You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
specproeqti<br />
`buntarebi~ / salome afxaziSvili<br />
artisti axlodan<br />
nadia wulukiZe / nino lomaZe<br />
saavtoro<br />
madaTaSvili / aka morCilaZe<br />
werili londonidan<br />
`cxovrebis skola / marika qoCiaSvili<br />
arsena<br />
jorjiaSvili<br />
mxatvruli filmi<br />
1921<br />
saCuqrad<br />
ivnisi 2012 #80<br />
fasi 7 lari<br />
<strong>gigi</strong><br />
<strong>TevzaZe</strong><br />
reqtori / maSo samadaSvili
N80, ivnisi 2012<br />
4 cxeli Sokoladi<br />
6 redaqtoris sveti<br />
8 avtorTa svetebi<br />
wardgena 10 Sako nikva, dizaineri, ilustratori<br />
12 revoluciuri `arsena jorjiaSvili~ _ miTi da realoba<br />
daviT buxrikiZe<br />
anonsi 20 16 mniSvnelovani movlena, romelic ar unda gamotovoT<br />
salome afxaziSvili<br />
restornis kritika 20 operacia `buda bari~ Tamar kvinikaZe<br />
saavtoro 22 saqsi ana korZaia-samadaSvili<br />
24 sisulelis traqtati gaga naxucriSvili<br />
26 cocxebis gamyidveli maia sariSvili<br />
werili londonidan 28 axali adamiani _ artisti marika qoCiaSvili<br />
istoria 36 <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong><br />
reqtori maSo samadaSvili<br />
artisti axlodan 46 vin aris nadia wulukiZe? nino lomaZe<br />
interviu 52 interviu nikola CernokrakTan laSa oTxmezuri<br />
specproeqti 56 `buntarebi~ salome afxaziSvili<br />
literaturuli procesi 72 jazi literaturaSi nino natroSvili<br />
saavtoro 77 madaTaSvili aka morCilaZe<br />
moTxroba 82 konveiruli meTodis zogadi principebi gela Cqvanava<br />
poezia 92 eka qevaniSvili, poeti<br />
saubrebi abaJuris qveS 94 Cemi bebo _ nino ramiSvili nino suxiSvili<br />
recenzia 96 receptebi, receptebi... diana anfimiadi<br />
100 ukanaskneli romantikosi nugzar muzaSvili<br />
104 ieriqonis vardi ina arCuaSvili<br />
wignebi 106 mimoxilva<br />
110 sicocxlis bankebi<br />
112 dedoba saCuqrad<br />
recenzia 116 ilaparakeT, mogonebebo daviT buxrikiZe<br />
118 wertilebi da xazebi daviT buxrikiZe<br />
120 naftalinSi Senaxuli panTeoni daviT buxrikiZe<br />
122 ifiqre, vidre gaixdi daviT buxrikiZe<br />
stili 124 iubileebi Tamar alaviZe<br />
126 trendi<br />
128 dri van noteni _ maRal modas + unikaluri printebi<br />
132 balensiagas qudis evolucia Tamar alaviZe<br />
134 romauli Canawerebi Tamar sulava<br />
136 mamakaci qalebisTvis ariel levi<br />
144 lubuteni dizainis muzeumSi Tamar alaviZe<br />
ydaze <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong><br />
foto levan xerxeuliZis
edaqtoris sveti<br />
mTavari redaqtori<br />
Tamar babuaZe<br />
`stilis~ redaqtori<br />
Tamar alaviZe<br />
`literaturis~ redaqtori<br />
rati qarTveliSvili<br />
redaqtorebis asistenti<br />
mariam samadaSvili<br />
vebgverdis redaqtori<br />
nino jafiaSvili<br />
artredaqtori<br />
arCil TabukaSvili<br />
dizaini<br />
Tornike lorTqifaniZe<br />
koreqtori<br />
Tamar RonRaZe<br />
nomerze muSaobdnen:<br />
nomerze muSaobdnen: nino lomaZe, laSa<br />
oTxmezuri, salome afxaziSvili, marika<br />
qoCiaSvili, maSo samadaSvili, nino<br />
natroSvili, ana korZaia-samadaSvili,<br />
gaga naxucriSvili, maia sariSvili, nino<br />
CimakaZe, daviT buxrikiZe, aka morCilaZe,<br />
nugzar muzaSvili, ina arCuaSvili, diana<br />
anfimiadi, Tako sulava.<br />
foto:<br />
levan xerxeuliZe, maka gogalaZe, Luke<br />
Hays<br />
ilustracia:<br />
Sako nikva, maia sumbaZe, Tako baqraZe.<br />
gamomcemeli<br />
Sorena SaverdaSvili<br />
biznesis ganviTarebis menejeri<br />
rusudan furcelaZe<br />
partniorebTan urTierTobis<br />
menejerebi:<br />
qeTevan qavTaraZe, mariam miqelaSvili,<br />
sofo papunaSvili, nino goniaSvili,<br />
qeTevan lekiSvili.<br />
distribucia<br />
mixeil gedeniZe<br />
gamomcemloba:<br />
Sps `media hausi dekomi~<br />
misamarTi: Tbilisi 0183, saqarTvelo<br />
JRentis q. 35, tel.: +995 32 247 10 05<br />
sxva gamocemebi:<br />
`liberali~, `biznesi-adamianebi,<br />
meTodebi, strategiebi~, `dialogi~,<br />
qarTuli Rvinis gzamkvlevi<br />
stamba:<br />
`sezani~, Tbilisi, wereTlis 140,<br />
tel.: 235 70 02<br />
Jurnali gamodis 2004 wlis<br />
25 dekembridan<br />
© `media hausi dekomi~ saavtoro<br />
uflebebi daculia. JurnalSi<br />
gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi<br />
an mTliani gamoyeneba gamomcemlobis<br />
nebarTvis gareSe akrZalulia.<br />
`cxeli Sokoladis~ rubrikis sponsori<br />
ar ereva Sinaarsis SeqmnaSi.<br />
6 cxeli Sokoladi<br />
elementi<br />
`ramdenime wlis win, erTi istoria movismine. maswavlebeli 6 wlis bavSvebs<br />
xatvis gakveTils utarebda. ukana merxze patara gogona ijda da<br />
oci wuTis ganmavlobaSi TavauReblad xatavda. maswavlebelma hkiTxa:<br />
_ ras xatav?<br />
_ RmerTis suraTs.<br />
_ rom aravin icis, rogoria RmerTi?<br />
_ hoda, axla ecodinebaT.<br />
…patarebi saocrad endobian TavianT fantazias, romelsac roca<br />
vizrdebiT, vkargavT. ironiulia, rom swored ganaTlebaa amis mizezi.<br />
Sedegad ki, bevr Cvengans aRarc ki axsovs, risi niWi hqonda, anu arc is<br />
icis, risi miRweva SeuZlia~, _ ramdenime dRis win ganaTlebis eqspertis,<br />
ser ken robinsonis wignis kiTxva daviwye da sakuTari SvilebiT dawyebuli,<br />
Jurnalis am nomriT damTavrebuli, bevr rameze davfiqrdi.<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s, interviusTvis, 2009 wels Sevxvdi. ilias universiteti<br />
sami wlis daarsebuli iyo. maSin Cems statias mwvave kritika mohyva _ ar<br />
iyo kritikuli Sefasebebi, ar iyo kompromisebi, ar iyo is yvelaferi,<br />
ris xarjzec <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> didi tradiciebis mqone saganmanaTleblo<br />
centrebis baton-patroni gaxdao. axla vambob `aRsarebas~: maSin me,<br />
Tsu-s kursdamTavrebuls, `qseroqsebis~ da `Cawyobebis~ epoqidan mosul<br />
adamians, gulwrfelad momxibla Tanamedrove sauniversiteto gana-<br />
Tlebis ideam _ razec <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> axlac xatovnad msjelobs. Tumca,<br />
gamoxda xani. Tvalsawieri gafarTovda da roca ken robinsonis wignamde<br />
logikurad mivedi, gaviazre, rom 2012 wels ganaTlebis is modelic<br />
ki, romelmac 2009-Si momxibla, moZvelebulia. ken robinsoni Tu marika<br />
qoCiaSvilis werilis gmiri, alan de botoni, ganaTlebis sistemis<br />
kardinalur cvlilebaze gvelaparakebian; gveubnebian, rom kacobriobis<br />
istoriis axal epoqaSi sxva ramea mosafiqrebeli; adamianuri SesaZleblobebis<br />
sruliad axali paradigma, romelic bavSvobaSi Catovebul<br />
niWs/gatacebas/unars gvapovninebs.<br />
amasobaSi CvenTan sul sxva diskursia. axali Taobis `buntarebi~ fxizldebian<br />
da gaprotestebas cdiloben. Tumca, maTi moTxovnebi mxolod<br />
Canasaxi da fundamentia imis, rac Semdeg etapzea saocnebo da mosaTxovni.<br />
rodis davxuravT am turs da axal etapze gadavalT?<br />
P.S. `sityva `elements~ im punqtis mosaniSnad viyeneb, sadac erTmaneTs<br />
Sexvdeba is, risi keTebac gviyvars da rasac realurad vakeTebT. yvelas<br />
Tavisi `elementi~ aqvs sapovneli~, _ wers ken robinsoni.<br />
Tamar babuaZe, mTavari redaqtori
avtorTa svetebi<br />
8 cxeli Sokoladi<br />
marika qoCiaSvili<br />
_ razea Seni statia?<br />
_ `cxovrebis skolaze~.<br />
_ es raime religiuri dajgufebaa?<br />
_ ara, ara, (iqneb ki?) alan de botonis<br />
daarsebuli skolaa. axalgazrda filosofosi,<br />
xom ga<strong>gigi</strong>a?<br />
vcdilob gavixseno, ra iyo Cemi pirveli<br />
asociacia, roca babum (Tamar babuaZe)<br />
Cemi studenturi cxovreba amiforiaqa,<br />
`cxovrebis skola~ mixsena da<br />
statiis dawera SemomTavaza.<br />
ar maxsendeba, mec religiasTan davakavSire<br />
Tu ara, Tumca, raki adamianebs<br />
msgavsi asociaciebi uCndebaT, e.i. alan<br />
de botons Tavisi miznisTvis miuRwevia.<br />
sxvadasxva religiebidan naqurdali<br />
ideebiT, botonma miwisqveSa aTeisturi<br />
seqta Seqmna, sadac fexi Tu Sedgi, iseT<br />
komforts Segiqmnian, rogorc fizikurs,<br />
ise suliers, rom, albaT, rTuli<br />
iqneba, cdunebas gauZlo da kvlavac ar<br />
mogindes ukan dabruneba.<br />
frTxilad iyaviT, Setyuebas SuSis<br />
karidanve ecdebian warweriT _ Ideas to<br />
live by. es kari `uwyinar~ wignis maRaziaSi<br />
SegiyvanT. Tumca, mTavari is aris,<br />
ra xdeba wignis maRaziis qvemoT.<br />
axali adamiani _ artisti<br />
gv. 28<br />
laSa oTxmezuri<br />
`xandaxan Seni agnosticizmis bevrad<br />
ufro kargad mesmis, vidre Cemi rwmenis.<br />
rwmena ampartavnulia~, _ miTxra erTxel<br />
parizis wminda sergis marTlmadidebluri<br />
Teologiis institutis reqtorma da Cemma<br />
megobarma, mama nikola Cernokrakma.<br />
wminda serafimes eklesiaSi, sadac igi<br />
mRvdelmTavaria, sxvadasxva rwmenisa da nacionalobis<br />
adamians waawydebiT. eklesia,<br />
romelic parizis turistul RirsSesaniSnaobad<br />
iqca, inteleqtualur klubs ufro<br />
hgavs. Tavad nikola Cernokraki garegnobiT<br />
el grekos rainds waagavs, xolo misi<br />
daxvewili da momxibvleli iumori adamians<br />
erazm roterdamelze ufro afiqrebinebs,<br />
vidre Tanamedrove inteleqtualze.<br />
wminda mamebis nawerebis gamomcemels<br />
da komentators, erazm roterdamels,<br />
arasdros avi sityva ar warmouTqvams<br />
qristianul tradiciaze, wmindanebis kultze<br />
Tu kurTxevaze, Tumca daxvewili iumoriT,<br />
Semparavad aRniSnavda, rom arc<br />
marxva da arc raime sxva rituali qristians<br />
RmerTTan ar aaxloebs.<br />
nikola CernokrakTan interviu, romelic<br />
`cxeli Sokoladis~ am nomerSi ibe-<br />
Wdeba, ramdenime Tvis winaa Cawerili. Znelia<br />
Tu ara moRvaweoba marTlmadidebeli<br />
moZRvrisaTvis iseT qveyanaSi, sadac religia<br />
sajaro sivrceSi warmodgenili ar<br />
aris, ra aris Tanamedrove marTlmadideblobis<br />
gamowveva, ramdenad Sors SeiZleba<br />
wavides eklesia bibliuri teqstebis<br />
adaptirebis procesSi, rogori unda iyos<br />
eklesiisa da mecnierebis urTierToba Tanamedrove<br />
samyaroSi? am kiTxvebze, mama<br />
nikolas gulwrfeli da Rrma pasuxebi,<br />
vfiqrob, saintereso unda iyos qarTveli<br />
mkiTxvelisTvis.<br />
interviu nikola CernokrakTan<br />
gv. 52<br />
maSo samadaSvili<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> `pregoSi~, saerTo megobrebis<br />
wreSi gavicani. im dRes gamolaparakebac<br />
ver gavbede, raRacnairad distanciuri<br />
da qedmaRali momeCvena. ramdenime<br />
Sexvedris Semdeg, roca ganaTlebaze Camovarda<br />
saubari, mec CaverTe da mas Semdeg<br />
Cveni saubrebis Tema, ZiriTadad, ganaTleba,<br />
universiteti da literaturaa.<br />
masze dawerac literaturam gadamawyvetina,<br />
roca <strong>gigi</strong>m `ostati da margaritas~<br />
wakiTxva mirCia da dampirda, rom mogvianebiT<br />
Cems STabeWdilebebs aucileblad<br />
gaiziarebda. ra Tqma unda, maSinve vifiqre,<br />
rom amisTvis verasdros moiclida, Tumca,<br />
ramdenime kviraSi SeTanxmeba Semaxsena da<br />
TavisTan, universitetSi dampatiJa. Cveni<br />
4-saaTiani saubris Semdeg mivxvdi, ratomaa<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> CemTvis saintereso da CavTvale,<br />
rom adamiani, romelic asakis miuxedavad,<br />
Zalian axalgazrdulad da Tanamedroved<br />
azrovnebs, mudmivad siaxles eZebs,<br />
bevr saintereso ambavs hyveba da sakuTari<br />
Tavis dacinvis SesaSuri unari aqvs, sxvebisTvisac<br />
mimzidveli unda yofiliyo. muSaoba<br />
advili ar yofila. vicodi, rom <strong>gigi</strong>,<br />
ubralod, mravalferovani interesebis<br />
mqone adamiani araa, misi gadawyvetilebebi<br />
mudmivad xdeba sazogadoebrivi vnebaTaRelvis<br />
sagani. amis miuxedavad, ver<br />
vipove (bevri da mondomebiT veZebe) erTi<br />
adamianic ki, romelic mas argumentirebulad<br />
`daupirispirdeboda~/Riad gaakritikebda.<br />
respondentebis aryolas isic<br />
daemata, rom intervius yvelaze vrceli<br />
monakveTi diqtofonma ar Caiwera, amasobaSi<br />
<strong>gigi</strong> erTi kviriT stokholmSi gafrinda<br />
da masalaze muSaobis dasruleba<br />
kidev ufro saTuo gaxda. axla, stambam Tu<br />
araferi moiwia, wesiT, ukve am svets unda<br />
kiTxulobdeT.<br />
reqtori<br />
gv. 36
wardgena<br />
Sako nikva<br />
dizaineri, ilustratori<br />
Sako nikva 21 wlis dizaineria, wels samxatvro<br />
akademiis modis dizainis fakultets amTavrebs,<br />
Tumca miaCnia, rom akademiaSi CabarebiT Secdoma<br />
dauSva, amisTvis mas ramdenime argumenti aqvs:<br />
garda imisa, rom swavleba zedapirulia da arc<br />
leqtorebi arian dainteresebuli studentebTan<br />
aqtiuri muSaobiT, dizainerebs ar aqvT saSualeba<br />
yoveldRiurad ganviTardnen, rac Sakos TqmiT,<br />
aucilebelia profesionalad CamoyalibebisTvis.<br />
swored am pretenziebis gamo Sako meore kursidan<br />
leqciebze aRar dadis da mTlianad TviTganviTarebazea<br />
gadasuli. swavlis gagrZelebas belgiaSi,<br />
Royal Academy of Fine Arts-Si gegmavs, es saswavlebeli<br />
ki msoflio inteleqtualuri modis saZirkvlad<br />
iTvleba. SakosTvis, romelic tansacmels xelovnebad<br />
aRiqvams da ara daWril da Semdeg awyobil<br />
naWrad, es adgili zedgamoWrilia, Sako ambobs,<br />
rom antverpenSi wasvla mas inteleqtualuri modis<br />
sworad aRqmas da gaazrebas aswavlis.<br />
wasvlamde ki gamofenas moawyobs, romelzec mis<br />
ukanasknel multimedia-proeqts `It's all about me~<br />
warmoadgens. proeqti, moicavs rogorc kostiums<br />
da ilustracias, aseve video-arts da skulpturas.<br />
10 cxeli Sokoladi<br />
gv. 80 gv. 84 gv. 86 gv. 88<br />
am mediebis daxmarebiT Sako Seecdeba sazogadoebas<br />
sakuTari Tavi da is protesti aCvenos, romelic<br />
garemos mimarT uCndeba.<br />
miuxedavad imisa, rom Sako Zalian axalgazrdaa,<br />
modis sferoSi ukve aqvs warmatebebi: 2010 wels<br />
Tbilisis modis kvireulze, damwyebi dizainerebis<br />
konkursSi gaimarjva, imave wels monawileoba mii-<br />
Ro saqarTvelos modis kvireulis damwyebi dizainerebis<br />
konkursSi, 2011 wels ki axalbeda dizainerebis<br />
konkursSi `BE NEXT~.<br />
garda dizainisa, Sako akeTebs ilustraciebs. xatavs<br />
yovelTvis xeliT, radgan kompiuteruli mxatvroba<br />
uinteresod eCveneba. bevri artistisgan gansxvavebiT,<br />
formamde ideiT ar midis, winaswar arasdros<br />
icis, ras daxatavs, mxolod im wams gaCenil emociebs<br />
gadmoscems. ZiriTadad, tuSs da akvarels iyenebs.<br />
saqarTveloSi Sakos ZiriTadi profesiiT muSaoba<br />
Zalian rTulia, Tumca `Tbilisi molSi~ Visual<br />
Merchandiser-obac araa modis sferodan Sors, miT<br />
umetes, rom es saqmianoba, rogorc Sako ambobs, mis<br />
arts kvebavs.<br />
Sakos namuSevrebis naxva mis pirad feisbuq-gverdze<br />
SegiZliaT.
wardgena<br />
`cxeli Sokoladis~ qarTuli filmebis krebuli<br />
revoluciuri `arsena jorjiaSvili~ _ miTi da realoba<br />
qarTuli kinematografis<br />
istoriaSi `arsena jorjiaSvilma~<br />
mcire, magram<br />
mainc garkveuli miTologiuri<br />
warmodgena dagvitova<br />
istoriul-revoluciuri<br />
Janris Sesaxeb. 50-wuTiani<br />
mxatvruli filmi qarTuli<br />
kinos cnobilma reJisorma,<br />
ivane perestianma<br />
1921 wels gadaiRo. mas safuZvlad<br />
udevs 1905 wlis<br />
revoluciuri gamosvlebis<br />
erT-erTi epizodi, rodesac<br />
depos muSam, arsena<br />
jorjiaSvilma, gaficuli<br />
proletarebis gadawyvetilebiT,<br />
revoluciuri<br />
moZraobis mTavari mteri,<br />
generali aleqsandre griaznovi<br />
mokla.<br />
am teroristuli aqtidan<br />
daaxloebiT erTi wlis Semdeg<br />
arsena jorjiaSvili<br />
Seipyres da metexis cixe-<br />
Si mokles, Tumca revolucioneri da teroristi<br />
uSiSrad Sexvda sasamarTlos mier gamotanil gana-<br />
Cens...<br />
ukve is faqti, rom scenaris avtori klasikosi<br />
mwerali da dramaturgi Salva dadiania, xolo operatori<br />
_ imdroindeli kinoteqnikis pioneri aleqsandre<br />
diRmelovi, `arsena jorjiaSvils~ gacilebiT<br />
mniSvnelovan ganzomilebas aniWebs. es aris<br />
pirveli qarTuli mxatvruli filmi revoluciis<br />
Temaze. aSkara ideologiuri ganwyobisa da arcTu<br />
sanimuSo esTetikis miuxedavad, dRevandeli gadasaxedidan,<br />
films miTiuri da istoriuli mniSvneloba<br />
aqvs.<br />
arsena jorjiaSvilis rols cnobili qarTveli<br />
kinoreJisori, saxelmwifo da xuTgzis stalinuri<br />
premiebis mflobeli, mixeil Wiaureli asrulebs.<br />
sadebiuto rolma mas imdenad didi warmateba moutana,<br />
rom kinoSi Semdegac xSirad iwvevdnen rogorc<br />
msaxiobs. iTamaSa osman-aRa `suramis cixeSi~<br />
(1922), epizoduri roli filmSi `dakarguli saunje~<br />
(1924), jondo filmSi `naTela~, (1926), adamis<br />
Zmiswuli `xanumas~ pirvel versiaSi (1927)...<br />
12 cxeli Sokoladi<br />
avtori daviT buxrikiZe<br />
aRsaniSnavia, rom `arsena<br />
jorjiaSvili~ pirvelad<br />
uCvenes 1924 wels, lionis<br />
saerTaSoriso gamofenaze.<br />
`suramis cixesTan~ (reJisori<br />
ivane perestiani) da<br />
`moZRvarTan~ (vladimer<br />
barski) erTad.<br />
mixeil Wiaurelis garda<br />
erT-erT mTavar rols<br />
(voroncov-daSkovs) Tavad<br />
ivane perestiani TamaSobs.<br />
danarCen rolebs ukve<br />
aRiarebuli kinomsaxiobebi<br />
_ alisa qiqoZe (nino), nino<br />
doliZe (arsenas da), elisabed<br />
CerqeziSvili (arsenas<br />
deda), nikoloz iaCmenovi<br />
(generali griaznovi), aleqsandre<br />
imedaSvili (revo-<br />
lucioneri muSa).<br />
ivane perestiani ta-<br />
ganrogSi daibada. misi<br />
karieris dasawyisi kinosaaqciosazogadoeba<br />
`xanJonkovsa da<br />
kompanias~ ukavSirdeba.<br />
kerZod, films `nu erekeerekebi, meetlev, cxenebs~, romel-<br />
Sic mTavari roli Seasrula. 1917 wels sakuTari<br />
scenariT gadaiRo komediuri Janris filmi `Txebi,<br />
bekeka, Txebi~. iyo sazogadoeba `mSobliuri kinematografiis<br />
kavSiris~ Tavmjdomare; muSaobda ruse-<br />
Tis sxvadasxva kinostudiaSi.<br />
1921 wels Camodis saqarTveloSi da ganaTlebis<br />
saxalxo komisariatTan arsebul kinoseqciaSi iwyebs<br />
muSaobas. 1926-1928 wlebSi odesis kinostudiaSi<br />
gadaiRo `zvavi~ da `Wori~. 1928-1932 wlebSi muSaobda<br />
kinowarmoeba `armenkinoSi~, sadac gadaiRo<br />
filmebi: `zamalu~ da `anuSi~. Tumca, ivane perestianis<br />
Semoqmedebis yvelaze nayofieri periodi saqarTvelos<br />
da `saxkinmrewvs~ ukavSirdeba. swored<br />
aq gadaiRo filmebi: `arsena jorjiaSvili~ (1921),<br />
`suramis cixe~ (1922), `kaci kacisTvis mgelia~ (1923),<br />
`wiTeli eSmakunebi~ (1923), `sami sicocxle~ (1924),<br />
`tariel mklavaZis saqme~(1925), `sasjeli~ (1926).<br />
1937 wels ki _ sabavSvo filmi `ori megobari~.
promo<br />
უკვე 2 წელია მაღაზიათა ქსელი MANGO ერთგულ მომხმარებლებს სიურპრიზის სახით ექსკლუზიურ ფასდაკლებებს<br />
სთავაზობს. სწორედ ასეთი ფასდაკლება დახვდათ 26 აპრილს, ჭავჭავაძის გამზირზე MANGO-ს მაღაზიაში მისულ<br />
მომხმარებლებს - 2012 წლის გაზაფხული-ზაფხულის უახლეს კოლექციაზე ერთი დღით 20%-იანი ფასდაკლება იყო<br />
გამოცხადებული. ამ სასიამოვნო სიურპრიზთან ერთად, სტუმრებს საჩუქრებიც დაურიგდათ ღონისძიების პარტნიორი<br />
ჟურნალი „ცხელი შოკოლადის“ რუბრიკა „სტილისგან“ და პარფიუმერულ მაღაზიათა ქსელი Voulez-Vous-სგან.
აფიშა ივნისი / JUNE (1-31)<br />
შურისმაძიებლები<br />
THE AVENGERS<br />
3D-რუსთაველი/ამირანი<br />
რეჟისორი ჯოს უიდონი<br />
როლებში რობერტ დაუნი უმცროსი, კრის ევანსი,<br />
კრის ჰემსუორტი, სკარლეტ იოჰანსონი,<br />
ჯერემი რანერი, მარკ რუფალო<br />
ჟანრი მძაფრსიუჟეტიანი სათავგადასავლო<br />
MADAGASCAR 3: EUROPE'S MOST WANTED<br />
3D-რუსთაველი/ამირანი<br />
რეჟისორი ტომ მაკგრატი, ერიკ დარნელი,<br />
კონრად ვერნონი<br />
ჟანრი ანიმაცია, სათავგადასავლო,<br />
კომედია<br />
ბნელი ჩრდილები<br />
DARK SHADOWS<br />
რუსთაველი/ამირანი<br />
რეჟისორი ტიმ ბარტონი<br />
როლებში ჯონი დეპი, მიშელ პფაიფერი’ ხლოია<br />
გრეის მორეცი, ევა გრინი<br />
ჟანრი კომედია ფანტასტიკა<br />
MEN IN BLACK III<br />
3D-რუსთაველი/ამირანი<br />
რეჟისორი ბარი სონენფელდი<br />
როლებში უილ სმიტი, ტომი ლი ჯონსი, ჯოშ<br />
ბროლინი<br />
ჟანრი სათავგადასავლო კომედია
cxeli Sokoladi 15
anonsi<br />
16 mniSvnelovani movlena, romelic ar unda gamotovoT<br />
avtori salome afxaziSvili<br />
gamofena<br />
Tbilisis foto festivali<br />
2012<br />
rodis: 29.05-4.06<br />
Tbilisis yovelwliuri fotofestivali,<br />
damTvalierebels<br />
fotografiis yvela Tanamedrove<br />
mimarTulebas SesTavazebs _ fotoJurnalistikidankonceptualur<br />
fotografiamde.<br />
2012 wlis fotofestivali evropuli<br />
kvireulis farglebSi tar-<br />
16 cxeli Sokoladi<br />
deba da eqvs did gamofenas aer-<br />
Tianebs: stenli grinis „CeCneTis<br />
gzaze“, „Tanamedrove iraneli qali<br />
fotografebis jgufuri gamofena,<br />
aTi Tanamedrove fotografis<br />
mier gadaRebuli fotoebis seria<br />
_ „Savi zRvis ferebi“, naTela<br />
grigalaSvilis „deda ena“ da „XIX<br />
saukunis kavkasiuri portretis“<br />
gamofena. dagegmilia cnobili fotografebis<br />
masterklasebis seria<br />
da ukve tradiciad qceuli fotografiis<br />
Rame, romelic 2 ivniss,<br />
Ria cis qveS, Zvel TbilisSi, 21:30<br />
saaTidan 03:00 saaTamde gaimarTeba.<br />
Tbilisis saerTaSoriso fotofestivali<br />
pirvelad 2010 wels<br />
Catarda. festivalis ZiriTadi<br />
partnioria _ franguli foto<br />
festivali _ „Les Rencontres d’Arles~,<br />
romelic, tradiciulad, qalaq<br />
boris Sarmci, `bavSvi~<br />
arlSi 1968 wlidan tardeba da Tanamedrove<br />
fotografiul samyaro-<br />
Si aRiarebulia, rogorc erT-erTi<br />
yvelaze prestiJuli da masStaburi<br />
fotografiuli RonisZieba.<br />
fotofestivalis farglebSi<br />
dagegmili RonisZiebebi Tbilisis<br />
sxvadasxva galereaSi gaimarTeba<br />
da ramdenime Tvis ganmavlobaSi<br />
gagrZeldeba.<br />
damatebiTi informaciisTvis<br />
ewvieT vebgverds _ http://www.tbilisiphotofestival.com/index.php<br />
festivalis farglebSi dagegmili<br />
gamofenebi:<br />
„uCadro suraTebi“<br />
sad: giorgi leoniZis saxelobis<br />
literaturis muzeumi<br />
rodis: 4.06-19.06<br />
gaxsna: 20:00<br />
misamarTi: giorgi Wanturias q. #8
fotogamofena „uCadro sura-<br />
Tebi“ siriaSi, ukanaskneli erTi<br />
wlis manZilze ganviTarebul politikur<br />
movlenebs asaxavs. maT<br />
cxovrebis Sesaxeb iraneli fotografebi<br />
_ nazil abaspuri, mehrane<br />
aTaSi, gohar deSTi, Sadi Radiriani,<br />
tahmine monzavi, mariam rahmaniani,<br />
golara saiadiani nevSa Tavaqoliani<br />
mogviyvebian. aRniSnuli<br />
fotogamofena Tbilisis fotofestivalis<br />
farglebSi imarTeba.<br />
naTela grigalaSvilis „deda ena“<br />
sad: axali galerea<br />
rodis: 30.05-5.06<br />
gaxsna: 20:00<br />
misamarTi: besikis q. #26<br />
axalgazrda qarTveli fotografi<br />
naTela grigalaSvili „deda<br />
enaSi“ Tavis mudmiv Temas, qar-<br />
Tul sofels ubrundeba. fotoebis<br />
am seriis Seqmna, avtorma 2011<br />
wels daiwyo da is mTlianad „deda<br />
enis“ princips daukavSira. „alioni“,<br />
„zeca“, „samSoblo“, „istoria“,<br />
„jigari“, „Seni Wiri me“ _ es im sityvebis<br />
arasruli CamonaTvalia,<br />
romelTac fotografi realobis<br />
amsaxvel dokumentur fotoebs<br />
ukavSirebs. fotografiuli gamosaxuleba<br />
aq mxolod sityvebis<br />
ilustrirebisTvis ar gamoiyeneba.<br />
is sruliad gansxvavebul poetur<br />
mniSvnelobasa da siRrmes iZens.<br />
„CeCneTis gzaze“<br />
sad: saqarTvelos erovnuli muzeumi,<br />
erovnuli galerea<br />
rodis: 31.05- 30.07<br />
misamarTi: rusTavelis gamz. #11<br />
„CeCneTis gzaze“ _ ase hqvia fotoeqspozicias,<br />
romelic cnobili<br />
ingliseli fotografis, stenli<br />
grinis mier danaxul omsa da<br />
omis msxverpls asaxavs. maT Soris<br />
is fotoJurnalistebic arian,<br />
romlebic sibneleSi Suqis Setanas<br />
cdiloben. stenli grini maT<br />
„ubedurebis turistebs“ uwodebs.<br />
„mjera, rom umjobesia did fotoseriebze<br />
muSaoba, romlebic<br />
fotoJurnalistebis xangrZlivi<br />
muSaobis magaliTia. am fotoebis<br />
xilvisas, vfiqrob amazec unda<br />
davfiqrdeT. xandaxan Cven ufro<br />
tragediebi gvWirdeba“, _ ambobs<br />
Tavad fotoebis avtori, am gamofenis<br />
Sesaxeb.<br />
„Savi zRvis ferebi“<br />
sad: saqarTvelos erovnuli muzeumi,<br />
erovnuli galerea<br />
rodis: 29.05-27.06<br />
misamarTi: rusTavelis gamz. #11<br />
fotogamofena „Savi zRvis ferebi“<br />
Tanamedrove fotografiis aTi<br />
yvelaze cnobili avtoris fotoebs<br />
aerTianebs. eqspozicia Savi zRvis<br />
auzis eqvs qveyanaSi sxvadasxva dros<br />
_ XX saukunis 60-iani wlebidan XXI<br />
saukunis 10-ian wlebamde gadaRebuli<br />
fotoseriebiT dakompleqtda.<br />
fotografebi da maTi fotoseriebi<br />
ki ase gamoiyureba: klaudi slubani<br />
_ „zamTris mogzauroba“, vanesa<br />
uinSifi _ „ukraina, saqarTvelo,<br />
TurqeTi“, jorj georgiu _ „TurqeTi“,<br />
boris mixailovi _ „yirimuli<br />
snobizmi“, giorgi pinxasovi _ „afxazeTi“,<br />
iuri kozirevi _ „yirimi _ sabWoTa<br />
nostalgia“, iustina melnikeviCi<br />
_ „Devidede lines. Shared Sorrows“<br />
(saqarTvelos seria) , rafal milaxi<br />
_ „Black Sea Concrete~, filip gioni da<br />
Julien danieli.<br />
mariam-sofo qoriZis Teatris<br />
mxatvroba<br />
sad: mixeil TumaniSvilis saxelobis<br />
kinomsaxiobTa Teatri<br />
rodis: 30.05-18.06<br />
gaxsna: 19:00<br />
misamarTi: aRmaSeneblis gamz.<br />
#164<br />
anonsi<br />
kinomsaxiobTa Teatri axalgazrda<br />
mxatvris mariam-sofo qoriZis<br />
personalur gamofenas maspinZlobs.<br />
eqspoziciaSi warmodgenili<br />
oTxmocamde namuSevari scenografiulia<br />
da ZiriTadad, Teatraluri<br />
warmodgenebis eskizebsa da<br />
qsovilSi Sesrulebul kostiumebs<br />
asaxavs. namuSevrebSi gamoyenebulia<br />
_ kompiuteruli grafika, Sereuli<br />
masalebi, fotoinstalacia,<br />
gamWvirvale plastikuri qaRaldis<br />
masala da naWeri.<br />
mariam-sofo qoriZes gaformebuli<br />
aqvs iseTi speqtaklebi,<br />
rogoricaa _ „meloti momRerali<br />
qali“ (dramaturgi _ eJen ionesko,<br />
reJisori _ zurab gewaZe),<br />
„orni aqa-iq“ (guram doCanaSvilis<br />
moTxrobis mixedviT, reJisori _<br />
nugzar bagration-gruzinski), „mea<br />
da io“ (dramaturgi _ Tamar bar-<br />
Taia, reJisori _ kote abaSiZe), „7<br />
p.p.“ (dramaturgi _ laSa buRaZe,<br />
reJisori _ zurab gewaZe), „gmiri“<br />
(dramaturgi _ jon singi, reJisori<br />
_ zurab gewaZe), „nu migvatoveb,<br />
mzeo“ (nodar dumbaZis moTxrobis<br />
mixedviT, reJisori _ nugzar bagration-gruzinski)<br />
da a.S.<br />
maris liepas fotoarqivis<br />
prezentacia<br />
sad: vaso abaSiZis saxelobis musikisa<br />
da dramis Teatri<br />
rodis: 31.05-6.06<br />
misamarTi: aRmaSeneblis gamz.<br />
#182<br />
musikisa da dramis Teatri baletis<br />
latvieli mocekvavis _ maris<br />
liepas pirad arqivSi daculi fotoebis<br />
gamofenas sTavazobs. gamofena<br />
maris liepas saxelobis sa-<br />
cxeli Sokoladi 17
anonsi<br />
qvelmoqmedo fondis organizebiT<br />
ewyoba, romelsac misi Svili, aseve<br />
mocekvave _ andres liepa xelmZRvanelobs.<br />
specialurad gamofenisTvis,<br />
TbilisSi andres liepac<br />
Camova.<br />
maris liepas moRvaweoba sabWo-<br />
Ta epoqas ukavSirdeba. rigis qoreografiuli<br />
skolis damTavrebis<br />
Semdeg, man pirveli warmodgena<br />
1950 wels, moskovSi gamarTa. karieris<br />
umaRles safexurze, liepa<br />
baletis erT-erT daxvewil mamakac<br />
mocekvaved aRiares, romelsac,<br />
Sesrulebuli rolebis mixedviT,<br />
yvelaze mravalferovani mocekvavis<br />
statusi mieniWa.<br />
kloni, Smoni da elton joni<br />
sad: „gala-galerea“<br />
rodis: 7.06-20.06<br />
gaxsna: 19:00<br />
misamarTi: aTonelis q. #27<br />
`kloni, Smoni da elton joni~<br />
Tanamedrove multimediuri proeqtia,<br />
romelic sxvadsxva mediebis<br />
gamoyenebiT (obieqti, instalacia,<br />
video, teqsti, mixed media) erTerTi<br />
qveynis okupirebul zonaSi<br />
adamianis klonirebis gasaidumloebuli<br />
eqsperimentebis Sesaxeb<br />
mogviTxrobs, romelsac TavianTi<br />
sicocxlis riskis fasad, naTeli<br />
evrokavSiris warmomadgenlebma<br />
mohfines.<br />
gamofena „art proeqtebis kvleviTi<br />
institutebis“ organizebiT<br />
xorcieldeba.<br />
Cemi dabadebis TariRi<br />
sad: galerea „vanda-hobi“<br />
rodis: 2.06-6.06<br />
misamarTi: WonqaZis q. #14<br />
18 cxeli Sokoladi<br />
Tavisi dabadebis istorias,<br />
axalgazrda qarTveli mxatvari<br />
sofo CerqeziSvili damTvalierebels,<br />
ferweruli namuSevrebiTa<br />
da videoinstalaciebis gamoyenebiT<br />
mouyveba. cameti ferweruli<br />
namuSevari da videoinstalaciebi,<br />
sofo CerqeziSvilma specialurad<br />
am gamofenisTvis Seqmna.<br />
aleqs berdiSevis<br />
personaluri gamofena<br />
sad: „vanda-hobi“<br />
rodis: 7.06-18.06<br />
misamarTi: WonqaZis q. #14<br />
galerea „vanda“ aleqs berdiSevis<br />
namuSevrebis gamofenas maspin-<br />
Zlobs. maT Soris is namuSevrebia,<br />
romlebic pirvelad, SotlandiaSi,<br />
qalaq glazgoSi gamoifina. eqspozicia,<br />
ZiriTadad, Sereuli teqnikiT<br />
Sesrulebul namuSevrebsa da<br />
ferwerul tiloebs aerTianebs.<br />
kritikosebis SefasebiT, berdiSevis<br />
mxatvroba meoce saukunis pirveli<br />
naxevris sxvadasxva mxatvruli mimdinareobebis<br />
sinTezs warmoadgens<br />
da masSi erTdroulad aisaxeba, rogorc<br />
siurrealisturi, ise abstraqtuli<br />
da kubizmis elementebi.<br />
Tengiz maris gamofena<br />
sad: „vanda-hobi“<br />
rodis: 25.06-10.07<br />
misamarTi: WonqaZis q. #14<br />
arqiteqtori, mxatvari da dizaineri<br />
Tengiz mari personalur<br />
gamofenas gamarTavs. galerea<br />
„vanda“, mxatvris ferwerul namu-<br />
Sevrebs umaspinZlebs, romelic,<br />
ZiriTadad, naturmortebs, peizaJebsa<br />
da interieris dizainis<br />
detalebiT Sesrulebul naxatebs<br />
aerTianebs.<br />
Teatri<br />
fasbinderis `katcelmaxeri~<br />
Teatris scenaze<br />
sad: samefo ubnis Teatri<br />
rodis: 20.06<br />
misamarTi: gia abesaZis q. #10<br />
cnobili germaneli kinoreJisorisa<br />
da dramaturgis rainer ver-<br />
ner fasbinderis piesa qarTuli<br />
Teatris scenaze pirvelad idgmeba.<br />
axalgazrda reJisoris miSa<br />
Carkvianis mier, samefo ubnis Teatris<br />
scenaze gacocxlebuli piesa<br />
germaniis erT patara provinciul<br />
qalaqSi mcxovreb axalgazrdebis<br />
usaxur, uintereso cxovrebis Sesaxeb<br />
mogviTxrobs. axalgazrdebis<br />
cxovreba radikalurad maSinc icvleba,<br />
rodesac germaniis am patara<br />
qalaqSi samuSaoad, „Ror komunistad“<br />
aRiarebuli berZeni emigranti<br />
Camodis. misi qalaqSi CamosvlisTanave,<br />
germaneli axalgazrdebi qsenofobiur<br />
damokidebulebas avlenen<br />
da darwmunebuli arian imaSi,<br />
rom aranairi logikiT ar SeiZleba<br />
„ucxoeli kargi adamiani iyos“.<br />
fasbinderis teqstSi, qsenofobiis<br />
simwvave mkveTrad igrZnoba.<br />
„katcelmaxerze“ dayrdnobiT,<br />
rainer verner fasbinderma, 1969<br />
wels filmic gadaiRo, romelSic<br />
berZeni emigrantis roli Tavad<br />
Seasrula. filmi, iseve rogorc,<br />
piesa, legendaruli germaneli<br />
reJisoris erT-erT gamorCeul<br />
namuSevrad aris aRiarebuli.<br />
qarTul TeatrSi, „katcelmaxers“<br />
musikalurad nika fasuri<br />
gaaformebs. scenografiis avtori<br />
_ levan oCxikiZea. msaxiobebs<br />
Siris ki _ paata inauri, giorgi<br />
SarvaSiZe, magda lebaniZe, Sako<br />
mirianaSvili, ana wereTeli, iako<br />
Wilaia, giorgi yorRanaSvili, salome<br />
maisaSvili da ani guliaSvili<br />
arian.<br />
`oliveri~ rusTavelis<br />
Teatris scenaze<br />
sad: SoTa rusTavelis saxelobis<br />
saxelmwifo akademiuri Teatri,<br />
didi scena<br />
rodis: 29.05, 30.05, 31.05, 1.06,<br />
2.06, 3.06<br />
dasawyisi: 19:45<br />
bileTis fasi: 10,15, 20, 25, 30<br />
lari<br />
misamarTi: rusTavelis gamz. #17<br />
„yvelaze masStaburi da mravalbiujetiani<br />
miuzikli qarTuli
Teatris istoriaSi“ _ ase afaseben<br />
miuzikls, romelsac rusTavelis<br />
Teatri da zaqaria faliaSvilis<br />
saxelobis operisa da baletis Teatri<br />
maspinZlobs. scenaze Carlz<br />
dikensis _ „oliver tvisti“ gacocxldeba.<br />
es aris ormoqmedebiani<br />
miuzikli, romlisaTvisac adaptirebuli<br />
teqsti _ laionel bartma<br />
Seqmna. speqtaklis damdgmeli re-<br />
Jisori daviT sayvareliZea, kompoziciebs<br />
ki irakli ColoyaSvili<br />
asrulebs.<br />
miuziklSi monawileoben operisa<br />
da baletis da rusTavelis<br />
Teatris msaxiobebi: manana abramiSvili,<br />
zaza baraTaSvili, goga<br />
barbaqaZe, paata guliaSvili, daviT<br />
darCia da sxvebi.<br />
kino<br />
morigi filmi `qarTuli<br />
filmebis krebulSi~<br />
diskis prezentacia da kinoCveneba<br />
sad: kinoTeatri „amirani“<br />
rodis: 30.05<br />
dasawyisi: 19:00<br />
Jurnali „cxeli Sokoladisa“<br />
da kinostudia „qarTuli filmis“<br />
erToblivi proeqti, „cxeli<br />
Sokoladis“ mkiTxvels morig<br />
films sTavazobs. amjerad, filmebis<br />
krebulSi isotoriul-revoluciur<br />
Tematikaze Seqmnili<br />
pirveli qarTuli filmi _ „arsena<br />
jorjiaSvili“ moxvda. filmis re-<br />
Jisori _ ivane perestiania, mTavar<br />
rols ki, mixeil Wiaureli asrulebs.<br />
proeqti „qarTuli filmebis<br />
krebuli“, generaluri sponsoris<br />
_ „Tibisi bankis“ da warmomdgeni<br />
kompaniebis _ „banki konstantas“,<br />
„aversisa“ da „kaparol jorjias“<br />
daxmarebiT, „cxeli Sokoladis“<br />
mkiTxvels im qarTul filmebs<br />
sTavazobs, romelic farTo auditoriisTvis<br />
jer kidev xelmiuwvdomelia.<br />
proeqtis farglebSi<br />
ukve ori filmi gamovida<br />
_ nuca RoRoberiZis „buba“ da<br />
aleqsandre wuwunavas „qristine“.<br />
axal films, mkiTxveli DVD<br />
formatSi, Jurnalis axal nomer-<br />
Tan erTad miiRebs.<br />
sxvadasxva<br />
Sou klasikuri musikisa da<br />
breiqdansis sinTeziT<br />
sad: SoTa rusTavelis saxelobis<br />
saxelmwifo akademiuri Teatri<br />
rodis: 13.06, 14.06<br />
misamarTi: rusTavelis gamz. #17<br />
roiali, Cembalo, eleqtronuli<br />
biTebi, proeqcia, Sinaarsiani<br />
siuJeti da msoflios rva sauke-<br />
Teso mocekvavis mier Sesrulebuli<br />
unikaluri qoreografia _ es<br />
im grandiozuli Sous ZiriTadi<br />
elementebia, romelsac ivnisis<br />
Sua ricxvebSi, rusTavelis Teatri<br />
umaspinZlebs. breiqdansis<br />
mocekvaveebi iohan sebastian baxis<br />
cnobili nawarmoebebis interpretacias<br />
warmoadgenen. specialurad<br />
am SousTvis, Tbiliss, germaniaSi<br />
moRvawe _ „Flying steps~-is<br />
wevrebi ewvevian.<br />
kontrastuli elementebiT mdidari<br />
Sou „Red Bull Flying Bach~is<br />
msoflio turnes farglebSi<br />
tardeba, romelic pirvelad 2011<br />
wels gaimarTa. saqarTvelo ki,<br />
wlevandeli turnes rukaze rigiT<br />
meore qveynis statusiT moxvda,<br />
xorvatiis Semdeg.<br />
Flying Steps-is mocekvaveebisa da<br />
berlinis operis samxatvro xelmZRvanelis<br />
kristof hagelis gancxadebiT,<br />
maTi saerTo Semoqmedeba<br />
vizualurad acocxlebs baxis<br />
cnobil nawarmoebs, risi miRwevac<br />
akademiuri musikisa da axalgazrduli<br />
Tanamedrove quCis kulturis<br />
unikaluri SezavebiT gaxda<br />
SesaZlebeli.<br />
anonsi<br />
`dajeqi da gaiRime~<br />
leqcia da videoCveneba Tanamedrove<br />
qoreografiis Sesaxeb<br />
sad: evropis saxli<br />
rodis: 26.06<br />
dasawyisi: 19:00<br />
misamarTi: Salva dadianis q#2<br />
proeqti _ „erTi da mravalsaxovani<br />
evropa XX da XXI saukuneebis<br />
baletis fonze“, filosofosisa<br />
da damoukidebeli Jurnalistis<br />
xaTuna mzareluas xelmZRvanelobiT<br />
morig Sexvedras gamarTavs.<br />
amjerad, leqciis Tema Tanamedrove<br />
germanel qoreografs _ pina<br />
bauSs, konkretulad ki, mis qoreografiul<br />
piesas _ „kontaqthofis<br />
2008 wlis dadgmas Seexeba. pirvelad<br />
es piesa, 1978 wlis 9 dekembers<br />
vupertalSi daidga. leqciis<br />
meore nawili, Tanamedrove frangi<br />
qoreografis _ boris Sarmcis uaxles<br />
namuSevars daeTmoba. „bavSvi“<br />
_ ase hqvia mis piesas, romlis premiera<br />
2011 wlis 7 ivliss avinionis<br />
festivalze Sedga.<br />
evropis saxlSi dagegmil sa-<br />
Ramoze, leqciebis garda, zemoT<br />
aRniSnuli qoreografiuli dadgmebis<br />
fragmentebsa da fotoebsac<br />
uCveneben, romelic xaTuna mzareluam,<br />
uSualod pina bauSis kompania<br />
_ „tancTeatr vupertalis“,<br />
boris Smarcisa da cekvis muzeumidan<br />
miiRo.<br />
cxeli Sokoladi 19
estornis kritika<br />
20 cxeli Sokoladi<br />
operacia `buda-bari~<br />
avtori Tamar kvinikaZe<br />
restorani da launji `buda-bari~; misamarTi: Zveli Tbilisi, riye; parkingi mouxerxebelia; SesaZlebelia<br />
rogorc naRdi, ise unaRdo angariSsworeba<br />
erT wvimian Rames, taqsi sanapiro-<br />
ze, `mSvidobis xidTan~ gaCerda. xuTni<br />
gadmovediT. kibeebs SevuyeviT. xidze<br />
aqa-iq vnebianad kocnidnen erTmaneTs<br />
wyvilebi. ukan gavixedeT, `Sangri-las~<br />
cisartyelas yvela ferSi akaSkaSebulma<br />
proJeqtorebma mogvWra Tvali.<br />
bzinavda xidis momwvano SuSa da vercxlisferi<br />
metalic. am xidze sul ase<br />
mWirs _ jer Tavi `oskaris~ misaRebad<br />
scenaze asuli varskvlavi mgonia, mere<br />
mindeba, mik jageriviT daveWyano da<br />
ena gamovuyo yvelas da yvelafers. am<br />
gancdiT sruldeba msvleloba xidze,<br />
kibeebiT CavdivarT riyis Cabnelebul<br />
monakveTze, sadac, Ramis siSaveSic garkveviT<br />
moCans RamesaviT Savi jipebi.<br />
vxvdebiT, rom `buda barSi~ Cvenze sapatio<br />
stumrebi misulan. zRurblTan<br />
ori axovani mamakaci gvawyvetinebs laqlaqs.<br />
win gveRobebian da gvekiTxebian:<br />
`javSani gaqvT?~ iseTi zorbebi arian,<br />
iseTi mkacrebi, rom vibnevi; mgonia,<br />
javSanJilets, an rame sxva samxedro<br />
aRkazmulobas mTxoven, rac ar gamaCnia.<br />
wamierad gaelvebul eWvs meore ki-<br />
Txva mimyarebs: `iaraRi xom ar gaqvT?~<br />
_ Cems Tanmxleb biWs ekiTxebian. Tumca,<br />
ramdenime wuTSi ukve SvebiT vsunTqavT<br />
_ `javSani~ ar aRmogvaCnda, samagierod,<br />
sufTebi varT. mqrqali SuqiT ganaTebul<br />
SesasvlelSi ori, aseve principuli<br />
da momTxovni qalbatoni gamodis.<br />
oficiants avaleben, restoranSi Segvi-<br />
ZRves _ `ai, imas mihyeviT~. Sinaganawesis<br />
sruli dacviT (gverdzec ki ar vapareb<br />
Tvals), naxevrad Cabnelebul da<br />
naxevrad cariel darbazSi SevdivarT.<br />
xom giTxariT, Tvals gverdiT ar vapareb-meTqi,<br />
magram mxedvelobis areSi<br />
iaponelebis mdumare sufra da romantikulad<br />
garindebuli wyvilis saxeebi<br />
mainc xvdeba. vsxdebiT, vSinaurdebiT,<br />
veSvebiT. oficiantTan gabaasebasac<br />
vapireb, radgan miyvars es efemeruli,<br />
magram Tavaziani nacnoboba _ ras<br />
inebebT? es iciT, ra gemrielia? Cvens<br />
safirmo kerZs girCevT, aucileblad<br />
unda gasinjoT! ah, amas ukveTavT? ma-<br />
Sin _ es Rvino… da a.S.<br />
axalgazrda kaci, aRmosavlur stil-<br />
Si gadawyvetili sarestorno uniformiT,<br />
mdumared debs menius sufraze<br />
da midis. arada, aTasi kiTxva maqvs.<br />
magaliTad: es karamelis sousi, karamelizirebuli<br />
xaxviTaa, Tu…? anda:<br />
Tqvens rolebs aqeben Zalian da safirmo<br />
rolebi ufro sjobia, Tu Cveulebrivi<br />
`kalifornia rolebi~? _ mokled,<br />
gurmanis aTasi saWirboroto kiTxva. am<br />
kiTxvebs rom ar vsvam, imitomacaa, rom<br />
sxvaTa Soris, gasaocrad mokle dro-<br />
Si motanil apetaizerebs Soris, ori<br />
rolia _ `buda baris~ safirmo rolebi<br />
da civi apetaizerebidan arCeuli vietnamuri<br />
farSirebuli rolebi motkbomomJavo<br />
sousiT. arada, ar davkvirvebivar.<br />
giTxariT ukve, rom gurmani var,<br />
ara? hoda, mTel am daTrgunulobas<br />
mTavari kerZi jer kidev manam mixsnis,<br />
vidre oficianti sufraze dadebs. ramdenime<br />
metridan vgrZnob RumelSi gamomcxvari<br />
Roris files damatyvevebel<br />
aromats. aromati TandaTan miaxlovdeba,<br />
mere aRarc maxsovs, rogor aRmoCndeba<br />
Cems TefSze xorcis naWrebi<br />
karamelis daxvewilad motkbo sousiT,<br />
fiqris unars rom makargvinebs…<br />
aseT gemoebze vambob xolme, rom<br />
mravalSriania. tailandur samzareulos<br />
es pirvel rigSi exeba _ piris<br />
yovel moZraobaze, wamis meaTedebSi,<br />
erTmaneTSi rom ireva tkbili, mJave,<br />
cxare, civi, cxeli, sveli gemoebi…<br />
kerZebi aq marTlac gemrielia. yvelaferi<br />
gasasinjia. TefSebi uceb carieldeba.<br />
nasiamovnebs mgonia, rom<br />
ukve fxizeli azrovnebis unari damibrunda,<br />
magram kidev ufro vfxizldebi,<br />
roca skamze gadawolili, gverdiT<br />
viyurebi da masiuri svetis iqiT ram-<br />
denime pativcemul saxes vxedav _ ai,<br />
visi yofila SesasvlelTan Cayenebuli<br />
jipebi. `javSani~. vai!<br />
axlaRa SevniSne, CvensaviT aq aravin<br />
xmaurobs. umsgavsod vqaqanebT da viciniT,<br />
Turme. mgoni, yvelaze seriozuli<br />
Tema, romelsac ganvixilavT, esaa<br />
_ Cinuri samzareulo ufro gviyvars,<br />
Tu tailanduri? aqauri kerZebiT STagonebuli,<br />
me, tailandurisken var…<br />
mokled, SeZlebisdagvarad varRvevT<br />
restornis marTla budisturTan miaxloebul<br />
mSvid da gasxivosnebul auras.<br />
drodadro, Cvens xmebs `buda baris~<br />
musika Tu faravs.<br />
musika eqskluziurad `buda baris-<br />
Tvis~ iwereba. rogorc niusebSi amovikiTxe,<br />
dijeebs aTeulobiT albomi<br />
hqoniaT Cawerili, magram im saRamos,<br />
`buda baris~ safirmo launj da Cilaut<br />
musikas franguli Sansonebic<br />
ereva. Tumca, ara mgonia, qveviT, `buda<br />
baris~ launjSi, budas ramdenimemetriani<br />
qandakebis `CrdilSi~, fumfula<br />
savarZlebSi gadawolil klientebs es<br />
musikaluri hulignoba SeemCniaT. iq,<br />
Ria darbazSi da mZime fardebiT gatixrul<br />
kupeebSi, sul sxva kaeSani sufevs<br />
_ saimijod Tbilisuri _ Tavmomwoned<br />
mZime, gasaidumloebuli.<br />
bolos vaskvniT, me Tu maincdamainc<br />
tailandurisken gaviqaCebi, amieridan<br />
abaSiZeze, an kidev sxvagan wavalT.<br />
acuRlutebuli skolis moswavleebi<br />
maswavleblis dasanaxad rom cdiloben<br />
dawynarebas, ai, am mcdelobiT gamovdivarT<br />
gareT. zorbebs rom vuaxlovdebiT,<br />
ukve `friadosnebiviT~ varT.<br />
gareT vaskvniT: mgoni, specialurad<br />
vicinodiT amdens da ase Tavawyvetilad.<br />
ar vici, etyoba, `buda baris~ `simtkicis~<br />
gatexva gvindoda. im erT sa-<br />
Ramos es movaxerxeT. `mSvidobis xidis~<br />
aqeT napirze, `samSvidobos gamosulebma~,<br />
vTqviT, rom misia Sesrulebulia...<br />
ara, amisTvis kidev waval!
saavtoro sveti<br />
roca erTad vcxovrobdiT, saqsi<br />
mxiaruli da gabrazebuli gogo iyo.<br />
Cemda gasaxarad, sul ar Secvlila.<br />
saqsma miTxra, rom sul ar Sevcvlilvar<br />
da es Zalian uxaria. ramdenad<br />
gasaxaria es ambavi _ ar vici.<br />
me saqss vaTvalierebdi, saqsi me<br />
macqerdeboda.<br />
aRmovaCineT, rom cota gavizardeT.<br />
boroti kaci ityoda, daberdneno.<br />
Cven viciT, rom maSin bavSvebi<br />
viyaviT, axla ki axalgazrdebi varT.<br />
maSin, anu Svidi wlis winaT.<br />
maradisobasTan SedarebiT Svidi<br />
weli saxsenebelic araa.<br />
Cemi da saqsis megobroba didad<br />
ucnauri ambavia.<br />
gabrazebuli saqsi bevrs verafers<br />
xdeba, magram raRacas akeTebs<br />
xolme.<br />
me aseT dros mxolod gulze vskdebi.<br />
saqsi neonacistebis Sekrebebze<br />
dadis, cud sityvebs gahyviris da<br />
taStebs da tolCebs araxunebs. is,<br />
savaraudod, 50 kilos iwonis, wesiT,<br />
advili sacemia, magram sirbili<br />
exerxeba da es magrad Svelis.<br />
me arsadac ar davdivar. me cud<br />
sityvebs vambob, kedlebis da, didididi,<br />
saqsis gasagonad.<br />
saqsi anarqistia, me _ samzareulos<br />
inteligencia.<br />
saqss qalebi moswons.<br />
me _ ara.<br />
me da saqss erTmaneTi Zalian<br />
gviyvars.<br />
22 cxeli Sokoladi<br />
saqsi<br />
ana korZaia-samadaSvili<br />
. . .<br />
saqsis qalaqSi viyaviT, parkSi,<br />
did SadrevanTan. mziani dRe iyo,<br />
Tbili, SesaniSnavi. TeTri qandakebebiT<br />
garSemortymulebi mzes veficxebodiT.<br />
patara roca viyavi, Ria baraTebis<br />
krebuli mqonda: „esa da es jadosnuri<br />
parki“. maSin megona, rom<br />
am sasaxlesa da mis parkze mSvenieri<br />
amqveynad araferia. yvela xedi<br />
momwonda, yvela qandakeba melamazeboda,<br />
da ocnebaSi sul am sasaxlis<br />
kibeze veSvebodi, araCveulebrivi<br />
abreSumis kabiT da brolis qoSebiT,<br />
Cemi ufliswulis Sesaxvedrad.<br />
ver warmomedgina, rom odesme aqaurobis<br />
xSiri stumari gavxdebodi<br />
da imdenad gavkadnierdebodi, rom<br />
darbazebSi Sesvla damezareboda<br />
_ ramdenjer unda vnaxo... amjerad<br />
mxolod muzeumis maRaziaSi Sevedi,<br />
erT Cais Wiqas didxans vuRime<br />
da bolos ar viyide _ meZvira. axla<br />
vnanob.<br />
„Cemi laTinuris maswavlebeli<br />
axirebuli kaci iyo~, _ miyveboda<br />
saqsi. „gakveTils ar sjerdeboda,<br />
aq movyavdiT xolme da did gamocdas<br />
gvitarebda. aba, es romeli<br />
RmerTia? sworia. aba, imasTan ra<br />
urTierToba aqvs?“<br />
„is veneraa?“ yvela lamazi iyo, ra<br />
vici...<br />
„sircxvilia, profesoro, _ damcina<br />
saqsma, atributebs daakvirdi.<br />
ho, ho... da berZnebTan ra erqva?“<br />
didi gamocda Cavabare. didad gaverTeT.<br />
naTeli daadges Sens laTinuris<br />
maswavlebels, saqs!<br />
mere, qalaqSi, kvlav qandakebas-<br />
Tan SevCerdiT. es RmerTi aRar iyo,<br />
samxedro brZandeboda, anu, Cemi<br />
Rrma rwmeniT, civsisxliani mkvleli<br />
da kaciWamia, oRond vin iyo _<br />
ar vicodi.<br />
„arc unda icode“, _ damamSvida<br />
saqsma. „ise, marTali xar _ naZiralaa“.<br />
did meomars saxeli imiT gauTqvams,<br />
rom amerikis kontinentis indielebisgan<br />
gawmendis Cinebuli xerxi<br />
gamougonia: tansacmels sCuqnida,<br />
lamazs _ da mowamluls. am gziT<br />
ramdenime aseuli adamiani mokla da<br />
amisTvis Zalian Seaqes. kidev ramdeni<br />
da rogor daxoca _ ar vici.<br />
saqsma daiCivla, rom mravali mcdelobis<br />
miuxedavad, am kacis Zegli<br />
qalaqs ver moaxsnevines. me sergo<br />
orjonikiZis Zeglis ambavi gamaxsenda<br />
da SevTavaze, katabalaxas nayeniT<br />
moerwyaT. marTalia, fisoebi<br />
bevrs verafers daaklebdnen, magram<br />
mainc saxaliso koncerti iqneboda.<br />
„magaria“, _ Tqva saqsma da dafiqrda,<br />
mere farTod gamiRima: „vizam!“<br />
zustad vici _ izams, da sworsac<br />
izams: nebismier generals venera<br />
sjobia. an diana. lamazebic arian<br />
da uwyinarebic.<br />
...neta, ukve aknavldnen iqauri<br />
xvadebi?
saavtoro sveti<br />
veris baRis wignis bazroba damesizmra,<br />
kviraobiT rom imarTeboda,<br />
Cemi studentobisas, 80-ianebis<br />
bolos. etyoba, muSaobiT<br />
gadaviRale, an mTlad gamovtvindi.<br />
xom ginda, kacs wignis bazroba<br />
dagesizmros?! gansxvavebuli<br />
da ucnauri sizmari ki iyo. mziT<br />
ganaTebul veris baRSi wignebis<br />
mwkrivs mivuyvebodi. sul nacnobi,<br />
axlobeli, sayvareli wignebi<br />
mxvdeboda. adamianebi ki arsad<br />
Candnen. erTdroulad sasiamovno<br />
da sevdiani ganwyoba meufleboda.<br />
wignebis naxva mixaroda da vwuxdi,<br />
rom adamianebi arsad Candnen.<br />
dabneuls gameRviZa. mere, davfiqrdi<br />
_ sad iyvnen adamianebi, Cemi<br />
nacnobebi, axloblebi, megobrebi...<br />
zogs, aRar scalia, zogi, aq<br />
ar aris, zogic _ saerTod aRar<br />
aris. wignebTanac ise veRar vmegobrobT<br />
_ kargad, Zveleburad.<br />
mxolod saqmisTvis Tu viyenebT.<br />
erTmaneTs? iqneb, erTmaneTsac<br />
mxolod saqmisTvis viyenebT da<br />
trivialurad, tlanqad vxsniT _<br />
`ras izam, droa aseTi, pragmatuli~...<br />
im 80-ianebSi ki, maxsovs, rogor<br />
velodi yovel kvira dRes. ubralod,<br />
mixaroda sayvarel wignebTan<br />
da adamianebTan Sexvedra, urTier-<br />
Toba. da es bazroba amis erT-erTi<br />
saukeTeso saSualeba iyo.<br />
wera-kiTxvac isev `modaSi Semovida~.<br />
ase, TavisTavad, Cveulebri-<br />
24 cxeli Sokoladi<br />
sisulelis<br />
traqtati<br />
gaga naxucriSvili<br />
vad, martivad. da yvela sxva, sulelur<br />
modas xom sjobda? uceb,<br />
kamiu da kafka gaxdnen Zalian popularulebi,<br />
rogorc xdeba xolme<br />
CvenSi, kacma ar icis, ratom.<br />
Cem irgvliv bevri werda. bevri<br />
maT baZavda. oRond gulwrfelad,<br />
literaturis siyvaruliT da ara<br />
popularobisa, Tu telesaxed gaxdomis<br />
surviliT. Tumca, sad iyvnen<br />
maSin es biTuri telesaxeebi.<br />
ufro namdvili dro iyo. mokled,<br />
ase gaCndnen `gurji ucxoebi~.<br />
erT Cems axlobels vkiTxe kidec,<br />
sad ipove-meTqi eg `gurji ucxo~,<br />
cudad vuTxari. sxvanairad unda<br />
meTqva, Zalian axalgazrda viyavi.<br />
mapatie, Zmobilo. sjobda, Cemi<br />
prozisTvis mimexeda, romelic gulubryvilo<br />
da ususuri iyo...<br />
skola axali damTavrebuli<br />
mqonda, rodesac `didtaniani mo-<br />
Txroba~ davwere _ `povests~ rom<br />
uwodeben rusebi. `sisulelis<br />
traqtati~ erqva. siuJetze axlac<br />
mecineba. banaluri, miamituri, Tanac<br />
pretenziuli. ho, zustad ase-<br />
Ti iyo.<br />
axalgazrda kacs msubuqi yofaqcevis<br />
qali Seuyvardeba, romelic<br />
veneriuli daavadebiT gardaicvleba.<br />
kaci ganicdis, magram sicocxles<br />
ganagrZobs, cdilobs, sxva,<br />
lamazi gogo Seiyvaros, radgan...<br />
mokled, sevdanarevi hepi-endiT<br />
mTavrdeboda. mbeWdavs mivakiTxe.<br />
kari Suaxnis, sandomiani garegno-<br />
bis qalbatonma gamiRo. ucnauri<br />
formis saTvale ekeTa, romelic<br />
odnav sasacilo iers sZenda.<br />
_ `sisulelis traqtati~... saintereso<br />
saTauria, _ miTxra RimiliT.<br />
_ gmadlobT, didi araferi, _<br />
TiTqos Semrcxva.<br />
_ dRes, saRamosve dagibeWdav,<br />
Zviric ar dagijdeba!...<br />
_ gmadlobT!...<br />
_ Tu raime Secdoma vnaxe, Sei-<br />
Zleba gagisworo? _ mkiTxa moridebiT.<br />
_ ra Tqma unda, didi madloba,<br />
_ redaqtoric vipove-meTqi _ gavifiqre.<br />
erTmaneTs davemSvidobeT.<br />
***<br />
diliT isev movinaxule Cemi `redaqtori~.<br />
`traqtati~ ukve daebeWda.<br />
fuli da uamravi madloba<br />
gadavuxade. kapikebi gamomarTva,<br />
cota momerida kidevac...<br />
***<br />
Sin davbrundi da dabeWdil teqsts<br />
gadavxede. sxva moTxrobas<br />
vkiTxulobdi, romelic odnav hgavda<br />
Cems dawerils. ase Camiswora...<br />
maxsovs, saSinlad mewyina, magram<br />
aRar Sevxmianebivar, sayveduri ar<br />
miTqvams...<br />
ise, im sandomiani qalis moTxrobac<br />
ar iyo Cems `traqtatze~ uke-<br />
Tesi.
პოპულითქვენიყოველდღიურიარჩევანი<br />
კომპანია„პოპულში“თითქმისერთიწელია,რაც<br />
ახალიმმართველიგუნდიშევიდა,რომელიცევ<br />
როპულიგამოცდილებისდაკვალიფიციისმქონე<br />
მოწვეული პროფესიონალებითაა დაკომპლექ<br />
ტებული. მენეჯმენტის ცვლილება უკვე აისახა<br />
„პოპულის“ სწრაფი განვითარებისა და ზრდის<br />
ტენდენციაზე, კომპანიის მართვის კონცეფცია<br />
ზე,მომსახურებისთანამედროვესტანდარტების<br />
დანერგვასა და ბიზნესსაქმიანობის ახლებურ<br />
სტრატეგიაზე.<br />
„პოპულის“ ახალი მენეჯმენტისთვის ყველაზე<br />
მნიშვნელოვანი საკითხი მომხმარებლისთვის<br />
მაღალი ხარისხის მქონე პროდუქციის მიწოდე<br />
ბაა. პროდუქტების ხარისხის კონტროლზე, კომ<br />
პანიაში ერთერთი ყველაზე მძლავრი და დიდი<br />
დეპარტამენტიმუშაობსხარისხისმართვისდე<br />
პარტამენტიპროდუქციისვარგისიანობას,ვადა<br />
სადახარისხსამოწმებს.თაროებზემოხვედრამ<br />
დე პროდუქტი რამდენიმე ეტაპიან შემოწმებას<br />
გადის, მათ შორის ლაბორატორიულ და სადე<br />
გუსტაციო ტესტებს. გარდა ხარისხის მართვის<br />
დეპარტამენტისა, ასევე მუშაობს შიდა კონტრო<br />
ლის გუნდი, რომელიც პროდუქციის ხარისხსა<br />
და ვარგისიანობას უშუალოდ მაღაზიაში მოხ<br />
ვედრის შემდეგ პერმანენტულად ამოწმებს და<br />
აკონტროლებს,რათადაცულიიყოსშენახვისპი<br />
რობები და პროდუქციის ვადიანობა. მაღაზიებს<br />
კონტროლისმიზნით,ხშირადსტუმრობენთავად<br />
ტოპმენეჯმენტის წევრები, რაც განაპირობებს<br />
მაღაზიაში მომუშავე პერსონალის მუდმივ მო<br />
ბილიზებულობას. შესაბამისად, დღესდღეობით<br />
თითქმის ნულამდეა დაყვანილი პრობლმა, რო<br />
მელიც პროდუქციის ხარისხს, ვარგისიანობასა<br />
დავადიანობსშეეხება.რაც„პოპულის“მიმართ<br />
მომხმარებლის ნდობის მთავარი გარანტია და<br />
რაზეც„პოპულის“ახალიგუნდიმოსვლისპირვე<br />
ლიდღიდანაქტიურადზრუნავსდამუშაობს!<br />
სასიამოვნო სიახლეა „პოპარტ ბარათის“<br />
მფლობელებისთვისაც. 4 მაისიდან „პოპულის“<br />
სასაჩუქრე კატალოგი განახლდა. „პოპარტ ბა<br />
რათის“აქტიურმფლობელებსმაღალიხარისხი<br />
სადათანამედროვესაყოფაცხოვრებოტექნიკის<br />
შერჩევაშეუძლიათ.(მაგ.135ქულისსანაცვლოდ<br />
თქვენსამზარეულოსსასწორსმიიღებთ,175ქუ<br />
ლაზე ტოსტერს, 700 ქულის დაგროვების შემ<br />
თხვევაში კი სამზარეულოს კომბაინს გაჩუქე<br />
ბენ).ნებისმიერკითხვაზეპასუხსმომხმარებელი<br />
„პოპულის“ცხელხაზზემიიღებს2431122<br />
ბარათზედაგროვილიქულებისგამოყენება4მა<br />
ისიდან 6 თვის განმავლობაშია შესაძლებელი.<br />
ამასთან,მაისიდანკიდევ6თვისგანმავლობაში<br />
ძალაშიიქნებაისქულებიც,რომლებიცმომხმა<br />
რებლებმააქამდედააგროვეს.<br />
„პოპულის“ახალიგუნდისკიდევერთიმნიშვნე<br />
ლოვანიინიციატივაა„პოპულის“დაბალისაფა<br />
სოპოლიტიკა.<br />
„პოპული“ პირველი საცალოსავაჭრო მომსახუ<br />
რებისქსელია,რომელიცპირველადიმოხმარე<br />
ბისპროდუქტზემომხმარებელსყველაზედაბალ<br />
ფასებსსთავაზობს.ახალიგუნდისაფასოპოლი<br />
ტიკის შენარჩუნებას აპირებს და მათი წარმო<br />
მადგენლების თქმით, ე.წ. „სამომხმარებლო კა<br />
ლათის“ასორტიმენტისგამრავალფეროვნებასა<br />
დაპროდუქციისჩამონათვალისგაზრდასაცგეგ<br />
მავს.<br />
მენეჯმენტის ახალი სტრატეგიიდან გამომდინა<br />
რე„პოპულმა“წელსორიXLფორმატისმაღაზია<br />
დახურა, ხოლო კიდევ ორის ოპტიმიზაცია განა<br />
ხორციელა. როგორც „პოპულის“ გენერალუ<br />
რი დირექტორი თეოდორა ტიჩერიჩი აცხადებს:<br />
„სხვადასხვა ზომის მაღაზიები განსხვავებული<br />
ტიპის სეგმენტსა და მომხმარებელზეა ორიენ<br />
ტირებული. ჩვენთვის კი მნიშვნელოვანია რომ<br />
„პოპულის“ მაღაზიები იყოს თბილისის ყველა<br />
უბანში, ნებისმიერი ჩვენი მომხმარებლის სახ<br />
ლთან ახლოს. სწორედ ამიტომ, აქცენტი პატა<br />
რა ფორმატის მაღაზიებსა და, ამასთანავე, მათ<br />
სიხშირეზეკეთდება.წლისდასაწყისიდანუკვე3<br />
ახალიმაღაზიაგაიხსნა,დაკიდევსამისგახსნა<br />
იგეგმება. „პოპულის“ ქსელი რეგიონების მასშ<br />
ტაბითაცგაფართოვდება.<br />
რატომუნდააირჩიო„პოპული“?ესარისმაღა<br />
ზია,რომელიცსახლთანყველაზეახლოსაა,პირ<br />
ველადიმოხმარებისპროდუქტზეყველაზედაბა<br />
ლი ფასები აქვს, ზრუნავს პროდუქციის მაღალ<br />
ხარისხზე და ერთგულ მყიდველს ყოველთვის<br />
მრავალფეროვან და საინტერესო საჩუქრებსა<br />
დააქციებსსთავაზობს.
saavtoro sveti<br />
xeli aviwie _ wyals davlev-meTqi<br />
da auditoriidan gamovedi. Cems<br />
kurselebs CaecinaT, radgan icodnen,<br />
leqciaze aRar davbrundebodi.<br />
ase memarTeboda zogjer _ sulis<br />
xuTva da, ki viwevdi xels, viTom<br />
sindisierad, magram ukan usindisod<br />
aRar vbrundebodi. leqtorebic<br />
ukve ar msayvedurobdnen, Tu<br />
maT mravlismetyvel mzeras ar CavTvliT,<br />
da mokled, gamodioda, rom<br />
raRac usityvo SeTanxmebas hqonda<br />
adgili... axlac aseTi utifari<br />
tyuiliT gamovedi leqciidan derefanSi,<br />
mere ezoSic gamovbodialdi<br />
da vxedav, institutis kibesTan<br />
axlos, xis uzurgo skamze cocxebis<br />
gamyidveli kaci Camomjdara da<br />
gaSlil qolgas awvalebs daZabuli<br />
saxiT. dakecva unda da ver axerxebs.<br />
detalurad maxsovs es frTamotexili<br />
qolga, yviTel fonze iasamnebi<br />
iyo ugemovnebod mixatuli.<br />
`mogexmaroT?~ _ qolgaze vaniSneb.<br />
`ara!~ _ gabrazebulia. `arasworad<br />
kecavT!~ _ ar veSvebi. `Cemi colisaa,<br />
wavida da darCa. raRacaze dameWira<br />
xeli da gaiSala~. qolgas<br />
lamis ZaliT varTmev xelidan da<br />
vkecav or wamSi. miRimis. Zalian lamazi<br />
meCveneba. Suaxnis kacia, maRali,<br />
garujuli, daudevrad Cacmuli.<br />
`aq swavlob?~ _ TaviT maniSnebs.<br />
`diax~ _ veubnebi. `me skolac ki ar<br />
damimTavrebia, ar SemeZlo swavla.<br />
magram pianinoze vukravdi. Zalian<br />
miyvars pianino~ _ WuWyian xele-<br />
26 cxeli Sokoladi<br />
cocxebis<br />
gamyidveli<br />
maia sariSvili<br />
bs dahyurebs. `gindaT dagakvrevinoT?~<br />
_ vekiTxebi, vnanob iqve<br />
da mainc ganvagrZob: `institutSi<br />
agiyvanT. 301-e auditoriaSi axla<br />
aravin iqneba, mec xSirad Sevdivar<br />
xolme iq dasakravad~. _ mgonia, rom<br />
ar damTanxmdeba, magram `davai!~ _<br />
micinis da yoCaRad dgeba, samive<br />
`ginda, cocxs<br />
gaCuqeb?~ _ TvalebSi<br />
miyurebs. `ara!~<br />
_ meRimeba. `maSin<br />
imas, im kacs mieci~<br />
_ baton jemalze<br />
meubneba. `kargiT~ _<br />
cocxs varTmev da<br />
dekanatSi Semaqvs.<br />
cocxs da dakecil qolgas xelSi<br />
iRebs da SevdivarT institutSi.<br />
`ui, roiali yofila!~ _ damfrTxali<br />
miyurebs da skamze dajdomas<br />
ver bedavs. `nu geSiniaT, aravin Semova!~<br />
_ vamxneveb da velodebi, rom<br />
raRac saocreba moxdeba, rogorc<br />
filmebSi Tu romanebSi da CamoZon-<br />
Zili kaci genialurad daukravs,<br />
uniWieresi musikosi aRmoCndeba,<br />
Sevuyvardebi, cols gaSordeba Cemi<br />
gulisTvis da aTasi saocari ram...<br />
is ki, orive xelis TiTebs muStebad<br />
kravs, mere mxolod saCvenebel<br />
TiTebs aTavisuflebs tyveobidan<br />
da am ori TiTiT sruli sacodaobis<br />
dakvras iwyebs. suleluri melodia<br />
romeliRac serialidan...<br />
lamis vitiro. am dros kari ixsneba<br />
da auditoriaSi Cemi fakultetis<br />
dekani, jemal kupraSvili Semodis.<br />
`vinaa?~ _ gabrazebas apirebs. `cocxebis<br />
gamyidvelia, ukravs~ _ mSvidad<br />
veubnebi. `vxedav!~ _ cocxebs<br />
xeli daavlo da fexebTan miuyara<br />
patrons. `kidev aTi wuTi, ra... cxovrebaSi<br />
pirvelad ukravs roialze~<br />
_ vexvewebi. `ra geSveleba, Sen?!~<br />
_ batoni jemali keTilad miRimis<br />
da gadis. `daukariT~ _ roialTan<br />
mivaCoCe Cemi skami. `meti araferi<br />
maxsovs, yvelaferi damaviwyda~ _<br />
adgomas apirebs. `igive daukariT~ _<br />
ar veSvebi da isic isev saCvenebeli<br />
TiTebiT ukravs igive melodias, magram<br />
iseTi TavganwirviTa da asmagi<br />
mondomebiT, rom Caxuteba mindeba<br />
da Tavs Zlivs vikaveb. `sariSvili,<br />
gavida aTi wuTi!~ _ batoni jemalis<br />
Tavi SemoZvra karis RriWodan da<br />
isev gaZvra... `ginda, cocxs gaCuqeb?~<br />
_ TvalebSi miyurebs. `ara!~ _<br />
meRimeba. `maSin imas, im kacs mieci~<br />
_ baton jemalze meubneba. `kargiT~<br />
_ cocxs varTmev da dekanatSi Semaqvs.<br />
`iman dagitovaT~ _ veubnebi.<br />
`romel leqciaze unda ijde axla<br />
Sen?~ _ Tbili gabrazebiT mekiTxeba.<br />
me mxrebs viCeCav _ `ar vici!~...
werili londonidan<br />
axali adamiani _ artisti<br />
avtori, foto: marika qoCiaSvili<br />
28 cxeli Sokoladi
werili londonidan<br />
cxeli Sokoladi 29
werili londonidan<br />
`idea, romelic dRes minda sazeimod<br />
warmogidginoT, aseTia: rogor<br />
gavxdeT axali tipis aTeistebi. sxva<br />
sityvebiT rom giTxraT, minda, warmogidginoT<br />
aTeizmis axali versia, pirobiTi<br />
saxelwodebiT _ aTeizmi 2.0~,<br />
_ ase daiwyo Tavisi ocwuTiani gamosvla<br />
2011 wlis ivlisSi, edinburgSi,<br />
ted.komis yovelwliur konferenciaze<br />
alan de botonma, britanelma<br />
filosofosma da axali aTeisturi<br />
msoflmxedvelobis avtorma.<br />
jer SevTanxmdeT, rom ted.komi<br />
ukve wlebia, msoflioSi sruliad<br />
axal mediums qmnis _ dafiqrebisTvis,<br />
diskusiisTvis, informaciis miRebis-<br />
Tvis da SeiZleba zogjer pirovnuli<br />
transformaciisTvisac. ted.komis<br />
konferenciebze xSirad pirvelad<br />
xdeba xolme uaxlesi teqnikuri da<br />
samecniero miRwevebis prezentacia,<br />
zogjer ki imave scenidan sazogadoeba<br />
sruliad gamaognebel da STamagonebel<br />
adamianur istoriebsac ismens.<br />
alan de botoni ted.komis varskvlav<br />
spikerebs Soris erT-erTi<br />
yvelaze popularulia. misi gamosvla<br />
`aTeizmi. 2.0~ vebgverdze atvirTvis<br />
Semdeg 905.830 adamians aqvs nanaxi.<br />
is, rac adamianebs botonis moxsenebaSi<br />
moswonT, gambedaoba da Zveli<br />
Temebis axleburad gaazrebaa. `Zveli<br />
Tema~, am SemTxvevaSi, aTeizmis klasikuri<br />
gansazRvrebaa.<br />
yvelaze axali, rasac alan de botoni<br />
ambobs aris is, rom aTeistebsac<br />
ki SeuZliaT religiis garkveuli<br />
niuansebi sakuTari sekularuli<br />
cxovrebis samsaxurSi Caayenon _ cxovrebis,<br />
romelsac bevri nakli aqvs.<br />
`SeiZleba, viRacisTvis saSinel usindisobas<br />
vambobde, magram, mgoni, araferia<br />
cudi imaSi, Tu religias ra-<br />
Rac ideebsa da midgomebs movparavT.<br />
mere ra, rom religias saerTod arafrad<br />
vagdebT, mainc SegviZlia misi<br />
saukeTeso niuansebi aviRoT da gavmiqsoT.<br />
CemTvis `aTeizmi 2.0~ zustad<br />
esaa _ sruliad gacnobierebuli da<br />
mzakvruli gza sxvadasxva religiis<br />
gasacnobad da kiTxvis dasasmelad:<br />
`aqedan risi gamoyeneba SegviZlia?!~<br />
alan de botonma am kiTxvaze pasuxi<br />
30 cxeli Sokoladi<br />
ukve icis. is fiqrobs, rom yvelaze<br />
mniSvnelovani sfero, romelic SeiZleba<br />
Zireulad Seicvalos religias-<br />
Tan `gamiqsviT~, ganaTlebaa.<br />
ganaTleba sekularuli msoflios<br />
fundamentia. esaa is, raSic didi<br />
fuli ideba; rac Tanamedrove, moazrovne<br />
adamianebis azriT, ara<br />
marto Zalian saWiro komerciul<br />
da industriul unarebs gviviTarebs<br />
moqalaqeebs, aramed ukeTes<br />
pirovnebebadac gvaqcevs. Tumca,<br />
dRes ukve Riad da sruliad sxvadasxva<br />
mediumiT, msjeloben imaze,<br />
rom Tanamedrove ganaTlebis siste-<br />
`idea, romelic<br />
dRes minda<br />
sazeimod<br />
warmogidginoT,<br />
aseTia: rogor<br />
gavxdeT axali<br />
tipis aTeistebi.<br />
sxva sityvebiT rom<br />
giTxraT, minda,<br />
warmogidginoT<br />
aTeizmis axali<br />
versia, pirobiTi<br />
saxelwodebiT _<br />
aTeizmi 2.0~<br />
ma CixSia. is veRar pasuxobs drois<br />
moTxovnebs. aRar SeuZlia, axali<br />
saukunis adamianebs misces im saxis<br />
ganaTleba, rac axal gamowvevebs gadagvalaxinebs.<br />
alan de botoni ambobs, rom ganaTlebis<br />
lpobaSeparuli sistemis<br />
mkurnaloba religiidan moparuli<br />
xerxebiT SeiZleba.<br />
`rom mixvideT romelime yvelaze<br />
prestiJul universitetSi, vTqvaT,<br />
harvardSi, an oqsfordSi, anda kembrijSi<br />
da uTxraT: `movedi imitom,<br />
rom veZeb zneobas, nugeSs, mfarvelobas.<br />
minda viswavlo, rogor vicxovro.<br />
ras getyvian? ras da sagi-<br />
JeTSi gagamweseben. Cveni saukeTeso<br />
institutebi am yvelafris mosacemad<br />
ar Seqmnilan. ratom? imitom, rom<br />
umaRles saswavleblebSi ar fiqroben,<br />
rom Cven es yvelaferi gvaklia.<br />
Cven maTTvis zrdasruli adamianebi<br />
varT da erTaderTi, rac gvWirdeba,<br />
informaciaa. informacia, monacemebi<br />
da ara daxmareba~.<br />
`rogori SeiZleba iyos skola,<br />
romelSic gaswavlian cxovrebas?~ _<br />
alan de botonma axali tipis saswavleblis<br />
Seqmnaze fiqri zustad am ki-<br />
TxviT daiwyo. Sedegad, ukve meoTxe<br />
welia, londonSi gaxsnilia skola,<br />
sadac zrdasrul adamianebs _ samsaxurianebs,<br />
Svilianebs, gayrilebs,<br />
Tu Sinaberebs exmarebian pasuxis<br />
moZebnaSi kiTxvaze _ rogor vicxovro?<br />
skolis dasaarseblad winaswari<br />
kvlevis Catareba alan de botonma<br />
2007 wels daiwyo _ fotograf<br />
martin parTan, mweral tom hogkinsonTan<br />
da sxva megobar mwerlebTan,<br />
akademikosebTan, biznesmenebTan da<br />
artistebTan erTad. Cemi respondenti,<br />
karolin brimeri am procesSi Tavidanve<br />
iyo CarTuli. amitom Sexvedrisas<br />
skolis koncefciaze didxans<br />
vesaubre. yvelaze arsebiTad misi es<br />
Sefaseba meCvena: `Cven vaswavliT adamianebs,<br />
rogor hqondeT sisxlsavse<br />
cxovreba, rogor daixarjon bolomde.<br />
Cven ar gvainteresebs didi moazrovneebisa<br />
da maTi didi ideebis istoria<br />
da am istoriebis gazepireba,<br />
gvinda, adamianebs vaswavloT, rogor<br />
moargon sakuTar yoveldRiurobas<br />
es didi ideebi~.<br />
_ anu, aq sxvadasxva filosofiuri<br />
naazrevis utilitaruli gamoyeneba<br />
xdeba, ara?<br />
_ asea. umaRles saswavleblebSi<br />
gaswavlian bevr saintereso rames,<br />
magram ara, magaliTad, imas, rogor<br />
giyvardes ufro Zlier, rogor iyo<br />
ukeTesi mSobeli, rogor Secvalo<br />
Seni garemo.<br />
_ SeiZleba viRacam ifiqros, rom es<br />
Zalian paTetikuri da bundovani miznebia,<br />
roca saubaria skolaze.<br />
_ SeiZleba, magram Cveni mizani<br />
marTlac esaa. kviridan kviramde
alan de botoni<br />
`cxovrebis skolaSi~ `qadagebaze~<br />
SeiZleba, Sedegs verc vamCnevde,<br />
magram Tavdajereba aSkarad memateba<br />
xolme, roca vTqvaT, erTi<br />
wlis Semdeg brundeba romelime<br />
Cveni yofili moswavle da gveubneba,<br />
_ iciT, ramdeni xania, mindoda<br />
Semovla da madlobis Tqma.<br />
Zalian dabneuli viyavi TqvenTan<br />
rom movedi, magram aqedan wasvlis<br />
mere yvelaferi Seicvala. zustad<br />
aqedan gasvlis Semdeg daiwyo procesi…<br />
_ am dros vfiqrob xolme,<br />
rom yvelas cxovrebaSi dgeba dro,<br />
roca sul patara daxmarebac ki,<br />
sul mciredi, swori rCevac ki, gadaarCens.<br />
Cven marto amas vakeTebT:<br />
klasi warmatebulia, Tu adamiani<br />
Senobidan dafiqrebuli gava. aq ar<br />
gvaqvs mza receptebi, adamianebs<br />
ubralod biZgs vaZlevT~.<br />
kerolini meubneba, rom erTwliani<br />
kvlevis dros didi sifrxiliT arCevdnen<br />
Sesaferis Senobas. undodaT,<br />
iseTi raioni SeerCiaT, romelic Ta-<br />
visi istoriiT skolis daniSnulebasa<br />
da faseulobebs kidev ufro gamohkveTda.<br />
The School of Life londonis centr-<br />
Si, blumsberize dasaxlda. raionSi,<br />
romlis SuagulSic British Museum-ia<br />
ganTavsebuli da aranakleb momxibvlelia<br />
imiTac, rom iq, meoce saukunis<br />
dasawyisSi cxovrobda da swavlobda<br />
artistebis, mwerlebis da filosofosebis<br />
mTeli armia. `blumbseris<br />
jgufi~ _ ase erqva maT gaerTianebas,<br />
romelSic erT-erTi gamorCeuli<br />
wevri virjinia vulfi iyo. iqauroba<br />
axlac inteleqtualur sivrced<br />
iTvleba kolejebiT, muzeumebiT,<br />
biblioTekebiT da wignis maRaziebiT.<br />
swored am Zveli londonuri fasadebis<br />
miRma, 2008 wlidan moyolebuli,<br />
oci wlis gogo-biWebsac da 45 wlis<br />
profesionalebsac, yovel SabaT-kviras<br />
sam-sam saaTian gakveTilebs utareben<br />
im sferoSi, romelsac TviTon<br />
airCeven.<br />
werili londonidan<br />
klasi _ `wirva~<br />
skolaSi mec `davbrundi~<br />
skolaSi mec `davbrundi~. erT<br />
Cveulebriv, londonur, wvimian dilas,<br />
Cemi zurgCanTa movikide, zurg-<br />
CanTaSi vaSli da bloknoti Cavide,<br />
xelSi wigni daviWire, yurebSi sasiamovno<br />
musika gavirWve (qolga ar<br />
maqvs) da londoneli moswavlesaviT,<br />
skolisaken gaveSure.<br />
metros gaCereba `iustonidan~ ramdenime<br />
wuTi fexiT unda viaro. telefonSi<br />
rukas Cavyureb da skolisken<br />
gzas mivikvlev. raRac didis molodini<br />
maqvs, imdenad rom, roca ruka<br />
miCvenebs, rom daniSnulebis adgils<br />
mivaRwie, erT xans gaSeSebuli vdgavar,<br />
aqeT-iqiT viyurebi da vcdilob<br />
`cxovrebis skola (!)~ davinaxo.<br />
`cxovrebis skola~ erTi patara,<br />
vitrinebiani wignis maRaziasaviT yofila.<br />
SuSis karze weria _ Ideas to live<br />
by (ideebi, romliTac unda icxovro).<br />
Tu am warweras yuradRebas miaqcev,<br />
aqedanve mixvdebi, rom `cota sxva-<br />
cxeli Sokoladi 31
werili londonidan<br />
gan~ xar. Tu ar miaqcev da, CaTvale,<br />
Cveulebriv wignis maRaziaSi aRmoCndi,<br />
ufro sworad, superTanamedrove<br />
wignis maRaziaSi. interieric aseTia<br />
_ ekologiurad sufTa, minimalisturi<br />
_ farTo oTaxSi aqa-iq Camdgari<br />
didi xeebis totebiT. SegiZlia, aar-<br />
Cio wignebi da mere, iqve gadaaTvaliero<br />
_ barSi, Tan axlad gawuruli<br />
forToxlis wveni miayolo.<br />
Tu jer kidev Cveulebriv, Tanamedrove<br />
wignis maRaziaSi ggonia Tavi,<br />
aba, am warweras Sexede wignis Taroze<br />
_ Self-help books (pirdapiri TargmaniT<br />
`TviTdamxmare wignebi~ _ m.q.) _ umal<br />
daibnevi. roca saTaurebs gadaxedav,<br />
SeiZleba moswrebuli britanuli xumroba<br />
gegonos: `rogor vipovoT kargi<br />
samsaxuri~, `rogor ar gavgiJdeT~,<br />
`rogor vinerviuloT naklebi fulze~,<br />
`rogor gadavrCeT cifrul samyaroSi~<br />
da aseve _ alan de botonis<br />
naSromi _ `rogor vifiqroT ufro<br />
meti seqsze~.<br />
arada, alan de botons xumroba ki<br />
uyvars, magram `TviTdamxmare wignebis~<br />
ideaze roca msjelobs, absoluturad<br />
seriozulia. `rogorc wesi, es<br />
`TviTdamxmare wignebi~ saSineli ramea.<br />
vardisferi ydebi aqvT da umal<br />
bednierebis mopovebas, umal didi<br />
fulis Sovnas gpirdebian. `cxovrebis<br />
skolaSi~ aseTi wignebi ar gvaqvs,<br />
magram gvgonia, rom Zalian magaria,<br />
roca wigns SeuZlia cxovrebis gzis<br />
gakvlevaSi dagexmaros. aseT wignebze<br />
roca vfiqrob, platoni, seneka, monteni,<br />
nicSe maxsendeba. maTi wignebic<br />
`TviTdamxmarea~, ubralod _ kargi~.<br />
radgan jer isev wignis maRaziaSi<br />
vtrialebT, modi, biblioTerapiis<br />
ganyofilebaSi SevixedoT (es Tqvenc<br />
SegiZliaT, skolis vebgverdze). `cxovrebis<br />
skolaSi~ gveubnebian: `erT<br />
dros sakmaod advili iyo, gepova wigni,<br />
romelic siamovnebas moganiWebda.<br />
dRes ki, roca yovel 30 wamSi axal<br />
wigns gamoscemen, 163 sicocxle mainc<br />
dagWirdebaT yvela im wignis wasaki-<br />
Txad, romelic Amazon-ze iyideba.<br />
swored amitom, `cxovrebis skola~<br />
bilbioTerapiis serviss gTavazobT:<br />
SesaniSnavi gza imisTvis, rom aRmoa-<br />
32 cxeli Sokoladi<br />
CinoT literatura, romelsac Tqveni<br />
cxovrebis Secvla SeuZlia~.<br />
rogorc wesi, biblioTerapevti<br />
TiToeul `pacients~ saqmian kiTxvebs<br />
usvams kiTxvis Cvevebisa da cxovrebiseuli<br />
problemebis Sesaxeb da<br />
mxolod amis Semdeg wers receptebs.<br />
Tumca, onlain, skolis vebgverdze,<br />
ramdenime zogadi receptic devs. magaliTad,<br />
kiTxviTi Terapia adamianebisTvis,<br />
romlebic miatoves. recepti<br />
ase iwyeba:<br />
`gamowerili kiTxva. diagnozi _<br />
gulgatexiloba. dozireba _ miiReT<br />
nazad da mozomilad (Prescribed Rea-<br />
`ar arsebobs<br />
martivi da<br />
winaswar SefuTuli<br />
pasuxebi, romlebsac<br />
salxSi gagatanT~,<br />
_ gviTxra<br />
dasawyisSive<br />
hugom da asec iyo.<br />
kiTxvaze _ rogor<br />
vipovoT sasurveli<br />
samsaxuri,<br />
pasuxi _ iloceT<br />
da mogecemaT _<br />
ar yofila.<br />
ding. Ailment For broken-hearted; Dosage<br />
_ Apply gently and with care)~. da Semdeg<br />
mosdevs im wignebis CamonaTvali,<br />
romlebic gatexil guls amTelebs.<br />
`cxovrebis skolaSi~ danergili am<br />
novaciiT, gazeTi `gardianic~ dainteresda.<br />
SarSan, Semodgomaze, `gardianis~<br />
redaqciam Tavisi eqvsi Jurnalisti<br />
gagzavna biblioTerapiaze<br />
imis dasadgenad, amarTlebda Tu ara<br />
es wamowyeba. Semdeg eqvsivem `gardianisTvis~<br />
sakuTari STabeWdilebebi<br />
dawera...<br />
jer kidev wignis maRaziaSi borialisas<br />
mec Sevxvdi ramdenime londonels,<br />
romelic biblioTerapevtis<br />
seansze ewereboda. es adamianebi<br />
ixdidnen 70 funt sterlings imis-<br />
Tvis, rom wignis Zala sirTuleebis<br />
gadasalaxad gamoeyenebinaT (70 funti<br />
sterlingiT londonSi, sazogadoebrivi<br />
transportiT imgzavreb or<br />
kviras, 2-jer iyidi supermarketSi<br />
sursaT-sanovages, anda dalev 7 koqteils<br />
barSi).<br />
rogor, rogor da rogor...<br />
`rogor iyo sakuTar TavSi darwmunebuli~,<br />
`rogor gaxde ukeTesi megobari~,<br />
`rogor Seegebo sikvdils~,<br />
`rogor ipovo sasurveli samsaxuri~<br />
da a.S. _ `cxovrebis skolaSi~ sul 19<br />
dasaxelebis klasi aqvT.<br />
didi awon-dawonvis Semdeg, gadavwyvite,<br />
davswrebodi klass samsaxuris<br />
Sovnis Sesaxeb. es klasi, albaT,<br />
imitom avarCie, rom aqtualuri Temaa<br />
da arc iseTi `caSi gatyorcnili~,<br />
rogorc magaliTad _ `rogor<br />
viyoT kreatiulebi~.<br />
Cemi varaudi, rom xelmocaruli,<br />
galoTebuli da depresiuli adamianebis<br />
jgufi damxvdeboda klasSi, ar<br />
gamarTlda. arada, vfiqrobdi, gakve-<br />
Tilze sasowarkveTili adamianebi<br />
movidodnen, romlebic ukanasknel 20<br />
funts ixdidnen xelis kankaliT, im<br />
imediT, rom Semdeg sasurvel samsaxurs<br />
iSovnidnen.<br />
vestibiulSi mSvidi da seriozuli<br />
saxeebiT, daaxloebiT 30 wlis londonelebi<br />
damxvdnen. zogi TavisTvis<br />
ijda, yavas da namcxvars Seeqceoda<br />
da eloda klasis dawyebas, zogs ukve<br />
gaeba dialogi. kuTxeSi, ganmartoebiT,<br />
30-iode wlis simpatiuri avstralieli<br />
biWi idga.<br />
_ ra gqvia?<br />
_ stefani. Sen?<br />
_ me, marika.<br />
_ samsaxurs eZeb? _ mravalmniSvnelovnad<br />
gavuRime.<br />
_ raRac JurnalSi wavikiTxe, rom<br />
aseTi skola gvqonia londonSi. mere<br />
vebgverdi davaTvaliere da mivxvdi,<br />
rom zustad im kiTxvebs wamoweven<br />
am klasSi, romelTac xSirad vusvam<br />
xolme sakuTar Tavs karierasTan<br />
dakavSirebiT. ratomac ara-meTqi,<br />
vifiqre. ai, vilaparakebT dRes Cven-
Cven Tavze da iqneb, es damexmaros pasuxebis<br />
povnaSi.<br />
Cveni maswavlebelic gamoCnda, mgoni<br />
Cemxela, an sulac _ Cemze umcrosi;<br />
maswavlebeli hugo, romelmac klasSi<br />
Sesvlamde Camogviara yvelas, gagvecno<br />
da mosvlis mizezebi gvkiTxa. mec<br />
momiaxlovda. icis, rom Jurnalisti<br />
var.<br />
_ marika?<br />
_ diax! (vuRimi)<br />
_ kmayofili xar Seni samsaxuriT?<br />
(miRimis).<br />
_ ies, _ vpasuxob, _ Zalian miyvars<br />
Cemi saqme, Tumca xandaxan bevrs vnerviulob,<br />
anu zedmetad bevrs.<br />
gamiRima da miTxra, rom dRes amazec<br />
vilaparakebT.<br />
saklaso oTaxis TeTr kedlebze<br />
msxvili fanqrebiT yvelaferi is xatia,<br />
rac saxlSi simyudroves qmnis:<br />
wignebiT savse Taroebi, sakidze _<br />
palto, gasaSrobad tansacmelmifenili<br />
radiatori, fotoaparati, velosipedebi…<br />
`ar arsebobs martivi da winaswar<br />
SefuTuli pasuxebi, romlebsac<br />
salxSi gagatanT da romelic sxvas<br />
aravis aqvs~, _ gviTxra dasawyisSive<br />
hugom da asec iyo. kiTxvaze _ rogor<br />
vipovoT sasurveli samsaxuri, pasuxi<br />
_ iloceT da mogecemaT _ ar yofila.<br />
`cxovrebis skolaSi~ piriqiT, ki-<br />
Txvebs aqeT gvisvamen, Tumca sul<br />
sxva kuTxiT, ise rom Cven problemebs,<br />
dilemebs sul sxva perspeqtividan<br />
SevxedoT da kreatiul pasuxebamde<br />
Tavad mivideT.<br />
piradi warsuli, ojaxi da ganaTleba<br />
_ es is sami aspeqtia, romelTac<br />
yvelaze didi gavlena SeiZleba hqondes<br />
samsaxuris povnisas, _ gveubneba<br />
hugo da agrZelebs: `adamianebi xSirad<br />
im saqmes irCeven, rasac maTi mSoblebi<br />
akeTebdnen. xom ar gaiZules an<br />
wagaxalises, rom es saqme agerCiaT?<br />
ifiqreT ojaxis gavlenebze. ra gzebi<br />
arsebobs, Tqveni azriT, rom am gavlenebisgan<br />
Tavi daaRwioT da saer-<br />
Todac, gindaT ki Tavis daRweva? rac<br />
werili londonidan<br />
Seexeba ganaTlebas, ra molodinebi<br />
gqondaT da ra mimarTulebiT wavida<br />
Tqveni ganaTleba? namdvilad Tqven<br />
iRebdiT gadawyvetilebebs? axla<br />
rom gqondeT arCevanis SesaZlebloba,<br />
imaves airCevdiT?~ _ am kiTxvebis<br />
dasmis Semdeg, cxovrebaSi pirvelad<br />
davfiqrdi Cems personalur gavlenebze.<br />
mivxvdi, rom bebiaCemi cota<br />
metad Zlieri rom yofiliyo, axla<br />
am statiis weris magivrad, an inglisuris<br />
maswavlebeli viqnebodi, an<br />
diplomati. albaT, imitomac msiamovnebs,<br />
rasac vakeTeb, rom bebiis gavlenis<br />
gareSe avirCie profesiebi da<br />
niSnebic `Cawyobis~ gareSe miviRe.<br />
pirvel kiTxvebs da pirvel fiqrebs<br />
pirveli davaleba mosdevs. saku-<br />
Tari gadawyvetilebebis da arCevanis<br />
rukas vakeTebT _ unda movniSnoT<br />
Cven-Cven rukebze is etapebi, roca<br />
winaRobebi gadavlaxeT, an piriqiT _<br />
davmarcxdiT. Semdeg, gverdiT mjdom<br />
studentebs vuyvebiT sakuTar rukaze<br />
moniSnuli biografiuli epizo
werili londonidan<br />
debis Sesaxeb. Cem gverdiT mjdomi<br />
jo furclebze Rrublebs xatavs da<br />
isrebiT erTmaneTs ukavSirebs. zogi<br />
burTebs xatavs da SigniT raRacebs<br />
iniSnavs.<br />
vlaparakobT fulze, faseulobebze,<br />
miznebze, niWze. vakeTebT<br />
Cven-Cven ierarqiul kibes, romlis<br />
safexurebzec mniSvnelobis mixedviT<br />
vuCenT adgils TiToeul zemoT<br />
CamoTvlil faqtors _ mgoni, bevri<br />
Cvengani im dRes pirvelad ukirkitebs<br />
sakuTar miznebsa da faseulobebs<br />
da nomravs cxovrebiseul prioritetebs.<br />
mesame etapi yvelaze sainteresoa<br />
_ unda aRvweroT Cveni `mravlobi-<br />
Ti meebi~, anu warmosaxvas bolomde<br />
mivceT gasaqani da warmovidginoT<br />
sakuTari Tavi sxvadasxvagvar ampluasa<br />
da rolebSi _ rogori da rogori<br />
viqnebodiT, erTi ki ara, erTdroulad<br />
ramdenime `me~ rom gvqondes. fiqrs<br />
ori kiTxva gviiolebs:<br />
1. ra axal saqmeebs wamoiwyebdiT<br />
axlad aRmoCenili `mesTvis~?<br />
2. rogori adamiani gnebavT, rom<br />
iyos Tqveni axali `me~?<br />
da mere rCeva: `gaacnobiereT, ra<br />
momxibvlelia `mravlobiTi mes~ idea.<br />
daaRwieT Tavi Tqvens socialur zonebs;<br />
gadauxvieT mTavari gzidan; kmara<br />
fiqri _ imoqmedeT!~<br />
vimoqmede da Sevqmeni xuTi axali<br />
`me~ yvelafris gaTvaliswinebiT: vin<br />
viqnebodi, sad vicxovrebdi; sad vimuSavebdi;<br />
rogor sazogadoebaSi mesiamovneboda<br />
drois gatareba.<br />
da ai, me Cemi axali xuTi pirovnebiT:<br />
marika _ mxatvari;<br />
marika _ mwerali;<br />
marika _ balerina;<br />
marika _ socialuri muSaki;<br />
marika _ programisti.<br />
gakveTilidan erTi Tvis Semdeg,<br />
gogonam, romelic CemTan erTad<br />
eswreboda hugos klass, 25 wlis semma,<br />
imeili momwera:<br />
`praqtikuli savarjiSoebi Zalian<br />
damexmara. pirvelad gamovkveTe is<br />
faqtorebi, romelTac Cemze, Turme,<br />
arnaxuli gavlena mouxdenia. Tundac<br />
34 cxeli Sokoladi<br />
is rad Rirda, menaxa, ramdeni gza<br />
SemeZlo, amerCia cxovrebaSi; `paraleluri<br />
interesebis~, `paraleluri<br />
proeqtebis~ idea namdvilad Rirs<br />
sacdelad. principSi, me ukve vcade<br />
_ axla vcekvav (adre msgavs SeTavazebas<br />
araviTar SemTxvevaSi ar mivi-<br />
Rebdi), vwer statias erTi axalbeda<br />
mediakompaniisTvis, romelic Cemma<br />
megobarma gaxsna. mokled, erTi winadadebiT<br />
SemiZlia, giTxra, ra daskvnamdec<br />
mivedi: `sjobia, imoqmedo da<br />
mere gansajo sakuTari namoqmedari,<br />
vidre, mudmiv gansjaSi iyo da<br />
gulxeldakrefili ijde~.<br />
sems konkretuli molodini ar<br />
`klasebi,<br />
qadagebebi,<br />
sadilebi~, _<br />
amaze dgas<br />
`cxovrebis skola~.<br />
saganmanaTleblo<br />
procesi imdenad<br />
Tanamedroved<br />
midis, rom rTulia,<br />
maTSi religiuri<br />
sawyisebi amoicno.<br />
arada, es yvelaferi<br />
alan de botonis<br />
`usindiso<br />
qurdobis~<br />
Sedegia.<br />
hqonda, roca `cxovrebis skolaSi~<br />
mivida. arc ganaTlebis miRebas moeloda<br />
da arc imas, rom uecrad idealur<br />
samsaxurs ipovnida. ubralod,<br />
gaxsnili gonebiT da erTi sruliad<br />
realisturi surviliT movida _ saki-<br />
Txze, romelzec didi xania, fiqrobs,<br />
saxlSi dabrunebis mere gansxvavebuli<br />
azri unda hqonoda. asec moxda.<br />
rogorc vxvdebi, semi axla `mravlobiTi<br />
me~-s principiT cxovrobs…<br />
`cxovrebis skolaSi~ maswavleblebs<br />
da spikerebs gadamwyveti roli aqvT,<br />
amitom maT dakvirvebiT da sifrTxiliT<br />
arCeven. imisTvis, rom am skolis<br />
pedagogi gaxde, aucilebeli moTxovnaa,<br />
dargis eqsperti iyo. ufro mniSvnelovania<br />
_ xangrZlivi da mravalferovani<br />
cxovrebiseuli gamocdileba<br />
da unari, gesmodes sxva adamianebis<br />
saWiroebebi. magaliTad, mwerali,<br />
maswavlebeli da Jurnalisti, `sandei<br />
Taimsis~ mier 100 saukeTeso blogers<br />
Soris dasaxelebuli doqtori, mark<br />
vernoni `cxovrebis skolaSi~ `siyvarulis<br />
klass~ aswavlis studentebs.<br />
is Teologiis specialistia, mravalmxrivi<br />
interesebiT gamoirCeva da Tavis<br />
publikaciebSi mudam utrialebs<br />
kiTxvas _ rogor unda vicxovroT.<br />
agvistoSi, magnumeli fotografi,<br />
martin pari studentebs Zvel zRvispira<br />
qalaq folqstouns `aRmoaCeninebs~<br />
da samdRian fototreningebs<br />
`cxovrebis skolis~ studentebs Tavis<br />
sayvarel sastumroSi Cautarebs.<br />
me, kreatiulobis maswavlebels<br />
Sevxvdi, maikl atavars. sayurianma,<br />
tilosCanTianma, Suaxnis, momxibvlelma<br />
maiklma Sexvedra muzeumSi,<br />
TeiT briTanSi daminiSna. Sexvedramde,<br />
misi wigni `kreatiulobis 12 wesi~<br />
wavikiTxe, amitom ufro kreatiulad<br />
mivudeqi maikls. muzeumis baRSi didxans<br />
visaubreT SemoqmedebiTobaze,<br />
miambo Tavis gamocdilebaze, mkiTxa<br />
Cemzec. `cxovrebis skolaSi~ maikli<br />
erTi wlis win `gamoiZaxes~, roca<br />
misi wigni `rogor viyo artisti~<br />
waikiTxes. mas Semdeg, maikli iq kreatiulobis<br />
or klass, erTs 3 saaTians<br />
da meores ki _ erTdRians uZRveba.<br />
is adamianebs aswavlis, rogor aRmoaCinon<br />
sakuTar TavSi SemoqmedebiTi<br />
niWi, maSin, roca tvini gadaRlilia,<br />
TviTSefaseba _ nuli.<br />
`kreatiuloba isaa, rac mocemul<br />
dros, mocemul sivrceSi SeiZleba<br />
dagemarTos. kreatiuloba ar mova<br />
gamiznul dros, roca vTqvaT, saxlSi<br />
waxval da kompiuters miujdebi. es<br />
isaa, rac aq, am wuTas, klasSi dagemarTeba.<br />
kreatiuloba talRasaviTaa<br />
da Cems wignSic laparakia kreatiulobaze,<br />
rogorc procesze da ara<br />
rogorc produqtze~, _ miTxra mai-
klma da isic daamata, rom zogjer<br />
studentebs or saaTSic ki amCnevs<br />
cvlilebas midgomebsa da SexedulebebSi.<br />
cxovrebiseuli gamowvevebis mimarT<br />
kreatiuli midgoma am skolis<br />
fundamentia. metic, Tanamedrove<br />
moazrovneebi kreatiulobas miiCneven<br />
CixSiSesuli ganaTlebis sistemis<br />
mTavar `mkurnalad~. amitom maikl<br />
atavaris mosazreba, rom adamiani<br />
unda iyos artisti _ rom adamiani<br />
artistulad (Tavisufalisa da kreatiulis<br />
mniSvnelobiT) unda miudges<br />
riskebsa da winaRobebs `cxovrebis<br />
skolis~ koncefciaSi erTi erTze<br />
jdeba.<br />
`marto am skolaSi ki ara, yvelgan,<br />
Tundac biznes seqtorSi, rom aswavlidnen<br />
adamianebs imas, Tu rogor<br />
gaxdnen artistebi; yvelas rom See-<br />
Zlos, gamovides dadgenili CarCoebidan<br />
da dReSi xuTi wuTiT mainc iqces<br />
artistad, damijere, es uamrav bizne-<br />
sorganizacias Zirfesvianad Secvlida~,<br />
_ mimeorebs maikli da dasZens,<br />
rom zustad msgavsi midgomis danergvas<br />
isurvebda zogadad _ ganaTlebis<br />
sistemaSi.<br />
`klasebi, qadagebebi, sadilebi~, _<br />
am sam instrumentze dgas `cxovrebis<br />
skola~. TiToeuli mimarTulebiT<br />
saganmanaTleblo procesi imdenad<br />
Tanamedroved da kreatiulad midis,<br />
rom rTulia, maTSi religiuri sawyisebi<br />
amoicno. arada, es yvelaferi<br />
alan de botonis `usindiso qurdobis~<br />
Sedegia _ mociqulTa qadagebebis<br />
gaziarebaze, gulis gadaxsnaze<br />
dafuZnebuli sufrebis idea xom man<br />
sxvadasxva religiebs mohpara da im<br />
`xvrelebis~ amosavsebad gamoiyena,<br />
romlebic aTeistur Tu sekularul<br />
cxovrebas mravlad aqvs.<br />
meoce saukunis bolosken cxovrebas<br />
fsiqologebi gaswavlidnen _<br />
pasuxismgeblobas Sens nacvlad Ti-<br />
Tqos isini iRebdnen, Cven maTze mi-<br />
werili londonidan<br />
kreatiulobis pedagogi<br />
maikl atavari<br />
jaWvulebi vxvdebodiT da, mudmivad<br />
dabneulebs, klasikuri ganaTlebis<br />
sistemiT daRdasmulebs, verc ki<br />
warmogvedgina, rogor Segvecvala<br />
sakuTari cxovreba maT gareSe. `cxovrebis<br />
skolaSi~ ki mivxvdi imas, rom<br />
sakuTari Tavis fsiqologobas aswavlian<br />
adamianebs. pasuxismgeblobis<br />
tvirTad ki ara, upiratesobad aRqmas<br />
aCveven.<br />
`zustad asea,~ _ meTanxmeba maikli<br />
_ `bevr sxvadasxva klass rom daeswro<br />
`cxovrebis skolaSi~, resursebis<br />
sakuTar, Sinagan `biblioTekas~<br />
`aiSeneb~, romelic mxolod Senzea<br />
morgebuli da romelsac yovelTvis<br />
gamoiyeneb, roca gagiWirdeba. Tumca,<br />
aq koleqtiuri gaziarebis ideac<br />
momwons. gaiazreb imas, rom `cxovrebis<br />
gzaze gadebuli martosuli mogzauri~<br />
ar xar, rom SensaviT bevrs<br />
Wirdeba nugeSi da daxmareba am samyaroSi.<br />
es Zalian mniSvnelovani SegrZnebaa<br />
Cven droSi~.<br />
cxeli Sokoladi 35
istoria<br />
reqtori<br />
avtori maSo samadaSvili<br />
foto: levan xerxeuliZe, sergi barisaSvili, <strong>gigi</strong> TevzaZis piradi arqivi<br />
36 cxeli Sokoladi
istoria<br />
cxeli Sokoladi 37
istoria<br />
`salami, batono <strong>gigi</strong>! did xans vfiqrobdi,<br />
momewera Tu ara, bolos mainc<br />
gadavwyvite. vswavlob ilias universitetSi,<br />
samarTlis fakultetze. Cemi<br />
erT-erTi leqtori mudmivad agdebiT<br />
laparakobs marTlmadideblobaze,<br />
arada, me morwmune qristiani var da<br />
amas pirad Seuracxyofad viReb. Tuki,<br />
getyviT mis vinaobas, SeZlebT am problemis<br />
gadaWras? Tu SemiZlia, me<br />
TviTon vuTxra rame? didi madloba<br />
winaswar, Tuki am werils waikiTxavT~.<br />
`Tqven gaqvT erTi axali werili~, _<br />
reqtori <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> Tavis uzarmazar<br />
da mudmivad areul kabinetSi zis,<br />
roca kompiuteris ekranze patara<br />
fanjara inTeba.<br />
pasuxs 15 wuTis Semdeg gzavnis: `ra<br />
Tqma unda, SegiZliaT, uTxraT. mere<br />
momwereT, ra Sedegi iqneba~, _ wers<br />
reqtori student eTuna vaSakiZes.<br />
eTuna vaSakiZe me var. eleqtronuli<br />
fostis axali angariSi, gamogonili<br />
saxeliTa da gvariT, mas Semdeg Sevqmeni,<br />
rac erT-erTi Sexvedris dros <strong>gigi</strong><br />
<strong>TevzaZe</strong>m miTxra, rom studentebis<br />
imeilebs upasuxod arasdros tovebs.<br />
reqtoris imeilis misamarTi iliaunis<br />
vebgverdze vipove.<br />
profesor <strong>gigi</strong> TevzaZis samuSao<br />
oTaxi, yofili ucxo enebis institutis<br />
SenobaSi, meore sarTulzea.<br />
kabineti did biblioTekasac hgavs,<br />
friadosani moswavlis oTaxsac da<br />
Tavgadasavlebis moyvaruli mogzauris<br />
kuTxesac. SesvlisTanave TvalSi<br />
mogxvdebaT marcxena kuTxeSi mdgari,<br />
grZeli magida, romelzec aTobiT damtverili<br />
wigni da ucxouri universitetebis<br />
sainformacio bukletebi<br />
devs. wignebs Tvals vavleb: `alpur<br />
mcenareTa ekologia~, `mcire omi,<br />
romelmac msoflio SeZra~, tatiana<br />
tolstaia _ `moTxrobebis krebuli~,<br />
giga zedania _ `sekularizacia/konceptebi<br />
da konteqsti~. TviTon Svidi<br />
wignis avtoria _ `wera xom nevrozebisgan<br />
gaTavisuflebis saukeTeso sa-<br />
Sualebaa~. gamocemebs _ `ganjadoeba~,<br />
`aq da yvelgan~ da `Zalauflebis simulacia~<br />
_ 2010 wels misi bolo wigni<br />
`ucnobi wignebis~ ortomeuli mohyva.<br />
masSi, <strong>gigi</strong>s mier gamogonil wignebze<br />
38 cxeli Sokoladi<br />
misive recenziebia gaerTianebuli.<br />
erTi tomi qarTveli mkiTxvelisTvisaa,<br />
meore _ ucxoeli. orive tomSi<br />
recenziebic da wignebic erTmaneTs<br />
hgavs, magram, amave dros, gansxvavdeba<br />
erTmaneTisagan _ iseve rogorc,<br />
<strong>gigi</strong>s azriT, erTmaneTisagan gansxvavdeba<br />
qarTveli da ucxoeli mkiTxveli.<br />
ambobs, rom es `ucnobi wignebi~ snoburi<br />
literaturaa, radgan ganaTlebulobisa<br />
da kargi iumoris pretenzia<br />
aqvs. `am wignebiT vambob, rom orive<br />
maqvs, _ ambobs RimiliT, _ saerTod,<br />
rTuli eniT vwer, rac Cems wignebs<br />
elitisturs xdis. zustad vici, roca<br />
Cemi wigni gamodis, sul aTi kaci ki-<br />
Txulobs xolme, Semdeg ki auditoria<br />
izrdeba. radgan wlebis mere ufro<br />
saintereso eCvenebaT Cemi teqstebi,<br />
ese igi, Rirebul sakiTxavs vwer~.<br />
TviTon swrafi mkiTxvelia. `qindl-<br />
Si~ asobiT wigni aqvs CatvirTuli. mis<br />
biblioTekaSi mudam sWarbobs fentezi<br />
_ am Janris literaturas ganaTlebuli<br />
da kargi iumoris mqone adamianebi<br />
wereno, mixsnis. reqtoris literaturuli<br />
gemovneba universitetis<br />
gamomcemlobasac emCneva, romelic<br />
fentezis Janris literaturas xSirad<br />
beWdavs. oriode wlis win, swored am<br />
gamomcemlobam dastamba fentezis<br />
amerikeli klasikosis, rojer zelaznis<br />
`amberis qronikebis~ seriis xuTtomeuli.<br />
sakuTari, sauniversiteto gamomcemlobis<br />
daarseba <strong>gigi</strong> TevzaZis erTerTi<br />
prioritetuli proeqtia, iseve<br />
rogorc, literaturuli premiis daweseba<br />
saukeTeso romanisTvis. meore<br />
welia, ilias universiteti gamarjvebul<br />
mwerals aTi aTas lars gadascems.<br />
am msxvili saprizo fondis mqone<br />
konkursis mizani literaturis ganvi-<br />
Tarebaa. <strong>gigi</strong> iziarebs kritikas, rom<br />
es premia ar gaxda biZgi xarisxiani<br />
literaturis Sesaqmnelad, Tumca,<br />
meubneba, rom orive wels gamorCeulad<br />
kargi romani daajildoves _ aka<br />
morCilaZis `mamluqi~ da zaza burWulaZis<br />
`gasaberi angelozi~.<br />
didi saweri magidis gverdiT, wignebiTa<br />
da JurnalebiT mofenili sa-<br />
TaTbiro magida da karadis Taroebia.<br />
<strong>gigi</strong>s magidaze ki ra da ramdeni devs,<br />
Zneli gasarkvevia, radgan sakancelario<br />
nivTebi, wignebi da patara qandakebebi<br />
erTmaneTSia areuli.<br />
magidis ukana mxares mTeli kedeli<br />
<strong>gigi</strong>s did gatacebas _ iaraRebs da<br />
niRbebs ukavia _ afrikuli saTevzao<br />
Subis, Jirafis fexis saxeluriani<br />
brinjaos danis da kolumbiuri maCetes<br />
gverdiT, 1887 wlis `berdenka~,<br />
guruli yaCaRebis sayvareli SaSxana<br />
hkidia. rogorc icis xolme, mxolod<br />
naxevari saxiT iRimeba da meubneba _<br />
`xedav? yvelaze mSvidobiani adamiani<br />
var _ yvela iaraRi kedelze maqvs<br />
Camokidebuli~. <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> yvelaze<br />
sasacilo xumrobis, anda, zogadad,<br />
yvelaze mniSvnelovani saTqmelis<br />
drosac ki ar cvlis tons. Cveuli,<br />
monotonuri, erTxazovani intonaciiT<br />
gelaparakeba, magram es imas ar<br />
niSnavs, rom Sengan saTanado reaqcias<br />
ar elis. yovelTvis cdilobs, gaTvalos,<br />
misi romeli naTqvami, rodis da<br />
ra efeqts moaxdens mosaubreze. es<br />
kontroli mas Tavisebur siamovnebas<br />
aniWebs. Tumca misi yvelaze didi gataceba<br />
mogzaurobaa.<br />
SarSan, zafxulSi <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>m<br />
universitetis kuTvnili `toiotas~<br />
vercxlisferi jipi TbilisSi datova<br />
da, megobrebTan erTad, javaxeTis zeganis<br />
gavliT, aWaraSi cxeniT wavida.<br />
gzad sofel azavreTSi gaiares. manamde,<br />
rac iqaurobis Sesaxeb icodnen,<br />
iyo is, rom azavreTSi unikaluri arqiteqturis<br />
eklesia idga. iq yofnisas<br />
ki isic SeamCnies, rom azavreTs soflisTvis<br />
uCveulo dagegmareba hqonda.<br />
gauCndaT eWvi, rom iq winaT qalaqi<br />
unda yofiliyo gaSenebuli. <strong>gigi</strong> TevzaZis<br />
da misi megobrebis eqspediciis<br />
Semdeg, sofeli arqeologebma gamoikvlies<br />
da dadasturda, rom azavre-<br />
Ti Cv.w.aR.-mde meore aTaswleulSi,<br />
strategiul adgilze gaSenebuli cixe-qalaqi<br />
yofila.<br />
`mogzauroba SemecnebasaviTaa. Rrma<br />
moxucebulic ki vivli da gamovikvlev.<br />
gemze xom mainc SevZleb asvlas?<br />
Tu ver viare, arc davwer~.<br />
zafxulSi <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> eqspedicias<br />
svaneTSi gegmavs. Tavisi Teoria aqvs
svanur koSkebze, romlis damtkicebac<br />
unda: `mgonia, rom koSkebi dagegmilad,<br />
ori saukunis monakveTSi,<br />
CrdiloeT kavkasiidan gadmosuli<br />
mtrisgan Tavdasacavadaa aSenebuli.<br />
qarTuli Cinuri kedelia~.<br />
ilias universitetis gazrdili biujetis<br />
didi nawili kvlevebze ixarjeba.<br />
am wuTas 46 kvleviTi proeqti<br />
mimdinareobs. WiaTuraSi, paleo-arqeologebi<br />
profesor nika TuSabramiSvilis<br />
xelmZRvanelobiT, pirvelyofili<br />
adamianis sadgomebs _ mRvimeebs<br />
ikvleven. sainJinro fakultetis da<br />
ekologiis institutis profesorebi<br />
da studentebi ki Savi zRvis gamosakvlevad<br />
emzadebian. sakvlevi gemi, romelic<br />
universitets ekuTvnis, TiTqmis<br />
mzadaa.<br />
…<br />
reqtori samuSao dRes 9 saaTze<br />
iwyebs. 12 saaTisTvis mobilur telefonSi<br />
CaniSnuli Sexvedrebidan<br />
ramdenime ukve moleuli aqvs. Cemamde,<br />
misi oTaxidan studentebi gadian,<br />
romlebmac reqtors uambes, rom<br />
erT-erTi sagnis pedagogi leqciis<br />
dros seqsualur umciresobebs Seuracxmyofelad<br />
moixseniebs; rom is<br />
homofobia da studentebi amas ver<br />
itanen. roca <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> amis Sesaxeb<br />
miyveba, vatyob, siamovnebs, studentebi<br />
homofobiam rom aaRelva; magram<br />
Tan meubneba, es marto ors ki ar unda<br />
SeemCnia, 15-ives unda gaeprotestebina,<br />
maSin imasac SeZlebdnen, leqtori<br />
universitetidan daeTxovaTo, an sul<br />
mcire _ gamoecvalaT mainc.<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s rom hkiTxoT, getyviT,<br />
rom misi universiteti kvlevaze,<br />
kritikul azrovnebaze da gamoxatvis<br />
Tavisuflebaze dgas. amis Sesaxeb<br />
momaval studentebs universitetSi<br />
misvlisTanave eubnebian. Tumca, ideologizirebuli<br />
skolidan misulebs<br />
xSirad am terminebis mniSvnelobac<br />
ki ar esmiT, miT umetes, ver xvdebian,<br />
rogor unda daicvan Tavisi interesebi<br />
yoveldRiur saswavlo procesSi.<br />
amitom, ilias universitetis daarsebidan<br />
meeqvse welsac ki, studentebze<br />
ukeT xSirad isev reqtorma icis, ras<br />
izamda maT adgilas rom yofiliyo da<br />
saswavlo procesSi rame ar moswoneboda.<br />
`ra da, jer unda ikiTxo, gaerkve<br />
sakiTxSi. Tu pasuxi ar dagakmayofilebs,<br />
saCivari dawero, Tu esec ar<br />
gaWris, aqcia moawyo. ganaTleba servisia,<br />
romelSic studentebi fuls<br />
ixdian da ufleba aqvT, moiTxovon~, _<br />
ambobs <strong>gigi</strong> studentebis pasiurobaze.<br />
imisTvis, rom universitetma Tavisufali<br />
saazrovno sivrce Seqmnas,<br />
kritikuli diskursi da tabudadebuli<br />
Temebis axleburad danaxvis<br />
aucilebloba unda waaxalisos, raTa<br />
ramdenime wlis Semdeg, marto erT-<br />
`sokrates mere,<br />
aseTi komplimenti<br />
aravis Rirsebia~, _<br />
meubneba <strong>gigi</strong>. roca<br />
vekiTxebi, Teodore<br />
gignaZis mowvevaze<br />
daTanxmeba iyo Tu<br />
ara gaunaTlebeli<br />
da qsenofobi<br />
marTlmadidebeli<br />
mRvdlebis<br />
dacinvis mcdeloba,<br />
mpasuxobs: `ra<br />
Tqma unda!~<br />
ma studentma ki ara, umravlesobam<br />
dasvas kiTxvebi, romlebic sxva dros<br />
azradac ar mouvidoda. magaliTad:<br />
aris Tu ara istoriis personaJi, Su-<br />
Saniki, upirobod varsqenis msxverpli,<br />
ise, rogorc amas skolaSi gvaswavlian?<br />
anda: rogor unda moviqce,<br />
Tuki ar momwons leqtori, da ra SemiZlia,<br />
gavakeTo sakuTari uflebebis<br />
dasacavad? dRes ki, <strong>gigi</strong>s gaangariSebiT,<br />
ase mxolod studentebis 20 procenti<br />
azrovnebs.<br />
…<br />
daaxloebiT erTi wlis win ilias<br />
saxelmwifo universitetis TviTmmar-<br />
istoria<br />
Tvelobam reqtors mimarTa TxovniT,<br />
universitetSi leqciebis Casatareblad,<br />
sasuliero pirebi miewviaT.<br />
leqciebis Catarebis ufleba miiRes,<br />
oRond arasaswavlo dRes, saRamos saaTebSi.<br />
TviTmmarTvelobam, erTwliani<br />
Zebnis Semdeg, mowveul leqtorad mRvdeli<br />
Teodore gignaZe SearCia. am ar-<br />
Cevans mwvave kritika mohyva. Teodore<br />
gignaZe sazogadoebis liberaluri<br />
frTisTvis homofobisa da qsenofobis<br />
gansaxierebaa, TviTon universitetis<br />
profesorebis nawilsac ki miaCnda,<br />
rom <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s mama TeodoresTan<br />
Sexvedris mowyoba ar unda daeSva.<br />
TviTmmarTvelobis xelmZRvanelebma<br />
yvelaferi gaakeTes, rom Sexvedra<br />
ar CaSliliyo. 2500 studentis xelmowera<br />
Seagroves da reqtoratSi waradgines.<br />
`2500 adamiani Cveni studentebis<br />
25 procentia~ _ iTvlis <strong>gigi</strong> da<br />
meubneba, rom es sakmarisi argumentia<br />
Sexvedris gasamarTad; universitetSi<br />
mTavari gamoxatvis Tavisuflebaa da<br />
ara sxvadasxva gamonaTqvamebis cenzura.<br />
rodesac mama Teodore universitetSi<br />
mivida da iq momxreebiT da<br />
mowinaaRmdegeebiT gadaWedili auditoria<br />
daxvda, gareT ki axalgazrdebi<br />
_ performansiTa da fleSmobiT,<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> mivlinebaSi iyo. Tumca,<br />
stokholmisken gzaze, stambulis aeroportSive,<br />
ukve icoda Sexvedris<br />
detalebi. is TbilisSi arc maSin iyo,<br />
roca ori wlis win, iliauniSi kidev<br />
ufro xmauriani ram moxda _ erekle<br />
deisaZis wignis prezentaciidan ramdenime<br />
dReSi, marTlmadidebel mSobel-<br />
Ta kavSiris wevrebma universitetTan<br />
aqcia moawyves da `satanisti~, `masoni~<br />
reqtoris gadadgoma moiTxoves, romelic<br />
`bavSvebs ryvnis~.<br />
`sokrates mere, aseTi komplimenti<br />
aravis Rirsebia~, _ meubneba <strong>gigi</strong> da<br />
isev ise, naxevari saxiT iRimeba. roca<br />
vekiTxebi, Teodore gignaZis mowvevaze<br />
daTanxmeba iyo Tu ara gaunaTlebeli<br />
da qsenofobi marTlmadidebeli<br />
mRvdlebis dacinvis mcdeloba, mpasuxobs:<br />
`ra Tqma unda!~<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> msgavs situaciebs,<br />
TiTqos, ganzrax iwvevs. rogori ga-<br />
cxeli Sokoladi 39
istoria<br />
mWvirvale da ariTmetikulad dasabuTebulic<br />
ar unda iyos reqtoris<br />
gadawyvetileba, mis ukan mudam situaciebiT<br />
manipulirebis gaTvla imaleba.<br />
gignaZis mowvevac studentebSi dafaruli<br />
vnebebis gaSiSvlebis provocireba<br />
iyo.<br />
reqtori fiqrobs, rom am studentur<br />
organizaciaSi gaerTianebuli<br />
zogierTi axalgazrda TviTmmarTvelobas<br />
politikuri karierisTvis<br />
tramplinad iyenebs. strategiac politikosebis<br />
msgavsi aqvT: mRvdeli<br />
Teodore gignaZis mowveviT, umravlesobis<br />
faseulobebze TamaSoben da<br />
maTi mxardaWeris mopovebas cdiloben.<br />
`Cveni problema isaa, studentebs<br />
gignaZis miRma azrovneba rom ver<br />
vaswavleT, Torem universitetSi yvela<br />
adamianis SemoSveba SeiZleba, vinc<br />
sazogadoebas Zaladobisken Riad ar<br />
mouwodebs, _ askvnis <strong>gigi</strong> bolos, _<br />
es Sexvedra ki saintereso gamodga _<br />
erTi mxarec movida da meorec. darbazi<br />
ise ar gaivseboda, aseTi `liberaluri~<br />
aurzauri rom ar amtydariyo~.<br />
aTi wlis win <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> aRmosavluri<br />
sabrZolo xelovnebiT, aikidoTi<br />
dainteresda. Seiswavla misi<br />
filosofia, brZolis elementebi da<br />
axla pirvel profesiul safexurzea<br />
_ `pirvel danas~ flobs. aikidos<br />
mTavari arsi isaa, rom brZolisas<br />
mowinaaRmdegis Semoteva minimaluri<br />
ZalisxmeviT gaakontrolo. mebrZoli<br />
Tavdamsxmelis moZraobis ritmsa<br />
da ganzraxvas wamebSi swavlobs da<br />
moxerxebul pozas da moments iWers<br />
imisTvis, rom mtris agresia missave<br />
sawinaaRmdegod gamoiyenos.<br />
aikidos arsi raRaciT <strong>gigi</strong> TevzaZis<br />
cxovrebiseul principebs waagavs.<br />
zemo vakeSi<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> meore welia, qalaqis<br />
centridan moSorebiT, zemo vakeSi,<br />
jafariZis viwro quCaze, orsarTulian<br />
saxlSi cxovrobs. <strong>gigi</strong>m Zveli saxli<br />
daangria da axali daaproeqta: `es<br />
Senoba erTi didi labirinTia, gare<br />
da Sida kibeebi isea daproeqtebuli,<br />
rom saxlis Semovla garedanac Sesa-<br />
40 cxeli Sokoladi<br />
Zlebeli iyos da Signidanac. yvela<br />
oTaxi saerTo sivrceSi gadis, meore<br />
sarTulze fanjrebi ki, karebicaa~.<br />
<strong>TevzaZe</strong>ebis saxli didia, naTeli,<br />
wignebiT da mcenareebiT savse, SesasvlelSi<br />
xis sakidi dgas, romelzec cxenosnobisTvis<br />
saWiro atributebi hkidia:<br />
sxvadasxva feris da moyvanilobis<br />
aRvirebi, kovbois qudebi, mosasxamebi.<br />
<strong>gigi</strong>s SekveTiT, misi megobari, rati<br />
eraZe axla erT gansakuTrebul unagirsac<br />
amzadebs. Zveli depos teri-<br />
mebrZoli<br />
Tavdamsxmelis<br />
moZraobis ritmsa<br />
da ganzraxvas<br />
wamebSi swavlobs<br />
da moxerxebul<br />
pozas da moments<br />
iWers imisTvis,<br />
rom mtris<br />
agresia missave<br />
sawinaaRmdegod<br />
gamoiyenos.<br />
aikidos arsi<br />
raRaciT <strong>gigi</strong><br />
TevzaZis<br />
cxovrebiseul<br />
principebs<br />
waagavs.<br />
toriaze, mitovebul sawyobSi muSaobs.<br />
unagiri Zveli qarTuli unagiris<br />
ganaxlebuli varianti iqneba, axalbeda<br />
cxenosnisTvis Zalian mosaxerxebeli<br />
da cxovelsac rom ar daazianebs,<br />
iseTi.<br />
`ai, naxe maketi, metaloplastmasis<br />
qafiT dafaruli faneria, axla samuxleebi<br />
unda mivamagro da tyavi gadavakra,<br />
ai, aseTi iqneba, _ mixsnis rati,<br />
roca ramdenime dRis Semdeg sawyobSi<br />
mivdivarT da plastmasis patara unagirs<br />
maCvenebs, _ wesiT, moxerxebuli<br />
unda iyos. <strong>gigi</strong>, wamodi, aba, cxenze<br />
gamovcadoT~.<br />
gaocebuli viyurebi da vfiqrob,<br />
sad SeiZleba iyos aq cxeni?! vtrialdebi<br />
da <strong>gigi</strong>s vxedav, orfexa saxerxze<br />
gadebul xis morze daumagrebia unagiri,<br />
zed zis, fexebs bavSviviT iqnevs<br />
da kmayofili uxsnis ratis, ra unda<br />
Secvalos dizainSi.<br />
miyveba, rom zustad ase, yoveldRiurad<br />
amowmebda muSebs, romlebic<br />
<strong>gigi</strong>s dizainiT karadas amzadebdnen.<br />
es karada <strong>TevzaZe</strong>ebis saxlis SesasvlelSive,<br />
sakidis gverdiT dgas. erTi<br />
SexedviT, Cveulebrivi avejia, magram<br />
misi orad gayofis Semdeg yru kedeli<br />
iqmneba, romelic samkiTxvelo kuTxes<br />
danarCeni oTaxebisgan gamohyofs.<br />
meore sarTulze <strong>gigi</strong>s Svilebis _<br />
andros, nikas da aklis oTaxebia. erTerTi<br />
saZineblis grZeli fanjridan<br />
(romelsac karis funqciac aqvs) patara,<br />
sazafxulo verandaze gadixar,<br />
aqac mcenareebia da hamaki. sul bolo<br />
sarTuli ki uzarmazari gaSlili verandaa,<br />
saidanac mTeli Tbilisi mo-<br />
Cans: `mTeli Tbilisi ki Cans, magram<br />
es erTaderTi adgilia qalaqSi, saidanac<br />
adamiani samebis sakaTedro taZars<br />
ver xedavs. daproeqtebisas amaze ar<br />
mifiqria, SemTxveviT moxda~, _ mixsnis<br />
Cveuli orazrovani RimiliT.<br />
samagierod, aqedan kavkasionis qedi<br />
Cans, radgan maRalzea, Zalian grila<br />
da megobrebis Sesakrebadac saukeTeso<br />
adgilia. `Tu Cemi kargad gacnoba<br />
ginda, 22-Si unda moxvide aq~, _ meubneba<br />
<strong>gigi</strong>.<br />
22 ivniss, <strong>gigi</strong>s dabadebis dRes, saxlSi<br />
didi mxiarulebaa, yvelgan saWmel-sasmeli<br />
devs, verandaze ki <strong>gigi</strong>s<br />
sxvadasxva drois megobrebi, rogorc<br />
TviTon ambobs _ bavSvobis megobrebi,<br />
memgleebi, mecxenosneebi da meZaRleebi<br />
_ iyrian Tavs da gvian Ramemde<br />
mxiaruloben.<br />
pirvel sarTulze, didi xis magidis<br />
SuagulSi, msxvil naWrebad daWrili<br />
yveli awyvia. rokfori, parmezani da<br />
feta, <strong>gigi</strong>s meuRlis, ninos gamomcxvari<br />
namcxvari mimzidvelad gamoiyureba.<br />
SigadaSig <strong>gigi</strong> SuaTana Svils, nikas<br />
exmianeba, romelic iqve leptopTan<br />
zis da skolisTvis CineTze prezentacias<br />
amzadebs.
_ mama, CineTSi romeli xeebi xarobs?<br />
_ ekiTxeba nika,<br />
_ bevri, _ pasuxobs <strong>gigi</strong> da Camo-<br />
Tvlas iwyebs, nika kmayofili saxiT<br />
iniSnavs da weras agrZelebs.<br />
<strong>gigi</strong>s da ninos sami Svili hyavT: 15<br />
wlis hokeisti da mokrive andro, eqspediciebis<br />
moyvaruli 9 wlis nika da<br />
nabolara, yvelaze mxiaruli 7 wlis<br />
akli, romelic wels skolaSi midis.<br />
saxlSi <strong>gigi</strong> iSviaTadaa da Svilebis-<br />
Tvisac cota dros aqvs. `miuxedavad<br />
imisa, rom viRacisTvis jer kidev patarebi<br />
arian, vici, rom ukve damoukidebeli<br />
adamianebi arian, ase rom, ara<br />
mgonia, Zalian bevrs vaklebde~, _ ambobs<br />
<strong>gigi</strong>.<br />
roca Tavis bavSvobaze vekiTxebi,<br />
xanmokle fiqris Semdeg meubneba: `me<br />
iseTi ar viyavi, rogori Svilic Cems<br />
mSoblebs undodaT: mecnieri, romelic<br />
mTel dReebs saxlSi, wignebSi<br />
TavCarguli gaatarebda. aseTi, ufro,<br />
Cemi Zma iyo. mere gela sazRvargareT<br />
wavida saswavlad da samuSaod da 20<br />
welze met xans aRar Camosula, faqtobrivad,<br />
mTeli cxovreba cal-calke<br />
gavatareT. axla TelavSi cxovrobs,<br />
Tumca didi xania, ar minaxavs.<br />
Rrma bavSvobidan Zalian ganvsxvavdebodiT<br />
erTmaneTisgan, gansxvavebuli<br />
xasiaTi da interesebi gvqonda. me<br />
mTa da cxovelebi miyvarda, sul gareT<br />
mindoda. amitom CemiT, rogorc<br />
kargi SviliT, Cemebma siamaye sakmaod<br />
gvian daiwyes _ reqtori rom gavxdi,<br />
maSin~, _ eRimeba <strong>gigi</strong>s.<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> ukve eqvsi welia, ilias<br />
universitetis reqtoria. saswavlebels,<br />
romelic daarsebis pirvel weliwads<br />
4-6 milion lars gankargavda,<br />
axla 30-milioniani biujeti aqvs. mis<br />
SemadgenlobaSi Sedis ramdenime kvleviTi<br />
instituti da centri: abasTumnis<br />
observatoria, seismuri monitoringis<br />
centri TbilisSi, yazbegis maRali<br />
mTis ekologiis instituti, sazRvao<br />
kvlevebis centri grigoleTSi, dedofliswyaroSi<br />
kvleviTi centris mSenebloba<br />
ki axla mimdinareobs.<br />
kvleviTi institutebis SeerTebis<br />
procesi rTulad wavida. gansakuTrebuli<br />
xmauri mohyva abasTumnis observatoriis<br />
SeerTebas. aTwleulebis<br />
ganmavlobaSi iqauroba xom gancalkevebul<br />
sakvlev bazad Camoyalibda.<br />
mecnierebi yanobilis mTaze ojaxebiT<br />
cxovrobdnen da muSaobdnen. `ambobd-<br />
istoria<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> da misi pirveli mglebi:<br />
`lobo~, `xeSke~ da `virTxa~, lelobi 1990<br />
nen, rom davRupavdiT observatorias,<br />
arada, naxevar milionamde lariT vafinansebT,<br />
sastumroc gavakeTeT samecniero<br />
konferenciebisTvis, magram<br />
konferenciebi iq ver tardeba. Soria.<br />
TviTon ki, ar arian mondomebulebi.<br />
universitetTan erTianobis aRqma<br />
ar aqvT. magaliTad, astrofizikosi<br />
gia javaxiSvili ilias universitetis<br />
profesorobas da Tavisi, rogorc<br />
mkvlevris saqmianobas abasTumanSi<br />
jer kidev erTmaneTisgan mijnavs, sinamdvileSi<br />
ki swored imitom kiTxulobs<br />
leqciebs CvenTan, rom kargi<br />
profesoria da garda amisa _ abasTumnis<br />
observatoria ilias universitetis<br />
SemadgenlobaSi Sedis. Tumca axla<br />
mgonia, rom Secdoma iyo observatoriis<br />
SemoerTeba, ar vici, ramdenad<br />
SegviZlia misi movla~, _ ambobs <strong>gigi</strong><br />
da kiTxvas, romelic me unda damesva,<br />
TviTon svams: `arc imaSi var darwmunebuli,<br />
unda hqondes Tu ara aseTi<br />
didi qoneba universitets. rom mcodnoda,<br />
saxelmwifo ar gazrdida dafinansebas,<br />
albaT, uars vityodi. Zalian<br />
didi teritoria da Zalian moZvelebuli<br />
kvleviTi infrastruqturaa.<br />
dafinanseba ki _ mxolod arsebuli<br />
cxeli Sokoladi 41
istoria<br />
viTarebis SenarCunebas da infrastruqturis<br />
gansaviTareblad gaweul<br />
mcire danaxarjebs hyofnis. garda amisa,<br />
abasTumnis observatoriis sakmao<br />
nawili _ mxolod istoriuli mniSvnelobisaa.<br />
universiteti ki namdvilad<br />
ar unda xarjavdes fuls istoriuli<br />
Zeglebis Senaxvaze~.<br />
ilias universitets xSirad akritikeben<br />
imis gamoc, rom Tsu-s xarjze<br />
Seiqmna, <strong>gigi</strong> ki ambobs, rom Tsu-dan<br />
yvelani _ giga zedania, gia nodia, sergo<br />
ratiani, TviTon da sxvebi _ 2000<br />
wels imitom wamovidnen, rom saswavlo<br />
procesze veRar axdendnen gavlenas<br />
da leqciebis Catarebac ki ar exalisebodaT.<br />
jer ilia WavWavaZis saxelobis<br />
enisa da kulturis saxelmwifo<br />
universitetis filosofiis da sociologiis<br />
fakulteti Camoayalibes,<br />
Semdeg ki, ori saxelmwifo institutis<br />
bazaze, didi universiteti Seiqmna,<br />
romelic samarTavad <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s<br />
gadaeca.<br />
vekiTxebi _ visgan miiReT SeTavazeba<br />
reqtoris Tanamdebobaze?<br />
`SeTavazeba ar mimiRia, gadawyvetileba<br />
miviRe~, _ TviTonac kargad<br />
icis, rom pasuxiT mabnevs. Cems reaqcias<br />
akvirdeba da mciredi pauzis<br />
Semdeg agrZelebs: `maSin ganaTlebis<br />
saministroSi vmuSaobdi, ucxo eneb-<br />
Sic vkiTxulobdi leqciebs. vfiqrobdi,<br />
rom Tu pedagogiuri da ucxo<br />
enebis institutebi gaerTiandeboda,<br />
principSi, SeiZleboda kargi universiteti<br />
gamosuliyo. miznad davisaxe,<br />
rom is, rasac yvela skeptikurad uyurebda,<br />
me gamekeTebina. hoda, SevTavaze<br />
mTavrobas gaerTianebuli universitetis<br />
gakeTeba. aravin Careula.<br />
maSin me erTaderTi viyavi, romelsac<br />
hqonda xedva, imitom ki ara, rom gansakuTrebuli<br />
unarebi maqvs, ubralod,<br />
sxvas aravis ucdia msgavsi ram eswavla,<br />
sxvam aravin icoda, ras niSnavda<br />
Tanamedrove umaRlesi ganaTleba~.<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> fiqrobs, rom zustad<br />
es iyo xelisuflebis mxridan upirobo<br />
ndobis mopovebis mizezi da ara<br />
is, rom momavali reqtori, garkveulwilad,<br />
axali xelisuflebis ideuri<br />
sayrdeni gaxda.<br />
42 cxeli Sokoladi<br />
`yvela cocxali arseba genetikurad<br />
erTsa da imave dros altruisticaa<br />
da egoistic _ es ar aris metafora _<br />
mecnieruladaa dasabuTebuli, ubralod,<br />
gaaCnia, riskenaa es altruizmi<br />
mimarTuli. im dros axali politikuri<br />
Zalebisa da Cemi interesebi Zalian<br />
daemTxva erTmaneTs. cota paTetikurad<br />
ki JRers, magram asea, Tuki qveynisa<br />
da Seni piradi interesi emTxveva,<br />
zogierT gverdiT movlenaze Tvalis<br />
daxuWva giwevs~, _ am saerTo interes-<br />
Si <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> ganaTlebis reformas<br />
gulisxmobs. im grandiozuli cvlilebebis<br />
erT-erTi mTavari iniciatori,<br />
romelic saganmanaTleblo sferos<br />
`iseTi ar viyavi,<br />
rogori Svilic<br />
Cems mSoblebs<br />
undodaT:<br />
mecnieri, romelic<br />
mTel dReebs<br />
saxlSi, wignebSi<br />
TavCarguli<br />
gaatarebda.<br />
CemiT, rogorc<br />
kargi SviliT,<br />
siamaye sakmaod<br />
gvian daiwyes _<br />
reqtori rom<br />
gavxdi, maSin~.<br />
scdeboda da adamianebisgan mentalur<br />
transformacias iTxovda, swored <strong>gigi</strong><br />
<strong>TevzaZe</strong> iyo. is imxanad ganaTlebis saministros<br />
proeqtis _ `ilia WavWavaZe~<br />
_ direqtori iyo, romelsac msoflio<br />
banki 25 milioni dolariT afinansebda<br />
da skolebis restruqturizaciasa<br />
da gamocdebis sistemis reformirebas<br />
iTvaliswinebda. umTavresi mizani korufciis<br />
mospoba iyo.<br />
<strong>gigi</strong> meubneba, rom dRemde pasuxs<br />
agebs maSin gadadgmul yvela nabijze,<br />
Tumca amatebs, rom rogor ganviTardeboda<br />
es sistema, Tavidanve Canda _<br />
is nel-nela `gafuWda~:<br />
`sistema, romlis yvelaze didi Rirsebac<br />
sayovelTaooba iyo, elitisturi<br />
gaxda. abiturientebi dafinansebas<br />
oTx savaldebulo saganSi dagrovili<br />
qulebis mixedviT iReben, ase ki mdidari<br />
ojaxis Svilebs privilegia uCndebaT,<br />
radgan maT aqvT saSualeba yvela<br />
saganSi repetitorTan moemzadon da<br />
warmatebiT Caabaron sasurvel universitetSi.<br />
Tavdapirvelad gamocdebis<br />
SemoRebis erT-erTi umTavresi mizani<br />
repetitorebis ricxvis Semcireba<br />
da skolis rolis gaZliereba iyo, magram<br />
faqtia, am cvlilebis miRebidan<br />
8 wlis Semdegac abiturientebis didi<br />
nawili im adamianebTan emzadeba, vinc<br />
gamocdaze maT naSromebs asworebs,<br />
ase, ra Tqma unda, pirdapiri `mfarveloba~<br />
ver xdeba, magram gamsworebelrepetitors<br />
SeuZlia, Tavis moswavles<br />
aswavlos, rogor daweros sagamocdo<br />
davaleba ise, rom maRali qula mii-<br />
Ros, ai, mdidari adamianis kidev erTi<br />
damatebiTi privilegia~.<br />
…<br />
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> iSviaTad naxulobs<br />
mSoblebsac. mamasTan TiTqmis ar<br />
saubrobs, Tumca saerTo is aqvT, rom<br />
orive wers wignebs, magram amas calcalke,<br />
TavisTvis akeTeben. rogorc<br />
<strong>gigi</strong>s bavSvobis megobari ana korZaiasamadaSvili<br />
meubneba, saxelovani mecnieri<br />
mamis gamo <strong>gigi</strong>s xSirad wamoaZaxebdnen<br />
xolme, rom mama `qaCavda~ da<br />
rom disertaciac man dauwera.<br />
am wlebidan saukeTesod gorSi gazeT<br />
`erTobaSi~ muSaobis periodi<br />
axsendeba. 19 wlis iyo, rodesac `er-<br />
Tobis~ redaqtori gaxda da Tbilisis<br />
omis dros goreli biznesmenebis<br />
mier gazeTisTvis Sewiruli fuliT<br />
mglebi SimSiliT sikvdils gadaar-<br />
Cina. erTxel, ipodromze misulma,<br />
zurab gurieliZe gaicno, is, iason<br />
badriZesTan erTad, zooparkSi mglebs<br />
uvlida. <strong>gigi</strong>c mglebs nel-nela<br />
`daumegobrda~, galiaSic Sevida, is ki<br />
ara, sul male mglebi saxlSi waiyvana,<br />
Tumca _ iason badriZis saxlSi. im<br />
periodSi <strong>gigi</strong> sakuTar saxlSi cota<br />
dros atarebda, an megobrebis droebiT<br />
dacarielebul saxlebSi cxovro-
da, an eqspediciebSi iyo. pirvelad 6<br />
mgeli gazarda, rogorc bavSvebs, yovel<br />
sam saaTSi erTxel aWmevda. maSin<br />
saxelmwifo mizanmimarTulad anadgurebda<br />
mglebs, <strong>gigi</strong> da misi megobrebi<br />
sasikvdilod ganwirul lekvebs viTom<br />
`cdebisTvis~ yidulobdnen, sinamdvileSi<br />
ki amravlebdnen. `lobo~, `xeSke~<br />
da `virTxa~ <strong>gigi</strong>s pirveli mglebi iyvnen,<br />
romlebic TrialeTis qedze gauSves.<br />
gaSveba iZulebiTi iyo _ mglebis<br />
saWmeli aRar hqondaT. <strong>gigi</strong>s da zuras<br />
mglebi gamorCeulad `Wkvianurad~<br />
moqmedebdnen, jer ZaRlebs iCvevdnen,<br />
Semdeg ki Sinaur cxovelebs itacebdnen.<br />
albaT, maSin Tu gauCnda <strong>gigi</strong>s<br />
pirveli kritikosebi.<br />
…<br />
vidre erT-erT oTxSabaTs, ilias<br />
universitetSi `uaxlesi qarTuli literaturis<br />
kritikis~ leqcia daiwyeba,<br />
auditoriaSi Sekrebil studentebs<br />
vxvdebi. mainteresebs, ras fiqroben<br />
reqtorze, ra ar moswonT universitetSi.<br />
Cemda gasakvirad, bevrs da<br />
Riad melaparakebian, zogi aRSfoTebulia,<br />
zogi _ imedgacruebuli, zogi<br />
_ kmayofili.<br />
videoleqciebi, ilias universitetis<br />
erT-erTi novacia, mwvave kritikis<br />
sagania. studentebi amboben, rom<br />
videoleqciis SemTxvevaSi, masalis<br />
axsnisas leqtors kiTxvas ver usvamen,<br />
maT nawils saxlSi ar aqvs kompiuteri,<br />
anda _ wvdoma internetze. mimtkiceben,<br />
rom Tu maT universiteti aseTi<br />
formiT swavlas avaldebulebs, Sesabamisi<br />
pirobebic unda Seuqmnas.<br />
kritikis Temaa universitetis Sida<br />
saZiebo sistema `argusi~. studentebma<br />
ar ician, visi inicirebulia es<br />
sistema, magram roca veubnebi, rom<br />
maT sistemas analogi ar aqvs, `aseT<br />
saocrebas analogi rogor eqnebao~, _<br />
mpasuxoben.<br />
ZiriTadi pretenzia sistemaSi rTuli<br />
navigacia da arasaWiro sagnebis simravlea.<br />
leqtorebi, saqmis gaiolebis<br />
mizniT, erTi da imave sagnis saxels da<br />
silabuss cotaTi cvlian, studentebi<br />
ki arasaWiro sagnebs irCeven, Semdeg<br />
es sagnebi ar eTvlebaT da damatebiTi<br />
sagnebis aReba, zogjer ki, damatebiT<br />
fulis gadaxda uwevT.<br />
`argusi~ (arCevanis gonivruli<br />
uzrunvelyofis sistema) is proeqtia,<br />
riTac <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> amayobs. is specialurad<br />
ilias universitetis profesor-studentebisTvis<br />
Seqmnili, Sida<br />
eleqtronuli sistemaa, romlis saSualebiTac<br />
studentebi irCeven sagnebs,<br />
adgenen sakuTar saswavlo programas,<br />
profesorebi ki silabusebs aqveyneben,<br />
studentebs davalebebs ugzavnian,<br />
mimdinare qulebs da gamocdebis<br />
Sedegebs acnoben. `argusisadmi~ pro-<br />
istoria<br />
nino cincaZe, nika da akli <strong>TevzaZe</strong>ebi, marti 2011<br />
testis erT-erTi mizezi, <strong>gigi</strong>s azriT,<br />
am sistemaSi studentebis gauTviTcnobiereblobaa.<br />
`rac Seexeba leqtorebis<br />
`oinebs~, sistemaSi kontrols<br />
gavamkacreb~, _ ambobs reqtori.<br />
studentebi aseve meubnebian, rom<br />
reqtorTan saubarze, misTvis werilis<br />
gagzavnaze, arc fiqroben _ CvenTvis<br />
reqtori miuwvdomeliao. erTi gogona<br />
meubneba, erTxel administraciaSi<br />
vTqvi, Tqven Tu ar mexmarebiT,<br />
reqtorTan Seval-meTqi, maT ki Cemi<br />
gadawyvetileba sasacilodac ar eyo-<br />
To. amas roca vuyvebi, <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s<br />
cxeli Sokoladi 43
istoria<br />
saxe ecvleba (arada, emocia iSviaTad<br />
etyoba xolme) da meubneba, rom masTan<br />
misul students ukan aravin gaabrunebs,<br />
misi imeilis misamarTi universitetis<br />
vebgverdzea gamoqveynebuli da<br />
Tuki vinme werils swers, yvelas Tvi-<br />
Ton pasuxobs, radgan am misamarTze<br />
xeli sxvas aravis miuwvdeba.<br />
reqtorisa da studentebis argumentebis<br />
am `ping-pongSi~ miWirs, gavarkvio,<br />
raSi scodavs universitetis<br />
administracia da ra aris studentebis<br />
pasiurobis, anda maTi ararealisturi<br />
molodinebis brali. <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s<br />
vekiTxebi: iqneb studentebis<br />
arainformirebulobaa Tqven mier Seqmnili<br />
sistemis yvelaze didi nakli?<br />
`am xarvezs vxedav, _ mpasuxobs, _<br />
is adamianebi, visac evalebaT studentebisTvis<br />
informaciis miwodeba,<br />
xSirad araTaviazanad eqcevian maT da<br />
magaliTad, kreditebs (riTac studentebi<br />
TavianT saswavlo process gegmaven)<br />
arsebuli wesebis mixedviT ki ar<br />
uTvlian, aramed sakuTari SexedulebebiT~.<br />
universitetis problemebze saubrisas<br />
reqtors toni gansakuTrebulad<br />
oficialuri da mkacri uxdeba. sxva situaciebSic<br />
seriozulia. misi megobrebisgan<br />
vici, rom sasmelic Znelad ekideba.<br />
erT-erT saRamos, masTan saxlSi<br />
mivdivar. Tavdapirvelad isev iseTi<br />
oficialuria, rogorc interviuebisas,<br />
magram ramdenime Wiqis Semdeg sasmeli<br />
ekideba, xalisianad laparakobs<br />
da anekdotebsac hyveba. wamosvlis win<br />
ezos maCvenebs da meubneba: `roca gavmdidrebi,<br />
ukana saxlic unda viyido,<br />
Cems mets mainc aravis unda, Cveni ezo<br />
ki Zalian pataraa~. roca vekiTxebi,<br />
riT apirebs gamdidrebas, mxrebis aCe-<br />
CviT mpasuxobs _ `ramiT~.<br />
ori wlis Semdeg, roca reqtorobidan<br />
wava, surs, rom ilias universiteti<br />
kerZo saswavlebeli gaxdes.<br />
vekiTxebi: am SemTxvevaSi universitets<br />
ganviTarebis meti Sansi eqneba?<br />
_ ra Tqma unda, ase bevri problemis<br />
gadaWra gaadvildeba, ai, Tundac<br />
Sesyidvebi. roca saxelmwifo universitets<br />
marTav, mTavrobis mier dawesebuli<br />
regulaciebiT muSaob. mesmis,<br />
44 cxeli Sokoladi<br />
rom saxelmwifo ver miscems Tavs<br />
uflebas, rom konkretul organizacias<br />
misces SeuzRudavi marTvis SesaZlebloba.<br />
es ki damoukideblobas<br />
Zalian zRudavs.<br />
<strong>gigi</strong> ambobs, rom reqtoris postidan<br />
wasvlis Semdeg, universitetSi<br />
mainc darCeba _ `darwmunebuli var,<br />
privilegirebuli TanamSromeli viqnebi,<br />
meti dro meqneba interdisciplinaruli<br />
kvlevebisTvis da mogzaurobisTvis~.<br />
lisis tba/cxenosnoba<br />
ilias universitetma sacxenosno<br />
centr `raidmedTan~, romlis TavlaSic<br />
axla 9 cxeni cxovrobs, sul axlaxan<br />
marTvis xelSekruleba gaaforma. re-<br />
ori wlis Semdeg,<br />
roca reqtorobidan<br />
wava, surs, rom<br />
ilias universiteti<br />
kerZo saswavlebeli<br />
gaxdes.<br />
vekiTxebi: am<br />
SemTxvevaSi<br />
universitets<br />
ganviTarebis<br />
meti Sansi<br />
eqneba?<br />
_ ra Tqma unda.<br />
qtoris gadawyvetilebiT, lisis tbas-<br />
Tan axlos mdebare centrSi Tuki studentebi<br />
cxenebs mouvlian, sacxenosno<br />
TerapiiT bavSvebis mkurnalobaSi monawileobas<br />
miiReben, cxenze jdomas<br />
iswavlian da sakuTar Tavs qarTul<br />
tradiciul sportul saxeobebSi gamocdian,<br />
eqvs saswavlo kredits miiReben,<br />
zustad imdenives, ramdensac maT<br />
nebismieri rTuli sagani _ samarTlis<br />
istoria an biologia hmatebs.<br />
reqtoris studentebTan Sexvedra<br />
iqvea daniSnuli, Tumca vidre <strong>gigi</strong> maT<br />
am wamowyebaze daelaparakeba, sadgomebTan<br />
midis da cxenebs saTiTaod<br />
esalmeba. `marina~ yavisferi faSatia,<br />
Sublze TeTri laqa da didi, lurji<br />
Tvalebi aqvs. rigSi `zina~, `lurja~,<br />
`maamo~ da sxvebi dganan. sul male <strong>gigi</strong>s<br />
garSemo 50-mde studenti wres kravs,<br />
<strong>gigi</strong> maT mondomebiT uxsnis Tavis<br />
mizans: cxenze jdoma janmrTelobaa,<br />
saerTod, cxovelebTan urTierTobas<br />
Terapiuli gavlena aqvs da es wamowyeba<br />
ara marto cerebraluri damblis<br />
mqone, aramed, daunis da autizmis<br />
sindromis mqone bavSvebsac daexmareba.<br />
<strong>gigi</strong>s nacnobi, romelic ZaRlebiT<br />
Terapiaze muSaobs, Seeswro, rogor<br />
uyveboda atirebuli daunis sindromis<br />
mqone bavSvi Tavis enaze, Tavis gasaWirs<br />
ZaRls, is ki aSkarad usmenda<br />
da SigadaSig cremlebs ulokavda…<br />
…<br />
2013 wels <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong>s reqtorobis<br />
meore vada ewureba. miaCnia, rom<br />
risi gakeTebac saxelmwifo universitetSi<br />
SeiZleboda, ukve gaakeTa.<br />
meubneba, rom pirvel xanebSi universiteti<br />
Zalian swrafad viTardeboda,<br />
Tumca bolo dros ganviTarebis tempma<br />
mkveTrad iklo. dRes universiteti<br />
zRvarzea da struqtura Tu ar gadaxalisda,<br />
ganviTarebas Sewyvets. `es<br />
garedan ar Cans, magram roca gamoCndeba,<br />
ukve gvian iqneba~, _ ambobs <strong>gigi</strong>.<br />
reqtori kompiuterTan zis, uxmod<br />
muSaobs, drodadro oTaxis boloSi<br />
mdgar magidasTan midis, romelic misi<br />
dizainiT daamzades. xis maRal magidaSi<br />
ramdenime vertikaluri ujraa.<br />
ujrebSi Cai, yava da finjnebi inaxeba,<br />
ujrebis Tavsaxuri magidis zedapiria.<br />
magidaze ki eleqtroCaidnebi da Rvinis<br />
boTli dgas.<br />
<strong>gigi</strong> finjans Savi yaviT ivsebs da<br />
im skams maCvenebs, romelzec wlebis<br />
manZilze ijda. skams sazurge ar aqvs,<br />
mTeli datvirTva muxlebze modis da<br />
adamiani iZulebulia, mudmivad fxizlad<br />
da welgamarTuli ijdes. aqamde<br />
am skamze jdoma metaforulad universitetis<br />
ganviTarebisTvis brZolas<br />
hgavda, axla ki, roca Sedegi Ti-<br />
Tqmis miRweulia, <strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> tyavis,<br />
Rrmad CaSvebul savarZelSi gadajda<br />
da Tavs dasvenebis ufleba misca.
<strong>gigi</strong> <strong>TevzaZe</strong> da `marina~, sacxenosno centri `raidmedi~, maisi 2012<br />
istoria<br />
cxeli Sokoladi 45
artisti axlodan<br />
vin aris nadia wulukiZe?<br />
avtori nino lomaZe<br />
pirveli Sexvedridan ori wlis<br />
mere vxvdebiT, ukve interviusTvis.<br />
Secvlilia. ufro gawonasworebuli,<br />
dafiqrebuli Cans. misi xmama-<br />
Rali, xandaxan kategoriuli tonic<br />
damcxrali, Serbilebuli meCveneba.<br />
„ho, TiTqos davalage raRacebi,<br />
mixsnis, _ da mgoni zedmetic movindome.<br />
bolos, xelSi carieli ki-<br />
TxvebiRa SemrCa“.<br />
nadia wulukiZe performer-artistia,<br />
an rogorc TviTon ambobs:<br />
Teatris „meikeri“, rac yvelaferi<br />
SeiZleba iyos _ mocekvave, reJisori,<br />
qoreografi, scenaristi _ `meikeria~<br />
yvela, vinc performansis<br />
SeqmnaSi monawileobs.<br />
pirvelad rom SevxvdiT, Teatris<br />
samagistro programaze, dazartis<br />
skolaSi sadiplomo warmodgenaze<br />
muSaobda. „mzad siyvarulisTvis,<br />
identobis 7 fragmenti“ _ ase hqvia<br />
mis solodadgmas, romliTac nadia<br />
sakuTar Tavs ikvlevs. performansi<br />
jer amsterdamSi, flamandiuri<br />
kulturis centrSi aCvena. ivnis-<br />
Si ki, TbilisSi mas meored warmoadgens<br />
_ proeqtis farglebSi,<br />
romelsac „karmeni _ gamoricxvis<br />
mdgomareoba“ hqvia.<br />
muSaobas rom iwyebda, grZnobda,<br />
rom sruliad dakarguli iyo.<br />
erTaderTi, risi Cvenebac SeeZlo,<br />
aRmoCnda, rom Tavisi personaluri<br />
istoriaa _ mexsiereba, romelTanac<br />
TiTqos araferi hqonda saer-<br />
To. gadawyvita, rom warsulis dabrunebis<br />
saukeTeso gza yvelafris<br />
gaxseneba da mTeli cxovrebis performansad<br />
qceva iyo. 41-wuTiani<br />
warmodgena misi mexsierebis Svidi<br />
fragmentia, romelzec sakuTari<br />
biografia Tavidan aago.<br />
46 cxeli Sokoladi<br />
2010 weli. flamandiuri kulturis<br />
centri.<br />
nacrisfer iatakze Sarvali da<br />
maisuria dafenili. ukan, kedelze<br />
videoproeqcia midis, romelzec<br />
igive scena moCans, oRond _ carieli.<br />
proeqciaze nadia kulisebidan<br />
gamodis da Sarvals da maisurs<br />
Zirs afens. ramdenime wamSi ukve<br />
realur scenazec Cndeba da ambobs:<br />
me mqvia nadia wulukiZe da viTama-<br />
Seb nadia wulukiZes. amis Semdeg,<br />
orive nadia erTdroulad iwyebs<br />
Cacmas.<br />
pirveli scena nacnobi da gacve-<br />
Tili sabWoTa bavSvobidanaa. nadiaze<br />
„saxaliso“ ambebs deda da bebia hyvebian<br />
_ energiul da xalisian patara<br />
gogoze, romelic ocnebobs, im “diadi<br />
momavlis” nawilad iqces, skolaSi<br />
da teleekranze rom uxataven.<br />
misi sabWoTa bavSvoba ucxosTvis<br />
Sablonia, koleqtiuri saxeebi ki,<br />
misi ojaxis wevrebi arian. bebia _<br />
moxuci qali represirebuli ojaxidan,<br />
romelic tragediis gameorebis<br />
SiSiT cxovrobs. deda _ axalgazrda<br />
qali, romelic sistemasTan<br />
dapirispirebas Svilis cnobierebaSi<br />
avtoritetebis ganadgurebiT<br />
cdilobs. da babua _ arxeini Tamada,<br />
beds Seguebuli adamianis xati.<br />
* * *<br />
nadia quTaisSi daibada. sami wlis<br />
iyo, dedasTan erTad, TbilisSi,<br />
bebia-babuasTan rom gadavida sacxovreblad.<br />
musikalur teqnikum-<br />
Si swavlobda. violinoze ukravda<br />
da axalgazrduli orkestris wevri<br />
iyo.<br />
dadiodnen fexiT _ wereTlidan<br />
veris gavliT mTawmindaze da mere<br />
ukan. yovelTvis ramdenime erTad,<br />
rom gzaSi axalgazrda gogoebis-<br />
Tvis instrumentebi aravis moepara.<br />
iyvnen erTaderT gastrolze,<br />
baTumSi. ucnauri sizmariviT axsovs<br />
Zveli matareblis kupe, tualetis<br />
suni da ramdenime wliT ufrosi<br />
gvardielebis qeifi, „aba, erTi<br />
saWidao dagvikariT“.<br />
„…sabWoTa kavSiri daSlilia.<br />
sistemis ekonomikuri, ideologiuri<br />
nangrevebi. aravin swavlobs.<br />
aravin aswavlis. erTaderTi, rac<br />
SegiZlia gaakeTo, esaa dakavde seqsiT“.<br />
[citata performansidan]<br />
16 wlisaa. misi boifrendis ojaxi<br />
Tanaxmaa, rom nadia rZlad miiRon.<br />
arc dedaa winaaRmdegi. „ojaxi cxovrebis<br />
gagrZelebis erTaderTi SesaZleblobaa.<br />
es SeiZleba iyo Cemi<br />
qorwinebis socialuri, kulturuli<br />
mizezi. personaluri mizezebi<br />
CemTvis jer isev bundovania… mezobeli<br />
ambobs, rom gamimarTla. ar<br />
aris advili ipovo qmari maSin, rodesac<br />
aRar xar qaliSvili“, _ erTerT<br />
scenaSi qorwinebis ambavs werilSi<br />
kiTxulobs. werili Sirmaa,<br />
romlis saSualebiTac am istorias-<br />
Tan distancirebas cdilobs. personaluris<br />
Zalian axlodan Cveneba<br />
groteskad rom ar eqces.<br />
mravalricxovani, Zlieri ojaxis<br />
xati male engreva. unda airCios: an<br />
egueba beds da agrZelebs cxovrebas<br />
erTi roliT _ meojaxe dedis,<br />
romlisTvisac mTavari prioriteti<br />
im pirobebis Sesrulebaa, rac<br />
qorwinebis ritualis dros dado,<br />
an sakuTari momavlis saZieblad<br />
midis.<br />
germaniaSi TiTqos Tavidan swavlobs<br />
siaruls, moZraobas. mogvia
artisti axlodan<br />
cxeli Sokoladi 47<br />
foto levan xerxeuliZe
artisti axlodan<br />
nebiT, performansSi, im periods<br />
ase ajamebs: „me ukve vici, rogor<br />
gavxsna sabanko angariSi. rogor<br />
vTqva uari. rogor avirCio. rogor<br />
gadavwyvito. rogor movwio.<br />
rogor vilaparako naklebi. rogor<br />
Seviyvaro. rogor Semiyvardes<br />
naklebad. rogor velaparako oficialur<br />
pirebs, rom gamigrZelon<br />
saswavlo viza~.<br />
violinos Tavs anebebs da antrofosofiul<br />
skolaSi evriTmiis<br />
swavlas iwyebs. sityvebis da musikaluri<br />
frazebis sxeuliT gamoxatvas<br />
cdilobs.<br />
mesame kursze xvdeba, rom es aris<br />
sivrce, sadac yvela kiTxvaze ukve<br />
arsebobs pasuxi, yvela ganmarteba<br />
winaswaraa gansazRvruli. molodini,<br />
rom skolaSi mTeli cekvis diskurss,<br />
evriTmiis sxva cekvis tradiciebTan<br />
mimarTebas iswavlis, ar marTldeba.<br />
nadias da mis megobrebs yvelaze metad<br />
Zveli gamocdilebis Tavidan gaazreba,<br />
axali interpretaciis gzebi<br />
ainteresebT. ikvleven, ra gamocdilebas<br />
eyrdnobian skolaSi, ras uaryofen<br />
da ratom.<br />
„iq, isev, mxolod Staineri laparakobs.<br />
araviTari daeWveba, aravi-<br />
Tari kiTxvebi. maRizianebda aseTi<br />
midgoma. Staineris mere skolebSi<br />
araferi Secvlila. SeuZlebelia,<br />
48 cxeli Sokoladi<br />
momavlis nawilad iqce, rodesac<br />
ganviTarebas ubralod Sewyvet. im<br />
safuZvels, rac Stainerma Seqmna,<br />
dRes ukve ganviTareba sWirdeba.<br />
amaze sul vlaparakobdiT, vawyobdiT<br />
diskusiebs da vcdilobdiT<br />
pasuxebi CveniT gvepovna.<br />
…evriTmiaSi dRemde uaryofen<br />
seqsualobas. fizikuroba ugulebelyofilia.<br />
mniSvnelovani mxolod<br />
eTeruli da astraluri sivrcea.<br />
Cven vambobdiT, rom Tu ginda<br />
moZraoba Seqmna, unda aRiaro, rom<br />
fizikuri sxeuli pirveli safexuria.<br />
Cven gafarToeba sxeulidan<br />
daviwyeT _ Signidan gareT, fizikuridan<br />
eTeruli da astraluri<br />
sivrcisken“.<br />
skolisgan damoukideblad, kaselSi<br />
alternatiuli studia Seqmnes,<br />
radgan skolaSi eqsperimentis<br />
daSveba SeuZlebeli iyo. moZraobas<br />
sxva evriTmiis skolis studentebic<br />
SeuerTdnen. moipoves dafinanseba<br />
da kvleva ganagrZes. klasebisTvis<br />
iwvevdnen profesorebs,<br />
debatebs awyobdnen. male gairkva,<br />
rom isini martoni ar iyvnen _ es<br />
dapirispireba maT eqsperimentamdec<br />
arsebobda. iyvnen evriTmistebi,<br />
visac reformebi, siaxleebi ainteresebdaT,<br />
da konservatorebi,<br />
vinc yovelgvar siaxles ebrZoda.<br />
„maSin pirvelad davfiqrdi imaze,<br />
rom avtoritaruli sazogadoeba<br />
mxolod warsulSi ar darCenila.<br />
is yvelgan SeiZleba Segvxvdes. realobis<br />
religiurobamde gazviadeba<br />
progress aCerebs. davinaxe, rom<br />
ganviTarebis mTavari Seferxeba<br />
orTodoqsuli sazogadoebaa, vis-<br />
Tvisac yvela, vinc sxvanairad fiqrobs,<br />
saSiSroebas warmoadgens“.<br />
28 wlis iyo, meored rom iqorwina.<br />
alternatiuli evriTmiis festivalze<br />
portugalieli biWi gaicno.<br />
ramdenime TveSi swavlas amTavrebda<br />
da germaniis saemigracio samsaxuri<br />
qveynis datovebas sTxovda.<br />
daqorwineba gadawyvites.<br />
„biWis mamam gvirCia, davfiqrebuliyaviT.<br />
ratom vqorwindebodiT:<br />
siyvarulis gamo, Tu mizani Cemi<br />
qveyanaSi datoveba iyo? vifiqreT<br />
da gadavwyviteT, rom qorwinebis<br />
namdvili motivi siyvaruli iyo“,<br />
_ kiTxulobs werils ukve meore<br />
konvertidan, romelsac „Marriage<br />
II“ aweria.<br />
`abortidan or dReSi, germania-<br />
Si samuSaod wasvlamde sami dRiT<br />
adre~, SabaTs, meored gaTxovda.<br />
qmari SvedeTSi darCa. „erTxel,<br />
xangrZlivi da dumiliani saubris<br />
dros, man miTxra, rom aRar icoda,
atom momiyvana colad _ marTla<br />
vuyvardi, Tu imitom, rom Sevebrale“.<br />
erT TveSi, SvedeTis saelCoSi interviuze<br />
daibares.<br />
saemigracio samsaxuris TanamSromlebma<br />
momavali gegmebis Sesaxeb<br />
mSrali kiTxvebi dausves: sad<br />
unda ecxovraT, rogor unda eSovnaT<br />
fuli. hkiTxes warsulzec: sad<br />
Sexvdnen, ramdeni xania, icnoben<br />
erTmaneTs. „vcdilobdi, yvelaferze<br />
gulwrfelad mepasuxa. bolos<br />
Cveni erTad gadaRebuli fotoebic<br />
davaTvalierebine. ar vici zustad,<br />
ra moxda intervius dros, magram<br />
saelCodan rom gamovedi, ukve gadawyvetili<br />
mqonda, rom vSordebodiT<br />
da me saqarTveloSi vbrundebodi“.<br />
revoluciis weli iyo. wamosvlamde<br />
erTi TviT adre Tavis menejmentis<br />
maswavlebels miakiTxa da<br />
daxmareba sTxova. Zalian dabneuli<br />
da SeSinebuli iyo. verafriT xsnida,<br />
ras niSnavda dabruneba, radgan<br />
is yvela sivrceSi ucxo iyo. maswavlebelma<br />
davaleba misca _ ewera<br />
dRiuri. mxolod faqtebi, ra moxda<br />
da rodis. sakuTari emociebis gamosaxatad<br />
ki cariel gverdze rame<br />
daexata. misi iracionaluri SiSis<br />
mizezi is iyo, rom faqtebs da saku-<br />
Tar interpretacias erTmaneTisgan<br />
ver acalkevebda.<br />
saqarTveloSi rom Camovida, mizani<br />
ukve hqonda. eqsperimentuli<br />
Teatris Seqmna undoda. Teatris-<br />
Tvis sivrce, musikosebi, mxatvrebi,<br />
mocekvaveebi da mTeli dasi<br />
sWirdeboda. Tanamoazreebis Zebna<br />
daiwyo. cota xanSi ki, holandiidan<br />
axlad dabrunebul artists, sofo<br />
tabataZes Sexvda. sofosTan erTad<br />
„xinkali juice“ daaarsa da jgufis<br />
saxeliT performansebze muSaoba<br />
daiwyo. maTi namuSevrebis mizani<br />
damkvidrebuli socialuri normebis,<br />
Cvevebisa da tradiciebis groteskulobis<br />
Cveneba iyo _ sufris<br />
ritualebi, qalis roli, nacionalobis<br />
eqstremaluri gamoxatuleba,<br />
miTologizirebuli warsuli,<br />
Zveli da axali avtoritetebi.<br />
misi namuSevrebi im realobis<br />
kritika iyo, romlis SeqmnaSic mas<br />
monawileoba ar miuRia. es sxvebis<br />
problemebi iyo manam, sanam TviTonac<br />
im sivrcis nawilad ar iqceoda.<br />
cvlilebebisTvis mxolod protesti<br />
sakmarisi aRar iyo. moqmedebis-<br />
Tvis meti gamocdileba sWirdeboda.<br />
megobrebisgan gaigo, rom holandiaSi<br />
arsebobs dazartis skola,<br />
Teatris samagistro programa,<br />
romlis mTavari idea moulodneli<br />
artisti axlodan<br />
aRmoCenebis, eqsperimentis atmosferos<br />
Seqmnaa. es aris Teatris<br />
laboratoria, sadac sxvadasxva<br />
qveynidan Casuli performans-artistebi<br />
swavloben.<br />
2008 wels dazartSi sabuTebi gagzavna.<br />
Caabara da wavida.<br />
`dazartSi keTeba fiqrs niSnavs.<br />
Cven erTnairebi ara varT, modiT,<br />
gamovkveToT is, rac erTmaneTisgan<br />
gangvasxvavebs~, _ barbara van<br />
lindti, dazartis aRmasrulebeli<br />
direqtori.<br />
dazartSi ar arsebobs winaswar<br />
gansazRvruli, klasikuri saswavlo<br />
programa. yvela samagistro kursis<br />
kurikulumi gansxvavebulia. programis<br />
Sinaarss, ganrigs da intensivobas,<br />
mowveul mentorebTan erTad,<br />
skolis xelmZRvanelebi arCeven.<br />
ra profesia eqneba kursis mentors,<br />
mniSvneloba ar aqvs _ Teatris<br />
`meikerebi~, sociologebi,<br />
filosofosebi, fizikosebi, astrologebi,<br />
bioartistebi _ nebismieri<br />
SeiZleba mowveuli leqtori<br />
iyos, visac originaluri kursis<br />
momzadeba SeuZlia. mentori mTeli<br />
aTi kviris dramaturgias agebs _<br />
gegmavs saxelosnoebs, Sexvedrebs,<br />
arCevs filmebs.<br />
dazartis mTavari moTxovna _<br />
gulwrfelobaa. sxvadasxva qveyni-<br />
cxeli Sokoladi 49
artisti axlodan<br />
dan Casul artistebs Soris distancia<br />
unda waiSalos. erTmaneTis<br />
Tvalwin sruliad „gaSiSvldnen“ da<br />
sakuTari kulturuli, personaluri<br />
gamocdileba aCvenon. dazarts<br />
Tamami, individualisti da jiuti<br />
adamianebi ainteresebs. studentebi<br />
erTad cxovroben da ucxosTan<br />
daaxloebas swavloben. RirebulebiTi<br />
gansxvavebebi maT Soris konfliqtebs<br />
amZafrebs. „iq davinaxeT<br />
da gamovcadeT, rogor SeiZleba<br />
konfliqtebi saintereso procesebad<br />
aqcio“.<br />
pirvel semestrSi holandiasa<br />
da belgiaSi navebiT imogzaures<br />
da pirveli msoflio omis istoriis<br />
kvals misdies. mentori dirk<br />
ferStoqti iyo, 1980-90-ian wlebSi<br />
aqtivisti, romelic neoliberalur<br />
politikas, klimatur cvlilebebs<br />
akritikebs da umciresobis uflebebs<br />
icavs. dirki dramaturgi da<br />
reJisoria.<br />
mogzaurobisas holandielis<br />
identurobas, cxovrebis wesebs<br />
swavlobdnen. arkvevdnen, ras niSnavs<br />
aSenebul, xelovnur miwaze<br />
cxovrobde. aTvalierebdnen arqiteqturas,<br />
romelic sivrcis simwiris<br />
gamo Zalian socialuri da<br />
praqtikulia. uyurebdnen filmebs.<br />
arCevdnen sistemebs da laparakobdnen<br />
masebis kontrolis meqaniz-<br />
50 cxeli Sokoladi<br />
mebze. msoflio omebze, Tavisufal<br />
bazrebze. akvirdebodnen, rogor<br />
iqmneboda meoce saukunis Sua wlebidan<br />
momxmareblis axali koncefcia.<br />
ras niSnavs „Tanamonawileoba”<br />
biznesSi da politikaSi. ramdenad<br />
winaaRmdegobrivia es ori cneba.<br />
Semdeg braziliel, utopist performans-artistTan<br />
erTad muSaobdnen.<br />
sakuTari poziciebis gamosaxvis<br />
sxvadasxva meTods, formebs da<br />
teqnikas swavlobdnen.<br />
kursis „vin aris me?“ mizani iyo,<br />
studentebis sakuTari SiSebisgan,<br />
stereotipebisgan distancirebis<br />
xerxebi eCvenebinaT.<br />
vorkSopis dros jgufebad<br />
dahyves. TiTo jgufSi samni iyvnen.<br />
erT-erTi Tavis yvelaze mZime<br />
travmaze hyveboda. meore kiTxvebs<br />
usvamda. mesame Cumad ijda da ismenda.<br />
savarjiSos bolos jgufis<br />
yvelaze mdumare wevri „aRsarebis“<br />
avtors gulwrfelobisTvis asaCuqrebda<br />
da performanss uZRvnida.<br />
„axlac tanSi Jruanteli mivlis,<br />
rom maxsendeba. Zalian Tbili da<br />
amaRelvebeli momentebi iyo“. Tu<br />
pirvel blokSi inteleqtualuri<br />
savarjiSoebi gvqonda, meoreSi<br />
mxolod Cvens gancdebs, emociebs<br />
vikvlevdiT. or TveSi urTierToba<br />
absoluturad Segvecvala. erTmaneTis<br />
mimarT ufro mgrZnobiaree-<br />
bi, frTxilebi gavxdiT. komunikaciac<br />
ufro intensiuri, Ria gaxda.<br />
azrebis gamosaxatad naklebi sityvebi<br />
gvWirdeboda. ukve sxeuliT<br />
vlaparakobdiT“.<br />
transhumanizmis, bioartis, astrologiis<br />
da sxva kursebis Semdeg<br />
sajaro da piradi sivrcis specifikas<br />
da maT Soris arsebul [Tu<br />
ararsebul] sazRvrebs ikvlevdnen.<br />
xuTi dRis manZilze TiTo RamiT<br />
ucxo adamianebis saxlebSi cxovrobdnen.<br />
diliT skolaSi misamarTs da gasaRebs<br />
urigebdnen. mkacri instruqcia<br />
hqondaT: TavianTi „saidumlo<br />
mogzaurobis“ Sesaxeb erTmaneTis-<br />
Tvis araferi ar unda eambnaT. saxlebi<br />
meordeboda da aravis unda<br />
scodnoda sad moxvdeboda saRamos.<br />
„yvelgan gansxvavebuli garemo<br />
iyo. zogan erTi oTaxi daketili<br />
gvxvdeboda, sadac savaraudod<br />
saxlis patroni Zalian pirad da<br />
Zvirfas nivTebs inaxavda. zogan<br />
piriqiT _ yvelaferi Ria iyo. Tavidan<br />
uxerxulobas vgrZnobdi. da<br />
sisuleleebze vfiqrobdi: SeiZleba<br />
Tu ara karada gamoaRo, rodesac<br />
ici, rom aravin giTvalTvalebs?<br />
waikiTxav viRacis bloknots, rodesac<br />
ici, amas veravin verasdros<br />
gaigebs? ras niSnavs Riaoba? ramdenad<br />
Ria xar Sen TviTon? SegiZlia
sxvebis gaxsniloba daafaso, Tu piriqiT<br />
_ sxvisi gulwrfeloba gTrgunavs?“<br />
saxlidan wamosvlis win,<br />
sakuTari fiqrebi dRiurSi unda<br />
CaeweraT. saxlis patronisTvis ki,<br />
rame, iqve, Tavisi gakeTebuli sa-<br />
Cuqari daetovebinaT. es xan werili<br />
iyo, xan rCeva, romelime filmi<br />
enaxaT, an wigni ama da am gverdze<br />
gadaefurclaT. ikeas esTetikiT<br />
gawyobil, SemaSfoTeblad mowesrigebul<br />
saxlSi, nadias gamafrTxilebeli<br />
werili daxvda: „fexsacmeli<br />
SemosasvlelSi datove!“ nadiam<br />
sakuTari fexis anabeWdebi furcelze<br />
Semoxaza da ucnob maspin-<br />
Zels saCuqrad Tavisi steriluri<br />
kvali dautova.<br />
dazartis skola nadias biografiaSi<br />
babilonis godolia, sadac<br />
yvela erT enaze saubars swavlobs.<br />
* * *<br />
dRes ramdenime damoukidebel<br />
proeqtze muSaobs. megobar<br />
artistTan erTad agresias, mis<br />
formebs da sxvadasxva gamovlinebebs<br />
ikvlevs. „karmeni-gamoricxvis<br />
mdgomareoba“ erTgvari<br />
saxelosnoa, romelsac TbilisSi<br />
Jurnalis gamosvlidan or kviraSi<br />
gamarTavs.<br />
yvelaze masStaburi proeqti ki<br />
„me da stalinia~. romlis repeti-<br />
ciebic amsterdamis erT, dasaxurad<br />
ganwirul, TeatrSi midis. misi<br />
dramaturgi dazartis skolis wevri,<br />
dirk ferStoqtia.<br />
unda, istoriis es ukve brendad<br />
qceuli monakveTi sxvadasxva perspeqtivaSi<br />
ikvlios. jer isev mxolod<br />
kiTxvebi aqvs: SeiZleba Tu<br />
ara xedvebis simravliT istoriis<br />
rekonstruqcia? ra iyo im epoqis<br />
mTavari niSnebi? vin iyvnen adamianebi,<br />
vinc im istoriul momentSi<br />
cxovrobdnen, rogor iRebdnen realobas?<br />
agrovebs werilebSi, memuarebSi,<br />
kulturul da istoriul<br />
ZeglebSi asaxul poziciebs da cdilobs,<br />
miuaxlovdes niSnuls, sadac<br />
perspeqtivebis simravle realobis<br />
Sesaxeb yvelaze damajerebel iluzias<br />
Seqmnis. Tumca xvdeba, rom<br />
is mxolod istoriis kidev erTi<br />
versiis Cvenebas SeZlebs, radgan<br />
warsulis rekonstruirebis yvela<br />
mcdeloba sabolood mainc kraxis-<br />
Tvisaa ganwiruli.<br />
“didi artistebis epoqa damTavrda.<br />
es procesi SeiZleba ar dasrulebula,<br />
magram aqamdec male<br />
mivalT. mxolod erTeulebi moipoveben<br />
saxels. arsebuli art bazari<br />
_ romelic xelovanebis mcire<br />
jgufzea dafuZnebuli _ daiSleba.<br />
artistebi veRarasdros SeZleben<br />
iseTi cnobilebi gaxdnen, rogorc<br />
artisti axlodan<br />
klasikosi ostatebi iyvnen. Tanamedrove<br />
xelovanebi da maTi namu-<br />
Sevrebi yuradRebas didi xniT ve-<br />
Rar miipyroben, maT drois dineba<br />
gaiyolebs. xelovnebis momavali _<br />
artistebis uzarmazari ricxvia,<br />
sadac sabolood, raodenoba gansazRvravs<br />
xarisxs”, _ Jan ricema,<br />
Teatris meikeri, 2008 weli, vena,<br />
sajaro leqcia.<br />
informaciuli saukunis mTavari<br />
gamowveva swored es simravlea.<br />
`dedamiwaze arasdros ucxovria<br />
erTdroulad imden genioss,<br />
ramdenic dRes cxovrobs~ (zura<br />
jiSkariani). SeiZleba warmateba<br />
wamebSi moipovo, magram ramdenime<br />
dReSi Seni saxeli aRaravis axsovdes.<br />
am simravleSi da qaosSi gadar-<br />
Cena gansakuTrebul niWs moiTxovs.<br />
2012 wlidan holandiaSi da mTel<br />
evropaSi kulturisa da xelovnebis<br />
dargebs saxelmwifo dafinanseba<br />
40 procentiT Seumcirda. nadia<br />
wulukiZe, ukve sxva artistebTan<br />
erTad, isev imave dilemis wina-<br />
Se dgas: rogor daimkvidros Tavi<br />
ucxo qveyanaSi da rogor gadarCes,<br />
rogorc pirovneba.<br />
„dRes ukve SemiZlia vTqva, vina<br />
var da mTavari esaa. albaT, var is,<br />
visac sakuTari Tavis da cvlilebebis<br />
aRar eSinia. am etapze, es sakmarisia“.<br />
cxeli Sokoladi 51
interviu<br />
`RmerTi ar aris kerpi~<br />
interviu nikola CernokrakTan<br />
esaubra laSa oTxmezuri<br />
nikola Cernokraki parizis wminda<br />
sergis marTlmadidebluri Teologiis<br />
institutis xelmZRvanelia.<br />
1925 wels daarsebuli instituti<br />
dasavleT evropaSi marTlmadidebluri<br />
Teologiis uZveles keras<br />
warmoadgens. nikola Cernokraki,<br />
agreTve, kaTolikuri institutis<br />
profesoria, sadac marTlmadideblur<br />
Teologias aswavlis. 2006<br />
wlidan igi bibliuri kvlevis asociaciis<br />
Tana-prezidentia. mas hyavs<br />
meuRle da ori Svili. nikola Cernokraki,<br />
1951 wels iugoslaviaSi,<br />
Tanamedrove xorvatiaSi daibada.<br />
1973 wels, belgradis universitet-<br />
Si swavlebis Semdeg, igi ganaTlebis<br />
gasagrZeleblad parizSi gadavida.<br />
safrangeTis sagareo saqmeTa saministrosTan<br />
erTad, nikola Cernokrakma<br />
qarTveli mRvdelmsaxurebisa<br />
da TeologebisTvis samagistro<br />
da sadoqtoro kursebze yovelwliuri<br />
saswavlo vizebi moipova.<br />
mamao nikola, rogor fiqrobT,<br />
rTulia sasuliero pirisTvis moRvaweoba<br />
iseT qveyanaSi, sadac sajaro<br />
sivrceSi religiuri institutebi<br />
warmodgenili ar aris?<br />
safrangeTSi, romelic dRes postmodernuli<br />
qveyanaa, erTi saukunis<br />
win saero da saeklesio pirebs Soris<br />
daZabuloba imdenad didi iyo,<br />
rom Tu maswavlebeli da mRvdeli<br />
erTmaneTs quCaSi SeeCexebodnen,<br />
erT-erTi aucileblad quCis meore<br />
mxares gadavidoda. dRes Cven aRar<br />
gvixdeba trotuaris gamocvla, Tumca<br />
erTmaneTs mainc ar vesaubrebiT.<br />
dResac ar arsebobs dialogi<br />
am or samyaros _ eklesiasa da saxelmwifos<br />
Soris, Tumca, momavalSi<br />
es SesaZlebelia Seicvalos. miuxedavad<br />
imisa, rom marTlmadideblur<br />
religias bevri sisuste axasiaTebs,<br />
igi arasdros ar Camoyalibebula<br />
52 cxeli Sokoladi<br />
sistemad. ra Tqma unda, carizmis<br />
epoqaSi eklesia ruseTis imperiul<br />
politikas hyavda damorCilebuli,<br />
magram eklesiaSi yovelTvis arsebobda<br />
gamonaklisi.<br />
ai, axla, Cven wminda serafimes<br />
eklesiaSi vimyofebiT. serafime<br />
iyo adamiani, romelic cxovrobda<br />
gaxiznuli, sistemis gareT. es iyo<br />
puSkinis epoqaSi. marTalia, puSkini<br />
da serafime erTmeneTs ar icnobdnen,<br />
magram orive maTgani im epoqis<br />
simboloebs warmoadgenen. ganaxleba<br />
eklesiaSic moxdeba, mxolod am sistemis<br />
gareT myofi adamianebis mier.<br />
Tumca, me axla, albaT, ukve vcildebi<br />
Temas...<br />
ai, axla, xelTa maqvs ifsos _ franguli<br />
socialuri kvlevebis institutis<br />
monacemebi, romlis mixedviT,<br />
1968 wels, yovel kviradRes eklesia-<br />
Si 37 % frangi qristiani dadioda,<br />
1988 wels _ 25%, dRes ki 7%-ze nak-
lebi. mamao nikola, ar geSiniaT, rom<br />
male umuSevari darCebiT?<br />
gulwrfelad vfiqrob, rom es<br />
situacia sjobs, vinaidan eklesia<br />
ar aris adgili, sadac xalxi ZaliT<br />
unda modiodes. eklesiaSi morwmuneni<br />
ar SeiZleba imis gamo modiodnen,<br />
rom amas zogadi socialuri<br />
mdgomareoba moiTxovs. adre xalxi<br />
eklesiaSi ise dadioda, rogorc<br />
dRes luqsemburgis baRSi dilis<br />
`jogingze~. es cxovrebis wesi, moda<br />
gaxldaT. dRes qveyana Tavisufalia<br />
am socialuri wnexisgan da es Zalian<br />
kargia.<br />
Cveni, eklesiis msaxurTa gamowveva<br />
isaa, rom gamovnaxoT ena, romelic<br />
dRes, Tavisufal, aratradiciul<br />
adamians daainteresebs.<br />
dRes adamiani ar cxovrobs tradiciaSi<br />
da Cven unda movnaxoT saSualeba,<br />
rom religiiT agnostikosebic<br />
davainteresoT. Cven vcdilobT,<br />
erTad visaubroT iseT sakiTxebze,<br />
rac vertikalur ganzomilebaSi gadagviyvans,<br />
rac saSualebas mogvcems<br />
RmerTsac velaparakoT. Cemi azriT,<br />
eklesia, yovel SemTxvevaSi, dasavleTSi,<br />
mowodebulia, rom monaxos<br />
sulis da azris Tavisufleba. magram<br />
aq axali araferia. pavle mociquli<br />
ras akeTebda, Tu ara amas?<br />
igi cdilobda ebraelebsa da sxva<br />
xalxebs Soris arsebuli undoblobis<br />
kedeli daengria. samwuxarod,<br />
es kedeli dResac arsebobs da eklesiis,<br />
magram ara marto eklesiis,<br />
aramed politikosebis funqciac<br />
isaa, rom daangrion am undoblobisa<br />
da gaucxoebis kedlebi.<br />
eklesias aqvs Tavisi adgili sazogadoebaSi.<br />
mas, aseve, Tavisi adgili<br />
aqvs erovnul sazogadoebaSic. da<br />
am globalizaciis epoqaSi me kargad<br />
vgrZnob, Tu ra mniSvneloba aqvs<br />
nacionalur kulturas. mimaCnia,<br />
rom kultura, romlis matarebeli<br />
eklesiaa, aris rogorc nacionaluri,<br />
aseve universaluri. Cemi azriT,<br />
marTlmadideblobam aCvena, rom Sei-<br />
Zleba darCe istoriul konteqstSi<br />
da aseve gaxde universaluri.<br />
Cven, marTlmadideblebi, aq _ sa-<br />
frangeTSi, umciresobaSi varT da<br />
es mdgomareoba gvaZlevs saSualebas<br />
sxvanairad SevigrZnoT pan-mar-<br />
Tlmadidebloba, vidre Cven amas<br />
erovnul konteqstSi SevicnobdiT.<br />
vfiqrob, rom diasporis mdgomareobaSi<br />
arsebobam unikaluri Sansi<br />
misca Cvens eklesias. is gafantuloba,<br />
rac diasporaSi cxovrebas sdevs<br />
Tan, universalur elfers aZlevs<br />
Cvens eklesias. magram, amasTanave,<br />
Cven ar viWriT Wiplars Cveni erovnulobisgan.<br />
dRevandeli eklesiisaTvis gamowvevaa,<br />
rom igi ar gaxdes kerp-<br />
Tayvanismcemeli. ra mogvitana Cven<br />
iudeur-qristianulma tradiciam?<br />
cocxali RmerTi, romelic adamianis<br />
bedis Tanamonawilea. es RmerTi<br />
ar aris kerpi. dRevandel eklesias<br />
sWirdeba Tanamedrove diskursis<br />
xilva.<br />
me am enaze saubari viswavle wminda<br />
sergis institutSi da es maswavles<br />
berdiaevma, frolovskim, parizis<br />
wminda ninos eklesiis moZRvarma<br />
ilia meliam. Tu Cveni instituti<br />
Tavisufalia, es imitom, rom es Tavisufleba<br />
Cven safrangeTis saxelmwifom,<br />
respublikam mogvca.<br />
Tqven miiCnevT, rom safrangeTSi<br />
dRes eklesia iseve gamijnulia saxelmwifosgan,<br />
rogorc es meoTxe<br />
saukunemde, konstantine didis imperatorobamde<br />
iyo?<br />
vfiqrob, rom asea da aseTi mdgomareoba<br />
bevrad ufro kargia eklesiisaTvis.<br />
me bevri espaneli megobari<br />
myavs mRvdelmsaxurebs Soris,<br />
isini iezuitebi iyvnen. Cven erTad<br />
vswavlobdiT safrangeTSi. frankos<br />
sikvdilis Semdeg, mokle xanSi, isini<br />
marqsistebi gaxdnen. saocaria, ara?!<br />
meoce saukunis dasawyisSi ruseTSi<br />
piriqiT moxda _ marqsistebi qristiani<br />
Teologebi gaxdnen...<br />
espaneTi dResac Tavis warsulis<br />
Sesaxeb polemikaSia CarTuli, ganawyenebulia<br />
Tavis warsulze. espaneTSi<br />
sazogadoeba ufro radikalizirebulia,<br />
vidre safrangeTSi.<br />
Cemi azriT, espaneTis kanonmdeblo-<br />
interviu<br />
ba, romelic uSvebs homoseqsualur<br />
qorwinebas da homoseqsual wyvilebs<br />
bavSvebis ayvanis uflebas aZlevs,<br />
sazogadoebis antikaTolikuri<br />
ganwyobiT aris gamowveuli. espaneT-<br />
Si frankos dros eklesias mTlianad<br />
ekava sajaro sivrce, eklesia<br />
da saxelmwifo Zalian iyvnen erTmaneTze<br />
gadajaWvuli, ramac ziani<br />
udavod orives miayena. da es saSiSroeba<br />
arsebobs im zogierT postkomunistur<br />
qveyanaSic, sadac eklesia<br />
cdilobs didi adgili daikavos sazogado<br />
cxovrebaSi. komunisturi<br />
samyaros gaqrobasTan erTad, gaqra<br />
yvela is instituti, romelic adamianisTvis<br />
SesaZlebelia moraluri<br />
burji gamxdariyo. ideologia unda<br />
Secvliliyo, magram samwuxarod, eklesia<br />
ar iyo mzad es niSa daekavebina,<br />
radganac mas amisaTvis inteleqtualurad<br />
momzadebuli adamianebi<br />
ar hyavda. me ar vicnob situacias<br />
bevr qveyanaSi, magram serbeTSi da<br />
ruseTSi am mxriv mdgomareoba savalaloa.<br />
magilaTad gamodgeba is,<br />
Tu rogor xdeba episkoposebis gana-<br />
Tleba. isini absoluturad ar arian<br />
inteleqtualurad mzad im funqciisaTvis,<br />
rac unda Seasrulon da<br />
amavdroulad udidesi Zalaufleba<br />
eZlevaT.<br />
mamao nikola, Tqven daibadeT iugoslaviaSi,<br />
gaizardeT belgradSi.<br />
Tqveni winaprebi serbo-xorvat-italielebi<br />
iyvnen. ramdenad dagexmaraT<br />
qristianoba balkaneTis omis dros?<br />
ra Tqma unda, movlenebs udidesi<br />
gulisyuriT vadevnebdi Tvals,<br />
Zalze aforiaqebuli viyavi Sinaganad,<br />
magram ver vlaparakobdi, erTi<br />
sityvac ki ar warmomiTqvams maSin.<br />
ar vlaparakobdi imitom, rom vxvdebodi,<br />
ver vaxerxebdi swori sityvis<br />
moZebnas, Cemi sityva deviacias ganicdida.<br />
me ver vipove Cemi adgili.<br />
ase rom, siCume varCie. da es Cemi<br />
piradi apokalifsi gaxda, rasac me<br />
ver Cavwvdi, ver gavige, imitom, rom<br />
me es qveyana miyvarda, momwonda misi<br />
multieTnikuri mxare da vfiqrobdi,<br />
rom sigiJe iyo amis damsxvreva.<br />
cxeli Sokoladi 53
interviu<br />
amasTan erTad, me Cemi mrwamsis mixedviT<br />
respublikeli var da amitom<br />
mimaCnda, rom is, visac gamoyofa undoda,<br />
unda gamoyofiliyo. yoveli<br />
mxridan boroteba Canda da es yvelaferi<br />
CemTvis gaugebari darCa.<br />
rogorc marTlmadidebel, aseve<br />
kaTolikur eklesiaSi, protestantuls<br />
ar Sevexebi, vinaidan misi roli<br />
am regionSi umniSvneloa, partikularuli<br />
diskursi Zlierdeba. igive<br />
jozef ratcingeri, dRevandeli papi,<br />
acxadebs, rom erTaderTi eklesia,<br />
romelsac eklesia SeiZleba ewodos<br />
am sityvis sruli mniSvnelobiT _<br />
kaTolikuri eklesiaa. marTlmadidebel<br />
eklesiaSic, ufro da ufro<br />
xSirad cdiloben, rom rwmena eTnoss<br />
daukavSiron...<br />
ra Tqma unda, muxti Zalze Zlieria,<br />
muxti, romelic miiltvis<br />
imisken, rom qristes RvTaebriv-adamianuri<br />
buneba, nacionaluriT Secvalos.<br />
am dros qristes gakerpebis<br />
saSiSroeba Cndeba, magram amasTan<br />
erTad eklesia es mrevlia, es xalxia,<br />
es am xalxisaTvis damaxasiaTebeli<br />
kulturaa, da Cemi azriT, qristianebs<br />
unda eyoT simwife, raTa<br />
SeZlon TavianTi istoriis wakiTxva.<br />
maxsovs, rodesac 22 wlisa safrangeTSi<br />
Camovedi da sorbonaSi<br />
daviwye swavla, garSemomyofTaTvis<br />
me serbi an iugoslaveli viyavi, am<br />
dros, sinamdvileSi, Sen ara marto<br />
serbi an iugoslaveli xar, aramed<br />
cota metic...<br />
ai, axla, roca Sen moxvedi CemTan,<br />
me sxvebs Seni Tavi gavacani rogorc<br />
qarTveli, imis magivrad rom me-<br />
Tqva Tu vin xar. ase rom, Cven ver<br />
vaxerxebT Cveni bedisgan, Cveni sazRvrebisgan<br />
gaTavisuflebas. amis<br />
Semdeg es Cemsa da Senzea damokidebuli,<br />
Tu rogor SevZlebT im tvir-<br />
Tis tarebas, romelsac nacionaloba<br />
hqvia. diax, ra Tqma unda, Cven _<br />
eklesiebi, rogorc kaTolikuri, ise<br />
marTlmadidebeli, vcodavT, roca<br />
partikularistul diskursze gadavdivarT,<br />
magram, amasTanave, Zalian<br />
adamianuria, rom me Sen erovnuli<br />
54 cxeli Sokoladi<br />
niSniT gangasxvavo. gvinda Tu ar<br />
gvinda, Cven Cveni erovnuli civilizaciis<br />
matareblebi varT.<br />
me mesmis, rom dekalogis mexuTe<br />
mcneba _ `pativi eci mamas da dedas,<br />
raTa dRegrZeli iyo miwaze, romelic<br />
ufals, Sens RmerTs moucia SenTvis~<br />
_ yvelaze adamianuria, yvelaze advilia<br />
daicva, miuxedavad amisa, ar mesmis<br />
am mcnebis. Sen es sazRvrebi ubralod<br />
komforts giqmnis, gkarnaxobs,<br />
rogor icxovro, ra azri aqvs Sen cxovrebas.<br />
es ki iluziaa, es is horizontia,<br />
romelzec nicSe laparakobda,<br />
filosofosi, romelic didad ar aris<br />
pativcemuli RvTismsaxurTa Soris.<br />
vici, razec mimaniSneb da getyvi,<br />
rom nicSe absoluturad swori gaxldaT,<br />
roca ambobda, rom RmerTi<br />
mokvda. RmerTi iseT sistemaSi, iseT<br />
CarCoSi moaqcies, rom is mokles.<br />
Cemi azriT, religia musikasaviT<br />
aris. Sen gaqvs mcdeloba muzicirebis,<br />
raTa harmonia monaxo. am<br />
dros SesaZlebelia RmerTze saubari<br />
axali eniT. amitomac aris, rom<br />
apofatikur enas marTlmadideblebisaTvis<br />
aseTi didi mniSvneloba gaaCnia.<br />
rac Seexeba Seni kiTxvis pirvel<br />
nawils, geTanxmebi, rom iluzia<br />
Zlieria da rom es iluzia aseve wyaroa<br />
sxvisi, ara Sennairis SiSisa, da<br />
religiis roli swored imaSia, rom<br />
es SiSi Caaqros da ara gaaRvivos.<br />
londonis suroJis eparqiaSi, 5-6<br />
wlis win, eklesiis Temis im nawilma,<br />
romelic bolo, postsabWoTa emigracias<br />
warmoadgenda, Tavisi wesebis<br />
dakanoneba gadawyvita. isini aRSfo-<br />
Tebuli iyvnen imiT, rom Zveli emigraciis<br />
morwmune qalebi eklesiaSi<br />
SarvalSi an TavSiSveli dadiodnen.<br />
warmoSva Tu ara igive problemebi parizis<br />
postsabWoTa emigraciam?<br />
ara, aseTi problemebi ar yofila,<br />
radgan aq ormociode marTlmadidebluri<br />
eklesiaa da visac<br />
sad urCevnia, iq loculobs. aqedan<br />
xuTi wuTis manZilze, moskovis sapatriarqos<br />
eklesiaa da iqauri mrevli<br />
ZiriTadad postsabWoTa emigra-<br />
ciaa. CvenTan mrevli bevrad ufro<br />
mravalferovania. frangebis garda,<br />
bevria amerikeli, balkaneli, slavi...<br />
da Tu Cven mrevlSi erToba<br />
sufevs, es formalizmis xarjze ar<br />
xdeba.<br />
Tqven axseneT, rom eklesias Wirdeba<br />
Tanamedrove sityvis, Tanamedrove<br />
diskursis monaxva. britaneTis magaliTebiT<br />
rom gavagrZeloT, iq axali<br />
aRTqma ukve naTargmnia Cockney Rhyming<br />
Jargonze, arsebobs saxarebebis<br />
legos da komiqsebis versiac. es<br />
kenterberis mTavarepiskoposis mier<br />
daSvebuli versiebia. droisaTvis<br />
fexis awyobis mcdelobisas eklesia<br />
„ramdenad Sors~ SeiZleba wavides?<br />
me, rogorc axali aRTqmis specialists<br />
da pedagogs, mesmis Tu<br />
ra problemebis winaSe dgas dRes<br />
adamiani. Cemi azriT, mTavaria mki-<br />
Txvels Sinaarsi gadasce, formas ki<br />
naklebi mniSvneloba aqvs. am gadacemisaTvis<br />
saWiroa moiZebnos is ena,<br />
romelzec mkiTxveli laparakobs<br />
da kiTxulobs. am mxriv, Tavisufleba<br />
enis arCevanSi aucilebelia.<br />
Tqven es Tavisufleba TviT axal aR-<br />
TqmaSic gaqvT, sadac oTxi saxarebaa<br />
da oTxive maTgani gansxvavdeba erTmaneTisagan.<br />
magram enis Tavisuflebam<br />
ar unda gamoiwvios eklesiaSi<br />
sxvisi diskreditacia, rogorc amas<br />
pavle mociquli ambobda kerpebisadmi<br />
Sewirul xorcTan dakavSirebiT.<br />
Cemi azriT, dasavleTis eklesiam<br />
zedmetad axada niRabi misterias<br />
_ saidumlos da ukve aRarc icis,<br />
sad aris misteria. marTlmadidebeli<br />
konfesia ufro arqaulia da es<br />
arqauloba axsnas moiTxovs. mar-<br />
TlmadideblobaSi yovelTvis iyo<br />
misteriis SenarCunebis tradicia,<br />
radganac RmerTi adamianisaTvis<br />
saidumloebaa. ra Tqma unda, es saidumlo<br />
enis meSveobiT unda aixsnas,<br />
magram ara misteriis gabanalurebiT.<br />
safrangeTSi saprezidento arCevnebis<br />
periodSi gacxarda polemika<br />
evTanaziaze. aris bioeTikis sxva
sakiTxebi, romlebic dRes sakanonmdeblo<br />
organoebSi ganixileba da<br />
romlebzec diskusia eklesiaSic midis.<br />
magaliTad, SarSan agvistos, holandiaSi,<br />
qveyanaSi, sadac 10 welia<br />
evTanaziis praqtika arsebobs, patara<br />
skandali moxda, rodesac mRvdelma<br />
uari Tqva wesi aego Tavisi mrevlis<br />
wevrisTvis, romelmac evTanaziiT<br />
daasrula sicocxle. mamao nikola,<br />
ras fiqrobT, SeZlebs dRes eklesia<br />
safrangeTSi mecnierebasTan harmoniul<br />
urTierTobas? aris es Tqven-<br />
Tvisac gamowveva?<br />
marTlmadideblur eklesias aqvs<br />
unari mecnierebas akompanireba<br />
gauwios. Cemi azriT, marTlmadideblur<br />
eklesias ar unda hqondes<br />
aprioristuli, xisti pozicia zogadad<br />
medicinis da kerZod, evTanaziis<br />
mimarT. es is sakiTxebia, romlebzec<br />
saWiroa fiqri, gansja. TviT frangul<br />
sajaro sferoSic ar arsebobs<br />
konsensusi. mTavaria, eklesias ar<br />
hqondes winaswar gansazRvruli xisti<br />
pozicia. magaliTad, dRes protestantul<br />
samyaroSi midis debatebi<br />
qalTa xeldasxmis Sesaxeb. ar arsebobs<br />
dogmaturi winaaRmdegoba, romelic<br />
qalTa xeldasxmas uaryofda.<br />
miuxedavad imisa, rom qristianobam<br />
Zalian bevri gaakeTa qalis gaTavisuflebisaTvis,<br />
qristianul da iudeur<br />
tradiciaSi qals es roli ar akisria.<br />
Tumca pavle mociquli romaelTa<br />
eklesiisadmi miwerili epistoles<br />
bolo TavSi axsenebs qalebs _ maT<br />
Soris, pirvel rigSi, febes, kanqreas<br />
eklesiis diakons. igive porfiri,<br />
mesame saukunis neoplatonikosi<br />
filosofosi da qristianobis didi<br />
kritikosi, qristianul eklesiebs,<br />
damcinavad, qalTa senatad moixseniebda.<br />
es faqtebi imaze mianiSnebs, rom<br />
qristianebi imdenad Ria iyvnen qalebis<br />
mimarT, rom maT, am, ase vTqvaT,<br />
feministuri midgomis gamo, akritikebdnen<br />
kidec.<br />
kanonikuroba ara kanonis Tavze<br />
moxveva, aramed zomierebis Ziebaa.<br />
eklesias arasdros uTqvams, rom kanoni<br />
dogmaa. eklesiis istoriaSi ar-<br />
sebobda Zalian mniSvnelovani kanonebi,<br />
romlebic dRes miviwyebulia<br />
da aRaravin iyenebs. protestantuli<br />
eklesiebi ufro qadagebis logikis<br />
gavlenis qveS arian, marTlmadidebeli<br />
eklesia ki ziarebazea<br />
orientirebuli. amasTan erTad, ar<br />
dagvaviwydes isic, rom es sakiTxi,<br />
protestantul samyaroSi warmoiSva.<br />
marTlmadideblurSi igi ar dasmula.<br />
zogadad, marTlmadidebel<br />
nicSe absoluturad<br />
swori gaxldaT,<br />
roca ambobda, rom<br />
RmerTi mokvda.<br />
RmerTi iseT<br />
sistemaSi, iseT<br />
CarCoSi moaqcies,<br />
rom is mokles. Cemi<br />
azriT, religia<br />
musikasaviT aris.<br />
Sen gaqvs mcdeloba<br />
muzicirebis,<br />
raTa harmonia<br />
monaxo. am dros<br />
SesaZlebelia<br />
RmerTze<br />
saubari axali<br />
eniT.<br />
eklesias ufro metad xiblavs sityvis<br />
gadacema vidre tradicia, vinaidan<br />
tradicia ucvlelia, transmisia<br />
ki cvlilebas uSvebs.<br />
Tqven jer belgradis Teologiur<br />
fakultetze swavlobdiT da Semdeg<br />
parizSi, wminda sergis institutSi<br />
ganagrZeT ganaTleba. ra gansxvaveba<br />
iyo am or Teologiur skolas Soris?<br />
belgradSi RmerTisadmi diskursi<br />
apologeturi iyo, STabeWdileba<br />
meqmneboda, rom Cemi pedagogebi<br />
RmerTs icavdnen viRacisgan. amasTan<br />
erTad, belgradSi diskursi dogmaturi<br />
iyo. me es midgoma Jangbadis<br />
interviu<br />
gareSe mtovebda. aq Camosvlisas Sevxvdi<br />
xalxs, romlebic RmerTTan<br />
Serigebuli iyvnen da maTi diskursi<br />
dafuZnebuli iyo RmerTSi cxovrebis<br />
gamocdilebaze. es iyo periodi iseTi<br />
didi filosofosebisa, rogorebic<br />
iyvnen berdiaevi, losski da sxva mravali.<br />
isini marTlmadidebluri Teologiis<br />
modernizatorebi gaxldnen.<br />
me vityodi, rom maT wminda mamebis<br />
modernizeba SeZles im gagebiT, rom<br />
isini mkiTxvels dauaxloves. ase gaxda<br />
wminda sergis skola Cemi saxli.<br />
saxli, sadac jer vswavlobdi, Semdeg<br />
vaswavlidi da romelsac axla vxelmZRvanelob.<br />
dRes wminda sergis instituti<br />
absoluturad saerTaSoriso<br />
struqturaa, sadac aswavlian frangebi,<br />
berZnebi, amerikelebi, rusebi,<br />
ruminelebi... garemo Zalian internacionaluria.<br />
dRes skolaSi sabakalavro,<br />
samagistro da sadoqtoro<br />
programebis samasamde studenti swavlobs.<br />
gvaqvs liturgiuli galobis<br />
da ikonografiis saxelosnoebi. safrangeTis<br />
sagareo saqmeTa saministros<br />
saSualebiT movipove stipendiebi<br />
qarTvelebisaTvisac. amJamad<br />
gvyavs stipendianti mamao abo Tbilisidan,<br />
sapatriarqos mier gamogzavnili.<br />
imedi maqvs, rom seqtembridan<br />
axali studentebi gveyoleba saqar-<br />
Tvelodan.<br />
1973 wels, safrangeTSi Camosvlisas,<br />
wminda sergis institutSi<br />
mamao ilia melia gavicani, romelic<br />
unikaluri adamiani gaxldaT. ekumenizmi<br />
misi namdvili mowodeba iyo.<br />
am Zalze Ria adamians, erTi Tviseba<br />
gaaCnda, romelic mudam mxiblavda:<br />
is yovelTvis yvelaze susts icavda.<br />
magaliTad, Tu klasSi iseTi moswavle<br />
gvyavda, romelic zarmacobda<br />
da yvela mis garicxvas moiTxovda,<br />
mama ilia yvelafers akeTebda mis<br />
dasacavad. rodesac is xanSi Sevida,<br />
wirvis Catareba uWirda da daxmarebas<br />
me mTxovda xolme. bolo erTi<br />
weli, wminda ninos qarTul eklesia-<br />
Si wirvis CatarebaSi mama ilias me<br />
vexmarebodi. ase rom, piradad me,<br />
saqarTvelosTan gansakuTrebuli<br />
grZnobebi makavSirebs.<br />
cxeli Sokoladi 55
specproeqti<br />
56 cxeli Sokoladi
`buntarebi~<br />
avtori salome afxaziSvili<br />
foto levan xerxeuliZe<br />
ilustracia Tako baqraZe<br />
specproeqtisTvis maisurebi mogvawoda www.maikaprint.ge-m<br />
specproeqti<br />
„nu gvatyuebT!“;<br />
„swavla uflebaa da ara privilegia“;<br />
„ara eqspluatacias!“;<br />
codna gasayidi produqti ar aris!“;<br />
„Sors Seni religiuri xelebi, Cemi wminda sxeulidan“;<br />
„puri da wignebi!“;<br />
„avtonomia universitets!“ _ es im lozungebis arasruli<br />
CamonaTvalia, romelTac, bolo ramdenime welia, sauniversiteto<br />
sivrceebsa da sazogadoebrivi TavSeyris adgilebSi<br />
xSirad gaigonebT. am moTxovnebis Sinaarsi gansxvavebulia,<br />
magram saerTo aqvT Zlieri saprotesto muxti, rac am axalgazrdul<br />
moZraobebs kvebavs.<br />
progresisa da cvlilebisTvis Cemi Taobis warmomadgenlebi<br />
Taviseburi meTodebiT ibrZvian _ musika, performansi,<br />
teqsti, aqcia, diskusia, filmebi, sajaro leqciebi da<br />
a.S. universitetebis ezoebSi, parkebsa Tu moednebze, isini<br />
xSirad ikribebian da erTmaneTs ideebs uziareben, cdiloben<br />
stereotipebis darRvevas da akritikeben damaxinjebul<br />
tradiciebs.<br />
zogierTi maTgani imdenad ambiciuria, rom ifiqreb, oci<br />
wlis asakSi ukve mTeli samyaros Seqmna moaswreso. adardebT<br />
TavianTi TaobisTvis damaxasiaTebeli indiferentuloba<br />
da inertuloba, amitom arc Tanatolebis mxilebas eridebian.<br />
erTi SexedviT, gegmebi Camoyalibebuli aqvT, magram<br />
sistemasTan gamarjvebis, anda protestis meTodologiuri<br />
warmarTvis gamocdileba jerjerobiT mxolod mcire maTgans<br />
aqvs.<br />
veWvob, erTjeradi aqciebiT, qaoturi SekrebebiT, anda<br />
Tundac STambeWdavi performansebiT procesis bolomde<br />
miyvana iyos SesaZlebeli. es TavisdamSvidebas ufro hgavs.<br />
Tumca, arc naadrev Sefasebebs gTavazobT. piriqiT, vesaubrebi<br />
im aqtiur studentebs, romlebic ar xuWaven Tvals<br />
problemebze da vsvam kiTxvas: ramdenad SeZlebs am axalgazrdebis<br />
zogjer viwro-individualuri da erT konkretul<br />
sivrceSi moqceuli, fragmentuli protesti farTo moZraobad<br />
qcevas, romelmac ganviTarebis uwyveti, erTiani procesi<br />
unda uzrunvelyos?<br />
pasuxze erTad vifiqroT.<br />
cxeli Sokoladi 57
specproeqti<br />
lika gagniZe _ 22 wlis<br />
ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti, kino-tele xelovnebis mimarTuleba<br />
lika vegani-aqtivistia. xmaurian<br />
aqciebsa da demonstraciebze<br />
ar Cans, magram erT qarTul<br />
tradicias aprotestebs, rac, misi<br />
azriT, problemebis wyaroa. esaa<br />
xorcisa da cxoveluri sakvebis<br />
kulti. amis mimarT agresia jer<br />
kidev bavSvobaSi, sofelSi gauCnda.<br />
TiTqos, araferi _ erT dRes,<br />
mamam mis Tvalwin qaTami dakla,<br />
magram es sakmarisi aRmoCnda:<br />
„pirvelad vnaxe maSin aseTi rame<br />
_ roca Tavwawyvetil qaTams uyurebda,<br />
Cemi ZaRli tiroda, mec<br />
bolo xmaze vtirodi“. 15 wlis<br />
iyo, roca lomisobis dResaswaulze,<br />
xaris dakvlis rituals uyura,<br />
ver moiTmina da sasuliero pirs<br />
SeekamaTa. or weliwadSi kvebis racionidan<br />
xorci saerTod amoiRo.<br />
eqvsi Tvis win ki aikrZala yvela is<br />
58 cxeli Sokoladi<br />
`gaxdi vegani!~<br />
sakvebi, romelic cxovelebis eqspluataciasTanaa<br />
kavSirSi.<br />
umciresobaSi yofniT gamowveuli<br />
diskomfortis daZleva likam<br />
socialur qselSi, Tanamoazreeb-<br />
Tan daaxloebiT daiwyo. feisbuqis<br />
gverdi Seqmna da ramdenime Tvis<br />
win, vegetarianelTa interesebis<br />
damcveli arasamTavrobo organizacia<br />
daaarsa. maTi aqtivobebi,<br />
jerjerobiT, blogze postebis<br />
gamoqveynebiT Semoifargleba, Tumca<br />
unda, rom vegetarianuli kafe<br />
gaxsnas _ mwvane interieriT, kinoklubiT,<br />
sasiamovno musikiT, gemrieli,<br />
vegetarianuli meniuTi da<br />
Tematuri performansebiT.<br />
lika meubneba, rom misi arCevani<br />
bevr ucxo adamianSi iwvevs gaocebas.<br />
`rodesac supermarketSi mcenareul<br />
sakvebs daveZeb, momsaxure<br />
personali gakvirvebuli mekiTxeba<br />
_ ki magram, marxva xom ar aris da<br />
rad gindaT?~<br />
`adamianebisgan gansxvavebiT,<br />
romlebsac SeuZliaT arasasurveli<br />
garemo SeZlebisdagvarad<br />
Secvalon, cxovelebi ususurebi<br />
arian. Cem mosaklavad, rom vinme<br />
movides, amas xom vigrZnob? aseve<br />
grZnobs cxoveli, rodesac mis<br />
mokvlas apireben“, _ marwmunebs<br />
lika da ambobs, rom misTvis cxovelebis<br />
yovelgvari eqspluataciaa<br />
miuRebeli _ quCaSic, qarxanaSic,<br />
saxlSic: „Tavisufali var,<br />
radgan Cems kuWze maRla var. mixaria,<br />
rom davafase sicocxle. ar<br />
aqvs mniSvneloba, visi sicocxle _<br />
CemTvis adamiani da cxoveli erTnairad<br />
xelSeuxebelia“.
qeTo froidi (mWedliSvili) _ 21 wlis<br />
ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti, fsiqologiis mimarTuleba<br />
misi protesti saxeliTa da gvariT<br />
iwyeba. mobezrda yvelgan da<br />
yovelTvis qeTi mWedliSvilis saxeliT<br />
siaruli, amitom profesiiT<br />
fsiqologma, fsiqoanalizis fuZemdeblis<br />
gvari sakuTar fsevdonimad<br />
aqcia. pirvel interviuze qeTo<br />
mSromelTa uflebebis mxardamWeri<br />
aqciidan movida, Tumca Tqva, rom<br />
aseT aqciebs xSirad azri ekargeba,<br />
radgan mSromelTa uflebebis<br />
damcveli organo, iseve rogorc,<br />
sxva struqturebi, xelisuflebas<br />
emorCileba, aqciebic uSedegod<br />
sruldeba.<br />
qeTo aqtiuri adamiania da meubneba,<br />
rom aseTia skolidanve. mecxre<br />
klasSi iyo, roca istoriis<br />
maswavleblis gamocvla gaaprotesta,<br />
klaselebi aiyolia, Tavisi mo-<br />
Txovna furcelze dawera, gaifica<br />
`deviacia iwvevs progress~<br />
da direqtoris kabinetTan aqcia<br />
gamarTa. gaimarjves. klass maswavlebeli<br />
daubrunes.<br />
Semdeg, ukve universitetSi, socialur<br />
da politikur mecnierebaTa<br />
fakultetze, uamravi mizezi<br />
ipova, romelTa gamoc wynari da<br />
mdore studentoba verafriT eqneboda.<br />
jer iyo da fakultets<br />
rom biblioTeka ar hqonda, is ar<br />
moewona. amiT daiwyo xelmowerebis<br />
Segrovebis mTeli seria, rac<br />
Semdeg, misi studenturi cxovrebis<br />
ganuyofel nawilad iqca. 2011<br />
wlis martSi universitetis mesame<br />
korpusis sardafSi, keTilmowyobili<br />
biblioTeka gaixsna. amas mohyva<br />
fsiqologTa klubis gaxsna<br />
universitetSi, sadac yovelkvireul<br />
diskusiebs da filmis Cvenebebs<br />
awyoben; Semdeg _ sainiciativo<br />
specproeqti<br />
jgufi _ „Targmne“ mTavari mizniT<br />
_ qarTul enaze iTargmnos is profesiuli<br />
literatura, rac studentebs<br />
profesiuli zrdisTvis<br />
sWirdebaT. da bolos - qeTo froids<br />
unda, rom universitetSi fsiqologTa<br />
laboratoriac gaxsnas<br />
Tavis megobrebTan erTad, sadac<br />
profesorebis daxmarebiT Caatareben<br />
kvlevebs, gamokiTxvebs, fokusjgufebs,<br />
rac maT fsiqologiaSi<br />
praqtikuli unarebis ganviTareba-<br />
Si daexmarebaT.<br />
qeTos samoqmedo strategiaa:<br />
„rodesac raime RonisZiebis/aqciis<br />
organizatori xar, unda gansazRvro<br />
Seni mTavari mizani da SeZlo am<br />
miznis garSemo, rac SeiZleba meti<br />
informacia moiZio, rom ufro meti<br />
ZaliT Seudge miznisken svlas“.<br />
cxeli Sokoladi 59
specproeqti<br />
zogadad, protestis idea Tu<br />
moswons, es, pirvel rigSi, musikis ga-<br />
moa, amitom laparaks ase iwyebs: „bavS-<br />
vobidan Rolling Stones-sa da Pink Floyd-s<br />
vusmendi. kargi musika ki yovelTvis<br />
giqmnis protests Cveulebrivisadmi.<br />
Sen ar gsurs, rom standartuli, mosawyeni<br />
cxovrebiT icxovro. musikac<br />
swored esaa: originaluri formiT mowodebuli<br />
ambavi, romelic gitacebs,<br />
mogwons da gaRelvebs. amas cxovrebiseuli<br />
gamocdilebac emateba da xvdebi,<br />
rom TviTgamoxatvis sxva gzebic<br />
arsebobs“.<br />
nika yovelTvis apolitikurobiT gamoirCeoda,<br />
magram universitetsa da<br />
TeatrSi bolo periodSi ganviTarebulma<br />
movlenebma „aiZula“ xmamaRali<br />
protestis monawile gamxdariyo. gasuli<br />
wlis miwuruls, rusTavelis Teatris<br />
win, robert sturuas mxardamWer<br />
60 cxeli Sokoladi<br />
nika megreliSvili _ 22 wlis<br />
SoTa rusTavelis saxelobis Teatrisa da kinos saxelmwifo universiteti, dramis reJisori<br />
`progresi iTxovs cvlilebebs~<br />
aqciaze misul aTamde students Soris<br />
nikac iyo. wels ki, rodesac saxelovnebo<br />
saswavleblebs statusi Seucvales,<br />
maT mier organizebul aqciaze,<br />
Teatralur universitets mxolod<br />
nika warmoadgenda: „CavTvale, rom<br />
saswavlebelSi, sadac erTs meubnebian<br />
da sruliad sapirispiros mikeTeben,<br />
Cemi, rogorc studentis da rogorc<br />
moqalaqis, vali iyo, pozicia Zalian<br />
mkafiod da radikalurad gamomexata“.<br />
ori Tvea, sadiplomo speqtaklze<br />
muSaobs, amitom Cveni Sexvedrac<br />
sandro axmetelis saxelobis oTaxSi<br />
Sedga. zemoT aRniSnulma movlenebma<br />
nikas arCevanzec imoqmeda da sadiplomo<br />
namuSevris Temad, absurdisti dramaturgis,<br />
slavomir mroJekis piesa _<br />
„Ria zRvaSi“ SearCia. moqmedeba zRvaSi,<br />
gemze viTardeba, sadac sami adamiania.<br />
sakvebis gamolevis Semdeg, dgeba mo-<br />
menti, rodesac mezRvaurebi erTmane-<br />
Tis Wamas iwyeben. mroJekis am piesis<br />
morali aseTia: zRva Cveni cxovrebaa.<br />
masSi curvisas yovelTvis dgeba dro,<br />
roca adamianebi TavianT saxes kargaven<br />
da akeTeben yvelafers, rac araadamianuria:<br />
„am speqtaklSi adamianebs<br />
TavianT saxes vaCveneb, _ ambobs nika,<br />
_ rodesac amdeni adamianis gulgrilobas<br />
awydebi, roca yovelTvis neitralur<br />
pozicias irCev da, zogadad,<br />
ar interesdebi Sen garSemo mimdinare<br />
procesebiT, udavoa, rom kaciWamiis<br />
pozicias irCev~.<br />
nika meubneba, rom mayureblisTvis<br />
speqtakli mZime sanaxavi iqneba, radgan<br />
sakuTari Tavis danaxva kaciWamiis<br />
rolSi aravis moewoneba. misi sadiplomo<br />
speqtaklis premiera maisis bolos,<br />
imave darbazSi gaimarTeba, sadac Cveni<br />
saubari Sedga.
sazogadoebaSi da gansakuTrebiT<br />
ki, mis TaobaSi arsebuli stereotipebis,<br />
statikurobisa da indiferentulobis<br />
gaprotestebas mariam<br />
baazovi kinos saSualebiT cdilobs.<br />
universitetSi CabarebisTanave,<br />
TiTqmis martom, kino klubi<br />
gaxsna. pirveli filmi, romelzec<br />
studentebi dapatiJa _ denis ganzelis<br />
reJisorobiT gadaRebuli<br />
„eqsperimenti“ iyo. am filmiT Tqva:<br />
konformizmis Sedegia is, rom sabolood,<br />
aseTi adamiani totalitaruli<br />
saxelmiwfos msxverpli<br />
xdeba. mariamma megobrebs sTxova,<br />
kinoCvenebaze TeTri tansacmliT<br />
misuliyvnen _ iseve rogorc, filmSia.<br />
„CemTvis mniSvnelovania is<br />
faqti, rom yoveli kinoCvenebis<br />
Semdeg, vamCnev, rom am adamianebSi<br />
raRac icvleba da isini fiqrs iwye-<br />
mariam baazovi _ 20 wlis<br />
saqarTvelos universiteti, xelovnebaTmcodneobis mimarTuleba<br />
`ideebi tyviagaumtaria~<br />
ben. xSirad, es is adamianebi arian,<br />
visganac cvlilebas ar velodebi“,<br />
_ meubneba intervius dros.<br />
kinoklubis organizeba martos<br />
uwevs, Tumca ambobs, rom radgan<br />
amiT Tavis saTqmels gamoxatavs,<br />
drois xarjvad namdvilad Rirs.<br />
mariamis mSoblebi ebraul wesebs<br />
zedmiwevniT icaven, misTvis ki religiuri<br />
Tayvaniscemis damkvidrebuli<br />
formebiT cxovreba ucxoa.<br />
es 13 wlis asakSi gaiazra, rodesac<br />
ierusalimSi, marTlamdideblebis,<br />
iudevelebisa da musulmanebis locvas<br />
uyura da mixvda, rom locva<br />
ganmartoebiT, masobrivi aRtkinebis<br />
gareSe sjobs.<br />
Tanatolebis mimarT yvelaze mZafri<br />
protesti 2004 wels, saqar-<br />
Tvelos prezidentis inauguraciis<br />
dRes gauCnda, roca am mizeziT<br />
specproeqti<br />
saswavlo procesi CaiSala: „videqi<br />
da vuyurebdi, rogor yvirodnen<br />
Cemi klaselebi _ „miSa! miSa!“,<br />
maswavleblebi ki amiT bednierebi<br />
iyvnen. damrigebels vkiTxe kidec,<br />
ra iyo zeimis mizezi, man ki Tavidan<br />
momiSora, Seni saqme ar ariso“.<br />
„imisaTvis, rom Seqmna raRac Rirebuli,<br />
amisTvis saWiroa gqondes<br />
protestis grZnoba!~ _ ambobs mariami.<br />
da amisTvis saWiroa, albaT,<br />
formac. mariamma mgoni, am formasac<br />
miagno.<br />
cxeli Sokoladi 61
specproeqti<br />
Caketili sivrcis garRvevis survili<br />
laSas cxovrebaSi religiuri<br />
dogmebis eWvis qveS dayenebiT<br />
daiwyo. paralelurad, izrdeboda<br />
pasuxgaucemeli kiTxvebis raodenobac.<br />
universitetSi Cabarebis<br />
Semdeg, laSa moxvda im adamianebis<br />
wreSi, romlebic mis msgavsad azrovnebdnen,<br />
aman ki meti informaciis<br />
miRebis saSualebac misca. xatebi<br />
da sxva siwmindeebi Tavisi oTaxidan<br />
gaitana, kiTxvebze pasuxebis gacema<br />
daiwyo da amgvar daskvnamde mivida:<br />
„ar aris aucilebeli, yvelaferi<br />
CarCoSi moaqcio, miT umetes, iseTi<br />
sakiTxebi, romlebic azrovnebasTanaa<br />
dakavSirebuli. CemTvis mTavari<br />
Rirebuleba aris calke aRebuli<br />
abstraqtuli adamiani, da ara qveyana,<br />
teritoriuli naglejebi, misi<br />
damaxasiaTebeli niSnebi da a.S. amis<br />
62 cxeli Sokoladi<br />
laSa qavTaraZe _ 20 wlis<br />
ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti, Jurnalistikis mimarTuleba<br />
`azrovneba gaTavisuflebs~<br />
gaazreba yvelas SeuZlia, mTavaria,<br />
gqondes raimes Ziebis survili“.<br />
sakuTar TavSi CaRrmavebisa da<br />
alternatiuli gzebis Zieba la-<br />
Sam wignebiT daiwyo. TiTqmis sul<br />
kiTxulobda, mere, rogorc xdeba<br />
xolme, laSam wignebis personaJebSi<br />
Tavisi Tavi ipova. mixvda, rom misi<br />
saqme wera unda yofiliyo, es iqneboda<br />
instrumenti garemoSi raRacebis<br />
Sesacvlelad. meubneba, rom mis-<br />
Tvis wera idealia da Jurnalistika,<br />
rogorc profesia, am idealTan miaxloebis<br />
saukeTeso saSualeba.<br />
axla blogeria. misi postebis<br />
mTavari Tema Jurnalisturi ganaTlebis<br />
xarvezebia. ambobs, rom<br />
Jurnalistikis swavla mxolod amerikul<br />
„qeisebze“ dayrdnobiT, Seu-<br />
Zlebelia. is student-Jurnalistebsac<br />
akritikebs, romlebic xSirad<br />
zustad im unarebis ganviTarebas<br />
ar cdiloben, rac maTTvis mniSvnelovani<br />
unda iyos: ar cdiloben<br />
informaciis „qeqvas“, Tvalsawieris<br />
gafarToebas, ar aqvT motivacia,<br />
profesiulad gaizardon: „cxovrebis<br />
mTavari „muRami“ da xalisi swored<br />
is aris, rom mudmivad moaxerxo<br />
Seni Tavis motivireba, rom raRacisTvis<br />
ibrZolo, an raRacas ebr-<br />
Zolo, oRond es ar unda iyos br-<br />
Zola brZolisTvis, Tvalsawieridan<br />
ar unda dagekargos ideali, romlis<br />
miRwevac gsurs. Tu brZolisa da<br />
aqtivizmis survili ar gaqvs da gadadixar<br />
statikur mdgomareobaSi,<br />
ver vxvdebi, ratom irCev Jurnalistis<br />
profesias, da saerTod, ra azri<br />
aqvs cxovrebas?“
samxatvro akademiaSi arsebuli<br />
swavlis sistemis gaprotesteba,<br />
akademiis studentebis erTma<br />
jgufma ramdenime Tvis win daiwyo.<br />
1990-ian wlebSi arsebuli alternatiuli<br />
jgufebis _ „forumis“,<br />
„kreatoriis“, „multimediuri saxelosnos“,<br />
„Tavisufali saxelosnosa“<br />
da kidev ramdenime jgufis<br />
Semdeg, sxvadasxva fakultetebis<br />
studentebma, akademiis sardaf-<br />
Si, kidev erTxel moiyares Tavi<br />
da aseTi gegma dasaxes: moewyoT<br />
gamofenebi da performansebi,<br />
gaemarTaT Sexvedrebi maTTvis<br />
saintereso adamianebTan, Seemu-<br />
SavebinaT swavlebis Tanamedrove<br />
meTodologia, rasac sxvadasxva<br />
fakultetebze sistemuri kvlevis<br />
Catarebis Semdeg gamoavlendnen.<br />
jgufis Seqmnis idea akademiaSi<br />
akademiis alternatiuli jgufi<br />
apolon quTaTelaZis saxelobis Tbilisis samxatvro akademia<br />
`uari swavlebis moZvelebul midgomebs!~<br />
bolo periodSi dawyebul reorganizaciis<br />
process mohyva. saxelovnebo<br />
universitetebis statusis<br />
Secvlisa da axali reqtoris<br />
daniSvnis Semdeg, studentebi informaciul<br />
vakuumSi aRmoCndnen.<br />
dRes jgufSi ocdaaTamde wevria.<br />
Tumca, dainteresebul studentebs<br />
kidev elian.<br />
„Tanamedrove xelovnebis swavleba<br />
Zalian rTuli da specifikuria.<br />
es ar aris swavleba, es aris<br />
mTeli seria midgomebisa, rom<br />
students azrovnebis ganviTarebaSi<br />
daexmaro. roca namuSevris<br />
Seqmnas gaswavlian, jer gavaleben,<br />
rom kargad Seiswavlo Tema,<br />
scado da am Temas filosofiuri<br />
axsnac upovo. mxolod amis Semdeg<br />
unda Seqmna namuSevari. Cven ki<br />
filosofiis sagansac ki daStam-<br />
specproeqti<br />
puli TeoriebiT gvaswavlian: aba,<br />
bavSvebo, „ra aris filosofia?<br />
da Cven erTxmad unda vupasuxoT<br />
_ „sibrZnis siyvaruli“. Cven zustad<br />
am moZvelebul midgomebs vupirispirdebiT~,<br />
_ ambobs natalia<br />
nebieriZe.<br />
jgufis wevrebs imedi aqvT, rom<br />
akademiaSi dawyebuli cvlilebebis<br />
talRa, sxva universitetebSic<br />
gadainacvlebs.<br />
cxeli Sokoladi 63
specproeqti<br />
besikma bavSvoba lentexis raion-<br />
Si gaatara. eklesiaSi pirveli<br />
stiqarosani iyo, marxvebs inaxavda<br />
da wirva-locvebs ar acdenda.<br />
mogvianebiT sasuliero akademia-<br />
Si Caabara, undoda, religiuri<br />
sakiTxebi Seeswavla da eklesiaSi<br />
msaxurebisas gaCenil kiTxvebze<br />
pasuxebi Sesabamisi ganaTlebiT,<br />
wminda werilebis kiTxviTa da gaanalizebiT<br />
epova. Tumca, sasuliero<br />
akademiaSi mixvda, rom am codnas<br />
iq ver miiRebda. profesorebi<br />
leqciebze agvianebdnen, zogjer<br />
ki acdendnen kidec.<br />
religiis Sesaswavlad Tavisufali<br />
sivrce besikma sxvagan ipova.<br />
akademiaSi „akrZalul literaturad“<br />
aRiarebul saRvTismetyvelo<br />
Jurnal „zRvarSi“ man bevri ise-<br />
Ti mosazreba amoikiTxa, romelic<br />
64 cxeli Sokoladi<br />
besik liparteliani _ 26 wlis<br />
Tbilisis sasuliero akademia<br />
`hpoveT WeSmariteba da WeSmaritebam gagaTavisufloT Tqven~<br />
manamde pasuxgaucemel kiTxvebs<br />
pasuxobda. besiks arasamTavrobo<br />
organizacia „alfis“ mier organizebuli<br />
Tavisufali leqciebis<br />
ciklic daexmara. eswreboda leqciebs,<br />
romelTac nodar ladaria,<br />
basil kobaxiZe, emzar jgerenaia<br />
da sxva momxseneblebi atarebdnen.<br />
swored amis Semdeg akademiaSi arsebuli<br />
situaciis gamosworeba man<br />
studenturi gaerTianebis SeqmniT<br />
daiwyo. gaerTianebis wevrebi periodulad<br />
Tanxas agrovebdnen da<br />
sakvebs yidulobdnen, radgan im<br />
dros akademiis saerTo sacxovrebelSi<br />
mZime mdgomareoba iyo. mesame<br />
kursze iyo, roca monawileoba<br />
miiRo ramdenime satelevizio<br />
gadacemaSi da marTlmadidebel<br />
mSobelTa kavSirs daupirispirda.<br />
axla besiki ilias saxelmwifo<br />
universitetSi religiis sociologias<br />
swavlobs. Tumca, ambobs,<br />
rom sasuliero akademiis problemebze<br />
Tvalis daxuWvas ar apirebs.<br />
Tavis Zvel jgufelebTan erTad<br />
daafuZna organizacia „axalgazrda<br />
qristianebi demokartiisa<br />
da mSvidobisaTvis“ da male axal<br />
saRvTismetyvelo Jurnals gamoscems.
miranda da lilu feministebi<br />
arian da universitetSi Camoyalibebuli<br />
patriarqaluri da arafeminuri<br />
ganwyobis miuxedavad,<br />
mainc sul cdiloben sakuTari sa-<br />
Tqmeli leqcia-seminarebze daafiqsiron.<br />
stereotipebiT gaJRenTil<br />
garemoSi gogonebi xSirad cinikuri<br />
damokidebulebis msxverplnic<br />
xdebian. swored msgavsi damokidebulebis<br />
gamo ver moiZebna Tavisufali<br />
auditoria universitetSi,<br />
sadac qalTa mimarT Zaladobis<br />
amsaxveli fotogamofena da sajaro<br />
leqcia Catardeboda. lilusa<br />
da mirandas TxovniT, sabolood,<br />
leqcia _ „Zaladobidan esTetizaciamde“<br />
ilias saxelmwifo universitetSi<br />
Catarda.<br />
lilu mamulaSvili _ 19 wlis,<br />
Tsu, sociologiis mimarTuleba<br />
miranda gagua _ 20 wlis<br />
Tsu, filosofiis mimarTuleba<br />
`Tavisufleba qalis uflebas!~<br />
qalebis mimarT usamarTlo damokidebulebis<br />
winaaRmdeg protesti,<br />
gogonebs universitetSi<br />
Cabarebamde gauCndaT. liluze<br />
gavlena erTma andergraundulma<br />
musikalurma jgufma moaxdina.<br />
gogonebis simRerebSi feministuri<br />
Tematika, qalebis uflebebi<br />
Warbobda. miranda ki ixsenebs, rom<br />
zogadad, Zalian „biWuri“ gogona<br />
iyo, ainteresebda iseTi profesiebi,<br />
romelsac qalebi naklebad<br />
irCeven _ fizika da filosofia.<br />
sxvadasxva feministuri organizaciebis<br />
warmomadgenlebis gacnobis<br />
Semdeg, miranda da lilu ramdenime<br />
aqciazec moxvdnen, ramac<br />
maT meti gambedaoba Semata. „Cemi<br />
sxeuli Cemi saqmea“, „Sors Seni<br />
specproeqti<br />
religiuri xelebi Cemi wminda<br />
sxeulidan“, „es ar aris 8 marti“ _<br />
es im aqciebis saxelwodebaa, romelTac<br />
gogonebi jer kidev skolis<br />
periodidan SeuerTdnen.<br />
feministi gogonebi, studentebis<br />
socialuri pasuxismgeblobisa<br />
da tolerantobis dabal doneze<br />
saubroben da amboben: „revolucia<br />
qalis gonebidan unda daiwyos<br />
da Tu qals Tavisi uflebis dacva<br />
ar surs, mamakaci am uflebis<br />
dacvis iniciativas ar aiRebs, ar<br />
daTmobs“.<br />
cxeli Sokoladi 65
specproeqti<br />
„ver veguebi iseT situacias, sadac<br />
yvela erTnaria. Cem garSemo<br />
rom iyos aTi erTnairi adamiani,<br />
me meTerTmete ver viqnebi“, _ meubneba<br />
giorgi, romelmac zustad<br />
am mizeziT saxeli Seicvala da<br />
buTu gaxda.<br />
saganmanaTleblo sistemis mimarT<br />
protesti, pirvelive kursze<br />
gauCnda, ris gamoc sxva universitetSic<br />
ki gadavida, sul sxva ganxriT<br />
_ Tsu-s arqeologiis mimar-<br />
Tulebidan ilias universitetSi<br />
politologiaze.<br />
„axla iseTi leqciidan movdivar,<br />
sadac Cemi azri vTqvi religiaze<br />
da amis gamo, aravin gamlanZRa~,<br />
_ meubneba buTu SexvedrisTanave<br />
da amatebs, rom amis gamo Tsu-<br />
Si TiTiT saCvenebeli gaxdeboda,<br />
radgan iq gatarebuli erTi semes-<br />
66 cxeli Sokoladi<br />
buTu bilixoZe _ 20 wlis<br />
ilias saxelmwifo universiteti, politologiis mimarTuleba<br />
`cvlileba monawileobis Sedegia~<br />
tri drosa da sivrceSi gamoketvas<br />
udrida, gansxvavebuli azris<br />
qona _ stigmas.<br />
Tumca, SedarebiT Tavisufali<br />
saswavlo garemos povniT ar<br />
dakmayofilda. dRemde xvdeba samxatvro<br />
akademiis aqtivist studentebs,<br />
monawileobs aqciebSi,<br />
akeTebs stensilebs da posterebs<br />
erTi konkretuli moTxovniT _<br />
„swavla ar unda iyos privilegia“.<br />
erT-erT posterze daxatulia<br />
zvigenebi, romlebic Tevzebs Wamen.<br />
qvemoT ki _ Tevzebi, romlebic<br />
Wamen zvigenebs. buTu mixsnis,<br />
rom es sistemis winaaRmdeg sazogadoebis<br />
gaaqtiurebisken pirdapiri<br />
mowodebaa.<br />
buTus aRizianebs aratolerantuli<br />
sazogadoeba, am Tvisebis<br />
naklebobas ki samoqalaqo<br />
ganaTlebis dabali doniT xsnis.<br />
ar uyurebs televizors da mas<br />
Semdeg, rac samarSruto taqsebiT<br />
mgzavroba 80 TeTri gaxda,<br />
protestis niSnad, yviTeli `mar-<br />
SrutkebiT~ aRar mgzavrobs. gadawyvetileba<br />
spontanurad, erT<br />
dilas, saxlidan gamosvlisas mii-<br />
Ro da ar Seucvlia: „me rom vityvi<br />
_ ara, e.i. _ ara!“
giorgim rokmusikis mosmena Zalian pa-<br />
tara asakSi daiwyo. mama „pink floidis“<br />
iseT kompoziciebs asmeninebda, romlis<br />
gagebasac maSin ver axerxebda, magram<br />
mainc usmenda. wlebis Semdeg, megobreb-<br />
Tan erTad rokbendi Seqmna. ambobs, rom<br />
man Cveulebrivi qarTveli Tineijerebisgan<br />
gansxvavebiT, mSobliur qalaq kaspSi,<br />
kontrkulturis damkvidreba daiwyo, rac<br />
raionis mosaxleobisTvis TvalSisacemi<br />
da gamaRizianebelic iyo. dRes universiteti<br />
da samsaxuri misi valdebulebebia,<br />
bendi ki _ arCevani, romelic misTvis yvelaze<br />
mniSvnelovania: „CemTvis bendi yvelaze<br />
da yvelaferze mniSvnelovania. me<br />
amisTvis Cemi naxevari cxovreba gadavde“,<br />
_ ambobs is.<br />
mSoblebis gadametebuli mzrunvelobis<br />
mimarT protestis gancda Zalian adre<br />
gauCnda. 3 wlis iyo, magram mainc naTlad<br />
axsovs, rogor ar moswonda, roca naTesa-<br />
giorgi noniaSvili _ 20 wlis<br />
ilias saxelmwifo universiteti, samarTlis mimarTuleba<br />
ROCK HARD, DIE YOUNG!<br />
vebisa da mezoblebis winaSe, dedis TxovniT,<br />
yvela cxovelis saxeli unda Camoe-<br />
Tvala. erT dResac es ojaxuri ceremonia<br />
Zalian mobezrda da yvela cxovels erTi<br />
saxeli Searqva: „aguri“. `dedaCemis TqmiT,<br />
swored es iyo Cemi pirveli protesti~, _<br />
ambobs giorgi.<br />
Semdeg mis skolaSi konferenciebisa<br />
da sxvadasxva saganmanaTleblo proeqtis<br />
ganxorcieleba amerikulma gacvliTma<br />
programam `fleqsma~ daiwyo. es giorgisTvis<br />
axali ideebis da gamocdilebis<br />
momtani aRmoCnda. meaTe klasSi, man sainiciativo<br />
jgufi Seqmna da jer Tavis<br />
skolaSi da Semdeg ki, kaspis sxva skolebSic,<br />
saintereso Sexvedrebs awyobda.<br />
Tbilisidan miwveuli stumrebi _ daviT<br />
paiWaZe, daTo afrasiZe, nodar xaduri da<br />
sxvebi raionSi mcxovreb mozardebs moqalaqis<br />
ufleba-movaleobis Sesaxeb esaubrebodnen.<br />
specproeqti<br />
Semdeg, saswavlo programiT amerikaSi,<br />
oregonis StatSi gaemgzavra. iq gatarebulma<br />
erTma weliwadma Zalian Secvala,<br />
gaxda damoukidebeli da, rogorc TviTon<br />
ambobs, „cxovreba iswavla“.<br />
Tumca TviTgamoxatvis formebs manamde<br />
TavisiT miagno. erT dRes im daskvnamde<br />
mivida, rom stalinis Zegli mSobliur qalaq<br />
kaspSi, fizikurad Tu vera, sakuTar<br />
TavSi mainc unda gaenadgurebina. amitom<br />
amerikaSi gamgzavrebamde ramdenime TviT<br />
adre, stalinis Zeglze jer didi kiTxvis<br />
niSnebi, TviTmfrinavSi Cajdomamde 24 saaTiT<br />
adre ki, sabWoTa belads, vampiris<br />
atributebi miaxata.<br />
giorgi protests sazogadoebis Camoyalibebisa<br />
da ganviTarebis umTavres<br />
faqtorad miiCnevs: `Taobas, romelsac<br />
ar aqvs protesti, CanasaxSive mkvdaria<br />
da me eWvi mepareba, aseTma Taobam raime<br />
mogces“.<br />
cxeli Sokoladi 67
specproeqti<br />
studentebis TviTorganizebuli<br />
jgufi _ „sociumi“ Tbilisis<br />
saxelmwifo universitetSi, pirvelad,<br />
internetSi, 2007 wels gaCnda.<br />
axlad gaxsnil vebgverdze socialur<br />
da politikur mecnierebaTa<br />
fakultetis meore kursis studentis<br />
mixeil gabelias iniciativiT<br />
da amave fakultetis profesoris,<br />
amiran berZeniSvilis xelSewyobiT,<br />
pirvelad gaCnda im saleqcio masalis<br />
eleqtronuli versiebi, romelTa<br />
`daqseroqsebazec~ universitetis<br />
miwisqveSa gadasasvlelSi<br />
mdgar erTaderT aparatze studentebi<br />
manamde saaTebs xarjavdnen.<br />
vebgverds xarvezebi hqonda, magram<br />
studentebis dro mainc Zalian dazoga.<br />
droTa ganmavlobaSi, socium.ge-s<br />
studenturi forumic daemata, Tu-<br />
68 cxeli Sokoladi<br />
`sociumi~<br />
ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti<br />
sazogadoeba ukeTesi sazogadoebisTvis<br />
mca, man srulyofilad muSoba ver<br />
SeZlo, amitom, aqtualuri Temebis<br />
garSemo, gansxvavebuli mosazrebebis<br />
gacvla-gamocvlam realur sivrceSi,<br />
socium.ge-s sadiskusio klubSi<br />
gadainacvla.<br />
sadiskusio Temebi ara mxolod<br />
mimdinare socialur da politikur<br />
procesebs ukavSirdeboda, aramed<br />
universitetSi arsebul Sida problemebsac.<br />
stumrebi _ zaza firaliSvili,<br />
zaza SaTiriSvili, SoTa<br />
malaSxia, levan ramiSvili, Tamar<br />
CugoSvili, universitetis TviTmmarTvelobis<br />
wevrebi da studentebi,<br />
qveyanaSi da maT TaobaSi mimdinare<br />
procesebze msjelobdnen da<br />
kamaTobdnen. swored universitetis<br />
TviTmmarTvelobis arCevnebs mieZRvna<br />
bolo Sexvedra, romelic arCevnebSi<br />
monawile damoukidebel kan-<br />
didatebs da erTiani studenturi<br />
moZraobis wevrebs da maTi programebis<br />
ganxilvas daeTmo.<br />
„sociumis“ wevrebi amboben, rom<br />
maTi upiratesobaa ideologiuri da<br />
Tematuri CarCoebis garRveva: „sociumi<br />
es aris Tavisufali erToba,<br />
sadac yvela ideologiis matarebeli<br />
ipovis Tavs _ feministic, politikurad<br />
memarjvene-memarcxenec da<br />
eTnikuri umciresobis warmomadgenelic.<br />
Cven gvinda, vaCvenoT, rom<br />
gansxvavebuli mosazrebebis mqone<br />
adamianebsac SeuZliaT iyvnen solidarulebi<br />
sxvadasxva problemuri da<br />
aqtualuri sakiTxis mimarT“.<br />
„sociumis“ wevrebi sociologiur<br />
kvlevebsac atareben, amboben, rom es<br />
maT sazogadoebaSi da universitetSi<br />
mimdinare procesebis gaanalizebaSi<br />
da prognozirebaSi exmareba.
levan lorTqifaniZe _ 19 wlis<br />
ivane javaxiSvilis Tbilisis saxelmwifo universiteti, politologiis mimarTuleba<br />
brZola „qaris wisqvilebTan“ _<br />
ase afasebs levan lorTqifaniZe,<br />
Tsu-s TviTmmarTvelobis arCevnebSi<br />
monawileobas, romelic misi<br />
gamarjvebiT dasrulda. wlebis<br />
Semdeg pirvelad, `erTiani studenturi<br />
moZraobis~ gverdiT,<br />
universitetis TviTmmarTvelobaSi<br />
damoukidebeli kandidatebic<br />
moxvdnen.<br />
universitetis, rogorc liberaluri<br />
sivrcisTvis, brZola<br />
levan lorTqifaniZem pirveli<br />
kursidan daiwyo. levani fiqrobda,<br />
rom saaTobiT dgoma registraciis<br />
rigSi, biurokratiuli<br />
aparatis SeuzRudavi uflebebi,<br />
procesebis daxuruloba is problemebi<br />
iyo, romlebic students<br />
swavlasa da ganviTarebaSi uSlida<br />
xels.<br />
`universiteti studentebsa da leqtorebs!~<br />
amitom universitetSi CabarebisTanave<br />
aqciebsa da sajaro<br />
gamosvlebs SeuerTda. Semdeg<br />
kurselebi aiyolia, sainiciativo<br />
jgufi Seqmna, sxva studentebic<br />
miimxro da `erTiani studenturi<br />
moZraobis warmomadgenlebs~<br />
daanaxa, rom TviTmmarTvelobis<br />
arCevnebSi gamarjveba, finansuri<br />
siZlierisa da administraciis<br />
mxardaWeris gareSec SeiZleba.<br />
`sul 22 lari dagvexarja, am<br />
TanxiT sxvadasxva SexvedrisTvis<br />
lentebi, markerebi da muyaos qa-<br />
Raldebi viyideT. mgoni, imitom<br />
gavimarjveT, rom studentebs<br />
xSirad vxvdebodiT, Cveni gegmebis<br />
Sesaxeb kiTxvebs amomwuravad<br />
vpasuxobdiT da Riad da daufaravad<br />
vuxsnidiT, ratom iyo Cveni<br />
TviTmmarTvelobaSi mosvla au-<br />
specproeqti<br />
cilebeli~, _ ambobs levan lor-<br />
TqifaniZe.<br />
is darwmunebulia, TviTmmar-<br />
TvelobaSi misi jgufi gansxvavebul<br />
diskurss Seitans. studentis<br />
interesebis dacva, universitetis,<br />
rogorc samecniero-kvleviTi<br />
institutis ganviTarebaze<br />
zrunva da dialogisa da liberaluri<br />
sivrcis Seqmnis mcdeloba<br />
iqneba Cveni mizanio, _ meubneba.<br />
cxeli Sokoladi 69
literatura<br />
literaturuli procesi<br />
jazi literaturaSi<br />
nino natroSvili<br />
saavtoro<br />
madaTaSvili<br />
aka morCilaZe<br />
moTxroba<br />
konveiruli meTodis<br />
zogadi principebi<br />
gela Cqvanava<br />
saubrebi abaJuris qveS<br />
Cemi bebo _ nino ramiSvili<br />
nino suxiSvili<br />
poezia<br />
eka qevaniSvili<br />
recenziebi:<br />
receptebi, receptebi...<br />
Jan-mari gustav le klezio: `SimSilis misamReri~<br />
katia voltersi: `ieriqonis vardi~
literaturuli procesi<br />
jazi literaturaSi<br />
avtori nino natroSvili<br />
`me, ici, rodidan movdivar? ai,<br />
klasobanas TamaSisas Tu getyodnen,<br />
sadavo xazze daadgi fexio da<br />
sakuTari simarTle unda dagemtkicebina,<br />
gacxarebuli, dedas ki ar<br />
ificebdi, ambobdi: `Zia stalins geficebi,<br />
fexi ar damidgams~. es rkinis<br />
argumenti iyo. maSinve Tavs ganebebdnen...<br />
ai, am droidan movdivar<br />
me. pirveli bibliografia `lenini<br />
qarTul musikaSi~ 1967 wels gavake-<br />
Te, imis mere sul bibliografiebze<br />
vmuSaob~, _ ase viwyebT saubars feride<br />
kvaWantiraZe da me.<br />
70-iode wlis feride kvaWantira-<br />
Zes erovnul biblioTekaSi raritetuli<br />
gamocemebis ganyofileba<br />
abaria. eleqtronuli wignebis `mowinaaRmdege~<br />
biblioTekars veZebdi<br />
da masTan amitom movedi. biblio-<br />
TekarebisTvis wigni, Tavisi tradiciuli<br />
formiT, xom wmidaTawmida<br />
72 cxeli Sokoladi<br />
ramea. feride kvaWantiraZis sityvebi<br />
_ Zia stalins geficebi _ ki marwmunebs,<br />
rom sworad movsulvar _<br />
is im epoqidanaa, rom, wesiT, Zalian<br />
unda brazobdes Tanamedrove teqnologiebze,<br />
romlebic wignis ki-<br />
Txvis mTel process cvlis; wignis<br />
furclebTan Sexebisa da surnelis<br />
jadosnur gancdas arTmevs mas...<br />
`bukrideriT kiTxvac mogwonT?~<br />
_ viTom gulubryvilod, RimiliT<br />
davusvi winaswar momzadebuli `momakvdinebeli~<br />
kiTxva respondents<br />
da mosalodneli gamarjvebis molodinSi,<br />
mravalmniSvnelovnad davdumdi.<br />
`iciT, zogi rogoraa? araferi<br />
unda axali, yvelaferi Zveli surs.<br />
arada, mTavaria, wigni gindodes,<br />
Torem formas ra mniSvneloba aqvs?<br />
amboben, nabeWds sxva intimi aqvso.<br />
me es intimi im mowyobilobaSic da-<br />
viWire: vijeqi bukrideriT xelSi<br />
kaklis xis ZirSi da vkiTxulobdi.<br />
Tanac, ici, rom mag mowyobilobaSi<br />
1200 wigni SegiZlia CatvirTo? Tavisi<br />
pasuxiT uceb ganmaiaraRa qalbatonma<br />
feridem da ganagrZo: `axla<br />
rom batis frTiT vwerdeT, es xom<br />
iseTive anaqronizmi iqneba, rogorc<br />
50 wlis Semdeg nabeWdi wigni... progress<br />
zogi adre iRebs, zogi gvian,<br />
magram mas veraferi SeaCerebs~.<br />
nel-nela xasiaTi gamifuWda da<br />
gonebiT alternatiuli respondentebis<br />
Zebna daviwye, magram Tan<br />
vifiqre, _ ara, SeuZlebelia, yvelaferze<br />
`wamomyves!~ amitom aRtkinebulma,<br />
meored vcade:<br />
_ qalbatono feride, warmoidgineT,<br />
rom `vefxistyaosnis~ siuJets<br />
mravali ganviTareba hqondes: avTandili<br />
midiodes tarielis saZebnelad,<br />
xvdebodes asmaTs da uyvarde
odes, TinaTins iviwyebdes da masze<br />
qorwindebodes... an fatmanze gagi-<br />
Jdes, anda, sulac, nestan-darejans<br />
gaumijnurdes... an nestan-darejani<br />
misTxovdes xvarazmSas Zes, mere<br />
daqvrivdes da Zveli siyvaruli gaaxsendes...<br />
da Tqven ki Tavad gadawyvitoT,<br />
nebismieri maTganis bedi,<br />
`bukrideris~ Rilakze TiTis martivi<br />
daWeriT. iciT, rom zustad ase-<br />
Tia wignebis momavali? kiTxulobT,<br />
kiTxulobT, mere uceb wkap da sruliad<br />
sxva siuJetSi aRmoCndebiT. es<br />
mogwonT?<br />
gamometyvelebaze vamCnev, rom mizans<br />
mivaRwie _ dabneuli Cans: `amis<br />
warmodgena miWirs. avtoris dasrulebuli<br />
nawarmoebi momwons, Tumca<br />
es rogor aris, albaT, iciT? Tema<br />
rom mogcen musikaSi da sxvadasxvagvari<br />
aranJireba gaukeTo... es albaT<br />
jazia, jazi literaturaSi~.<br />
jazi literaturaSi! _ qalbatonma<br />
feridem im procesis Sesatyvisi<br />
termini ipova, romelic msoflio-<br />
Si sul axlaxan daiwyo da romlis<br />
zusti ganmarteba jer arc arsebobs.<br />
moZraoba teqstSi, gadasvla<br />
siuJetidan siuJetSi, gmiris erTi<br />
cxovrebidan meoreSi da Tan usasrulod...<br />
„wignebs aRaravin kiTxulobs,<br />
amitom am bazars seriozulad ar<br />
miviCnev“, _ ase Seafasa sami wlis<br />
win stiv jobsma New York Times-Tan<br />
interviuSi eleqtronuli wignebi.<br />
Tumca, teqnologiuri inovaciebis<br />
erT-erTi yvelaze cnobili Semoqmedi,<br />
iseve rogorc, bevri sxva skeptikosi,<br />
Secda. 2010 wlis maisSi es<br />
statistikiTac dadasturda. kompania<br />
Amazon-is monacemebiT, 2010-Si<br />
eleqtronuli wignebis gayidvebma<br />
pirvelad gauswro beWdurs. es ukve<br />
precedenti iyo, romelmac eleqtronuli<br />
wignebis momavalze yvela<br />
eWvi gafanta. dRes ki ukve bukriderebi,<br />
planSetebTan erTad, yvelaze<br />
popularul saCuqrebad iTvleba.<br />
eleqtronuli wignebi iseTive<br />
failia, rogoric, vTqvaT, Tqvens<br />
kompiuterSi Senaxuli nebismieri<br />
teqsturi dokumenti. cxadia,<br />
am failebis wamkiTxveli gajetebi<br />
fuli Rirs, magram samagierod,<br />
mowyobilobas erTxel yidulob<br />
da mere mis aseulobiT funqcias<br />
komfortuli kiTxvisTvis wlebis<br />
ganmavlobaSi iyeneb. axali teqnologiebis<br />
specialistebi amboben,<br />
rom Kindle-ia, Tu Nook-i, maTi SesaZleblobebi<br />
imdenad didia, rom ukve<br />
SesaZlebelia, `vefxistyaosani~ ise<br />
waikiTxo, rogorc qalbaton ferides<br />
veubnebodi.<br />
amis saSualebas hiperteqsti iZleva.<br />
hiperteqstia eleqtronuli<br />
teqsti, romelSic raime sityva an<br />
fraza iniSneba, masze daWeriT ki<br />
Cndeba sxva teqsti, romelic manamde<br />
arsad Canda. ase gadadis mki-<br />
Txveli romanis erTi Sridan meoreSi,<br />
iqidan kidev mesameSi da ase,<br />
usasrulod. es termini pirvelad<br />
1965 wels filosofosma da programistma,<br />
Teodor nelsonma gamoiyena<br />
da ase aRniSna dokumenti,<br />
romelic teqstis mcire fragmentebisgan<br />
imgvarad iyo Sedgenili,<br />
rom SeiZleboda, wakiTxuliyo ara<br />
erTxel da samudamod dadgenili<br />
wesiT, aramed sxvadasxva variaciiT,<br />
mkiTxvelis interesis gaTvaliswinebiT.<br />
hiperteqsts sakuTar gamogonebad<br />
miiCneven teqnikosebic da humanitarebic.<br />
simarTle ki, albaT, sadRac<br />
SuaSia, yovel SemTxvevaSi, 1940<br />
wlidan hiperteqsti paralelurad<br />
viTardeboda, rogorc programirebaSi,<br />
ise literaturaSi, meoce<br />
saukunis bolos ki, es ori mimarTuleba<br />
erTmaneTs Seerwya.<br />
amitom dRes ukve iolia, warmoidginoT<br />
aseTi realoba: TiToeuli<br />
eleqtronuli wignis faili ise iyos<br />
daxunZluli hiperlinkebiT, rogorc<br />
_ `vikipedias~ statiebi, am hiperlinkebs<br />
ki, kiTxvisas, sxvadasxva<br />
siuJetur ganviTarebaSi gadahyavdeT.<br />
Tanamedrove teqnologiebi<br />
xom zogadad, zRaprebis realizaciaa.<br />
TiTqmis yvela eris zRaprebSi<br />
SexvdebiT siuJets, roca mTavari<br />
gmirebi midian da win xvdebaT qva,<br />
romelzec weria: aqeT waxval _ mo-<br />
literaturuli procesi<br />
xval, iqiT waxval _ moxval, pirdapir<br />
waxval _ veRar moxval. rogorc<br />
wesi, zRaprebSi samive siuJeti vi-<br />
Tardeba xolme, yvelaze saxifaTo<br />
gzas ki umcrosi Zma irCevs, Tumca<br />
amasac aRar aqvs mniSvneloba. eleqtronuli<br />
wigni ukve imis saSualebas<br />
iZleva, rom sam Zmaze aTasobiT<br />
varianti ganviTardes.<br />
aseTi Txrobis dros, `gzagasayari~<br />
siuJeturi xazis sxvadasxvagvar<br />
ganviTarebebs Soris mTavari da<br />
meorexarisxovani gmirebis ambebia.<br />
avtori, romelic eleqtronuli<br />
wignisTvis qmnis mxatvrul teqsts,<br />
am gmirebis cxovrebis Sesaxeb winaswar<br />
aTobiT variants wers, rac<br />
siuJetis milionobiT ganviTarebis<br />
saSualebas iZleva. sakmarisia Tqveni<br />
bukrideris ekranze daaWiroT<br />
TiTi patara niSans, rom siuJetis<br />
mTavari xazidan gverdiT gadauxvevT,<br />
kidev daaWerT da sxva ganviTarebaSi<br />
moxvdebiT, mokled, usasrulod<br />
imoZravebT teqstSi.<br />
`umberto eko ambobda, rom hiperteqstis<br />
epoqaSi, wera ise, rogorc<br />
werdnen manamde, SeuZlebelia. ai,<br />
warmoidgineT kompiuteruli TamaSi<br />
`Suteri~, romelSic adamiani oTaxebSi<br />
dadis da viRacebs esvris, TamaSis<br />
ganviTareba yvela moTamaSis<br />
SemTxvevaSi sxvadasxvagvarad xdeba...<br />
wignic nel-nela aqeTken midis~,<br />
_ meubneba eleqtronuli wignebis<br />
onlain-maRazia www.lit.ge-s damfuZnebeli<br />
paata sirbilaZe.<br />
imas, rogorc ikiTxeba standartuli<br />
beWduri mxatvruli wigni, xazovan<br />
kiTxvas eZaxian; is ki, rasac<br />
eleqtronuli teqnologiebi sTavazobs<br />
Tanamedrove mkiTxvels _ araxazovani<br />
kiTxvaa. Tumca, araxazovnad<br />
kiTxvis pirveli magaliTebi,<br />
anu hiperteqstebis pirveli analogebi<br />
da maTi `winaprebi~ pirvelad<br />
beWdur literaturaSi gaCnda.<br />
aseTi teqstis pirvel magaliTad<br />
saerTodac biblia miiCneva _ oTxi<br />
sxvadasxva avtoris mier dawerili<br />
istoria ieso qristeze, romelic<br />
savsea analogiebiT, aRqmis sxvadasxva<br />
variantebiT, jvaredini sis-<br />
cxeli Sokoladi 73
literaturuli procesi<br />
temebiT. Semdeg ukve literaturuli<br />
hiperteqstis gamoyeneba da<br />
tradiciuli xazovani weris maneris<br />
ngreva mwerlebma daiwyes momdevno<br />
saukuneebSi. 1969 wels jon faulzma<br />
romans `frangi leitenantis megobari<br />
qali~ ori finali dauwera.<br />
kompiuteruli hiperlinkebiT sargebloba<br />
mas jer ar SeeZlo da ganicdida,<br />
rom mkiTxveli `WeSmarit~<br />
finalad aRiqvamda im dasasruls,<br />
romelic bolo gverdTan ufro<br />
axlos iyo. finalebis mimdevroba<br />
man monetis agdebiT gansazRvra.<br />
erT variantSi wyvili bednieri iyo,<br />
meoreSi _ piriqiT.<br />
bakur sulakaurTan saubris Semdeg,<br />
gavixsene, rom aka morCilaZis<br />
`santa-esperansac~ hiperteqstis<br />
principzea agebuli. manamde ki,<br />
aseTi mxatvruli nawarmoebebi vladimer<br />
nabokovs, xulio kortasars,<br />
xorxe luis borxess, ufro axla ki<br />
_ jonaTan safran foers, anda ameli<br />
notoms aqvT dawerili.<br />
eleqtronuli wignebis kritikosebi<br />
miiCneven, rom gansakuTrebuli<br />
aqtualoba hiperteqsts milorad<br />
paviCma SesZina. serbi mwerali ambobda,<br />
rom Cveulebrivi romani aRar<br />
`muSaobs~, rom is ar utovebs mki-<br />
Txvels Tavisuflebas da teqstis<br />
Tavidan bolomde wakiTxvas aiZulebs.<br />
paviCis nawarmoebebi, garkveuli<br />
TvalsazrisiT, kompiuteruli Tama-<br />
Sebia, romlebic avtorma maRal mxatvrul<br />
doneze aiyvana. magaliTad,<br />
`xazarTa leqsikoni~ Tanamedrove<br />
literaturis yvelaze mowinave teqnologiebzea<br />
agebuli: sami _ wi-<br />
Teli, mwvane da yviTeli wignisgan<br />
Sedgeba, amas garda, arsebobs misi<br />
kacuri da qaluri versiebic: nawarmoebis<br />
mTavari gmiri qali cocxali<br />
rCeba, Tu wigns qali kiTxulobs da<br />
kvdeba _ Tu mamakaci. sxvaTa Soris,<br />
`xazarTa leqsikonis~ CD-ze gadatanis<br />
Semdeg, mweralma teqnologiebis<br />
specialistebisgan Seityo, rom am<br />
romanis wakiTxva 2,5 milioni xerxiT<br />
SeiZleboda.<br />
1990 wels hiperliteraturis<br />
klasikosma, amerikelma maikl jois-<br />
74 cxeli Sokoladi<br />
ma 5 diskze pirveli kompiuteruli<br />
hiperromani `SuadRe" (`Afternoon~)<br />
gamosca. romani pirobiTi 539 gverdisgan<br />
da 951 bmulisgan Sedgeba,<br />
romelTagan TiToeuli siuJetis<br />
ganviTarebis alternatiuli gzaa.<br />
magaliTad, romani restoranSi ori<br />
gmiris saubriT iwyeba. isini vinme<br />
piteris yofil cols ixseneben.<br />
survilis SemTxvevaSi, mkiTxvels<br />
gmirebis saubris gawyveta da paralelur<br />
TxrobaSi gadasvla SeuZlia.<br />
am paralelur samyaroSi ki, siuJeti<br />
ukve Tavad piterze, an mis yofil<br />
colzea.<br />
sakuTari teqstis variaciebis Seqmna<br />
dRemde sul ramdenime avtoris<br />
piradi arCevani iyo. ra moxdeba<br />
maSin, roca eleqtronuli wigni<br />
TiTqmis srulad Caanacvlebs Tavis<br />
beWdur winapars da TiToeuli<br />
avtori ukve iZulebuli gaxdeba,<br />
sakuTari teqstis aTobiT variacia<br />
weros? `es did Zalisxmevas moi-<br />
Txovs. amgvari kolosaluri Sroma<br />
uRirs ki vinmes?“ – kiTxvaze<br />
kiTxviTve mpasuxobs gamomcemeli<br />
bakur sulakauri. saubarSi kidev<br />
ramdenime kiTxva ibadeba: am procesSi<br />
rogor unda mixvdes mkiTxveli,<br />
romeli versiaa `originali~,<br />
anu romel siuJets ganaviTarebda<br />
mwerali, mxolod misi arCevani rom<br />
yofiliyo? Tu ukve esec mniSvnelobas<br />
kargavs mkiTxvelisTvis? ra<br />
emarTeba avtors?<br />
`mwerlis `qarxanaSi~ mkiTxveli<br />
Sedis~, _ uceb poulobs Sefasebas<br />
sociologi emzar jgerenaia, roca<br />
eleqtronuli wignebis momavalze<br />
vuyvebi, _ `es avtoris sikvdils<br />
niSnavs~, _ askvnis mere. manamde ki,<br />
msjelobs:<br />
`vin aris avtori? is TviTon wers<br />
nawarmoebs Tu mas teqsts „akeTebineben“?<br />
is mihyveba Tavis esTetikas<br />
Tu sxvis esTetikas emorCileba? es<br />
saintereso movlenaa da marketingulad<br />
motivirebulic, rom mkiTxveli<br />
mudmivad miaba Sens nawarmoebs.<br />
Tanamedrove adamianis umTavresi<br />
moTxovnileba xom aRiarebaa da Facebook-i<br />
amis saukeTeso dadastu-<br />
rebaa _ adamianebi Tavgadaklulebi<br />
cdiloben, rogorme raime „daulaiqon“,<br />
anu aRiaron. mwerlis saqmeSi<br />
aseTi Carevac aRiarebis mopovebis<br />
erT-erTi SesaZleblobaa. bolos<br />
ki, Cven miviRebT saSualo statistikuri<br />
adamianis gemovnebiT Seqmnil<br />
nawarmoebs, romelic maRalmxatvruli<br />
aRar iqneba. Tanamedrove<br />
samyaroSi gadamwyvetia fuli da<br />
Tu bazari moiTxovs, rom mweralma<br />
amgvarad weros, raTa gadarCes bazarze<br />
ara rogorc mwerali, aramed<br />
rogorc garkveuli Semosavlis mqone<br />
subieqti, am SemTxvevSi avtorebi,<br />
albaT, airCeven am strategias~.<br />
da teqnologiuri improvizaciebis<br />
aseT cvalebad epoqaSi rogori<br />
SeiZleba iyos qaRaldis wignis<br />
momavali, an aqvs ki mas saerTod<br />
momavali? iqneb beWduri wignebis<br />
masobrivi kiTxvis Cveva sulac<br />
bolo wlebs iTvlis. adamianebma<br />
xom wigni ramdenjerme Secvales da<br />
forma, romliTac dRes vicnobT<br />
mas, iseTive pirobiTia, rogoricaa,<br />
vTqvaT, Curingebi, qvebi, romlebsac<br />
avstralielebi kiTxvisTvis<br />
iyenebdnen, anda Sumeruli Tixis<br />
firfitebi, egvipturi papirusebi,<br />
Cinuri bambukis wignebi, evropuli<br />
manuskriptebi da bolos _ rogoric<br />
gutenbergis gamogonebaa?<br />
swored gutenbergis gamogonebis<br />
Semdeg Seicvala wigni revoluciurad.<br />
is masobrivi, iafi da xelmisawvdomi<br />
gaxda. adamianebmac moednebze,<br />
sajaro kiTxva Sewyvites da<br />
wignebTan ganmartovdnen... dRes<br />
swored aseTi revoluciuri cvlilebebis<br />
morigi epoqa dgas: bukrideri<br />
beWdur wignebs anacvlebs,<br />
kiTxvis dRemde CvenTvis cnobili<br />
Cveva ki ixveweba da axla mis axal<br />
maxasiaTeblad iTvleba is, rom waki-<br />
Txuli wignis Sesaxeb STabeWdilebebi<br />
sxvebs SegiZlia simulanturad<br />
gauziaro: waikiTxo axlad dastambuli<br />
romani eleqtronulad, iqve<br />
gaakeTo komentari, mere sxvebs gauziaro,<br />
sasurveli citata pirdapir<br />
facebook-ze daposto, an Twitter-iT<br />
gaavrcelo da naxo, ras fiqro-
en amerikeli, indoeli, Cineli da<br />
evropeli adamianebi zustad im nawarmoebis<br />
imave monakveTze...<br />
`wigni am Tavis sakralur, mistikur<br />
da romantikul mniSvnelobas,<br />
albaT, dakargavs. yovel SemTxveva-<br />
Si CemTvis droTa ganmavlobaSi is<br />
namdvilad antikvarul nivTad iqceva,<br />
Tumca dedaCemi mewinaaRmdegeba,<br />
biblioTekaria da emociuri mogonebebi<br />
aqvs wignebTan. misTvis Taroebze<br />
wignebis dalagebac mTeli<br />
xelovnebaa. deda ambobs, rom `wigni<br />
mainc sul sxvaa~, rom sxvadasxvagvari<br />
suni aqvs, furclebi Srialebs,<br />
Tumca mgonia, rom sabolood amas<br />
yvela daiviwyebs da „TaCebian samyaroSi~<br />
wignis adgili aRar darCeba~,<br />
_ ambobs qindlis Tayvanismcemeli<br />
laSa, romelsac Amazon-is safirmo<br />
mowyobilobam kiTxva Tavidan Seayvara.<br />
Tumca, wignebis sunsa da furclebTan<br />
Sexebis jadosnur gancdas, rogorc<br />
raRac ukve gadaSenebis piras<br />
myofsa da amitom _ nostalgiurs,<br />
Cem garSemo uamravi adamiani epotineba.<br />
ai, naTia _ meubneba, rom arasdros<br />
daaviwydeba, rogor kiTxulobda<br />
bavSvobaSi pirvelad `kale<br />
blumkvistis Tavgadasavals~. `dResac,<br />
astrid lindgrenis yvela wigni<br />
erTnair emocias aRmiZravs da am<br />
emocias Cemi bavSvobis suni aqvs. es<br />
emocia amas winaT Zalian mZafrad vigrZeni,<br />
roca bukinistebSi SemTxveviT<br />
gadavawydi lindgrenis Zvel<br />
gamocemas. es iyo „Cvenc saltkrokelebi<br />
varT“, yviTelydiani wigni, romelic<br />
dRemde sapatio adgils ikavebs<br />
wignebis Taroze da erTi suli<br />
maqvs, rodis wavakiTxeb Cems Svils~,<br />
_ miyveba naTia. vuyureb naTias tkbili<br />
mogonebebisgan gabadrul saxes,<br />
wignebze laparakisas rom aqvs, da<br />
Tan `sandros wignebis~ gamomcemlis,<br />
sandro asaTianis naTqvami maxsendeba.<br />
axal Taobas Screen Reader-ebs eZaxian,<br />
anu ekranidan wamkiTxvelebso,<br />
_ miTxra erTxel sandrom, _ Cven xom<br />
ZiriTadad wignebidan vswavlobdiT<br />
da informaciis didi nawili beWdu-<br />
literaturuli procesi<br />
ri teqstebidan gvaqvs miRebuli?<br />
axali Taoba ki ukve ekranebidanac<br />
swavlobs da informaciis ZiriTad<br />
nawils swored sxvadasxva mowyobilobis<br />
ekranebidan iRebs. Sesabamisad,<br />
maTTvis eleqtronuli wigni<br />
iseTive organuli da bunebrivi movlenaa,<br />
rogorc CvenTvis _ Tabaxi.<br />
naTias 2 wlis Svili hyavs, romelic<br />
patara Screen Reader-ia da rogorc<br />
ar unda ewyinos naTias, araa gamoricxuli<br />
misi SvilisTvis nabeWdi wigni<br />
iseTive gamousadegar nivTad iqces,<br />
rogoric dRes egvipturi papirusebia.<br />
ufro metic, 10 weliwadSi<br />
mas SesaZloa, aRarc saskolo CanTa<br />
hqondes. ataros planSeti, romelic<br />
erTdroulad iqneba saxelmZRvaneloc,<br />
rveulic, romliTac dabeWdavs,<br />
gadaiRebs, daamontaJebs, naxavs<br />
da moismens gakveTilebs.<br />
Lit.ge-s damfuZnebeli, paata sirbilaZe<br />
varaudobs, rom xuTiode<br />
weliwadSi es revoluciuri literaturuli<br />
procesi swored saganmanaTleblo<br />
literaturiT daiwye-<br />
New<br />
8/10 Erekle II str. tel: 599 799 737. 8/10 Erekle II str. tel: 832 2985013, 599 674 488 : 3a Kazbegi Ave. tel: 599 101 238.<br />
: 37 Abashidze str. tel: 591 681 000 9 Leonidze st. tel: 592 221 131. 2 Lagidze str. tel: 599 681 166<br />
in Gldani<br />
Gldani 2 Mkr. building N24<br />
T: 592 411980<br />
<br />
cxeli Sokoladi 75
literaturuli procesi<br />
ba. bakur sulakauric meubneba,<br />
rom saswavlo wignebi Zalian male<br />
maqsimalurad interaqtiuli gaxdeba.<br />
Tanamedrove teqnologiebis<br />
wyalobiT, saxelmZRvanelo bavSvs<br />
male ara marto aRuwers, magali-<br />
Tad, okeanes, aramed mis gamosaxulebasac<br />
aCvenebs da xmasac moasmeninebs,<br />
mere mas iqve, cunamis<br />
videoebis naxvac SeeZleba da laboratoriuli<br />
cdebisTvis Tvalis<br />
Sevlebac. Seicvleba davalebebis<br />
blokic: magaliTad, planSeti dasvmas<br />
kiTxvas: `sad aris indoeTis<br />
okeane?~ da ekranze carieli ruka<br />
gamoCndeba, bavSvi TiTs daadebs da<br />
swori pasuxis SemTxvevaSi, Semdgom<br />
etapze gadava. mokled, arCevanis<br />
saSualeba eqneba: unda naxavs, unda<br />
moismens, unda waikiTxavs. `miTxari<br />
da daviviwyeb, manaxe da davimaxsovreb,<br />
gamakeTebine _ gavigeb. anu<br />
gagonils nanaxi sjobs da nanaxs _<br />
gakeTebuli~, _ ambobs sulakauri.<br />
axali Taobis sabavSvo eleqtronuli<br />
wignebis Seqmnaze misi gamomcemloba<br />
ukve muSaobs da qarTuli<br />
gasarTobi aplikaciebis gayidvasac<br />
gegmavs.<br />
ratom aRar agzavnian adamianebi<br />
fostiT werilebs? weren, magram<br />
eleqtronulad agzavnian. dRes<br />
ukve imasac amboben, rom meilebis<br />
raodenobac Semcirda, rom Cetebma<br />
da socialurma qselebma eleqtronuli<br />
werilic sikvdilis piras<br />
miiyvana da mxolod mosawyeni, saqmiani<br />
funqciebi dautova. maT, vinc<br />
internets jer kidev saTaveebidan<br />
icnobs, albaT, eleqtronul werilebTan<br />
bevri emocia aqvs, iseve rogorc,<br />
im gogonas, romelmac werils<br />
pomadiani tuCebi daado, qaRalds<br />
sunamo apkura da mere Seyvarebuls<br />
gaugzavna... qaRaldis wignisTvis<br />
damaxasiaTebeli es romantika albaT<br />
merec iqneba, oRond _ mxolod<br />
romantikisTvis.<br />
`avtomobilis gamogonebam cxeni<br />
ar gadaaSena, magram cxeni, rogorc<br />
satransporto saSualeba, sagrZnoblad<br />
Semcirda. daaxloebiT aseTi<br />
bedi elis qaRaldis wignebsac: iar-<br />
76 cxeli Sokoladi<br />
sebebs, magram sxva daniSnulebis-<br />
Tvis: iqneba garkveuli kategoriis<br />
saCuqari, eqskluziuri nivTi, eRireba<br />
Zviri, zustad ise, rogorc<br />
cxeni... SarSan pirvelad davbeWde<br />
kompiuteriT da aRmovaCine, rom<br />
vrceli teqstis xeliT dawera sibriyvea...<br />
arada, 10-15 weli megona,<br />
rom xeliT wera `sul sxvaa~. qaRaldis<br />
wignis kiTxvac ufro Cvevaa,<br />
romelic Cem SviliSvilebs SeiZleba,<br />
aRarc hqondeT~, _ ambobs bakur<br />
sulakauri.<br />
miuxedavad amisa, albaT, bevri<br />
CvenganisTvis mainc rTulad warmosadgenia<br />
dro, roca eleqtronul<br />
wignebze gazrdili Taoba sabWoTa<br />
enciklopediebs _ axla rom bevri<br />
qarTuli ojaxis Taroebs amSvenebs<br />
_ sardafSi Caitans, an muzeums<br />
gadascems; roca wigni samuzeumo<br />
eqsponati gaxdeba. `imis Tqma,<br />
rom eleqtronuli wigni qaRaldis<br />
wigns ver Caanacvlebs, martivad _<br />
Tavdacvaa. rodesac studentebTan<br />
Sevdivar da maTTvis wigni mimaqvs,<br />
pirveli kiTxva aseTia: SemiZlia<br />
Tu ara es masala internetSi wavikiTxo?<br />
konservatizmi da modernuloba<br />
erTmaneTs yovelTvis<br />
daupirispirdeba, magram adamiani<br />
moqnili arsebaa, Cven veguebiT!~ _<br />
gamomSvidobebisas meubneba emzar<br />
jgerenaia.<br />
nawyveti sainformaico<br />
gamoSvebidan. versia #1<br />
msoflio axali tipis bukriderebze<br />
alaparakda: eleqtronuli wamkiTxvelebis<br />
axali mowyobilobebi<br />
amieridan adamianebis ynosvis organozec<br />
imoqmedeben da eleqtronuli<br />
wignebis Tavisebur surnels<br />
SesTavazeben maT. Tuki, magaliTad,<br />
qindli gaqvT da axal eleqtronul<br />
wigns CamotvirTavT, mas axlad nayidi<br />
wignis suni eqneba, ukve moZvelebulebs<br />
ki, Tqvens virtualur Taroze<br />
mtveri daedeba da furclebi<br />
droTa ganmavlobaSi gauyviTldeba.<br />
axali Taobis bukriders kidev<br />
erTi damateba aqvs: gadafurcvlis,<br />
SariSuris xma. axali gajeti dRes<br />
onlain maRazia Amazon-ma frankfurtis<br />
wignis muzeumSi waradgina.<br />
frankfurtis wignis muzeumi cota<br />
xnis win gaixsna da masSi yvela is<br />
nabeWdi wignia Tavmoyrili, romlebic<br />
evropelma momxmareblebma<br />
sanagveze moisroles. aqvea is wignebic,<br />
romlebic ramdenime Tvis win<br />
evropis wamyvani biblioTekebidan<br />
gaitanes.<br />
SegaxsenebT, ukve 3 Tvea, evropis<br />
qveynebis biblioTekebi eleqtronul<br />
reJimSi funqcionirebs da mki-<br />
Txvelebs bukriderebiT momsaxurebas<br />
sTavazobs.<br />
nawyveti sainformacio<br />
gamoSvebidan. versia #2<br />
warumatebeli teqnologiuri<br />
inovacia, Tu beWduri wignis<br />
ukvdaveba? eleqtronuli wignebis<br />
eiforia dasrulda. dRes kompania<br />
`amazonma~ gavrcelebuli informacia<br />
qindlis warmoebis Sewyvetis<br />
Sesaxeb oficialurad daadastura.<br />
SegaxsenebT, ramdenime dRis win<br />
analogiuri gancxadeba eleqtronuli<br />
wamkiTxvelebis sxva mwarmoeblebmac<br />
gaakeTes. kompaniebi<br />
amboben, rom Tanamedrove teqnologiebisa<br />
da internetis ganvi-<br />
Tarebis miuxedavad, adamianebma<br />
beWduri wignebi ver daiviwyes da<br />
kiTxvis tradiciul Cvevaze uari<br />
ver Tqves. wignebis gulSematkivrebma<br />
gamarjveba dRes frankfurtis<br />
centrSi izeimes. gaxarebuli<br />
mkiTxvelebi bukriderebs pirdapir<br />
sanagveebSi yridnen. bolo<br />
periodSi eleqtronuli wignebisa<br />
da maTi wamkiTxvelebis raodenoba<br />
katastrofulad Semcirda, ramac<br />
ramdenime mwarmoeblis gakotrebac<br />
gamoiwvia.<br />
…<br />
jon faulzis msgavsad, am teqstis<br />
`gahiperlinkeba~ ar SemeZlo, amitom<br />
mec moneta avagde da maTi Tanmimdevroba<br />
am statiaSi ise ganvsazRvre...<br />
arc erTi finali araa sicrue, an<br />
simarTle, kargi, an cudi… irCevT<br />
imas, romelic Tavad gsurT...
aka morCilaZe<br />
sograta da abesalo<br />
1977 wlis Sua Semodgomas, uqme dRes, yvelaze saxelovan<br />
uqme dRes am qveyanaSi, cnobils Svidi noembris<br />
saxeliT, raic imavdroulad iyo 25 oqtomberi,<br />
rodesac petrogradSi moxda didi oqtombris<br />
socialisturi revolucia, kar-fanjris xelosanma<br />
sograt dafelaSvilma dilidanve cxeli souzi miir-<br />
Tva, uyura mSromelTa demonstraciis da aRlumis<br />
teletranslacias Tbilisidan da moskovidan da<br />
ifiqra, raxan praznikis dRea, wesiT ki unda dalios<br />
kacma, mara raRac siwynare Cans da martod ar miveZalebio<br />
da erTi tkbilad gamoZineba gadawyvita.<br />
axali miwolili iyo taxtze, roca dauZaxa er-<br />
Tis gamotovebiT mcxovrebma mezobelma, abesalom,<br />
gadmodio, aryis qvabi midgas da Cemi Zma da imisi<br />
amxanagi arian mosulio, rame gavZiZgnoT, Cemma Zmam<br />
samwvade amaitanao.<br />
esa xdeboda naxalovkis ubanSi, farkofelis qu-<br />
Caze, TavdaRmarTSi, romelic kidev erTi TavdaRmarTiT<br />
Cadioda swored im oqtombris saxelobis<br />
aveniuzed.<br />
abesalos saarye qvabi daedga talaverSi, ukve SiSvela<br />
lerwebs Sua da iqave iyo mwnilebi da sqlad<br />
daWrili ormaneTiani yveli, xolo samwvades, mayalze<br />
daatrialebda imis coli marexo. sograta adrec<br />
icnobda abesalos ufros Zmas vigentas, romelic<br />
avWalaSi cxovrobda da saxlsukan kai koxta marani<br />
da bari hqonda mowyobili. is bari mere naxa sogratam,<br />
vigentas gasvenebaSi ro mivida, manamde qeba<br />
geegona.<br />
vigenta da abesalo hgavdnen erTmaneTs, Savtuxebi<br />
iyvnen, gamxdrebi, grZelebi, Txeli ulvaSebiT.<br />
saavtoro<br />
madaTaSvili<br />
(romani)<br />
ori nawyveti<br />
oRond, vigenta ufro daberebuliyo.<br />
im mesame kacs kide, vigentas amxanagi ro gamodga,<br />
sograta ara cnobda.<br />
abesalos kai saxlis arayi hqonda xolme.<br />
exlac xdida metis codniT, Tan amaT ujda, Tan<br />
cxlad mowanwkares uSverda patara Wiqebs. abesalos<br />
Zveli, gaTlili Wiqebi SemorCenoda, Caisa ki ara,<br />
ufro patara, Zvelebur rumoCniebSi ro iyo xolme.<br />
sam-sami ki dalies da mwvadic movida. kai mwvadi<br />
iyo, namdvil naxalovkurad gakeTebuli, Semodgomis<br />
umzeo da odnav msusxav dRes, gareT, ezoSi.<br />
is dRe naxalovkis dRe iyo da ai, ratomc:<br />
naxalovkas maSin ewodeboda leninis raioni. anu<br />
Zvelproletarul partiul gagebiT, mTavari da<br />
upirvelesi raioni. ase ar xdeboda, ro raRacisTvis<br />
haiaharad mieniWebinaT didi leninis saxeli. naxalovkas<br />
es saxeli mieniWa misi arsisa da ruseTis<br />
revoluciaSi wvlilis gamo. Zvel mefis dros is<br />
gaxldaT Tbilisis muSaTa namdvili slabodka, sadac<br />
adamianebi unebarTvod saxldebodnen da ewerebodnen<br />
tfilisis proletariatis rigebSi. xolo<br />
tfilisSi revoluciis mTavari alagi iyo rkinigzis<br />
saxelosnoebi, imis mkvebavi ki naxalovkis ubani. amitomac,<br />
mieniWa naxalovkas leninis saxeli.<br />
revoluciidan swored samoci wlisTavzeac naxalovkaSi<br />
bevri namdvili muSa cxovrobda, xolo<br />
ieri misi iyo qalaqurad Sinauruli da soflurad<br />
mimzidveli, Tavis Wkuaze naSeni, aRmarT-daRmarTebze,<br />
baRebiTa da misaxvev-mosaxvevebiT, is gaxldaT<br />
erTgvarad saukeTeso alagic ki, samezoblod da qalaquri<br />
gagebis maradiulobis dasanaxavad.<br />
oTxma kacma kidev, raxan miiRo sam-sami rumka da<br />
cxeli Sokoladi 77
saavtoro<br />
kai mwvadsac mieZala didi oqtombris socialistur<br />
revoluciis gansakuTrebulad saiubileo mrgval<br />
TariRze, rogorRac daatyo, rom am cxel-cxela<br />
arays, qvabis tuCidan rom mowanwkarebs, cdac unda<br />
da Wrac iseTi ara aqvs ro gegexardeba, raxan pirveli<br />
xdisa aris.<br />
eg araferio, madlierad ambobda abesalos Zmis<br />
amxanagi, iseTebi damilevniao, iseTs mivtanebivaro,<br />
gaWirveba manaxeo da fexsacmlis vaqsisgan gamomdinari<br />
spirti damilevnia ruseTSi yofnisaso.<br />
Zmebma ki icodnen, magram sogratam pirvelad Seityo,<br />
ro es amxanagi, romelsac romana erqva, nacixari<br />
yofiliyo axalgazrdobaSi. imis xelze danaxuli<br />
nakolka sogratas arc Tavidan gahkvirvebia,<br />
maT biWobaSi nakolkas yvela daikravda, an jarSi<br />
an kidev skolis damTavrebisas da TviTonac hqonda<br />
mklavze danas Semoxveuli gveli. romanas kidev marjvena<br />
xelis TiTebze TiTo aso ewera r, o, m da a.<br />
abesalom gamoitana SarSandeli arayi, da Camoasxes.<br />
romana kidev gaerTo gaxsenebiT, rogorc xSiria<br />
xolme da moigona yovelnairi nairgvarucnauri<br />
sasmeli, rac cimbirs iqeTa adgilebSi moexerxebina<br />
xalxs, raTa gamomTvraliyvnen. iseTebic sTqva da<br />
aseTebic. adekalonisa amaTac icodnen, Sig ro marili<br />
unda Cahyaro da uvargiss rom daleqavs da<br />
spirtians ki calke dastovebs.<br />
is iyo, abesalom xeli moavlo rumkas, raTa eTqva<br />
morigi, meoTxe sadRegrZelo, rom uceb sogratama<br />
uTxra:<br />
_ maica, ara Tqva, erT rames gadmovitan...<br />
_ age, arayi ar ari esa? _ Sewuxda abesalo, _ ra<br />
unda gadmaitano, biWo...<br />
_ maica, ra, Tqo... age, esa yveboda da amdeni gausinjia<br />
da unaxams da aba, mec gagasinjeb, _ CqaraT<br />
wamodga sograta, _ ixaros romanam… maicaT..<br />
da waZunZulda WiSkrisken, oriod wuTSi ki mobrunda.<br />
xelSi, ase, orasgramiani sawamale SuSiT,<br />
Zvelad ro iodebi esxa da qafurebi, iseTiT, da<br />
axlac bevr saxlSi SemorCeniliyo, viTarca gamZle<br />
sawamle SuSa.<br />
_ ehe... _ sTqva da kmayofilebiT dajda, _ aba, Wiqebi<br />
maita.<br />
WiqebSi isev esxa arayi, amitom, abesalom, age,<br />
axalsa vxdi, davai, miasxi cecxlsao. miasxes, ifeTqa<br />
da dawynarda.<br />
sogratam frTxilad CamoarTva rumka abesalos<br />
da SuSas Tavi moxada.<br />
Wiqa TvalTan gaiswora da sul odnav Caasxa.<br />
_ ehe, eyofa…_ sTqva kmayofilebiT da rumka abesalos<br />
gauwoda.<br />
_ rasa wuwaob, biWo? _ gaicina abesalom, iman ki<br />
yuradReba ar miaqcia da im or danarCensac amdenive<br />
Camousxa.<br />
78 cxeli Sokoladi<br />
_ es rogor davlio? enaze damadneba, _ Tqva abesalom.<br />
_ swvavs? _ ikiTxa vigentamac, romanam ki rumkaSi<br />
Casuna.<br />
_ mismine exla. esa erTxel maq daleuli, zustaT<br />
ori magdeni. angariSiT egrea, ro unda sami magdeni<br />
da vsio, gatovi xar.…<br />
_ gatovi xar? _ gaocden eseni.<br />
_ gatovi xar. me ara vyofilvar gatovi, magram<br />
erTma egre damatriala. gasasinjad davlie… magis<br />
norma eg ari. vinc mamca, egre miTxra.<br />
_ spirtia? _ ikiTxa romanam.<br />
_ kamfetia, _ miugo sogratam, _ rogorc siropiani<br />
wyali, ise dalev. abesalom kidev aRar usmina<br />
amaT gansjebs, daujerebelis CaRimebiT aswia rumka<br />
da Tqva:<br />
_ oTxi saxareba Segvewios.<br />
gadahkra ukanmouxedavad is mciredi da moxeda<br />
samives:<br />
_ ha?<br />
_ if, _ Tqva vigentam _ raRaca balaxzea dayenebuli...<br />
_ sivuxa ara aqvs… fabriCni spirtia, viSi kacis-<br />
Tvis, _ daurTo romanam.<br />
_ vambobdi, ege…_ gaamayda sograta, _ maica jera.<br />
cota daacade…<br />
sogratas arayi marTlac da ucnauroba iyo. aranairi<br />
saarye uxerxulobani imas ara sdevda. marTla<br />
enaze dadna.<br />
xaraSo da mala, _ Tqva rusulad romanam.<br />
_ ap, eg ari magis zoma, _ xelisguli daanaxva sogratam,<br />
_ sami sadRegrZelo mainc xo unda vTqvaT?<br />
mets ver izam... wagvaqcevs...<br />
_ bombia? _ hkiTxa isev, romanam.<br />
_ daacale...<br />
da daacades marTla, wauWames da maslaaTSi, uceb<br />
abesalom Tqva:<br />
_ Wra aq, xo ici, raRacnairad egre var, Cair-Camaiara,<br />
_ da wamosxmul telegreikis SigniT Seiyo<br />
xeli tanis mosazelaT, viTom aq Caiar-Camoairao.<br />
_ ki, ki, _ daeTanxma vigentac.<br />
_ maita meorec, _ moyoCaRda uceb sograta, romelic<br />
aRtacebas vera malavda misi sasmelis gamar-<br />
TlebiT da isev CamoawveTa rumkebSi.<br />
_ xuTi saxareba Segvewios, _ Tqva abesalom.<br />
_ saxareba oTxia, biWo, _ ar daeTanxma Zma.<br />
_ saxareba bevria, biWo, ramdensac ityvi, imdenia,<br />
RmerTs geexardeba, _ papiseuli xumroba moigona<br />
abesalom da gadauSva.<br />
_ karqa midis.…<br />
_ Caayole, mainc Caayole, _ urCia vigentam.<br />
dalies da ratomRac CaCumdnen. aRarc svamdnen da<br />
aRarca Wamdnen. ijdnen ase. erTi, abesalo wamodga
qvabze SeSis SesakeTeblad, Zabri gauswora boTlas<br />
saaryes RarTan da waborZikda.<br />
_ vax, _ Tqva Semcbarma.<br />
_ ra iyo, biWo, xo ar mogartya, _ hkiTxa ZaliZalad<br />
vigentam.<br />
abesalom araferi upasuxa, movida da dajda.<br />
_ udari aq, _ waiburtyuna romanam, xolo sogratam<br />
veRaraferi Tqva, mxolod win dadgmul SuSas<br />
xeli waatana, oRond vigentam gaaCera xeliTve, aRar<br />
daasxao.<br />
ase darCnen, titvela talavers qveS. es bare ormocdaaTze<br />
metis kacebi da dumdnen. SeSa waitkacanebda<br />
xolme da es iyo. marexom ro gamoixeda kuxnidan,<br />
SeSinda.<br />
gamovida, daadga Tavze da hkiTxa oTxives, TvalebgaSterebulebs:<br />
_ daiTveriT biWo? rasa gevxarT...<br />
_ araaa, _ amoTqva abesalom.<br />
_ ar gacivdeT aqa, dayrilebi, _ Tqva marexom da<br />
SeSa SeukeTa qvabs _ es arayi deedineba aqa, gadmova.<br />
amis yaraulic gamxadeT exla…<br />
ise ki am sogratas arays ioli gamosvla codniyo.<br />
TandaTan ifxizles, viTom araferiao.<br />
jer vigentam, mere romanam, mere amaTac.<br />
_ ha, rogori yofila, _ Tqva sogratam isev amayad,<br />
saavtoro<br />
viTom araferi momxdariyo, _ erT rumkaSic SeiZleba,<br />
mara samSi gaanawileo, egre miTxres…<br />
_ Tofia, ra, _ Tqva vigentam _ ranairi matyuaraa.<br />
_ Tan haerze. haerze mogvca, _ aRniSna abesalom, _<br />
paxmelia var, unamuso viyo.…<br />
_ gaxsoms rame? _ hkiTxa vigentam.<br />
abesalom Tavi dauqnia.<br />
_ raRacebsa vfiqrobdi, _ Tqva vigentam, _ viTom<br />
CemTan baRSi xalxi davpatiJe. Tqvenc iq iyaviT da<br />
sufra gavSale, viTom samoTxe iyo…<br />
_ qeifi giyvars, _ mxarze xeli dahkra sogratam,<br />
_ mec egre vifiqre, ro Sen dampatiJe da purmarili<br />
gamarTe.…<br />
marexom ki, raxan dainaxa, ro eseni ukve gons mosuliyvnen,<br />
winaswar namzadzec dapatiJa: mixvda,<br />
ifxizleben da ueWvel cxeli wvniani eamebaTo da<br />
TaTariaxnad, Zvali hqonoda da is adreve Caedga mosaxarSad,<br />
ukve cotac da mzad iyo.<br />
tkbilad Sexvripes is cxare wveni, TiTo abesalos<br />
wveTic Caayoles da moviden isev xasiaTze.<br />
_ eg ra gvalevina, _ Tqva xalisiT vigentam _ movyve,<br />
ar demejereba.<br />
_ eg sasmeli vin mogca? _ hkiTxa uceb sogratas<br />
romanam, romelic mTeli es dro Cumad iyo.<br />
_ eex, _ xeli aiqnia sogratam, _ weliwadia maqvs.<br />
cxeli Sokoladi 79<br />
foto levan xerxeuliZe
saavtoro<br />
ro mamces, gavsinje da eg iyo, SkafSi Cavde, gogoebs<br />
uTxari xeli ar axloT, arc vinmes gamoutanoT. dasalevaT…<br />
maCuqes. erTma kacma maCuqa.…<br />
_ ra kacia? _ hkiTxa isev romanam.<br />
_ aRarc ari cocxali. Zlivas dadioda. mofor-<br />
Cxili kaci iyo. mara didi naswavli. Cemi gogo xo<br />
abarebda puSkinis umaRelsSi... meewyo.<br />
xoda is kaci amacadinebda istorias. imasTan dadioda.<br />
erTma migvaswavla. didi naswavli kaci iyo,<br />
mara invalidi. Cvenze xniani kaci iyo. kargaT amecadinebda.<br />
SarSan kide axal wlebze, vifiqre, sawyali<br />
kacia, maswalebeli kacia, aseTi ganaTlebuli da<br />
saaxalwlod Cavulage da avutane: goWi, indouri...<br />
rogorc ari… Zaan geexarda… ardadegi morCa, gaige<br />
Sena, da Cemma gogom isev daiwyo imasTan siaruli.<br />
karqaT aswavla. istoriaSi xuTiani miiRo. xoda, movida<br />
Cemi gogo da moitana gaxveuli.<br />
gavxseni esa, _ SuSas miaTiTa sogratam _ zed kide,<br />
reziniT aq qaRaldi Semokruli. im qaRaldSi kide,<br />
lamazi xeliT weria. pativcemulo sograti, Tu rogorc<br />
ari, madlobao, esao, isao, da miiRe Cemgan es<br />
galerea<br />
80 cxeli Sokoladi<br />
Sako nikva<br />
`Sen~, fanqari, tuSi, 2012<br />
patara saCuqario. es ario sxvanairi gemos sasmelio<br />
da bevri ar Seilebao. mokleT, rogorc davasxi, rogorc<br />
ewera… eg iyo, ra. mere Cemi gogo moewyo. is<br />
aRarc minaxavs. erTxelac, age, fridonasTan daurekiaT,<br />
mokvdao da aveli gasvenebaSi. amagi hqonda.<br />
fridonas nomeri gvqonda datovebuli. aba, Cven telefoni<br />
ara gvaq…<br />
_ xo, ar gvidgamen telefonebsa, _ amoioxra abesalom,<br />
_ yovel weliwads meToTxmete var rigSi.<br />
_ me kide meTormete, _ CaixiTxiTa sogratam, _<br />
samasi maneTi unda qrTamaT… miitan, sam TveSi dagidgamen.<br />
ar mivitan. raT mivitan? age, fridonas aq<br />
da iq darekon.…<br />
_ eg arayi ar ari, _ Tqva ucbaT romanam.<br />
_ he, aba, ra ari? _ hkiTxa abesalom.<br />
_ raRaca sxva nastoikaa… dayenebulia raRaca.<br />
_ hoo, eg aba aRar vici, _ Tqva vigentam.<br />
_ magaSi misxali spirti ar ari, _ mtkiced aRniSna<br />
romanam.<br />
sogratam kidev aiCqara, waval exlao, age, ra dro<br />
gasulao, es ki daurTo, sulac ar vici, ra ari, kacma<br />
maCuqa da naCuqars sinjvas xo ar davuwyebdi, gavsinje<br />
da kai gamodgao.<br />
_ kai, kai, marTla kai gamodga, _ gaxalisda vigenta.<br />
sogratam Tavis SuSas xeli moavlo, sinaTleze gaxeda,<br />
ramdeni darCa Sigo da qurTukis ubisken gaaqana.<br />
_ maita, ra, oqro, napasaSok, erTic damisxi, _ warmoTqva<br />
moulodnelad romanam.<br />
sogratam ZalisZalad CaiRima, SuSa ubidan amoiRo,<br />
romanas Wiqa isev TvalTan gaiswora da frTxilaT<br />
CamoawveTa.<br />
_ midi, oqro, midi, ar dainano, _ CaixiTxiTa romanam<br />
_ iseTi damitove, sami porciis zomisa iyos.<br />
_ heeee… ki ar menaneba, _ waiburtyuna sogratam _<br />
xo naxe, rac ari? isec wagaqcevs.<br />
mere, Wiqa romanas gauwoda, boTli isev ubeSi Caibruna<br />
da Tqva:<br />
_ gaixare, abesalo. madloba… aba, karqaT gnaxeT.<br />
vigent, nu degvekargebi xolme… _ da wavida okrobokroT<br />
WiSkrisken.<br />
es iyo noemberi, Svidi ricxvi didi zeimis dRe.<br />
gahqra<br />
gazafxulis erT mSvenier saRamos, rodesac mTels<br />
farkofelis quCaze ukve ayvavilebuliyo atmebi da<br />
tyemlebi da saxlebis win Camomsxdariyvnen dedakacebi<br />
da maT winaSe miwaSi moCiCqnave SviliSvilebs<br />
zantad SeuZaxebdnen xolme, ise ki erTmaneTSi maslaaTiT<br />
iyvnen garTuli, karakoSkis xelosani, sxvanairaT<br />
ki, durgali sograta, Sin daRlili mobrunda.<br />
Cumi salmiT Caiara quCaze da Sin Sevida. skamze
damjdarma zantad gaiZro fexsacmeli, Sevida SuSabandSi<br />
da pirdapir, uTqmelad dawva taxtze, coli<br />
ki gamoegeba da daiRaleo?<br />
sograta daiRala, meoTxe dRe iyo, erTi binis xeze<br />
muSaobda.<br />
_ sWame rame? _ hkiTxa nadiam, misma colma.<br />
_ ki, karqi xazeikaa, _ Tqva sogratam da Wers gaaStera<br />
Tvali.<br />
_ maica, exla gaWmev, _ Tqva nadiam, da daRlilma<br />
sogratam gaigona gazis cecxlis abrialebis xma kuxnidan.<br />
es xma iyo da moisma ezodanac:<br />
_ nadoo, nadooo…<br />
nadiam uceb gamoirbina SuSabandSi da fanjridan<br />
dainaxa mosuli.<br />
_ Semo, marexo.…<br />
_ gamo, gamo… _ moisma ezodan.<br />
nado gavida da erT-or sekundSi Semovida mwvaneT.<br />
dajda skamze da gaixeda arsad.<br />
_ biWo, _ Tqva wamxdari xmiT _ vigenta auyvaniaT.<br />
_ haaa, raTa…_ wamojda sograta.<br />
_ coli mosula exla. ver daureknia..<br />
_ faaaaaa, _ gaikvirva sogratam _ vigentas ra unda<br />
deeSavebina.<br />
_ uSiSroeba yofila. organo ki ara.<br />
_ feeeh… _ sogratma aRarc icoda, ra eTqva.<br />
_ exla fridonasTan Sesula marexo, atekaSi daureknia…<br />
smenas adre aTavebdao da SiSiT daurekia..<br />
_ haaa? _ TiTqos ver mixvda sograta.<br />
_ abesaloc ayvanilia.<br />
_ maSina dauyenebia atekaSi da Turme iq elodeboden…<br />
auyvaniaT…<br />
sogratma piri gaaRo da ase darCa.<br />
_ ra unda iyos, ha? _ TiTqos Tavis Tavs hkiTxa<br />
nadiam.<br />
es sTqva da gaisma WiSkris xma.<br />
nadia wamoxta isev marexos Sesagebeblad, gamoaRo<br />
kari da pirkatacemuli gaCerda karis saRebs moWidebuli.<br />
_ sogroo… _ Tqva ase.<br />
_ ha, _ esRa moaswro sogratam da gaigona ucnobi<br />
xma:<br />
_ dafelaSvili sograt darCias Ze… saxlSia?<br />
gogoebs TiTqos gulma ugrZnoo, gamosuliyvnen<br />
da gaCerebuliyvnen kedelTan.<br />
nadiam gza utia mosul kacs, romelsac ruxi pijaki<br />
ecva da romelic marto ar iyo, orni mohyvebodnen.<br />
ukve bindbundi idga.<br />
sograta wamodga, mTeli daRliloba TiTqos isev<br />
moemata.<br />
_ sograt, _ furcels Cascqeroda kaci _ dafelaSvili…<br />
Tqven xarT?<br />
saavtoro<br />
sogratam Tavi dauqnia.<br />
kacma pijakis wina jibidan wiTeli sabuTi amoiRo,<br />
daanaxva da Tqva:<br />
_ uSiSroebis kapitani gia eraZe, unda wamogvyveT,<br />
ramdenime SekiTxva unda dagisvaT…<br />
mere kidev raRaca qaRaldi amoiRo da nadias daanaxva.<br />
_ gaecaniT da xeli moawereT… Cxrekis orderia…<br />
mowmeebi moiyvaneT? _ gadaxeda ukan myofebs.<br />
_ ki, ki.…<br />
SuSabandidan nadia xedavda, rogor moaCiqCiqebdnen<br />
fridonas cols da Saqros Cxrekaze dasaswreb<br />
mowmeebad.<br />
_ Tqven CaicviT, unda wamogvyveT.<br />
_ vaime Cem Tavs, _ Sebarbacda ucbad nadia da gogoebi<br />
ecnen acremlebulni, xelis SesaSveleblad.<br />
_ nu aReldebiT, qalbatono… _ Tqva kapitanma gia<br />
eraZem _ saxli vis saxelzea? sabinao wigni sad aris?<br />
modiT, biWo, daiwyeT, _ uTxra iq myofebs.<br />
ezoSi erTi rva muSaki yofiliyo ukve, Tavidan samni<br />
egonaT.<br />
_ tuflebs Cavicom, _ Tqva xmadabla sogratam.<br />
nadia ki uecriv gonsmosuli moswyda adgils da<br />
Tqva:<br />
_ exlav Caualagef, exlav, ori sekundi, ar waiyvanoT,<br />
ar waiyvanoT jera. isedac ferdebi stkiva, samuSao<br />
aqs egeTi...<br />
uazrod aaZro adiala taxts da boxCis gamokvra<br />
daiwyo.<br />
_ ar unda, qalbatono… Zveli dro ki ar ari, _<br />
Tqva uceb gia eraZem, _ SekiTxvebi gvaqvs. ki ar<br />
viWerT… daiwyeT…<br />
SuSabandSi daRvremil-TavCaxrili Semoviden Saqro<br />
da fridonas coli. viTom samZimarze idgnen.<br />
aba, ra eqnaT?<br />
sami muSaki nel-nelaT Seudga saqmes. sograta kide<br />
isev Cajda gaoflianebuli da esRa Tqva:<br />
_ qalo, uSvi mag boxCas… tufli mame…<br />
gareT sami manqana idga. ori Jiguli da erTic<br />
volga. mezoblebi SeyuJuliyvnen, albaT, WiSkrebs<br />
iqidan iWyitebodnen.<br />
sograta volgaSi, ori kacis SuaSi Caisves. meore<br />
manqanac gamohyvaT. is mCxrekelebi ki darCnen.<br />
sogratas fulebs isini ver miagnebden. saxlSi ar<br />
iyo. saraiaSi iyo.<br />
sxva vin icis? sograta Relavda. ifiqra, uCemod<br />
Cems saxls rad Cxreken, rad ar momacdevineso, magram<br />
uSiSroebas ras moedavebi? kapitani gia eraZe<br />
win ijda, sigarets abolebda da arafers ambobda.<br />
TbilisSi ukve daRamebuli iyo, Ramis Suqebi ana-<br />
Tebda.<br />
sogratam aRarc ki icoda, ra eqna da rogor.<br />
ra undaTo? _ ase fiqrobda.<br />
cxeli Sokoladi 81
moTxroba<br />
82 cxeli Sokoladi
konveiruli meTodis zogadi principebi<br />
(ciklidan `sanapiros quCis ambebi~)<br />
avtori gela Cqvanava<br />
ilustracia maia sumbaZe<br />
dodo basilaias colisdis mier<br />
erTi Tvis win soflidan Camoyvanili<br />
dodos sidedri, raisa Turnava, Tav-<br />
Sals SublTan rom ikravda sakmaod<br />
msxvili kvanZiT, ZiZarias quCaze, sadac<br />
dodos qvisli cxovrobda, lift-<br />
Si gaiWeda, SiSisa da sircxvilisagan<br />
xma ver amoiRo (egona lifti misi mizeziT<br />
gafuWda) da im ormoci wuTis<br />
ganmavlobaSi, rac iq gaatara, mTeli<br />
Tavisi cxovreba gaixsena. rogorc<br />
wyalSi damaxrCvals, sikvdilamde wamiT<br />
adre, kinoqronikasaviT gaurbens<br />
Tvalwin ganvlili cxovreba, swored<br />
ise daemarTa raisasac da xelmeored<br />
ganicada, ormoci wlis winaT gardacvlili<br />
Cvidmeti wlis vaJiSvilis da<br />
sami wlis win gardacvlili, oTxmocdaori<br />
wlis qmris sikvdili. xolo<br />
mas Semdeg, rac liftis tyveobidan<br />
daixsnes, kategoriuli toniT ganacxada,<br />
mravalsarTulian korpusSi<br />
cxovrebas sikvdili mirCevniao.<br />
dodo basilaias colma, nazim, deda<br />
TavisTan wamoiyvana. raisa Turnavas<br />
kerZo saxlSi gadmoyvanam pirvel<br />
dRes xasiaTi gamoukeTa, magram Semdeg<br />
isev moiwyina.<br />
erT mSvenier dilas ki, dodo basilaiam<br />
samsaxurSi wasvlis win sidedrs<br />
hkiTxa, Tu raze dardobda ase dausruleblad.<br />
_ imaze vfiqrob, Tu ra warmavalia<br />
cxovreba, gaxedv-gamoxedvasac<br />
ver moaswreb, rom ukve beberi xar,<br />
marilebisgan orad mokuntuli. Tu<br />
ar gagimarTla da Cemi biWiviT adre<br />
waxvedi am qveynidan, maSin gamodis<br />
rom cxovreba wamic ar yofila da<br />
arafrad ar Rirebula, _ Tqva raisa<br />
Turnavam.<br />
_ amaze aqamde ar gifiqria? _ gaoceba<br />
ver damala dodo basilaiam.<br />
_ rogor ara, magram qalaqma ufro<br />
damafiqra, _ gamotyda raisa. _ sofelSi<br />
fiqris dros ar vaZlevdi<br />
Tavs... erTi saTxovari maqvs SenTan<br />
da Semisrule...<br />
_ sofelSi ver wagiyvan, zamTari<br />
modis, iq marto ver gaZleb! _ wyali<br />
gadauwura dodom sidedrs.<br />
raisa Turnavam, romelic gardacvlil<br />
Svilze dards ise daelia, rom<br />
siZes mxrebamde Zlivs swvdeboda, dodos<br />
mSrali bebruli Rimili SeanaTa.<br />
_ erTi kviriT mainc wamiyvaneT, _<br />
iTxova man. _ ase erTbaSad ver SeveCvevi<br />
qalaqs, sul ar mesmis aqaurobis.<br />
Seni qvislis binis fanjridan<br />
samkervalo fabrika moCanda,<br />
samasi qali muSaobs im fabrikaSi<br />
or cvlad. ganaTlebuli kacia Seni<br />
qvisli, magram Sen ufro Wkviani da<br />
dakvirvebuli xar Cemi xazeiniviT,<br />
acxonos RmerTma... erTi raRaca<br />
minda gkiTxo da ar damcino, erTi<br />
ubiri qali var...<br />
_ gismen, _ mosasmenad moemzada<br />
dodo, mas gulwrfelad ecodeboda<br />
dardisagan galeuli da marilebis<br />
dagrovebisagan mokuntuli sidedri.<br />
_ Seni qvislisTvis, an misi colis-<br />
Tvis rom mekiTxa, SeiZleba daecinaT.<br />
Zalian ganaTlebul xalxad moaqvT<br />
Tavi, ar unda vambobde sakuTar qaliSvilze<br />
amas, magram asea da ra vqna...<br />
_ ar dagcineb! _ dahpirda dodo<br />
sidedrs.<br />
_ samkervalo fabrikaSi, qalebi xalaTebs<br />
rom keraven, ratom ar SeiZleba<br />
is xalaTebi saxlebSi waiRon, iq<br />
Sekeron da mere Caabaron. Tan ojaxs<br />
ar moswydebian da qmar-Svilsac mixedaven.<br />
Zalian mainteresebs es ambavi!<br />
_ imitom, rom konveiruli meTodiT<br />
muSaoben _ erTi jibes akerebs, meore<br />
saxeloebs, mesame Rilebs da ase ufro<br />
swrafad keTdeba saqme, _ rogorc See-<br />
moTxroba<br />
Zlo ise auxsna dodom sidedrs saqmis<br />
viTareba.<br />
raisa Turnavam muSaobis konveiruli<br />
meTodis arsis da upiratesobis<br />
bevri veraferi gaigo, magram siZis-<br />
Tvis xaTris gamo meti kiTxva aRar<br />
dausvams, mxolod amoioxra.<br />
_ erTi saTxovari maqvs kidev Sen-<br />
Tan, magram mTlad didi. Tu SeiZleba<br />
Cemi sikvdilis Semdeg saxli mTlianad<br />
Sen daitove, agarakad gamogadgeba.<br />
ezo-karis Rirebulebis naxevari<br />
geqneba mxolod qvislisTvis misacemi...<br />
Zalian gauxardeba Seni cxonebuli<br />
simamris sulsac. Zalian uyvardi<br />
rom icode, Wkviani kaciao, ambobda<br />
Senze. Seni qvisli xom umaRlesgana-<br />
Tlebulia, magram magaze ar uTqvams,<br />
Wkvianiao. Seni qvislis xelSi is saxli<br />
da ezo sul mTlad gaverandeba.<br />
_ movifiqreb rames, _ gaurkveveli<br />
pasuxi gasca dodo basilaiam da samzareuloSi<br />
gavida.<br />
raisa Turnavam ki sicocxlis muxanaTur<br />
warmavlobaze ganagrZo fiqri.<br />
samzareuloSi gasulma dodom otia<br />
bendelianisagan nayid macivars Sexeda,<br />
karebze webovani naxatebis kvali<br />
rom aCnda da imaze gaifiqra, mas biWi<br />
rom hyoloda, am macivris kari axla<br />
mTlianad avtomanqanebis aseve webovani<br />
naxatebiT iqneboda aWrelebuli.<br />
_ konveiruli meTodi ra aris? _<br />
hkiTxa raisam siZisa da qaliSvilis samsaxurSi<br />
wasvlis Semdeg Tavis SviliSvils,<br />
ToTxmeti wlis nailis, zogjer<br />
sruliad uadgilod rom gadaikiskisebda,<br />
inglisuris repetitorTan siaruls,<br />
solfejioze misvla erCivna da<br />
violinos formis yulabaSi, ager ori<br />
Tve iyo, rac fuls agrovebda, raTa<br />
iseTive moduri botasebi eyida, rogorc<br />
misi inglisuris repetitoris<br />
wvivebsqel student qaliSvils ecva.<br />
cxeli Sokoladi 83
moTxroba<br />
_ magi rogor ar ici, bebia? _<br />
sayvedurs ratomRac uazro kiskisi<br />
moayola nailim. _ erT xazad rom<br />
dalagdebian muSebi da agurebs rom<br />
gadaawodeben erTmaneTs, eg aris konveiruli<br />
meTodi.<br />
_ Cems axalgazrdobaSi mase manqanebs<br />
vtvirTavdiT CaiT, Tu nawvimari<br />
iyo da manqana aRmarTis bolos Cais<br />
plantaciamde ver amodioda, _ SeniSna<br />
raisam. _ axla kidev im meTodiT xalaTebs<br />
keraven. ex, rogor garTulda<br />
cxovreba!<br />
nailim bebias SeniSvnaze kidev er-<br />
Txel gadaikiskisa, magnitofoni mTel<br />
xmaze CarTo da qeCis naWrebze Semdgarma<br />
mastikawasmuli iatakis moprialeba<br />
daiwyo cekva-cekviT.<br />
_ sasargeblos sasiamovnos vuxameb,<br />
_ ganucxada man bebias. _ dedam damibara<br />
iataki moaprialeo, me kidev<br />
cekva mominda.<br />
raisam kakafoniuri musikisTvis<br />
rom ar esmina, gadawyvita gareT gasuliyo<br />
da ezo daegava.<br />
rogorc ki grZeltariani cocxi<br />
daikava da dagvas Seudga, Tavisi qmris<br />
ojaxSi gatarebuli pirveli dReebi<br />
moagonda. maSinac gviani Semodgoma<br />
idga, ezoSi didi msxlis xe idga da<br />
galerea<br />
84 cxeli Sokoladi<br />
misi foTlebiT mTeli ezo mofeniliyo.<br />
raisa Tan tiroda da Tan ezos<br />
gvida dildilaobiT. imitom tiroda,<br />
rom saSinlad ar moswonda qmris saxleulebi,<br />
dedamTil-mamamTili da<br />
erTmaneTze qilika sami muli. raisas<br />
maTi Rimili saSinlad abnevda da<br />
yvelaferi xelidan ucvioda. dedamTil-mamamTili<br />
SeSfoTdnen, Zalian<br />
dabneuli rZali gvyavso, mulebma<br />
ki, mTeli dReebi sarkis win trialis<br />
mets rom arafers akeTebdnen; eWvic<br />
ki gamoTqves, Cvens rZals Cveni Zma ki<br />
ara, viRac sxva uyvars, masze fiqrobs<br />
da dabneulic imitom ariso. raisac<br />
eWviani gaxda, eCveneboda, rom gamudmebiT<br />
masze Woraobdnen.<br />
_ ratom tiri, bebia? _ moesma raisas<br />
SviliSvilis xma.<br />
loyebawiTlebuli da cekviT daRlili<br />
naili aivanze idga da suls<br />
iTqvamda.<br />
_ Zalian mZime cxovreba gamoviare<br />
da imitom, _ upasuxa raisam.<br />
_ mere magaze axla tiri? _ gaocda<br />
naili.<br />
_ aba, maSin satirlad sad mecala.<br />
roca moicli, maSin unda itiro.<br />
arasodes miwuwunia, hoda, tirilis<br />
ufleba mainc maqvs! _ Tqva raisam.<br />
Sako nikva<br />
`daSla~, fanqari, tuSi, 2012<br />
_ itire, Tu Zalian ginda! _ dauyvava<br />
nailim bebias da saxlSi Sebrunda.<br />
raisam ki dagva ganagrZo da Tavis<br />
gauxarel warsulze rom ar efiqra da<br />
amis gamo ar etira, isev konveirul<br />
meTodze dafiqrda.<br />
WiSkars sanapiros quCis fostalioni,<br />
imave quCeli Tengiz qajaia moadga.<br />
fostalioni keTili kaci iyo, raisam<br />
da man umal gauges erTmaneTs, radgan<br />
orives Svili daRupvodaT.<br />
_ rogor brZandebiT, qalbatono<br />
raisa? _ miesalma fostalioni raisas<br />
da WiSkris cxaurSi gazeTebis Sekvra<br />
gaakvexa. _ ratom xarT ase mowyenili?<br />
raisam imis saCveneblad, rom qaliSvilisa<br />
da siZisgan ar iyo nawyeni,<br />
fostalionis dasanaxad mokrZalebulad<br />
gaiRima.<br />
_ Zalian garTulda cxovreba, _<br />
SesCivla man fostalions. _ ise Zalian<br />
garTulda, rom bevri raRacis<br />
ar mesmis. ai, magaliTad, verafri gavuge<br />
konveirul meTods. Tqven gecodinebaT,<br />
sul gazeTebSi xarT.<br />
_ rogor agixsnaT... _ cota ar iyos<br />
daibna `sul gazeTebSi myofi~ fostalioni.<br />
_ ai, magaliTad, am quCas<br />
xom xedavT, aq dasawyisidan bolomde<br />
gorgolaWebze Toki rom iyos gabmuli,<br />
me rom quCis TavSi davdge, dasarigebeli<br />
gazeTebi Tokze mivamagro<br />
sarecxis SpilkebiT da gorgolaWebi<br />
davatrialo, gazeTebis patronebi kidev<br />
WiSkarTan daxvdnen TavianT gaze-<br />
Tebs da xsnidnen... daaxloebiT amdagvari<br />
raRacaa.<br />
raisa konveiruli meTodis principis<br />
axleburma axsnam Zalian daabnia.<br />
_ uyure Sen! _ wamoiZaxa man. _ mase<br />
Cems axalgazrdobaSi xis morebs acurebdnen<br />
mdinariT, axla ki xalaTebs<br />
keraven... mdinaris gayolebaze kidev<br />
saxerxebi da SeSis damamzadebeli<br />
fardulebi idga. saficre morebs<br />
erTi naWdevi hqonda, saSeSes ori da<br />
meSeSeebic da meficreebic TavianT<br />
morebs advilad arCevdnen erTmaneTisagan,<br />
magram zogjer meSeSeebi<br />
eSmakobdnen da saficre morebic TavianTvis<br />
amohqondaT kauWiani joxebiT.<br />
saSinlad waCxubdebodnen xolme<br />
meSeSeebi da meficreebi erTmanTTan...
aqac rom ase iyos, sxvis gazeTebs ar<br />
waiRebdnen aqaurebi?<br />
fostalioni dafiqrda, jibidan papirosi<br />
amoiRo da mezoblis saxlebs<br />
Tvali moavlo.<br />
_ waiRebdnen, magram erTmaneTis gasapampuleblad!<br />
_ brZana man bolos.<br />
_ ex, rogor garTulda cxovreba! _<br />
amoioxra raisam da Seetyo, rom konveiruli<br />
meTodis veraferi gaigo.<br />
***<br />
lamazad CamoRamda.<br />
raisa aivanze ijda, mZime mogonebebisagan<br />
Tavatkiebuli tirilisagan<br />
Tavs gaWirvebiT ikavebda da zRvis<br />
Srials ismenda. ratomRac darwmunebuli<br />
iyo, rom zRva massaviT cud<br />
xasiaTze brZandeboda.<br />
WiSkari nasvamma dodo basilaiam SemoaRo.<br />
_ sidedrs vaxlavar! _ Zalian yoCa-<br />
Rad daiZaxa man, saxlisken gamoemarTa<br />
da sidedris gverdiT mokalaTda.<br />
_ Tu ici, ra giTxra, Cemo sidedro?..<br />
_ tkbilad gaiRima dodo basilaiam.<br />
_ Sen rom konveiruli meTodis<br />
veraferi gaige, mTelma quCam icis!<br />
_ saidan? _ gaocda raisa Turnava.<br />
_ konveiruli meTodiT gadaeca<br />
Wori! _ auxsna dodo basilaiam sidedrs.<br />
_ am diliT, etyoba, Sen romeliRac<br />
mezobels hkiTxe, konveiruli<br />
meTodi ra ariso, im mezobelma meore<br />
mezobels uTxra, ase da asea saqme,<br />
dodos sidedri konveirul meTods<br />
ikvelevso, meorem mesames moaxsena,<br />
mesame meoTxes CasCurCula yurSi, meoTxem<br />
mexuTes CaawveTa da wavida ase<br />
krugSi, sanam me ar gavige. hoda, eg<br />
aris konveiruli meTodi.<br />
_ mainc veravin amixsna gasagebad,<br />
ras niSnavs es wyeuli konveiruli me-<br />
Todi! _ daiCivla raisam.<br />
dodo basilaiam jer amoixvneSa, Semdeg<br />
amoioxra.<br />
_ etyoba, verc gaigeb! _ TavisTvis<br />
Cailaparaka man da maSinve enaze ikbina,<br />
radgan moulodnelad sidedrma<br />
naTqvami gaigo.<br />
_ davTveri, amis deda vatire! _<br />
Tavi imarTla dodom.<br />
raisa Turnava Seecada ar daemCnia,<br />
rom siZis naTqvami guls moxvda, magram<br />
ver SeZlo.<br />
_ oRond Cven viyoT kargad da konveirul<br />
meTods moukvda patroni! _<br />
xeli Caiqnia dodo basilaiam da dasa-<br />
Zineblad gaemarTa.<br />
im Rames raisa Turnavas msxlis damWknari<br />
foTlebiT mofenili didi<br />
ezo esizmra _ qmris mamiseuli saxlis<br />
ezo, romelsac axalgaTxovili dildilaobiT<br />
gvida xolme. im sizmar-<br />
Si raisa TiTqos axalgazrda iyo da<br />
tiroda _ tiriliTa da ezos dagviT<br />
ioxebda guls. cremlebisagan aseTi<br />
Sveba arasodes ugrZvnia rogorc am<br />
sizmarSi. siZis mier uxeSad naTqvamic<br />
agondeboda da tirils umatebda...<br />
swored tiriliT aResrula Zil-<br />
Si gaparuli raisa Turnava im Rames.<br />
gardacvlils ki Zalian mSvidi saxe<br />
hqonda da arc etyoboda, rom siZis<br />
uxeSad naTqvami imqveynad javrad<br />
waiyola. an, SeiZleba arc wayolia da<br />
sikvdilamde cota xniT adre gadauara<br />
wyenam.<br />
dodo basilaiam ki, romelsac simarTle<br />
rom iTqvas, manamde sidedrisTvis<br />
arasodes uwyeninebia, sindisis<br />
qenjna igrZno da dananebiT<br />
aRniSna, Cemi sidedri ise wavida am<br />
qveynidan, rom konveiruli meTodis<br />
veraferi gaigoo. mezoblebma am ambavs<br />
kudi gamoabes, dodom iqilikao,<br />
amtkicebdnen. magram dodo basilaias<br />
ar uqilikia, radgan is, rogorc ukve<br />
vTqviT, sindisis qenjnas ganicdida...<br />
korida, anu bediswera<br />
(ciklidan `sanapiros quCis ambebi~)<br />
kaxa paWkorias, mamamisiviT, ubnis<br />
rwmunebul otia paWkoriasaviT, ficx,<br />
magram misve msgavsad miamiturad ke-<br />
Tili gulis biWs, gazafxulis erT<br />
mSvenier dRes moeCvena, rom RmerTs<br />
is imisTvis gaeCina, raTa erTi Tavisi<br />
Tanakurseli TeTrpiriskaniani<br />
da cisferTvaleba gogo gaebednierebina<br />
imiT, rom yovel diliT mis<br />
mier pirdapir loginSi morTmeuli<br />
yava exvripa. magram, aRmoCnda, rom<br />
TeTrpiriskanian da cisferTvaleba<br />
gogos sakuTar bedTan dakavSirebiT<br />
moTxroba<br />
sul sxva gegmebi hqonda, romlis<br />
ganxorcielebas is kaxa paWkoriaze<br />
gacilebiT ganaTlebuli, gacilebiT<br />
simpaTiuri da, rac mTavaria, kaxa<br />
paWkoriaze sul cota erTi TaviT<br />
maRali biWis saSualebiT apirebda,<br />
romelic Turme hpirdeboda, rom<br />
Tanamecxedres yavas TviTon miarTmevda<br />
loginSi. rogorc cnobilia, bedi<br />
praqtikosebs ufro swyalobT xolme.<br />
kaxa paWkoria ki praqtikosi iyo da,<br />
rogorc ki gaecno TeTrpiriskanian<br />
da cisferTvaleba gogos manerul<br />
ocnebebs, maSinve mixvda, rom mis mosaxiblad<br />
cota Sansebi hqonda. amitomac<br />
man Tavisi ocnebis gansaxorcieleblad,<br />
anu colis mier pirdapir<br />
loginSi morTmeuli yavis surneliT<br />
dasatkbobad, TeTpiriskaniani da cisferTvaleba<br />
gogo moitaca. TeTrpiriskanian<br />
da cisferTvaleba gogos,<br />
rogorc yvela qedmaRal, pretenziul<br />
da meocnebe arsebas, utifroba<br />
abnevda da Trgunavda. is kaxa paWkorias<br />
utifarma saqcielma imdenad da-<br />
Trguna, rom motacebidan sul raRac<br />
erT saaTSi Zalian advilad dasTanxmda<br />
colobaze da qorwilis dRec<br />
male dainiSna.<br />
asmaT paWkoriam, kaxas dam da profkavSiris<br />
liderma, romelic gaTxovebis<br />
survilsa da zedmet energias<br />
swraf siarulsa da sazogadoebrivi<br />
saqmeebis patiosnad SesrulebaSi<br />
xarjavda, Tavisi xeliT Seavso mezoblebisaTvis<br />
gankuTvnili qorwilSi<br />
mosawvevi baraTebi da isini sanapiros<br />
quCis calxela fostalions gaatana<br />
dasarigeblad. mosawvevebze adresatebi,<br />
Semoklebuli variantiT, `b-on~ebad,<br />
an `q-on~-ebad ki ar iyvnen moxseniebulni,<br />
rogorc es Cveulebriv<br />
xdeboda xolme msgavs SemTxvevaSi,<br />
aramed mimarTvis forma sruli saxiT,<br />
anu, `baton~-ad da `qalbaton~-ad iyo<br />
aRniSnuli, ramac sanapiros quCelebs<br />
afiqrebina, rom asmaT paWkoria, profkavSiris<br />
perspeqtiuli Cinosani, maT<br />
apampulebda. magram, roxroxa otia<br />
paWkoriam, romelsac grZel da wawvetebulboloebiani<br />
sayeloiani bailonis<br />
perangebis tareba uyvarda, Tavis<br />
rZisfer `gaz-21~-Si CajdomisTanave<br />
cxeli Sokoladi 85
moTxroba<br />
ki ise gadametebulad seriozuldeboda,<br />
TiTqos katafalkis saWes<br />
misjdomiao, saxalxod ganacxada, Cems<br />
qaliSvils mezoblebis masxrad agdeba<br />
arc ufiqriao. otia paWkoriam es<br />
ise gulwrfelad Tqva, rom mas yvelam<br />
daujera. TviTon asmaT paWkoriam am<br />
gaugebrobis gamo cotaTi itira kidec,<br />
xolo mamamisis mier qorwilSi<br />
dasaklavad anakliidan Tu darCelidan<br />
Camoyvanil da paWkoriebis lamazi<br />
saxlis ukan, kramitis saxuravian da<br />
kedlebian koxta fardulSi (fardulis<br />
kedlebis kramitiT gawyoba asma-<br />
Tis idea gaxldaT) damwyvdeul xarze<br />
ki ganacxada, iremiviT metyveli<br />
Tvalebi aqvso. asmaT paWkoria xaris<br />
funas mis mier saxlis win gaSenebul<br />
vardebs uyrida, xaris sanaxavad misul<br />
mezoblis bavSvebs ki qorwilis<br />
sufrisTvis buTxuz yufunias qaliSvilis,<br />
limonaTis qarxnis mTavari<br />
teqnologis, elene yufunias mier<br />
naxevar fasad morTmeul sagangebo<br />
Camosxmis feihoas limonaTiT umanspinZldeboda.<br />
qorwilamde ori dRiT adre, diliT,<br />
otia paWkoria misma colma, caqvam<br />
gamoaRviZa da mSral Tvalebze<br />
galerea<br />
86 cxeli Sokoladi<br />
TavSalis boloebi amoisva, rogorc<br />
maSin sCveoda xolme, roca rame gulisamaCuyebeli<br />
istoriis moyolas<br />
apirebda.<br />
_ cudi sizmari vnaxe Zalian! _ tragikuli<br />
toniT amcno caqvam qmars. _<br />
cxonebuli mamaSeni mesizmra. ori zomiT<br />
didi fexsacmelebi ecva, rogorc<br />
sicocxleSi sCveoda xolme koJiJebis<br />
gamo. igrZno micvalebulis sulma,<br />
misi SviliSvili rom bednierdeba da<br />
imitom gamomecxada-meTqi, vifiqre<br />
sizmarSive me. qorwilis sufraze<br />
gamosatani Rvino daaWaSnike-meTqi,<br />
SevTavaze. ra dros Rvinoa, Cemo rZalo,<br />
Cemi `mauzeris~ wasaRebad movedi,<br />
axlave Tu ar waviRe, Cems biWs Zalian<br />
didi usiamovneba moelis mag iaraRis<br />
gamoo, miTxra. kidev undoda raRacis<br />
Tqma, magram givi kilasonias sulma<br />
gamoiara am dros Tavisi cxeniT. Cemi<br />
wasvlis droao, miTxra mamaSenmac,<br />
Semouskupda givis cxenze da gaqrnen<br />
oriveni. `mauzeri~ miveci Tu ara, ar<br />
maxsovs kargad.<br />
caqva paWkoria dafiqrda da Subl-<br />
SeWmuxnuli miaCerda kedelze dakidebul<br />
aw gansvenebuli mamamTilis<br />
gadidebul fotosuraTs.<br />
Sako nikva<br />
`kibo~, fanqari, tuSi, 2012<br />
_ otia Cemo, Tu giyvarde da cotaodeni<br />
xaTri mainc Tu gaqvs Cemi, moaSore<br />
mag fiSto saxlidan qorwilis<br />
dReebSi mainc. dReidan mezoblebiTa<br />
da stumrebiT aivseba aqauroba. aTasi<br />
mteri gyavs Seni samsaxuris gamo, eSmakma<br />
uwyis, vis ra udevs gulSi. arada,<br />
yvelam icis mamiseul `mauzers~<br />
saxlSi rom inaxav... damijere, otia,<br />
ende colis sizmars!.. tyuilubralo<br />
laparaki ar icoda mamaSenma!<br />
otia paWkoriam banjgvliani mkerdi<br />
moifxana da mamamisis fotosuraTs<br />
gauRima.<br />
_ kargi giqnia Rvino rom SesTavaze.<br />
zedized orjer damesizmra amas<br />
winaT, Rvino mwyuriao, meubneboda.<br />
imisTvisac ver movicale saflavze<br />
avsuliyavi da Wiqa Rvino wameqcia, _<br />
dananebiT aRniSna otiam da imaze fiqrs<br />
Seudga, visTvis miebarebina mamiseuli<br />
iaraRi.<br />
_ dinji kaci unda SearCio, Cemo<br />
otia, _ frTxilad Seapara caqvam<br />
qmars. _ dodo basilaiasaviT dinji<br />
kaci ar dadis Cvens quCaze. saidumlos<br />
Senaxvac icis da saxlidanac ver<br />
gamodis am bolo dros. filtvebis<br />
anTebis diagnoziT wevs ukve meeqvse<br />
dRea.<br />
_ Sen imis xo ar geSinia, rom qorwilis<br />
dRes davTvrebi da srolas avtexav,<br />
rogorc cxonebulma mamaCemma<br />
gaisrola im `mauzeridan~ Sen rom<br />
Semogiyvane saxlSi maSin? _ eWvi gamo-<br />
Tqva otiam.<br />
_ ratom makadreb magas, otia, xom<br />
giTxari rogori sizmaric vnaxe?! _<br />
guli daswyda caqvas.<br />
otia paWkoriam amoioxra.<br />
_ cxonebuli mamaCemi ityoda xolme,<br />
ori ramis arc ganaTxovreba da<br />
arc sxvisTvis mibareba ar SeiZleba _<br />
colisa da iaraRiso, _ Tqva otiam. _<br />
magram, jandabas, am erTxel dagijereb.<br />
marTali xar Sen _ yvelam icis<br />
rom `mauzeri~ saxlSi midevs da rame<br />
oini ar momiwyon. eger, gogi xarazia<br />
mamiseul SaSxanas rom inaxavs unebar-<br />
Tvod, anonimuri werilebi modis sul<br />
miliciaSi amis gamo... oRond gafrTxileb,<br />
rZlis Semosvla ojaxSi kanonierad<br />
gaformebuli Tofis gasro-
liT unda aRvniSno mtrebis jinaze da<br />
ar SemewinaaRmdego icode!<br />
_ magaze uars rogor getyvi, Se<br />
kaco! _ dauyvava caqvam qmars.<br />
naxevari saaTis Semdeg otia paWkoria<br />
filtvebis mwvave anTebis diagnoziT<br />
loginSi Cawolil dodo basilaias<br />
estumra RviniT savse doqiTa<br />
da ori xaWapuriT xeldamSvenebuli.<br />
_ saqorwilo Rvino minda gagasinjo,<br />
dodo batono, _ uTxra otiam<br />
dodo basilaias da Tan maspinZlis<br />
sawolis Tavze Camokidebul misi<br />
mSoblebis gadidebul fotosuraTs<br />
cota naRvlianad SehRima. _ erTi sa-<br />
Txovaric maqvs kidev, metad delikaturi<br />
da winaswar gafrTxileb, Tu ar<br />
SegiZlia misi Sesruleba, uaris Tqma<br />
ar mogeridos icode!<br />
_ ra saTxovaria aseTi? _ dainteresda<br />
dodo basilaia. _ cota moSorebiT<br />
dajeqi Tu kaci xar, Txis qoniT<br />
damizila am diliT zurgi nailim. ise<br />
vyarvar sakuTari Tavi mezareba. wuxel<br />
kidev sul Zmrian tiloebs mafenda<br />
Sublze. diliT samasaxurSi wavida<br />
da saxlis dalagebac ver moaswro<br />
xeirianad.<br />
otia paWkoriam servandidan brolis<br />
ori saRvine Wiqa gamoiRo da maspinZlis<br />
sawolTan taburetze Camoawyo.<br />
_ daulagebloba Cemi saxlis unda<br />
naxo Sen! mezoblis qalebi dilidan<br />
caqvas exmarebian avejis gadawyobaSi<br />
da farTis gamonTavisuflebaSi. yvelaferi<br />
yiraze daayenes. xval dRevandelze<br />
ufro meti xalxi mova, Sen kidev<br />
iseTi kaci xar, saidumlos Senaxva<br />
ici. hoda, Tu SegiZlia mamaCemiseuli<br />
`mauzeri~ Seminaxe sami dRiT.<br />
dodo basilaiam misadmi gamovlenili<br />
ndobisaTvis madlierad gauRima<br />
stumars da sawolze wamojda.<br />
_ magaze rogor getyvi uars, otia<br />
batono. ra kaci viqnebi maSin, SenisTana<br />
karg kacs erTi `mauzeri~<br />
da am `mauzeris~ Senaxvis saidumlo<br />
Tu ver Sevunaxe?!.. marTali xar Sen<br />
_ sifrTxiles Tavi ar stkiva. yvelam<br />
icis, rom saxlSi `mauzers~ inaxav,<br />
xisbudiansa da TerTmettyvians.<br />
moSurnec bevri gyavs, hoda, swors<br />
akeTeb rasac akeTeb. Sens motanil<br />
Rvinosac davlev rom icode. imdeni<br />
wamlebiT gamWyipa nailim, Cems<br />
organizmSi erTmaneTTan brZolas<br />
undebian da Tavisi saqmis gasakeTeblad<br />
ver iclian. xaWapurisTvis TefSebic<br />
servandidan gamoiRe, Torem<br />
samzareuloSi WurWlis nasaxic araa<br />
darCenili, me mgoni. Cemma boTe siZem<br />
daamsxvria guSinwin, nailisTan Sesarigeblad<br />
rom movida, maSin. Tu ar<br />
Semirigdebi, davlewav yvelaferso<br />
da Seasrula kidec... Camamwara sibere<br />
Cemma siZem. Tu rame codva mqonda<br />
Cadenili axalgazrdobaSi, miwia am<br />
sibereSi siZis wyalobiT! _ amoioxra<br />
dodo basilaiam da Tvalebic<br />
auwylianda.<br />
otia paWkorias dodo basilaia Seecoda<br />
da imanac amoioxra TanagrZnobis<br />
niSnad.<br />
_ momeci aqeT Seni iaraRi. baliSis<br />
qveS amovideb da Seni wasvlis Semdeg<br />
gadavmalav saimedo adgilas, _ uTxra<br />
dodom stumars. _ kargs izam, Tu saflavzec<br />
axval da Wiqa Rvinos wauqcev<br />
mamaSens. ician zogjer micvalebulebma<br />
uyuradRebobisTvis gabrazeba da<br />
marTlebic arian rom icode!.. magaT<br />
adgilas, rom warmovidgen Tavs, winaswar<br />
vbrazdebi im uyuradRebobis-<br />
Tvis, Cemebi rom gamoiCenen Cem mimarT<br />
Cemi sikvdilis Semdeg!<br />
_ fui, eSmaks! _ pirjvari gadaiwera<br />
otiam. _ ar gamagiJo, sikvdilze<br />
daiwye fiqri, dodo batono?!<br />
_ vixumre, Se kaco! _ ixtibari ar<br />
gaitexa dodom.<br />
_ xari unda davklaT xval diliT.<br />
yverebs Sevawvevineb Sen rom giyvars<br />
ise da Cemi xeliT mogarTmev! _ dahpirda<br />
otia maspinZels.<br />
***<br />
otia paWkorias WiSkarTan sanapiros<br />
quCis ZaRlebma gaTenebamde iwyes<br />
Segroveba.<br />
_ ZaRlebi ki ara svavebi arian es<br />
upatronoebi!.. mainc rogor igrZnes,<br />
xari rom unda davklaT dRes?! _ wamoiZaxa<br />
gaocebulma otia paWkoriam<br />
da danebis alesvas Seudga.<br />
_ qorwili xom xval aris?.. hoda,<br />
moTxroba<br />
iqneb xval dagvekla xari, _ sTxova<br />
asmaTma mamas.<br />
_ xval bevri saqme gveqneba, ver movaswrebT!<br />
_ mouWra otiam. _ mosaxmareblad<br />
mosul mezoblebsac xom unda<br />
gavumaspinZldeT dRes, saqorwilo<br />
sefis momwyobebsac!<br />
_ asec vicodi, rom uars metyodi! _<br />
dasevdianda asmaTi.<br />
_ saidan icodi?<br />
_ ZaRlebi rom Seikribnen ukve Cven<br />
saxlTan, iqidan. ZaRlebi yvelafers<br />
Seumcdarad grZnoben.<br />
otia paWkorias xasiaTi wauxda _<br />
saqme imaSi iyo, rom mas, rogorc miliciels,<br />
zurgsukan qofaks eZaxdnen.<br />
asmaTi mixvda mamis danaRvlianebis mizezs,<br />
loyaze akoca da pirvels Tvi-<br />
Ton auwylianda Tvalebi.<br />
_ xari imisTvisaa, rom unda daiklas<br />
da qorwilSi SeiWamos. bunebis kanonia<br />
aseTi, _ SeniSna otiam. _ gulTan mitana<br />
ici yvelafris. ase ar SeiZleba!<br />
_ marTali xar Sen. Cemi gadaWarbebuli<br />
mzrunvelobis bralia yvelaferi.<br />
gadaWarbebuli, rac ar unda iyos<br />
is, cudad mTavrdeba yovelTvis. mezoblebis<br />
mosawvevebic gadaWarbebuli<br />
zrdilobiT rom Sevavse, sxvanairad<br />
miiRes! _ daiCivla asmaTma.<br />
otiam qaliSvils Sublze akoca.<br />
_ Sen SeniT gaikvlie gza cxovreba-<br />
Si da, rac aseTi SemTxvevisaTvis Zalian<br />
ucnauria, mainc bavSvad darCi! _<br />
uTxra otiam qaliSvils. _ dasaklavi<br />
unda daiklas, dasaWeri daWeril unda<br />
iqnas da mosat... _ aq otiam enaze ikbina,<br />
radgan kinaRam ubnis inspeqtor-<br />
TaTvis sayvareli uxamsi fraza daaxeTqa.<br />
_ Senc iseTive darCi, rogoric colis<br />
SerTvamde iyavi _ ymawviliviT<br />
uxamsi! _ SeniSna asmaTma da mamas kidev<br />
erTxel akoca loyaze.<br />
odnav Secbunebulma otia paWkoriam<br />
Tavisi vaJkacuri Rimili gadaifina<br />
saxeze da danebis lesva ganagrZo.<br />
xaris dakvla dilis aTi saaTis-<br />
Tvis daeTqvaT mezoblebs. xari otia<br />
bendelians unda daekla, man ki Tana-<br />
Semweebad buTxuz yufunia da mamia<br />
cimintia daasaxela. otia bendeliani<br />
otia paWkorias saxlSi aTis naxe-<br />
cxeli Sokoladi 87
moTxroba<br />
vrisTvis gamocxadda. is yvela saqmes<br />
Zalze seriozulad ekideboda da gulianad<br />
akeTebda dawyebuli colTan<br />
kinklaobiT, rac misi gulmodginebis<br />
wyalobiT seriozul CxubSi gadaizrdeboda<br />
xolme da, zamTrisTvis<br />
fanjris WuWrutanebis sagozaviT<br />
amovsebiT damTavrebuli, romlis mosaSoreblad<br />
gazafxulobiT otia bendelianis<br />
oTxive biWs oflad gaRvra<br />
uwevdaT.<br />
otia bendeliani im diliT mosaxelis<br />
saxlSi Tavis oTx vaJTan erTad<br />
gamocxadda. otia bendelianis biWebi<br />
saqonlis moxarSul RviZlsa da elen-<br />
Taze giJdebodnen, otia paWkoria ki<br />
maT dahpireboda, erTsac da meoresac<br />
mTlianad Tqven giTmobTo.<br />
_ Cemi xeliT mogixarSavT RviZlsac<br />
da elenTasac, _ uTxra maT winadRiT<br />
ubnis inspeqtorma. _ rom gaizrdebiT<br />
da cols SeirTavT, sxva Tu araferi,<br />
tkbilad mainc momigonebT da<br />
saqorwilo sufraze sadRegrZeloSi<br />
maxsenebT.<br />
otia bendelians sexniis guluxvobam<br />
ise auCuya guli, rom xaris<br />
patrons dahpirda, xaris tyavisagan<br />
iseT fituls dagimzadeb, mxareTmcodneobis<br />
muzeumidanac ki mo-<br />
galerea<br />
88 cxeli Sokoladi<br />
vlen mis sanaxavado. otia bendeliani<br />
mTel qalaqSi cnobili iyo rogorc<br />
jixvebis, taxebisa da daTvebis fitulebis<br />
damzadebis didostati. fitulis<br />
damzadebis saidumlos babuaCemma<br />
maziara da ufleba ara maqvs gareSe<br />
kacs gadavce es sagvareulo codnao,<br />
acxadebda. cotas Tu sjeroda imisa,<br />
rom otia bendeliani fitulis damzadebis<br />
rame gansakuTrebul xerxsa<br />
da saidumlos flobda, imitom, rom<br />
otia bendelians yvelafris saidumloebis<br />
burusSi gaxveva uyvarda da<br />
yvelafris gazviadeba sCveoda, samagierod,<br />
misTvis sityvis kacad yofna<br />
Zalian bevrs niSnavda. amitom otia<br />
paWkorias arc gahkvirvebia, rom misi<br />
sexnia daTqmul droze naxevari saa-<br />
TiT adre gamocxadda. otia bendelianisTvis<br />
saqonlis dakvla mTel<br />
rituals warmoadgenda da am dros<br />
ise seriozuldeboda, TiTqos rame<br />
mistiur wes-Cveulebas asrulebso.<br />
otia bendelianma maspinZlis danas<br />
fxa cera TiTiT Seumowma da daiWyana.<br />
_ es aris kargi dana maqvso, rom<br />
Tqvi? _ usayvedura otia bendelianma<br />
sexnias. _ am daniT xari ki ara raJiko<br />
kezuas indauri ar daikvleba. ki<br />
migrZnobda guli, rom Cemi dana unda<br />
Sako nikva<br />
`gaqceva~, tuSi, 2011<br />
mometana. axia Cemze, sul ase memarTeba<br />
xolme, roca sakuTar gulisTqmas<br />
ar vujereb!<br />
otia bendelianma asmaT paWkorias<br />
movlil vardis buCqebs gadaxeda da<br />
WiSkrisken daaRira.<br />
_ saxlSi gadaval da Cems danas movitan,<br />
manamde ki Sen xaris gasakoWi<br />
Toki monaxe, _ daubara man WiSkarSi<br />
gasvlamde maspinZels da sakuWmaWe saqonlis<br />
welebis gasarecxad momaval,<br />
aRiarebul mekuWmaWe qionia esvanjias<br />
nazi yviTeli feris axali botebi Seu-<br />
Tvaliera. qioniam yviTelbotebiani<br />
fexebi paWkoriebis WiSkarTan Sekrebil<br />
ZaRlebs daubakuna.<br />
_ botebi imitom Cavicvi, rom fexebi<br />
ar damsveleboda welebis recxvisas,<br />
_ auxsna qioniam otia bendelians.<br />
otia bendeliani mixvda, rom mezoblis<br />
botebs suleluri daJinebiT<br />
uSterebda Tvals, bavSviviT daimorcxva<br />
da gzaze gamovida.<br />
amasobaSi xaris sanaxavad misul<br />
otia bendelianis biWebs xari fardulidan<br />
gamoeqcaT. sibneles SeCveul<br />
xars dRis Suqma Tvalebi mosWra,<br />
areuli nabijebiT gamoiara saxlis<br />
mobetonebuli lafaro da gaocebuli<br />
miaSterda saxlis wina ezoSi Sekrebil<br />
xalxs.<br />
_ xari gamoiqca! _ ikivla WiSkarSi<br />
Semosulma qionia esvanjiam da yvi-<br />
Telbotebiani fexebi energiulad daabakuna,<br />
TiTqos isev ZaRlebs uwyrebao.<br />
_ ra gakivlebs mere, Se qalo, ki ar<br />
ikbineba! _ usayvedura mas mamia cimintiam<br />
da xars qaTamiviT auqSia.<br />
_ aqSa, Se SeCvenebulo!<br />
ukana ezoSi gamavali lafarodan<br />
pirveli Serozi bendeliani gamovarda,<br />
Sarvali mudam CaCaCuli rom hqonda<br />
da bayayebis daWerasa da, gansaku-<br />
TrebiT maT gabervaSi, Tavis ufros<br />
Zmas, Tornikes rom ar udebda tols.<br />
_ xari gamogveqca, me amis deda vatire!<br />
_ ganwiruli xmiT iyvira Serozi<br />
bendelianma da qva rom versad ipova,<br />
marjvena fexidan fexsacmeli waiZro<br />
da xars daumizna.<br />
_ ra qvia am xars, otia biZia? _ saqmianad<br />
ikiTxa Tornike bendelianma
da imanac waiZro fexsacmeli, oRond<br />
marcxena fexidan, radgan cacia iyo.<br />
xarma, rogorc iqna, SeaCvia Tvali<br />
sinaTles, gamoerkva, erTbaSad gaamayda,<br />
Tvalebi daabriala da dinjad<br />
dabzrialda sakuTari RerZis garSemo.<br />
_ naxeT ra qedi aqvs, ra jiSiania es<br />
oxeri! _ aRfrTovaneba ver damala<br />
buTxuz yufuniam. _ ase nasuqari xari<br />
jer aravis dauklavs Cvens quCaze arc<br />
qorwilSi da arc ise!<br />
_ oras kilo xorcs mainc dayris! _<br />
ivarauda mamia cimintiam. _ ai, naxeT<br />
Tu ara, agera var me da ager _ xari!<br />
_ dagaxevT yurebs! _ Svilebis misamarTiT<br />
daiRriala gzidan otia bendelianma.<br />
_ daketeT WiSkari! _ iyvira otia<br />
paWkoriam.<br />
xari kidev erTxel datrialda<br />
sakuTari RerZis garSemo da, Ti-<br />
Tqos otia paWkorias yvirili miTi-<br />
Tebad aRiqvao, WiSkrisken wavida. Ria<br />
WiSkarSi Semosuli ZaRlebi xars ukan<br />
amoudgnen da wkavwkavnarevi yefiT<br />
Seuties.<br />
_ naxeT rogor uTanTalebs Rababi<br />
siarulisas! _ xelebi moifSvnita mamia<br />
cimintiam. _ oras kilos ascdeba,<br />
rasac es xorcs dayris!<br />
_ mSvildosan, nu afrTxob xars! _<br />
dauRriala otia paWkoriam Tavisi sexniis<br />
SuaTana biWs.<br />
_ gimzer! _ daiRriala otia bendelianma<br />
gzidan, maleve mixvda, rom<br />
umcrosi gimzeri mSvildosanSi aeria,<br />
magram ixtibari ar gaitexa, paWkoriebis<br />
WiSkrisken gaqanda xaris ezoSi Sesabruneblad<br />
da droze rom ar egana,<br />
xari ueWvelad gadaqelavda.<br />
_ boSaTa ubnisken mainc uqeni piri!<br />
_ uyvira otia paWkoriam sexnias.<br />
xari wamiT Sedga, boSaTa ubnisken<br />
gaixeda, daberili nestoebiT haeri<br />
SeisunTqa, boSaTa ubnidan moberili<br />
sio aSkarad ar moewona, wina floqvebi<br />
asfalts gahkra, TiTqos miwa mobocxnao<br />
da sanapiros quCis dasawyisisken<br />
waZunZulda.<br />
misi graciiT aRfrTovanebulma<br />
mamia cimintiam, xarisTvis balaxis<br />
mosaWrelad otia paWkoriasTvis ori<br />
dRis win naTxovar Tavis lurjtarian<br />
sekators daavlo xeli da yvelaze<br />
Tamamad gamoenTo xars.<br />
_ kudSi Caavle xeli da mobrundeba!<br />
_ miayvira mamias buTxuz yufuniam.<br />
ZaRlebidan pirvelma merab uridias<br />
axalgazrda Zuknam dasZlia SiSi, xars<br />
gverdidan mouara da mucelSi wahkra<br />
kbili. parmen gogias naRvlianTvaleba<br />
goSia ki xars koWebSi waetana.<br />
_ ra qvia am xars, ra qvia-meTqi? _<br />
akivlda ariadna anTia. _ dauZaxeT<br />
vinmem saxeli da gaaCereT!<br />
xari ZaRlebis dasafrTxobad adgilze<br />
dabzrialda da otia bendelians<br />
rqa odnav gahkra mucelze.<br />
otiam ganwiruli xmiT iyvira da<br />
gzispira TxrilSi daimala. otia<br />
bendelianis colis, JuJuna xarazias<br />
kivilma mamia cimintias xarisTvis kudSi<br />
xelis Cavlebis survili daukarga.<br />
aRapi samuSiam mamia cimintias<br />
sekatori gamostaca xelidan da xars<br />
esrola. sekatori xars gavaze moxvda<br />
tariT. xari asfaltze dacemul sekators<br />
gaocebuli daaSterda da mis<br />
dasasunadac gaemzada, magram amasobaSi<br />
raJiko kezuas ZaRls, raki saku-<br />
Tari saxlis siaxloves igula Tavi,<br />
guli moeca da Rababze Camoekida kbilebiT<br />
xars.<br />
_ esrole, gogi, SaSxana esrole! _<br />
dauyvira JuJuna xaraziam Tavisi oTaxidan<br />
gamosul Zmas, gogi xarazias.<br />
_ ar esrolo, xalxs ar moxvdes<br />
SemTxveviT da ar daiRupo Tavi. nabaxusevze<br />
xar da xelebi gikankalebs!<br />
_ mSvidad urCia gogis misma saxlis<br />
mewilem, meore sarTulis aivanze,<br />
gogis gverdiT sarwevela savarZelSi<br />
monavnave darejan kvaracxeliam.<br />
gogi xarazia oTaxSi Sebrunda da<br />
iqidan SaSxaniT SeiraRebuli dabrunda.<br />
xarma ibRavla da raJiko kezuas ZaRlakidebuli<br />
raJiko kezuas WiSkars<br />
gascda ZunZuliT.<br />
otia paWkoriam raJiko kezuasa da<br />
parmen gogias ezoebs Soris gamaval<br />
sacalfexo gzisken TiTi gaiSvira da<br />
raRacis dayvireba moindoma, magram<br />
haeri ar eyo da piri umweod daafCina.<br />
_ im gziT Tu wavida, pirdapir zR-<br />
moTxroba<br />
vispira skverSi amoyofs Tavs, iqidan<br />
plaJzec gava da xalxs daawiokebs! _<br />
saTqmels miuxvda Txrilidan Tavwamoyofili<br />
otia bendeliani sexnias,<br />
colisZmisken gaixeda, SaSxanamomarjvebuli<br />
gogi xarazias danaxvaze isev<br />
TxrilSi Caebertya da imanac umweod<br />
daafCina piri _ aRelvebisagan haeri<br />
ar eyo dasayvireblad.<br />
_ ar esrolo, gogi. xalxs ar moartya<br />
SemTxveviT! _ kidev erTxel urCia<br />
gogi xarazias misma saxlis mewilem<br />
darejan kvaracxeliam.<br />
xarma raJiko kezuasa da parmen<br />
gogias ezoebs Soris gakidul fexis<br />
gzas gverdi auara da sanapiros quCas<br />
gauyva qalaqis centrisken. raJiko kezuas<br />
Zukna isev Rababze ekida.<br />
_ qalaqisken midis! _ iyvira asmaT<br />
paWkoriam, aqamde Cumad rom iyo, er-<br />
TbaSad aiwyvita, sul male dawinaurda,<br />
fexebSi wamoblanduli Taliko<br />
masxulias TeTri finia Ronieri pan-<br />
CuriT aRapi samuSias rkinis Robes<br />
mianarcxa, siCqares umata, xarsac gadauswro,<br />
mere uceb motrialda da<br />
xars cxvirwin aesveta. xari aseTma<br />
utifrobam daabnia da adgilze gaqvavda.<br />
otia paWkoriam raRac gaurkveveli<br />
ixavla da oriod wamSi qaliSvilis<br />
gverdiT gaCnda.<br />
_ koCia, gaaRe WiSkari, Sens ezoSi<br />
SevagdoT xari! _ koCia lakerbaias saxlis<br />
misamarTiT iyvira otia paWkoriam.<br />
daZaxilze lakerbaiebis saxlidan<br />
bavSvebi gamocvivdnen.<br />
_ momeci axalve SaSxana, bavSvebs ar<br />
moartya! _ mkacrad mimarTa darejanma<br />
gogi xarazias.<br />
_ gamoitane mauzeri da esrole<br />
xars! _ uyvira otia paWkoriam Tavisi<br />
saxlis aivanze sabanwamofarebulad<br />
gamosul dodo basilaias. _ esrole,<br />
Torem daxocavs es upatrono xalxs!<br />
_ bavSvebi gawieT da axlave davbrundebi!<br />
_ iyvira dodo basilaiam,<br />
sabani aivnis moajirze nabadiviT gadakida<br />
da saxlSi Sevarda.<br />
otia bendeliani xarTan mamia cimintias<br />
sekatoriT SeiaraRebuli gamoCnda<br />
da lakerbaias bavSvebs mouRera.<br />
_ SediT axlave saxlSi, Tqve mama-<br />
ZaRlebo, koCia gamovides, WiSkari<br />
cxeli Sokoladi 89
moTxroba<br />
gaaRos! _ uyvira otia bendelianma<br />
lakerbaiebis bavSvebs.<br />
_ daweqiT axlave. yvela dawves, me<br />
Tqven gelaparakebiT! _ iWeqa Tavisi<br />
aivnidan gogi xaraziam.<br />
_ sanam yvela ar dawveba, ar isrolo,<br />
icode! _ gaafrTxila gogi xarazia<br />
darejan kvaracxeliam.<br />
_ Cemi bavSvebi sad arian? _ ikiTxa<br />
otia bendelianma, roca lakerbaiebis<br />
bavSvebi saxlSi Sevidnen.<br />
_ aqa varT! _ fexsacmeli gamostaca<br />
gimzers xelidan mSvildosan bendelianma.<br />
otia bendelianma Svilebi saTiTaod<br />
Cayara gzispira TxrilSi.<br />
_ sad vesrolo konkretulad? _<br />
ikiTxa aivanze otia paWkorias mamiseuli<br />
`mauzeriT~ gamosulma dodo<br />
basilaiam.<br />
_ sadac moartyam, oRond iaraRi<br />
orive xeliT daiWire! _ upasuxa otia<br />
paWkoriam da otia bendelianis waba-<br />
ZviT asmaT paWkoria gzispira Txril-<br />
Si CaCexa.<br />
xari amdenma gadaZaxilma daabnia<br />
da adgilze datrialda. otia paWkoria<br />
Sua gzaze dadga, xelebi gaSala,<br />
win waxrilma Tavic CaRuna da xars<br />
warbebsqvemodan SeubRvira anTebuli<br />
TvalebiT. xarma otia paWkorias poza<br />
orTabrZolaSi gamowvevad miiRo, wina<br />
fexebi asfalts gahkra, Tavi daxara<br />
da nestoebi dabera.<br />
dodo basilaia mixvda, rom yvelafers<br />
wamebi wyvetda, pistoleti xars<br />
TavSi daumizna da sanam sasxlets<br />
gamohkravda, cali Tvali cisken gaapara,<br />
raTa RmerTisTvis daxmareba<br />
eTxova.<br />
_ RmerTo, Sen miSvele! _ gaisma si-<br />
CumeSi dodo basilaias xma.<br />
_ Tu ar daweqiT, pirdapir Tqven<br />
dagaxliT! _ uRriala mezoblebs gogi<br />
xaraziam.<br />
otia paWkorias garda yvela gzispira<br />
Txrils miawyda.<br />
zedized ori gasrolis xma gaisma<br />
_ jer otia paWkorias `mauzerisa~<br />
da, TiTqmis imave wams gogi xarazias<br />
SaSxanisa.<br />
dodo basilaias nasroli xars TavSi<br />
moxvda da maSinve asfaltze da-<br />
90 cxeli Sokoladi<br />
anarcxa. gogi xarazias SaSxanidan gamovardnilma<br />
tyviam ki, raki samizne<br />
adgilze ar daxvda, koCia lakerbaias<br />
WiSkris rkinis boZs gahkra, mimarTuleba<br />
icvala da rikoSetiT asxletili<br />
otia paWkorias CaeWeda pirdapir<br />
barZaySi.<br />
otia paWkoriam, avRaneTis omis veteranma,<br />
sanam daecemoda, moaswro da<br />
naWrilobevze daixeda.<br />
_ gogi xarazias nasroli momxvda!<br />
_ aRniSna natyviarebSi metad gamocdilma<br />
otia paWkoriam. _ magram rad<br />
ginda, mainc amixda colis sizmari.<br />
oRond axla kivili ar gamagonos qalebma!..<br />
me mgoni, Zvali mTelia. daRlili<br />
tyvia momxvda.<br />
qalebis kivilma sanapiros quCa<br />
SesZra.<br />
asfaltze dacemuli otia paWkoria<br />
tkivilisa da sibrazisagan kbilebs<br />
akraWunebda da natyviars wafarebuli<br />
xelis TiTebs Soris gamoJonil<br />
sisxls meore xeliT iwmendda.<br />
_ ase mouva yvelas, vinc colis<br />
Wkuaze ivlis! _ uTxra man Tavis qaliSvils.<br />
_ ramdenjer uTqvams CemTvis<br />
cxonebul mamaCems, colisa da<br />
iaraRis sxvisTvis mibareba ar SeiZleba,<br />
saxlSi unda inaxavde oriveso!<br />
_ Cemi nasroli tyvia xom ar moxvda?<br />
_ Tavisi aivnidan CamosZaxa<br />
otia paWkoriasTan Sekrebil mezoblebs<br />
dodo basilaiam.<br />
_ ara, nu geSinia, gogi xaraziasi<br />
moxvda! _ dauyvira mas pasuxad mamia<br />
cimintiam. _ Sen rom agecilebina xarisTvis,<br />
maSin gogis tyvia xars moxvdeboda<br />
da otia gadarCeboda!<br />
_ Zalian kargi, Tu Cemi tyvia ar<br />
moxvedria! _ Tqva dodo basilaiam da<br />
guli wauvida.<br />
_ axla winandelze ufro meti<br />
sisxli wamova, magram Sen ar SegeSindes!<br />
_ gaafrTxila otia paWkoriam<br />
qaliSvili. _ ex-x, naili basialaia saxlSi<br />
rom iyos, fexs gadaminaskvavda<br />
rezinis CaliCaTi da sisxldenas Semi-<br />
Cerebda!<br />
_ Cemi bralia yvelaferi, me vu-<br />
Txari otias iaraRi dodo basilaias<br />
miabare-meTqi! _ kivilidan moTqmaze<br />
gadavida caqva paWkoria.<br />
otia bendelianma Wrilobis siRrmis<br />
gazomva grZeli, Zvlis mundStukiT<br />
ganizraxa, risTvisac mas colma,<br />
JuJuna xaraziam kefaSi uTaqa.<br />
_ saavadmyofoSia kaci saswrafod<br />
wasayvani, magram iq milicias gamoiZaxeben.<br />
jobia axlave amoviRoT tyvia,<br />
mere otia ityvis, Cemi tabeluri iaraRi<br />
gamivardao da saqmes ar aRZraven,<br />
_ Tqva otia bendelianma.<br />
otia paWkoria sexnias naTqvamze saxeze<br />
gadafiTrda.<br />
_ RomSi CaxarSuli yveli ki ar<br />
aris, Se kaco, tyviaa! _ Tqva otia pa-<br />
Wkoriam.<br />
_ saqsovi CxiriT amoviRoT tyvia! _<br />
SesTavaza orive otias gogi xaraziam.<br />
_ rogor Sevumowmo xars pulsi?.. Sei-<br />
Zleba mkvdari ar aris bolomde!<br />
_ sakontrolo esrole SublSi! _<br />
urCia mas raJiko kezuam.<br />
_ arafersac ar vesvri. zedmeti<br />
faqtebi minda kidev me?! _ gajiutda<br />
gogi xarazia, otia paWkoriasTan Cai-<br />
Coqa da Tavze gadausva xeli. _ Cemi<br />
SaSxanis xseneba ar unda iyos am saqmeSi,<br />
icode!<br />
_ ar unda gametana iaraRi saxlidan!<br />
_ Tqva otia paWkoriam da qionia<br />
esvanjias yviTel botebze gauSterda<br />
mzera. _ SeiZleba guli wamivides, imitom,<br />
rom yviTeli wreebi mitrialebs<br />
TvalebSi. avRaneTSic yviTeli wreebi<br />
damitrialda roca daviWeri, magram<br />
Tqven nu SegeSindebaT!<br />
_ ai, ras niSnavs gamocdileba! _ SeniSna<br />
mamia cimintiam.<br />
_ RmerTo, ra vaJkacia! _ aslukunda<br />
qionia, romelic ver xvdeboda, rom<br />
misi yviTeli botebi gulis wasvlis<br />
mauwyebel TvalSi datrialebul wreebad<br />
aRiqva otia paWkoriam.<br />
_ ar unda gametana iaraRi saxlidan<br />
da ar amixdeboda maSin caqvas cudi<br />
sizmari! _ Tqva otia paWkoriam da gonis<br />
dasakargad moemzada.<br />
_ bedisweraa es yvelaferi!.. versad<br />
wauxval bedisweras! _ SeniSna darejan<br />
kvaracxeliam da gogi xarazias<br />
beWze upwkina. _ adeqi axlave da gadamale<br />
mag SaSxana sanam milicia mosula,<br />
Torem kidev gaafuWeb rames, Seni<br />
ambavi rom vici!..
poezia<br />
eka qevaniSvili<br />
poeti<br />
eka Jurnalistia da am profesiisTvis damaxasiaTebeli<br />
ukompromisoba da pirdapiroba mis leqsebSic<br />
igrZnoba. poetis mTavari xibli ulmobeli gulwrfelobaa<br />
_ lirikuli „me“ xSirad Tavadaa raime koniunqturis<br />
Semadgeneli da Sesabamisad, mxilebis<br />
obieqtic, xolo Tuki tabus arRvevs, arasodesaa<br />
idealizirebuli. swored es simware atyvia aq warmodgenil<br />
leqsebs. magaliTad, leqsSi „samoTxe. asociaciebi“,<br />
erTi SexedviT, martivi xati warmoCindeba<br />
_ sofeli, rogorc idilia _ magram sityva „iqneb“<br />
(„iqneb esaa samoTxe“) Tavidanve momarTavs mkiTxvels,<br />
eWvis TvaliT Sexedos suraTs. skefsisis mTavari mizezi<br />
lirikuli gmiris ironizirebuli portretia _<br />
Sinagani sicarieliT daavadebuli obivateli, romelsac<br />
soflis idiliuri garemo xsnad eCveneba; sinamdvileSi,<br />
am „idilias“ mxolod moixmars:<br />
radgan _ yvelaferi iseTi bunebrivia,<br />
rogorc ablabudis es qseli,<br />
romelsac cota xans uyureb _ rogorc egzotikas<br />
da mere Camowmend, rogorc mtvers.<br />
ekas poezia ar iZleva pirdapir pasuxebs, Sors<br />
dgas didaqtikuri tonalobisgan, magram ironia da<br />
TviTironia, romelsac avtori mimarTavs, intuitiurad<br />
mainc gulisxmobs moralur mijnas. eka erT-erTi<br />
saukeTesoa maT ricxvSi, vinc socialur Tematikaze<br />
muSaobs, Tumca am interesiT ar izRudeba.<br />
eka qevaniSvili daibada 1979 wlis 23 ianvars. amJamad<br />
aris radio Tavisuflebis reportiori. sxvadasxva<br />
dros muSaobda gazeTebSi `rezonansi~, `axali<br />
versia~, radioSi `mwvane talRa~ _ gadacemebis<br />
avtorad da wamyvanad. gamocemuli aqvs ori poeturi<br />
krebuli _ `Woria~ (~diogene~, 2006 weli), `aq nu<br />
dadgebiT~ (`diogene~, 2010 weli). aris ramdenime literaturuli<br />
konkursis (`wero~, lib.ge-s mier organizebuli<br />
konkursis) priziori; literaturuli premia<br />
`sabas~ orgzis nominanti poeziaSi.<br />
92 cxeli Sokoladi<br />
gulgriloba an arc ise<br />
Cven axla didze didebi varT.<br />
dilaobiT samsaxurSi gvagviandeba.<br />
dedebi varT. mamebi gavxdiT.<br />
jariskaci, mwerali, loTi, eqimi da maswavlebeli.<br />
Sewuxebuli saxeebiT TveSi erTxel<br />
morCilad vixdiT gadasaxadebs.<br />
paraskevobiT lotos vTamaSobT.<br />
vin marxvas icavs. vin ki ikidebs.<br />
baRi da skola, rac SeiZleba prestiJuli,<br />
ukeTesi, vidre Cven gvqonda, vidre SegveZlo.<br />
rutina. vcocxlobT zigzagebiT.<br />
vin qvesknelSia da vin mwvervalze.<br />
nikos mesame Svili eyola, lea martoa, eka daSorda.<br />
Sen ar gvaxsovxar.<br />
zamTarSi _ zamTris kurortebze vxvdebiT axal wels,<br />
zafxulSi zRvaze migvyavs ojaxi.<br />
wesi _ wesia.<br />
ucxoeTic moviareT _ Tuki ar gjera,<br />
virtualur sivrces Caxede _<br />
Cveni fotoalbomebis saTaurebi _ `parizi, vena...~<br />
suraTebs TiTqmis aRar vbeWdavT,<br />
dRes modaSi aRar aris CanTiT tareba.<br />
Sen ar gvaxsovxar.<br />
Cven didebi da garyvnilebi varT.<br />
Cven didebi da gulgrilebi varT.<br />
Cven Sen mkvdari ar gvinaxixar.<br />
da Tavs rogorc SegviZlia, ise vimarTlebT:<br />
rom Cven ar gvjera.<br />
rom aravis unaxixar, rogor aRar xar.<br />
rom Sen isic ki ver SeZeli, vinc cocxalia,<br />
sakuTari kubos garSemo Semogekriba.<br />
rom ar viciT sad movideT,<br />
jvari sad davsvaT.<br />
ZaliT giviwyebT,<br />
TiTqos Tuki sityva sikvdils aRar vaxsenebT,<br />
Cven agvcdeba,<br />
CvenTan ar mova..<br />
am zafxuls,<br />
me da Cemma rva wlis gogonam<br />
arcTu SemTxveviT, Sens quCaze CamoviareT.<br />
ezos siRrmeSi dedaSeni ijda _ SavebSi.<br />
gonebaSi misamZimrebis abdaubda winadadeba mivWermovWeri<br />
da is iyo davapire karis SeReba,<br />
mivxvdi, momekali unda Tavidan<br />
da usityvod Semovtrialdi.
ianvris<br />
arasodes miatovoT gogo zamTarSi.<br />
yinulze fexi daucdeba.<br />
sxvaze dayrdnobas SeCveuli, sadme<br />
quCaSi,<br />
xalxis Tvalwin ayiravdeba.<br />
da grZel, Wrel windebs, rogorc<br />
cxovrebas, ise gamofens.<br />
muxli ra, muxli Sexorcdeba,<br />
idayvic, kefac.<br />
saZile abi _ oriT meti, oriT<br />
naklebi<br />
mokle sikvdilsac dauZvreba.<br />
venebi. deda. Svili. RmerTi.<br />
Zveli sqemaa.<br />
arasodes gaadgaT fexi, roca yinavs.<br />
brWyviala fifqad gadaiqceva _<br />
miekroba cxviriT fanjaras.<br />
da Tu sicive didxans gagrZelda,<br />
darCeba ase, axali wlis dekoracia,<br />
Camoxsna rom gadaaviwydaT.<br />
arasodes waxvideT maSin, roca<br />
bardnis.<br />
roca gvacvia ise Tbilad,<br />
erTmaneTis sxeulebis sunic ar<br />
Jonavs.<br />
nu waxvalT maTgan ianvarSi,<br />
roca mkvdaria yvelaferi,<br />
Cven ki ratomRac,<br />
aqedan viwyebT axal weliwads.<br />
ori kari<br />
soflebSi saxlebs ori WiSkari aqvs,<br />
erTi _ wina, Sesasvleli,<br />
meore, ukana, gasasvleli.<br />
pirveli saCvenebeli karia _ lamazi,<br />
SeRebili.<br />
zed TabaSiris Citebic<br />
miumagrebiaT,<br />
safosto yuTebic.<br />
meore – morRveuli, dampali xisaa,<br />
saketmoryeuli, frialebs.<br />
pirveli ucxoebis karia,<br />
Cacmul-daxuruli siarulis,<br />
samsaxurSi wasvlis.<br />
meore – maspinZlis,<br />
saSinao flasebis, talaxiani<br />
botebis.<br />
pirvel karTan ucxos Sexvedrac<br />
gixaria,<br />
arafris grcxvenia.<br />
meoresTan – RmerTma nu qnas,<br />
gadagveyaros.<br />
adamiansac unda hqondes ori aseTi<br />
kari.<br />
xan stumari iqneboda Tavis Tavis,<br />
xan maspinZeli.<br />
samoTxe, asociaciebi<br />
SeiZleba, es aris samoTxe:<br />
bavSvobis saxli. zafxulia.<br />
ablabudebiT gavsebula fanjris<br />
rafebi.<br />
saxuravidan wvima wveTavs da Werze<br />
xatavs Jangis figurebs.<br />
moajirebs ki aqerclili saRebavi<br />
alag-alag ufaravs rkinas.<br />
logins dahkravs nestis suni,<br />
kedlebs _ aryofnis.<br />
sawolis qveS geguleba Zveli hamaki<br />
_ damtverila.<br />
axlarTul Tokebs acalkeveb,<br />
TiTqos wasuli wlebi ginda<br />
daalago, daaxarisxo.<br />
axla gWirdeba is ori xe, sadac<br />
gaabam.<br />
erTi motyda, erTic gamxmara.<br />
sxva ori xis Zebnas iwyeb. rac ar<br />
dagirgavs,<br />
ras ipovi, ras aRmoaCen.<br />
SeiZleba, es aris samoTxe.<br />
aq xom daRlili, dasasveneblad<br />
moxvedi.<br />
arafris sakeTeblad, arafris<br />
mosasmenad.<br />
tvinis gasarecxad.<br />
rogorc RilebiT da aTasgvari<br />
wvrilmaniT savse<br />
Zveli zardaxSa, Tavi unda<br />
daapirqvavo<br />
da carieli isev daidga.<br />
unda isev daibruno SegrZnebebi,<br />
magaliTad, gikvirdes Citi,<br />
diliT xis totze Camomjdari,<br />
rogor giyveba qveynis ambavs.<br />
gikvirdes, mamam rogor moTiba<br />
sveli balaxi,<br />
didi grova iRliaSi amoiCara<br />
poezia<br />
da gamokveba mTeli sakurdRle ase<br />
martivad.<br />
rom mzeze dawve, WianWvelebi<br />
amogacocdnen tanze, cota xans<br />
imogzauron _<br />
mere gauSva da arc Sehyviro.<br />
iyo dro, erTad bednierad<br />
cxovrobdiT da<br />
erTmaneTis ar geSinodaT.<br />
SeiZleba esaa.<br />
saRamoxans iwvimos da odnav<br />
agrildes.<br />
Rame ki dadges iseTi mSvidi,<br />
sawolSi frTxilad gadatrialde _<br />
am siCumeSi Cqamsac eqo aqvs.<br />
SeiZleba aqaa samoTxe,<br />
sadac ar gWirdeba codnis afiSireba.<br />
wakiTxulis mokle Sinaarsi.<br />
viRacaze ufro kargoba.<br />
arc dekoratiuli kosmetika.<br />
arc savarcxlebis koleqcia.<br />
arc fexsacmelebis karada.<br />
arc viaipi saSvi, SeSvebuli xar.<br />
radgan _ yvelaferi iseTi bunebrivia,<br />
rogorc ablabudis es qseli,<br />
romelsac cota xans uyureb _<br />
rogorc egzotikas<br />
da mere Camowmend, rogorc mtvers.<br />
SeiZleba esaa.<br />
radgan Zveleburad gxvdeba nivTebi,<br />
romlebic aRar gWirdeba, magram<br />
giyvars.<br />
radgan isini monawileobdnen<br />
istoriaSi,<br />
romelSic moxvdi.<br />
radgan maTac axsovT da Cumad arian,<br />
ar yayaneben.<br />
erTguli mowmeebiviT dganan.<br />
roca ginda, gamoiZaxeb am firsakravs<br />
anda Ria baraTebis koleqcias,<br />
nemsebis baliSs, saaTs _ guguliT.<br />
zustad ar vici,<br />
magram SeiZleba, esecaa samoTxe.<br />
sadac Seni misvla uxariaT.<br />
sadac SegiZlia siberemdec mixvide da<br />
darCe.<br />
cxeli Sokoladi 93
saubrebi abaJuris qveS<br />
Cemi bebo _ nino ramiSvili<br />
me dRemde vcxovrob im saxlSi,<br />
romelSic iliko da nino cxovrobdnen<br />
da romelSic davibade. CemTvis<br />
es saxli-muzeumia, romelic<br />
arc maSin mivatove, roca Cemi mSoblebi<br />
sxvagan gadavidnen.<br />
bolo periodSi marto me da nino<br />
vcxovrobdiT aq. masTan erTad<br />
viyavi sul _ saxlSi, samsaxurSi,<br />
repeticiebze, gastrolebze. erTmaneTTan<br />
gansakuTrebiT bolo 15<br />
wlis ganmavlobaSi vmegobrobdiT<br />
_ roca ilikos Semdeg marto dar-<br />
Ca. mas Semdeg me viyavi misi TanaSemwe,<br />
megobari, Svili, SviliSvili,<br />
deda, ar vici, yvelaferi.<br />
misi wasvliT Cems cxovrebaSi<br />
iseTi sicariele darCa, rom Ti-<br />
Tqos aRar vicodi, ra unda ga-<br />
saubrebi abaJuris qveS<br />
avtori nino suxiSvili<br />
mekeTebina da visTvis mecxovra.<br />
yovelTvis vcdilobdi, raRaciT<br />
gamekvirvebina da mesiamovnebina<br />
bebiaCemi. misi wasvlis mere ki, Zalian<br />
gamiWirda. magram imis SegrZneba,<br />
rom is dResac Cem gverdiTaa,<br />
sul maqvs. rasac ar unda vakeTebde,<br />
yvelafers TiTqos uxilavad<br />
mas vuTanxmeb. zustad vici, ra moewoneboda,<br />
ra ara da dRemde misi<br />
azri CemTvis barometria. xSirad<br />
vambob: bebiaCemi amas ase ityoda,<br />
axla ase moiqceoda…<br />
Zalian daxvewili gemovnebis<br />
qali iyo. erTi saaTi undeboda<br />
sarkesTan momzadebas, sanam saxlidan<br />
gavidoda. repeticiebze<br />
yoveldRe maRali quslebiT dadioda.<br />
maxsovs, rogori gansaku-<br />
Trebuli CanTebi da fexsacmelebi<br />
hqonda, rogori Tavsaburavebi. Zalian<br />
uyvarda samkaulebic: beWdebi,<br />
sayureebi, samajurebi, bolomde<br />
iyenebda am yvelafers.<br />
bavSvobaSi Zalian miyvarda mis<br />
karadaSi Zromiali. vicvamdi mis<br />
fexsacmelebs, tansacmels, viqeqebodi<br />
mis skivrSi. sarkis win videqi<br />
misi samkaulebiT da princesobanas<br />
vTamaSobdi. arasdros mibrazdeboda.<br />
roca wamovizarde, sul giJdeboda,<br />
rogor SeiZleba, erTi jinsiT,<br />
erTi maisuriT da erTi Tmis<br />
samagriT iaro da ise gaxvide saxlidan,<br />
sarkeSi arc Caixedoo.<br />
bolo wlebSi arafriT ar gaike-<br />
Ta plastikuri operacia, saxe Za-<br />
94 cxeli Sokoladi rubrikis sponsoria `borjomis wyaroebi~
lian danaoWebuli hqonda, magram<br />
mainc ar undoda arc gadaWimva,<br />
arc araferi. roca amis Sesaxeb<br />
eubnebodnen, sul ana manianis sityvebs<br />
ixsenebda: `nu malavT Cems<br />
naoWebs, isini me Zalian Zviri damijda~.<br />
ninoc sul ambobda, am<br />
yvela naoWs dRe da ricxvi aqvso.<br />
Cvens saxlSi yovelTvis Zalian<br />
saintereso adamianebi ikribebodnen:<br />
maxsovs, soliko virsala-<br />
Ze xSiri stumari iyo Cveni, aseve<br />
qeTevan maRalaSvili _ mas ninos<br />
portretic aqvs daxatuli. kargad<br />
maxsovs sesilia TayaiSvilic, romelic<br />
quCis gadaRma cxovrobda<br />
da aseve xSirad modioda CvenTan.<br />
svamdnen Cais da uamrav saintereso<br />
ambavs yvebodnen.<br />
saocrad qvelmoqmedi iyo; am saxlSi<br />
gamudmebiT viRac cxovrobda:<br />
xan misi mkeravi, xan mamaCemis<br />
gamzrdeli, romelic moxucda da<br />
movla sWirdeboda, xan Cemi ZiZa…<br />
xSirad epatiJeboda sadilad<br />
Cvens meezoves, romelic axalgazrdobidan<br />
am ezoSi muSaobs.<br />
Zalian uyvarda xalxTan urTier-<br />
Toba. miuxedavad imisa, rom erTi<br />
SexedviT mkacri qalis STabeWdilebas<br />
tovebda, Zalian Tbili da<br />
mosiyvarule adamiani iyo.<br />
profesiaSi ukompromiso da<br />
momTxovni iyo: rogorc mocekvaveebis,<br />
ise sakuTari Tavis mimar-<br />
Tac, veravin gabedavda repeticiaze<br />
dagvianebas. mocekvaveebi sul<br />
formaSi unda yofiliyvnen. maSin,<br />
ansamblis garda TiTqmis veravin<br />
gadioda sazRvargareT da amitom<br />
dass Zalian didi pasuxismgebloba<br />
hqonda: mTeli msofliosTvis<br />
gaecno da dadebiTad warmoeCina<br />
saqarTvelo. es yvelaferi ki<br />
xdeboda totalitaruli reJimis<br />
periodSi, roca sul imis mtkiceba<br />
giwevda, rom qarTveli xar da<br />
ara rusi, da roca uamravi uSiSroebis<br />
TanamSromeli dagyveboda,<br />
oficialuradac da araoficialuradac.<br />
xSirad ambobda xolme: me mebrZoli<br />
var, mTeli cxovreba vibrZvio.<br />
patara rom viyavi, sul mikvirda,<br />
netav, ras ibrZvis es qali-meTqi,<br />
magram mere mivxvdi, rom marTla<br />
ibrZoda mTeli cxovreba, bolo<br />
wuTamde ibrZoda…<br />
maxsovs, 1990-iani wlebis<br />
daswyisSi, im rTul periodSi, erT<br />
dRes ar Cavardnila repeticia.<br />
nino yoveldRe dadioda samsaxur-<br />
Si, xelTaTmanebiT da qurTukiT<br />
ijda da ase atarebda repeticiebs,<br />
rac Zalian didi stimuli iyo ansamblisTvis.<br />
gastrolebisas, qalaqidan qalaqSi<br />
mogzaurobisas, xandaxan 10-12<br />
saaTi gviwevda avtobusSi yofna.<br />
nino erTi wuTiT ar moixreboda,<br />
sariviT gamarTuli ijda: maRali<br />
quslebiT, makiaJiT, asxmuli<br />
sayureebiT da beWdebiT. arasdros<br />
gagrZnobinebda, rom daRlili iyo.<br />
amis Semxedvare, axalgazrdebs<br />
ukve rcxvenodaT, rameze daewuwunaT.<br />
me da ilikos bavSvobaSi arasdros<br />
gvaZalebdnen, rom maTi saqme<br />
gagvegrZelebina, saerTod ar<br />
vizrdebodiT am ideiT, miaCndaT,<br />
rom cekva TviTon unda mogindes<br />
da ara viRacis gavlenis gamo.<br />
roca gadavwyvite, rom Cemi Tavi<br />
scenaze seriozulad gamomecada,<br />
kai xani ver vumxeldi ninos. didi<br />
pretenzia iyo es Cemi mxrdian 20<br />
wlis asakSi da Zalian bevri muSa-<br />
saubrebi abaJuris qveS<br />
oba damWirda, sanam dass SevuerTdebodi.<br />
90 wlis asakSic ki bunebiT axalgazrda<br />
da novatori iyo, yovel-<br />
Tvis Zalian uyvarda axalgazrdebTan<br />
kontaqti. Cemi megobrebi<br />
xSirad masTan saurTierTod ufro<br />
modiodnen, vidre CemTan. bolo<br />
periodSic, Cvens axal wamowyebebs<br />
Zalian dadebiTad afasebda. sul<br />
ambobda, ansambli ar aris cekvis<br />
muzeumi, es aris cocxali organizmi<br />
da unda viTardebodeso.<br />
maxsovs, bolos rogor uxaroda:<br />
vici, rom es yvelaferi saimedo<br />
xelSiao. ambobda, me vici, rom<br />
iliko geniosia da gaakeTebs imas,<br />
rac me ver movaswario.<br />
…<br />
axla, roca kedlebze mis fotoebs<br />
vuyureb, sul Tvalwin warmomidgeba<br />
misi saocari feris, varskvlaviviT<br />
anTebuli Tvalebi da sicocxliT<br />
aRsavse gamometyveleba. amboben,<br />
asakSi Tvali qrebao, mas ar Cauqra,<br />
bolomde cocxali da xasxasa Tvalebi<br />
hqonda; Zalian lamazi, Rrma<br />
da TiTqos ukidegano…<br />
rubrikis sponsori<br />
cxeli Sokoladi 95
ecenzia<br />
receptebi, receptebi...<br />
(mcire kulinariuli piesa)<br />
avtori diana anfimiadi<br />
erT mSvenier dRes aiRo erTma kacma<br />
Tixa, daasvela, mozila, kidev mozila.<br />
mere scada da forma misca _ Tasi gamouvida,<br />
ar moewona, forma Seucvala,<br />
axla doqia, mere stviri, bolos mobezrda<br />
TamaSi, Tavisnairi kaci gaakeTa<br />
_ masala didi araferi, Tixa da wyali,<br />
mere cecxlze gamowva, bolos suli<br />
Seubera gasagrileblad, hoda, Tavisda<br />
uneburad, suli Cahbera _ arada,<br />
receptiT sul sxva rame unda gamosuliyo,<br />
sxva xom araferi damimatebiao<br />
_ recepts Caxeda, ara, TiTqos araferi.<br />
daixara da is Tixa mosinja, romelic<br />
gamoiyena _ mowiTalo niadagidan<br />
WianWvela gamoZvra _ jer, erTi, mere<br />
_ meore, mere mesame. amitomac ameria,<br />
96 cxeli Sokoladi<br />
Tqva man, arasdros ici, rad iqceva recepti<br />
momzadebis mere.<br />
da Tqva ufalma _ kargze ra mogaxsenoT,<br />
magram ara uSavso da daisvena...<br />
I Zebna<br />
didi xania, aRar mjera receptebis,<br />
didi xania, sul sxva rames vgegmav da<br />
sul sxva gamodis. yvelaferSi asea. ar<br />
amarTlebs es receptebi da momkali!<br />
bebiaCemis receptiT, pediatri unda<br />
viyo, bevri pacienti unda myavdes da<br />
Svilebic _ blomad. Cemi megobris<br />
receptiT, safrangeTis romelime<br />
universitetis profesori unda gavxde<br />
da zRvispira frangul qalaqSi<br />
ezoianyvavilebianlamazWiSkriani sa-<br />
xli mqondes. magram, kidev vimeoreb<br />
_ ar amarTlebs es receptebiT cxovreba,<br />
raRac ukeTesi gamodis, raRac<br />
piriqiT. kulinariaSic asea _ rogorc<br />
ar unda zustad daicva parametrebi,<br />
ZiriTadad, is mainc ar gamova, rasac<br />
receptis avtori gulisxmobda.<br />
daaxloebiT leqsis Targmans hgavs,<br />
SeiZleba Sedegi ukeTesic iyos, magram<br />
ara iseTi, rogoric originalSi _<br />
ai, aseTi winaswar gansazRvruli damokidebulebiT<br />
daviwye kulinariuli<br />
wignebis Zebna am ramdenime dRis win<br />
_ kulinariuli wigni xom, saerTod,<br />
receptebis mTeli krebulia, Sesabamisad,<br />
rCevebisa da darigebebis mTeli<br />
sabado. rogor aadvilebs cxovrebas,
Tavad warmoidgineT!<br />
am bolo dros qarTul enaze gamocemuli<br />
kulinariuli wignebis raodenobam,<br />
xarisxma da vizualurma<br />
mimzidvelobam sagrZnoblad imata,<br />
xolo mkiTxveli da miznobrivi auditoria<br />
am wignebs rom yovelTvis bevri<br />
hyavda, es eWvmiutaneli WeSmaritebaa.<br />
am wignebs kiTxuloben isinic, vinc<br />
paviCze cxvirs ibzuebs da begbederi<br />
uyvars, isinic, vinc mxolod im wignebs<br />
kiTxulobs, romelTa mixedviTac<br />
holivuduri filmebia gadaRebuli,<br />
isinic, visTvisac literaturis momavali<br />
samecniero fantastikaa da<br />
isinic, visTvisac literatura didi<br />
xania, mokvda.<br />
davdivar wignis maRaziebSi, vekiTxebi<br />
megobrebs, viqeqebi Cems sakuTar biblioTekaSi<br />
_ veZeb wignebs, mizani ki<br />
ori maqvs, erTi sazogado da meore<br />
_ piraduli _ mainteresebs, rogor<br />
ganviTarda qarTuli sagamomcemlo<br />
biznesi am kuTxiT da meore _ deda Camodis<br />
da minda rame axali, ucxo da<br />
gemrieli davaxvedro. vnaxoT, ra gamomiva.<br />
ohohoho, ramdeni ramea, xelebs<br />
vifSvnet, priala furclebs vSli,<br />
fotoebs vaTvaliereb: `didi wigni<br />
cxobisaTvis“, `ojaxuri sadilebi“,<br />
„saojaxo samzareulo“, „mxolod 5<br />
ingredienti“, „sadili martivad“,<br />
„sauzme martivad“, „vaxSami martivad“,<br />
„qarTuli samzareulo“, „kulinariuli<br />
enciklopedia“, „kulinaria damwyebTaTvis“,<br />
„saojaxo samzareulo~,<br />
„msoflio kulinariis TxuTmettomeuli“<br />
da a.S. da a.S.<br />
qarTveli klasikosis citata rom<br />
moviparo, wignebze `nadirobis trfials<br />
rom ityvian, swored isa var“,<br />
Tumca arCevani usaTuod aqve unda<br />
gavakeTo, imitom, rom paul celanis<br />
zviad ratianiseuli Targmanebis wignisagan<br />
gansxvavebiT, kulinariuli<br />
wignebi sakmaod Zviri Rirs.<br />
daviwyeb qarTuli samzareuloTi,<br />
yvelaze metad ori wigni momwons _<br />
„qarTuli samzareulo“ (bakur sulakauris<br />
gamomcemloba) da msoflio<br />
kulinariis seriaSi Sesuli qarTuli<br />
kulinariis tomi (gamomcemloba „pa-<br />
litra L”). pirvelisgan gansxvavebiT,<br />
meore wignSi mcire kulturuli, istoriuli<br />
da geografiuli mimoxilvaa,<br />
qarTuli samzareulosTvis damaxasiaTebeli<br />
produqtebis Sesaxeb<br />
saintereso informaciis miTiTebiT.<br />
saerTod, aucileblad unda aRvniSno<br />
msoflio kulinariis es seria,<br />
romelSic kerZebis receptebis garda,<br />
sxvadasxva qveynis kulturul<br />
Tu eTnokulturul Taviseburebebze<br />
bevr sainteresos gaigeb. aseTi kuTxiT<br />
danaxuli kulinaria kvlevisa Tu<br />
dakvirvebis bevr saSualebas iZleva,<br />
samzareulo xom, pirvel rigSi, kulturaa,<br />
qveynis istoriis, eris migraciisa<br />
Tu sxva mniSvnelovani cvlilebebis<br />
lakmusi, iseve rogorc, ena.<br />
franguli, italiuri, Cinuri, iaponuri,<br />
berZnuli, arabuli, rusuli...<br />
yvela tomi Zalian sainteresoa, yvela<br />
minda! berZnuli samzareulos qar-<br />
Tul enaze gamocemam xom saerTod, Zalian<br />
gamaxara, romeli avarCio, mainc<br />
romeli?! magram daica, „argentinuli<br />
samzareulo“ _ arasdros ar mqonia<br />
am qveynis kerZebTan Sexeba, arc arasdros<br />
davinteresebulvar, hoda, amas<br />
waviReb, isev Seni xaTriT, xorxe luis!<br />
_ esec meore wigni Cems kalaTSi.<br />
vagrZeleb Zebnas _ „vaxSami martivad“,<br />
„sauzme martivad“, `sadili<br />
martivad“ _ amas isedac vaxerxeb, ar<br />
minda.<br />
„kulinaria damwyebTaTvis“ _ arc<br />
mTlad damwyebi meTqmis, ase rom, arc<br />
amas waviReb, Tumca yvela es wigni<br />
Zalian sasargeblo resursia, rebeka<br />
jilpinis receptebis wignis Targmania<br />
da damwyeb mzareuls marTlac Zalian<br />
gamoadgeba, martivi da cnobili ker-<br />
Zebis receptebi, saWiro rCevebi da<br />
instruqciebi.<br />
da ai, isic, mesame wigni Cems kalaT-<br />
Si _ „didi wigni cxobisTvis“ (bakur<br />
sulakauris gamomcemloba), comi Cemi<br />
sisustea, amitom am wigns Sin aucileblad<br />
waviReb.<br />
kidev erTi wigni mimzers wignis Tarodan<br />
macdurad _ „mxolod 5 ingredienti„<br />
_ mimzidveli saTauria, esec<br />
meoTxe wigni.<br />
da bolo, mexuTe _ Tqma ar unda,<br />
recenzia<br />
yvelaze didi siamovnebiT Cveni ojaxis<br />
wevrebisaTvis vamzadebT, amitom „saojaxo<br />
samzareulo“ (bakur sulakauris<br />
gamomcemloba) udavod gamomadgeba.<br />
esec ase, Semdegi sadguri Cemi samzareulo.<br />
II SemTxveviTi arCevani<br />
aseTi rame movifiqre, alalbedze<br />
gadavSli wigns da sadac movxvdebi, im<br />
kerZs gavakeTeb.<br />
1. „didi wigni cxobisaTvis“ (gemrieli<br />
namcxvrebi da piris Casatkbaruneblebi):<br />
sulakauris gamomcemlobis mier<br />
momzadebuli es wigni qarTul Targmans<br />
warmoadgens, sarCevi sakmaod<br />
sainteresoa da receptebTan erTad<br />
sxvadasxva saxis informaciasac iZleva<br />
comis nairsaxeobebisa Tu sxvadasxva<br />
dResaswaulebis Sesaxeb, am wignSi<br />
Tqven gaigebT, Tu ra unda uSveloT<br />
mimwvar namcxvars an weliwadis romel<br />
dros ra unda gamoacxoT.<br />
aq 250 swrafi, martivi Tu rTuli<br />
receptia, aqve mocemulia xilis sezonuri<br />
kalendari, namcxvrebi sxvadasxva<br />
dResaswaulisa Tu wveulebisaTvis,<br />
puri, pica, sxvadasxvagvari funTuSa<br />
Tu Rvezeli. TiToeul kerZs siswrafis,<br />
siiafisa da simartivis done aqvs<br />
aRniSnuli, rac damatebiTi komfortia<br />
mzareulisaTvis.<br />
saerTo jamSi, mSvenieri SenaZenia<br />
kulinariiT dainteresebuli adamianisTvis.<br />
maS ase, viReb wigns, viTvli samamde<br />
da vSli _ 108-e gverdze 2 namcxvaria,<br />
me gogris namcxvars vaniWeb upiratesobas<br />
da patara bloknotSi viwer, Tu<br />
ra produqtebi unda davabaro zazas<br />
supermarketSi _ produqti savsebiT<br />
advilad saSovnelia. namcxvarSi gansakuTrebiT<br />
bevri sanelebelia _ koWa,<br />
javzi, dariCini, mixaki _ vfiqrob, rom<br />
aromatuli unda gamovides.<br />
2. mxolod 5 ingredienti; gemrieli<br />
kerZebi umokles droSi _ (gamomcemloba<br />
`palitra L” ):<br />
uxvad dasuraTebul am wignsac<br />
ucxoeli avtori hyavs _ reiCel lei-<br />
cxeli Sokoladi 97
ecenzia<br />
ni. piradad me, gamixardeboda, avtoris<br />
Sesaxebac Tu gavigebdi rames,<br />
vfiqrob, kulinariuli wignis Targmnisas<br />
misi avtoris Sesaxeb mcire<br />
reziumes darTva, cudi ar iqneboda.<br />
sirTulis mixedviT klasifikacia<br />
am wignSicaa mocemuli, kerZebi sakmaod<br />
mravalferovania. Tumca unda<br />
aRiniSnos, rom ingredientebis simcire<br />
sulac ar umartivebs saqmes<br />
ojaxis biujets, piriqiTac ki. am<br />
mxriv saqme rTuladaa, radgan zogierTi<br />
ingredienti an sul ar iSoveba<br />
Cvens maRaziebSi, an kidev Zalian<br />
Zviria. saerTo jamSi, Taviseburi<br />
wignia, Tumca, ara Cemi favoriti.<br />
recepts rac Seexeba, am wignisTvis<br />
gamonaklisi gavakeTe da samjer gadavSale,<br />
radgan zRvis wyalmcenareebis<br />
Tu zRvis eSmakis moZebna Cems<br />
Zalebs aRemateboda. „aromatuli<br />
qaTami Semwvari pomidvriT“ _ kidev<br />
ramdenime produqti daemata sayidlebis<br />
sias.<br />
3. „ saojaxo samzareulo“ _ ( bakur<br />
sulakauris gamomcemloba)<br />
am wignis, romelic agreTve Targmans<br />
warmoadgens, winasityvaobaSi<br />
gvafrTxileben, rom „yvela recepti<br />
Semowmebulia kulinariul laboratoriaSi,<br />
rac gamoricxavs Secdomas<br />
ucnobi kerZis momzadebis dros“.<br />
diapazoni aqac farToa _ salaTebi<br />
da sauzmeuli, ojaxuri sadilebi,<br />
Tevzi, bostneuli, deserti da sasmelebi.<br />
saintereso da saWiro receptebia,<br />
Tan qarTul garemosTan morgebuli,<br />
es iseTi wignia, romelsac<br />
namdvilad kargad gamoiyenebT.<br />
wigns vSli _ buraxis wvniani _<br />
SemTxveviTobac aseTi mesmis, arasdros<br />
gamomiyenebia buraxi wvnianeb-<br />
Si, ludi, kidev xo. _ sayidlebis sia<br />
isev izrdeba.<br />
4. „argentinuli samzareulo“ _<br />
msoflio kulinariis seriidan, gamomcemloba<br />
„palitra L“:<br />
wignebis am seriaze Seyvarebuli<br />
var. vecdebi, rom TandaTanobiT yvela<br />
davabinavo Cemi kulinariuli wignebis<br />
Taroze.<br />
98 cxeli Sokoladi<br />
argentina da imigrantebis kultura,<br />
RirsSesaniSnaobebi, geografia,<br />
gastronomiuli regionebi, ZiriTadi<br />
produqtebi, samzareulos WurWeli,<br />
tradiciuli sasmelebi, gauCoebi, mates<br />
Cai, Sokoladi da sxva... SesaniSnavi<br />
midgomaa kulinariasTan, radgan<br />
nebismieri kerZis kulturuli Taviseburebis<br />
gareSe ganxilva Tu amoxsna,<br />
igivea, rac poeti _ biografiis<br />
gareSe.<br />
am wignidan Cemi, brmad SerCeuli,<br />
58-e gverdze moTavsebuli dRis<br />
kerZia „giso karero _ Cakos provinciis<br />
tipuri kerZi _ Zalian ioli da<br />
xelmisawvdomi, mas samfexa klasikur<br />
qvabSi amzadebdnen, romelsac glexebi<br />
oTxTvalaze Camokidebuls atarebdnen“-<br />
mcireodeni warmosaxva da<br />
es frazebi uceb gagaCens argentinis<br />
romelime sofelSi...<br />
5. qarTuli samzareulo _ bakur sulakauris<br />
gamomcemloba<br />
isev mSobliuri, mSobliuri da<br />
yvelaze kargad nacnobi 90 kerZi.<br />
am wignis momzadebaSi gamomcemlobis<br />
partniori M/group-is restornebis<br />
qselia, xolo konsultanti _<br />
am restornebis qselis mzareuli _<br />
SoTa dvaliSvili, rac, rogorc winasityvaobaSi<br />
gvpirdebian, agvacilebs<br />
`kerZis momzadebisas daSvebul<br />
Secdomebs“.<br />
wignis „meniu“ tradiciulia: salaTebi,<br />
Tevzeuli, civi da cxeli<br />
kerZebi, wvniani, sousebi da mwnili,<br />
comeuli da desertebi, _ SesaniSnavi<br />
fotoebi kidev erTxel gaZlevs<br />
saSualebas iamayo qarTuli kulinariis<br />
saganZuriT.<br />
am wignidan vamzadeb „kalmaxs broweulis<br />
sousSi“ _ Cemi sayvareli<br />
broweuli, Cems dRevandel, SemTxveviT<br />
arCevans namdvilad ar vemduri.<br />
III _ Sedegebi<br />
cxovrebaSi pirvelad zustad mivyevi<br />
receptebs, arc erTi grami<br />
meti, arc erTi grami naklebi, dro,<br />
ingredientebi _ vcade yvelaferi<br />
receptis mixedviT gamekeTebina.<br />
Sedegad, dedas vaxvedreb _ ugemrieles<br />
kalmaxs broweuliT, sous-<br />
Si broweulis garda, xaxvi, wiTeli<br />
Rvino, limonis wveni, saxamebeli da<br />
pilpili gamoviyene, ise, rogorc<br />
wignma maswavla _ Zalian gemrieli<br />
Tevzi gamovida, Tumca, sxva dros,<br />
roca wigns aRar gamovcdi, vfiqrob,<br />
rom cotaoden dariCinsac davumateb,<br />
wesiT, pilpilsa da Rvinos unda<br />
mouxdes.<br />
buraxis wvniani _ cota ucnauri<br />
kerZia, mdogvi da buraxi, Saqari da<br />
marili saintereso miqss qmnis, saqonlis<br />
xorcsa da kvercxs araJani<br />
da kama (mTeli ori kona) acocxlebs.<br />
kargi eqsperimentia, Tumca, ar vfiqrob,<br />
rom Cemi xSiri da sayvareli<br />
kerZebis aTeulSi Seviyvano.<br />
„aromatuli qaTami Semwvari pomidvriT“<br />
_ Cveulebrivi, standartulad<br />
gemrieli kerZia, tradiciuli<br />
menius moyvarulebs moewonebaT,<br />
aromatuli Zmari da rehani _ sul<br />
odnav xibls matebs pomidvrisa da<br />
Semwvari qaTmis cnobil SeTanxmebas,<br />
es kerZi bavSvebisTvis moamzadeT,<br />
rogorc wesi, maT ar uyvarT kulinariuli<br />
eqsperimentebi.<br />
argentinuli kerZi Zalian noyieri<br />
da mawieria _ xorci, barda, wiwaka,<br />
lobio, gogra, kartofili, xaxvi,<br />
stafilo _ es yvelaferi erT qvabSi,<br />
saneleblebiT Sekmazuli da cxlad<br />
morTmeuli _ WeSmariti gauCoebis<br />
sadilia.<br />
da bolos, dRevandeli dRis gvirgvini<br />
_ gogris namcxvari _ saocrad<br />
aromatuli da mSvenieri _ koWa, mixaki,<br />
javzi, dariCini, dafquli nuSi,<br />
gogris Tesli, forToxlis wveni,<br />
gogra _ gemoebis mTeli Taigulia.<br />
am namcxvars aucileblad gavakeTeb<br />
kidev erTxel.<br />
IV morali<br />
zogjer mza receptebi sasurvelia,<br />
zogjer saWiro da zogjer aucilebelic,<br />
imis mixedviT, kviris romeli<br />
dRea da ra axali ambiT iwyeba im<br />
dRis sainformacio programebi.<br />
V farda
ecenzia<br />
ukanaskneli romantikosi<br />
`SimSilis misamReri~<br />
avtori Jan-mari gustav le klezio<br />
gamomcemloba `agora~<br />
1<br />
frangi mwerali Jan-mari gustav<br />
le klezio dRes ukve samocdaTormeti<br />
wlisaa da ormocamde wignis<br />
avtoria, magram rom ara 2008 wels<br />
misTvis miniWebuli nobelis premia,<br />
saeWvoa, mis saxels CvenSi vinmesTvis<br />
rame eTqva. Tumca nobelis<br />
premiamac ver uSvela iseT saxelebs,<br />
rogorebicaa vislava Simborska,<br />
dario fo, Joze saramago, imre<br />
kertesi an Tundac doris lesingi...<br />
_ Cvenma mkiTxvelma maTze Zalian<br />
cota ram an, saerTod, araferi<br />
icis. rogorc Cans, markesis Semdeg<br />
sabolood warsuls Cabarda is dro,<br />
roca nobelis komiteti, TiTqos<br />
mxolod adasturebda, rom ama Tu<br />
im mwerals SemTxveviT rodi gae-<br />
Tqva saxeli mTel msoflioSi. asea<br />
Tu isea, le klezio bednieri gamonaklisi<br />
aRmoCnda. ramdenadac vici,<br />
dRes ukve SegviZlia am mwerlis ori<br />
wigni wavikiTxoT qarTulad. axla<br />
swored mis bolo romanze unda vi-<br />
100 cxeli Sokoladi<br />
saubroT, romelsac `SimSilis misamReri~<br />
hqvia da romelic qarTulad<br />
ia bersenaZem Targmna.<br />
2.<br />
Zveli WeSmaritebaa: Tu ginda<br />
mweralze ase Tu ise srulyofili<br />
warmodgena Seiqmna, misi yvela<br />
nawarmoebi unda waikiTxo. am bednierebas<br />
yovelTvis moklebuli<br />
viyaviT. CvenSi dRemde iSviaT gamonaklisad<br />
rCeba imgvari Tanmimdevruloba,<br />
rogoric Tavis droze<br />
ivane maCabelma gamoiCina Seqspiris<br />
Targmnisas, an iseTi, rogoriTac<br />
vaxtang WeliZe miudga hemingueis<br />
nawarmoebebis Targmnas.<br />
le kleziom Tavisi pirveli romani<br />
1963 wels gamoaqveyna; `SimSilis<br />
misamReri~ misi jerjerobiT bolo,<br />
meTvramete romania. gansxvavebiT<br />
sxva Targmanebis umravlesobisgan,<br />
romlebic dRes CvenSi elviseburi<br />
siswrafiT gamodis da, romlebic<br />
xSirad araprofesionalizmiTa da<br />
ugemovnobiT gamoirCevian, qarTuli<br />
`SimSilis misamReri~ namdvilad<br />
xarisxiani namuSevaria, Tumca, ar<br />
vici, Cvenma mTargmnelma maincdamainc<br />
es teqsti ratom SearCia sa-<br />
Targmnelad, radgan am wigns Seu-<br />
Zlia Cveneburi inteleqtualebis<br />
erTgvari msubuqi dabneuloba gamoiwvios.<br />
oRond ara imitom, rom<br />
`SimSilis misamReri~ joisis romanebiviT<br />
gansakuTrebiT rTuli aRsaqmelia.<br />
swored rom piriqiT.<br />
3.<br />
Sevecdebi ganvmarto, ras vgulisxmob.<br />
nobelis premiis komitetma mis-<br />
Tvis Cveuli lakoniurobiT le klezio<br />
daaxasiaTa rogorc axali mimar-<br />
Tulebebis Semqmneli, visi wignebic<br />
gvitaceben poeturi TavgadasavlebiTa<br />
da grZnobiTi eqstaziT; mwerali,<br />
romelic adamianis arss ikvlevs<br />
rogorc gabatonebuli civilizaciis<br />
miRma, ise mis farglebSic.<br />
es marTlac asea, magram ara `Sim-<br />
Silis misamRerSi~.<br />
Tu wigni ukve waikiTxeT, dame-<br />
TanxmebiT, rom grZnobebs, romlebic<br />
romanSia aRwerili, saerTo<br />
araferi aqvT eqstazTan da, rasakvirvelia,<br />
arc gasacodavebuli<br />
ltolvilebis parizidan nicisken<br />
gadaadgilebaa poeturi Tavgadasavali.<br />
erTi sityviT, visac Jan-mari le<br />
klezios `SimSilis misamReris~ garda<br />
sxva nawarmoebi ar waukiTxavs,<br />
advili SesaZlebelia frangi mwerali<br />
axali mimarTulebebis Semqmnelad<br />
ki ara, piriqiT, Tanamedrove<br />
kulturuli situaciidan saerTod<br />
`amovardnil~ erTgvar arqaistad<br />
miiCnios da imedgacruebulma wigni<br />
gverdiT gadados.<br />
4.<br />
davazustoT:<br />
ara mgonia, damabnevel STabeWdilebas<br />
is garemoeba tovebdes,<br />
rom romani meore msoflio<br />
omis wina periods da Tavad omis<br />
epoqas aRwers. erTi rusi mwerlis<br />
moswrebuli TqmiT, evropul<br />
literaturasa da xelovnebas<br />
ar SeuZlia isev da isev ar daubrundes<br />
meore msoflio omsa da<br />
holokosts, iseve rogorc, Tavis<br />
droze ar SeeZlo kvlav da kvlav<br />
ar dabruneboda troas oms. meore<br />
msoflio omsac hyavs Tavisi<br />
aqilevsebi, odisevsebi, eneasebi,<br />
Tavisi briseida-kresidebi da<br />
ugzo-ukvlod Caxocili usaxelo<br />
falangebi. amitom Tua, rom miuxedavad<br />
zRva literaturis arsebobisa,<br />
es Tema dRemde ver amowura,<br />
vTqvaT, iseTma seriozulma Tanamedrove<br />
frangma mweralma, rogoricaa<br />
patrik modiano.<br />
es gasagebia.<br />
ucnauri sxva rame Cans. `SimSilis<br />
misamRerSi~ movlenebi patara<br />
gogos TvaliTaa danaxuli da mis<br />
gancdaSi gamotarebuli. aq aris
abuasa da SviliSvilis saTuTi<br />
urTierTobac, aris patara gogonebis<br />
Tavdaviwyebuli megobrobac,<br />
sqesis gaRviZebac, siyvarulic;<br />
mere TvalnaTliv dainaxavT da<br />
igrZnobT mTeli am lamazi bavSvuri<br />
samyaros gafermkrTalebisa da<br />
sabolood gaqrobis guldasawyvet<br />
suraTsac, ojaxis gakotrebas, ga-<br />
Wirvebas, ltolvilebis svlas samxreTisken...<br />
romanSi aravis klaven, ar ismis<br />
tyviamfrqvevebis jeris xisti<br />
tkaca-tkuci da bombdamSenebis<br />
motorebis avismomaswavebeli zuzuni,<br />
saerTod ver naxavT mZafri<br />
vnebaTaRelviT Sepyrobil adamianebs,<br />
maT gauwonasworebel qcevas,<br />
Secdomebs, borgvas, konvulsiebs,<br />
tragedias... magram ver SeigrZnobT<br />
verc im specifikur, mxolod<br />
XX saukunisTvis damaxasiaTebel<br />
situacias, romelic totalurad<br />
aucxoebs, vTqvaT, kamius persona-<br />
Js an gulzidvamde mihyavs sartris<br />
gmiri. arc formiT da arc SinaarsiT<br />
mwerali TiTqos arc TviTon<br />
cdilobs da arc Cven gvaiZulebs<br />
aRwerili movlenebidan erTi mimarTulebis<br />
daskvnebi gamovitanoT,<br />
ganvazogadoT da Tanamedrove<br />
msoflios erTmniSvnelovnad uimedo<br />
mdgomareoba gavacnobieroT,<br />
Tundac ise, rogorc amas qarTulad<br />
ufro xSirad Targmnil miSel<br />
uelbekis teqstebis kiTxvisas vake-<br />
TebT.<br />
erTi kritikosis TqmiT, romanis<br />
kiTxvisas, etelis ojaxis bedi gvexmareba<br />
istoriuli krizisis arsis<br />
gaazrebaSi, xolo Tavad istoriul<br />
kriziss saaSkaraoze gamoaqvs ojaxis<br />
problemebi da aCqarebs mis dacemas.<br />
es azri SeiZleba sxvagvaradac<br />
gamoiTqvas: erTi ojaxis kerZo<br />
istoria ar rCeba rogorc raRac<br />
yuradRebis araRirsi, uintereso,<br />
arafriT gamorCeuli ambavi.<br />
mwerali TvalnaTliv gvaCvenebs<br />
adamianTaTvis Cveul umweobasa da<br />
windauxedaobas moaxloebuli katastrofis<br />
wina dReebSi, bavSvobis<br />
mSvidobiani cxovrebis efemerulobas<br />
da sitkboebas; gangaSis gancdis<br />
zrdasTan erTad sul ufro xel-<br />
Sesaxebi xdeba drois warmavlobis<br />
mwvave SegrZneba.<br />
`SimSilis misamRerSi~ movlenebs<br />
TiTqos daRlili, Camavali<br />
mzis Suqi anaTebs. Txrobis manera<br />
tradiciulia, naTeli, daxvewili<br />
da es yvelaferi qarTuladac SesaniSnavad<br />
JRers _ iseTi gancda<br />
giCndebaT, TiTqos moulodnelad<br />
didi xnis unaxav sayvarel qals SexvdiT...<br />
5.<br />
am grZnobas ver gagifermkrTalebT<br />
is garemoeba, rom parizis<br />
okupacia da viSis reJimis politika<br />
naCvenebia ara, ase vTqvaT, tradiciulad,<br />
anu moqmedebiT, aramed<br />
marSal petenisa da misi kabinetis<br />
mier miRebuli samarcxvino brZanebulebebis<br />
dokumenturi sizustiT<br />
citirebuli teqstebiT.<br />
verc is, rom romanSi ar aris arc<br />
siyvarulis eSmakoba, arc kacis<br />
kvla, arc uimedo qalis oxvra, arc<br />
amnezia, arc wyalSi gadavardna da<br />
arc sxva ram masebis gulis mosafxani<br />
iaffasiani xerxi;<br />
rogorc ilia WavWavaZe ityoda,<br />
amgvari ram aq ar aris.<br />
ar aris arc alen rob-gries Tavis<br />
droze friad novatoruli da<br />
zustad aseTive xarisxiT gulis<br />
SemaRonebeli Sozizmi; arc natali<br />
sarotiseburi adamianuri grZnobebisa<br />
da fsiqikuri reaqciebis<br />
umciresi niuansebis dausrulebeli<br />
da detaluri aRwerebi; arc<br />
Jan JenesTvis damaxasiaTebeli da<br />
frangi inteleqtualebis mier Tavis<br />
droze didad naqebi uCveulo<br />
uceremonioba da pilpili; arc<br />
miSel uelbekis Seubralebloba<br />
da mkrexeloba da arc frederik<br />
begbederisTvis Cveuli skandaluroba.<br />
didi xnis unaxav sayvarel adamianTan<br />
Sexvedris sinanulnarev<br />
tkbil gancdas araferi agimRvrevT<br />
_ arc maskulturuli sisuleleebi<br />
recenzia<br />
da arc modernistuli siRrmeebi.<br />
da Tu sakuTari gulisTvis yuris<br />
dagdebis unari jer kidev ar dagikargavT,<br />
aRmoaCenT, rom miuxedavad<br />
amdeni drois gasvlisa, am qals<br />
arc momxibvleloba daukargavs,<br />
arc gracia, arc siRrme... da isev<br />
gizidavT. magram...<br />
magram dros mainc wauRia raRac<br />
mniSvnelovani, raRac mouxelTebeli.<br />
didi xnis gasvlis Semdeg ganaxlebuli<br />
siyvaruli grilia. Tqven<br />
veRar igrZnobT Tavdapirvel Tavdaviwyebas.<br />
da bolos, Tavs veRar<br />
daaRwevT saidanRac mosul aseT<br />
azrs:<br />
es yvelaferi marTlac kargia,<br />
magram amgvar Temebze amgvarive<br />
maneriT xom sul sxva epoqaSi dawerili<br />
mravali kargi wigni wagvikiTxavs<br />
da ufro meti kargi filmi<br />
gvinaxavs?!<br />
sakmarisia dRes es imisTvis, rom<br />
frangebma cocxal klasikosad migiCnion,<br />
xolo SvedeTis akademiam<br />
nobelis premia moganiWos?<br />
es kiTxvebi SeiZleba ritorikulad<br />
da, albaT, uadgilodac<br />
miiCnios man, vinc Tanamedrove<br />
frangul mwerlobas mxolod<br />
qarTuli TargmanebiT ar ecnoba,<br />
magram eWvi maqvs, rom savsebiT<br />
kanonzomieri iqneba im inteleqtualisTvis,<br />
romelmac fukosa<br />
da deridas saxelebiT keWnaobaSi<br />
ukve sakmao ostatobas miaRwia,<br />
magram visac Jan-mari le klezios<br />
saxeli aqamde bevrs arafers eubneboda.<br />
6.<br />
frangul mwerlobas iseTi droc<br />
axsovs, roca erTdroulad cxovrobdnen<br />
da werdnen, erTi mxriv,<br />
mopasani, emil zola da oqtav mirbo<br />
da, meore mxriv, bodleri, malarme,<br />
verleni da rembo. erTdroulad<br />
iwereboda da qveyndeboda rogorc<br />
naturalizmamde misuli realisturi<br />
meTodiT Seqmnili Sedevrebi,<br />
ise TiTqmis ezoTeruli simbolisturi<br />
poeziis araCveulebrivi nimuSebi.<br />
cxeli Sokoladi 101
ecenzia<br />
realistursa da simbolistur<br />
msoflaRqmebs Soris arsebuli Seurigebeli<br />
winaaRmdegoba da, miuxedavad<br />
amisa, maTi erTdrouli arseboba,<br />
axla franguli literaturis<br />
sidiadis xazgasasmelad da misTvis<br />
morigi xotbis aRsavlenad ar gamixsenebia.<br />
saqme is aris, rom am vi-<br />
Tarebas SeiZleba sxva kuTxidanac<br />
SevxedoT:<br />
imis gasaazreblad, ratom ver<br />
eguebodnen simbolistebi TavianT<br />
Tanadroul sazogadoebas, ratom<br />
zaravdaT ase Zlier e.w. masobrivi<br />
obivatelis batonoba, mozeime<br />
filisteroba da kmayofili da<br />
agresiuli meSCanoba, ratom moi-<br />
Txovdnen xelovanis `spilos Zvlis<br />
koSkSi Caketvas~, erTi sityviT,<br />
ratom iyvnen darwmunebulni, rom<br />
xelovneba mxolod xelovnebisTvis<br />
arsebobda, _ ai, yovelive amis asaxsnelad<br />
ukeTesi saSualeba, vidre<br />
imave mopasanis, zolasa da mirbos<br />
kiTxvaa, Zneli warmosadgenia.<br />
Tu gindaT gaigoT, sagangebod<br />
ratom arTulebda simbolisti poeti<br />
Stefan george Tavisi isedac<br />
rTuli nawarmoebebis aRqmas, ratom<br />
cdilobda misi wignebi masobriv<br />
mkiTxvels ar Cavardnoda xel-<br />
Si, oqtav mirbo unda waikiTxoT,<br />
romelic ZiriTadad swored am `masobrivi<br />
mkiTxvelis~ zne-Cveulebebs<br />
aRwerda.<br />
`SimSilis misamRerSi~ le klezioc<br />
aRwers XX saukunis 30-iani<br />
wlebis franguli burJuaziis zne-<br />
Cveulebebs; romanSi sakmaod didi<br />
adgili eTmoba e.w. salonur saubrebs,<br />
romlebsac etelis mSoblebis<br />
salonis mudmivi stumrebi mar-<br />
Taven. amitom iqneb zemoxsenebuli<br />
sqema amjeradac gamogveyenebina<br />
anu iqneb am saubrebSi gamovlenili<br />
mTeli es filisteruli uxamsoba,<br />
Citirekioba, sixiste, Seuwynarebloba<br />
da radikaluroba erTgvarad<br />
imis asaxsnelad gamodges, ratomaa,<br />
vTqvaT, miSel uelbeki aseTi<br />
pesimisti da ratomaa misi romanebis<br />
mTavari gmiri yovelTvis absoluturad<br />
xelmocaruli, mudam<br />
102 cxeli Sokoladi<br />
daRvremili, raRac Taviseburad<br />
nacrisferi tipi gamokveTilad<br />
arajansaRi iumoris grZnobiT?<br />
magram saamisod le klezios<br />
aklia is, rac, vTqvaT, mirbos mki-<br />
Txvels maSinve TvalSi xvdeba: mZafri<br />
siZulvili kmayofili da agresiuli<br />
meSCanobis mimarT.<br />
etelis TvaliT danaxuli aleqsandre<br />
erTi Tavqariani da, Ziri-<br />
Tadad, amis gamo Seumdgari avantiuristia;<br />
igi mTeli cxovreba<br />
memkvidreobiT miRebuli qonebis<br />
raRac saeWvo proeqtebsa da gabankrotebuli<br />
sawarmoebis aqciebSi<br />
CadebiT iyo dakavebuli, vidre<br />
yvelaferi ar gaaniava. TviT<br />
iseTi naZirlebic ki rogorebic<br />
arian Smeni da klodios taloni,<br />
TavianTi simdabliT axlosac ver<br />
mivlen mopasanis an mirbos mier<br />
daxatul burJuebTan. magram ara<br />
imitom, rom le klezios ostatoba<br />
aklia, ubralod, mas burJuaziis<br />
mokrZalebuli xiblis gadmocema<br />
ara aqvs miznad dasaxuli.<br />
igi ar cdilobs cxovrebis `mar-<br />
Tali~ suraTebi daxatos. Tavisi<br />
msoflgancdiT mas SatobrianTan,<br />
Jerar de nervalTan da Teofil<br />
gotiesTan ufro meti aqvs saer-<br />
To, vidre realistebTan. erTi<br />
rusi mTargmnelis TqmiT, le klezio<br />
ukanaskneli romantikosia.<br />
swored es aris ucnauri da swored<br />
aman SeiZleba Cveneburi inteleqtuali<br />
daabnios, radgan...<br />
7.<br />
radgan man icis, rom filip solersis<br />
legendaruli `tel kelis~<br />
Semdeg Tanamedrove dasavluri<br />
kulturis poststruqturalistur-postmodernistul-dekonstruqtuisturma<br />
dinebam swored<br />
franguli inteleqtualuri sivrcidan<br />
aiRo saTave;<br />
radgan Cveneburi inteleqtuali<br />
mudam cdilobs romis papze ukeTesi<br />
kaTolike gamoCndes;<br />
radgan CvenSi uimedod moZvelebulad<br />
iTvleba teqsti, naTargmni<br />
Tu qarTulad dawerili, Tu masSi<br />
ver ganiWvriteba interteqstualuroba,<br />
kolaJis an nonseleqciis<br />
principi, ormagi Tu dominanturi<br />
kodi, mutopia, doksa, rizoma, epistema...<br />
ar vici, acnobierebs Tu ara ia<br />
bersenaZe, rom nebsiT Tu uneblieT,<br />
mis mier Targmnil le klezios<br />
`SimSilis misamRers~ SeuZlia<br />
kargi gakveTili Cautaros gonier<br />
adamians, raki es ukanaskneli naxavs,<br />
rom arsebobs Tanamedrove<br />
frangi mwerali, romelic sruliadac<br />
ar wers ise, rogorc Cven<br />
warmogvidgenia, rom XXI saukune-<br />
Si unda werdes evropeli da Tan<br />
frangi mwerali.<br />
aseTi gakveTilis miRebis Semdeg,<br />
albaT, imis gamokvlevac aRar iqneba<br />
rTuli saqme, rom Tavis droze,<br />
le klezio tols aravis udebda<br />
eqsperimentatorobaSi;<br />
rom 1963 wels JorJ perekis,<br />
anri miSos, miSel biutoris, miSel<br />
fukosa da Jil deliozis Tayvanismcemeli<br />
ocdasami wlis mwerlis<br />
mier gamoqveynebulma pirvelive<br />
modernistulma romanma maSinve<br />
miiRo Teofrast renodos premia<br />
da gonkurebis premiis nominanti<br />
gaxda;<br />
rom 70-iani wlebis bolodan,<br />
panamis indielebTan gatarebuli<br />
oTxi wlis Semdeg, le klezio uars<br />
ambobs novatorul Ziebebze da mis<br />
SemoqmedebaSi umTavres adgils<br />
ikavebs Tanamedrove civilizaciis<br />
winaSe mdgari adamianis dramatuli<br />
bedi;<br />
rom moyolebuli 70-iani wlebidan<br />
le klezio, saerTod, iSviaTad<br />
imyofeba safrangeTSi da ZiriTadad<br />
mesame samyaros qveynebSi cxovrobs;<br />
rom rogorc romantikoss Seefereba,<br />
le klezioc Tanamedrove<br />
dasavluri civilizaciisa da momxmarebluri<br />
sazogadoebis Tanmimdevruli<br />
kritikosia. erTi mkvlevris<br />
TqmiT, misi Semoqmedebis leitmotivad<br />
SeiZleba miviCnioT idea imis<br />
Sesaxeb, rom indieli da afrikuli<br />
tomebis warmomadgenlebi ufro me
tad imsaxureben uflebas adamianebad<br />
iwodebodnen, vidre feSenebeluri<br />
megapolisebis mcxovreblebi.<br />
`isini ukanaskneli Tavisufali<br />
adamianebi arian, _ wers erTgan le<br />
klezio, _ xolo Cven monebi varT,<br />
es savsebiT cxadia. Cven monebis samyaroSi<br />
monebis cxovrebiT vcxovrobT,<br />
xolo panamis indielTa<br />
tomma dRemde SeinarCuna Tavisufleba.<br />
maT ician is, rac mxolod<br />
Tavisufali adamianebisTvisaa xelmisawvdomi~;<br />
rom erT Tavis iSviaT interviuSi<br />
le klezio ambobs: `Cven aRar varT<br />
iseTi gulubryviloebi, rogorebic<br />
sartris epoqaSi viyaviT, da<br />
aRar SegviZlia gvjerodes TiTqos<br />
romans SeuZlia cxovreba Secvalos.<br />
dRes mwerals mxolod Tavisi<br />
politikuri uZlurebis konstatireba<br />
SeuZlia. sartrs, kamius, dos<br />
pasoss an steinbeks rom kiTxulobT,<br />
xedavT, rom am mwerlebs swa-<br />
ბიზნეს და საგადასახადო დავები<br />
სამეწარმეო<br />
კორპორაციული სამართალი<br />
შრომის სამართალი<br />
mdaT adamianis daniSnulebisa da<br />
literaturis Zalauflebisa. Cven<br />
es rwmena davkargeT. Tanamedrove<br />
literatura _ uimedobis literaturaa~.<br />
da, me mgoni, amis Semdeg aRarc<br />
imis gacnobiereba gaWirdeba, rom<br />
postmodernistuli mgrZnobiaroba<br />
SeiZleba im formiTac vlindebodes,<br />
rogorc es le klezios SemoqmedebaSi<br />
vlindeba, da rom, am<br />
TvalsazrisiT, sinamdvileSi, araviTari<br />
CarCoebi da SezRudvebi ar<br />
arsebobs, Tu Cven TviTon ar warmovidgenT<br />
maT arsebobas.<br />
8.<br />
dabolos, kidev erTi ram.<br />
le klezio saTofeze ar ekareba<br />
parizis literaturuli klanebis<br />
`saintereso~ cxovrebas, ar iZleva<br />
interviuebs; verc mis wignebsa<br />
da verc mis cxovrebaSi Tqven<br />
ver dainaxavT da verc igrZnobT<br />
ჩარგეიშვილის საადვოკატო დარბაზი<br />
მისამართი: ვაჟა-ფშაველას 15ა ოფისი 28ა. ქ.თბილისი<br />
ტელ: (+995 32) 237 93 00<br />
ფოსტა: info@chargeishvili.ge<br />
ვებ-გვერდი: http://www.chargeishvili.ge<br />
სამოქალაქო სამართალი<br />
სისხლის სამართალი<br />
(ეკონომიკური დანაშაულები)<br />
ადმინისტრაციული სამართალი<br />
recenzia<br />
veraviTar wrials, veraviTar epataJis<br />
moxdenis survils, veravi-<br />
Tar keklucobas an dabali gemovnebis<br />
mkiTxvelis gulis mogebis<br />
mcdelobas, rac, vTqvaT, zogjer<br />
TvalSi geCxirebaT imave filip<br />
solersis, frederik bregbederis<br />
an Tundac miSel uelbekis wignebisa<br />
da interviuebis kiTxvisas<br />
da, rac sxva arafers isaxavs miznad,<br />
Tu ara publikis yuradRebis<br />
miqcevas. le klezios urCevnia<br />
TavisTvis mSvidad icxovros,<br />
weros imaze da ise, razec unda da<br />
rogorc unda da Tavis wignebs Tavad<br />
miandos gzis gakafva mkiTxvelis<br />
gulisken.<br />
Tqveni ar vici da me yvelaze metad<br />
mainc is mikvirs, rom amis gamo<br />
mis wignebs odnavadac ar gasWirvebiaT<br />
mkiTxvelTa gulebisken mimavali<br />
gzis migneba.<br />
nugzar muzaSvili<br />
cxeli Sokoladi 103
ecenzia<br />
ieriqonis vardi<br />
ramdenime dRis win gamomcemloba<br />
`saunjem~ gamosca germaniaSi mcxovrebi<br />
qarTveli avtoris, katia voltersis<br />
romani `ieriqonis vardi~.<br />
literaturis moyvarulebi tyuilad<br />
nu daiwyebT imaze fiqrs, SegxvedriaT<br />
Tu ara misi saxeli da gvari<br />
perioduli presis furclebze,<br />
radgan is debiutantia da sajarod<br />
pirvelad unda wardges mkiTxvelis<br />
winaSe.<br />
am SinaarsiT saintereso da vizualurad<br />
sada, daxvewili wignis<br />
garekani poloneli da qarTveli dizainerebis<br />
erToblivi namuSevaria.<br />
garekanze gamosaxuli foto ki mogzaurobiTa<br />
da fotografiiT gatacebul<br />
cnobil ebrael bioqimikoss,<br />
pol. k. laius ekuTvnis, romelmac<br />
mis sanacvlod, simbolurad, wignis<br />
erTi egzemplari iTxova. `ieriqonis<br />
vardi~ sul male gamoCndeba wignis<br />
maRaziebSi da didi imedi maqvs, qar-<br />
Tveli mkiTxveli mas interesiT gaecnoba.<br />
104 cxeli Sokoladi<br />
`ieriqonis vardi~<br />
avtori katia voltersi<br />
gamomcemloba `saunje~<br />
amboben, wignebs adamianebiviT<br />
TavianTi bediswera dahyvebao. am<br />
TvalsazrisiT arc `ieriqonis vardia~<br />
gamonaklisi. misi dabadeba (gansakuTrebiT<br />
qarTul enaze) dRemde<br />
daujereblad miaCnia avtors. daaxloebiT<br />
erTi wlis win, sruliad<br />
moulodnelad, katiam romanis wera<br />
Tavis myudro, Sua saukuneebSi daarsebul<br />
patara germanul qalaqSi<br />
daiwyo, oRond, rogorc Tavad ambobs,<br />
`inglisurad da Zalian gaubedavad~<br />
(profesiiT saerTaSoriso<br />
samarTlis specialists, manamde<br />
wignTan mxolod literaturis siyvaruli<br />
akavSirebda). Semdeg TavisiT,<br />
Zaldautaneblad ganviTarda siuJeti;<br />
erTimeoris miyolebiT gaCndnen<br />
gmirebi da rodesac teqstma metnaklebad<br />
srulyofili saxe miiRo,<br />
jer inglisel literaturaTmcodne<br />
megobrebs gaugzavna wasakiTxad,<br />
mere germaniaSi mcxovreb qarTvel<br />
megobrebsac gaando. maqsimalistma<br />
qarTvelebma mas saswrafod mosTxoves<br />
romanis qarTulad Targmna. idea<br />
avtorsac moewona da maleve daiwyo<br />
muSaoba, magram aq kidev erTi ucnauroba<br />
moxda: mSobliuri ena ise Tamamad<br />
SeiWra TargmanSi, ise Secvala<br />
calkeuli frazebi, dialogebi da<br />
nawilobriv Sinaarsic, rom bolos<br />
avtorma gadawyvita, wignisTvis damoukidebeli,<br />
`qarTuli statusi~<br />
mieniWebina. ase daibada ori `ieriqonis<br />
vardi~ _ qarTul da inglisur<br />
enebze.<br />
dameTanxmebiT, Cvens droSi avtorisgan<br />
did gambedaobas moiTxovs<br />
literaturaSi `sasiyvarulo romaniT<br />
Semobijeba~, radgan msgavsi Sinaarsis<br />
nawarmoebis mimarT mkiTxveli<br />
Tavidanve undoblad da ironiuladac<br />
ki aris ganwyobili. Tumca, darwmunebuli<br />
var, `ieriqonis vardis~<br />
SemTxvevaSi sxvagvarad iqneba saqme.<br />
pirvelive frazebis wakiTxvis Semdeg,<br />
romanis erT-erTi personaJis<br />
sityvebiT rom vTqvaT, `metis xilva<br />
gwadia, metis Secnoba~ da rac ufro<br />
Rrmad eflobi wignis SinaarsSi, miT<br />
metad ixiblebi mwerlis mier cocxlad<br />
daxatuli scenebiT da dajereba<br />
giWirs, rom xelSi romelime<br />
cnobili mwerlis ki ara, debiutanti<br />
avtoris wigni giWiravs.<br />
siuJeti umTavresad Tanamedrove<br />
inglisSi viTardeba, ufro konkretulad<br />
ki mis dedaqalaqsa da aRmosavleT<br />
midlendis erT-erT `ferwerul~<br />
sofelSi, ubralo fenidan<br />
gamosuli, magram ukve warmatebuli<br />
msaxiobis, `Tavgadakluli socialistis~,<br />
eli belamisa da warCinebuli<br />
gvaris warmomadgenlis, solene<br />
darmond draqsis gansacdelebiT<br />
savse, zogjer sasowarkveTamde misuli<br />
siyvarulis fonze. Tumca gamijnurebuli<br />
wyvilisTvis yvelaze<br />
Znelad gadasalaxavi barieri saku-<br />
Tari cxovrebis wessa da zneobriv<br />
principebze uaris Tqmaa da ara<br />
klasebs Soris jer kidev arsebuli<br />
winaaRmdegobis daZleva, romelic<br />
romanis sxva gmirebis erTmaneTTan<br />
urTierTobaSi aSkarad igrZnoba. am<br />
ukanasknel problemas ise zustad<br />
da sworad xedavs yvelafer amisgan<br />
erTi SexedviT Sors mdgomi ucxoeli<br />
avtori, rom TviT ingliselTa<br />
komplimentsac imsaxurebs. ai, ras<br />
ambobs romanis inglisuri versiis<br />
redaqtori, scenaristi piter barnsi:<br />
`am arcTu mcire moculobis romanSi<br />
ucxoeli avtoris mier zedmiwevniT<br />
sworadaa danaxuli dRevandeli<br />
inglisi. avtori sent<br />
egziuperis msgavsi lakonurobiTa<br />
da dakvirvebulobiT axerxebs britanuli<br />
sazogadoebis sxvadasxva<br />
klasebis warmomadgenelTa saocrad<br />
zust daxasiaTebas. is gasocari sizustiT<br />
inarCunebs im gansxvavebul<br />
kilos, metyvelebis stils, leqsikur<br />
marags, romliTac britaneTSi<br />
esoden gansxvavdebian erTmaneTisgan<br />
sxvadasxva klasis warmomadgenlebi~.<br />
guldasawyvetia, rom `gansxvaveba~<br />
sametyvelo enaSi, romelzec batoni
arnsi saubrobs, qarTulSi mkveTrad<br />
ver warmoCinda. Tumca am `xarvezs~<br />
mSvenivrad avsebs dramond draqsis<br />
jorjianuli stiliT nagebi ruxi<br />
qvis sasaxlis, misi antikvaruli lampebiT<br />
ganaTebuli oTaxebisa da egzotikuri<br />
mcenareebiT savse ulamazesi<br />
zamTris baRis, aseve ser riCard darlingtonis<br />
saxasiaTo Cacmulobisa da<br />
`ZviradRirebul skola-internatebSi<br />
naswavli~ personaJebis daxvewili manerebis<br />
aRwera. am erTob Zvelmodur,<br />
momxiblav, Tumca TiTqos adgilze<br />
gayinul atmosferos TavianTi koloritulobiT<br />
acocxleben nawarmoebis<br />
ucxoeli personaJebic: temperamentiT<br />
aRsavse katalonieli diva nuria<br />
puigbert oreiana da amerikeli<br />
rokeri _ xalisiani da daudgromeli<br />
gabriel riisi.<br />
SeuZlebelia mkiTxvels mxedve-<br />
lobidan gamorCes mwerlis daxvewili,<br />
qarTul-inglisuri `mariliT~<br />
Sezavebuli iumori da musikaluri<br />
gemovneba. mTel romans, SeiZleba<br />
iTqvas, fonad gasdevs sworad Ser-<br />
Ceuli, situaciis Sesaferisi klasikuri<br />
musika; kulinariaSi kargad Caxeduli<br />
avtoris damsaxurebaa wignSi<br />
aRwerili madisaRmZvreli `gastronomiuli<br />
suraTebic~: `sada, TeTr<br />
faifurze mwvaned moxasxase salaTis<br />
furclebze giSris mZivebiviT elavda<br />
zeTisxili; mownul kalaTaSi Cafenili<br />
qaTqaTa xelsaxocidan madis<br />
aRmZvrelad iWvriteboda Tbili Cabata,<br />
romlis gverdiTac Cems mzrunvel<br />
maspinZels xeliT damtvreuli<br />
oqrosferi parimijano miedga namceca<br />
langriT~.<br />
dabolos, minda yuradReba erT<br />
ucnaurobazec gavamaxvilo, rome-<br />
recenzia<br />
lic zustad ar vici, avtoris damsaxureba<br />
ufroa Tu romanSi moTxrobili<br />
ambisa: es aris saocrad cxadi<br />
SegrZneba vardis da siZvelis surnelisa,<br />
romelSic sasiamovnod exvevi<br />
nawarmoebis kiTxvisas; es aris SegrZneba,<br />
romelsac literaturis moyvarulebs<br />
aniWebda (an dRemde aniWebs)<br />
inglisuri literaturis `pirveli<br />
ledis~, jein ostinisa da debi bronteebis<br />
romanebSi gayursva.<br />
girCevT, aucileblad waikiTxoT<br />
`ieriqonis vardi~. is Tqvenamde<br />
kvlavac moitans viqtorianuli epoqis<br />
surnels, oRond Txrobis axleburi<br />
maneriT, da, rac mTavaria, sul<br />
sxva qveyanaSi dabadebuli axali<br />
avtoris, katia voltersis saxeliTa<br />
da gvariT.<br />
ina arCuaSvili<br />
cxeli Sokoladi 105
wignebi<br />
`mister samleris planeta~<br />
sol belou<br />
mTargmneli: gvanca jobava<br />
gamomcemloba: `inteleqti~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 10 lari<br />
ebrauli warmomavlobis amerikel<br />
mwerals, sol belous (1915-2005)<br />
adreuli namuSevrebis gamoqveynebisTanave<br />
XX saukunis udidesi romanisti<br />
uwodes.<br />
sol belous 1975 wels `pulitceris~,<br />
xolo 1976 wels literaturis<br />
dargSi nobelis premia<br />
gadaeca. amasTan, igi erTaderTi<br />
romanisti mweralia, romelmac<br />
erovnuli premia samjer miiRo,<br />
erT-erTi romanisTvis `mister samleris<br />
planeta~.<br />
jois kerol outsi werda: `mister<br />
samleris planetis~ finali imdenad<br />
Zlieria, rom gvibiZgebs dauyovnebliv<br />
xelaxla mivubrundeT romans,<br />
radgan kiTxvis procesSi SevicvaleT<br />
da mxolod misi finalis gagebis<br />
Semdeg vxvdebiT, rom wigni jer<br />
kidev ar wagvikiTxavs~.<br />
`dakarguli biWi da<br />
sxva moTxrobebi~<br />
Tomas vulfi<br />
gamomcemloba: `artanuji~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 8 lari<br />
cnobili amerikeli romanistis<br />
Tomas vulfis Sedevri _ `dakarguli<br />
biWi~ qarTulad pirvelad<br />
106 cxeli Sokoladi<br />
aTeuli wlebis win iTargmna, Semdeg<br />
mas mohyva ramdenime mo-<br />
Txroba, romlebic literaturul<br />
periodikaSi daibeWda. krebulSi<br />
Sesuli TxzulebaTa umetesoba<br />
ki sagangebod am gamocemisTvisaa<br />
Targmnili.<br />
Tomas vulfi avtoria saqveynod<br />
cnobili wignebisa _ `saxls moxede,<br />
angelozo~, `droisa da mdinaris<br />
ambavi~, `klde da ablabuda~,<br />
`Sin veRar dabrundebi~. mis Semoqmedebas<br />
sxvadasxva dros maRali<br />
Sefaseba misces gamoCenilma mwerlebma<br />
_ uiliam folknerma, jek<br />
keruakma, rei bredberim da filip<br />
rotma.<br />
`Tu~<br />
radiard kiplingi<br />
gamomcemloba: `inteleqti~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 3 lari<br />
radiard kiplingis Sedevri `Tu~<br />
pirvelad mis krebulSi _ `jildoebi<br />
da feriebi~ 1909 wels gamoCnda.<br />
`Tu~ qarTul enaze pirvelad murman<br />
lebaniZem Targmna, romelsac<br />
gasuli saukunis 90-ian wlebSi<br />
maia naTaZisa da kote yubaneiSvilis<br />
Targmanebic mohyva. `inteleqtis~<br />
mier gamocxadebuli<br />
konkursis Sedegad ki damatebiT<br />
Tormeti Targmani SeirCa da mki-<br />
Txvels saSualeba aqvs, srulad<br />
gaecnos am leqsis yvela qarTul<br />
versias.<br />
`napoleoni. erTi cxovrebis<br />
sabediswero momentebi~<br />
Jan tiulari<br />
mTargmneli: marina balavaZe<br />
gamomcemloba: `agora~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 10 lari<br />
`iseT gegmebs momaweren, romlebic<br />
arasdros mqonia; gaCndeba kiTxva,<br />
msurda Tu ara msoflio batonoba.<br />
didxans imsjeleben imis gasarkvevad,<br />
Cemi absoluturi Zalaufleba<br />
da TviTneburi qmedebebi Cemi<br />
xasiaTidan gamomdinareobda Tu<br />
gaTvlebis Sedegi iyo, Cemi dausrulebeli<br />
omebi Cemi surviliT<br />
warmoebda Tu dacvis saSualeba<br />
iyo. am yvelafridan ki Seiqmneba<br />
legenda, romelsac Cems cxovrebas<br />
daarqmeven~.<br />
napoleoni<br />
frangebi amboben, napoleonze imdeni<br />
wigni daiwera, ramdeni dRec<br />
misi gardacvalebidan gavidao. moralur<br />
da politikur mecniereba-<br />
Ta akademiis wevrma, napoleonis sazogadoebis<br />
sapatio prezidentma,<br />
Jan tiularma ormoci weli Sealia<br />
napoleonis biografiis kvlevas da<br />
araerTi fundamenturi naSromis<br />
gamocemis Semdeg, sazogadoebas<br />
SesTavaza wigni, romelic warmoadgens<br />
am legendaruli pirovnebis<br />
cxovrebis erTian analizs, rac<br />
scildeba ubralo biografiis Car-<br />
Coebs.
პირველი ქართული ღვინის გზამკვლევი<br />
უკვე იყიდება<br />
“ლიტერატურული კაფეების” ქსელში:<br />
“წიგნის სახლი” - პეკინის #31<br />
“ლიტერატურული” - ბამბის რიგი #7<br />
“ლიტერატურული” - აბაშიძის #22<br />
“ლიტერატურული” - თარხნიშვილის #2<br />
წიგნის მაღაზიებში:<br />
“სანტა ესპერანსა” - სანკტ-პეტერბურგის #12<br />
“ლიგამუსი” - ჭავჭავაძის გამზ. #32<br />
“წიგნები ვაკეში” - ფალიაშვილის #66<br />
“პროსპეროს ბუქსი” - რუსთაველის #34<br />
“დიოგენე” - აფაქიძის #9<br />
ღვინის მაღაზიებში:<br />
“la Maison de vin” - შარდენის #18<br />
“ვინოთეკა” - კოტე აფხაზის #33<br />
“ღვინის სახლი”<br />
• პეკინის #45<br />
• ლესელიძის #55<br />
“ხარება” - რუსთაველის #50<br />
“ხოხბის ცრემლები” - სიღნაღი,<br />
ნიკოლოზ ბარათაშვილის #18<br />
“ღვინის სამყარო” - ლაღიძის #2<br />
შატო მუხრანის ღვინის მაღაზია - მეიდანზე<br />
სასტუმროებში:<br />
“რჩეული”<br />
• ბათუმი, ჟორდანიას #31<br />
• სიღნაღი, აღმაშენებლის #6<br />
• ქუთაისი, გრიგოლ ხანძთელის #21ბ<br />
• თელავი, ჭავჭავაძის გამზ. #154<br />
“შერატონი “<br />
• თბილისი, თელავის #20<br />
• ბათუმი, რუსთაველის #28<br />
“სიტადინი” - თავისუფლების მოედანი #4<br />
მაღაზიაში:<br />
“შემოქმედებითი სტუდია ემელი” -<br />
თუმანიანის #15<br />
გალერეები:<br />
წიგნის გალერეა, რუსთაველის #11<br />
ცისფერი გალერეა, რუსთაველის #11<br />
ეროვნული გალერეა, რუსთაველი #3<br />
“საქართველოს ფოსტის” ჯიხურების ქსელში<br />
დამატებითი ინფორმაციისათვის დაგვიკავშირდით:<br />
ტელ: + 995 32 2471005<br />
მედია ჰაუსი დეკომი
wignebi<br />
`eleqtroTaoba~<br />
mari beqauri<br />
bakur sulakauris gamomcemloba<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 6.90 lari<br />
`marTalia, `litvur voiaJSi~ ase<br />
wers, magram me mgonia, rom mari<br />
beqauris proza erotikuli ki ara,<br />
gulwrfelia.<br />
me ki gulwrfeloba literaturaSic<br />
iseve miyvars, rogorc _<br />
cxovrebaSi da rogorc ar unda<br />
warimarTos misi literaturuli<br />
cxovreba, yovelTvis siamovnebiT<br />
wavikiTxav maris moTxrobebs.<br />
saerTod, Zalian mainteresebs qar-<br />
Tveli prozaikosi qalebi, radgan<br />
maTi teqstebi ufro moulodnelia<br />
xolme CemTvis, vidre poeti qalebis<br />
emociebi da mari beqauris gambedaobam<br />
ki dasawyisSive gamakvirva<br />
da gamaxara.<br />
maSinve, rogorc ki es avtori gavicani,<br />
mivxvdi, rom Tanamedrove<br />
literaturul process iseTi<br />
gansxvavebuli da gamorCeuli xma<br />
Seemata, rogoric gansakuTrebiT<br />
miyvars _ Tan mxiaruli da Tan Zalian,<br />
Zalian sevdiani...~<br />
daTo turaSvili<br />
mari beqauris moTxrobebis krebuli<br />
`eleqtroTaoba~ 10 moTxrobas<br />
aerTianebs, esenia: `debi~, `iakobi~,<br />
`lev~, `litvuri voiaJi~, `Cemi mezoblebi<br />
da megobrebi~, `am bavSvs~,<br />
108 cxeli Sokoladi<br />
`saxli dedesTvis~, `eleqtroTaoba~,<br />
`bavSvoba~, `rogoric sinamdvile-<br />
Sia~, `AS THE SQUARES OF HOPSCOTCH~.<br />
`avtoportreti wignebis fonze~<br />
zaal samadaSvili<br />
gamomcemloba: `diogene~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 7.90 lari<br />
`avtoportreti wignebis fonze~<br />
zaal samadaSvilis bolo wlebis<br />
Canawerebs aerTianebs.<br />
`me xom im adamianebs, im suraTebs<br />
da im xmebs vixseneb, romlebmac<br />
didi roli Seasrules pirovnebis,<br />
saxelad `zaal samadaSvilis~ CamoyalibebaSi.<br />
me xan viRacasaviT<br />
vwer, xan viRacasaviT vlaparakob,<br />
xan viRacasaviT viqcevi da mere gonebas<br />
vZabav, rom davadgino _ vin<br />
aris is viRac? jon lenoni, tomas<br />
vulfi Tu mamaCemi... ~<br />
`15 saukeTeso qarTuli moTxroba~<br />
bakur sulakauris gamomcemloba<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 6.90 lari<br />
Tu gsurT, Tvali miadevnoT Tanamedrove<br />
qarTul prozas, `15 saukeTeso~<br />
idealuri megzuria. krebulSi<br />
Sesulia 2010 wels qarTul literaturul<br />
presaSi da krebulebSi gamoqveynebuli<br />
moTxrobebidan Ser-<br />
Ceuli 15 saukeTeso moTxroba.<br />
TiToeuli maTgani, amave dros,<br />
aris nominanti premiisa `wlis<br />
saukeTeso moTxroba~, romelsac<br />
`bakur sulakauris gamomcemloba~<br />
wels ukve meeqvsed gadascems sami<br />
saukeTeso moTxrobis avtors.<br />
`mkiTxveli unda mokvdes~<br />
jaba zarqua<br />
bakur sulakauris gamomcemloba<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 6.90 lari<br />
`mkiTxveli unda mokvdes~ samecniero-fantastikis<br />
Janrs ganekuTvneba.<br />
moqmedeba viTardeba momavalSi, XXII<br />
saukunis dasawyisSi. msoflio orad<br />
aris gayofili _ mesame raixis imperia<br />
da mcire saxelmwifoebi, romelTagan<br />
erT-erTia varmStadi. iseve rogorc,<br />
imperiaSi, postrevoluciur armStadSic<br />
xalxs erovnuli propagandiT<br />
kvebaven. ori reJimi arsiT erTmaneTs<br />
hgavs, Tumca erTi ramiT mainc<br />
gansxvavdeba _ varmStaduli reJimi<br />
unikaluria msoflio diqtatorul<br />
reJimebs Soris, radgan iq adamianebis<br />
morCilebas wignebis saSualebiT<br />
cdiloben da maT ganaTlebul monebad,<br />
reJimis msaxurebad gadaqcevas<br />
axerxeben kidec. TiTqos yvelaferi<br />
rigzea da imperia varmStadis samxedro<br />
aneqsias ar Cqarobs... Tumca, es<br />
mxolod siCumea qariSxlis win! imperiis<br />
erT-erT gamorCeul mecniers<br />
veragi gegma aqvs SemuSavebuli _ mar-<br />
Tuli amboxis Teoria, romlis praqtikuli<br />
ganxorcielebac varmStadSi<br />
daigegmeba; xolo Tu eqsperimenti<br />
gaamarTlebs, `Tavisufali, meamboxe<br />
adamianis~ cneba warsuls Cabardeba.
`mebrZolTa klubi~<br />
Cak palaniki<br />
mTargmneli: nika samuSia<br />
gamomcemloba: `diogene~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 9.90 lari<br />
Cak palanikis pirveli romani `mebrZolTa<br />
klubi~ 1996 wels gamoqveynda.<br />
1999 wels devid finCerma<br />
wignis mixedviT imave saxelwodebis<br />
cnobili filmi gadaiRo.<br />
`arsad iseTi cocxali ar xar, rogorc<br />
`mebrZolTa klubSi~. aq mxolod<br />
Sen da Seni metoqe xarT, sardafis<br />
centrSi naTuris qveS dgaxarT<br />
sxva mebrZolebiT garSemortymuli.<br />
`mebrZolTa klubSi~ gamarjvebas<br />
an marcxs mniSvneloba ar aqvs. `mebrZolTa<br />
klubi~ carieli sityvebi<br />
araa. xedav pirvelad mosul tips,<br />
aSkarad viRac utrako cingliania.<br />
gadis eqvsi Tve da igive tipi qvisgan<br />
gamokveTili ggonia, ukve aRarafris<br />
eSinia da Tavdajerebulia.<br />
`mebrZolTa klubSic~ ismis xmauri<br />
da xvneSa, rogorc sportdarbazSi,<br />
oRond aq garegnobaze aravin zrunavs.<br />
aqac ismis isteriuli wamoZaxilebi,<br />
rogorc eklesiaSi da, roca<br />
kviras SuadRiT iRviZeb, Tavs gadarCenilad<br />
grZnob~.<br />
`stamboli _ mogonebebi da qalaqi~<br />
orhan famuqi<br />
mTargmneli: Tamar alfeniZe<br />
gamomcemloba: `diogene~<br />
gamocemis weli: 2012<br />
fasi: 13.90 lari<br />
`nebismieri adamiani cxovrebaSi<br />
erTxel mainc svams kiTxvas Tavis<br />
იგრძენით თავი ისე, როგორც საკუთარ სახლში<br />
ისტამბულის ზღვისპირა სასტუმრო გლორინაში!<br />
ხელმისაწვდომ ფასად<br />
wignebi<br />
arsebobasTan, arsebobis arsTan,<br />
dabadebis adgilisa da drois mniSvnelobasTan<br />
dakavSirebiT. ra azri<br />
devs, netav, maincdamainc msoflios<br />
am wertilSi, drois am monakveTSi<br />
Cvens movlinebaSi? samarTliania,<br />
Tu ara, rom latariis bileTiviT<br />
Semxvda es ojaxi, qveyana, qalaqi,<br />
romelic unda Semyvareboda da<br />
gulwrfelad Semiyvarda kidec. xandaxan<br />
Tavs ubedurad vgrZnob, rom<br />
davibade daqucmacebuli imperiis<br />
nangrevebsa da mtverSi, siRaribis<br />
da sevdisgan gaxunebul da dangreul<br />
stambolSi _ am dros ki Sinagani<br />
xma meubneba, rom gamimarTla~.<br />
orhan famuqis `stamboli _ mogonebebi<br />
da qalaqi~ 2003 wels gamoqveynda.<br />
es avtobiografiuli wigni<br />
cnobili romanistis erT-erT<br />
saukeTeso nawarmoebad iTvleba.<br />
glorinahotel.com.tr; Tel: 00902164491657<br />
cxeli Sokoladi 109
sicocxlis bankebi<br />
„gasuli wlis bolos erTma teqnologiurma<br />
gardatexam kvlevebis nakadi<br />
da eTikur sakiTxze debatebis qariSxali<br />
gamoiwvia“ _ werda Jurnali<br />
Science 1999 wlis dekemberSi. kvleva,<br />
romelic gavlenianma Jurnalma wlis<br />
umniSvnelovanes samecniero gardatexaTa<br />
nusxaSi Seiyvana, biolog<br />
jeims tomsons ekuTvnoda, uiskonsin-medisonis<br />
universitetidan. swored<br />
man miagno embrionuli Rerovani<br />
ujredebis Senaxvisa da gamravlebis<br />
xerxs 1998 wlis noemberSi.<br />
es ar iyo erTi Cveulebrivi samecniero<br />
aRmoCena: am Temaze mkvlevarebi<br />
wlebis ganmavlobaSi muSaobdnen,<br />
Tumca 1981 wels Tagvebze Catarebuli<br />
eqsperimentis Semdeg axali araferi<br />
upoviaT. 1998 wels ki msoflio<br />
samecniero wreebma gaiges, rom Turme<br />
adamianis embrionuli Rerovani<br />
ujredebis gamoyofa da Semdgomi gamravleba<br />
SesaZlebeli yofila.<br />
110 cxeli Sokoladi<br />
kvlevaSi Rerovani ujredebis<br />
„saswaulmoqmedebaze“ iyo saubari.<br />
mecnieris TqmiT, am ujredebis unikaluri<br />
Tviseba is iyo, rom maT organizmSi<br />
arsebuli nebismieri ujredis<br />
Canacvleba da maTi funqciebis<br />
Sesruleba SeeZloT. aqedan gamomdinare,<br />
SesaZlebeli xdeboda iseTi<br />
daavadebebis mkurnaloba, romelic<br />
manamde inkurabelur paTologiad<br />
miiCneoda.<br />
is iyo da is _ am aRmoCenis Semdeg<br />
embrionuli Rerovani ujredebi<br />
mecnierTa umTavresi kvlevebisa da<br />
msjelobis sagani gaxda mTel msoflioSi.<br />
erTi mxare maT unikalur<br />
potencialze saubrobda: am ujredebs<br />
aqvT Tviseba, „gadaiqcnen“ zrdasruli<br />
adamianis nebismier ujredad.<br />
Tumca azrTa sxvadasxvaobas maTi<br />
miRebis gza iwvevda _ am ujredebis<br />
wyaro xelovnurad ganayofierebuli<br />
embrionia da maT misaRebad saWiroa<br />
embrionis ganadgureba. aqedan gamomdinare,<br />
amerikisa da evropis samecniero<br />
wreebSi mkacri debatebi<br />
daiwyo imis Sesaxeb, Tu ramdenad dasaSvebia<br />
embrionuli Rerovani ujredebis<br />
gamoyeneba.<br />
dilema sakmaod didi iyo: erTi<br />
mxriv eTikuri sakiTxi idga, xolo<br />
meore mxriv iseTi daavadebebis<br />
gankurnebis SesaZlebloba, rogoricaa:<br />
parkinsonis daavadeba, zurgis<br />
tvinis dazianebebi, alcheimeri, Rvi-<br />
Zlis paTologiebi, gulis iSemiuri<br />
daavadebebi da a.S.<br />
ufro farTo davis sagani gaxda<br />
e.w. fetaluri Rerovani ujredebi.<br />
Tu embrionuli Rerovani ujredebis<br />
misaRebad embrionis ganadgurebaa<br />
saWiro, fetalur ujredebs 10-12<br />
kviris nayofis, legaluri abortis<br />
Sedegad „moipoveben“: Tumca am xerxma<br />
bioeTkurTan erTad religiuri<br />
xasiaTis winaaRmdegobac gamoiwvia,
Sesabamisad, maT samkurnalod ver<br />
iyeneben.<br />
am fonze saWiro xdeboda Rerovani<br />
ujredebis miRebis iseTi wyaros<br />
moZieba, rom arc eTikuri sakiTxebi<br />
darRveuliyo da sabolood SesaZlebeli<br />
gamxdariyo maTi samkurnalod<br />
gamoyeneba. didi xnis kvlevebis Semdeg<br />
mecnierebma miagnes Rerovani<br />
ujredebis kidev erT wyaros _ axal-<br />
Sobilis Wiplaris anu placentarul<br />
sisxls. aRmoCnda, rom axalSobilis<br />
Wiplaris sisxli mdidaria Rerovani<br />
ujredebiT. garda amisa, am ujredebs<br />
gamravlebisa da diferencirebul<br />
ujredad garaqmnis didi potencialic<br />
gaaCnia.<br />
am aRmoCenam safuZveli Cauyara<br />
sxvadsxva daavadebis mkurnalobis<br />
axal mimarTulebas: eqimebma Wiplaris<br />
sisxlis Rerovani ujredebis gamoyenebiT<br />
daiwyes Tavisa da zurgis<br />
tvinis dazianebebis, Saqriani diabetis,<br />
cerebruli damblis mkurnaloba.<br />
Tumca manamde saWiro gaxda, Seqmniliyo<br />
iseTi dawesebulebebi, sadac<br />
Wiplaris sisxlis Senaxva iqneboda<br />
SesaZlebeli. Sedegad msoflios mraval<br />
qveyanaSi, maT Soris, saqarTveloSi,<br />
specialuri bankebi gaCnda.<br />
arsebobs Wiplaris sisxlis orgvari<br />
banki: sajaro da kerZo.<br />
sajaro bankebSi mSoblebi Svilebis<br />
Wiplaris sisxls usasyidlod<br />
gascemen. Sedegad es sisxli bankis<br />
sakuTreba xdeba da mas, saWiroebisamebr,<br />
awvdian laboratoriebsa da,<br />
klinikebs. sajaro bankebSi Senaxuli<br />
Rerovani ujredebiT sargebloba<br />
nebismier adamians SeuZlia, Tumca<br />
didi problemaa jer Tanxvedri donoris<br />
moZieba da Semdgom sakmaod<br />
maRali Rirebuleba, rac dReisaTvis<br />
15-50 aTasi evros farglebSi meryeobs.<br />
Wiplaris sisxlis kerZo banki sajarosagan<br />
imiT gansxvavdeba, rom mSoblebi<br />
aq Svilebis Wiplaris sisxls<br />
garkveuli gadasaxadis safasurad<br />
inaxaven. Sesabamisad, aq Senaxuli Rerovani<br />
ujredebi banks ar ekuTvnis<br />
da maTi gamoyeneba mxolod donoris<br />
ojaxis wevrebs SeuZliaT.<br />
kerZo da sajaro bankebis Tvisebrivi<br />
gansxvaveba maT Soris dapirispirebis<br />
mizezic gaxda. sajaro<br />
bankebi acxadeben, rom sadReiso<br />
CvenebebiT kerZo bankSi Senaxuli<br />
Wiplaris sisxlis gamoyenebis alba-<br />
Toba aris 1:200. Tumca albaToba matulobs,<br />
Tu gaviTvaliswinebT, rom<br />
Wiplaris sisxli ara marto Tavad am<br />
Cvils gamoadgeba momavalSi, aramed<br />
mis dedmamiSvilsac,.<br />
sajaro bankebi sadReisod metad<br />
mniSvnelovania sisxlis simsivnuri<br />
daavadebebis samkurnalod. amave<br />
dros, aRdgeniT medicinaSi Seucvlelia<br />
kerZo bankebSi Senaxuli axalSobilis<br />
sakuTari Rerovani ujredebi.<br />
Tu sadReisod regeneraciuli medicinis<br />
warmatebebsa da eqsperimentuli<br />
da klinikuri kvlevebis Sedegebsac<br />
gaviTvaliswinebT, aRmoCndeba,<br />
rom arc ise Soreul momavalSi, sul<br />
10-15 weliwadSi SesaZlebeli iqneba<br />
sakuTari Wiplaris sisxlis ujredebis<br />
warmatebis gamoyeneba gulis<br />
daavadebebis (mag. miokardiumis infarqtis,<br />
gulis ukmarisobis, gulis<br />
mankebis), arteriebis stenozis (Seviwroebis),<br />
I tipis Saqriani diabetis,<br />
iSemiuri insultis, Tavisa da zurgis<br />
tvinis travmebis, neirodegeneraciuli<br />
daavadebebis, mag. parkinsonis<br />
daavadebis, alchaimeris daavadebis<br />
dros, nerv-kunTovani daavadebebis<br />
dros, mag. gverdiTi amiotrofuli<br />
sklerozis, aseve gafantuli sklerozis<br />
dros, RviZlis cirozis dros,<br />
arTrozebis dros. ase, rom sul mcire<br />
klientTa 70-80% mainc isargeblebs<br />
momavalSi sakuTari Wiplaris<br />
sisxlis Rerovani ujredebiT.<br />
avtori levan kvirWiSvili<br />
cxeli Sokoladi 111
promo<br />
dedoba saCuqrad<br />
`ah, Tqven baqodan rekavT? orsuladaa? Zalian kargi, gilocavT~, _ milocvis Semdeg vano mgalobliS-<br />
vili pacients damatebiT daniSnulebas aZlevs, me ki vxvdebi, rom intervius dasawerad kargi dasawyi-<br />
si maqvs. azerbaijaneli qalbatoni erT-erTia im asobiT pacientidan, romelsac male dedobis ocneba<br />
Tbilisis `reproduqciuli medicinisa da uSvilobis centris~ daxmarebiT auxdeba. klinika 2001 wlidan<br />
funqcionirebs da kavkasiis regionSi erT-erT wamyvan samedicino dawesebulebas warmoadgens. centrSi<br />
Svilosnobis aRmdgeni unikaluri operaciebi keTdeba, pacientebs ki uSvilobis diagnostikis `oqros<br />
standartad~ aRiarebuli meTodiT _ fertiloskopiiT mkurnaloben.<br />
klinikis samedicino xelmZRvaneli, profesori vano mgalobliSvili da misi da eqimi-reproduqto-<br />
logi manana mgalobliSvili eqimebis ojaxidan arian. 7 da-Zmidan yvela eqimia, es arCevani ki, albaT, ga-<br />
rkveulwilad mamis, biZina mgalobliSvilis profesiamac ganapiroba. biZina mgalobliSvili afxazeTis<br />
damsaxurebuli eqimi da mTavari fsiqiatri, medicinis mecnierebaTa kandidati iyo. saubars swored misi<br />
pirovnebiT da ojaxis `samedicino istoriiT~ viwyebT.<br />
112 cxeli Sokoladi
vano mgalobliSvili: Cvenma<br />
mSoblebma Tbilisis samedicino<br />
universiteti daasrules da e.w.<br />
ganawilebiT soxumSi moxvdnen.<br />
afxazeTSi swored im dros iwyeboda<br />
fsiqiatriis ganviTareba,<br />
mama fsiqiatriuli saavadmyofos<br />
mTavar eqimad dainiSna da faqtobrivad,<br />
safuZveli Cauyara fsiqiatrias<br />
afxazeTSi. 20 wlidan am<br />
Tanamdebobaze muSaobda da saintereso<br />
is aris, rom miuxedavad<br />
am nomenklaturuli Tanamdebobisa,<br />
komunisturi partiis wevri<br />
arasdros yofila. marTalia, amis<br />
gamo problemebic hqonda, magram<br />
Zalian principuli pirovneba iyo<br />
da partiaSi mainc ar Sedioda.<br />
mamam saqarTveloSi pirvelma gaxsna<br />
nevrozebis ganyofileba da,<br />
praqtikulad, pirveli nevrozologic<br />
iyo.<br />
manana mgalobliSvili: mama namdvili<br />
inovatori iyo. im dros,<br />
roca fsiqiatriuli klinika<br />
yvelaze uaryofiT asociaciebs<br />
iwvevda, roca sulierad avadmyofebs<br />
loginze abamdnen da galia-<br />
Si svamdnen, mamas ganyofilebaSi<br />
absoluturad sxva situacia sufevda.<br />
pacientebi Tavisuflad<br />
gadaadgildebodnen, arc igrZnoboda,<br />
rom es fsiqiatriuli klinika<br />
iyo. saRamoobiT imarTeboda<br />
cekvebi, kinos Cveneba, hqondaT<br />
televizori, video... mamam danerga<br />
musikaluri Terapiis kursic<br />
da pacientebs am inovaciuri<br />
meTodiT mkurnalobda. jer kidev<br />
maSin hqonda videomonitoringis<br />
sistema. mokled, es iyo<br />
patara, gansxvavebuli qalaqi...<br />
mere ki klinikaSi fsiqiatriuli<br />
muzeumic daaarsa.<br />
vano mgalobliSvili: mamam, romelic<br />
Tavadac cnobili mecnieri<br />
da 40-mde naSromis avtori iyo,<br />
sxvadasxva eqsponatebi Seagrova:<br />
cnobili qarTveli fsiqiatrebis<br />
portretebi, maTi mniSvnelovani<br />
naSromebi, pirveli mkurnalobis<br />
meTodebi da xelsawyoebi da am<br />
yvelafers Tavi erTad mouyara<br />
da Seqmna unikaluri muzeumi,<br />
romelic saqarTveloSi fsiqiatriis<br />
ganviTarebas asaxavda.<br />
maT, vinc afxazeTSi cxovrobda,<br />
biZina mgalobliSvili axsovT,<br />
rogorc patrioti, romelsac<br />
udidesi avtoriteti hqonda...<br />
manana mgalobliSvili: es adamiani<br />
iyo Zalian Tavisufali<br />
azrovnebis mqone pirovneba, absoluturad<br />
gansxvavebulad uyurebda<br />
yvelafers, SemoqmedebiTad.<br />
werda leqsebs, iyo publicisti,<br />
yvela mniSvnelovan movlenaze<br />
aqveynebda sakuTar pozicias. ar<br />
arsebobda raime movlena, rom mas<br />
sakuTari Sexedulebebi ar daefiqsirebina,<br />
sazogadoebrivad<br />
aqtiuri iyo yovelTvis.<br />
uyvarda yvelaferi gansxvavebuli,<br />
gansakuTrebuli da amis<br />
saukeTso magaliTi Cveni saxli<br />
iyo, auzebiT, kalmaxebiT, oqros<br />
TevzebiTa da dekoratiuli ixvebiT.<br />
vano mgalobliSvili: mamas fotoebis<br />
gadaReba itacebda da patara<br />
saxelosnoc hqonda. afxa-<br />
promo<br />
zeTis omis dros mTel qalaqSi<br />
wyali ar modioda, Cven ezoSi<br />
wyaro gvqonda, romelic, sxva-<br />
Ta Soris, omis dasrulebis Semdeg<br />
ratomRac daSra. dRe-Ramis<br />
nebismier dros soxumelebi am<br />
wyarosTan iyridnen Tavs. mama<br />
yvelas fotoebs uRebda da ambobda:<br />
omi rom damTavrdeba, Tqveni<br />
fotoebis gamofenas movawyob da<br />
am wyaroSi wylis nacvlad Rvino<br />
wamovao.<br />
manana mgalobliSvili: xSirad<br />
iqceoda ase: ambobda raRac warmoudgenelze,<br />
unda gavakeToo.<br />
xSirad mikvirda, amas rogor apirebs-meTqi,<br />
magram rasac ityoda,<br />
imas aucileblad asrulebda. darwmunebuli<br />
var, rom im wyaroSi<br />
SeZlebda wylis nacvlad Rvinis<br />
gaSvebas.<br />
didi marani gvqonda da omis<br />
dros, roca dabombva iwyeboda,<br />
mezoblebi iq imalebodnen, mama<br />
ki Tavisuflad idga aivanze,<br />
arasdros damalula da arc qalaqi<br />
dautovebia. 23 seqtembers<br />
velaparake bolos. Tqva, rom<br />
tyviebi pirdapir ezoSi cviva<br />
da praqtikulad frontis xazze<br />
vcxovrobo. wesiT, unda meTqva<br />
wamodi-meTqi, magram ver gavubede.<br />
is amas Seuracxyofad miiRebda.<br />
amis mere ukve kavSiri aRar<br />
gvqonia. 27 seqtembers mokles.<br />
aguZeraSi ucnobi qalebi miiyvana<br />
gemTan manqaniT, meore gzaze<br />
rom mibrunda, zustad maSin daxvrites.<br />
mamis gavlena iyo Tqveni da Tqveni<br />
da-Zmebis profesiuli arCevani?<br />
yvelani eqimebi xarT...<br />
vano mgalobliSvili: me sul<br />
sxva gza mqonda arCeuli. swavla<br />
Tbilisis samxatvro akademiaSi<br />
unda gamegrZelebina. 5 Tve koba<br />
gurulis saxelosnoSic vmuSaobdi,<br />
Tumca zustad im periodSi<br />
xarkovis samedicino institutis<br />
reqtori gvestumra. batoni zadaroJni<br />
mxatvrobiT iyo gatacebuli<br />
da Tavadac bevri koleqcia<br />
cxeli Sokoladi 113
promo<br />
hqonda. Cemi naxatebis naxvis Semdeg<br />
miTxra: xatva isedac ici,<br />
niWic gaqvs da xate, magram eqimobas<br />
swavla unda da CemTan unda<br />
wamoxvideo. ase radikalurad<br />
Seicvala Cemi bedi da movxvdi samedicinoze.<br />
manana mgalobliSvili: mamis<br />
mxridan zewola arasdros yofila.<br />
me Tavidanve vfiqrobdi,<br />
rom eqimi unda vyofiliyavi, es<br />
Zalian bunebrivi iyo. Tanac, im<br />
dros eqimis profesia didi popularobiT<br />
sargeblobda. same-<br />
114 cxeli Sokoladi<br />
dicino fakultetze uzarmazari<br />
konkursi imarTeboda da iq Cabareba<br />
Zalian prestiJuli iyo.<br />
reproduqciuli medicinis mimarTulebis<br />
arCeva ram ganapiroba?<br />
vano mgalobliSvili: ginekologiaSic<br />
SemTxveviT movxvdi.<br />
xarkovis samedicino institut-<br />
Si akademikos griSenkos Sevxvdi.<br />
swored misi gavleniT avirCie<br />
mean-ginekologia. mere soxumSi<br />
gavagrZele muSaoba da dasavleT<br />
eqimebi da-Zma mgalobliSvilebi<br />
saqarTveloSi pirveli eqoskopiis<br />
aparati Camovitane. axla<br />
eqoskopia Cveulebrivi ambavia,<br />
1985 wels ki soxumis samSobiaro<br />
saxlisTvis namdvili inovacia<br />
iyo. amis Semdeg amerikelma eqimebma<br />
ruseTSi pirveli invitro<br />
ganayofierebis gakeTeba dagegmes.<br />
es iyo moskovi-Cikagos proeqti,<br />
samedicino centri ki soWSi<br />
unda gaxsniliyo, sadac amerikelebis<br />
miwveviT gavagrZele muSaoba.<br />
am centrSi gaCndnen sabWoTa<br />
kavSiris pirveli invitro bavSvebi,<br />
romlebic axla ukve daojaxebulebic<br />
ki arian. amasobaSi Cemi<br />
Svilebic izrdebodnen. mindoda<br />
qarTul garemoSi gazrdiliyvnen,<br />
amitom gadavwyvite, 90-iani wlebis<br />
sakmaod mZime periodSi saqar-<br />
TveloSi davbrunebuliyavi.<br />
manana mgalobliSvili: me vanos<br />
erT-erTi moswavle var. Tbilis-<br />
Si Zalian bevria eqimi, romelsac<br />
es saqme vanom aswavla. faqtobrivad,<br />
misi moswavleebis daxmarebiT<br />
Seiqmna es klinikac.<br />
vano mgalobliSvili: sxvaTa<br />
Soris, manana mxolod moswavle<br />
ar yofila, mas udidesi wvlili<br />
miuZRvis am klinikis menejmentis<br />
dagegmvasa da ganxorcielebaSi,<br />
rac Zalian mniSvnelovani komponentia<br />
klinikis warmatebisTvis.<br />
Tqveni xelmZRvanelobiT saqarTveloSi<br />
araerTi inovaciuri<br />
samkurnalo-diagnostikuri meTodi<br />
dainerga. maT Soris transvaginuri<br />
eqoskopia, transvaginuri<br />
sonosalpinografia, sakvercxis<br />
kistis mkurnaloba operaciis gareSe,<br />
saSvilosnosgare orsulobis<br />
medikamentozuri mkurnaloba.<br />
am meTodebis Sesaxeb pirveli samecniero<br />
statiebi saerTaSoriso<br />
gamocemebSi swored Tqveni avtorobiT<br />
gamoqveynda. fertilosopiaze<br />
minda gkiTxoT. es `oqros<br />
standartad aRiarebuli meTodia,<br />
romelic Tqvens klinikaSi dainerga.<br />
raSi gamoixateba misi inovaciuroba?
vano mgalobliSvili: am meTodis<br />
danergva pirvelad holandiasa<br />
da belgiaSi daiwyo. ruseTSi<br />
mxolod 2-3 welia rac fertiloskopiiT<br />
muSaoben, britaneTSi<br />
sul erTi aseTi centria, amerikaSi<br />
ki _ ori. Cven, praqtikulad,<br />
liderebi da pirvelebi varT aRmosavleT<br />
evropaSi, sadac es me-<br />
Todi 2002 wels SemovitaneT.<br />
fertilosopia qalis reproduqciuli<br />
organoebis gamokvlevis<br />
endoskopiuri meTodia, romlis<br />
drosac xdeba miniaturuli videokameriT<br />
im organoebis da-<br />
Tvaliereba, romlebSic orsulobisTvis<br />
aucilebeli procesebi<br />
mimdinareobs. am meTodiT Sesa-<br />
Zlebelia uSvilobis gamomwvevi<br />
iseTi mizezebis diagnostireba,<br />
rac SeuZlebelia dRes arsebuli<br />
romelime sxva meTodiT. diagnostikasTan<br />
erTad Cvens klinikaSi<br />
tardeba Svilosnobis aRmdgeni<br />
unikaluri operaciebi, romelTa<br />
Catarebac mxolod fertiloskopiiTaa<br />
SesaZlebeli.<br />
rogorc cnobilia, uSvilobis<br />
gamomwvevi ZiriTadi mizezi<br />
gaumtari milebia, romlis drosac<br />
daorsulebis Sansi praqtikulad<br />
nulis tolia, amitom am<br />
diagnozis SemTxvevaSi, mimar-<br />
Taven xelovnur ganayofierebas<br />
sinjaraSi, romelic Tavis mxriv<br />
dakavSirebulia mraval eTikur<br />
problemasTan da amasTanave, sakmaod<br />
ZviradRirebuli meTodia<br />
da daorsulebis Sansi 40%-mdea.<br />
amis gamo pacientebis umravlesobisTvis<br />
es meTodi miuwvdomelia.<br />
bolo erTi welia Cven<br />
fertiloskopiiT unikaluri<br />
operaciebis Catareba daviwyeT,<br />
romlis drosac daxuruli milebis<br />
gaxsnas vaxdenT. es operacia<br />
msoflios mxolod or klinikaSi<br />
tardeba: CvenTan da iaponiis iazakis<br />
hospitalSi. Tanamedrove<br />
reproduqtologiaSi es meTodi<br />
ganixileba invitro ganayofierebis<br />
alternativad, romlis<br />
drosac xdeba bunebrivi Svilos-<br />
nobis aRdgena da qals eZleva fiziologiuri<br />
gziT daorsulebis<br />
Sansi. Tanamedrove standartiT,<br />
yvela qalma, visac uSviloba awuxebs,<br />
rekomendirebulia gaikeTos<br />
fertiloskopia. SesaZloa zogierTi<br />
fiqrobs, rom yvelanairi<br />
gamokvleva da mkurnaloba Caitara,<br />
magram Tu ar Cautarebia fertiloskopia,<br />
e.i. yvelaze mTavari<br />
ar gaukeTebia.<br />
ukve 11 welia es klinika qalebs<br />
dedobis ocnebis axdenaSi exmareba...<br />
ra SegrZnebaa, roca, erTi<br />
mxriv, sicocxlis movlenas exmarebi,<br />
meore mxriv, ki _ uimedod<br />
darCenil wyvilebs?<br />
manana mgalobliSvili: Cven imdenad<br />
gvixaria pacientis daorsuleba,<br />
rom is zogjer amas<br />
Tavadac ver xvdeba. ukve tradiciad<br />
gveqca, rom weliwadSi<br />
erTxel vgrovdebiT Cveni pacientebiT,<br />
bavSvebiT da wveulebas<br />
vmarTavT. ukve 1500-ze meti bavSvi<br />
gaCnda am klinikis wyalobT.<br />
vano mgalobliSvili: CemTvis<br />
yvela morigi SemTxveva didi sixarulia..<br />
SegrZneba maqvs iseTi,<br />
rogoric nebismier adamians, romelic<br />
kargad gaakeTebs Tavis saqmes.<br />
aq grZnob, rom RmerTma ar<br />
dagtova da is gexmareba.<br />
promo<br />
biZina mgalobliSvili da misi meuRle, izolda<br />
am dros karze kakunia. axalgazrda<br />
gogona Semodis:<br />
_ batono vano, bodiSs gixdiT,<br />
kidev erTi orsuli gvyavs fertiloskopiis<br />
mere, _ ambobs da<br />
gadis.<br />
`ra kargia!~ _ emociebs ver vmalav<br />
me, vano mgalobliSvili ki<br />
agrZelebs:<br />
kargi ukve is aris, rom CemTan<br />
modian is orsuli pacientebi,<br />
romelTa amqveynad movlinebaSic<br />
me vmonawileobdi. ukve meore Taobas<br />
vamSobiareb da es marTla<br />
sasixaruloa.<br />
`12 weli arsad Canda imedis sxivi<br />
da ai, uceb gamoCnda adamiani,<br />
romelmac dasasruli mouZebna<br />
Cems Cabnelebul gvirabs. batono<br />
vano, Tqven ganmiaxleT cxovrebis<br />
xalisi da maCuqeT 2 vaJkaci, goga<br />
da lazare. me da bevr Cemnair<br />
dedas mTeli cxovreba gagvyveba<br />
Tqveni vali, kidev erTxel didi<br />
madloba...~<br />
wamosvlamde pacientebis wigns<br />
gadavavle Tvali. es mxolod nawyvetia<br />
dedebis Canawerebidan. aseTi uamravi<br />
vnaxe: qarTul, azerbaijanul,<br />
somxur, inglisur... ara, ufro sworad<br />
dedobis enaze dawerili emociuri<br />
sityvebi da STabeWdilebebi...<br />
avtori nino berZeniSvili<br />
cxeli Sokoladi 115
ecenzia: gamofena<br />
ilaparakeT, mogonebebo<br />
saSa WavWavaZis `asanTebis muzeumi~ literaturis muzeumSi<br />
avtori daviT buxrikiZe<br />
Tu literaturis muzeumSi pirvel ivni-<br />
samde SeivliT, uCveulo gamofenas gadaa-<br />
wydebiT. `asanTebis muzeumi~ _ ase ewode-<br />
ba gamofenas, romelic CvenTvis jer kidev<br />
ucnobi niu-iorkeli xelovanis, aleqsandra<br />
(saSa) WavWavaZis ocdaxuT mozrdil<br />
da ormocamde patara namuSevars warmoadgens.<br />
miuxedavad imisa, rom mxatvris<br />
winaprebi qarTuli warmoSobis arian, saSa<br />
WavWavaZe saqarTveloSi arasodes yofila.<br />
niu-iorkSi mcxovrebi 87 wlis qarTveli<br />
emigranti-aristokratis, daviT WavWava-<br />
Zis Svili pirvelad estumra Tbiliss da<br />
sakuTari, friad originaluri `asanTebis<br />
muzeumis~ namuSevrebi Camoitana.<br />
`Cven yvelas gvergeba memkvidreobiT<br />
erTi asanTis muzeumi. yvelas gvexeba omi.<br />
Cemi asanTis muzeumi suraTebisgan da iatakze<br />
monetebiviT mimobneuli realobis<br />
naglejebisgan Sedgeba. vakvirdebi, am mo-<br />
CvenebiTi qaosidan rogor warmoiqmneba<br />
formebi, ikvreba kavSirebi.<br />
awmyo da warsuli ucnaur adgilebSi<br />
kveTen erTmaneTs. vzivar da vcdilob,<br />
suraTebisken gza gavikvlio. bruklinSi,<br />
keip-kodis Zveli saxli, sadac Cemi rusi<br />
winaprebi ormocdaaTi wlis ganmavlobaSi<br />
cxovrobdnen, axla me mekuTvnis. pirvelad<br />
swored aq, meore sarTulze, saZi-<br />
116 cxeli Sokoladi<br />
nebelSi wavikiTxe nabokovis asanTobanas<br />
TamaSis ambavi~, _ ambobs saSa WavWavaZe.<br />
aTeuli wlis Semdeg gaiazra, rom asan-<br />
Tis figurebis gadalageba misi winaprebis<br />
bedis cvlas hgavda. Tavis droze rusi<br />
aristokratebi keip-kodze bednierad mosaxle,<br />
gaRaribebul emigrantebad iqcnen.<br />
bruklinSi, da mogvianebiT keip-kodze<br />
vladimer nabokovis rbilydiani gamocema<br />
`ilaparakeT, mogonebebo~ misTvis inspiraciis<br />
wyarod iqca. garekanze avtoris<br />
fotoTi _ navTan axalgazrda kaci dgas<br />
da sigarets eweva. es daaxloebiT is droa,<br />
roca saSas bebia nina nabokovTan erTad<br />
mdinare kemze seirnobda...<br />
gardasuli artistul-aristokratiul<br />
mogonebebi uSualod cocxldeba namu-<br />
SevrebSi: asanTebisgan `agebuli~ saomari<br />
velis gegma, ucnauri planSetebi, gayvi-<br />
Tlebuli nawerebi, art-obieqtad qceuli,<br />
aristokrati bebiis kabis naWeri, Tu<br />
aseve, asanTebis RerebiT gawyobili grafikuli<br />
naxatebi. saSa WavWavaZem muzeumis<br />
daarsebis ideis gansaxorcieleblad mamis,<br />
samxedro Tarjimanisa da centralur<br />
sadazvervo samsaxuris agentis, daviT WavWavaZis<br />
istoriebi da werilebi gamoiyena.<br />
ideis ukeT gaazrebis mizniT ki gansxvavebuli<br />
vizualuri formebi moiSvelia.<br />
`asanTebis xatva daviwye, mogvianebiT ki<br />
asanTis Rerebs qaRaldze vawebebdi, sxvadasxva<br />
formebi da ornamentebi gamomyavda.<br />
proeqti swrafad miiwevda win da meditaciuri<br />
procesi CiTilebis dargvas hgavda.<br />
mamaCemis asanTobana aRvadgine. amisTvis<br />
`ohaio blus~ aalebadTavian asanTis Rerebs<br />
vxatavdi, romlebsac Tavis droze mama<br />
iyenebda. zogjer civi omis Sesaxeb wignebSi<br />
mamaCemis saxels vawydebodi da sityva<br />
`asanTis~ sxva mniSvnelobebs vpoulobdi.<br />
asanTma cecxlis garda sxva datvirTvac<br />
SeiZina _ simetriuli, winaaRmdegobrivi,<br />
igive piradi urTierTobebis warmarTvis<br />
instrumentis mniSvneloba. aseTma vizualizaciam,<br />
civi omi da mamasTan Cemi damokidebuleba<br />
sxvagvarad damanaxa~.<br />
namuSevrebi, romlebic literaturis<br />
muzeumSia gamofenili, daaxloebiT Svidi<br />
wlis ganmavlobaSi iqmneboda. saSa<br />
WavWavaZe meuRlesTan da or SvilTan er-<br />
Tad niu- iorkSi, bruklinSi cxovrobs.<br />
bruklinis Proteus Gowanus Interdisciplinary<br />
Gallery-s damaarsebeli da direqtoria.<br />
aswavlis xelovnebas bruklinis wminda<br />
anas saxelobis skolaSi. dagegmilia misi<br />
wignis gamocemac, romelic qarTul enaze<br />
ukve iTargmna da misive namuSevrebiTaa<br />
ilustrirebuli.
ecenzia: wigni<br />
wertilebi da xazebi<br />
givi margvelaSvili _ dabruneba drosa da sivrceSi xetialis Semdeg<br />
avtori daviT buxrikiZe<br />
`me wignis gmiri var. es imas niSna-<br />
vs, rom martooden wignSi maqvs bina,<br />
mxolod or ydas Soris varsebob namdvilad<br />
da telefonis nomris magivrad,<br />
gverdis nomeri gamaCnia. drodadro _<br />
es xSirad ar xdeba, magram weliwadSi<br />
ori-sami vizitis imedi maqvs _ romelime<br />
realuri piri Camoxris xolme<br />
Cemken Tavs. Cvenken-meTqi, mindoda me-<br />
Tqva, radgan me xom marto ara var Cems<br />
wignSi...~<br />
es givi margvelaSvilis mTavari wignis,<br />
`mucalis~ dasawyisia, romelic<br />
sakmaod rTulad dasaZlevia. imdenad,<br />
rom araTu literaturis moyvarulT,<br />
filosofosebsac xSirad afrTxobs.<br />
Tumca, did mweralTan goeTes institutSi<br />
gamarTuli Sexvedris Semdeg,<br />
romlis moderatoroba cnobilma mweralma,<br />
publicistma da germanistma,<br />
naira gelaSvilma ikisra, es sirTule<br />
sadRac gaqra.<br />
givi margvelaSvilis leqsebisa da<br />
prozauli miniaturebis germanulqarTuli<br />
nazavi ucnaurad poeturi<br />
da moulodneli gamodga. mwerali Tavad<br />
kiTxulobda germanulad teqstis<br />
fragmentebs, xolo naira gelaSvili,<br />
imave teqsts, qarTulad. goeTes ins-<br />
118 cxeli Sokoladi<br />
titutma margvelaSvilis wignebis<br />
(proza, poezia, filosofia) mcire gamofenac<br />
moawyo. romlebic germaniasa<br />
da saqarTveloSia gamocemuli. pirdapir<br />
rom vTqvaT, misi Semoqmedebis<br />
Tayvanismcemlebi germaniaSi gacilebiT<br />
bevrni arian, vidre saqarTveloSi<br />
da es logikuria _ is xom mainc germanulenovani<br />
qarTveli mweralia.<br />
givi margvelaSvili 1927 wels berlinSi,<br />
qarTvel emigrantTa ojaxSi<br />
daibada. 1946 wlis TebervalSi sabWo-<br />
Ta uSiSroebis samsaxurma igi mamasTan,<br />
tite margvelaSvilTan erTad motyuebiT<br />
aRmosavleT berlinSi Caiyvana.<br />
erTad gatarebuli Ramis Semdeg, tite<br />
margvelaSvili moskovSi gadaiyvanes,<br />
sadac male daxvrites. misi vaJi ki 1947<br />
wlis Semodgomamde sabWoTa banak `zaqsenhauzenSi~<br />
imyofeboda, ris Semdegac<br />
sabWoTa saqarTveloSi Camoiyvanes.<br />
TbilisSi naTesavebTan cxovrobda. aq<br />
iswavla qarTuli da rusuli, da Tbilisis<br />
saxelmwifo universitetSi inglisuri<br />
enis fakulteti daamTavra.<br />
stalinis gardacvalebis Semdeg, roca<br />
viTareba odnav `daTba~, ucxo enaTa<br />
institutSi pedagogobis saSualeba<br />
mieca.<br />
gasuli saukunis 50-ian wlebSi givi<br />
margvelaSvilma Tavisi yvelaze cnobili<br />
romanis `kapitan vakuSis" wera<br />
daiwyo. rodesac Tbiliss hainrix bioli<br />
ewvia da `kapitan vakuSis~ pirveli<br />
tomi waikiTxa, aRtacebulma, daxmareba<br />
aRuTqva, magram uSiSroebis meTvalyureobis<br />
gamo veraferi gaawyo. mogvianebiT<br />
givi margvelaSvili daqorwinda.<br />
swored misi meuRlis, naira gelaSvilis<br />
mieraa, ZiriTadad, Targmnili misi<br />
teqstebi, romlebsac mxolod bolo<br />
oci wlis ganmavlobaSi eRirsa gamocema.<br />
givi margvelaSvilma germaniis moqalaqeobis<br />
miReba mxolod 1994 wels<br />
SeZlo. misi dagvianebuli aRiareba misive<br />
tragikuli biografiis nawilia.<br />
evropul enebze gamoqveynda misi wignebi,<br />
avtors mravali jildo gadasces.<br />
margvelaSvili germanuli PEN-is wevria<br />
(poetebi, eseistebi, novelistebi).<br />
1992-1994 wlebSi germaniaSi gamoqveynda<br />
margvelaSvilis mravaltomiani<br />
romanis, `kapitani vakuSis~ ori<br />
tomi (pirveli tomi qarTulad karlo<br />
jorjanelma Targmna). agreTve, romanebi:<br />
`mucali“ (qarTulad Targmna maia<br />
badriZem), `didi koreqtura~, prozau
li krebulebi _ `gadaugdebeli xel-<br />
TaTmani~, `sicocxle ontoteqstSi~.<br />
givi margvelaSvili didi xania, aRiares<br />
Tanamedroveobis erT-erT TvalsaCino<br />
Semoqmedad, mis Sesaxeb gadai-<br />
Res dokumenturi filmi germaniis<br />
televiziaSi. miiwvies gersvaileris<br />
`qalaqis mwerlad~ germaniaSi, xolo<br />
mogvianebiT, leqciebis wasakiTxad<br />
germaniisa da aSS-is universitetebSi.<br />
1997 wels givi margvelaSvili airCies<br />
Tbilisis saxelmwifo universitetis<br />
sapatio doqtorad. 2006 wels mieniWa<br />
germaniis goeTes medali.<br />
...germanistebi amboben, rom misi ena<br />
mTlianad agebulia sityvebis TamaSze.<br />
Targmani ki sxva enaze interpretacias<br />
Znelad emorCileba. givi margvelaSvilis<br />
`mucali~, swored literaturas,<br />
sityvas, wigns mieZRvna _ givi margvelaSvilma<br />
Seqmna teqsti teqstSi,<br />
oRond ara Cinuri zardaxSis principiT,<br />
romelic ase moswonT postmodernistebs.<br />
is sityvebiT axal realobas<br />
qmnis... yoveli misi teqsti ukve arsebuli,<br />
ganvlili da momavali literaturuli<br />
saxeebis erTgvari `atraqcionia~.<br />
Semoqmedeba _ misTvis isev<br />
tanjvaa, isev tkivilia. amitomacaa mis<br />
wignSi amdeni sevda da tragedia, Tumca<br />
gasaTvaliswinebelia pirovnuli da<br />
biografiuli motivebic.<br />
`Cems sikvdils mxolod is personaJi<br />
dastiris, romelic mklavs. misi dagvianebuli,<br />
Tematuri sinanulis cremlebi<br />
da sityvebi veraferi nugeSia.<br />
Tu faqtebs daveyrdnobiT, isic unda<br />
vaRiaroT, rom mkiTxveli Cem mimarT<br />
sruliad gulgrilia...<br />
83 wlis asakSic cdilobs, dro ar<br />
dakargos, cdilobs, yvelaferi moaswros.<br />
Sua saukuneebis cnobili<br />
germaneli poetis, volfram fon eSenbaxis<br />
msgavsad, romelmac eposi `parsifali~<br />
dawera, givi margvelaSvilic<br />
Tavis `parsifalze~ muSaobs, oRond<br />
Taviseburad, modernistulad... `Sua<br />
saukuneebis literaturas aRaravin<br />
recenzia: wigni<br />
kiTxulobs da amitom wignis persona-<br />
JebisTvis rTuli da cudi dro dadga.<br />
arada personaJebi xom maSin cocxldebian,<br />
roca maT kiTxulob. da<br />
raki aravin kiTxulobs, amitom isini<br />
nel-nela kvdebian. vcdlob, wignis<br />
gmirebi gadavarCino, literaturul<br />
cxovrebas davubruno. Teoriulad<br />
vereviT am abdaubdaSi, qaosSi da<br />
vcdilobT qaosi cxovrebas davubrunoT~...<br />
is samSobloSi dabrunda. didi xnis<br />
ganSorebisa da xetialis Semdeg frangi<br />
filosofosis, Jil deliozis sityvebs<br />
imeorebs: `nu dasvamT wertilebs, sjobs<br />
xazebi gaavloT!~ givi margvelaSvili<br />
miiCnevs, rom gaqceva sazogadoebidan,<br />
anu sakuTari Temidan _ swored<br />
wertilis dasmaze uaris Tqma da saku-<br />
Tari cxovrebis xazis gavlebaa. es aris<br />
im sazogadoebidan gaqceva, romelsac<br />
ar esmis mokluli qistis mimarT qeTelauris<br />
mowiweba da sinanuli, romelsac<br />
momxdaris gamo ganicdis.<br />
cxeli Sokoladi 119
ecenzia: Teatri<br />
naftalinSi Senaxuli panTeoni<br />
avtori daviT buxrikiZe<br />
qarTul TeatrebSi laSa buRa-<br />
Zis piesebis naxvis Semdeg iseTi<br />
STabeWdileba grCebaT, rom reJisorebs<br />
maTi `autaneli simsubuqe~<br />
ufro ainteresebT, vidre, ase<br />
vTqvaT, `Tanamdevi, ukvdavi suli~.<br />
arc gaemtyunebaT. daaxloebiT igive<br />
principiT moqmedeben, rogorc<br />
bedkruli da farmakologiuri serialebis<br />
mwarmoebeli televiziebi<br />
_ rac metia garTobis doza, miT<br />
ufro iviwyebs publika, sinamdvileSi<br />
ra surs.<br />
piesa `panTeoni~, romelic laSa<br />
buRaZem, albaT, `saxelovan sabWo-<br />
Ta qarTul inteligencias~ natifad<br />
naqsovi farsisa Tu parodiis<br />
surviliT miuZRvna, TeatrebSi<br />
ufro uxeSad gamoTlil grotesks<br />
daemsgavsa. asea musikisa da dramis<br />
TeatrSi, sadac piesa mixeil<br />
TumaniSvilis mowafem, guranda<br />
iaSvilma didi xnis Semoqmedebi-<br />
Ti pauzis Semdeg dadga. gansxvavebuli<br />
tonalobisaa `panTeoni~<br />
axmetelis saxelobis TeatrSi,<br />
romlis reJisoria dimitri xvTisiaSvili.<br />
paralelur premierebs erTi<br />
sabediswro ram _ piesasTan Janrobrivi<br />
acdena aerTianebT. ar-<br />
120 cxeli Sokoladi<br />
cerTi ar hgavs imas, rac laSa<br />
buRaZis teqstSi umTavresia _<br />
parodireba droisa da sistemis<br />
niSnebze. `panTeoni~ xom sabWo-<br />
Ta inteligenciis navsayudelia,<br />
miwisqveSa samefos mdinare stiqsi,<br />
romelsac mxolod erTeulebi<br />
Tu gadacuraven. reJisorebs meti<br />
fantazia rom gamoeCinaT da piesaSi,<br />
vTqvaT, bulgakovis an zoS-<br />
Cenkos `mcire memkvidreoba~ an<br />
paralelebi amoekiTxaT, gacilebiT<br />
mets moigebdnen manZilSic da<br />
ZalaSic (fizikis terminebi rom<br />
moviSvelioT).<br />
musikisa da dramis TeatrSi bu-<br />
RaZis `panTeonis~ presisaTvis Cvenebas<br />
kritikis iseTi qariSxali<br />
mohyva, rom Znelia rame uaresi<br />
Tqva, an moifiqro. kritikosebma<br />
da Jurnalistebma ara mxolod<br />
speqtakls gamoutanes `ganaCeni~,<br />
aramed avtorsac, rac TavisTavad<br />
Secdoma iyo. Tumca aTvlis wertils<br />
gaaCnia. reJisori guranda<br />
iaSvili ufro zedapirul, qoreografiulad<br />
gamarTul sanaxaobas<br />
da calkeul nomrebad `daSlil~<br />
warmodgenas qmnis, vidre mTlian<br />
da struqturulad gamarTul speqtakls.<br />
is, rom mTawminda qarTuli inteligenciis<br />
`sayovelTao sanaRvlebeli~<br />
gaxda, didi xania, cnobilia.<br />
am vnebas ayolili mTavari personaJebi<br />
_ zeinab ungiaZe, momakvdavi<br />
kompozitoris, konstantine ungia-<br />
Zis meuRle (nino gomarTeli) da<br />
vera anCabaZe, mecnier viqtor anCabaZis<br />
meuRle (marina joxaZe) mTawmindis<br />
`patara farTobisaTvis~<br />
cxadia, Tavdauzogavad da groteskulobamde<br />
misuli ZalisxmeviT<br />
ibrZvian. da es gasagebi vnebaa _<br />
vinc pirveli mokvdeba, mTawmindazec<br />
is daikrZaleba.<br />
nino gomarTeli ufro provinciul<br />
da damcinav personaJs Tama-<br />
Sobs, marina joxaZe ki xelovnur<br />
dramatizmsa da Warb grotesks mimarTavs.<br />
orive Taviseburad sainteresoa,<br />
magram orive mcdeloba<br />
mizans cdeba. SesaZloa es reJisoris<br />
erTgvari sqematuri midgomi-<br />
Tac aixsnas, romelsac moqmedeba<br />
gasuli saukunis 80-iani wlebidan<br />
Cvens droSi gadmoaqvs. fxizeli<br />
mondomebis SemTxvevaSi, albaT, dagamaxsovrdebaT<br />
cisia metrevelis<br />
(eliso ungiaZe), tato CaxunaSvilis<br />
(sandro ungiaZe), giorgi yvelaSvilis<br />
(kulturis ministri nodar
muxiguli), ana zambaxiZis (Jurnalisti)...<br />
vinZlo, arc anano mosiZis<br />
mxatvroba da kostiumebi gamogr-<br />
CebaT mxedvelobidan da arc qoreograf<br />
kote furcelaZis xSiri<br />
da scenur garemos arcTu zustad<br />
morgebuli nomrebi.<br />
rogorc ar unda CaveZioT `pan-<br />
Teonis~ dadgmis fsiqologiur Tu<br />
koniunqturul motivebs, mTavari<br />
isaa, rom guranda iaSvilis reJisura<br />
satelevizio esTetikiT gamoWril<br />
groteskul Sous ufro<br />
waagavs, gamokveTili aparteTi da<br />
teqstidan amoglejili monologebiT,<br />
vidre farss. Tumca sasaflaoze<br />
Cumad misuli, Ramis fanrebiT<br />
`SeiaraRebuli~ metoqe-qalbatonebis<br />
tragikomikuri scena dasamaxsovrebelia.<br />
teqstisadmi da piesaSi warmosaxuli<br />
droisadmi erTguleba SeinarCunes<br />
axmetelis TeatrSi, sadac<br />
dimitri RvTisiaSvilma sabWoTa<br />
epoqa-eposis surneli Semoitana. es<br />
aris centraluri komitetis pirveli<br />
mdivnebisa da scenis siRrmeSi<br />
Camokidebuli leninis portretebiT<br />
warmodgenili samyaro, sadac<br />
mimarTva _ `amxanago~, kidev ufro<br />
damcinavad JRers.<br />
buRaZis sakmaod tevad da vrcel<br />
remarkebs speqtaklSi Tavad reJisori<br />
kiTxulobs, rac JamTaaRmwerelis<br />
funqcias, an ukanaskneli<br />
`sabWoTa inteligentis~ monologis<br />
parodias hgavs. momakvdavi kompozitorisa<br />
(mamuka mazavriSvili)<br />
da mecnieris (vaJa ciciloSvili)<br />
sawolebi aq scenis sapirispiro<br />
mxarezea ganlagebuli. rac scenuri<br />
sivrcis aTvisebisa da `paraleluri<br />
montaJis~ saSualebas iZleva.<br />
mTawminda realisturad, cnobili<br />
qarTvelebis Sav-TeTri biustebiT,<br />
fotoebiTa da saflavebiTaa warmodgenili<br />
(mxatvari aivengo Weli-<br />
Ze), romlis fonze gaumarTleblad<br />
paTetikurad wakiTxuli monologebi<br />
ufro literaturuli Teatris<br />
asociaciebs iwvevs.<br />
gaumarTlebelia xSiri da momabezrebeli<br />
qoreografiuli nomrebi,<br />
romelic gaurkvevelia, vin<br />
dadga (yovel SemTxvevaSi, programaSi<br />
gvari miTiTebuli ar aris).<br />
rac ufro arasaWiro divertisments<br />
waagavs da ara dramaturgiulad<br />
gamarTlebul svlas. arc<br />
msaxiobTa TamaSia maincadamainc<br />
STambeWdavi. yvelaze dasamaxsovrebelia<br />
Tamar beJuaSvilisa (zeinab<br />
ungiaZe) da neli badalaSvilis<br />
(eliso) TamaSi. danarCenebi, uke-<br />
Tes SemTxvevaSi, neitralur STabeWdilebas<br />
toveben: Salva baxtaZe<br />
(sandro ungiaZe), vaJa ciciloSvili<br />
(viqtor anCabaZe), mzia taliaSvili<br />
(vera anCabaZe), valeri toronjaZe<br />
(ministri mixiguli), kaxa<br />
recenzia: Teatri<br />
JorJoliani (valerian lolaZe),<br />
TamTa pataSuri (eqTani).<br />
axmetelis dasis msaxiobTa arc-<br />
Tu xarisxiani TamaSisa da ukoncefcio,<br />
usaxo reJisuris miuxedavad,<br />
SenarCunebulia avtoriseuli teqsti.<br />
gansxvavebiT musikisa da dramis<br />
Teatrisgan, speqtaklis finalic<br />
zustad iseTivea, rogorc buRaZis<br />
piesis finali, romelic zeinab ungiaZisa<br />
da policielis dialogiT<br />
mTavrdeba. es TiTqos umniSvnelo<br />
detalia, magram warmoaCens im<br />
gansxvavebas, rac musikisa da dramis<br />
Teatrisa da axmetelis Teatris<br />
speqtaklebs Soris arsebobs.<br />
buRaZis piesebs kidev erTi Tavisebureba<br />
aqvs _ isini gacilebiT<br />
kargia mosasmenad da roca reJisori<br />
dialogs zustad icavs scenaze,<br />
efeqti ukeTesia, vidre damonta-<br />
Jebuli scenuri sanaxaobis cqerisas,<br />
Camatebuli qoreografiuli<br />
nomriT an teqstisaTvis sruliad<br />
Seusabamo musikiT. male, sabWo-<br />
Ta saqarTvelos artistuli `sindromiT~<br />
STagonebuli mayurebeli<br />
laSa buRaZis kidev erT cnobil<br />
piesas, `naftalins~ ixilavs. piesa<br />
saqarTvelos ramdenime Teatr-<br />
Si erTdroulad idgmeba. ase rom,<br />
panTeons daxurva jer ar emuqreba,<br />
mere ra, rom iq adgili karga xania,<br />
aRar aris, xolo `mkvdrebi vertikalurad<br />
imarxebian~...
ecenzia: Teatri<br />
ifiqre, vidre gaixdi<br />
slavomir mroJekis `striptizi~ samefo ubnis TeatrSi<br />
avtori daviT buxrikiZe<br />
mokled da konkretulad: pan mro-<br />
Jekis dramaturgias CvenSi gvian da mxo-<br />
lod nawilobriv gaumarTla. ocdameerTe<br />
saukunis dasawyisSi, roca postsabWoTa<br />
epoqis saqarTveloSi, afiSebze cnobili<br />
Tanamedrove poloneli dramaturgis gvaric<br />
gamoCnda, misi piesebi ukve evropuli<br />
Teatris istoriis nawili iyo. gamotovebuli<br />
drois Sevseba da `TeTri laqebis~<br />
esTetikurad gaumarTlebeli amovseba ki<br />
yovelTvis ar amarTlebs.<br />
sworedac dagvianebiT ametyveldnen<br />
ucnaurad depresiuli `emigrantebi~ zura<br />
yifSiZisa da goga pipinaSvilis eniT re-<br />
Jisor irakli afaqiZis speqtaklSi (`Teatri<br />
aTonelze~); maSin gavigeT, rom saxli<br />
sazRvarze politikur farsad SeiZleba<br />
iqces, radgan misaReb oTaxsa da samzareulos<br />
Soris SesaZloa saxelmwifo sazRvarma<br />
gaiaros (`saxli sazRvarze~, reJisori<br />
daviT sayvareliZe, `samefo ubnis Teatri~<br />
da igive piesa daviT doiaSvilis interpretaciiT<br />
vaso abaSiZis saxelobis dramisa<br />
da komediis TeatrSi); xolo `qvrivebis~<br />
sarkazmi SesaZloa miuwvdomel poeziad<br />
darCes (malxaz aslamaziSvilis speqtakli<br />
marjaniSvilis `sxvenze~; mTavar rolebSi<br />
_ dea abakelia da baia dvaliSvili).<br />
asea Tu ise, mroJekis piesebis mixedviT<br />
dadgmuli speqtaklebis mokrZalebul<br />
sias samefo ubnis TeatrSi ganxorcie-<br />
122 cxeli Sokoladi<br />
lebuli `striptizic~ Seemata, romelic<br />
avtorma jer kidev 60-iani wlebis dasawyisSi<br />
dawera. scenaze mxolod ori personaJia:<br />
pirveli mamakaci _ ufro ironiiT<br />
SeiaraRebuli inteleqtuali Tu daZabuli<br />
mzeriT gamorCeuli mecnieri (daTa<br />
TavaZe) da meore mamakaci (paata inauri),<br />
romelic garegnulad mSvid da gawonasworebul<br />
STabeWdilebas tovebs, magram sakmarisia<br />
ramdenime misTvis moulodneli<br />
fraza, rom nevrozi gardauvalia. miT<br />
umetes, roca irkveva, rom isini oTaxSi<br />
gamoketilni aRmoCndnen.<br />
cxadia, teqstSi naTlad ikiTxeba 60iani<br />
wlebis poloneTis politikuri konteqsti,<br />
TviTironiis burusSi gaxveuli<br />
avtoris samSoblodan gaqceva-dabrunebis<br />
motivebi, nebisa da bedisweris gadakveTis<br />
sabediswero Temebi, magram nika TavaZis<br />
speqtakli sruliad sxva, CvenTvis gasageb,<br />
Tanamedrove da nacnob `surnels~ gamoscems...<br />
`striptizi~ _ es aris speqtakli moulodnelad<br />
gacnobierebul egzistencialur<br />
eldasa da amave eldiT Sobil ironiaze.<br />
roca aRmoaCen, rom saguldagulo<br />
wesebiTa da wesierad ganvlili cxovrebis<br />
miuxedavad, arasodes yofilxar Tavisufali...<br />
roca sivrcidan gamowvdili xeli<br />
(mxatvar muraz murvaniZis videoinstalacia<br />
TvalTvalis Tanamedrove versiad<br />
SeiZleba aRviqvaT) swored im zebunebrivi,<br />
Tu abstraqtuli Zalis gamovlenaa,<br />
romelmac orive personaJi scena-oTaxis<br />
tyveebad aqcia.<br />
orives uTvalTvaleben da es Tavidanve<br />
cxadia. amaze metyvelebs ara mxolod<br />
kompozitor nika fasuris fantaziiT Seqmnili<br />
cvalebadi intonaciisa da avi winaswarmetyvelebiT<br />
savse, ucnauri xmebi,<br />
aramed mrgvlad Semofargluli, Savi scenuri<br />
wre-oTaxi, romelic, sinamdvileSi,<br />
abstragirebuli sapatimroa. maT ar ician,<br />
vin daapatimra, an ra mizeziT. pirvels gadawyvetili<br />
aqvs, ar imoqmedos da beds Seeguos,<br />
radgan arCevaniT dakargavs arCevanis<br />
SesaZleblobas. meore ki _ piriqiT,<br />
cdilobs gaakeTos yvelaferi, rac jer<br />
kidev misi SesaZleblobebis farglebSia.<br />
miuxedavad imisa, rom sxvadasxva Sexedulebebi<br />
aqvT da sxvadasxvagvarad iqcevian,<br />
maT erTnairad sjian _ orives gaxdas ai-<br />
Zuleben... da ara aqvs mniSvneloba erTnairi<br />
kostiumebi ecmevaT, Tu ubralo,<br />
zoliani nifxvebi.<br />
uricxvi da kargad motivirebuli `bodiSebis~<br />
miuxedavad, finalSi, romelsac<br />
narben-najafi daTa TavaZe saocari ironiiT<br />
warmoTqvams, gamosavali yovelTvis<br />
arsebobs. amitom, ifiqreT, vidre gaixdiT.<br />
iqneb, nifxvis amara Tavisuflebas,<br />
tansacmliani konformizmi sjobs.
stili<br />
stilis dRiuri<br />
lubuteni<br />
dizainis muzeumSi<br />
werili<br />
romauli Canawerebi<br />
istoria<br />
mamakaci qalebisTvis
stili<br />
iubileebi<br />
Tamar alaviZe<br />
amboben, Tematuri nomrebis ke-<br />
Teba adviliao. gamiWirdeba da-<br />
Tanxmeba. mgonia, rom garkveul<br />
CarCoebSi eqcevi, rodesac erTi<br />
Temis garSemo giwevs nomris<br />
Sekvra. es ki, Tavis mxriv, SesaZleblobas<br />
garTmevs im momentis-<br />
Tvis aqtualuri movlenebis, Tu<br />
ubralod SenTvis saintereso faqtebis<br />
irgvliv misce fiqrs gasaqani.<br />
TiTqos samoqmedo areals<br />
gizRudaven da am patara, `mojadoebuli<br />
wris~ SigniT trialeb,<br />
ase _ ciyviviT, inspiraciis ZiebaSi.<br />
mokled, Tematuri nomrebis<br />
ideas ar mivesalmebi, magram gamonaklisebis<br />
arsebobasac vaRiareb.<br />
`cxeli Sokoladis~ ivnisis<br />
nomris `stilic~ swored aseTi<br />
gamonaklisi gamodga _ Tematuri,<br />
magram sasiamovno da vfiqrob,<br />
sainteresoc (Tumca, es mkiTxvelis<br />
gadasawyvetia).<br />
nomerze muSaobis dawyebisTanave<br />
vicodi, rom aucileblad<br />
gavakeTebdi alber elbazis is-<br />
124 cxeli Sokoladi<br />
torias, romelmac sul cota xnis<br />
win, Lanvin-Si yofnis aTi wlis iubile<br />
aRniSna. am TariRTan dakavSirebiT,<br />
uZvelesma frangulma<br />
modis saxlma saiubileo wignic<br />
ki gamosca saxelwodebiT `Alber<br />
Elbaz, Lanvin~. Lanvin-is saxlis es<br />
Jesti cota vinmes Tu gaukvirdeboda<br />
_ ukanaskneli aTi wlis<br />
ganmavlobaSi, elbazis mier legendaruli<br />
Jana lanvanis memkvidreobis<br />
ferflidan aRdgena,<br />
feniqsis msgavsad, modis yvelaze<br />
Soreul mimdevrebsac ki ar gamorCeniaT.<br />
gamorCeulad mgrZnobiare<br />
da faqizi emociebis wyalobiT,<br />
elbazi qalebis saukeTeso<br />
megobrad iqca, mis mier Lanvin-is-<br />
Tvis Seqmnili koleqciebi ki, yovel<br />
sezonze, modis kritikosebis<br />
morigi ovaciebis sagania xolme.<br />
elbazis msgavsad, da SesaZloa<br />
ufro meti simZafriTac, qalebis<br />
guli oci wlis win, frangma<br />
dizainerma, kristian lubutenmac<br />
daipyro: lubutenma isini<br />
zRapruli samyaros arsebobaSi<br />
daarwmuna. londonis dizainis<br />
muzeumi lubutenis iubiles aRsaniSnad<br />
misi namuSevrebis retrospeqtivas<br />
maspinZlobs. muzeumSi<br />
misul damTvaliereblebs<br />
SesaZlebloba aqvT, bolo oci<br />
wlis ganmavlobaSi Seqmnili yvela<br />
is modeli ixilon, romelTa<br />
meSveobiTac, araerT qals Tavi<br />
zRapris gmirad ugrZvnia. am gamofenis<br />
eqskluziur fotomasalas<br />
am nomerSi SemogTavazebT.<br />
iubileebis Tema daugegmavTan<br />
erTad simboluric aRmoCnda,<br />
vinaidan am TveSi, `cxeli Sokoladi~<br />
mkiTxvels me-80 nomers<br />
sTavazobs. miuxedavad imisa,<br />
rom `stilis~ rubrika jer mxolod<br />
ramdenime Tves iTvlis, am<br />
droisTvis saukeTeso ganwyobebis<br />
da gamocdilebis dagroveba<br />
SevZeliT da mgonia, rom yovel-<br />
Tviurad kidev ufro vizrdebiT.<br />
amitomac mjera, rom `stils~ win<br />
araerTi iubile da TariRi aqvs,<br />
TqvenTan, erTgul mkiTxvelTan<br />
erTad.
trendi<br />
1<br />
2<br />
4 5<br />
Garçon<br />
3<br />
1. Paul Smith, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
2. Sonia Rykiel, gazafxuli-zafxuli,<br />
2012<br />
3. Hermes, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
4. Jean Paul Gaultier, gazafxuli-zafxuli,<br />
2012<br />
5. Lanvin, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
6. Maison Martin Margiela, gazafxulizafxuli,<br />
2012<br />
126 cxeli Sokoladi<br />
6
3<br />
1<br />
1. Mary Katrantzou, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
2. Marni, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
3. Rodarte, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
4. Matthew Williamson, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
5. Moschino, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
6. Prada, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
7. Valentino, gazafxuli-zafxuli, 2012<br />
Vs. Flowers<br />
4 5 6 7<br />
cxeli Sokoladi 127<br />
2
foto: jeims rivi<br />
inspiracia<br />
gazafxuli-zafxuli 2012<br />
dri van noteni _ maRal modas + unikaluri printebi<br />
avtori Tamar alaviZe<br />
dri van noteni da jeims rivi<br />
erTmaneTs pirvelad 2010 wels<br />
Sexvdnen _ maSin van noteni safrangeTSi,<br />
ierSi mimdinare modis<br />
festivalis Jiuris Tavmjdomare<br />
iyo. swored iq Caeyara safuZveli<br />
belgieli dizaineris da axalgazrda<br />
britaneli fotografis TanamSromlobas,<br />
romlis Sedegic<br />
dri van notenis 2012 wlis gazafxuli-zafxulis<br />
Cvenebis meore<br />
nawilSi ukve vixileT.<br />
128 cxeli Sokoladi<br />
Tumca, Zneli dasadgenia, am koleqciis<br />
monaxazze fiqrisas, van<br />
notenisTvis romeli iyo pirveladi<br />
inspiraciis wyaro: jeims<br />
rivis firze aRbeWdili Ramis<br />
las-vegasis, marselis da londonis<br />
fotoebi, Tu is saxasiaTo<br />
printebi, romlebic misi Semoqmedebis<br />
uwyveti laitmotivia da<br />
axlac uxvad iyo warmodgenili<br />
mis sagazafxulo koleqciaSi. savaraudod,<br />
dizaineris ZiriTadi<br />
DRIES VAN NOTEN , gazafxuli/zafxuli 2012
foto: jeims rivi<br />
inspiracia<br />
STagoneba mainc zRvis da xmele-<br />
Tis landSaftis amsaxvel fotoebSi<br />
da pier Jozef redutes interpretaciebSi<br />
unda veZioT.<br />
mecxramete saukunis belgieli<br />
mxatvari da botanikosi redute<br />
yvavilebis Temaze mravalferovani<br />
printebis SeqmniT iyo cnobili<br />
(mas metsaxelad `yvavilebis<br />
rafaelsac~ eZaxdnen). swored redutes<br />
akvareliT Sesrulebuli<br />
namuSevrebi gadaitana van notenma<br />
kabebze, bluzebsa da qvedaboloebze:<br />
`mindoda iseTi printebi<br />
130 cxeli Sokoladi<br />
gamomeyenebina, romlebic qsovilebisTvis<br />
ar aris gamiznuli~, _<br />
aRniSna van notenma Cvenebis dasrulebis<br />
Semdeg, kulisebSi.<br />
dizaineri axal koleqciaze<br />
muSaobis drosac aseve moiqca<br />
da unikaluri qsovilebis Seqmnaze<br />
gaakeTa aqcenti: redutes<br />
botanikur printebs warmatebiT<br />
Seuxama zRvis, xmeleTis da tropikuli<br />
junglebis amsaxveli fotoebi.<br />
es yvelaferi ki 1950-iani<br />
wlebis espanuri da italiuri<br />
maRali modis siluetebs moar-<br />
DRIES VAN NOTEN, gazafxuli/zafxuli 2012<br />
go, legendaruli espaneli kuturies,<br />
kristobal balensiagas<br />
gamokveTili xelweriT: espanuri<br />
boleroebi, `tomara~-qvedaboloebi,<br />
gofrirebuli manJetebi,<br />
flamenkos sacekvao qvedaboloebisTvis<br />
damaxasiaTebeli Targi.<br />
Sedegad miviReT samosi, romelic<br />
erTi mxriv, maRali modis da Tanamedrove<br />
fotografiis saintereso<br />
sinTezia da meore mxriv,<br />
martivad mosaxdeni _ sakuTari<br />
ganwyobisa da xasiaTis xazgasasmelad.
modis istoria<br />
balensiagas qudis evolucia<br />
avtori Tamar alaviZe<br />
Balenciaga-s saxlisTvis nikola<br />
geskies mier 2012 wlis gazafxuli-zafxulis<br />
sezonisTvis Seqmnili<br />
koleqciis Sefasebisas, modis<br />
kritikosebi erTxmad aRniSnavdnen,<br />
rom ukanaskneli sezonebis<br />
ganmavlobaSi, es axalgazrda<br />
dizaineris saukeTeso koleqcia<br />
unda yofiliyo. maTi kmayofilebis<br />
mizezi proporciebis, feris,<br />
inovaciuri qsovilebisa da<br />
printebis idealurad Sexamebis<br />
garda, iyo is garemoebac, rom<br />
axal koleqciaSi ostaturad iyo<br />
gacocxlebuli balensiagas mTeli<br />
arqivi. kritikosebis mxridan<br />
yvelaze didi gamoxmaureba<br />
gamoiwvia 1967 da 1968 wlebSi<br />
(balensiagas moRvaweobis ukanaskneli<br />
wlebi) balensiagas mier<br />
132 cxeli Sokoladi<br />
TeTri abreSum-satinis organzisa da gazaris<br />
saqorwino kaba TavsaburaviT, 1968 wlis zafxuli<br />
Seqmnili saqorwino ansamblis<br />
erT-erTi detalis _ mxrebs qvemoT<br />
CamoSvebuli qudis axleburma<br />
interpretaciam.<br />
balensiagam am abreSumis gazaris<br />
(qsovili, romelsac Gazar-i ewodeba,<br />
kristobal balensiagam teqstilis<br />
Sveicarul kompania Alexander-<br />
Tan erTad Seqmna) saqorwino kabis<br />
Sekervisas minimaluri raodenobis<br />
nakerebi gamoiyena. amis gamo, kaba<br />
Tavisi simyariTa da agebulebiT<br />
arqiteqturul Zeglsac ki waagavs.<br />
CamogrZelebuli qudi, romelic<br />
am ansambls amSvenebs, Tavisi moxazulobiT,<br />
monazvnis Tavsaburavs<br />
mogagonebT (iseve rogorc, kabis<br />
mTeli silueti) da am konkretul<br />
SemTxvevaSi, saqorwino Tavsaburavis<br />
alternativas warmoadgens.<br />
BALENCIAGA, gazafxuli/zafxuli 2012<br />
VOGUE, 1967 wlis ivlisi<br />
foto: devid beili<br />
`balensiaga samoss siwmindes da<br />
simSvides aniWebs da aravis da<br />
arafers Seswevs unari, es idilia<br />
daarRvios. samyaroSi am saqorwino<br />
kabaze ufro axalgazrda da lamazi<br />
qmnileba, albaT, arc arsebobs!~<br />
_ amonaridi 1967 wlis ivlisis<br />
Vogue-is amerikuli gamocemidan.
omauli Canawerebi<br />
avtori Tamar sulava<br />
maisSi Casa del Cinema-Si<br />
(romis kinos saxli), CrdiloeTis<br />
kinofestivali dasrulda.<br />
am festivals gansakuTrebulad<br />
velodi, imis<br />
gamo, rom Zalian miyvars<br />
bergmanis kino, Tan festivalze<br />
sxva Crdiloel reJisorebTan,<br />
roi andersonTan,<br />
pernila augustTan da zaida<br />
bergrotTan Sexvedrebic iyo<br />
dagegmili. es ki kidev ufro<br />
meti mouTmenlobiT mavsebda.<br />
rodesac CrdiloeTs vambob<br />
xolme, ingmar bergmanis<br />
muza liv ulmani, greta<br />
garbos mistikuri garegnoba,<br />
roi andersonis filmi Swedish<br />
Love Story da erTi patara<br />
romauli butiki maxsendeba,<br />
sadac norvegieli, holandieli,<br />
danieli da sxva CrdiloeT evropis dizainerebis mier Seqmnili<br />
samosi iyideba.<br />
am butikma Cemi `Crdilouri romani~ kidev ufro gaamZafra.<br />
sisadavea is, rac am maRaziaSi yvelaze metad momwons _ Tviseba,<br />
romelic skandinaviis qveynebis mTavari maxasiaTebeli mgonia,<br />
sxva qveynebSi ki iSviaTad Tu SeminiSnavs. axla swored am Cems<br />
sayvarel butik Betulla-ze minda mogiyveT.<br />
Betulla-mde ise ver mixval, romis istoriul centrSi mdebare<br />
Campo dei Fiori, anu `yvavilebis moedani~ Tu ar gaiare. vinc<br />
romSi namyofi xarT, es moedani aucileblad gemaxsovrebaT,<br />
134 cxeli Sokoladi<br />
anda turistul gzamkvlevebSi mainc geqnebaT amokiTxuli, rom<br />
saukuneebis win, aq jordano bruno dawves. mokled, moednis<br />
axlos, Via della Grotta pinta-ze 38 nomers rom dainaxavT, swored<br />
iq mdebareobs Betulla-s butikic. Betulla-mde misasvleli gza<br />
ufro imitom aRgiwereT, rom gamaxsenda, rogor SemTxve-<br />
viT mivadeqi am butiks. Cveva maqvs aseTi _ ucnobi adgi-<br />
lebis, sunamoebis, mxatvrebis da stilistebis aRmosaCenad<br />
gamiznulad davxetialob xolme quCidan quCaze, ubnidan<br />
ubanSi. hoda, erT-erTi aseTi `Ziebis~ dros am maRazias<br />
gadaveyare da erTi naxviT Semiyvarda. mas Semdeg, samsa-<br />
xuris Semdeg, daRlili, xSirad mivaSureb xolme Betulla-<br />
s gansatvirTad da iqaurobis mflobel, ultramodur<br />
flaminias axal ambebze veWoravebi. Tan Sanss ar vuSveb<br />
xelidan, rom Cemi biujetis farglebSi xels rame ga-<br />
movayolo.<br />
vis aRar naxavT Betulla-Si _ CrdiloeT evropis mo-<br />
dis `amomavali talantebis~ (aq ase amboben) sruli<br />
speqtria warmodgenili: Stephan Schneider, Christian Wi-<br />
jnants, Hope, Boboutic, Karstoft-Vestergaard, Christope Lemaire, Ivana<br />
Helsinki, Carin Wester. es dizainerebi msoflio modis industriaSi<br />
saxelis damkvidrebas cdiloben (qristof lemeris garda, ro-<br />
melic ramdenime sezonis win Hermes-is saxls Caudga saTaveSi).<br />
mgoni, adre Tu gvian, isini iseTive cnobilebi da popularulebi<br />
gaxdebian, rogorebic dRes armani, valentino da sxva klasikosebi<br />
arian. yovel SemTxvevaSi, Zalian minda, rom ase moxdes.<br />
ai, davxetialob tansacmlis rigebSi da vamCnev: am sezonze gansakuTrebulad<br />
fxizeli da akademiuri koleqciebi aqvT Betulla-<br />
Si. ferebi, ZiriTadad, neitraluria, minimalisturi da odnav<br />
konceptualuric. samoss mamakacuri Targis xibli aqvs, ornamentebiT<br />
zomierad da TavSekavebulad<br />
aris gaformebuli, xazebi ki sufTa<br />
da Tanamedrovea. qali, romelsac<br />
mamakacis perangi da Sarvali acvia _<br />
a la Garcon, Crdiloeli Semoqmedebis-<br />
Tvis, rogorc Cans, ukvdavi stilia.<br />
ise, sul mgonia, rom am Cacmuloba-<br />
Si Zlieri da ironiuli qalis saxe<br />
unda imalebodes.<br />
Zalian momewona Sveduri boyfriend<br />
tipis jinsebi, kidev _ perangebi da<br />
saboebi. rokis gavlenis gamo, gamorCeuli<br />
namuSevrebi hqonda ivana<br />
helsinkis _ retro kabebi da Jiletebi<br />
metalis naqargebiT. kristof<br />
lemeris didi zomis qurTukebis<br />
koleqciidan ki erT-erTs axla ukve<br />
Cems garderobSi mivuCine `sapatio<br />
sakidi~…<br />
axali qurTuki rudunebiT gamovarTvi gamyidvel gogonas.<br />
flaminias davemSvidobe da roca gareT gamovedi, mivxdi, Betullam<br />
am jerzec miSvela _ samsaxuridan gamoyolili daRliloba<br />
sadRac gaqra. axlis aRmoCenas plus sisadave _ es Seudarebeli<br />
miqsia TviTTerapiisTvis.
istoria<br />
mamakaci qalebisTvis<br />
alber elbazi da LANVIN-is srulyofileba<br />
avtori ariel levi<br />
inglisuridan Targmna Tamar alaviZem<br />
pirvelad gamoqveynda Jurnal `niu iorkeris~, 2009 wlis<br />
16 martis nomerSi<br />
136 cxeli Sokoladi
zamTris erT SuadRes, franguli<br />
modis saxlis Lanvin-is dizaineri al-<br />
ber elbazi medison aveniuze mdebare<br />
Barneys-s savaWro centris meore sar-<br />
Tulze daseirnobda. mis irgvliv uamravi<br />
qali ireoda _ msxvili sabanko<br />
angariSebiTa da im imediT, rom cnobil<br />
dizainerTan Sexvedrasa da misi axali,<br />
sagazafxulo koleqciidan romelime<br />
modelis yidvas SeZlebdnen.<br />
Lanvin-is mbzinvare maRalquslian<br />
fexsacmelebSi da bac vardisfer koqteilis<br />
kabaSi gamowyobili 20 wlis<br />
qeraTmiani gogona sarkis win keklucad<br />
trialebda _ niSnobis saRamosTvis kabas<br />
arCevda. iqve skamze gogonas deda<br />
ijda da kmayofili gamometyvelebiT<br />
akvirdeboda qaliSvils. niSnobisTvis<br />
gankuTvnili vardisferi kaba 4.525<br />
dolari Rirda. elbazma gogonas kaba<br />
welis areSi odnav Seuswora: `Zalian<br />
lamazia~, _ Tqva alberma da marTlac<br />
ase iyo.<br />
sakuTar Semoqmedebas elbazi xSirad<br />
uwodebs `klasikas, mcire gadaxvevebiT~<br />
_ imas, rac axla asea modaSi: eleganturoba,<br />
romelic warsulsac gvaxsenebs<br />
da imavdroulad awmyoSi gvtovebs.<br />
erT-erT tanze moyvanil kabas, qvedabolo<br />
plisirebuli marjnisferi satinis,<br />
zeda ki xasxasa vardisferi Salis<br />
hqonda, romelic vaflis qsovilis<br />
asociacias iwvevda. `vaflis qsovilis~<br />
TiToeul CaRrmavebaSi sarkisebri vercxlisferi<br />
diskebi iyo Camagrebuli.<br />
meore kabas, Savi da muqi lurji qsovili<br />
wina mxares berZnuli miTologiis<br />
qalRmerTis msgavsad hqonda drapirebuli,<br />
ukan ki, wylisferi abreSumis silueti,<br />
Tavisufali da gaSvebuli iyo:<br />
`es imisTvis, rom advilad dajdeT~, _<br />
ganmarta elbazma.<br />
Lanvin-Si SemoqmedebiT direqtorad<br />
mosvlidan rva wlis ganmavlobaSi elbazma<br />
SeZlo, popularul brendad eqcia<br />
uZvelesi franguli modis saxli,<br />
romelic mtverdadebul eqsponats hgavda.<br />
2007 wels Lanvin-ma 149 milioniani<br />
sufTa mogeba naxa, rac 60 procentiT<br />
aRemateboda wina ori wlis Semosavlebs.<br />
es erTgvari biZgi aRmoCnda elbazisTvis,<br />
masmarketzec efiqra. Sedegad,<br />
Zalian warmatebulad iTanamSromla<br />
Target-is da Club Monaco-os qselebTan<br />
da maTTan erTad erToblivi koleqciebi<br />
Seqmna.<br />
maSin, roca bevri dizaineri qalebs<br />
exmareba, ufro gamxdrebi da lamazebi<br />
gamoCndnen, elbazi cdilobs, maT<br />
saintereso imiji Seuqmnas. `saukeTeso<br />
komplimenti, romelic qalma SeiZleba<br />
miiRos, aris: `rogori inteleqtualuri,<br />
Zlieri da moxdenili Cans es<br />
qali am samosSi!~ da ara `RmerTo, ra<br />
seqsualuria!~, _ wers elbazi Rizzoli-is<br />
gamomcemlobis axali wignis, Lanvin-is<br />
SesavalSi.<br />
erT dilas, karlail hotelSi sauzmisas,<br />
elbazma menius Tvali Seavlo da<br />
Tqva: `dRes cudad moviqceT Tu kargad?<br />
modiT, kargiT daviwyoT da Semdeg<br />
avurioT~, _ elbazs blinebi undoda,<br />
magram dasawyisisTvis, xilis salaTi<br />
SeukveTa.<br />
elbazi bevrs fiqrobs Tavis Warb wonaze.<br />
SekiTxvaze, Tu rogori warmoudgenia<br />
cxovreba zedmeti kilogramebis<br />
gareSe, sruli TavdajerebulobiT pasuxobs,<br />
rom yvelaferi `SesaniSnavad<br />
iqneboda~. sinamdvileSi, arc iseTi msuqania,<br />
ubralod mrgvalia da iseTi saxe<br />
aqvs, rom Znelia, ar mogindes, erTi<br />
gemrielad CaCqmito. lurji feris Tvalebs<br />
grZeli wamwamebi kidev ufro bavSvur<br />
elfers sZens. didi, oTxkuTxedi<br />
formis Savi saTvaleebi ukeTia, mokle<br />
Sarvali, fexsacmeli ki uwindod acvia,<br />
perangze xan xaverdis, xanac abreSumis<br />
msuqana bafTa aqvs dabneuli da meocnebe,<br />
martosul, skolis moswavle frang<br />
biWunas ufro hgavs, vidre _ 47 wlis<br />
gavlenian dizainers. mudmivad etyoba<br />
mRelvareba da arc cdilobs amis damalvas.<br />
sul iseTi ieri aqvs, mogindeba,<br />
mzrunveloba arasdros moaklo. 2004<br />
wels fotografma irvin penma portreti<br />
gadaiRo, romelic amay dizainers<br />
dedisTvis gaugzavnia. roca dedas<br />
foto unaxavs, SvilisTvis ukiTxavs:<br />
`ki, magram, ratom xar ase mowyenili?!<br />
da saerTodac, vin an ram SegaSina?!~<br />
elbazi ambobs, rom Tavis negatiur<br />
Tvisebebs sakuTar qmnilebebSi Cadebuli<br />
pozitiviT abalansebs: Tu Tavad<br />
melanqoliuri da mZime xasiaTi aqvs,<br />
misi samosi laRi da msubuqia. rogorc<br />
istoria<br />
TviTon ambobs, is qalebs exmareba, Tavi<br />
gansakuTrebul pirovnebebad igrZnon,<br />
rasac sakuTar TavTan mimarTebaSi verasdros<br />
axerxebs. `vfiqrob, rom dizaineris<br />
samuSao Zalian hgavs manhetenis<br />
romelime prestiJuli sastumros<br />
konsierJis samuSaos, _ ambobs elbazi,<br />
_ dRis bolos aucileblad bruklin-<br />
Si unda dabrunde. vici, rom bruklini<br />
axla Zalian moduri adgilia, amitomac<br />
`bruklinSi~ realurad `saxls~ vgulisxmob<br />
da imas, rom saxlSi unda dabrunde.<br />
es aucileblad unda gaakeTo<br />
imisTvis, rom ocneba SeinarCuno. rogorc<br />
ki ocneba realobad iqceva da am<br />
xalxs zedmetad Seerevi…~ _ man cxviri<br />
SeWmuxna imis niSnad, rom am ideas ar<br />
miesalmeboda.<br />
elbazi marokoSi daibada. rva Tvis<br />
iyo, roca ojaxma, sxva ebraelebis msgavsad,<br />
israelSi gadasaxleba arCia.<br />
elbazi Tel-avivis samxreTiT, xmelTa-<br />
Sua zRvispira qalaq holonSi gaizarda.<br />
mama dalaqi iyo, deda _ mxatvari.<br />
TxuTmeti wlis iyo, roca mama gardaecvala,<br />
dedam ki, oTxi Svili rom erCina,<br />
molared daiwyo muSaoba. mxatvrobiT<br />
gatacebul albers yovelTvis xels<br />
uwyobda (7 wlis iyo alberi, roca kabebis<br />
Canaxatebis keTeba daiwyo) da 1985<br />
wels, 800 dolaris amara niu-iorkSi<br />
gaamgzavra modis industriaSi bedis<br />
saZebnelad.<br />
`Tavidan sapatarZlos dedis kabebis<br />
kervaze vmuSaobdi, ver warmoidgenT,<br />
ra saSineleba iyo, _ Tqva elbazma da<br />
Tan CangliT marwyvi gadaagora TefSze,<br />
_ CemTvis vfiqrobdi, Tu marto amitom<br />
davtove ojaxi da saxli, es ra sisulele<br />
Camidenia-meTqi~. am sasowarkveTil<br />
mdgomareobaSi mas mxsnelad jefri bini<br />
moevlina, romelmac elbazi asistentdizainerad<br />
aiyvana da momdevno 7 wlis<br />
ganmavlobaSi misi mentoris rolsac<br />
asrulebda. 1997 wels elbazi pariz-<br />
Si gadavida da Guy Laroche-is saxlis<br />
mTavar dizainerad daiwyo muSaoba. aq<br />
gatarebuli oTxi sezoni sakmao dro<br />
aRmoCnda imisTvis, rom elbazs franguli<br />
presis da modis industriis ke-<br />
Tilganwyoba da mxardaWera moepovebina<br />
_ is parizis modis varskvlavad iqca.<br />
elbazs dizainerad muSaobis aTwliani<br />
cxeli Sokoladi 137
istoria<br />
gamocdileba hqonda dagrovili, roca<br />
iv sen loranma da misma partniorma<br />
pier berJem YSL-is saxlis pretaporte<br />
xazis mTavar dizainerad aiyvanes. roca<br />
legendarulma sen loranma `pensiaze<br />
gasvla~ gadawyvita, elbazi uceb dadga<br />
saocnebo faqtis winaSe _ mas sul ori<br />
nabiji aSorebda imas, rom iv sen loranis<br />
postamde dawinaurebuliyo, magram<br />
ar dascalda: 1999 wlis noemberSi, YSLis<br />
saxli modis konglomeratis, Gucci<br />
Group-is sakuTrebaSi gadavida, romelsac<br />
im droisTvis, domeniko de sole da<br />
tom fordi xelmZRvanelobdnen. axali<br />
mesakuTris gamoCenidan or TveSi (elbazs<br />
sul 3 koleqcia hqonda naCvenebi),<br />
138 cxeli Sokoladi<br />
LANVIN, gazafxuli/zafxuli 2012<br />
LANVIN, Semodgoma/zamTari 2012-13<br />
elbazi postidan gaaTavisufles da mis<br />
Semcvlelad tom fordi daniSnes.<br />
elbazi moralurad ganadgurebuli<br />
iyo _ putkuna, mudam sakuTar Zaleb-<br />
Si daeWvebul ebrael dizainers Gucci<br />
Group-ma texaseli, Tavdajerebuli,<br />
sportuli aRnagobis, garujuli tom<br />
fordi amjobina.<br />
dRes araerTi modis dizaineri samosis<br />
ZiriTad xazTan erTad, SedarebiT<br />
iaffasian, meorad xazs awarmoebs:<br />
magaliTad, mark jakobss Marc Jacobs-is<br />
brendTan erTad Marc by Marc Jacobs xazi<br />
aqvs, Alexander McQueen-is saxls _ McQ,<br />
Vera Wang-s ki SedarebiT iaffasian<br />
Vera Wang Lavender-is xazis garda, kidev<br />
ufro iafi, mesame Simply Vera-s xazic<br />
aqvs. alber elbazisTvis aseTi komerciuli<br />
perspeqtivebi naklebad momxibvlelia.<br />
`miWirs meoradi xazisTvis koleqciebis<br />
keTeba, _ aRniSnavs elbazi, _<br />
imas vgulisxmob, rom aravis unda iyos<br />
`naxevarda~, yvelas unda iyos konkia!~<br />
elbazs ar surs tendenciebis gansazRvra,<br />
is, ubralod, iseTi samosis Seqmnas<br />
cdilobs, romelic drois cvalebadobas<br />
ar daeqvemdebareba. `Lanvin-is<br />
yidva momavlis vintaJSi investirebas<br />
niSnavs~ _ es ganmarteba manhetenze mdebare<br />
prestiJuli butiki Kirna Zabete-s<br />
vebgverdze SegiZliaT, naxoT. elbazs<br />
sZuls `It Bag~-is cneba da miaCnia, rom<br />
`yvelaze saSiSi dizainerisTvis konkretul<br />
droSi popularobaa, vinaidan ase-<br />
Ti drois monakveTebi warmavalia~.<br />
elbazi bevrs saubrobs Rirebulebis<br />
Seqmnaze, raSic is sarfian garigebas<br />
namdvilad ar gulisxmobs. `vici,<br />
rom Cveni samosi Zalian, Zalian, Zalian<br />
ZviradRirebulia, _ ambobs elbazi, _<br />
magram es siZvire imiT ar aris gamowveuli,<br />
rom kabebs alalbedze vakravT<br />
ramdenimecifrian fasebs. roca Cveni<br />
atelies qveda sarTulze Cavdivar, si-<br />
Cumis meti araferi mesmis. CvenTan er-<br />
Tgvari laboratoriaa da amas ase, erTi<br />
SexedviT, ver mixvdebiT, sanam samoss<br />
sakuTar sxeulze ar moirgebT~. magali-<br />
Tad, elbazs sakmao dro da eqsperimentireba<br />
dasWirda imis mosaxerxeblad,<br />
rom ubretelo kabas maRali dgoma ar<br />
daekarga da imavdroulad simsubuqec<br />
SeenarCunebina. `eqvsi Tu Svidi kabis<br />
Sekerva momixda imisTvis, rom sabolood<br />
is erTi kaba Semekera. am yvelafers<br />
ki dro da fuli sWirdeba da ar<br />
dagaviwydeT, rom Cven ofSorul qveynebSi<br />
ar vmuSaobT _ es safrangeTia, sadac<br />
65 procents gadasaxadebSi vixdiT.<br />
es Zalian Sromatevadi procesia!~<br />
roca elbazi koleqciaze an Tundac<br />
erT, individualur SekveTaze muSaobs,<br />
yvelaferi konkretuli `istoriiT~<br />
iwyeba. magaliTad, erT-erTi bolo koleqcia,<br />
romelSic wamyvani Tema bafTebi<br />
iyo, elbazis TqmiT `adamianebs da<br />
Taobebs Soris arsebul kavSirebs gamoxatavda~.<br />
fisisa da xelovnuri Tvlebisgan<br />
damzadebuli yelsabami ki, misi<br />
warmodgeniT, bebiis gatexili broSis,<br />
qmris naCuqari margalitis da qaliSvilis<br />
mier sabavSvo baRidan saxlSi motanili<br />
nivTis kolaJi~ iyo.<br />
msgavs warmosaxviT istoriebs elbazis<br />
SemoqmedebaSi mniSvnelovani adgili<br />
uWiravs. am gamogonil ambebs, romlebic<br />
elbazis namuSevrebs `mohyveba<br />
Tan~, Tavisi koleqciebis faruli energiis<br />
wyarodac ki miiCnevs.<br />
`Cems qmnilebebSi ver naxavT Rrma<br />
dekoltes an gamWvirvale samoss, _<br />
ambobs elbazi, _ sakuTari Warbwonianobis<br />
gamo, kargad vici, risi gamoCena<br />
SeiZleba da risi ara. da darwmunebuli<br />
var, rom is, rasac vakeTeb, mWidrod<br />
aris dakavSirebuli Cems zedmet wonas-<br />
Tan. xom xedavT, vocnebob, viyo gamxdari!<br />
da saerTodac, sakuTar fantazias<br />
vasxam xorcs _ uars vambob korsetze<br />
da wina planze gamomaqvs komfortis<br />
SegrZneba, anu is, rac me ar gamaCnia da<br />
razec xeli ar mimiwvdeba. mec im sastumros<br />
konsierJiviT var, romelic sa-<br />
Ramos manhetenidan saxlSi, bruklinSi<br />
brundeba~.<br />
roca 2001 wels Cinuri gamomcemlobis<br />
magnatma Solin vongma Lanvin-is<br />
saxlis aqciebis sakontrolo paketi<br />
SeiZina, erTaderTi moTxovna, rac man<br />
axal SemoqmedebiT direqtors, alber<br />
elbazs wauyena, `mZinare mzeTunaxavis~<br />
gamoRviZeba iyo. vongs surda, rom elbazs<br />
Jana lanvanis mantia moergo da<br />
kompania premialuri nivTebis bazarze<br />
aqtiur moTamaSed eqcia _ rogorc es<br />
gasuli saukunis dasawyisSi iyo. `al
istoria<br />
berTan pirveli SexvedrisTanave vigr-<br />
Zeni misi niWiereba, _ miTxra vongma, _<br />
aTi wuTi dagvWirda imisTvis, rom TanamSromlobis<br />
Sesaxeb gadawyvetileba<br />
migveRo~.<br />
lanvanebis 11-Svilian ojaxSi ufrosi<br />
Svili Jana 1867 wels daibada _ koko Sanelamde<br />
16 wliT adre. `koko SanelTan<br />
erTad, lanvani TviTnabadi profesionalis<br />
magaliTia. esaa qali, romelsac<br />
orive hqonda _ saocari SemoqmedebiTi<br />
niWi da komerciuli xedva~, _ wers niuiorkis<br />
metropolitenis xelovnebis<br />
muzeumis kostiumis institutis kuratori,<br />
harold koda.<br />
Sanelmac da lanvanmac sakuTari kariera<br />
parizSi qudebis kerviT daiwyes.<br />
1883 wels lanvanma Maison Felix-Si<br />
daiwyo muSaoba, fobur sen onores qu-<br />
Caze, sadac mogvianebiT misma modis saxlma<br />
daido bina. maleve, lanvani xuTi<br />
wliT barselonaSi gaemgzavra da bavSvebis<br />
da qalebis samosis dizainerTan<br />
moewyo Segirdad. espaneTSi muSaobis<br />
Sedegad dagrovili TanxiT lanvani parizSi<br />
dabrunda da 1895 wels qudebis<br />
samkervalo gaxsna. momdevno wels Jana<br />
gaTxovda da erT weliwadSi gogonac<br />
SeeZina: margarit mari-blanSi, romelic<br />
momavalSi dedis muzad iqca. qaliSvils<br />
lanvani Zalian daxvewil samoss ukeravda,<br />
rac Janas klienturas mxedvelobidan<br />
ar gamorCenia. `lanvanis qmnilebebi<br />
xeliT iqmneboda da Zalian daxvewili<br />
da Sesabamisad ZviradRirebulic iyo, _<br />
wers din merseroni wignSi Lanvin, _ mis<br />
samoss erTgvari axirebuloba da bavSvuri<br />
gulubryviloba axasiaTebda~.<br />
140 cxeli Sokoladi<br />
SemoqmedebiT niWTan erTad, Jana<br />
lanvani sakmaod gamWriaxi marketologic<br />
iyo. man Tavisi saxlis fotografad<br />
pol nadari daiqirava, romelic<br />
patara gogonebs elegantur dedebTan<br />
erTad ulamazes portretebs uRebda.<br />
swored am fotoebis daxmarebiT moaxerxa<br />
axalgazrda Janam is, rom `dedobrivi<br />
glamuris~ cneba SemoeRo da<br />
parizel qalebSi es mimzidvel imijad<br />
eqcia.<br />
1909 wels qalis samosis pirveli koleqciis<br />
Seqmnas parizis maRali modis<br />
sindikatSi gawevrianeba mohyva, romelic<br />
im droisTvis mxolod mamakaci<br />
dizainerebiT iyo dakompleqtebuli.<br />
dRes amboben, rom dizainerebs Soris<br />
lanvani iyo pirveli, romelic klientebs,<br />
sakuTar koleqciebTan erTad,<br />
cxovrebis stilsac sTavazobda.<br />
man male sunamoebis, sapatarZlo kabebis<br />
da sakuTari qsovilebis warmoebasac<br />
mihyo xeli. `lanvanis lurji~<br />
(Lanvin Blue), romelic legendis Tanaxmad,<br />
italieli mxatvris, fra anJelikos<br />
freskebze gamosaxuli cisferidan modis,<br />
male lanvanis safirmo ferad iqca,<br />
1923 wels ki Janam samRebro qarxana<br />
daaarsa nanterSi, imisaTvis, rom misi<br />
safirmo lurji da `velaskesis mwvane~<br />
(Velazquez Green) SeuzRudavad ewarmoebina.<br />
elbazis msgavsad, Jana lanvanic mudam<br />
imas cdilobda, rom Tavisi samosiT<br />
modis sezonuri axirebebis sazRvrebi<br />
daeZlia da qalebisTvis iseTi<br />
samosi SeeTavazebina, romlis tarebac<br />
cxovrebis nebismier etapze iqneboda<br />
LANVIN-is modeli Tojinebi<br />
SesaZlebeli. `lanvans Taobebs Soris<br />
sazRvrebis gaqroba surda, rac sezonidan<br />
sezonze xan welis, xan arSiis, xanac<br />
sayelos awev-dawevaSi gamoixateboda~,<br />
_ wers merseroni.<br />
kompaniis logoze deda-Svilia gamosaxuli<br />
da is lanvanis da misi qaliSvilis<br />
1907 wels gadaRebuli fotos<br />
safuZvelzea Seqmnili. Tavdapirvelad<br />
elbazi am imijma cota ar iyos daafr-<br />
Txo, radgan is, Turme, RvTismSoblis<br />
da Cvilis gamosaxulebas agonebda. Tumca,<br />
droTa ganmavlobaSi, elbazma logos<br />
gaTaviseba SeZlo da saerTodac,<br />
SeiZleba iTqvas, rom es imiji dizaineris<br />
xelwerasac miesadaga: elbazis qali<br />
xom arasdrosaa vulgaruli, radgan,<br />
elbazi kabebs ar qmnis im mizniT, rom<br />
qalma masSi kacs Tavi Seayvaros. elbazis<br />
kaba _ esaa samosi, romelsac Seyvarebuli<br />
qali irgebs.<br />
erT saRamos, elbazi Tavis megobar<br />
mamakacTan, aleqs kosTan erTad (ukve<br />
16 welia, ko da elbazi erTad cxovroben),<br />
rusul restoran Caviar Kaspia-Si<br />
krepebsa da Sebolil oraguls Seeqceoda.<br />
koreuli warmomavlobis amerikel<br />
kos sakmaod sasiamovno garegnoba aqvs<br />
da ukanaskneli sami wlis ganmavlobaSi<br />
Lanvin-is saxlis merCandaizingiT aris<br />
dakavebuli. mas muxlamde sigrZis, Ria<br />
nacrisferi Lanvin-is qaSmiris sviteri<br />
ecva, welze qamari ekeTa, cxvirze<br />
ki _ dakofsili ovaluri saTvaleebi.<br />
`rogor fiqrob, risi molodini hqonda<br />
xalxs?~ _ mimarTa kom elbazs da `xalx-<br />
Si~ axali koleqciis daxuruli Cvenebis<br />
damswre sazogadoeba igulisxma. `maT
istoria<br />
mZafri emociis miReba surdaT~, _ upa-<br />
suxa elbazma.<br />
ko adre Prada-Si muSaobda. `roca<br />
Lanvin-Si movedi, mivxvdi, rom albers<br />
marketingi saerTod ar ainteresebs,<br />
_ miTxra kom, _ mas ar sjera komerciuli<br />
koleqciebis da, ubralod,<br />
yvelaze lamazi nivTebis Seqmna surs.<br />
Lanvin-is Rirebulebebic swored amiT<br />
iqmneba~.<br />
elbazs Tma yalyze udgeba, roca modaSi<br />
arsebuli `jgufebis~ koncefciaze<br />
elaparakebi _ imaze, rac ase uyvarT da<br />
rasac ase moelian baierebi. am koncefciis<br />
mixedviT, magaliTad, erTi Targis<br />
kaba ramdenime gansxvavebul ferSi aris<br />
warmodgenili. `Tu wiTel kabas vkerav,<br />
maSin mas yviTeli kabisgan gansxvavebuli<br />
proporciebi unda hqondes~, _<br />
aprotestebs elbazi. Tumca, vaWrobis<br />
wesebisadmi elbazis Seuwynarebloba,<br />
principulobaze metad, SiSiTaa gamowveuli:<br />
rame iseTi ar moxdes, rac elbazs<br />
ar daugegmavs. dasturad, erTi istoria<br />
miambo CanTebze, romlis gamoc<br />
erTxel kinaRam Cveneba CaeSala.<br />
`CanTebi Cvenebamde ori RamiT adre<br />
miviReT: davxede Tu ara, mivxvdi, rom<br />
sastikad ar momwonda, _ ixsenebs elbazi,<br />
_ ramdenime wamSi depresiisgan<br />
Sakiki damewyo. es kraxi iyo, romelsac<br />
verafers vuSvelidi. Tumca, isic<br />
gaviazre, rom arCevani orgvari mqonda:<br />
far-xmali dameyara, an brZola damewyo.<br />
maSin Cems TanamSromlebs mivu-<br />
142 cxeli Sokoladi<br />
patricia kasi<br />
brundi da vuTxari: xval, dilis rva<br />
saaTze yvelani aq vikribebiT. diliT<br />
yvela movida, zogi naxevradmZinare,<br />
zogi gadaRlili, zogic depresiul<br />
mdgomareobaSi da daviwyeT CanTebis<br />
saTiTaod gavla. CanTebi wyalSi<br />
CavalbeT, davxseniT saketebi, movxseniT<br />
pomponebi, mokled, sruliad<br />
gadavakeTeT. amis Semdeg gogonebs mivubrundi<br />
da vkiTxe: aris Tu ara es is<br />
CanTa, romelsac maRaziaSi danaxvisas<br />
xels ver gauSvebT?! isini erTxmad dameTanxmnen<br />
da erT-erTma mkiTxa: axla<br />
am jgufidan kidev erTi CanTa unda<br />
gavakeToT, ara?! me vupasuxe, rom araviTari<br />
`jgufebi~ da araviTari marketingi<br />
ar arsebobda, romlis gamoc sam<br />
sxvadasxva zomis CanTas oTx ferSi da<br />
xuT gansxvavebul qsovilSi SevkeravdiT.<br />
sabolood, Sedegi Zalian emociuri<br />
gamogvivida: es CanTebi sadRac,<br />
qarxanaSi Sekerilebs ar hgavdnen, es<br />
adamianebis xeliT Seqmnili nivTebi<br />
iyo~.<br />
samyaroSi, cota ram Tua iseTi, rac<br />
elbazs ar aRelvebs da tkivils ar ayenebs.<br />
erT-erT saRamos, roca Sevxvdi,<br />
momdevno dRisTvis dagegmil Sexvedraze<br />
nerviulobda, romelzec, arqiteqtorebTan<br />
erTad, londonis axali<br />
butikis dizaini unda ganexilaT. `arqiteqtorebis<br />
azriT, kedlebs xeli ar<br />
unda axlo, _ ambobs elbazi, _ me kidev<br />
vekiTxebi, rogor SeiZleba gqondes seqsi<br />
ise, rom kans ar Seexo?!~<br />
LANVIN, gazafxuli/zafxuli 2011<br />
elbazi momdevno Cvenebis adgilmdebareobazec<br />
Relavda, am statiis bedic<br />
anaRvlebda da imazec dardobda, Tu<br />
sad unda gaetarebina kosTan erTad<br />
oTxdRiani Svebuleba. `Svili rom myavdes,<br />
aucileblad hospitalis bolo<br />
sarTulze, penthauzSi vicxovrebdi, _<br />
ambobs elbazi, _ yovel daceminebaze,<br />
eqims gavasinjebdi. am ambavs kargi mxridan<br />
Tu SevxedavT, Cemi Svili mzrunvelobis<br />
oazisSi icxovrebda. klinikebSi<br />
yvelaferi momwons _ saWmelic ki~.<br />
marTalia, elbazi industriaSi ukve<br />
gamocdili moTamaSea, magram es samuSaos<br />
odnavac ar umartivebs. `erT<br />
saRamos, Cvenebis wina Rames, iv sen<br />
loranTan da mis ZaRlebTan erTad<br />
vseirnobdi, _ ixsenebs elbazi, _ vkiTxe,<br />
Tavs rogor grZnob-meTqi, man mipasuxa,<br />
rom SeSinebuli iyo. gamikvirda, amdeni<br />
wlis Semdeg SiSis grZnoba ratom unda<br />
hqonoda, razec sen loranma mipasuxa,<br />
rom swored am wlebis gamo ganicdida<br />
SiSs~.<br />
elbazis samuSao oTaxi pataraa. kedlebze<br />
Canaxatebi da misi samosis miniaturuli<br />
versiebi hkidia _ Lanvin-is<br />
TiTqmis yvela modelis Seqmna xom satinis,<br />
maqmanis an xaverdis pawawkintela<br />
modeli-TojiniT iwyeba. am Tojinebs<br />
elbazis atelieSi sagangebod<br />
keraven, Semdeg patara zomis kabebi<br />
rom moargon, da am modelebs erT<br />
kedelze kideben elbazis oTaxSi. gogona-Tojinebs<br />
Soris advilad gamoar
CevT Tavad elbazis Tojinasac, romelic<br />
zomiT sxvebze moklea da saTvale<br />
da bafTa amSvenebs.<br />
elbazis samuSao oTaxis ukan, did<br />
oTaxSi 20-30 wlis rva adamiani muSaobs.<br />
erT-erTi gogona giSris marcvlebis<br />
did grovaSi iqeqeba da am marcvlebs sa-<br />
TiTaod xeliT amagrebs lentze. meore<br />
gogona ki, matilda, manekens oqrosfer<br />
maqmans argebs qinZisTavebiT.<br />
erTi sarTuliT qveviT Lanvin-is CvenebebisTvis<br />
ikereba samosi. iq momuSave<br />
dizainerebi zeda sarTulis TanamSromlebze<br />
10-20 wliT ufrosebi mainc<br />
arian. oTaxSi iseTi siCume dgas, Tavi<br />
mecnierebiT savse laboratoriaSi gegoneba.<br />
elbazi TiToeul TanamSromels saxeliT<br />
miesalma da Semdeg orive loyaze<br />
saTiTaod yvela gadakocna. erT-erTi<br />
mkeravi Tvalcremliani, TavCaqindruli<br />
idga _ cota xnis win mama gardacvlia.<br />
S h i n e f o r y o u !<br />
elbazi moexvia da Seecada, enugeSebina.<br />
alberisTvis mSoblis gardacvalebiT<br />
gamowveuli tkivili xom ucxo araa _<br />
dedis gardacvalebas TviTon jerac<br />
glovobda: `es yvelaze mtkivneuli ram<br />
iyo! _ miTxra elbazma, _ Zalian axlobeli<br />
adamiani iyo CemTvis deda _ is,<br />
visac wamebSi SeeZlo Cemi gagiJebac da<br />
damSvidebac. Zalian rTulad gadavitane<br />
misi dakargva~.<br />
gvian, saRamos parizis Teatr Casino<br />
de Paris-Si mivediT: patricia kass unda<br />
emRera, is ki, Lanvin-is erTguli klientia<br />
da elbazmac amitom daafasa. darbazSi<br />
Suqi nel-nela Caqra, wiTeli xaverdis<br />
fardebi aiwia da scenaze Lanvin-Si<br />
gamowyobili kasi gamoCnda: vercxlisferi<br />
maRalqusliani fexsacmelebi, leginsebi<br />
da Savi, satinis qurTuki.<br />
cota xanSi kasi auditoriis wina-<br />
Se cal mxarze moSiSvlebuli Lanvin-is<br />
Savi kabiT warsdga da Falling in Love Again<br />
ჩვენს პირად თუ საქმიან კარიერაზე მნიშვნელოვან გავლენას<br />
ახდენს ჩვენი გარეგნობა. წარმატების ამ გზაზე ესთეტიკური<br />
მედიცინა ჩვენი საიმედო პარტნიორია. კოსმეტოლოგიური<br />
პროცედურების დახმარებით შეგვიძლია შევინარჩუნოთ<br />
ახალგაზრდობა და სრულვყოთ საკუთარი გარეგნობა.<br />
esTetikuri medcentri Saini<br />
gTavazobT BIOLINE JATO -s saxis movlis<br />
profesional samganzomilebian,<br />
gamaaxalgazrdavebel NANO teqnologias<br />
SEDUCTAGE 3DiyaviT ufro lamazebi<br />
Nano ტექნოლოგია 3D განზომილებაში:<br />
• ჰორიზონტალურად: ლიფტინგი<br />
• ვერტიკალურად: აღმდგენი<br />
• სიღრმისეულად: შემავსებელი<br />
• ლაზერული ეპილაცია ალექსანდრიტის ოქროს ლაზერით;<br />
• სახის კანის დიაგნოსტიკა კომპიუტერული მეთოდით;<br />
• მანუალური, ინექციური, აპარატურული კოსმეტოლოგია;<br />
• სახისა და სხეულის მოვლის, მოდელირებისა და<br />
გაახალგაზრდავების თანამედროვე NANO<br />
პროცედურები - Bioline Jato’-ს პროფესიონალი და<br />
სახლის ხაზით;<br />
• მასაჟი- სხეულის გაჯანსაღება, კორექცია და<br />
რელაქსაცია;<br />
• მალთაშუა დისკების პათოლოგიების მკურნალობა<br />
კომპიუტერული აპარატურული მეთოდით;<br />
• მანუალური თერაპია;<br />
• ფიზიოთერაპია;<br />
• სოლარიუმი - უსაფრთხო და თანაბარი რუჯი;<br />
• თმის, ხელისა და ფეხის ფრჩხილების სტილი და ჰიგიენა;<br />
კ.კეკელიძის #14/რუსთაველის #37(ელბაქიძის ხიდთან) ტელ: (032) 2 230 330/ 2 932 934<br />
www.shine.ge info.shine.ge FB: Aesthetic Medncentre Shine<br />
istoria<br />
imRera, inglisuri da germanuli enebis<br />
miqsiT. `fantastikurad gamoiyureba,<br />
ara?!~ _ dabal xmaze miTxra elbazma.<br />
Sous dasrulebis Semdeg, elbazi<br />
momRerlis misalocad kulisebSi gavida.<br />
is pirveli iyo, vinc kasis sagrimioroSi<br />
SeuSves. momRerals saxe<br />
oflisgan TiTqos danamuli hqonda da<br />
aRelvebuli Canda:<br />
`xalxma Zalian civad mimiRo!~ _ Tqva<br />
kasma.<br />
`ara, ras ambob, araCveulebrivi gamosvla<br />
iyo! _ uTxra elbazma, _ maT<br />
Zalian uyvarxar! da cekva namdvili saocreba<br />
iyo!~<br />
`cekva maRal quslebze! _ daakonkretma<br />
kasma da daamata, _ ara,<br />
mainc ver dageTanxmebi~.<br />
`vici, rasac grZnob, _ uTxra elbazma<br />
bolos da mxarze xeli mouTaTuna,<br />
_ yoveli Cvenebis Semdeg hanias swored<br />
magas veubnebi: maT ar moewonaT!~<br />
cxeli Sokoladi 143
dRiuri<br />
lubuteni dizainis muzeumSi<br />
avtori Tamar alaviZe<br />
foto LUKE HAYES<br />
144 cxeli Sokoladi
ITALIAN SHOES<br />
Tbilisi, Georgia, Vajha-Pshavela ave. #10. Tel: +995 32 272 66 55<br />
Email: vabenetbilisi@gmail.com<br />
www.italianshoes.ge<br />
facebook: Vabene Dioggi E-store
dRiuri<br />
`kargad maxsovs, 1992 weli iyo da<br />
princ Carlzis erT-erTi sajaro ga-<br />
mosvlis dros gadaRebul princesa<br />
daianas fotos vaTvalierebdi, _ ixsenebs<br />
britanuli Vogue-sTvis micemul<br />
interviuSi kristian lubuteni, _ am<br />
fotoze daianas Zalian sevdiani da mowyenili<br />
gamometyveleba hqonda. maSin<br />
146 cxeli Sokoladi<br />
davfiqrdi, rogor SeiZleboda, daianas<br />
gamxiaruleba? mis saxeze Rimilis danaxva?!<br />
ase damebada axali fexsacmlis<br />
Seqmnis idea, romelsac LOVE hqvia~.<br />
LOVE-is CaTvliT, sul 200 gansxvavebuli<br />
modelis fexsacmlis xilva<br />
SeeZlebaT kristian lubutenis Semoqmedebis<br />
moyvarulebs cnobili frangi<br />
dizaineris Semoqmedebisadmi miZRvnil<br />
gamofenaze. es retrospeqtiva lubutenis<br />
brendis daarsebis 20 wels aRniSnavs<br />
da mis yvela etaps moicavs. gamofenas,<br />
romelic 1 maiss mocekvave dita von tizis<br />
hologramiT gaixsna, londonis dizainis<br />
muzeumi maspinZlobs da 9 ivlisamde<br />
gastans.
98.5 FM