28,8 MB - Euskaltzaindia

c) Urdina:
OIHENARTEN AMODIOZKO NEURTITZEN TEMATIKA
Margarita,
bai daitita
othe huts zin egitez,
begiz urdin
bezain gordin
zarela zur'egitez?182
d) Kolore konposatuak:
Xurigorri:
Kristalez du belarra
sudurr'oro zillarra,
mazelak xuri-gorri,
perla hutsez bidarra183
Beltzuri:
Zuk zuriak belzuriak,
poru, handitarzunak184.
Eta hunki-jin erran orde,
ari zitzauzat belzuri185
e) Metaleak esanahi kromatikoz:
XXI. SOMATISMOA
Urrea:
Buru ederreko adatsa
laxurik baderatza,
ba daitso gerriraino
urh' izpiz aberatsa186.
Oihenarten poetikan oso nabarmen autoreak maitaturiko anderekien gorpuzkera
deskribatzeko joera. Maiteminduen gorputz-ataI gehienek aipu berezia
dute. Batzutan, aipu horiek halako aldarte erotiko xume baten adierazpenetan
ematen dira. Oihenarten erotismoa apala da, noski, ernazimenduko oldetan
kokatu beharrekoa, hots, sensualitate sotilez bilduriko somatismo adierazkor
182 II. atala, 1. ahap. Urdin/gordin delakoan hoskidetasuna, agian, bi epitetoen hurbiltasunaren
arrazoia.
183 XII. atala, 8. ahap. Lafonek «Le menton en perles pures» perla hutsez bidarra delakoa
itzultzean («Notes pour...», 77. or.).
184 Beste zenbait olerki, II. 4.
185 Beste zenbait olerki, V. 8. ahap. hunki jin = ongi-etorri. Ari zitzauzat = ari zatzait.
186 XIII. 22. ahap. Gaurko euskaran honda litzateke: «Buru ederreko adatsa lasaki erortzen
uzten badu, gerriraino jaitsiko zaio (daitso «jaitsi»ren formula sintetikoa), urre izpitan aberats».
[39] 389