01.03.2013 Views

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

vina, radgan SeeSinda, axal liTons ar gaeufasurebina misi vercxlis sa-<br />

ganZuri. imperatoris gvirgvini aluminisgan iyo damzadebuli.<br />

ZvelberZneli moazrovne platoni, 2300 wlis win atlantidis aR-<br />

werisas aRniSnavs, rom am legendaruli qveynis mcxovrebni oqrosa da<br />

vercxlis garda, icnobdnen raRac Zvirfas liTons. igi iyo msubuqi, TeT-<br />

ri da rbili. xom waagavs alumins? ra Tqma unda, magram Tu es marTla<br />

alumini iyo, rogor SeZles misi miReba aseTi didi xnis win? aluminis<br />

samrewvelo masStabiT warmoeba eleqtrolizis gareSe dRes SeuZlebe-<br />

lia, im dros ki adamiani eleqtrul movlenebs mxolod elvis saxiT Tu<br />

aRiqvamda. iqneb aseT Soreul warsulSi ostatebi flobdnen aluminis<br />

miRebis sxva xerxs, magram, samwuxarod, ukve saukuneebSi dakarguls.<br />

sufTa aluminis granulebi germanelma qimikosma, fridrix vio-<br />

lerma pirvelma miiRo 1845 wels. granulebis zoma qinZisTavis burTulis<br />

rigisa iyo. aseuli wlebis win alumini metad Zvirfas liTonad iTvlebo-<br />

da da oqroze umniSvnelod naklebad fasobda, ise Zneli iyo misi miReba.<br />

daaxloebiT naxevari saukunis win gaxda SesaZlebeli misi warmoeba xel-<br />

misawvdomi raodenobiT da isic sakmaod rTuli xerxiT.<br />

CineTSi erT-erTi uZvelesi yorRanis gaTxrisas arqeologebma aR-<br />

moaCines cnobili mxedarTmTavris, CJau-CJus samarxi, romelic 1700 wlis<br />

win cxovrobda. samarxis ornamenti Sesrulebulia ucnobi Senadnobisagan.<br />

analizma uCvena, rom igi Seicavda 85% alumins, 10% spilenZs, 5% magni-<br />

ums. arqeologebisaTvis es yvelaze daujerebeli aRmoCnda. aseTi monapo-<br />

vari xom teqnikis istoriisaTvis mniSvnelovani movlena iyo.<br />

legendebma uZvelesi ostatebis araerTi aseTi saidumlo Semogvi-<br />

naxa. ai, magaliTad, aviRoT platina. misi praqtikuli gamoyenebiT mxo-<br />

lod XIX saukuneSi dainteresdnen. platinis gadadnobisaTvis saWiroa<br />

sakmaod maRali temperatura – 1774 0 C, xolo rogor mieRwiaT aseTi tempe-<br />

raturisaTvis, ar icodnen. Tumca amerikis uZvelesi binadarni, actekebi,<br />

jer kidev kolumbamde flobdnen am liTonisagan nakeTobis damzadebis<br />

saidumloebas: saxelmwifos ukanasknelma mbrZanebelma, montesumam espane-<br />

Tis mefes saCuqrad gaugzavna platinisagan damzadebuli ulamazesi sar-<br />

keebi. rogor SeZles uZvelesma metalurgebma am Zneldnobadi liTonis<br />

damuSaveba, dRemde saidumlod rCeba.<br />

SemorCenilia agreTve uZvelesi ostatebis kidev erTi gamocana –<br />

40

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!