Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...
Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ... Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...
606 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 N. 357 Amplissimus Mastrichtius Papiae Codice adhuc uti poterit, nihil enim est quod urgeat, et cum remitti volet, poterunt caeteri libri adjungi, si qua certa sive ad R mum Molanum sive ad me deferendi se offeret occasio. Quod superest vale et me ama. Dabam Hanoverae 2 Octobr. 1703 Godefritus Guilielimus Leibnitius 5 Cl. Sikium Bremensem cum nobili Anglo peregrinari aut peregrinaturum intelligo. Vidi et Lampii juvenis vestratis non ineruditi libellum de Cymbalis veterum. Celeberrimum Miegium valere et mei benevole meminisse gaudeo. 357. JOHANN FABRICIUS AN LEIBNIZ Helmstedt, 5. Oktober 1703. [312. 423.] 10 Überlieferung: K Abfertigung: Warschau Biblioteka Narodowa III 4879 Bl. 163–164. 1 Bog. 4 o . 4 S. (Unsere Druckvorlage.). — Teildr. (S. 606 Z. 15 – S. 607 Z. 4): Kortholt, Epistolae, [1], 1734, S. 464. A Abschrift: Ebd. Bl. 161–162. 1 Bog. 2 o . 4 S. von Schreiberhand des 18. Jahrhunderts. 15 Postquam observantiae et obsequii testandi causa Responsum de Arcano Regio communicavi, proposui mihi, ne quid mysterii hac in parte Exc. Tuam lateret, haud ita pridem praesenti monstrare fundamentum et approbationem illius Responsi: Sed quum non licuerit nobis solis esse, distuli illud in aliud tempus, quod propter alia negotia non nisi hodie venisse putandum est. Enimvero ut et certior et securior essem, petii a Collegis, ut 20 scripto mihi exhiberent sententiam suam, et quum Responsum secundum majora confectum esset, eorundem censurae et correctioni, pro more apud nos consueto, id exposui, ubi rursus illi manu propria mentem mihi suam aperuerunt. Consenserunt autem me- 1 Papiae Codice: vgl. N. 316. 5 nobili Anglo: nicht ermittelt. 6 libellum: M. Boot [Praes.], Tractatus uberioris de Cymbalis veterum rudes lineae, 1700. Zu N. 357: K , das vermutlich das S. 607 Z. 2 angesprochene ” judicium‘‘ als Beilage hatte, antwortet auf N. 312. Eine Antwort ist nicht überliefert. 15 Responsum: das Gutachten der Theologischen Fakultät zu Helmstedt über das J. J. Winckler zugeschriebenen Arcanum regium (vgl. J. Welmer, SV.), vgl. N. 266. 15 f. communicavi: mit N. 299. 19 Collegis: den Professoren für Theologie an der Universität Helmstedt J. A. Schmidt, Chr. T. Wiedeburg, F. Weise und J. B. Niemeier.
N. 357 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 607 cum secundus et tertius, quarto dissentiente, et quinto absente. Itaque secundi et tertii judicio communicato, totum mysterium revelatum esse, et simulationi ac dissimulationi falsisve imputationibus, quae saepe in mundo ludos faciunt, atque innocentes premunt, via omnis videtur praeclusa. Et tantum, nec plura hac de re. Nunc accipe, si lubet, aliud. Praeterita hebdomade ad ProRectorem et Senatum acad. venerunt literae a Ma- 5 gnificentissimo Directorio, in quibus perscriptum, quandoquidem quaestio agitetur, uter debeat fungi professione controversiarum theologicarum, egone vel D. Niemeierus, placere S. S ti E li et re cum reliquis Aulis communicata, certis de causis ipsam constituere, ut professio controversiarum administretur ab illo, a me vero interpretationis V. Testamenti professio. Equidem nulla inter nos jam diu erat quaestio aut contentio, (sicut enim 10 Niemeierus eam ambiverat, ita superiore anno sub decanatu D. Weisii i n C o n s e s s u F a c u l t a t i s , ubi secundum statuta, et quidem Recessum anni 1650. mihi confirmabatur professio controversiarum, ipsi autem assignabatur professio V. Testamenti, c e s s i t et acquievit, idque in catalogo lectionum p u b l i c o t e s t a t u s e s t ) adeoque facile me tueri potuissem, sed nolui id facere, quin potius humili obsequio excipere mandatum 15 Ser mi Directoris, praesertim cum ipsa illa professio S. Sc rae mihi sit gratior et honorabilior, atque olim etiam, secundum statuta divi Fundatoris, primo inter theologos assignata. Per cuniculos igitur rem egerit alter ille, et cooperati sint quibuscunque de causis etiam alii, qui favorem mihi alioquin testantur, non me tamen, etiamsi id forte credant, ullo laeserunt modo, sed id mihi procurarunt, quod est gratissimum, et plane ex voto meo; 20 adeo, ut mihi evenerit, quod Josepho a fratribus vendito, cui illi male cogitabant facere, sed Deus id direxit in honorem et commodum ipsius Josephi. Bene profecto factum, quod ineptus homo, qui salva veritate minuere potius, quam protrahere et amplificare contro- 1 secundus et tertius: Gemeint sein müssen Schmidt und Wiedeburg, von denen eine separate Stellungnahme vorliegt (gedr.: Kapp, Sammlung, 1745, S. 391–397). 5 ProRectorem: H. von der Hardt. 6 Directorio: Das Direktorium der Universität Helmstedt wurde im Jahr 1703 von Hannover ausgeübt. 8 reliquis Aulis: Celle und Wolfenbüttel. 10 jam diu: Konkurrenz zwischen Fabricius und Niemeier um die Professur für Kontroverstheologie hatte es bereits 1701 gegeben; vgl. I, 20 N. 207. 12 statuta: die anlässlich der Gründung der Universität Helmstedt 1675 von Herzog Julius von Braunschweig-Wolfenbüttel erlassenen Statuten (gedr.: Baumgart-Pitz, Statuten, 1963). 12 Recessum: Im Visitationsrezess vom 20. November 1650 wird dem Primarius der Theologischen Fakultät die ” professio controversiarum‘‘ zugewiesen; vgl. Hofmeister, Universität Helmstedt, 1907, S. 277. 14 catalogo lectionum: für 1703 nicht überliefert. 17 statuta . . . Fundatoris: Gemeint sind hier vermutlich vor allem §§ 47, 56 u. 59 der Gründungsstatuten; vgl. Baumgart-Pitz, a. a. O., S. 81 u. S. 85 f. 21 Josepho . . . vendito: vgl. 1. Mose 37–41.
- Page 149 and 150: N. 326 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 151 and 152: N. 326 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 153 and 154: N. 327 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 155 and 156: N. 328 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 157 and 158: N. 330 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 159 and 160: N. 331 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 161 and 162: N. 333 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 163 and 164: N. 334 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 165 and 166: N. 334 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 167 and 168: N. 335 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 169 and 170: N. 335 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 171 and 172: N. 337 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 173 and 174: N. 339 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 175 and 176: N. 339 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 177 and 178: N. 340 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 179 and 180: N. 342 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 181 and 182: N. 343 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 183 and 184: N. 344 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 185 and 186: N. 346 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 187 and 188: N. 348 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 189 and 190: N. 349 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 191 and 192: N. 351 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 193 and 194: N. 352 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 195 and 196: N. 354 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 197 and 198: N. 355 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 199: N. 356 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 203 and 204: N. 359 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 205 and 206: N. 361 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 207 and 208: N. 362 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 209 and 210: N. 364 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 211 and 212: N. 364 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 213 and 214: N. 366 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 215 and 216: N. 367 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 217 and 218: N. 368 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 219 and 220: N. 368 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 221 and 222: N. 370 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 223 and 224: N. 371 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 225 and 226: N. 372 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 227 and 228: N. 373 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 229 and 230: N. 373 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 231 and 232: N. 374 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 233 and 234: N. 375 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 235 and 236: N. 375 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 237 and 238: N. 376 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 239 and 240: N. 378 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 241 and 242: N. 379 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 243 and 244: N. 381 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 245 and 246: N. 382 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 247 and 248: N. 383 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 249 and 250: N. 384 ii. allgemeiner und gelehrte
N. 357 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 607<br />
cum secundus et tertius, quarto dissentiente, et quinto absente. Itaque secundi et tertii<br />
judicio communicato, totum mysterium revelatum esse, et simulationi ac dissimulationi<br />
falsisve imputationibus, quae saepe in mundo ludos faciunt, atque innocentes premunt,<br />
via omnis videtur praeclusa. Et tantum, nec plura hac de re. Nunc accipe, si lubet,<br />
aliud. Praeterita hebdomade ad ProRectorem et Senatum acad. venerunt literae a Ma- 5<br />
gnificentissimo Directorio, in quibus perscriptum, quandoquidem quaestio agitetur, uter<br />
debeat fungi professione controversiarum theologicarum, egone vel D. Niemeierus, placere<br />
S. S ti E li et re cum reliquis Aulis communicata, certis de causis ipsam constituere,<br />
ut professio controversiarum administretur ab illo, a me vero interpretationis V. Testamenti<br />
professio. Equidem nulla inter nos jam diu erat quaestio aut contentio, (sicut enim 10<br />
Niemeierus eam ambiverat, ita superiore anno sub decanatu D. Weisii i n C o n s e s s u<br />
F a c u l t a t i s , ubi secundum statuta, et quidem Recessum anni 1650. mihi confirmabatur<br />
professio controversiarum, ipsi autem assignabatur professio V. Testamenti, c e s s i t<br />
et acquievit, idque in catalogo lectionum p u b l i c o t e s t a t u s e s t ) adeoque facile<br />
me tueri potuissem, sed nolui id facere, quin potius humili obsequio excipere mandatum 15<br />
Ser mi Directoris, praesertim cum ipsa illa professio S. Sc rae mihi sit gratior et honorabilior,<br />
atque olim etiam, secundum statuta divi Fundatoris, primo inter theologos assignata.<br />
Per cuniculos igitur rem egerit alter ille, et cooperati sint quibuscunque de causis etiam<br />
alii, qui favorem mihi alioquin testantur, non me tamen, etiamsi id forte credant, ullo<br />
laeserunt modo, sed id mihi procurarunt, quod est gratissimum, et plane ex voto meo; 20<br />
adeo, ut mihi evenerit, quod Josepho a fratribus vendito, cui illi male cogitabant facere,<br />
sed Deus id direxit in honorem et commodum ipsius Josephi. Bene profecto factum, quod<br />
ineptus homo, qui salva veritate minuere potius, quam protrahere et amplificare contro-<br />
1 secundus et tertius: Gemeint sein müssen Schmidt und Wiedeburg, von denen eine separate<br />
Stellungnahme vorliegt (gedr.: Kapp, Sammlung, 1745, S. 391–397). 5 ProRectorem: H. von der<br />
Hardt. 6 Directorio: Das Direktorium der Universität Helmstedt wurde im Jahr 1703 von Hannover<br />
ausgeübt. 8 reliquis Aulis: Celle und Wolfenbüttel. 10 jam diu: Konkurrenz zwischen Fabricius<br />
und Niemeier um die Professur für Kontroverstheologie hatte es bereits 1701 gegeben; vgl. I, 20 N. 207.<br />
12 statuta: die anlässlich der Gründung der Universität Helmstedt 1675 von Herzog Julius von Braunschweig-Wolfenbüttel<br />
erlassenen Statuten (gedr.: Baumgart-Pitz, Statuten, 1963). 12 Recessum: Im<br />
Visitationsrezess vom 20. November 1650 wird dem Primarius der Theologischen Fakultät die ” professio<br />
controversiarum‘‘ zugewiesen; vgl. Hofmeister, Universität Helmstedt, 1907, S. 277. 14 catalogo lectionum:<br />
für 1703 nicht überliefert. 17 statuta . . . Fundatoris: Gemeint sind hier vermutlich vor allem<br />
§§ 47, 56 u. 59 der Gründungsstatuten; vgl. Baumgart-Pitz, a. a. O., S. 81 u. S. 85 f. 21 Josepho . . .<br />
vendito: vgl. 1. Mose 37–41.