inprimitzeko bertsioa PDFn - Armiarma

118
AUÑEMENDIKO LOREA
bear eutsan. Gelditu zedilla Lurra bere itsura utseko gauzakaz. Riktrudis
baoian Iaungoikoagana; bada bekian «gizonen iauregietan urte asko
baiño, obeto zala Iaunaren aurrean egun bat igarotea». Lurrean eta lurtarrakaz
naikoa egun igaro zituan.
Amandoren esonde onak iarraiturik, bada, Mauronto seme nagusia
ipiñi eban osaba lenapezpikoaren eskuetan, milla on gauza esanda gero,
eta beste iru alabakaz Done Benitotarren bapilde batean sartu zan.
Baiña an sartu baiño lenago Riktrudisi igaroriko gauza bat emen
esatea ondo etorriko da. Adalbaldo il da gelditu zan tokia bere begiakaz
ikusi gura izan eban, bere senarra lenengo lurpean sartu eben tokian
arren eta agur batzuk egin gura izan zituan, eta orretarako Aitz-barreneruntz
ioan zan: eta an, azken agurrak esaten ezin asperturik, egun batean,
eta bian, eta iruan, kurutze baten onduan belauniko, ordu luzeak igaro
ebazan. Begoan bein, bakarrik ain zuzen, negarrez, zotinga eta arrenetan,
beti legez, eta sartu iakon bitartean ixill-ixillik illerrira euskaldun menditar
bat, Portun berbera.
Portun astiune andian egon zan Riktrudiseri begira, onek igarri
barik. Negar egiteko gogoa etorkon euskaldun gogorrari ainbeste urtean
ikusi bagako adiskide maitea aiñ negartsua billatu ebanean. Gizona
barrurago sartzen asi zanean, begiratu eban emakumeak nor ete zan, eta
begirada baten ezagutu eban bere arerio maitalea.
—Zer dakarzu zuk ona? —itandu eutsan Riktrudisek bapere ikaratu
barik.
—Zeu ikustera etorri naz, Riktrudis, eta Auñemendiko bideak
zabalik daukazuzala esatera.
—Eskerrikasko, baiña ez daukat oraiñ Auñemendira ioan bearrik.
—Zeure erria ez dozu maite?
—Bai, baiña beste bat maiteago.
—Prankotarrena?
—Ez: zerua.
—Eta or lurpean dagoan ori maite zenduan?
—Biotz guztiagaz. Berari bizitzea emoteagaitik itxiko neuke neurea.
—Orduan orri biztzea kendu dautsenak guztiz gorrotauko dituzu?
—Ori ez: ez dot nik iñor gorrotau gura. Nire senarra ill dabenagaitik
egunero arren egingo dot neugaz batera zeruan gertau daitezan.
—Zeruan zeugaz batera? Eta nondik ioaten da zerura?
—Kristiñau onak daroen bidetik.
—Eta zeru orretan guztiak alkar maitetuten dabe?
—Guztiak. Ara bazatoz, an maitetuko zaitut. Agur.
Txomin Agirre
Riktrudisek Portuni agindu eutsana bere bizitza guztian egiñ eban.
Bakartadean igaro zituan bere azken ordurarteko egunak, bere senarra ill
ebenagaitik eta Euskal-Erri maiteagaitik erregututen.
Maillarik mailla gauza on guztietan goren-goreneraiño igon eban;
bapildeko buru izan zan berrogei urtean, eta bere alaba eta mendeko
guztiai milla onbide erakutsita gero, zeruetan sartzeko eukan gurari andi
gozo gozo batek ill eban Auñemendiko Lorea, 687-garren urtean, 74
urte zituala.
Bere bitartez Iaungoikoak egin zituan mirariakgaitik, Elizeak,
Riktrudis il-tzanetik urte batzuetara, Altaretan ipiñi eban, eta euskaldun
askok done Riktrudisen izena iakiñ ez arren, Prantzia eta Beljikatarrak
ezagutu eben antxiñetatik zenbateraiño dakian zeruetatik lagunduten, eta
bere izenaren onoregarritzat eliza bat eta beste baiño geiago iaso zituen.
119