28,8 MB - Euskaltzaindia

Antitesi anitzak:
Maite/gorroto:
Heldua/joana:
Jabe/nerabe:
Hotza/beroa:
OIHENARTEN AMODIOZKO NEURTITZEN TEMATIKA
Gau-egun, goi-arrats, edate -jatean
ebiltze-gelditze, jaikite-etzatean,
zuzaz dizut penamendu
neure penen luzamendu168.
Aldiz dun maitariaren
mait'orde hig'ukena,
eder eztena
hi bezalako ederraren169.
Haren izena Joana,
ez ote gaizki emana?
Ezi orai heldu dena
nola lizate joana?170.
Etzitzauzte hurbiltu, ez heltu
aitziti zitzauzte gibeltu171
Aspaldi nola zuen norhabe
izan bainaiz, zuek ene jabe172.
Hotzak beroa du nitan,
urak sui'eraikiten173.
Elhurrak alabadere
naduka ni, hotz badere,
errerik bihotzean174.
168 VI. atala, 7. ahap.
169 XI. atala, 3. ahap. hig'ukena = higu edo gorroto ukana. Ukena balio sustantibalez.
Cfr. Lafon, «Notes pour...», 76 or.
170 XIII. atala, 7. ahap. Hemen antitesiazko jokua Joana emaztekiaren izenaz baliatuz.
Hurrengoan handi/eskas-en arteko kontraezarpena: «Ezi espaldi du haren/ merezi handiaren/
ezagutza dudala,/et'ene eskasgoaren» (XIII. 28. ahap.). Baita «Gaua goizak ordaritan/biharamunt
dazano» (Beste zenbait olerki, II, 1 ahap.).
171 Ezkontidearen hil-kexua, 3gn. multzoa.
177 Ibidem, 2gn. multzoa.
173 XIV. aula, 3. ahap. Urak sui(a) eraikiten = urak sua sortzen.
174 XIV. atala, 2. ahap. Ildo beretik gortharzuna = batean gothor (duro) eta bestean gori
(incandescente) gisa: «Nik, gotharzun, zuk gorthazun,/derakuskegu elkarri» (Beste zenbait
olerki, II. 3. ahap.). Lafonen itzulpenean antitesia nabarmen: «Je me montre ardent, et vous
sourde: telle est notre attitude mutuelle» (Art. c. 44. or.). Begirada ezkutapenaren antitesiaz
«gordatzen... miratzen» dioenean (XVI. atala, 2. ahap.). Baita iluna/argiaren kontrajarrera
«Nahiz ezpegi gauaz ilhargi/ni zure begi/ederrek argi» (XVI. atala, 1. ahap.).
[37]
387