06.12.2012 Views

153 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek

153 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek

153 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

N. 146 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1700 215<br />

mea fuit, discrimen minus esse quam videtur. In duobus potissimum aut tribus dissentitur.<br />

A coena lis coepit, praedestinationis sero supervenit, Luthero et Melanchthoni<br />

ignota, qui ut apparet initio a Dogmatibus Calvini et Jansenii non valde abhorrebant.<br />

Et saepe mihi videre visus sum, eandem rem diversis respectibus diversimode et pene<br />

pugnanter enuntiari. Certum est nobis a Deo non tantum salutem sed et fidem dari aut 5<br />

destinari. Fac salutem destinari ex praevisa fide, quaeritur unde rursus decernatur fides.<br />

Generalia auxilia rem non absolvunt, cum manifestum sit homines specialibus adjutoriis<br />

sive externis sive internis distingui. De persona Christi constat Helmaestadienses magis<br />

cum Reformatis sentire, et Witebergenses cum sequen[ti]bus pene totum orbem Christianum<br />

sibi adversum hic habere. In coena autem si cum Calvino agnoscatur vera praesentia 10<br />

substantiae nec stetur intra Zwingli figuras, putem et communionem mutuam cum Reformatis<br />

posse iniri, ut Synodus Charentoniana exemplum nobis praeivit. Denique mallem<br />

Schisma tolli penitus, quam Tolerantiam Ecclesiasticam fortasse parum fidam publice<br />

introduci.<br />

Quid Tibi de Dn. Spanhemio Theologo Leidens. compertum paulo distinctius expli- 15<br />

cari peto. Fuit ille nuper in Germania sororem invisurus; multi credebant Irenici negotii<br />

causa iter tantum suscepisse. Sed parce de eo locutum constat, et non tanquam valde<br />

illuc intentum. Dn. de Croseck et mecum et cum aliis ante biennium fere locutus videbatur<br />

agere hanc causam, sed postea remisit, credo quod aulas frigidiores reperisset, ut<br />

in talibus solent. 20<br />

Praecipitatum mihi videtur Calendarii mutandi Consilium, certe parum ex decoro.<br />

Dum status Evangelici Ratisbonae distinguunt, et nolunt videri totum Gregorium sequi,<br />

populi distinctionum incapaces aut pertaesi prorsus accedent et festis et stylo novo.<br />

Deus hactenus Holsaticis motibus intercessit, hyemem Danis faventem negans. Sed<br />

ita differtur malum, non aufertur. Spero tamen tot intervenientium operam non superva- 25<br />

cuam fore. Utinam temperamento locum contrarii animorum impetus reliquissent. Illud<br />

bene habet quod Elbingensis controversia composita est et Serenissimus Elector Vester<br />

novum et felix edidit potentiae suae prudentiaeque Documentum in re tam justa.<br />

12 Synodus: zur Synode von Charenton 1631 vgl. I, 14 N. 333, S. 571 Erl. 15 Spanhemio: F. Spanheim.<br />

16 sororem: nicht identifiziert. 18 Dn. de Croseck: B. F. von Krosigk. 24 Deus . . .<br />

negans: Anspielung auf den drohenden Einmarsch dänischer Truppen in dem herzoglich-gottorpischen<br />

Teil von Schleswig, der dann in der zweiten Märzhälfte 1700 erfolgte. Zu den Auseinandersetzungen<br />

im Vorfeld vgl. T h e a t r u m Europaeum, T. 15, 1707, S. 607–615. 27 f. Elbingensis controversia<br />

. . . Documentum: August der Starke zwang Kurfürst Friedrich III. am 13. Dezember 1699 durch den<br />

Warschauer Vertrag, Elbing zu räumen.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!