Information and liaison bulletin - Institut kurde de Paris
Information and liaison bulletin - Institut kurde de Paris
Information and liaison bulletin - Institut kurde de Paris
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
~ma gelmesi losa bir liberal dönem olu~turdu.<br />
Bu dönem<strong>de</strong>, 1952 seçimlerln<strong>de</strong>, KDP'nin<br />
milletvekili adaY1Mahabad ve çevresin<strong>de</strong> oy-<br />
:lann 070 80 ile 0J0 99'unu alacak kadar b~arl<br />
_sa~adJysâ :Ia~merkeZi hüküinefbu seçiriti ge-<br />
Çerli saymadl ve Tahran'm ön<strong>de</strong> gelen bir dini<br />
li<strong>de</strong>rim Mahaood mebusu olarak atadl.<br />
Aym yù Bokan köylüIeri yöre<strong>de</strong>ki Kürt feodallerine<br />
ve tran polisine kar~ ayakl<strong>and</strong>llar.<br />
tsyan KDP'nin ön<strong>de</strong>rlillin<strong>de</strong> Bokan ile Mahabad<br />
arasmdaki bölgeye yaylldl. Kürt feodallerinin<br />
yardmuna ko~an tran ordusu isyaru<br />
:bastlrdl. _<br />
CIA, düzenlediAi bir darbeyle Musaddlk<br />
hükümetini <strong>de</strong>virdi. Ve 0 günci.ensonra 25 y1h<br />
ll$Ian bit süreyle Sah'm li<strong>de</strong>rliAin<strong>de</strong> korkunç<br />
bir <strong>de</strong>spoÙZrn--tüm tran'a hakim oldu.<br />
~ahhgm Ylkllmasmdan<br />
sonra<br />
Sah rejiminin Ylkllmasmda hiç ku~kusuz<br />
tüm tran halklan, bütün <strong>de</strong>mokratik güçler<br />
elbirliAiyle müca<strong>de</strong>le etmi~lerdi.<br />
Bu müca<strong>de</strong>le slrasmda, merkezi otoritenin<br />
tümüyle zaYlflamasl tran Kürdistan'mda fiili<br />
bir özerklij!i getirdi. 1979 Subatl'nda Sahl;k<br />
rejimi tümüyle Ylkllmca, tran KDP'si,<br />
programmda varolan özerklik talebinin resmiyet<br />
kazanmasml istedi. Bu talebini 28 Mart<br />
1979'da Kum kentin<strong>de</strong>ki Humeyni'ye gön<strong>de</strong>rdij!i<br />
resmi <strong>de</strong>legasyonla dile getirdi. Humeyni<br />
bu talebi red<strong>de</strong>tti. Bunun üzerine Humeyni'nin<br />
<strong>de</strong>vrim muhaflzlan ile Kürt milisleri<br />
arasmda çatl~malar ba~ladl.<br />
Aym yaz tslam Curnhuriyeti için yapllan refer<strong>and</strong>umu<br />
tran Kürt halkl boykot etti ve seçmenlerin<br />
0J0 85-90'1 refer<strong>and</strong>uma katllmadl.<br />
Aj!ustos aymda tran ordusu Kürdistan<br />
'kentieHne kar~1 saldmya geçti ve oralan aldl.<br />
Kürt sava~çllan dalliara çekildiler. Ama<br />
tran ordusundaki karl~lkIJklarl <strong>de</strong>j!erlendirerek,<br />
aym Yli Kaslm aymda bu kent ve kasabalarl<br />
tran ordusunun elin<strong>de</strong>n geri aldllat.<br />
Sonuçta AralIk aY1nda Humeyni kendi<br />
prograrnJ olarak yaY1nladJAi14 mad<strong>de</strong>lik me: -<br />
tin<strong>de</strong> smuh özerkliAi kabul etti.<br />
tran-Irak saV~1 tran Kürdistam'nda KDP'-<br />
ye fiili özerkliAi peki~tirmek ve özerk yönetimi<br />
kamul~tlrmak için elveri~li olanaklar salllaml~tl.<br />
KDP yönetimi ise bu süreç boyunca<br />
salla kaymI~, sol kanat 1980 Y1IJnâaparti<strong>de</strong>n<br />
tasfiye edilmi~ti. Kasunlu 'Dlln hàkimiyeti altma<br />
giren parti, Sosyalist Enternasyonal'e<br />
üyelik b~vurusünda bulunmu~tu.<br />
Sav~m, bir ate~kes anl~maslyla durmasl<br />
tran yönetiminin Kürtler üzerin<strong>de</strong>ki basloslm<br />
artumasma ne<strong>de</strong>n olmu~tu. tran Kürt hareketinin<br />
li<strong>de</strong>rliAinin bir suikastle tasfiyesi' en<br />
çok tran'Jn tslami rejiminin i~ine geliyordu. ~<br />
Eller önümüz<strong>de</strong>ki gün1er<strong>de</strong> tran Kürdistam'n- ,<br />
da büyük askeri operasyonlar b~lat1lIrsa su- '.<br />
ikastm tran yOnetimi tarafmdan gerçekl~tirildiAi<br />
daha bir kesinijk kazanacaktIi'. tster<br />
sosyal-<strong>de</strong>mokrat yönelimli olsun, ister sall konurnlarda<br />
bulunsun Kürt ulusal hareketinin<br />
he<strong>de</strong>flerine ul~masl için ulusun bütün unsurlarma<br />
ve bu unsurlar arasmda b~r cephe birliAine<br />
ihtiyaç duydu~ bir gerçektir. Kàslmlu<br />
da bu ulusal hareketin temel t~lanndan<br />
birisiydi. Süphesiz onun kaybl tran Kürtleri<br />
için bir ulusal kaY1Polm~tur. Kürt hallo kendisine<br />
vurulan bu darbeyi birlilini peki~tirerek<br />
cevapl<strong>and</strong>JrmalIdJr.<br />
•<br />
--<br />
142
Change language