Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...

Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ... Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...

05.12.2012 Views

606 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 N. 357 Amplissimus Mastrichtius Papiae Codice adhuc uti poterit, nihil enim est quod urgeat, et cum remitti volet, poterunt caeteri libri adjungi, si qua certa sive ad R mum Molanum sive ad me deferendi se offeret occasio. Quod superest vale et me ama. Dabam Hanoverae 2 Octobr. 1703 Godefritus Guilielimus Leibnitius 5 Cl. Sikium Bremensem cum nobili Anglo peregrinari aut peregrinaturum intelligo. Vidi et Lampii juvenis vestratis non ineruditi libellum de Cymbalis veterum. Celeberrimum Miegium valere et mei benevole meminisse gaudeo. 357. JOHANN FABRICIUS AN LEIBNIZ Helmstedt, 5. Oktober 1703. [312. 423.] 10 Überlieferung: K Abfertigung: Warschau Biblioteka Narodowa III 4879 Bl. 163–164. 1 Bog. 4 o . 4 S. (Unsere Druckvorlage.). — Teildr. (S. 606 Z. 15 – S. 607 Z. 4): Kortholt, Epistolae, [1], 1734, S. 464. A Abschrift: Ebd. Bl. 161–162. 1 Bog. 2 o . 4 S. von Schreiberhand des 18. Jahrhunderts. 15 Postquam observantiae et obsequii testandi causa Responsum de Arcano Regio communicavi, proposui mihi, ne quid mysterii hac in parte Exc. Tuam lateret, haud ita pridem praesenti monstrare fundamentum et approbationem illius Responsi: Sed quum non licuerit nobis solis esse, distuli illud in aliud tempus, quod propter alia negotia non nisi hodie venisse putandum est. Enimvero ut et certior et securior essem, petii a Collegis, ut 20 scripto mihi exhiberent sententiam suam, et quum Responsum secundum majora confectum esset, eorundem censurae et correctioni, pro more apud nos consueto, id exposui, ubi rursus illi manu propria mentem mihi suam aperuerunt. Consenserunt autem me- 1 Papiae Codice: vgl. N. 316. 5 nobili Anglo: nicht ermittelt. 6 libellum: M. Boot [Praes.], Tractatus uberioris de Cymbalis veterum rudes lineae, 1700. Zu N. 357: K , das vermutlich das S. 607 Z. 2 angesprochene ” judicium‘‘ als Beilage hatte, antwortet auf N. 312. Eine Antwort ist nicht überliefert. 15 Responsum: das Gutachten der Theologischen Fakultät zu Helmstedt über das J. J. Winckler zugeschriebenen Arcanum regium (vgl. J. Welmer, SV.), vgl. N. 266. 15 f. communicavi: mit N. 299. 19 Collegis: den Professoren für Theologie an der Universität Helmstedt J. A. Schmidt, Chr. T. Wiedeburg, F. Weise und J. B. Niemeier.

N. 357 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 607 cum secundus et tertius, quarto dissentiente, et quinto absente. Itaque secundi et tertii judicio communicato, totum mysterium revelatum esse, et simulationi ac dissimulationi falsisve imputationibus, quae saepe in mundo ludos faciunt, atque innocentes premunt, via omnis videtur praeclusa. Et tantum, nec plura hac de re. Nunc accipe, si lubet, aliud. Praeterita hebdomade ad ProRectorem et Senatum acad. venerunt literae a Ma- 5 gnificentissimo Directorio, in quibus perscriptum, quandoquidem quaestio agitetur, uter debeat fungi professione controversiarum theologicarum, egone vel D. Niemeierus, placere S. S ti E li et re cum reliquis Aulis communicata, certis de causis ipsam constituere, ut professio controversiarum administretur ab illo, a me vero interpretationis V. Testamenti professio. Equidem nulla inter nos jam diu erat quaestio aut contentio, (sicut enim 10 Niemeierus eam ambiverat, ita superiore anno sub decanatu D. Weisii i n C o n s e s s u F a c u l t a t i s , ubi secundum statuta, et quidem Recessum anni 1650. mihi confirmabatur professio controversiarum, ipsi autem assignabatur professio V. Testamenti, c e s s i t et acquievit, idque in catalogo lectionum p u b l i c o t e s t a t u s e s t ) adeoque facile me tueri potuissem, sed nolui id facere, quin potius humili obsequio excipere mandatum 15 Ser mi Directoris, praesertim cum ipsa illa professio S. Sc rae mihi sit gratior et honorabilior, atque olim etiam, secundum statuta divi Fundatoris, primo inter theologos assignata. Per cuniculos igitur rem egerit alter ille, et cooperati sint quibuscunque de causis etiam alii, qui favorem mihi alioquin testantur, non me tamen, etiamsi id forte credant, ullo laeserunt modo, sed id mihi procurarunt, quod est gratissimum, et plane ex voto meo; 20 adeo, ut mihi evenerit, quod Josepho a fratribus vendito, cui illi male cogitabant facere, sed Deus id direxit in honorem et commodum ipsius Josephi. Bene profecto factum, quod ineptus homo, qui salva veritate minuere potius, quam protrahere et amplificare contro- 1 secundus et tertius: Gemeint sein müssen Schmidt und Wiedeburg, von denen eine separate Stellungnahme vorliegt (gedr.: Kapp, Sammlung, 1745, S. 391–397). 5 ProRectorem: H. von der Hardt. 6 Directorio: Das Direktorium der Universität Helmstedt wurde im Jahr 1703 von Hannover ausgeübt. 8 reliquis Aulis: Celle und Wolfenbüttel. 10 jam diu: Konkurrenz zwischen Fabricius und Niemeier um die Professur für Kontroverstheologie hatte es bereits 1701 gegeben; vgl. I, 20 N. 207. 12 statuta: die anlässlich der Gründung der Universität Helmstedt 1675 von Herzog Julius von Braunschweig-Wolfenbüttel erlassenen Statuten (gedr.: Baumgart-Pitz, Statuten, 1963). 12 Recessum: Im Visitationsrezess vom 20. November 1650 wird dem Primarius der Theologischen Fakultät die ” professio controversiarum‘‘ zugewiesen; vgl. Hofmeister, Universität Helmstedt, 1907, S. 277. 14 catalogo lectionum: für 1703 nicht überliefert. 17 statuta . . . Fundatoris: Gemeint sind hier vermutlich vor allem §§ 47, 56 u. 59 der Gründungsstatuten; vgl. Baumgart-Pitz, a. a. O., S. 81 u. S. 85 f. 21 Josepho . . . vendito: vgl. 1. Mose 37–41.

N. 357 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 607<br />

cum secundus et tertius, quarto dissentiente, et quinto absente. Itaque secundi et tertii<br />

judicio communicato, totum mysterium revelatum esse, et simulationi ac dissimulationi<br />

falsisve imputationibus, quae saepe in mundo ludos faciunt, atque innocentes premunt,<br />

via omnis videtur praeclusa. Et tantum, nec plura hac de re. Nunc accipe, si lubet,<br />

aliud. Praeterita hebdomade ad ProRectorem et Senatum acad. venerunt literae a Ma- 5<br />

gnificentissimo Directorio, in quibus perscriptum, quandoquidem quaestio agitetur, uter<br />

debeat fungi professione controversiarum theologicarum, egone vel D. Niemeierus, placere<br />

S. S ti E li et re cum reliquis Aulis communicata, certis de causis ipsam constituere,<br />

ut professio controversiarum administretur ab illo, a me vero interpretationis V. Testamenti<br />

professio. Equidem nulla inter nos jam diu erat quaestio aut contentio, (sicut enim 10<br />

Niemeierus eam ambiverat, ita superiore anno sub decanatu D. Weisii i n C o n s e s s u<br />

F a c u l t a t i s , ubi secundum statuta, et quidem Recessum anni 1650. mihi confirmabatur<br />

professio controversiarum, ipsi autem assignabatur professio V. Testamenti, c e s s i t<br />

et acquievit, idque in catalogo lectionum p u b l i c o t e s t a t u s e s t ) adeoque facile<br />

me tueri potuissem, sed nolui id facere, quin potius humili obsequio excipere mandatum 15<br />

Ser mi Directoris, praesertim cum ipsa illa professio S. Sc rae mihi sit gratior et honorabilior,<br />

atque olim etiam, secundum statuta divi Fundatoris, primo inter theologos assignata.<br />

Per cuniculos igitur rem egerit alter ille, et cooperati sint quibuscunque de causis etiam<br />

alii, qui favorem mihi alioquin testantur, non me tamen, etiamsi id forte credant, ullo<br />

laeserunt modo, sed id mihi procurarunt, quod est gratissimum, et plane ex voto meo; 20<br />

adeo, ut mihi evenerit, quod Josepho a fratribus vendito, cui illi male cogitabant facere,<br />

sed Deus id direxit in honorem et commodum ipsius Josephi. Bene profecto factum, quod<br />

ineptus homo, qui salva veritate minuere potius, quam protrahere et amplificare contro-<br />

1 secundus et tertius: Gemeint sein müssen Schmidt und Wiedeburg, von denen eine separate<br />

Stellungnahme vorliegt (gedr.: Kapp, Sammlung, 1745, S. 391–397). 5 ProRectorem: H. von der<br />

Hardt. 6 Directorio: Das Direktorium der Universität Helmstedt wurde im Jahr 1703 von Hannover<br />

ausgeübt. 8 reliquis Aulis: Celle und Wolfenbüttel. 10 jam diu: Konkurrenz zwischen Fabricius<br />

und Niemeier um die Professur für Kontroverstheologie hatte es bereits 1701 gegeben; vgl. I, 20 N. 207.<br />

12 statuta: die anlässlich der Gründung der Universität Helmstedt 1675 von Herzog Julius von Braunschweig-Wolfenbüttel<br />

erlassenen Statuten (gedr.: Baumgart-Pitz, Statuten, 1963). 12 Recessum: Im<br />

Visitationsrezess vom 20. November 1650 wird dem Primarius der Theologischen Fakultät die ” professio<br />

controversiarum‘‘ zugewiesen; vgl. Hofmeister, Universität Helmstedt, 1907, S. 277. 14 catalogo lectionum:<br />

für 1703 nicht überliefert. 17 statuta . . . Fundatoris: Gemeint sind hier vermutlich vor allem<br />

§§ 47, 56 u. 59 der Gründungsstatuten; vgl. Baumgart-Pitz, a. a. O., S. 81 u. S. 85 f. 21 Josepho . . .<br />

vendito: vgl. 1. Mose 37–41.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!