28,8 MB - Euskaltzaindia

OIHENARTEN AMODIOZKO NEURTITZEN TEMATIKA
Erran baderaukat ezi
oro harena naizala,
nehor ere, hura bezi,
onhetsirik eztudala,
bana horregatik hura
ezta nizaz arrengura20.
Nola nitan botere
duen, handi hal'ere,
eta berze maiterik
nol'eztudan batere21.
Poetak damaren hautaketa egin duelako lehendiko maitale oro albora utzi
du bati bakarrik atxikitzearren; ezerk ez dezake desitsas bihotza haren makurreratik.
Kasu honetan Joana emazteari zuzendutako ahapaldia:
Ni zuretzen has bezain sarri
berhez nindizun bertarik,
lehen hautatu maitagarri
nituen, nindutenetarik,
orain eta betiereko
zureki tink egoiteko,
eta berhez neholatan
enankidizun gisatan22.
Tenore bera (Baionako liburutegian aurkituriko) azkenaldeko amodiozko
olerkietan. Maitasun horren esklusibitatea aitorturik arima eri dagoela adieraztean:
Zuri huts, et'ez bertzeri
darraik'ene gogoa,
zuzaz, nola bait' er'eri
nahiz izan sendoa23.
III. MAITEREKIN TOPAKETA. ELKARREKIKOTASUNA.
Topaketaren tematika, nolabait, «segeretuarekin» lotu ohi da, maitaleak
maitatua bakarrik ikusi nahi izaten baitu. Amodioa ezin daiteke elikatu harreman
fisikorik gabe. Etxepareren poesian aski nabarmen topaketaren alde hau:
20 VII. atala, 2. ahap.
21 X. atala, 13. ahap.
22 XV. atala, 1. ahap. Enankidizun = ez nekizun. Neholatan = inolatan («Forme d'eventuel
á suffixe relatif» (Lafon, art. c. 81 or.).
23 Beste zenbait olerki, II, 1 ahap. Eta, oraindik: «Zurekin ezagutze hartzen/hasiz gero,
Ederragoa,/sendi dizut nitan eihartzen/bertzetrako amorioa, /orai eta sekulakoz /zure nizateala
koz» (Ederragoari, 1. ahap.).
[7] 357