Questions et réponses écrites Schriftelijke vragen en antwoorden

QRVA 51 077 12905
09 - 05 - 2005
profit un usufruit. Il apparaît néanmoins que ces constructions
sont de plus en plus souvent sujettes à de
vives critiques. Récemment, le tribunal de première
instance de Bruges a encore admis que l’administration
pouvait détricoter un montage fiscal mettant un
usufruit à profit en invoquant la disposition anti-abus
de l’article 344, CIR 1992.
Toutefois, le fisc admet, sous certaines conditions,
que les contribuables puissent réaliser des optimisations
fiscales en mettant un usufruit à profit. Dans la
décision anticipée n o 300.081 du 30 septembre 2003,
l’administration a accepté une construction fiscale
mettant un usufruit à profit dans laquelle le gérant
d’une SPRL a acheté la nue-propriété d’un appartement
et sa société l’usufruit pour une période de
15 ans. Dans ce cas individuel, l’administration a
marqué son accord sur le fait que:
— les frais de notaire, les droits d’enregistrement et
les frais bancaires sur le crédit d’investissement
sont déductibles à ce titre dans le chef de la SPRL;
— la valeur du droit d’usufruit est fixée compte tenu
des dispositions prévues à l’article 47, § 2, du Code
des droits d’enregistrement et un amortissement
sur une durée de 15 ans peut être admis;
— aucun avantage de toute nature ne serait attribué
au gérant pour l’utilisation de l’appartement s’il
paie à la SPRL un loyer annuel équivalant à au
moins 80% du revenu cadastral indexé de
l’appartement, multiplié par 100/60 et par 2;
— la non-location de l’appartement par le gérant
pendant une certaine période, sans que celui-ci
n’en dispose effectivement, n’engendrera pas
l’imposition d’un avantage de toute nature.
L’administration a par ailleurs ajouté l’observation
suivante à la fin de cette décision anticipée:
«L’attention est attirée sur le fait que la présente décision
ne porte pas préjudice à l’imposition éventuelle,
dans le chef de M. X, d’un avantage de toute nature
visé à l’article 32, alinéa 2, 2 o , CIR 1992, au moment
où ce dernier acquerra, après 15 ans, 80% de l’usufruit
de l’appartement».
Pourriez-vous me fournir les précisions suivantes à
propos du dernier paragraphe de la décision anticipée
n o 300.081:
1. L’imposition, dans le chef du nu-propriétaire,
d’un avantage de toute nature à la fin de l’usufruit estelle
une mesure générale applicable à toute construction
fiscale mettant un usufruit à profit?
constructies. Deze constructies komen hoe langer hoe
meer onder vuur te liggen. Recentelijk nog werd door
de rechtbank van eerste aanleg van Brugge aanvaard
dat de administratie een vruchtgebruikconstructie aan
de hand van de anti-misbruikbepaling van artikel 344,
WIB 1992 kon doorprikken.
Niettemin aanvaardt de fiscus onder bepaalde voorwaarden
dat belastingplichtigen fiscaal kunnen optimaliseren
door gebruik te maken van een vruchtgebruik.
In de voorgaande beslissing nr. 300.081 van
30 september 2003 aanvaardde de administratie een
vruchtgebruikconstructie waarbij een zaakvoerder van
een BVBA de naakte eigendom van een appartement
kocht en zijn BVBA het vruchtgebruik kocht voor een
periode van 15 jaar. In dit individuele geval ging de
administratie ermee akkoord dat:
— de notariskosten, de registratierechten en de bankkosten
van het investeringskrediet als beroepskosten
aftrekbaar zijn in hoofde van de BVBA;
— de waarde van het recht van vruchtgebruik werd
vastgesteld volgens de bepalingen van artikel 47,
§ 2 van het Wetboek der Successierechten alsook
dat een afschrijving over een periode van 15 jaar
kon worden aanvaard;
— geen voordeel van alle aard zou worden toegekend
aan de zaakvoerder voor het gebruik van het
appartement indien hij aan de BVBA een jaarlijkse
huur van minstens 80% van het geïndexeerde
kadastrale inkomen van het appartement betaalt
vermenigvuldigd met 100/60 en met 2;
— de niet-verhuring van het appartement door de
zaakvoerder gedurende een bepaalde periode, zonder
dat hij er zelf daadwerkelijk over beschikt,
geen aanleiding zal geven tot het belasten van een
voordeel van alle aard.
In fine van deze voorafgaande beslissing stelde de
administratie verder: «De aandacht wordt gevestigd
op het feit dat deze beslissing geen afbreuk doet aan
een eventuele belasting, in hoofde van de heer X, van
een voordeel van alle aard, bedoeld in artikel 32,
tweede lid, 2 o , WIB 1992, op het ogenblik wanneer
deze laatste, na 15 jaar, 80% van het vruchtgebruik
van het appartement zal verwerven.».
Kan u specifiek wat deze laatste paragraaf van de
voorafgaande beslissing nr. 300.081 betreft meedelen:
1. Of het belasten van een voordeel van alle aard bij
het einde van het vruchtgebruik in hoofde van de
naakte eigenaar een algemene maatregel is die steeds
en bij elke vruchtgebruikconstructie zal worden toegepast?
CHAMBRE 3e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2004 2005 KAMER 3e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE