loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis loTonmcodneobis safuZvlebi damwyebTaTvis

01.03.2013 Views

Tonuri nakeToba ver muSaobs yvela garemoSi, mina ki praqtikulad ar ga- nicdis korozias. da ai, Cven mivdivarT im daskvnamde, rom amorfuli da kristaluri nivTierebebi xasiaTdebian sruliad gansxvavebuli Tvisebe- biT (da ara mxolod garegnuliT). iseTi masalebis miReba, romlebSic Se- xamebuli iqneba minisa da liTonis saukeTeso Tvisebebi, metad mimzid- veli da macdunebelia. liTonuri mina gamoyenebas hpovebs eleqtruli denis uzarmazari impulsebis gadacemaSi; kompiuterebSi, romelTa magnituri maxsovrobis unari daujereblad gaizrdeba – moculobis erTeulSi moTavsdeba 25- jer meti informacia; gaizrdeba xmis Cawerisa da aRdgenis xarisxi magni- tofonSi. liTonuri amorfuli masalebis qimiuri medegoba SeiZleba ga- moviyenoT ara marto teqnikaSi, aramed adamianis organoebis xelovnuri Semcvlelebis Sesaqmneladac. aRniSnuli mimarTulebebiT ukve miRweulia mniSvnelovani warmatebebi. kvlevebi kvlav intensiurad grZeldeba. 5. defeqtebi kristalebSi iseve, rogorc bunebis nebismieri qmnileba, kristalic moklebu- lia idealur aRnagobas. idealuri kristalis modelSi atomebis urTi- erTganlagebasa da simetriulobaSi araviTari darRveva ar SeiniSneba – kristalur gisosSi yvela geometriuli kvanZi saTanado liTonis atome- biT aris dakavebuli, rogorc es me-2 naxazzea warmodgenili. sinamdvile- Si realuri kristalis agebuleba sakmaod Sors dgas srulyofilebisa- gan. amis mizezis asaxsnelad winamdebare kursSi umartivesi ganmartebebiT Semovi- farglebiT. liToni misTvis damaxasiaTebel aRna- gobas gamyarebis procesSi Rebulobs. swo- red am dros yalibdeba kristaluri giso- si da mimdinareobs kristalebis zrda. am process, rogorc ukve viciT, kristaliza- cias uwodeben. kristalizacia erTdrou- lad uamrav zonaSi iwyeba da yoveli kris- 25

tali sakuTari Canasaxidan, anu centridan izrdeba nebismieri mimarTule- biT. kristalizaciis procesis sawyis etapze mzard kristalSi atomebi Tavdapirvelad mowesrigebulad lagdebian, kristalis garkveul zomamde gazrdis Semdeg ki, vTqvaT, meTxuTmetemeaTasedi atomis daSenebis momen- tidan, warmoiqmneba jer umniSvnelo, Seucnobadi, xolo Semdeg da Semdeg sul ufro da ufro sagrZnobi gadaxra idealuri agebulebidan: xan ato- mi Cajdeba ara misTvis gankuTvnil adgilas, xan ki is adgili, sadac un- da imyofebodes atomi, carieli aRmoCndeba. ar aris gamoricxuli, rom kristalis idealurad `aSenebuli~ erTi nawili meore, aseve idealur nawils arasworad, odnav gadaxrili kuTxiT Seezardos. bunebrivia, es gamoiwvevs SeuRlebis zonaSi sworxazovnebidan umniSvnelo gadaxras. aseTi gadaxrebi, romlebic erTmaneTs emateba, saboloo jamSi iwvevs kristaluri agebulebis sagrZnob damaxinjebas. kristalis idealuri agebuleba SeiZleba daarRvios agreTve sxva elementis atommac, romelic ama Tu im mizeziT SeiZleba moxvdes liTon- Si da daikaos adgili an kristaluri gisosis sicarieleebSi, anu foreb- Si, an ZiriTadi, fuZeliTonis atomisagan Tavisufal, anu vakantur adgi- lebSi ganTavsdes. sxvadasxva zonaSi mzardi kristalebi saboloo jamSi erTmaneTs xvdebian, maT Soris Cndeba sazRvari da formirdeba marcvle- bi. atomebi, romlebic aRniSnul sasazRvro zonebSia ganlagebuli, ganic- dian mezobeli marcvlebis kristaluri gisosebis garkveul zemoqmedebas da maT Soris myardeba meqanikuri kavSiri. meqanikuri SeWiduloba ver uzrunvelyofs marcvlebs Soris mtki- ce kavSirs. marcvlis sazRvrebSi Tavs iyris yvelanairi defeqti, liTon- Si arsebuli sxvadasxva minarevi da airovani niJarebi, romlebic kidev ufro amcireben marcvlebs Soris SeWidulobis Zalebs. swored marcvli- dan marcvlamde gardamavali zonebi ganapirobebs mniSvnelovan wilad liTonis mTeli masis meqanikur Tvisebebs. amitom cudad gasufTavebuli liToni datvirTvebis zemoqmedebiT swored marcvlis sazRvrebze imsxv- reva. rogorc vxedavT, Cveulebrivi liTonis naWeri uamravi kristale- bisgan Sedgeba, anu igi polikristalur ∗ agregats warmoadgens. mis Semad- genel TiToeul marcvals monokristali ewodeba. ganxiluli damaxinje- 26

tali sakuTari Canasaxidan, anu centridan izrdeba nebismieri mimarTule-<br />

biT. kristalizaciis procesis sawyis etapze mzard kristalSi atomebi<br />

Tavdapirvelad mowesrigebulad lagdebian, kristalis garkveul zomamde<br />

gazrdis Semdeg ki, vTqvaT, meTxuTmetemeaTasedi atomis daSenebis momen-<br />

tidan, warmoiqmneba jer umniSvnelo, Seucnobadi, xolo Semdeg da Semdeg<br />

sul ufro da ufro sagrZnobi gadaxra idealuri agebulebidan: xan ato-<br />

mi Cajdeba ara misTvis gankuTvnil adgilas, xan ki is adgili, sadac un-<br />

da imyofebodes atomi, carieli aRmoCndeba. ar aris gamoricxuli, rom<br />

kristalis idealurad `aSenebuli~ erTi nawili meore, aseve idealur<br />

nawils arasworad, odnav gadaxrili kuTxiT Seezardos. bunebrivia, es<br />

gamoiwvevs SeuRlebis zonaSi sworxazovnebidan umniSvnelo gadaxras.<br />

aseTi gadaxrebi, romlebic erTmaneTs emateba, saboloo jamSi iwvevs<br />

kristaluri agebulebis sagrZnob damaxinjebas.<br />

kristalis idealuri agebuleba SeiZleba daarRvios agreTve sxva<br />

elementis atommac, romelic ama Tu im mizeziT SeiZleba moxvdes liTon-<br />

Si da daikaos adgili an kristaluri gisosis sicarieleebSi, anu foreb-<br />

Si, an ZiriTadi, fuZeliTonis atomisagan Tavisufal, anu vakantur adgi-<br />

lebSi ganTavsdes. sxvadasxva zonaSi mzardi kristalebi saboloo jamSi<br />

erTmaneTs xvdebian, maT Soris Cndeba sazRvari da formirdeba marcvle-<br />

bi. atomebi, romlebic aRniSnul sasazRvro zonebSia ganlagebuli, ganic-<br />

dian mezobeli marcvlebis kristaluri gisosebis garkveul zemoqmedebas<br />

da maT Soris myardeba meqanikuri kavSiri.<br />

meqanikuri SeWiduloba ver uzrunvelyofs marcvlebs Soris mtki-<br />

ce kavSirs. marcvlis sazRvrebSi Tavs iyris yvelanairi defeqti, liTon-<br />

Si arsebuli sxvadasxva minarevi da airovani niJarebi, romlebic kidev<br />

ufro amcireben marcvlebs Soris SeWidulobis Zalebs. swored marcvli-<br />

dan marcvlamde gardamavali zonebi ganapirobebs mniSvnelovan wilad<br />

liTonis mTeli masis meqanikur Tvisebebs. amitom cudad gasufTavebuli<br />

liToni datvirTvebis zemoqmedebiT swored marcvlis sazRvrebze imsxv-<br />

reva.<br />

rogorc vxedavT, Cveulebrivi liTonis naWeri uamravi kristale-<br />

bisgan Sedgeba, anu igi polikristalur ∗ agregats warmoadgens. mis Semad-<br />

genel TiToeul marcvals monokristali ewodeba. ganxiluli damaxinje-<br />

26

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!