Bibliothèque / Bibliotheek - Centre for Historical Research and ...

toenemend ‘managerisme’ gaat Bertrams
niet uit de weg.
Met zijn boek brengt Kenneth Bertrams
een hele reeks contactfora tussen industriëlen
en academici voor het voetlicht,
die tot dusver op weinig aandacht van
historici konden rekenen. Vooral na 1945
ontstond er een haast onontwarbaar
kluwen van ministeriële comités, oudstudenten
associaties, door de overheid
opgezette agentschappen, industriële en
universitaire commissies, federaties en
contactgroepen. Bertrams beschrijft het
geheel treffend als een ‘archipel’. Het is
belangrijk dat deze nu in kaart is gebracht,
ook al vraagt het van de lezer de nodige
concentratie om tussen de verschillende
eilandjes de weg niet kwijt te raken.
Al bij al volgt de geschiedenis die in
Universités et entreprises wordt verteld
grotendeels het ritme van de economische
conjunctuur en de institutionele hervormingen.
Dit is een verantwoorde keuze,
maar geeft het boek ook een erg specifieke
focus. De nadruk komt zo immers sterk
te liggen op het raamwerk waarbinnen de
industrie en universiteit elkaar ontmoetten.
De hoofdfiguren die bij dit alles
be trokken waren, hun ambities en persoonlijkheden,
komen veel minder uit de
verf. Een iets verdere uitwerking hiervan
had ongetwijfeld wat extra ‘leven’ aan het
verhaal kunnen toevoegen.
Kenneth Bertrams’ boek heeft een strakke
compositie en is vlot geschreven. Daarenboven
is het goed gedocumenteerd. De
auteur toont zich vertrouwd met de
secundaire literatuur uit de verschillende
velden die hij behandeld en hij verrichtte
een uitgebreid bronnenonderzoek. Met
Bibliotheek / Bibliothèque
218
betrekking tot de meer recente periodes
consulteerde hij naast de archieven
van de universitaire administratie ook
(totnog toe weinig gebruikt) materiaal
uit ver schillende bedrijfsarchieven. Tot
slot nam hij ook verscheidene interviews
af – al lijken de resultaten daarvan slechts
in geringe mate hun weg naar het boek te
hebben gevonden.
Met Universités et entreprises heeft Kenneth
Bertrams het thema van de wisselwerking
tussen industrie en universiteit (gelukkig)
niet uitgeput. Zo valt er mijns inziens
nog heel wat te zeggen over de informele
contacten tussen industriëlen en academici,
waarvan Bertrams geregeld het
belang aanstipt. Een meer antropologische
studie van dergelijke contacten zou bijvoorbeeld
aan het licht kunnen brengen
hoe academici en industriëlen elkaar in
een concrete setting ontmoeten en hoe
ze hun cultuur en gedragscodes op elkaar
af stemmen.
Dit alles doet uiteraard niets af aan de
kwaliteiten van Kenneth Bertrams’ werk.
In Universités et entreprises heeft hij op
deskundige wijze de geschiedschrijving
van economie, universiteit en wetenschap
met elkaar verbonden en heeft hij aangetoond
hoe vruchtbaar een dergelijke
kruisbestuiving kan zijn. Zijn boek zal dan
ook historici van zeer diverse pluimage
interesseren.
Raf De Bont