estumreT saqarTvelos erovnul muzeums
estumreT saqarTvelos erovnul muzeums
estumreT saqarTvelos erovnul muzeums
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>estumreT</strong><br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong> <strong>muzeums</strong>
Semecnebis sivrce<br />
foto<br />
daibeWda berlinis saxelmwifo muzeumebis /<br />
prusiis kulturuli memkvidreobis fondis megobruli mxardaWeriT
<strong>estumreT</strong><br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong><br />
<strong>muzeums</strong>!<br />
eziareT Tqveni<br />
samSoblos saganZurs!<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumi yvelaze didi<br />
samuzeumo gaerTianebaa saqarTveloSi. mis SemadgenlobaSia:<br />
10 muzeumi, <strong>erovnul</strong>i galerea, 4 saxlmuzeumi<br />
da 2 samecniero-kvleviTi centri.<br />
<strong>erovnul</strong> muzeumSi Tavmoyrilia mravali koleq<br />
cia: evraziaSi aRmoCenili uZvelesi adamianis<br />
naSTebi; unikaluri arqeologiuri da eTnografiuli<br />
nivTebi; bunebis istoriis amsaxavi masala;<br />
qristianuli kulturis mdidari memkvidreoba<br />
– Weduri da ferweruli xatebi, jvrebi, naqargoba,<br />
tixruli minanqari; aRmosavluri pirvelxarisxovani<br />
Zeglebi; numizmatikis mdidari koleqcia;<br />
oqrosa da vercxlis natifi samkaulebi antikuri<br />
kolxeTidan, sxvadasxva drois qarTveli da<br />
ucxoeli mxatvrebis SesaniSnavi namuSevrebi.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumi saintereso<br />
gamofenebTan erTad gTavazobT leqciebs, , sim- simpoziumebs,<br />
prezentaciebs, Sexvedrebs sxvadasxva<br />
qveynis wamyvan mecnierebTan, filmebs, koncertebsa<br />
da saganmanaT leblo programebis farTo<br />
arCevans, romlebic dagexmarebaT EBmuzeumis<br />
koleqciaTa<br />
siRrmiseul aRqmaSi.<br />
gamofenebis daTvalierebis Semdeg Tqveni<br />
ojaxis wevrebsa Tu megobrebTan erTad SegiZliaT<br />
daisvenoT muzeumis ezoSi. muzeumis maRaziaSi ki<br />
SeZlebT SeiZinoT gamofenis katalogebi, suvenirebi,<br />
wignebi, samkaulebi, aqsesuarebi da sxv.<br />
muzeumis maRaziebi mdebareobs: <strong>saqarTvelos</strong><br />
istoriis, xelovnebisa da siRnaRis muzeumebsa da<br />
<strong>erovnul</strong> galereaSi.<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumis mravalferovani<br />
samyaro geliT!
Tbilisis muzeumebi<br />
<strong>saqarTvelos</strong> istoriis muzeumi<br />
simon janaSias saxelobis <strong>saqarTvelos</strong> istoriis<br />
muzeumi XIX saukunis meore naxevarSi daarsda<br />
rogorc ruseTis geografiuli sazogadoebis<br />
kavkasiis ganyofilebis muzeumi. dRes is inaxavs<br />
bunebisa da kacobriobis istoriis unikalur masalas:<br />
40 milioni wliT daTariRebul cxovelTa naS-<br />
Tebs, paleoliTis, neoliTis, brinjaos, liTonis<br />
xanaTa da Sua saukuneebis mdidar arqeologiursa<br />
da eTnografiul koleqciebs.<br />
ramdenime wlis ganmavlobaSi muzeumSi mimdinareobda<br />
saremonto-sareabilitacio samuSaoebi,<br />
romelTa dasrulebis Semdeg, 2011 wels, muzeumma<br />
damTvalierebels kvlav gauRo kari. gaixsna<br />
muzeumis sagamofeno darbazebis erTi nawili.<br />
ganaxlebul muzeumSi amJamad SegiZliaT<br />
ixiloT mudmivi gamofena `arqeologiuri saganZuri~,<br />
sadac saqarTveloSi arqeologiuri<br />
gaTxrebis Sedegad aRmoCenili oqromWedlobis<br />
600-mde nimuSia warmodgenili, aseve oqrosa da<br />
vercxlis samkaulebi, minis, oqrosa da vercxlis
WurWeli, mcire zomis qandakebebi, saritualo<br />
daniSnulebis nivTebi, iaraRi da sxv. aRniSnuli<br />
eqspozicia warmoaCens qarTuli kulturis ganvi-<br />
Tarebis gzas Zv.w. III aTaswleulidan ax.w. IV saukunemde.<br />
sabWoTa okupaciis muzeumi mdebareobs <strong>saqarTvelos</strong><br />
istoriis muzeumis mesame sarTulze. aq<br />
warmodgenilia saqarTveloSi samocdaaTwliani<br />
(1921-1991 ww.) okupaciis amsaxavi foto, video da<br />
dokumenturi masalebi: represirebulTa unikaluri<br />
piradi sabuTebi, gadasaxlebisa da daxvretis<br />
brZanebebi, sabWoTa epoqis sxva artefaqtebi.<br />
eqspozicia asaxavs <strong>saqarTvelos</strong> antiokupaciuri,<br />
nacionalur-liberaluri moZ ra obis istorias da<br />
eZRvneba sabWoTa politikuri represiebis msx-<br />
verplT.
<strong>erovnul</strong>i galerea<br />
2012 wels <strong>erovnul</strong> galereas mieniWa cnobili<br />
qarTveli moRvawis da mxatvris dimitri Sevardna-<br />
Zis saxeli.<br />
ganaxlebuli <strong>erovnul</strong>i galerea warmogidgenT<br />
gamofenas – `qarTuli saxviTi xelovnebis<br />
Sedevrebi. XX saukunis I naxevari~ .<br />
galereis stumrebs saSualeba geZlevaT erT<br />
sivrceSi ixiloT XX saukunis qarTuli xelovnebis<br />
fuZemdeblebis – niko firosmanis, gigo gabaSvilis,<br />
mose ToiZis, dimitri SevardnaZis, kirile<br />
zdaneviCis, daviT kakabaZis, Salva qiqoZis, lado<br />
gudiaSvilis, qeTevan maRalaSvilis, elene axvledianis,<br />
feliqs varlamiSvilis, sergo qobula-<br />
Zis, irakli gamrekelis, apolon quTaTelaZis, uCa<br />
jafariZisa da sxvaTa ferweruli Tu grafikuli<br />
namuSevrebi, agreTve Teatris mxatvroba, iakob<br />
nikolaZisa da nikoloz kandelakis qandakebebi.<br />
Tqven SegiZliaT aseve datkbeT <strong>erovnul</strong>i<br />
galereis araCveulebrivi arqiteqturiT, barokos<br />
stilis SenobiT, romelic germanelma arqiteqtorma<br />
albert zalcmanma 1888 wels daaproeqta. Senoba<br />
romis Pio Piacentini-s sasaxlis analogiuria.<br />
<strong>erovnul</strong>i galerea 2007 wlidan <strong>saqarTvelos</strong><br />
<strong>erovnul</strong>i muzeumis SemadgenlobaSia. misi reabili<br />
taciis Sedegad SenarCunda 1888 wels age buli<br />
Senobis Taviseburebebi, ris gamoc dRes <strong>erovnul</strong>i<br />
galerea Tanamedrove da Zveli arqiteqturis<br />
mSve nieri sinTezia.<br />
reabilitaciis Sedegad galeream miiRo Tanamed<br />
rove standartebis Sesabamisi saxe: Seiqmna<br />
rva axali saeqspozicio darbazi da sagamofenosaswavlo<br />
sivrce, gaixsna muzeumis maRazia. proeqti<br />
portugaliulma arqiteqturulma kompania<br />
“Ainda Arquitectura”-m SeimuSava.<br />
bunebrivi sinaTliT ganaTebuli <strong>erovnul</strong>i<br />
galereis sagamofeno darbazebi sasiamovno da<br />
STamagonebeli garemoTi unikaluri adgilia aramarto<br />
TbilisSi, aramed mTel samxreT kavkasiaSi.
xelovnebis muzeumi<br />
Salva amiranaSvilis saxelobis xelovnebis muzeumSidaculia<br />
winaqristianuli xanis, Sua saukuneebis<br />
(sasuliero da saero), axali da Tanamedrove<br />
xelovnebis Zeglebi. qarTuli kulturis amsaxav<br />
arqeologiur nivTebsa da saxviTi xelovnebis nimuSebTan<br />
erTad aq warmodgenilia aRmosavluri,<br />
dasavleTevropuli da rusuli xelovnebis, xelnawerebi<br />
da wignebi.<br />
muzeumSi gansakuTrebuli adgili eTmoba qristianuli<br />
xelovnebis saganZuris gamofenas, sadac<br />
eqsponirebulia VIII-XIX saukuneebis qarTuli<br />
oqromWedlobis nimuSebi. saganZurSi umniSvnelovanesia<br />
zarzmis feriscvalebis xati (886 w.), bediis<br />
barZimi (999 w.), anCisxatisa (VI-XIV ss.) da xaxulis (XII<br />
s.) karedebi, tondo wminda mamis gamosaxulebiT (XI<br />
s.), sawinamZRvro jvrebi (X-XVI ss.) da sxv. aRsaniSnavia<br />
VIII-XV saukuneebis tixruli minanqris unikaluri<br />
nakeTobani, saiuveliro nawarmi, saeklesio da<br />
saero naqargobis maRalmxatvruli nimuSebi.<br />
Tqven SegiZliaT moinaxuloT muzeumis mudmivmoqmedi<br />
gamofena `xelovnebis muzeumis sagan-<br />
Zuri~. mTeli wlis ganmavlobaSi muzeumis meore<br />
sarTulze, sagamofeno darbazebSi, imarTeba sain-<br />
tereso droebiTi gamofenebi.<br />
RvTismSoblis xati. wilkani, IX-XII-XIII-XVI-XVIII ss.
Tbilisis istoriis<br />
muzeumi (qarvasla)<br />
ioseb griSaSvilis saxelobis Tbilisis istoriis<br />
muzeumi 1910 wels daarsda rogorc qalaqis<br />
municipaluri muzeumi. igi Tbilisis istoriul<br />
ubanSi mdebareobs da inaxavs Zvirfas koleqciebs,<br />
romlebic warmoaCens Tbilisis istorias uZvelesi<br />
droidan XX saukunis dasawyisamde. es koleqciebi<br />
aerTianebs arqeologiur, eTnografiulsa<br />
da dokumentur masalas, gamoyenebiTi xelovnebis<br />
nivTebs, Zvirfas fotokoleqciasa da Tanamedrove<br />
xelovnebis nimuSebs.<br />
Tbilisis istoriis muzeumis mudmivmoqmedi<br />
eqspozicia 2012 wlamde daxurulia aRdgeniTi samuSaoebis<br />
gamo. Senobis meore sarTulze droebi-<br />
Ti gamofenebis darbazebia, sadac SegiZliaT isiamovnoT<br />
saintereso gamofenebiT, daeswroT sagan-<br />
manaTleblo programebsa da sxva RonisZiebebs.
eTnografiuli<br />
muzeumi Ria cis qveS<br />
giorgi Citaias saxelobis eTnografiuli muzeumi<br />
Ria cis qveS, romelic kus tbis dasavleT<br />
mxares Tbiliss gadahyurebs, cnobilma qarTvelma<br />
eTnografma giorgi Citaiam daaarsa 1966 wels.<br />
igi 52 heqtars moicavs da <strong>saqarTvelos</strong> sxvadasxva<br />
eTnografiuli zonidan 14 saxls warmoadgens.<br />
arqiteqturul ZeglebTan erTad aqvea gamofenili 8<br />
aTasze meti eTnografiuli eqsponati: saojaxosayofacxovrebo<br />
nivTebi, xelsawyoebi, qsovilebi<br />
da keramika, aseve V-VI saukuneebis sionis bazilika<br />
da saflavis qvebis Zvirfasi koleqcia.<br />
aRmoaCineT eTnografiuli muzeumisa da misi<br />
baRis silamaze, daaTvaliereT saintereso arqiteqturuli<br />
Zeglebi da eTnografiuli masala:<br />
yofiTi daniSnulebis nivTebi, qsovilebi, keramika<br />
da sxv. Tqven SegiZliaT isargebloT gidis momsaxurebiTac.<br />
muzeumi gTavazobT mSvid garemos,<br />
xalxur festivalebsa da gamofenebs mTeli wlis<br />
ganmavlobaSi.
dmanisis<br />
muzeum-nakrZali<br />
dmanisis muzeum-nakrZali Tbilisidan 85 km-is<br />
daSorebiT mdebareobs. es aris unikaluri adgili<br />
saocari aRmoCenebiT, romlebic cvlis kacobriobis<br />
istorias da Cvens Sexedulebas adamianis evoluciis<br />
Sesaxeb. dmanisSi aRmoCenili hominidebisa<br />
da cxovelTa ganamarxebuli naSTebi, aseve qvis<br />
iaraRebi daaxloebiT 1.8 milioni wliT TariRdeba.<br />
msoflios arc erT Zeglze hominidebis amdeni<br />
naSTi erT SreSi ar aRmoCenila. dmanisis Zeglis<br />
kvlevebis Sedegebma saerTaSoriso samecniero<br />
sazogadoebis didi gamoxmaureba gamoiwvia da<br />
sruliad Secvala manamde damkvidrebuli mosazreba<br />
hominidebis afrikidan evraziaSi gansaxlebis<br />
Sesaxeb.<br />
Sua saukuneebis qalaqis nangrevebsa da arqeologiur<br />
velTan erTad damTvaliereblebs SeuZliaT<br />
gidis TanxlebiT estumron amave periodis<br />
SesaniSnav cixesimagresa da IX-XIII saukuneebis<br />
eklesias. dmanisis muzeumSi damTvalierebels<br />
saSualeba eZleva daakvirdes mecnierTa arqeologiur<br />
samuSaoebsac, gaxdes axali aRmoCenebis<br />
Tanamonawile da miiRos uaxlesi informacia mecnieruli<br />
aRmoCenis Sesaxeb.
siRnaRis muzeumi<br />
kolorituli arqiteqturiT, mimzidveli geografiuli<br />
mdebareobiTa da unikaluri eTnografiiT<br />
siRnaRi <strong>saqarTvelos</strong> erT-erTi aqtiuri<br />
turistuli centria.<br />
siRnaRis muzeumSi Tavmoyrilia mravalferovani<br />
eTnografiuli masala: musikaluri instrumentebi,<br />
sabrZolo iaraRi, tanisamosi da qalaquri<br />
yofis amsaxavi saintereso nimuSebi.<br />
mTavari RirsSesaniSnaoba ki niko firosmana-<br />
Svilis (firosmanis) unikaluri ferweruli koleqciaa.<br />
mudmiv gamofenas - „firosmani“ me-2 sar-<br />
Tulze sagamofeno darbazebi maspinZlobs.<br />
muzeumSi gansakuTrebuli adgili eTmoba Sua<br />
saukuneebis kaxeTis samonastro cxovrebas, romelic<br />
warmodgenilia garejis mravalmTis samonastro<br />
kompleqsis artefaqtebiTa da freskuli<br />
nimuSebiT.<br />
muzeumis me-2 sarTulze mTeli wlis ganmavlobaSi<br />
imarTeba droebiTi gamofenebi da mravali<br />
saintereso RonisZieba.
vanis arqeologiuri<br />
muzeumi<br />
aRmoaCineT kolxeTisa da oqros sawmisis miTiuri<br />
miwa <strong>saqarTvelos</strong> dasavleT nawilSi. aq xSirad<br />
moismenT istorias berZen iasonsa da argonavtebze,<br />
romlebmac oqros sawmisis ZiebaSi zRva gadalaxes<br />
da kolxeTSi Sexvdnen legendarul qarTvel<br />
dedofal medeas. SegiZliaT estumroT vanis arqeologiur<br />
muzeum-nakrZals, romelic 1985 wels<br />
daafuZna cnobilma qarTvelma arqeologma oTar<br />
lorTqifaniZem. muzeumSi daculia vanis naqalaqarsa<br />
da mis SemogarenSi aRmoCenili arqeologiuri<br />
masala, romlis ZiriTadi nawili Zv.w. VIII-I<br />
saukuneebiT TariRdeba. maTgan aRsaniSnavia: Zv.w. II<br />
saukunis brinjaos torsi, oqros samkaulebisa da<br />
brinjaos qandakebebis koleqciebi, vercxlis monetebis<br />
ganZi suloridan da mravali sxv.<br />
ukanasknel wlebSi van-<br />
Si aRmoCenili SesaniSnavi<br />
koleqcia evropisa da amerikis<br />
cnobili muzeumebis<br />
sagamofeno darbazebSi gamoifina<br />
da arnaxuli warmateba<br />
moipova.<br />
gamofenasTan erTad<br />
Tqven SegiZliaT daaTvalieroT<br />
arqeologiuri<br />
Zeg lic, sadac SemorCe-<br />
panis Tavi. vani<br />
Zv. w. II s.<br />
samcxe-javaxeTis<br />
muzeumi*<br />
nilia antikuri xanis ta-<br />
Zrebis nangrevebi da sxva<br />
arqiteq turuli naSTebi.<br />
samcxe-javaxeTis muzeumi 1923 wels daarsda<br />
rogorc muzeum-arqivi. igi 1937 wels adgilobriv<br />
muzeumad gardaiqmna. muzeumSi Tavmoyrilia<br />
regionis kulturuli memkvidreobis mniSvnelovani<br />
nawili: Zveli xelnawerebi, epigrafikuli,<br />
eTnografiuli nivTebi da fotodokumentebi.<br />
gansakuT rebuli adgili arqeologiur masalas da<br />
xaliCa-fardagebs gamofenebs ukavia.
oTxTavis miniatiura. labsyaldi. XII s.<br />
svaneTis muzeumi*<br />
svaneTis muzeumi mdebareobs mestiaSi. igi daarsda<br />
1936 wels rogorc adgilobrivi muzeumi<br />
da 2003 wels mudmivi gamofeniT gadavida axal<br />
SenobaSi. muzeumSi daculia unikaluri arqeologiuri<br />
da eTnografiuli Mmasala; Zveli qarTuli<br />
xelnawerebis mdidari koleqcia. xelnawerTa Soris<br />
gansakuTrebulia: adiSis oTxTavi (897 w.), ierusalimis<br />
ganCineba (X s.), mestiis oTxTavi (1033<br />
w.), saxarebis sxva uZvelesi redaqciebi. muzeumSi<br />
daculia qarTuli Weduri da ferweruli xelovnebis<br />
araerTi mniSvnelovani Zeglic. gansakuTrebiT<br />
aRsaniSnavia VI saukunis brinjaos siriuli<br />
sacecxlurebi, X-XI saukuneebis reliqvariumebi<br />
da etratze Sesrulebuli uZvelesi xelnawerebi,<br />
XII saukunis vercxlis sasanuri sura, bizantiuri<br />
naqargi xati, XIII saukunis veneciuri e.w. dekoratiuli<br />
jvari da sxv.<br />
* saremonto samuSaoebis gamo samcxe-javaxeTisa da svane-<br />
Tis muzeumebi droebiT daketilia. muzeumebi ganaaxle-<br />
ben funqcionirebas 2012 wlis Semodgomaze.
gantvirTvis sivrce
momxibvleli<br />
saganmanaTleblo<br />
STamagonebeli<br />
lamazi<br />
saxaliso<br />
saintereso<br />
Camafiqrebeli<br />
gasarTobi<br />
es Seni qveynis saganZuria!<br />
<strong>saqarTvelos</strong> <strong>erovnul</strong>i muzeumi
Tbilisis muzeumebi
informacia damTvalierebelTaTvis<br />
samuSao saaTebi:<br />
samSabaTi-kvira 10:00-dan 18:00 saaTamde<br />
dasvenebis dReebi - orSabaTi da yvela oficialuri dResaswauli<br />
muzeuSi Sesvlis safasuri:<br />
mozrdilebisaTvis* 3-5 lari<br />
studentebisaTvis 1 lari<br />
skolis moswavleebisaTvis 0.5 lari<br />
pensionrebisaTvis 0.5 lari<br />
6 wlamde bavSvebisaTvis ufaso<br />
muzeumis megobrebisTvis ufaso<br />
*safasuri ganisazRvreba muzeumis mixedviT<br />
Sesabamisi dokumentiT muzeumSi Sesvla ufasoa:<br />
ICOM-is wevrebisTvis, <strong>saqarTvelos</strong>a da ucxoeTis saxelmwifo<br />
muzeumebis TanamSromlebisTvis, muzeumis megobrebisTvis<br />
SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTaTvis, socialurad<br />
daucveli da iZulebiT gadaadgi lebulTaTvis.<br />
gidis TanxlebiT turebis safasuri 10-25 lari**<br />
gidis momsaxureba yvela muzeumSi warmoebs qarTul, inglisur,<br />
germanulsa da rusul enebze. 10 kacamde jgufisTvis umjobesia<br />
momsaxurebis dajavSna.<br />
**safasuri ganisazRvreba muzeumis mixedviT<br />
gawevriandiT muzeumis megobrebis programaSi!<br />
gaxdiT muzeumis megobrebis programis wevri da isargebleT<br />
muzeumSi ufaso stumrobiT, eqskluziuri SemoTavazebebiT,<br />
gamofenis winaswari daTvalierebis SesaZleblobiTa da sxva mravali<br />
saintereso momsaxurebiT. dagvikavSirdiT: (995 32) 2 997176<br />
an ewvieT veb-gverds: www.museum.ge<br />
muzeumebis misamarTi:<br />
<strong>saqarTvelos</strong> istoriis muzeumi – SoTa rusTavelis gamziri 3,<br />
Tbilisi<br />
xelovnebis muzeumi – lado gudiaSvilis q. 1, Tbilisi<br />
<strong>erovnul</strong>i galerea – rusTavelis gamziri 11, Tbilisi<br />
eTnografiuli Mmuzeumi Ria cis qveS – kus tbis gza 1, Tbilisi<br />
Tbilisis istoriis muzeumi (qarvasla) – sionis q. 8, Tbilisi<br />
dmanisis muzeum-nakrZali – sofeli patara dmanisi, dmanisis raioni<br />
siRnaRis muzeumi – SoTa rusTavelis Cixi 8, siRnaRi<br />
vanis arqeologiuri muzeumi – vaxtang gorgaslis q. 24, vani<br />
samcxe-javaxeTis muzeumi*** – yariCiraSvilis q. 1, axalcixe<br />
svaneTis muzeumi*** – ioselianis q. 7, mestia<br />
*** daketilia saremonto samuSaoebis gamo. ganaaxlebs funqcionirebas<br />
2012 wlis Semodgomaze<br />
<strong>estumreT</strong> cnobil qarTvel xelovanTa saxl-muzeumebs.<br />
umjobesia winaswar dakavSireba:<br />
elene axvledianis saxl-muzeumi. qiaCelis q. 12. tel.: 299 74 12<br />
iakob nikolaZis saxl-muzeumi. rodenis q. 6. tel.: 222 14 14<br />
mose ToiZis saxl-muzeumi. la RiZis q. 12. tel.: 299 01 49<br />
uCa jafariZis saxl-muzeumi. Sio mRvimelis q. 2a. tel.: 222 06 01<br />
tel.: (+995 32) 2 99 80 22<br />
info@museum.ge<br />
www.facebook.com/GNMuseum<br />
www.museum.ge
dmanisi<br />
axalcixe<br />
dmanisis muzeum-nakrZali<br />
Tbilisi<br />
siRnaRi<br />
siRnaRis muzeumi<br />
vani<br />
Tbilisi<br />
<strong>saqarTvelos</strong> istoriis muzeumi<br />
xelovnebis muzeumi<br />
<strong>erovnul</strong>i galerea<br />
eTnografiuli muzeumi Ria cis qveS<br />
Tbilisis istoriis muzeumi<br />
elene axvledianis saxl-muzeumi<br />
iakob nikolaZis saxl-muzeumi<br />
mose ToiZis saxl-muzeumi<br />
uCa jafariZis saxl-muzeumi<br />
samcxe-javaxeTis muzeumi<br />
mestia<br />
vanis arqeologiuri muzeumi<br />
svaneTis muzeumi<br />
regionaluri muzeumebi
Change language