l{o Inv. l*"ry - Bibliothèques de l'Université de Lorraine

l{o Inv. l*"ry - Bibliothèques de l'Université de Lorraine l{o Inv. l*"ry - Bibliothèques de l'Université de Lorraine

docnum.univ.lorraine.fr
from docnum.univ.lorraine.fr More from this publisher
29.12.2013 Views

25 les punir. Et ceur qui refuserotrt les punitions, ne donneroÂt pas la preuve de vouloir s'améliorer, derangeront les autres ou leur seroot nuisibles par leur exemple, qu'ils sacheot qu'ils seront reovoyés de nos écoles. h. Tous obéiront à leurs naitres et suivront leurs prescriptions aussi bien à l'école qu'à la maison. i, Qu'ils s'appliqueat aux études avec serieux et constance, qu'its s'appliquent à être à l'heure pour la classe, à la suivre attretrtiveneot ravailler les leçons pour eux-mênes. S'ils oe suiveat pas bien, s'ils oot des douæs sur quelque chose, ils consulærotrt leurs naltres. t, Dans les collèges, qu'ils tre se promènent pas ici ou là, nais qu'ils travaillent à leur place, qu'ils s'y occupent modestenent et en silence de leurs affaires. Qu'ils ne quitteot pas l'êcole avaol que le maitre n'en ait doané le signal. k. Qu'ils ne dêæriorent ni les bancs, ni les pupitres, ni les chaises, ni les murs, ni les portÊs, ni les fenêtres, oi quoi que ce soit d'autre en y peignant, ecrivant, creusaût, g,rcltaît quelque chose, ou d'une autre nanière eûcore. l. Ils éviæroo! les habitudes ou les coÂùacts nauvais ou suspecæ. Ils etrtrefont seulenent, en contact avec ceux dont les noeurs ou I'erenple pourronl les faire progressef dans l'étude des le[res et l'acquisition de la vertu. m. Qu'ils s'abstienoent ùotalenent de lire des couæs pernicieux ou des livres inutiles, Qu'ils o'aillent pas aux spectacles publics ou tulx pendaisons des coupables, sauf si par hasard ce sont des heretiques. Qu'ils s'abstiennent de ænir un rôle sur une scéne en dehors de l'école, sauf si le nartre et le préfet en oot, donné l'au[orisation. n. Qu'ils aient un esprit sincère et pur, et qu'ils obéissent aux préceptes divins avec beaucoup de sois. Ils se reconnanderont souvenû, et d'une façon sincere à Dieu, à la Sainæ Vierge et aux autres sainæ. Qu'ils implorent assidtnent I'aide des anges, surtout celle de l'ange gardien. Qu'ils observent ùouiours la nodestie au dehors, nais surtout à l'église et en classe. o. Enfin, en toutes choses et actioos, ils se conportÊrort de telle nanière que l'oo voie bien qu'ils oe recherchent pas moins la vertu ot la puretê de leur vie, que le dévouenent aux belles-lettres et aur études. A ces règles géoérales, d'une validiæ coûstaût€, oo aiouæra les précisions rendues nécessaires par les circonstaoces, eûvers lesquelles il y un les nênes obligations et sanctions. Voici le terte latin rédigé en 1599, rel que les élèves du XVIII' siècle le reçoivent en main propre : Regulae pro Auditoribus exærioribus Societatis Jesu

126 a. Qui discendi causa Societatis Iesu Gymnasia frequentant, intelligant: Dco iuvante non minus curatusr iri pro Virtbus, ut Pietate caeterisgue vhhrtibse, quan ut ingenuis artibus Discipuli imbuantur. z. Discipulorum guisque eam classem freguentabit, guae illi post praevium Grâlren a praefecto studiorum asisignabitur. t. Singulis salten mensibw omnes peccata sua confitebunt, ac Missae sacriÊcio quotidie intererunt statuta hora; similiter et Concioni diebus dominicis et festis. + Explicationi catedrismi singulis hebdomatibus omnes intsrerunt, ejusgu: Compendiun ediscent, prout a Magistratis fuerit pro singulis classibus per capita constitutum. 5. Nemo ex nostris discipulis gymnasium cu.ur arrris, gladiis, pugionibus vcl orltris, aut aliis hujusmodi guae pro locis et temporibus interdicta fuerint, ingrediatur. 6. Abstineant omnes a ]uramentis, asecrationibus, contumeliis, injuriis, detractionibus, mendaciis; it*a lectione librorum prohibitorum, et frequentatione locorurn noxiorum vel suspectorum, gue a praefectc sCrolarum interdicta fuerint, denique ab omnibus rebusgrtà honestati morum adversantur. Z. Intelligant, in iis, quae ad mores et studia bonarusr arHum spectant, crrm praecepta aut admonitiones minus proderun! Magistros Correctoris opera in ipsis puniendis usuros. Qui autem poenas recusâverint, aut spem emendationis non ostenderint, aut caeteris molesti, sive exemplo suo perniciosi fuerint, sciant, se ex nostris sdrolis esse disrittendos. E. Ocrnes suis guigue rnagistratis obtemperent, ratione[r vero studendi ab ipsis praescriptarn, tam in sôolis, guam domi, guam diligmtissime servent. 9. Serio ad studia animun, et constanter applicent; sint in sdrolis matule freguentandis assidui, in audiendis et recolendis lectionibus diligentes; quodsi guid rrinus assequuntur, aut si de quopiam dubitent, Magistrun consulant. to, ln scholis necquidquam huc vel illuc vagentur, sed in suis quisquc sutisÈlliis, locisque modeste ac silenter sibt ac suis rebus attendant; nequc sdrola egrediantur, nisi facta a Maglstro exeundi potestate. 11. Scamna, cathedrum, subsellia, parietes, Januas, fenestras, neque allud quidquam pingendo, scribendo, sculpendo, lncidendo, aut alia guavig ralionc non notent, neque deturpent. 12. Pravas aut suspectas consuetudines et consortia fugiant; eurn{ue llr tantummodo conversentur, guorum exemplo et consuetudine in litterarum studlo virtutumque proficiant. tt, A libris perniciosis et inutilibus legendis prorsus abstineant; nequc rd publica spectacula, neque ad supplicium reorum, nisi forte haereticorum, eantj neque pergonam ullam Externorum gcena atant, nlrl data priue a Magistris, et a Praefecto gy-mnasil licentia. :.4, Sincerum animum, purumque, ac divinis legibus eumma dillgenth obtemperare nitantur. Dei vero, ac ss. Virginis Deiparae, caeterisque Sancilr pcrgaepe alque ex anlmo lege commendenU Angelorum quoqué opem aældu:, praeclpue vero Angell Cuotodig lnplorent. Modeetlarn tum allbl eemper, lum In Templo atque in sd'rola potirsimurn servent, a:>, In omnibug denique rebus et actionibus ita se gerant, ut facite qulsquc intelligal, eos non minus virtuturn, vitaegue Integritatis esse quam litterarum doctrinaeque studiosoc. Hisce statutls generalibus atque perpetuis quae temporum ratio in,ungendr. addendave postulaverit, adjicientur, eadem vel consiurili sub poenarun ranctione lervanda. Ces règles mettent en relief le désir de faire naitre à l'intérieur du collège uû.e atmosphère de confiance, d'honnêteté, une armosphère chrétienne de charité. 0n le voit à la lecture, lous ces preceptes

126<br />

a. Qui discendi causa Societatis Iesu Gymnasia frequentant, intelligant:<br />

Dco iuvante non minus curatusr iri pro Virtbus, ut Pietate caeterisgue vhhrtibse,<br />

quan ut ingenuis artibus Discipuli imbuantur.<br />

z. Discipulorum guisque eam classem freguentabit, guae illi post praevium<br />

Grâlren a praefecto studiorum asisignabitur.<br />

t. Singulis salten mensibw omnes peccata sua confitebunt, ac Missae<br />

sacriÊcio quotidie intererunt statuta hora; similiter et Concioni diebus dominicis<br />

et festis.<br />

+ Explicationi catedrismi singulis hebdomatibus omnes intsrerunt, ejusgu:<br />

Compendiun ediscent, prout a Magistratis fuerit pro singulis classibus per<br />

capita constitutum.<br />

5. Nemo ex nostris discipulis gymnasium cu.ur arrris, gladiis, pugionibus<br />

vcl orltris, aut aliis hujusmodi guae pro locis et temporibus interdicta fuerint,<br />

ingrediatur.<br />

6. Abstineant omnes a ]uramentis, asecrationibus, contumeliis, injuriis,<br />

<strong>de</strong>tractionibus, mendaciis; it*a lectione librorum prohibitorum, et frequentatione<br />

locorurn noxiorum vel suspectorum, gue a praefectc sCrolarum interdicta<br />

fuerint, <strong>de</strong>nique ab omnibus rebusgrtà honestati morum adversantur.<br />

Z. Intelligant, in iis, quae ad mores et studia bonarusr arHum spectant,<br />

crrm praecepta aut admonitiones minus pro<strong>de</strong>run! Magistros Correctoris opera<br />

in ipsis puniendis usuros. Qui autem poenas recusâverint, aut spem emendationis<br />

non osten<strong>de</strong>rint, aut caeteris molesti, sive exemplo suo perniciosi fuerint,<br />

sciant, se ex nostris sdrolis esse disrittendos.<br />

E. Ocrnes suis guigue rnagistratis obtemperent, ratione[r vero stu<strong>de</strong>ndi ab<br />

ipsis praescriptarn, tam in sôolis, guam domi, guam diligmtissime servent.<br />

9. Serio ad studia animun, et constanter applicent; sint in sdrolis matule<br />

freguentandis assidui, in audiendis et recolendis lectionibus diligentes; quodsi<br />

guid rrinus assequuntur, aut si <strong>de</strong> quopiam dubitent, Magistrun consulant.<br />

to, ln scholis necquidquam huc vel illuc vagentur, sed in suis quisquc<br />

sutisÈlliis, locisque mo<strong>de</strong>ste ac silenter sibt ac suis rebus attendant; nequc<br />

sdrola egrediantur, nisi facta a Maglstro exeundi potestate.<br />

11. Scamna, cathedrum, subsellia, parietes, Januas, fenestras, neque allud<br />

quidquam pingendo, scribendo, sculpendo, lnci<strong>de</strong>ndo, aut alia guavig ralionc<br />

non notent, neque <strong>de</strong>turpent.<br />

12. Pravas aut suspectas consuetudines et consortia fugiant; eurn{ue llr<br />

tantummodo conversentur, guorum exemplo et consuetudine in litterarum studlo<br />

virtutumque proficiant.<br />

tt, A libris perniciosis et inutilibus legendis prorsus abstineant; nequc rd<br />

publica spectacula, neque ad supplicium reorum, nisi forte haereticorum,<br />

eantj neque pergonam ullam Externorum gcena atant, nlrl<br />

data priue a Magistris, et a Praefecto gy-mnasil licentia.<br />

:.4, Sincerum animum, purumque, ac divinis legibus eumma dillgenth<br />

obtemperare nitantur. Dei vero, ac ss. Virginis Deiparae, caeterisque Sancilr<br />

pcrgaepe alque ex anlmo lege commen<strong>de</strong>nU Angelorum quoqué opem aældu:,<br />

praeclpue vero Angell Cuotodig lnplorent. Mo<strong>de</strong>etlarn tum allbl eemper, lum In<br />

Templo atque in sd'rola potirsimurn servent,<br />

a:>, In omnibug <strong>de</strong>nique rebus et actionibus ita se gerant, ut facite qulsquc<br />

intelligal, eos non minus virtuturn, vitaegue Integritatis esse quam litterarum<br />

doctrinaeque studiosoc.<br />

Hisce statutls generalibus atque perpetuis quae temporum ratio in,ungendr.<br />

ad<strong>de</strong>ndave postulaverit, adjicientur, ea<strong>de</strong>m vel consiurili sub poenarun<br />

ranctione lervanda.<br />

Ces règles mettent en relief le désir <strong>de</strong> faire naitre à<br />

l'intérieur du collège uû.e atmosphère <strong>de</strong> confiance, d'honnêteté, une<br />

armosphère chrétienne <strong>de</strong> charité. 0n le voit à la lecture, lous ces preceptes

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!