bulletin des séances mededelingen der zittingen - Royal Academy ...

Onder de Antarctische convergentie wordt verstaan de lijn die de volgende punten verbindt
en de scheiding vormt tussen het koude en het lauwe water : 50° S, 0° ; 50° S, 30° E.L. ;
45° S, 30° E.L. ; 45° S, 80° E.L. ; 55° S, 80° E.L. ; 55° S, 150° E.L. ; 60° S, 150° E.L. ;
60° S, 50° W.L. ; 50° S, 50° W.L. ; 50° S, 0°. Onder levende rijkdommen in de Antarctische
wateren wordt verstaan de populaties van vinvissen, weekdieren, schaaldieren en alle andere
soorten levende organismen, met inbegrip van vogels, die voorkomen ten zuiden van de
Antarctische convergentie.
Onder Antarctische mariene ecosysteem verstaat men het geheel van relaties van de levende
rijkdommen in de Antarctische wateren met elkaar en met hun fysisch milieu.
Deze overeenkomst is noodzakelijk gezien de sterke bevissing van de krill ( ± 447 000 ton,
voorlopig cijfer, voor het seizoen 1985/86) die een noodzakelijke schakel vormt in de dierlijke
voedselketen.
De «Convention for the Conservation o f Seals» (London, 1 juni 1972) is toepasselijk op
de zeeën gelegen ten zuiden van de 60' breedtegraad, terwijl het Zuidpoolverdrag (Was­
hington, I december 1959) van toepassing is op de streek gelegen ten zuiden van 60°
zuiderbreedte, met inbegrip van de ijsterrassen.
Het Zuidpoolverdrag heeft o.a. de bescherming en het behoud van de fauna en flora van
het Zuidpoolgebied tot doel (Art. IX 1.0, maar spreekt niet expliciet over prospectie,
exploratie o f exploitatie van mineralen. Nochtans zijn de Consultatieve Partijen van het
Zuidpoolverdrag overeengekomen een regime op te stellen dat moet gerespecteerd worden
voor het geval tot exploratie en eventueel exploitatie van mineralen, off-shore o f on-shore, zou
overgegaan worden. Tot zo'n regime van kracht wordt, is overeengekomen een moratorium
in acht te nemen op iedere vorm van exploratie en exploitatie van minerale rijkdommen
(aanbeveling IX-1 § 8 aangenomen tijdens de IX' Consultatieve Vergadering gehouden te
Londen van 19 september tot 7 oktober 1977).
Hierbij blijft de bescherming van het unieke Antarctisch milieu en van de afhankelijke
ecosystemen een hoofdbekommemis [zelfde Aanbeveling IX-1 § 4 (iii)].
Antarctica's verborgen minerale rijkdommen zijn reeds sedert de beginperiode van de
verkenning van dit continent herhaaldelijk het voorwerp geweest van speculatie. Het moet
nochtans nog bewezen worden dat er iets aanwezig is dat de ontginning waard is, maar ten
minste één potentiële rijkdom wekt nu aanzienlijke belangstelling : koolwaterstoffen op het
continentaal plat. Gedetailleerde geofysische exploratie zal nochtans nodig zijn om te kunnen
bevestigen dat op het Antarctische continentale plat voldoende voorraden koolwaterstoffen
aanwezig zijn.
Deze aanwezigheid wordt echter verondersteld omdat vooreerst continentale platten over
de ganse wereld bewezen hebben rijke formaties te zijn voor olie en gas.
Ten tweede wordt vrij algemeen verondersteld dat het Zuidpoolgebied eens met de
nabijgelegen continenten en sub-continenten verenigd was in het supercontinent Gondwana,
samen met Australië, Nieuw-Zeeland, Zuidelijk Afrika, Zuid-Amerika, het schiereiland India
en het Arabisch schiereiland, waar in de continentale platten gas o f olie meestal aangetroffen
o f reeds gewonnen wordt.
In de derde plaats leveren ook de sedimenten, aangetroffen op het Antarctische continentale
plat als dikke lagen niet-gemetamorfoseerde tertiaire lagen in de Weddell- en de Ross-Zeeën,
een indirecte evidentie van aanwezigheid van koolwaterstoffen off-shore. Dergelijke sedimenten
worden meestal geassocieerd met olie.