Information and liaison bulletin - Institut kurde de Paris
Information and liaison bulletin - Institut kurde de Paris
Information and liaison bulletin - Institut kurde de Paris
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KASIMLU'NUN ARDINDAN<br />
Kürt u/usa/ hareketinin terne/ ta$/armdan biri <strong>de</strong>' Kaslmlu'ydu.<br />
Onun kaybl iran' Kürt/er'i<br />
için bir u/usa/ kaYlp a/du.<br />
ran KUrdistan Demokrat<br />
Partisi'-<br />
nin Ii<strong>de</strong>ri Kaslmlu,<br />
Viyana'da bir<br />
suikast sonucunda<br />
OldürUldU. Suikastm son <strong>de</strong>rece profesyonel<br />
bir tarzda yapllmasl olaym bir <strong>de</strong>vlet taÎ'afmdan<br />
gerçekle~tirilmi~ olmasl ihtimalini gUn<strong>de</strong>me<br />
getirmektedir. Nitekim tran KUrdistan<br />
Demokrat Partisi (tKDP) yapt!~1 bir açlklama<br />
ile tran hUkUmetini cinayetin sorumlusu<br />
olarak niteledi. .<br />
tKDP, 1945 sonbahannda 105 Kürt li<strong>de</strong>rinin<br />
imzaladl~1 bir beyanname ile kurulmu~tu.<br />
Kadi Muhammed'in li<strong>de</strong>rli~in<strong>de</strong> kurulan<br />
KDP'ni~ programi niteligin<strong>de</strong>ki Kqrulu~ Bildirgesi<br />
'n<strong>de</strong> ~u talepier ve he<strong>de</strong>fler ileri sUrU-<br />
IUyordu:<br />
I. tran'daki KUrt balkl kendi mahalli i~lerinin<br />
yOnetimin<strong>de</strong> OzgUrlUAeve kendi kendini<br />
yOnetme hakkma sahip olmah ve trl}ll <strong>de</strong>vleti<br />
slmrlan için<strong>de</strong> Ozerklik kazanmahdlr.<br />
2. E~itim anadil<strong>de</strong>n yapllmall ve yerel yönetim<br />
i~lerin<strong>de</strong> KUrtç.e resmi dil olmahdu.<br />
3. Mahalli bir KUrdistan konseyinin kurulmasl<br />
ve konseyin Uyelerinin seçilmesi anayasa<br />
tarafmdan garanti altma almmalidir .<br />
4. BOlge için<strong>de</strong>ki <strong>de</strong>vlet memurlan yOre halkmdan<br />
olmahdlr.<br />
S. Hem kOylUlerin hem <strong>de</strong> büyUk toprak<br />
sahiplerinin haklanm ve geleceklerini koruyacak<br />
bir tek genel yasa çlkartllmahdlr.<br />
6. KDP, Azerbaycan halklyla ve Azerbaycan'daki<br />
Asuriler, Ermeniler gibi azmhklarla<br />
tam bir birlik ve kar<strong>de</strong>~lik kurmak için Ozel<br />
çaba sarfe<strong>de</strong>cektir.<br />
7. KDP KUrt halkmm maddi ve manevi ge-<br />
Özgürlük ve <strong>de</strong>mokrasi dü~manl karanllk güçler<br />
!aralmdan 13 Temmuz 1989'da Viyana'da, kalledilen<br />
i.K.D.P. Genel Sekreteri<br />
Dr.Abdurrahman Kaslmlo<br />
I.K.D.P.M.K. üyesi ve Avrupa Temsilcisi<br />
Abdullah Kadlrl<br />
sayglyla<br />
halklna<br />
Viyana Üniversitesi ögretim üyesi<br />
Dr. Fazii Resul"ü<br />
anlyC'r<br />
ba~sagllgl<br />
veKürl<br />
diliyoruz<br />
Ahmet Abakay, Ziya Acar, Taner Akçam, çaOatay Anadol, Faruk Aral, Mehmet Ali Arslan, Seydo Asl<strong>and</strong>ag,<br />
Attila A~ut, Ahmet Atak, Ergin Atasü, i.Metin Ayçiçek, Vedat Aydin, Ergun Aydlnoglu, Mahmut s'aksl,<br />
Müslim Ba~aran, Oya 6aydar, Gültekin Bek<strong>de</strong>mir, Me' ,ji Bekta~, ismail Be~ikçi, Faruk Bildirici, Serpil<br />
Bildirici, Çim~it Bilek, Tay7un Bilgin, Tanll Bora, Mehmet Emin Bozarslan, Ali Bl{cak, Yümnü Budak, Kemal<br />
Burkay, irfan Cüre, ilkay Demir, Necmi Demir, T.Ziya Ekinci, $erafettin Elçi, Aydin Engin, Hüseyin Er<strong>de</strong>m,<br />
Muzaffer Erdost, Mehmet Ali Eren" Tugrul ErYllmaz, Ümit Firat, Gültekin Gazioglu, Murat Genç, F.Hasan<br />
Gökçe, ibrahim Güçlü, Fethi Gümü~, Semih Gümü~, Fato~ Güney, Pa~a Güven, Tala! inanç, Aktan ince,<br />
, Ahmet Kaçmaz, Refik Karakoç, Ahmet Kardam, Muhittin Karkm, $erafettin Kaya, H<strong>and</strong>an Koç, Saim Koç,<br />
Ertugrul Kürkçü, Ömer Laçiner, Rol<strong>and</strong> Mönch, Yayla Mönch Bucak, Kendal Nezan, Ahmet Zeki Okçuoglu,<br />
Abdullah Onay, Mahmut Ortakaya, $l:jdi Ozansü, Mustafa Özer, Banu Paker, $ivan Perver, Celai Polat,<br />
Veysi Sansözen, Gülnur Savran, Sungur Savran, Mahir Saym, Salih Sümer, Erdal Talu, Server Tanilli,<br />
ibrahim Tezan, Mete Tunçay, Ahmet Türk, Erbil Tu~alp, Bülent Uluer, Kemal Uzun, Mehmet Uzun, i.$erif<br />
,Vanlt, Mehmet Vural, Hatice .Ya~ar, irfan Yavru, Halil Yüksel, Yalçln Yusufoglu, Raglp Zarakolu.<br />
li~imi, ekonomik kalklOmasI, tanm, ticaret,<br />
eAitim, halk. saAhAI alanlannda ilerlemenin<br />
gerçekle~mesi için mUca<strong>de</strong>le e<strong>de</strong>cektir.<br />
8. KDP, tUrn tran hàlklannm siyasi eylem<br />
ozgürlü~U için<strong>de</strong> ülkenin mutlull1~u ve geli~mesi<br />
için mUca<strong>de</strong>le etmek' dile~in<strong>de</strong>dir .<br />
Mahabad Cumhuriyeti'nin<br />
kurulu,u<br />
tran KUrdistam'nda bu siyasi geli~meler<br />
olurken, güney<strong>de</strong>ki tran Azerbaycan'I Azerbaycan<br />
Demokrat Partisi <strong>de</strong> tran yOnetimine<br />
kar~1 silahh müca<strong>de</strong>le vermekte ve halk<br />
güçleri geni~ bir alam kontrol etmekteydi.<br />
1945 Arahk aymda <strong>de</strong>vrimci-<strong>de</strong>mokratik güç-<br />
1er tran Azerbaycam'mn ba~kenti olan Tebriz'<strong>de</strong>ki<br />
tran garnizonlarma saldlrdllar ve<br />
Tebriz'i dü~ürdüler. Böylelikle Güney Azerbaycan<br />
topraklanmn tamarm henUz kurulmu~<br />
Azerbaycan Halk Hükümeti'nin eline geçmi~<br />
oluyordu.<br />
tran Azerbaycam'ndaki bu geli~meler ve<br />
kazamlan ba~anlar ku~kusuz ki tran Kürdistam'ndaki<br />
geli~meleri <strong>de</strong> etkiledi. Nitekim 24<br />
Ocak 19S6'da Mahabad Kürt Cumhuriyeti'-<br />
nin kurulu~u ilan edildi. 13 <strong>de</strong>lege<strong>de</strong>n olu~an<br />
Jir hükümet kuruldu. Ulusal parlamento gOrevini<br />
<strong>de</strong> yapan hükümet Kadi Muhammed'i<br />
cumhurba~kanh~ma seçii.<br />
8 MaY1s1946'da Sovyet ordularmm Berlin'i<br />
tamamen-ele geçirmesi ve 9 MaY1s'ta Nazi AImanyasl'mn<br />
bütünUyle teslim olarak çökmesi,<br />
yani 2. Dünya Sava~I'nm sona ermesi sonucunda<br />
müttefik kuvvetler Tahran Antla~ma-<br />
SIuyarmca ait! ay için<strong>de</strong> tran'dan tümüyle çekildiler.<br />
Sovyet birliklerinin tran Kürdistam'ndan<br />
çekilmesiyle tran imparatorluk ordusu<br />
saldmya geçti, 1946 Arahk aY1nda Tebriz'i<br />
geri aldi. BOylece Azerbaycan Halk Cumhuriyeti<br />
y,klld,. !ran Azerbaycam'nda korkunç<br />
bir soyJunm b~ladI.tran ordusu IS Arahk'ta<br />
Mahabad'a girdi.<br />
1946 Arallk aY1mn sonlarmda Kadi Muhammed,<br />
Sadr Kadi ve amcaoglu Seyif Kadi<br />
tran hükümeti tarafmdan tutukl<strong>and</strong>Ilar ve 30<br />
Mart 1947'<strong>de</strong> idam edilçliler.<br />
Mahabad Cumliuriyeti sa<strong>de</strong>ce II ay ya~aml~<br />
olmasma ra~men, Kürt yurtsever müca<strong>de</strong>lesin<strong>de</strong><br />
ulusal bir sêmbol oldu.<br />
Sava, sonraslndaki<br />
politik olaylar.<br />
2. Dünya Sav~I'mn bitmesi ve KUrdistan'-<br />
da Fars ezen ulus egemenli~inin' yeni<strong>de</strong>n kurulmasl<br />
yeni bir dOnemin ve yeni çetin müca<strong>de</strong>lelerin<br />
b~langlcl oldu. '<br />
Buna ra~men, Dr .Mussadlk'm seçimle i~-<br />
141