28,8 MB - Euskaltzaindia

OIHENARTEN AMODIOZKO POESIEN AZTERKETA KONPARATIBOA
«Madonna, séte bella e bella tanto,
Ch'io non veggio di voi cosa più bella» (Lírica, soneto XXV)
du Baïf-ek imitareko duena:
«Ma Francine est par tout excellentement belle». (Amour de
Francine XX).
Morpugo-k, XVI.mendean, bere Cosreme de la donne-n, zion emazte
ederrak hogeitamahiru «betegin» (perfekzione) behar zireela... Honenbertze
gauza ttipi, honenbertze gauza borobil, honenbertze xuri, honenbertze gorri
e.a. Oihenarten poemetan agertzen diren emazteek ere Morpugo eta, orokorki
harrez, xv.mendetik XVIII.menderaino iraunen duen eme-estetikaren ardatz
nagusiak aurkireko diregu, moralezko beteginak, argiki kulrera neo-platoniko
baten eragina daukatenak, bazterrera utzi gabe...
II 3: BETEGINAK
II 3a: Gorputzaren beteginak:
— Burua
Aurpegi:
«Ederrenen bardina
(Ezpadohat' aitzina)
Da begitartez, eta/diskret oboro ezina»
(X, Graziana)
«Haren begitartea
Garbi. arrosaz bethea (x, Graziana);
«Begitartea hanti/zauka hanbat argire»
(XII)
«Haren ahorpegia,
Zer, baderragu egia,
(...)
Zer derrakegu dela/baizik izartegia ?»
(XIII)
Aho, hortz, ezpain, mintzo:
Begiak, begirada:
«Ahoño, mihi ozena,
Hortzik den aratzena», (X, Graziana)
«Hortzak aitzintzen, zuriz,/ezein ezne isurkorri» (XIII, Joana)
«Baire, eme mintzatzea» (XII)
«Begi bizi, so hutsaz,/maitarazi diroena»
(X, Graziana)
[39] 439