Aikor aldizkariak

Eritxia
JAGOBA ZALLO
(Itzultzailea-interpretea)
Gazteleraz Plumero de la Pampa esaten
deutsie, eta latinez landara
horren izena Cortaderia Selloana da.
Aspaldiko urteetan, gero eta nabarmenago
egiten jaku noraino hedatuta dagoan gure
inguruan, batez be urte sasoi honetan, udagoienean.
Landare ikusgarria danez, antxinatik
dago gure artean Ameriketatik ekarritako
espezie hori, lorategietan-eta apaingarritzat
jarteko erabilita. Batek baino gehiagok
hartu deutseguz lumak holakoren bati, landarea
basoan edo baztarren baten ikusi
dogunean, eta etxean lorontzi baten imini.
Baina lehen, danontzat hain ikusgarri
eta ederra zan landarea gaur egun arazo
bihurtu jaku, benetan kezkatzeko moduko
arazoa. Eta danon arazoa da, ez bakarrik
lur-sailen bat daukienena, ingurumen-arazoa
dalako, izurritea edo plagea dalako.
Espezie inbaditzailea da, bertoko espezien
lekua hartzen dauena, eta ez daukona inolako
areriorik edo kontra egingo deutsanik.
Beraz, landare horreri aurre egiteko lehenengo-lehenengo
ezagutu beharra dau-
“
Hain ikusgarria eta
ederra zan landarea
arazo biuhurtu da
gaur egun; guzton
arazo, hain zuzen be
”
4
Panpako lumagandorra
kagu. Hasteko, esan udagoienean botaten
dituala haziak, gure artean abuztuaren
erdialdetik aurrera, eta ehun mila hazi inguru
daukala luma bakotxak. Horretara,
bada, lumok hartzea eta mogidu edo astintzea
landarearen zabalkundean laguntzea
da. Ez, beraz, ikutu edo hartu orain. Bigarrenik,
kalidade gitxiko lurretan be hazten
da, eta berehala kolonizatzen dau edozein
leku. Horregaitik zabaltzen da hain
erraz obrak egin diran lekuetan eta bidebaztarretan.
Eta hirugarrenik, oso gatxa
dala kentzeko, batez be lekua hartu eta
urte batzuk izten baditugu. Hasieran luma
bakarra botaten dabe, eta txikiak dira, lu-
Ez dezatela pentsa kanpaina
txar horiek gorputza baino
zerbait gehiago dantzan jarriko
duenik. Dirua duenak, dirua
gasta dezake bideoklipak eta kantak
egiten euskara “dibertigarria”
dela erakutsi asmoz. Baina, agian,
dirudunak ez du hortik haratagokoa
lortzen; barrutik egin beharreko
lanaz ari naiz. Dirutza joaten da
aurpegia eta azalekoa apaintzen,
baina nola dago barrena? Nor
arduratzen da euskara politika
errealaz? Benetan dirua izan, eta
sasi kanpaina hauekin euskararen
aurpegi “garbia” erakutsi nahi
duten horiek?
Oinarriko lana zer den ahaztu
egiten zaie piramidearen goiko
puntan daudenei. Nola maite euskara,
beraien artean ere ez badute
hitz egiten? Nola maite euskara,
elkarlanik ez badute maite? Nola
maite hizkuntza, bihotza beste
nonbait badute? (Hor, nonbait,
negozioa nagusi den munduan).
rretik erraz atarateko modukoak, baina urterik
urte hazi egiten dira eta gero ez daukie
nondik hartu kendu ahal izateko:
orriak latzak dira, ebakorrak (hortik jatorko
cortadería izena), eta suak be ez deutso
kalterik egiten, gero indartsuago urtetan
dabe-eta.
Badirudi Foru Aldundia azkenik jabetu
dala arazoaz, eta ikertzen dabil ia zein dan
landare hori ezabatzeko modurik egoki
edo eraginkorrena. Uste dot izango dogula
horren barri, eta hori jakitean, danok lagundu
beharko dogu Panpako lumagandorrak
kentzen edo, sikeran, gehiago zabaldu
ez daitezan laguntzen.
“Pixka bat” ez da asko
IZARNE AGIRRE
(Ikaslea)
Pixka bat da egunero-egunero pare
bat orduz euskaltegira doan langilea.
Pixka bat da euskara irakasteko
baino askoz gehiago dela erakusten
duen irakaslea. Pixka bat
da herrietan euskara elkarteek eta
bestelakoek ezarritako dinamikak,
guztien artean jarritako harri txikiak.
Eta pixka bat da saiatzea,
maitatzea eta euskaraz gorputza
soilik ez, arima ere dantzan jartzea.