Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...

Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ... Leibniz, Akademie-Ausgabe, Bd. I, 22 - Gottfried Wilhelm Leibniz ...

05.12.2012 Views

508 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 N. 297 solennelles, et comme elles n’ont point de lettres de creance ny caractere, ce n’est point la coustume, de leur faire un cortege. Si Mad. Cresset faute d’avoir peut estre son carosse, avoit demandé que Mad. l’Electrice la fist querir, on n’auroit point fait la moindre difficulté, puisqu’on fait ces honneurs à des gentils hommes et dames dans les occasions, 5 mais quand elle demandoit cela comme un droit, qui tiroit à consequence, on ne pouvoit point deferer. Et puisqu’on l’a mis dans cette espece de gazette, c’est une marque qu’il y a de l’artifice dans cette conduite, et des gens speculatifs, croyant que M. Cresset a cherché noise expres, s’imaginent que cela le recommanderoit en Angleterre; ce qui ne seroit pas une bonne marque à l’egard de la disposition de cette cour pour nous. Mais 10 s’il est vray que M. Cresset a eu ce but (ce que je ne veux point asseurer d’autant plus que Mad. son Epouse a eu la discretion de prendre l’affaire sur son compte, comme si le mari ne savoit rien de sa demande)[,] il faut esperer qu’il se sera trompé, en s’imaginant qu’il feroit plaisir à la Reine en sortant d’icy mal satisfait; et qu’on jugera en Angleterre comme ailleurs que ce n’est la plus grande marque qu’il ait pû donner de sa prudence 15 revenue en faisant une demande si extraordinaire. Il est ridicule aussi qu’on cite dans cette gazette la Cour de France comme la regle des autres, puisque si elle avoit la coustume qu’on dit, ce que je ne crois point, elle n’est point suivie ny en Angleterre ny en Allemagne, et comme Mad. Cresset n’a point eu d’audience solennelle, lors que son mari a eu sa premiere audience de la part de la Reine, pourquoy en auroit elle eu, quand il 20 prend son congé. 297. HENNING HUTHMANN AN LEIBNIZ Ilfeld, 1. August 1703. [271.] Überlieferung: K Abfertigung: LBr. 435 Bl. 38–39. 1 Bog. 4 o . 2 S. auf Bl. 38. Eigh. Aufschr. Siegel. Postverm. 25 Vir Illustris atque Amplissime, Domine Fautor colende, Literas Hannoverae ad me 30 Junii datas accepi 19 Julii. Gratulor igitur de Valetu- Zu N. 297: K antwortet auf N. 271. Der nächste überlieferte Brief der Korrespondenz (Huthmann an Leibniz) datiert vom 10. Oktober 1707. Davor lag ein Treffen in Kassel. Ob das in unserem Stück erhoffte Treffen in Braunschweig zustandekam, ist nicht bezeugt.

N. 297 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 509 dine recuperata, atque ut eam Deus in posterum ab omni adversitate conservet, cordicitus oro. Scripto meo germanico explicari tantum rationem visus in organo, verum est. Sed scripto latino demonstratur primo Existentia, dein 〈Essentia〉 et tandem operationes animae, quas pro objectis per corpus oblatis necessitate naturali peragit. Tractatus jam 5 〈plene〉 est elaboratus, ut eum a doctis probatum iri non diffidam. Fama est, Sereniss. Electorem cum Duce Cellensi Brunsvigam esse venturum ad nundinas. Spero igitur, Dominum Fautorem quoque adfuturum; mihi inde occasionem fore et tractatus ostendendi, et gnomonis inventi, qui certe Bononiensem et Romanum superabit tanto, quanto sexies mille pedes superant pedes ducentos. Rogo igitur majorem in modum, ut sententia mea 10 benevole audiatur. Hebraïca illa, quae elaboranda fuerunt, jamdudum sunt elaborata. Sed nondum videtur e re vel mea vel aliorum esse, ea publici juris facere. Nam vera vocum significatio, et quae ei adjuncta est, interpretationis �������� detegit errores, quos Theologi detectos nolunt. Gratias interim ago pro spe mihi facta. Si adjutus fuero, 〈suppetet〉 mihi forte, unde 15 mihi in posterum sit 〈opis〉 copia; redituum vero Societati perpetuorum. Nam Gnomon inventus magnam ostendit utilitatem. Vale 〈...〉 Ilefeldiae 1. Aug. 1703. Viro Illustri, Nobilissimo atque Amplissimo, Domino Godefr. Guiliel. Leibnizio, Sereniss. Elector. Brunsvicensis Consiliario Intimo, et Regiae Scientiarum Societatis Directori 20 Spectatissimo, Domino meo Fautori admodum colendo. Hannoverana. Franco biß Osterode. 3 Scripto . . . germanico: vgl. N. 271. 4 scripto latino: vgl. N. 271. 7 venturum: Dieses Gerücht entstand vermutlich im Zuge der Aussöhnung zwischen den Welfenlinien. Neben den tatsächlich stattfindenden Besuchen zwischen den Höfen in Celle und Herrenhausen war auch ein Besuch der Braunschweiger Messe von seiten Hannovers versprochen worden (vgl. N. 229), der jedoch nicht bezeugt ist. 8 adfuturum: Leibniz hielt sich in der zweiten Augusthälfte zur Laurentiusmesse in Braunschweig auf. 9 Bononiensem et Romanum: vgl. N. 271. 11 elaborata: nicht ermittelt; vermutlich nicht erschienen. 15 spe . . . facta: in Bezug auf eine Unterstützung durch die Berliner Sozietät der Wissenschaften. 17 utilitatem: zur Jahresberechnung; vgl. N. 271.

N. 297 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1703 509<br />

dine recuperata, atque ut eam Deus in posterum ab omni adversitate conservet, cordicitus<br />

oro.<br />

Scripto meo germanico explicari tantum rationem visus in organo, verum est. Sed<br />

scripto latino demonstratur primo Existentia, dein 〈Essentia〉 et tandem operationes animae,<br />

quas pro objectis per corpus oblatis necessitate naturali peragit. Tractatus jam 5<br />

〈plene〉 est elaboratus, ut eum a doctis probatum iri non diffidam. Fama est, Sereniss.<br />

Electorem cum Duce Cellensi Brunsvigam esse venturum ad nundinas. Spero igitur, Dominum<br />

Fautorem quoque adfuturum; mihi inde occasionem fore et tractatus ostendendi,<br />

et gnomonis inventi, qui certe Bononiensem et Romanum superabit tanto, quanto sexies<br />

mille pedes superant pedes ducentos. Rogo igitur majorem in modum, ut sententia mea 10<br />

benevole audiatur. Hebraïca illa, quae elaboranda fuerunt, jamdudum sunt elaborata.<br />

Sed nondum videtur e re vel mea vel aliorum esse, ea publici juris facere. Nam vera<br />

vocum significatio, et quae ei adjuncta est, interpretationis �������� detegit errores, quos<br />

Theologi detectos nolunt.<br />

Gratias interim ago pro spe mihi facta. Si adjutus fuero, 〈suppetet〉 mihi forte, unde 15<br />

mihi in posterum sit 〈opis〉 copia; redituum vero Societati perpetuorum. Nam Gnomon<br />

inventus magnam ostendit utilitatem. Vale 〈...〉<br />

Ilefeldiae 1. Aug. 1703.<br />

Viro Illustri, Nobilissimo atque Amplissimo, Domino Godefr. Guiliel. <strong>Leibniz</strong>io, Sereniss.<br />

Elector. Brunsvicensis Consiliario Intimo, et Regiae Scientiarum Societatis Directori 20<br />

Spectatissimo, Domino meo Fautori admodum colendo. Hannoverana.<br />

Franco biß Osterode.<br />

3 Scripto . . . germanico: vgl. N. 271. 4 scripto latino: vgl. N. 271. 7 venturum: Dieses<br />

Gerücht entstand vermutlich im Zuge der Aussöhnung zwischen den Welfenlinien. Neben den tatsächlich<br />

stattfindenden Besuchen zwischen den Höfen in Celle und Herrenhausen war auch ein Besuch der Braunschweiger<br />

Messe von seiten Hannovers versprochen worden (vgl. N. <strong>22</strong>9), der jedoch nicht bezeugt ist.<br />

8 adfuturum: <strong>Leibniz</strong> hielt sich in der zweiten Augusthälfte zur Laurentiusmesse in Braunschweig auf.<br />

9 Bononiensem et Romanum: vgl. N. 271. 11 elaborata: nicht ermittelt; vermutlich nicht erschienen.<br />

15 spe . . . facta: in Bezug auf eine Unterstützung durch die Berliner Sozietät der Wissenschaften.<br />

17 utilitatem: zur Jahresberechnung; vgl. N. 271.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!