NOU KA PREVWA, NOU KA EVITE - Croix-Rouge canadienne

NOU KA PREVWA,12 NOU KA EVITENOU KA EVITE13NOU KA PREVWA,PWOFIL: ONDIRASSan bon jan jesyon, chèltè poudezas yo genyen risk pou yotounen espas k ap mete fanmian danje. Sa fè chòk fanmi sayo ki deja ap jere efè fizik aksikolojik dezas la vin pi mal.Maria Elisa Alvarado, Direktè Jeneral,Kwa Wouj OndirèyDepi 1998, Kwa Wouj Ondirèy enplikenan plizyè reyaksyon fas a sitiyasyontanpèt, sechrès ak yon tranblemantè nan lane 2009. Anpil nan sa liaprann yo sou vyolans apre katastwòfvini nan eksperyans jere chèltèapre tanpèt Mitch, yon tanpèt maloukki te ratibwaze Amerik Santralla nan menm ane sa a, avèk yonestimasyon plis pase dis mil moun kimouri epi plis pase de milyon mounki pèdi kay yo.“Dapre apèl gouvènman an, KwaWouj pran jesyon konstriksyonchèltè pou 1 372 fanmi (6 676moun),” Maria Elisa Alvarado, DirektèJeneral Kwa Wouj Ondirèy, sonje.Yon mwayèn 600 fanmi (3600 moun)te rete nan chèltè nan Tegucigalpapandan twa zan edmi. “Lè noukonsidere kondisyon tranzisyon yomoun yo te ap viv ladan yo, ak anviwònmandifisil nan vil la, nou te wèyon kantite pwoblèm sosyal tankouvyolans nan fanmi ak vyolans gangki te lakòz ensekirite, epi tout pilkondisyon sila yo te rann nou elas.”Fanmi ki te nan chèltè yo te sotinan diferan katye ak vwazinay zafèpa fin twò bon, chak te genyen pouli soufri pou manm oswa byen nanfanmi a yo te pèdi, epi fè fas a defipou yo reprann lavi yo. Nan chèltèyo, sitiyasyon a te vin pi mal paskete koumanse genyen twòp mounepi pat genyen ase estrikti. Gang tepwofite de sitiyasyon an, avèk konsekanstrajik: te genyen 18 ka mounyo te asasinen anndan chèltè yo.“Vyolans te rezilta yon mank opòtiniteekonomik, resous pou òganize akpou edikasyon, epi move sekirite,”Alvarado di.Kwa Wouj Ondirèy te travay akKwa Wouj Panyòl ansanm ak lòtòganizasyon pou abòde pwoblèmanndan chèltè yo. “Nou te fè jesyonsitiyasyon sila a tounen yon priyoritepou nou, epi nou te vin pran yon wòlpi aktif nan òganizasyon kominotea, paske nou te rekonèt ke siksè nannenpòt ki lòt aspè te depann de byenjere ka sa a,” Alvarado te di. Yo tekoumanse pa idantifye lidè pozitifyo nan kominote a epi ankouraje yojwe yon wòl nan pwojè kominote a.Dyalòg ak tèt ansanm pou gwoup late fèt pou pwomosyon lidèchip nankomite yo. Kwa Wouj te rive atennfanmi manm gang yo tou epi te prankonsèy nan men ekspè sou jenn nangang peyi Ondiras.Te genyen yon pati nan konsiltasyonyo ki te fèt ak rezidan yo, pou fè katbezwen ak pèspektiv diferan gwoup:gason, fanm, jenn, timoun, ak granmounyo. Apwòch sila a pou separegwoup yo te pèmèt moun konprannpi byen imaj sitiyasyon an, sou defimoun yo te genyen pou yo fè fas,tankou diskriminasyon ant fanm akgason, ase travay ki pa genyen, lavichè, konsomasyon egzajere alkòl,vyolans domestik, tifi ki ap tonbeansent epi move edikasyon.Atansyon sila a sou fasilite kominikasyonak patisipasyon te pote fwi,nan ede rezidan yo nan chèltè yodefèt yo de izolasyon an epi koumanseabòde pwoblèm ke yo genyenanfas yo tankou yon kominote.Dapre yon ansyen rezidan, ki te jweyon wòl nan komite chèltè yo, kle ase te jwenn bon fason an pou ederezidan chèltè yo ede tèt yo: “Noupa t ap chèche pou yo mete manje anan bouch nou; nou te bezwen toutkolaborasyon nou te ka jwenn pousipòte nou nan amelyore kondisyonlavi nou.” Avèk plis otonomi epipatisipasyon, kominote yo te vin pirezistan, pi kapab pou yo tolere sayo pèdi yo epi tou pou yo tolere janyo te ap viv bò kote youn lòt. “Nou tefè pwomosyon pou nou jere tèt nou,nan enplike moun nan planifikasyon,jesyon ak fasilitasyon pou pwogramasyon,”Alvarado remake.Kwa Wouj Ondiryèn ofrileson sa yo ke li te aprann:→→Evite plis posib, gwo konsantrasyonmoun nan yon sèl kote.→→Enplike kominote yo nan jesyonchèltè ak pwogram yo; genyen yonwòl enpòtan pou Kwa Wouj nanfasilite ak òganize patisipasyon,epi asire ke devwa moun akresponsbilite yo klè.→→Founi plis sipò ak reyaksyon soukondisyon moun ki ap viv nanchèltè nan kominote ki resevwa yo.→→Fè travay dirèk avèk kominote akfanmi pou pèmèt opòtinite poudyalòg sou vyolans, faktè risk yo aksolisyon yo.→→Chèche asire ke moun ap rete nanchèltè yo pou yon tan ki pa twòlong, epi chèche altènativ ak otoriteyo pou rann lavi moun yo nòmaljan sa posib.→→Envesti nan ranfòse konpetansekip reyaksyon yo, tankou pouyo rekonèt kisa ki ka deklanchevyolans.→→Rekonèt bezwen pou ranfòsekapasite, konsyans ak konsèy pousipòte pèsonèl la ak volontè yo.Fanmi kap viv nan stad poutet kay yo kit e kraze nan ouragan Mitch, San Pedro Sula, Honduras. \\ © Sean Sprague \\ spraguephoto.com