Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...
Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ... Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...
618 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 N. 365 365. GEORG DANIEL PAULI AN LEIBNIZ [Bremen, Anfang – Mitte Oktober 1703]. [356.] Überlieferung: K Abfertigung: LBr. 716 Bl. 1–2. 1 Bog. 4 o . 4 S. Auf Bl. 1 r o am linken oberen Rand von Leibniz’ Hand: ” Pauli de G. Meieri Glossario Eggeling‘‘. 5 Beasti me, quod literis Tuis humanissimis meas non prorsus Tibi ingratas fuisse significaveris. Ego sane mihi de isto Tuo in me favore impense gratulor, cum inde, ut alia taceam, studia quoque mea non parum sublevata iri confidam. Dabis proinde veniam si subinde consilia, subinde dubiorum quorundam resolutionem a Te, Vir Summe, expetiero, et quicquid hac in re est juvenilis audaciae proficiendi studio excusabis. Felicem 10 vero me, si qua in re obsequia saltem et officia mea approbare Tibi possim. Vides his adjunctum librorum Meierianorum proxima vice distrahendorum catalogum. Quod adeo sero priorem acceperis doleo. Quod si mihi significare digneris, quinam illi sint, de quibus Nob. Eggelingio scripsisti, facilimum erit ad quem pervenerint, quanti emti fuerint, et an quae redimendi spes, expiscari. Si ex his quoque Tibi nonnullos coemi, meaque eam in 15 rem operam uti velis, habebis me ad hujusmodi officia paratissimum. Librum illum von der Kilfermarck, necdum quidem invenire potui: non dubito tamen dum quotidie libros Meierianos excutio tandem aliquando illum repertum iri. Glossarium Viri Celeberrimi D. Meieri ad finem equidem perductum est, sed ultimam Authoris manum desiderat. Nec ulla inde publico spes, nisi editor inveniatur Antiquitatum Germanicarum et Oc- 20 cidentalium imo et Septentrionalium linguarum peritus, cui etiam a rebus suis tantum sit otii, ut vastissimum opus, quod ni admodum fallor, duodecim voluminibus in quarto ut loquuntur compactis constat, et volubiliori calamo exaratum est percurrere possit, et confusa in ordinem digerere, quae desunt supplere, quae redundant rite detruncare possit. Denique non parvi sumtus requirentur, ut opus quod vel summo studio contractum duo 25 tamen volumina in folio facile conficiet, praelis committi possit. Tu si his difficultatibus remedia nosti, ea nos ignorare ne patiaris. Ego hisce diebus in Pantheon Anabaptistico- Zu N. 365: K antwortet auf N. 356. Beilage waren zwei Exemplare des Z. 11 genannten Katalogs, vgl. S. 619 Z. 13. Ein weiterer Brief dieser Korrespondenz ist nicht überliefert. Unsere Datierung beruht auf der Vermutung, dass Pauli zeitnah auf Leibniz’ Brief antwortete. 11 catalogum: nicht gefunden. 13 scripsisti: vgl. N. 325. 15 f. Librum . . . Kilfermarck: Vgl. N. 316 u. Erl. 17 Glossarium: Gemeint ist G. Meiers unvollendet hinterlassenes niederdeutsches Wörterbuch. 26 Pantheon: A n a b a p t i s t i c u m et Enthusiasticum Pantheon und Geistliches Rüst-Hauß, 1702.
N. 366 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 619 Enthusiasticum incidi, in quo primum locum Theobaldi Tractatus occupat. Qui Author jam per aliquot ante Lutherum secula Anabaptistas extitisse existimat. Quod quidem forte eo minus negari poterit, quo luculentius id ipsius Imperialibus constitutionibus confirmatur isti operi additis; cum inprimis in recessu Spirensi anno 1529. dicatur: Nachdem auch kurtzlich eine neue sect des wiedertauffs entstanden, so im gemeinen rechten 5 ferbotten, und vor viel 100 jahren verdammt worden ist etc. Nescio tamen quo jure Theobaldus noster cap. 8 eos cum Flagellantibus, imo et Waldensibus, Piccartis, Adamitis, Pauperibus de Lugduno, Consolatis eosdem faciat, cum tamen nec Flagellantes cum Waldensibus, nec Waldenses vel Pauperes de Lugduno quicquam cum Fanaticis commercii habuisse videantur, sed per calumniam potius ab Adversariis pro talibus habiti. Tu Vir 10 Excellentissime, si de his certiora me edocueris, summo me beneficio Tibi obstringes. Jam optime vale atque porro Tuo favore complecti perge. 〈...〉 P. S. Duo adjunxi catalogi exemplaria, ut habeas quod amico cuidam impertiri possis: inprimis Reverendissimo Abbati Molano si quidem ipsi non aliunde iste catalogus mittatur, cui ut me meaque de meliori nota commendes, est quod humilime rogito. 15 366. LEIBNIZ AN HIOB LUDOLF Hannover, 15. Oktober 1703. Überlieferung: L Auszug aus der nicht gefundenen Abfertigung: LBr. 587 Bl. 124. 8 o . Mit bereits vor der Beschriftung vorliegenden Schäden am unteren Ende des Blattes. 2 S. Mit geringfügigen Korrekturen und Ergänzungen. P. S. nachträglich ergänzt. — Gedr. (bis auf 20 S. 620 Z. 1 f.): 1. Michaelis, Commercium epistolicum, 1755, S. 224–226; danach: 2. Dutens, Opera, 6, 1768, S. 169–170. 1 Tractatus: Z. Theobald, Der alten und neuen Schwärmer widertäufferischer Geist, 1702. 2 aliquot . . . extitisse: ebd., S. 4. 4 recessu: Im o. g. Sammelband ist unter Des heiligen Römischen Reichs Constitutiones und Abschiede gedr.: Reichs-Abschied zu Speyer, Anno 1529 . § 6, [S. 6–18]. 4–6 Nachdem . . . worden ist: ebd., S. 6. 7 cap. 8: Z. Theobald, a. a. O., S. 44. 15 mittatur: Zu Leibniz’ Übersendung des Katalogs an G. W. Molanus vgl. N. 371. Zu N. 366: L mit dem nachgetragenen P. S. spiegelt die Entstehung der nicht gefundenen Abfertigung in ebenfalls zwei Phasen wider, deren erste wahrscheinlich, entgegen dem expliziten Datum, erst vom 2. Oktober datierte. Dies lassen die Bemerkungen zur Reise des zum spanischen (Gegen-)König Karl III. proklamierten Kaisersohns vermuten, die dieser erst am 19. September antrat. Unser Stück, dem vermutlich ein Patent über die Ritterakademie Wolfenbüttel vom Mai 1703 beilag (vgl. Braun-
- Page 161 and 162: N. 333 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 163 and 164: N. 334 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 165 and 166: N. 334 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 167 and 168: N. 335 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 169 and 170: N. 335 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 171 and 172: N. 337 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 173 and 174: N. 339 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 175 and 176: N. 339 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 177 and 178: N. 340 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 179 and 180: N. 342 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 181 and 182: N. 343 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 183 and 184: N. 344 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 185 and 186: N. 346 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 187 and 188: N. 348 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 189 and 190: N. 349 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 191 and 192: N. 351 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 193 and 194: N. 352 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 195 and 196: N. 354 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 197 and 198: N. 355 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 199 and 200: N. 356 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 201 and 202: N. 357 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 203 and 204: N. 359 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 205 and 206: N. 361 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 207 and 208: N. 362 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 209 and 210: N. 364 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 211: N. 364 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 215 and 216: N. 367 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 217 and 218: N. 368 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 219 and 220: N. 368 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 221 and 222: N. 370 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 223 and 224: N. 371 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 225 and 226: N. 372 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 227 and 228: N. 373 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 229 and 230: N. 373 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 231 and 232: N. 374 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 233 and 234: N. 375 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 235 and 236: N. 375 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 237 and 238: N. 376 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 239 and 240: N. 378 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 241 and 242: N. 379 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 243 and 244: N. 381 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 245 and 246: N. 382 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 247 and 248: N. 383 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 249 and 250: N. 384 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 251 and 252: N. 384 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 253 and 254: N. 384 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 255 and 256: N. 384 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 257 and 258: N. 386 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 259 and 260: N. 388 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 261 and 262: N. 390 ii. allgemeiner und gelehrte
N. 366 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 619<br />
Enthusiasticum incidi, in quo primum locum Theobaldi Tractatus occupat. Qui Author<br />
jam per aliquot ante Lutherum secula Anabaptistas extitisse existimat. Quod quidem<br />
forte eo minus negari poterit, quo luculentius id ipsius Imperialibus constitutionibus<br />
confirmatur isti operi additis; cum inprimis in recessu Spirensi anno 1529. dicatur: Nachdem<br />
auch kurtzlich eine neue sect des wiedertauffs entstanden, so im gemeinen rechten 5<br />
ferbotten, und vor viel 100 jahren verdammt worden ist etc. Nescio tamen quo jure Theobaldus<br />
noster cap. 8 eos cum Flagellantibus, imo et Waldensibus, Piccartis, Adamitis,<br />
Pauperibus de Lugduno, Consolatis eosdem faciat, cum tamen nec Flagellantes cum Waldensibus,<br />
nec Waldenses vel Pauperes de Lugduno quicquam cum Fanaticis commercii<br />
habuisse videantur, sed per calumniam potius ab Adversariis pro talibus habiti. Tu Vir 10<br />
Excellentissime, si de his certiora me edocueris, summo me beneficio Tibi obstringes. Jam<br />
optime vale atque porro Tuo favore complecti perge. 〈...〉<br />
P. S. Duo adjunxi catalogi exemplaria, ut habeas quod amico cuidam impertiri possis:<br />
inprimis Reverendissimo Abbati Molano si quidem ipsi non aliunde iste catalogus<br />
mittatur, cui ut me meaque de meliori nota commendes, est quod humilime rogito. 15<br />
366. LEIBNIZ AN HIOB LUDOLF<br />
Hannover, 15. Oktober 1703.<br />
Überlieferung: L Auszug aus der nicht gefundenen Abfertigung: LBr. 587 Bl. 124. 8 o . Mit<br />
bereits vor der Beschriftung vorliegenden Schäden am unteren Ende des Blattes. 2 S. Mit<br />
geringfügigen Korrekturen und Ergänzungen. P. S. nachträglich ergänzt. — Gedr. (bis auf 20<br />
S. 620 Z. 1 f.): 1. Michaelis, Commercium epistolicum, 1755, S. <strong>22</strong>4–<strong>22</strong>6; danach: 2. Dutens,<br />
Opera, 6, 1768, S. 169–170.<br />
1 Tractatus: Z. Theobald, Der alten und neuen Schwärmer widertäufferischer Geist, 1702.<br />
2 aliquot . . . extitisse: ebd., S. 4. 4 recessu: Im o. g. Sammelband ist unter Des heiligen Römischen<br />
Reichs Constitutiones und Abschiede gedr.: Reichs-Abschied zu Speyer, Anno 1529 . § 6, [S. 6–18].<br />
4–6 Nachdem . . . worden ist: ebd., S. 6. 7 cap. 8: Z. Theobald, a. a. O., S. 44. 15 mittatur: Zu<br />
<strong>Leibniz</strong>’ Übersendung des Katalogs an G. W. Molanus vgl. N. 371.<br />
Zu N. 366: L mit dem nachgetragenen P. S. spiegelt die Entstehung der nicht gefundenen Abfertigung<br />
in ebenfalls zwei Phasen wider, deren erste wahrscheinlich, entgegen dem expliziten Datum, erst<br />
vom 2. Oktober datierte. Dies lassen die Bemerkungen zur Reise des zum spanischen (Gegen-)König<br />
Karl III. proklamierten Kaisersohns vermuten, die dieser erst am 19. September antrat. Unser Stück,<br />
dem vermutlich ein Patent über die Ritterakademie Wolfenbüttel vom Mai 1703 beilag (vgl. Braun-