong>unoebis<br />

mimdevarni oficialuri saydrebis episkoposebi? ra Tqma unda ara!<br />

piriqiT, mdgomareoba gacilebiT damZimda sar<strong>wm</strong>unoebrivi TvalsazrisiT. antioqiis<br />

sapatriarqo, <strong>romelic</strong> 1992 wlidan iakobit-monofizitebTan iyo saeklesio<br />

erTobaSi, axla melqitebTanac saerTo (erToblivi) eklesiis gaxsnas zeimobs da<br />

papistebTan erTobliv messasac aRasrulebs! aleqsandriis sapatriarqosac ar<br />

daukargavs dro uqmad da Tavis mxriv koptebTan, igive monofizitebTan daamyara<br />

saeklesio erToba! arc konstantinepoli CamorCenia maT da Tavis mxriv Rrmadsulieri<br />

locviTi erTobiT gaaRrmava urTierTobebi r<strong>omi</strong>s papTan da sxvadasxva<br />

protestantul den<strong>omi</strong>naciebTan! rumineTi da serbeTic liderebad iTvlebian<br />

ekumenisturi urTierTobebiT Tu locviTi TanaziarobiT mwvaleblebTan. romel<br />

1998 wlis Tesalonikis SeTanxmebazea saerTod saubari?! razec SeTanxmden imis<br />

absoliturad sapirispiro moimoqmedes. Aamitomac 1997 wlis WeSmarit<br />

marTlmadidebelTa moTxovna, saqarTvelos sapatriarqos gaewyvita evqaristiuli<br />

kavSiri am zemoT CamoTvlil saydrebTan samarTliani iyo da drom es daamtkica<br />

kidevac! maTTan, am ofic. saydrebTan, anu maT ierarqiasTan evqaristiuli kavSiri,<br />

maTTan erTad erT saeklesio erTobaSi yofna, maTive mwvaleblobis gaziarebas<br />

niSnavs da amaze Semodaveba yovelgvar azrsa da arguments moklebulia.<br />

maS ase, saq. ofic. sapatrirqos wevrebo, romeli sar<strong>wm</strong>unoebis mimdevrni xarT<br />

antioqiasTan, aleqsandriasTan da konstantinepolTan erTad? kopturi, iakobituri<br />

Tu melqitur-uniaturi? Tu yvelasi erTad da Tan amave dros marTlmadideblebica<br />

xarT?! eklesiis istoria momswrea bevri saSineli eresebisa da eresiarqebisa, magram<br />

msgavsi cinizmi ar axsovs albaT!<br />

1997-1998 wlebSi, arqimandr. lazare da arqimandr. rafaeli gvmoZRvriden Tavisi<br />

werilebiT – “Пака не настало еще время! Пака рано! Это пака лишь путь, дорога<br />

отступления! Это мост, который конце-концовь приведет к ереси и отступлению!<br />

Также говорят отцы Афонские”!!! aba! axla rogor aris saqme “otcebo” – “Пака<br />

настало, или пака не настало время? Долго еще по мосту будем бродить не находя


не конца, не пристани”? ras elodebiT? ra unda moxdes? unda gamovidnen es<br />

saydarebi Tavisi patriarqebiT da giTxran, rom Cven ekumenist-mwvaleblebi varT da<br />

Tqven marTlmadideblebio da Tavs uSveleTo? amas elodebiT? Zalian vwuxvarT,<br />

magram ara xarT patiosani da keTilmor<strong>wm</strong>une marTlmadideblebi. da am bolo 10<br />

welmac es daasabuTa! Tqvenc aramarTlmadideblebi xarT, radganac nebismier<br />

sar<strong>wm</strong>unoebriv kompr<strong>omi</strong>sze SegiZliaT wasvla. ras aswavliT mrevls? ra magaliTs<br />

aZlevT sar<strong>wm</strong>unoebisas? sad aris Tqveni aRmsarebloba? oficialurad erToblivi<br />

eklesiebi gaqvT ukve mwvaleblebTan! gesmiT es ras niSnavs? Tu amazedac arqimandr.<br />

rafaelis `talkovania” gWirdebaT?<br />

Zalian samwuxaro da mZime mdgomareobaSi xarT da amas niSnis mogebiT ar<br />

geubnebiT. Cven gulwrfelad vwuxvarT, rom Tqven am mdgomareobaSi aRmoCndiT da<br />

ufro metic, Tqvendami r<strong>wm</strong>unebul xalxsac am ur<strong>wm</strong>unoebaSi amyofebT.<br />

gamoitaneT sajarod es faqtebi da xalxTan erTad sajarod dagmeT da mouwodeT<br />

Tqvens saeklesio xelisuflebas, saeklesio kanonTa Sesabamisad imoqmedos. maT amis<br />

piroba episkoposad kurTxevis dros dades! ”<br />

kiTxva:<br />

gTxovT, gangvimartoT, ra kanonikuri safuZveli gaaCnia aseTi saxis eklesiologiur<br />

midgomas: „ar unda ganvudgeT patriarq ilia meores, rac ar unda imwvaleblobs man,<br />

aramed eklesis SigniT unda movagvaroT patriarqis Tu sxva episkoposTa<br />

mwvalebloba, dedaeklesiis SigniT unda moxdes mxileba da vinc ganudgeba mwvalebel<br />

patriarqs, igi nebayoflobiT tovebs dedaeklesiis wiaRs da gadis sqizmaSi; ase<br />

msjelobs dRes mravali monaTluli, Tqven marTlmadidebeli mRvdeli ra kanonis<br />

safuZvelze daar<strong>wm</strong>unebT maT, rom isini cdebian?<br />

პასუხი:<br />

<strong>wm</strong>. nikodimos mTa<strong>wm</strong>indeli pavle mociqulis epistoleTa ganmartebisas<br />

gvaswavlis: `Tu iRumens anda episkoposs araswori sar<strong>wm</strong>unoeba aqvs, anu<br />

mwvaleblur da RvTismgmob swavlebaTaken ixreba, gaiqeci misgan, Tundac igi<br />

angelosi iyos zecidan~<br />

“hrqua mas eparxosman: eziarebia eklesiasa kostantinepolisasa anu ara? miugo<br />

<strong>wm</strong>idaman maqsime: nu iyofin, ara veziarebi. eparxosman Tqua: rasaTvis ara eziarebi?<br />

miugo Rirsman man: rameTu <strong>wm</strong>idani krebani ganyarna. hrqua mas eparxosman: ukueTu<br />

<strong>wm</strong>idani krebani ganyarna, viTar mosaxsenebelTa Sina weril arian, da odesca patriaqi<br />

Jamsa wirvides ixsenebian xmamaRlad? miugo monaman RmrTisaman: da ra sargebel ars<br />

saxelTa xseneba, vinaTgan sar<strong>wm</strong>unoeba maT mier damtkicebuli ganagdes amis eklesiisa<br />

_ gan?“<br />

(<strong>wm</strong>. maqsime aRmsareblis cxovreba)<br />

N netarxsenebuli maqsimedan 14 saukunis Semdgom Cvenc vkiTxulobT: _ ra sargebel<br />

ars sityviT marTlmadidebelad wodeba, Tu saqmiT sar<strong>wm</strong>unoeba marTlaRmsareblobisa<br />

gangdebul iqneba amis eklesiisagan?<br />

mwvaleblobasa da mwvalebels ki, rom unda ganveSoroT <strong>wm</strong> pavle mociquli<br />

gvaswavlis: _ `mwvalebelsa kacsa Semdgomad erTisa da orisa swavlisa<br />

ganeSore~(tit. 3,10), xolo vinc mociquls ar ujerebs, is arc mkvdreTiT rom vinme<br />

aRsdges da uTxras mas WeSmariti sityva masac ar daujerebs. macxovari brZanebs<br />

mociqulebze –“ romelman Tqveni isminos, Cemi ismina, da romelman Seurac-gyvnes, me


Seuracx-myofs, da romelman me Seuracx-myos, Seuracx-hyofs momavlinebelsa<br />

Cemsa.”(luk. 10, -16)<br />

rac Seexeba Cvens mier vinmes dar<strong>wm</strong>unebas, es arc aris saWiro. WeSmaritebis<br />

maZieblebi TviTon Caswvdebian da mixvdebian Tu sad aris simarTle. xolo vinc ar<br />

eZiebs, is verc gaigebs da verc ipovis verafers!<br />

samwuxaroa is, rom Cvens droSi Zalian mciredni arian vinc namdvilad<br />

dainteresebulni arian WeSmariti qristianobiT!<br />

Cveni droisTvis Zalian mniSvnelovania saRmrTo werilis es adgili: -<br />

„52. da waravlinna mociqulni winaSe missa. da igini warvides da Sevides dabasa<br />

samaritelTasa, raჲTa mo-raჲme-umzadon mas. 53. da ara Seiwynares igini, rameTu piri<br />

misi iyo mislvad ierusalჱmd. 54. viTarca ixiles mowafeTa misTa iakob da iovane,<br />

Tques: ufalo, gnebavsa, raჲTa vTquaT, da cecxli gardamoჴdes zeciT da aRჴocnes<br />

igini, viTarca elia yo? 55. mieqca iesu da Sehrisxna maT da hrqua: ara iciT,<br />

romlisa sulisani xarT Tquen? 56. rameTu Ze kacisaჲ ara movida warwymedad sulsa<br />

kacTasa, aramed cxovrebad. da warvides sxuasa dabasa.“ (luk.9, 52-56)<br />

U unda gvaxsovdes romlisa sulisani varT qristeanebi. Cven SevecadoT gavwioT<br />

mo<strong>wm</strong>oba WeSmaritebisa. ar migviReben? warvideT sxuasa dabasa!<br />

D<br />

da kvlav <strong>wm</strong>. maqsime aRmsareblis sityvebiT minda davasrulo es vrceli<br />

interviu. radganac, Cveni sulebisTvisFfriad mniSvnelovania, rom aseTi Sinagani<br />

ganwyoba gvqondes Cvens garSemo myof adamianebze, rogorebic ar unda iyvnen isini : -<br />

“aravin ganikiTxes samTa yrmaTa, odes igi xatsa mas oqrosasa ara Tayuanisces,<br />

romelsa yovelni igi erni Tayuanis scemdes; rameTu ara sxuaTa maT erTa saqmesa<br />

xedvides, aramed amas ekrZalebodes, raTa igini ara midrkes WeSmaritebisagan. aw<br />

ukue meca aravis ganvikiTxav, arca vityvi Tu me xolo vcxondebi; ufrosad mravalTa<br />

bralTa Tanamdebad maqus Tavi Cemi, garna amas zeda madliTa RmrTisaTa <strong>vidre</strong><br />

sikudilamde aRvasruleb, raTa ver mamxilos gonebaman Cemman Tu sar<strong>wm</strong>unoebasa Sina<br />

RmrTisaTa vsceTi romliTaca saxiTa”<br />

(<strong>wm</strong>. maqsime aRmsarebeli)<br />

უღრმესი მადლობა, ძვირფასო მამა ზურაბი, რომ „დიდგორის“ ვებ-გვერდს<br />

მოგვეცით სულის ხსნისათვის უმნიშვნელოვანეს საკითხებზე ასეთი ჭეშმარიტების<br />

მღაღადებელი ინტერვიუ!<br />

<strong>mSvidoba</strong> gqonodeT!<br />

მამა ზურაბთან ინტერვიუ მოამზადა „დიდგორის“<br />

მართლმადიდებლობის პრეს-სამსახურმა

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!