Klik hier - Centre for Historical Research and Documentation on War

More documents

Recommendations

Info

Studiedag voor jonge historici – Oorlog, herinnering en erfenis Journée d’étude “jeunes historiens” – Guerres, héritages et mémoires Nous avons rencontré une autre image tenace et récurrente, celle du soldat belge célébré malgré la défaite, considéré comme un héros. La prise des <strong>for</strong>ts belges frappe l’imagination dans les deux camps qui nous livrent de cet évènement deux interprétations opposées. Nous nous sommes penchée sur bien d’autres thèmes encore; le Manneken Pis, les gr<strong>and</strong>es figures de la résistance, les relations entre la Belgique et ses “alliés” et les “torchons diplomatiques”. La variété des thèmes est réduite essentiellement par la censure étatique qui opère une véritable sélection. Toutefois, la production est également “moulée” par les attentes du public et la mobilisation spontanée des éditeurs et artistes. En conclusion, la carte postale rencontre les desseins de la propag<strong>and</strong>e étatique et répond à ses besoins. Elle est aussi un canal d’expression de la culture de guerre. Ces deux concepts se rejoignent dans la notion d’automobilisation. 20
Studiedag voor jonge historici – Oorlog, herinnering en erfenis Journée d’étude “jeunes historiens” – Guerres, héritages et mémoires Sophie DELHALLE (ULg) L’image de la Belgique pendant la Première Guerre mondiale à travers les cartes postales belges et étrangères De titel van mijn masterproef luidt De afbeelding van België tijdens de Eerste Wereldoorlog aan de h<strong>and</strong> van Belgische en buitenl<strong>and</strong>se postkaarten. Het onderwerp is relevant om twee redenen: ten eerste kende de populariteit van de postkaart een hoogtepunt tijdens de Eerste Wereldoorlog, ten tweede was de Grote Oorlog een heel krachtig moment in de geschiedenis van de collectieve voorstelling van België in het buitenl<strong>and</strong>. Ons voornaamste doel was de postkaart in eer te herstellen als een volwaardige historische bron, door haar wetenschappelijke waarde en haar deelname aan de patriottische propag<strong>and</strong>a duidelijk aantonen. De analyse van postkaarten als historische bron is een aanpak waar vaak op wordt neergekeken, en zelf vergeten. Het domein van de postkaarten wordt bijna volledig verwaarloosd in België. Wij merken op dat de interesse voor de postkaarten in het buitenl<strong>and</strong> veel groter en dynamischer is. In het algemeen wordt de postkaart verwaarloosd als bron voor de ondersteuning van doeltreffende propag<strong>and</strong>a en als krachtig overbrengingsmiddel van ideeën en vormende beelden. Ook v<strong>and</strong>aag nog smeedt de postkaart gedeeltelijk ons beeld en onze visie op 1914-1918. Tot op v<strong>and</strong>aag durfden slechts weinig historici het aan om de postkaart de rol die ze verdiend in de Eerste Wereldoorlog (bovenal een morele oorlog waarin massapropag<strong>and</strong>a een belangrijke rol speelde) toe te schrijven. De postkaart liet toe om op grote schaal een hele reeks verschillende beelden van België te verspreiden, doordrongen van zekere ‘mythes’ van het verleden (verhalen en volkse fabels) en van het discours van de verschillende oorlogsvoerders. Inderdaad, de patriottische postkaart, met zijn onschuldige voorkomen, is tegelijk het product van een oorlogscultuur en een krachtdadig propag<strong>and</strong>amiddel. Deze dubbele identiteit, een kruising van twee concepten is nauw verbonden met de bestudering en de geschiedenis van de Grote Oorlog. De centrale vraagstelling was de volgende : ‘postkaarten van 1914-1918 : een vervormde spiegel of een waarheidsgetrouwe afspiegeling van de realiteit ’ Het is bewezen dat de beelden werden gemanipuleerd, daarom probeerden wij te begrijpen waarom de retouches en de fotomontages werden uitgevoerd. De uitgevers van kaarten streefden er allereerst naar om zich een illustratie toe te eigenen door de context te ver<strong>and</strong>eren (door een foutieve legende) of door de beelden aan te passen en te bewerken (door retouches). Het uiteindelijke resultaat is de ’creatie’, de montage van realistische patriottische scènes die nooit hebben plaatsgevonden. Wij helpen dus mee aan de reconstructie van de realiteit aan de h<strong>and</strong> van concrete elementen: een echte herschrijving van de geschiedenis. Wij hebben een hele reeks van grote thema’s met betrekking tot België aangeboord. Maar de koninklijke familie is verreweg het thema dat het meest onze a<strong>and</strong>acht heeft getrokken : elk lid wordt voorgesteld met een functie of met specifieke attributen. De koning als ridder en de koningin als verpleegster zijn de twee hoofdfiguren in deze serie. De Natie verschijnt in 21
Page 1 and 2: STUDIEDAG VOOR JONGE HISTORICI JOUR
Page 3 and 4: Studiedag voor jonge historici - Oo
Page 19: Studiedag voor jonge historici - Oo
Page 71:
Studiedag voor jonge historici - Oo
show all

Klik hier - Centre for Historical Research and Documentation on War

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?