inprimitzeko bertsioa PDFn - Armiarma

92
AUÑEMENDIKO LOREA
—Zarraparrada ori izango da naikua, Amando iauna, euskal lurrean
ainbeste bidar ereinda dagon gorrotoaren asia erneteko.
—Baiña neuk, Iaungoikoaren lagunatsunagaz, erne ala aterako dot.
Aruntz noa gaur bertatik, billatuko ditut biotz oneko gizon guztiak,
danai berba egingo deutset, eta gauzak zerbait ondutea itxaron neike,
Fedegaiztoko gizon kurrukari baten iritzi eta gogoari ezin leiueke iarraitu
euskaldun kristiñauak, eta ez deutse iarraituko.
—Bildur izateko da gero, iauna, orain Auñemendira ioatea: ez dakizula
gertau Padar gizagaisoarena.
—Ainbat obeto niretzat, olan balitz.
—Neuk lagunduko neuskizu pozik, Adalbaldo gura izan ezkero —
diño andre gazteak.
—Ez, zuk ez, eta beste iñok bere ez: neu bakarrik ioan bear dot
lenengo: bideak egindakoan besteok. Ez deitxozu, Adalbaldo?
—Bai, iauna. Bideak egitera neu ioango nitzateke; baiña indarrean,
gogorrean, guda soiñuan ioan bearko neuke, eta ori ez dot nai. Ez dot
gura geiago gorrotorako apukorik ipiñi. Bakezalea naz, badakizu zeuk,
eta bakean nai neuke ioan Euskal-Errira, anaien artean legez, ezpanetan
irri-barrea eta biotzean poztasun andi bat ditudala. Orretarako eguna
ainbat lasterren etorriko al da. Zu eta ni, Riktrudis —iarraitu eban
andreari begira— ementxi biziko gara bitartean, ekarri dituzun aide eta
etxadikoakaz batera, Iaunaren legea gordeaz eta gorde eragiñaz, arrenetan
beti Amandok, itxaroten daben legez, arimen irabazia izan daien. Zu
ondo izango zarala uste dot: euskaldunak ementxe daukazuz, zeure lenagoko
morroiak bere bai, ondasunak ugari ditugu, maite gara: zer geiago
guraritu geinke lurrean? Beste zerbait opa badozu, esaidazu, Riktrudis,
eta laster beteko iatzu zeure gogoa.
—Eskerrik asko, Adalbaldo. Geiegizkoa zara niretzat, eta zugaz
ondo ez izateko bildurrik ez daukat; baiña neuretarrak zeuri ez ondo
begiratuteak min emoten deust.
—Eta zer egingo deutsazu? gurea al da errua? Errua gurea balitz,
orduan izango litzateke gauza mingarria, baiña ez dan ezkero ez daukagu
zergaitik miñik artu. Guk egin daigun alegiña euren gogamen okerra
kentzeko. Eta oraintxe bat-batera otuten iat gauza bat, zuri txarto ez
badeitsazu, egin geinkeana.
—Zer da bera?
—Zure Auñemendiko ondasun guztiak Euskal-Erriko landerrentzat
istea, neureakaz naikoa eta geiegi daukagu eta. Orretara ikusiko dabe
zure erritarrak zure ondasunen billa ez nazala ibilli, orretara ezagutuko
Txomin Agirre
dabe Euskal-Erriko agintaritzien zale ez nazala. Zer diñostazu,
Riktrudis? Zer diñozu, Amando iauna?
—Gogamen ori ederrenetakoa dala, eta asko eta asko lagunduko
deustala euskaldunen biotzak zuen maitetasunera ekartzen —erantzun
eban apezpikoak.
—Beste ondasun guztiak emoteagaz —esan eban Riktrudisek— ez
dot bapere nekerik artzen, baiña neure gurasoen iauregia, neure iaiotetxea...
Nun sartuko gara geu euskal mendira goazenean?
—Edonun, Amando bizi dan etxean bertan, edozeiñ euskaldunek
emongo leuskigun ostatuan; baiña ez badeitsazu, itxi; zeure guraria egitea
baiño besterik ez dot nai.
—Ez neban uste neure gaizakana aiñ lotua nengoanik. Asko deitzot,
Adalbaldo, guztiz asko; baiña zeure gogamena izan dalako eta
Amandori ondo deitzon ezkero, neure etxea bere bai, dana landerrentzat
izan dedilla. Ez dau Iaungoikoak aztuko nik oraiñ egiten dotan doskaiñ
andia.
93