Remembranço QXP - Université de Provence

leis uei!… sa barbo èro blanco coumo la nèu! palasso sei gauto!... sei labro d’un rouge
afera!... soun paure cors tout desana!… plus ges de voues pèr vous parla!... soulet seis
bèus uei èron plen de vido!... Noun vouguère li fa counèisse coumo lou vesiéu malaut e,
m’avançant pèr l’embrassa, li diguère:
— Acò vous garira; noun, me diguè, acò me garira pas, mai me fara de bèn!
Voulié èstre gai mai lou poudié plus; se vesié enana. Pamens dinè bèn, èro asseta
virant l’esquino à-n-un bouen fue. M’avié fa aussa lei ridèu dei vitro perfin de vèire
noueste brèu de jardin emé lei pin de l’alèio de la Coumpacien, que moun paire avié
planta li a cinquanto sèt an. Aquelo visto l’esbrihaudavo, pièi me disié emé sa voues
que s’enanavo:
— Qu’es bouen d’agué d’ami! diguès-me ‘n pau de vers? que fan lei felibre? vène de
passa dous mes à Sisteroun, ai pas vist uno amo!... aro es fini, li tournarai plus à
Sisteroun; e dire que l’ame tant!...
Ah! ço, anen, li rebequère, coumo, voudrias plus vous entourna vèire aquéu
souleiaire que vous a vist pantaia tant de fes! moun Diéu! venès d’èstre malaut, mai
noun pèr acò perdre couràgi! fau que nous espelissès encaro, de lòngueis annado,
d’aquélei poulits article que fan lou delìci dei lipet de la bello literaturo. E sei bèus uei
lançavon de belugo de joio! charrerian deis obro de noueste sabentas Plauchut, lou pus
fin cantaire de nouesto gavoutarié, de Berluc Perrussis, l’archi-sabènt, e de tant
d’àutrei, pièi mi demandè:
— E noueste pichot gavouet Loueis Roux, que fai? canto bèn, lou boujarroun, lou
veiriéu voulountié, l’ame aquéu brave enfant; pièi relucant mai, noueste brèu de jardin,
me diguè:
— S’aviéu uno cavo ansin, anariéu pas à-n-Antibo.
Coumo devès lou pensa, tout ço qu’avian èro au servìci dóu paure Pau, mai èro escri
que devié ana rèndre sa bello amo à Diéu, eilavau, dins aquéu païs qu’a peréu tant ama.
Après qu’aguerian proun tauleja, Isabello emé ma souerre nous leissèron à l’entour
dóu fue e s’entournèron en vilo. Alor la malancòni s’espandissè subre la facho d’aquéu
paure malaut.
— Ah! me diguè, coumo la vido es crudèlo!… ma vido es estado un infèr!… ai ris!...
ai canta!... mai moun couer a sèmpre ploura!... lei fèsto, leis ounour m’an pas manca;
mai m’a manca la famiho!» e de lagremo s’escampèron de sèi bèus uei. Ço qu’avié
manca à Pau, èro sa Naïs! n’en voulié rèn leissa coumprèndre; sa fierta vo li defendié; e
pamens soun amo n’a soufri jusqu’au darnié badau!
Quouro la famiho Roumiéu, vo li refusè sa Naïs, prenguè pèr escuso que Pau èro
republican, mai éu noun se li troumpè, car me disié:
— Me l’an refusado pèr ço qu’ère pas proun riche!» e aquel amour èro talamen
encarna dins soun amo, que plus jamai pensè de se marida pèr se crea aquelo famiho
que plouravo sènso l’agué couneissudo! Avié perdouna en tóutei lei Roumiéu, èro tròup
grand pèr leissa vèire sa soufranço: e de-segur se s’èro pas senti mouri, me l’aurié
nimai pas facho counèisse.