01.03.2013 Views

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dili javSnis simtkicesa da Wurvis javSangamtanianobas Soris. swored<br />

aseT paeqrobaSi SemuSavda molibdeniani foladis mravali saxeoba, romel-<br />

mac warmatebiT Secvala volframiani foladebi.<br />

mravalwliani Sromis Sedegad frangma metalurgma muassanam 1893<br />

wels miiRo sufTa vanadiumis naWeri, magram am elementis gamoyenebis<br />

sfero ver gansazRvra. vanadiums yuradReba miaqcia amerikis avtomrewve-<br />

lobis mefem, henri fordma. 1905 wels igi eswreboda saavtomobilo rbo-<br />

lebs inglisSi. rbolis dros moxda katastrofa: erT-erTi franguli av-<br />

tomanqana meores Seejaxa da daimtvra. katastrofis adgilidan fordma<br />

Seagrova Zravis sarqvelis RerZis namsxvrevebi. igi gaaoca liTonis sim-<br />

subuqem da sisalem. nadavli fordma okeanis gaRma Tavis laboratoriaSi<br />

gaagzavna, saidanac male aseTi pasuxi miiRo: `foladi Seicavs vanadiums~.<br />

fordma miznad daisaxa vanadiumi gamoeyenebina saavtomobilo fo-<br />

ladis Sesaqmnelad, magram didi xnis ganmavlobaSi man ver monaxa qarxa-<br />

na, romelic itvirTebda vanadiumiani foladis gamodnobas – procesi sa-<br />

Wiroebda maRal temperaturas. mravalwliani Ziebis Semdeg fordma mona-<br />

xa patara foladsadnobi saamqro, romlis mepatronec didi gasamrjelos<br />

fasad daTanxmda cdebis warmoebaze.<br />

im periodSi evropis saavtomobilo mrewveloba iyenebda foladebis<br />

araumetes 4-5 saxeobas. sakuTar laboratoriaSi da qarxanaSi Catarebuli<br />

kvlevebis safuZvelze fordma SeimuSava foladebis 22 marka, romelTagan<br />

10 vanadiumiani iyo. misgan damzadebuli detalebi samjer-oTxjer ufro<br />

gvian cvdeboda winamorbedTan SedarebiT.<br />

1910 wels safrangeTis vaWrobisa da mrewvelobis departamentma ga-<br />

moikvlia fordis avtomobilebis zogierTi detali. aRmoCnda, rom for-<br />

dis foladebi TvisebaTa yvela maCvenebliT aRemateboda franguls.<br />

fordma siamayiT aRniSna: `rom ar yofiliyo vanadiumi, ar iqneboda arc<br />

Cemi avtomobili~.<br />

vanadiumianma foladebma SemdgomSi mravalmxrivi gamoyeneba hpoves.<br />

pirveli msoflio omis wlebSi frangebma pirvelebma aRWurves sakuTari<br />

TviTmfrinavebi zarbazniT, romlis wonis Semcireba da misi moTavseba<br />

mcire tvirTamweobis TviTmfrinavze vanadiumianma foladma ganapiroba.<br />

vanadiumiani foladisagan damzadebulma msubuqma javSanma aSS-Si saarti-<br />

lerio gamocdebis dros 100 SemTxvevidan 99-s gauZlo.<br />

54

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!