28,8 MB - Euskaltzaindia

28,8 MB - Euskaltzaindia 28,8 MB - Euskaltzaindia

euskaltzaindia.net
from euskaltzaindia.net More from this publisher
18.05.2013 Views

ROSA MIREN PAGOLA — 1973, Historiografía de Vizcaya, La Gran Enciclopedia Vasca, Bilbao. MARTINEZ DE ZALDIBIA, J.: 1945, Suma de las Cosas Cantábricas y Guipuzcoanas, Diputación de Guipuzcoa, San Sebastián. MITXELENA, K.: 1960. Historia de la literatura vasca, Minotauro, Madrid. OIHENART, A.: 1926-28 (1656) «Noticia de las dos Vasconias, la Ibérica y la Aquitana», RIEV 17, (141-174); (329- 355); (475-515). (A. Javier Gorosterratzu-ren bigarren edizioaren itzulp.). (Hemen azaltzen diren orrialdeak RIEV 17. zenbakiari dagozkie, hau da, lan honetan aipatzen diren bakarri). — 1935 (1657), «Atsotizak edo Refravac», RIEV 26, 201-264; 665-719. OYHARÇABAL, B.: 1989, «Le travaux de grammaire basque avant Larramendi (1729)», ASJU XXIII-1, 59-73. PETERSEN, H.: 1931, Linguistic Sciencience in the Nineteenth Century, Cambridge. ROMERA NAVARRO, M.: 1929, «La defensa de la lengua española en el s. XVI», Bulletin Hispanique 31, 69-213. ROBINS, R.H.: 1970, A short History of Lingüistics, Indiana University Press, Bloomington-London. (Gaztelerako itzulpena: 1984, Paraninfo). SAROIHANDY, J.: 1922, «Oihenart contra Garibay y Morales», RIEV 13, 448-455. — 1923, «Doctrina gramatical de Oihenart», Ser. Congreso de Estudios Vascos, Gernika, 41-46. TOVAR, A.: 1980, Mitología e ideología sobre la lengua vasca, Alianza, Madrid. ZUBIAUR, J.R.: 1990, Las ideas lingüísticas vascas en el s. XVI, (Zaldibia, Gariabay, Poza), Mundaiz, San Sebastián. 134 [20]

GRAMATIKAZ OIHENARTEN NEURTHITZETAN EDO GRAMATIKA 'TA NEURTITZAREN EGITURA OIHENARTEN OLERKIETAN Jean-Baptiste ORPUSTAN U.R.A. 1055 du C.N.R.S., Bordeaux III Aski ezaguna da olerkaritzako arauek hizkuntzaren egitura xoil edo arrunten aldatzera deramatela, guti edo aski, non ezten bortxatzera, den olerkaririk hoberena, eta hizkuntzaren alderat biratuena; eta gehiago olerkari ahula, menturaz, edo hizkuntza gaizki ezagutzen duelakotz edo guti errespetatzen. Ikuspegi hedatu horren kontra, egia erran, aitzina daiteke ere bertzc hau: izan direla jakitate guzizkoak eta olerkiko edergintza goienean zenkatenak, hizkuntzaren egitura ezagun osoan aldatu dutenak, bereziki joan den mende azkenetik hunarat. Azken hauetan aipa dezadan bakarrik Frantziako Mallarmé baten izena. Ez ote da «anakronismo» edo aro-zuzengaitz handiegia, nahiz argiena, XVII-garren eta XIX-XX-garren mende elgarretaratze hau? Gauza ezin ukatua dudarik gabe, hain dira urrun aro honetako eta klasikotasuneko edergilen eta olerkarien («kloba-honzalen») gogo-xedeak, Mallarmé 'ta Oihenartenak. Eztut osoki baztertuko, bizkitartean, baduela ere urrundik hurbiltze hunek bere gisako egokitasuna, eta, nahiz bi bide eta gogo osoki ezberdinetan, badutela euskaldun klasikoak eta erdaldun modernoak, bakoitzak bere hizkuntzaren erabiltzean, eta bakarrik huntan, halako ahaidegoa bat. Oihenartck hautatu zituen beraz bi zailtasun olerkiari eman zenean: 1. erregela europatar klasikoen baitezpadakotasuna (bertsuaren eta neurtitzaren egituran, silaben zenbakian bere beharrezko elisio eta sinalefekin —eta ez, aitzinekoek bezala, bakoitzaren hautura—, errimaren, den gutienik silaba bat eta erdiekin, zuzentasun eta aberastasunean... Eta eztut sartu gogo oraino silaben azentuan eta «luzetasunean»...), 2. neurtitzaren laburtasuna (lau silabatik hamabietaraino), silaben zenbakia bietan edo hiruetan aldatuz olerki bertsudun gehienetan. Aldiz, egin ditu ere bertsugabeko olerki zenbait, ez ttipienetarik [1] 135

ROSA MIREN PAGOLA<br />

— 1973, Historiografía de Vizcaya, La Gran Enciclopedia Vasca, Bilbao.<br />

MARTINEZ DE ZALDIBIA, J.: 1945, Suma de las Cosas Cantábricas y Guipuzcoanas,<br />

Diputación de Guipuzcoa, San Sebastián.<br />

MITXELENA, K.: 1960. Historia de la literatura vasca, Minotauro, Madrid.<br />

OIHENART, A.: 1926-<strong>28</strong> (1656) «Noticia de las dos Vasconias, la Ibérica<br />

y la Aquitana», RIEV 17, (141-174); (329- 355); (475-515). (A. Javier Gorosterratzu-ren<br />

bigarren edizioaren itzulp.). (Hemen azaltzen diren orrialdeak RIEV<br />

17. zenbakiari dagozkie, hau da, lan honetan aipatzen diren bakarri).<br />

— 1935 (1657), «Atsotizak edo Refravac», RIEV 26, 201-264; 665-719.<br />

OYHARÇABAL, B.: 1989, «Le travaux de grammaire basque avant Larramendi<br />

(1729)», ASJU XXIII-1, 59-73.<br />

PETERSEN, H.: 1931, Linguistic Sciencience in the Nineteenth Century,<br />

Cambridge.<br />

ROMERA NAVARRO, M.: 1929, «La defensa de la lengua española en el s.<br />

XVI», Bulletin Hispanique 31, 69-213.<br />

ROBINS, R.H.: 1970, A short History of Lingüistics, Indiana University<br />

Press, Bloomington-London. (Gaztelerako itzulpena: 1984, Paraninfo).<br />

SAROIHANDY, J.: 1922, «Oihenart contra Garibay y Morales», RIEV 13,<br />

448-455.<br />

— 1923, «Doctrina gramatical de Oihenart», Ser. Congreso de Estudios<br />

Vascos, Gernika, 41-46.<br />

TOVAR, A.: 1980, Mitología e ideología sobre la lengua vasca, Alianza,<br />

Madrid.<br />

ZUBIAUR, J.R.: 1990, Las ideas lingüísticas vascas en el s. XVI, (Zaldibia,<br />

Gariabay, Poza), Mundaiz, San Sebastián.<br />

134 [20]

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!