Remembranço QXP - Université de Provence

Remembranço QXP - Université de Provence Remembranço QXP - Université de Provence

univ.provence.fr
from univ.provence.fr More from this publisher
13.05.2013 Views

CHARRARIÉ MARSIHESO Nous vaquito mai à Sant-Jan bouto-fue. Es emé éu que s’acabon lei grand jour, mai es emé éu qu’espelisson lei cigalo. Es emé éu que lei voulame uiausson au soulèu e que lei daioun coupon aquéu bèu blad daura que nous douno lou pan. Es emé Sant-Jan que leis aiet acabon de faire sa tèsto e fa gau de vèire, à la fiero, subre leis Alèio, aquélei garbeirounas de rèst mounte tóuti lei meinagiero vènon s’aprouvesi. Es que l’aiet es un flame liéume! Es bouen en touto sausso. Coumo farian lou bouei-abaisso, la bourrido e l’aiòli, s’avian ges d’aiet? Coumo farié lou brave païsan que, lou plus souvènt, n’a qu’acò pèr pitanço. Freta uno veno d’aiet sus d’un courchoun de pan a souvèntei- fes rendu la santa en de malerous qu’avien plus qu’à bada mouri manco d’apetis. L’aiet serve aussito de contro-verme. Quouro uno maire vist soun nistoun emé lei parpello crousado, lèu lèu de li faire un coulié de veno bèn poupudo e de li lou pendoula au couele: acò’s la man de Diéu! Mai leissen un pau l’aiet de caire, es proun fouert pèr si defèndre se quauqu’un lou vèn secuta. Anan faire un tour de fiero, anan si prefuma, car Sant-Jan nous adus pas soulamen que d’aiet a tambèn fa crèisse aquélei poulit balicot que servisson à pimparra l’èstro dóu travaiadou emé aquelo de la pichouno óubriero que, lou sero après soupa, davalon dóu caire deis Alèio pèr n’en croumpa un vas vo dous, d’aquélei poulit balicot, à pichóunei vo à làrgei fueio que verdejon e qu’embèimon que noun sai. Se n’en fau crèire lei papafard francihot sus lou parla dei flour, lou balicot sarié lou simbolo dóu paurùgi. Acò d’aquito foueço gènt va sabon, mai ço que tout lou mounde saup bessai pas es que sant Jan, pèr lou revenja d’un tant marrit renoum, un bèu matin, à-n-uno babiasso qu’avié ges d’òli, ges de graisso pèr sa soupo de faiòu verd, li boufè dins l’auriho aquèstei paraulo: Coupo un brout dóu balicot qu’as sus toun èstro, refresco-lou, bouto-lou dins toun oulo e après mi dounaras de nouvello de ta soupo! La fremo seguissè lou counsèu que sant Jan li dounavo e dins un vira d’uei tout l’oustau fuguè embeima. Tóuti lei vesino dóu quartié s’acampèron pèr saupre ço que boulié dins l’oulo de la plus pauro e es despuei que la soupo au pistou a fa babòu pèr lou regàli de foueço lipet! Pèr n’en reveni à Sant-Jan, es uno fèsto dei mai poupulàri, en Prouvènço, mai que si l’es adu foueço chanjamen. L’a pancaro bèn loung-tèms que, la vèio, lou Maire de

Marsiho, acoumpagna de sei counseié, venié éu-meme, lou sero à dès ouro, abra lou fue de Sant-Jan sus la Canebiero. Amoulounavon de barrico, de banasto, de cadiero e quouro lei flamado escalavon à l’auturo dei téulisso lou brando acoumençavo e l’eleitricita de la joio metié lou pople en aio! Pèr caire e cantoun lei fue de Sant-J a n largavon sei belugo d’or au ciele estela e lei coublet de cansoun emplissien lei carriero que semblavo que leis èstro cantavon e que leis oustau farandoulejavon... La vilo entiero èro pèr orto, dins uno mescladisso d’estrambord e l’aubeto espinchavo que lou recaliéu dei fue tubavo encaro sus lei calado. Dins quàuqueis endré, plus ancianamen, si fasié brusca de gròssei tèsto d’aiet dins lei fue de Sant-Jan pèr preserva lei gènt dei mascarié... Mai d’acò l’a uno vòuto e vuei, l’aiet, nous agrado miés de lou metre dins lou mourtié, qu’acò nous remounto lou couer, empuro noueste amour sacra de la Prouvènço! LA PROUMIERO MARSIHESO Es pèr vàutrei, poulìdei Sant-Janenco que sàussi la plumo dins l’escritòri pèr vous fa saupre ço que, bessai, vouèstei rèire an óublida de vous aprene. Es verai que l’a d’an emé d’an d’eiçò, e que vouéstei rèire va sabien bessai pas mai que foueço joueinesso de vuei. E vaqui perqué vèni de mi metre en tèsto de vous touca dous mot sus la bello Giptis, qu’es estado la proumiero marsiheso. A-n-aquelo epoco, tant luencho que noun sai, voueste quartié Sant-Jan èro qu’uno couelo clafido de pin mounte la mar venié bacela lei jour de brefounié. De la bello Marsiho que fa lingueto au mounde, n’èro panca questien. Touto nouesto bello Prouvènço èro pouplado que de gènt que vivien quasimen coumo de sauvàgi à la bello estello vo dins de baumo; èron vesti de pèu de bestiàri e vivien dóu proudu de la casso e de la pesco. En d’aquéu tèms si fasié pas de bouen bouei-abaisso coumo à l’ouro d’encuei. L’óulivié au fueiàgi argenta que nous douno l’òli rous coumo l’or, arboulavo panca soun gris brancàgi dins lou ciele blu de noueste bèu païs. La vigno envartouiavo panca seis avis tout carga de sa bello frucho, lou rasin que nous porge aquéu bouen jus que rejouis lou couer e douno de forço au travaiadou. Acò vous estouno, mei bèllei Sant-Janenco? E avès peno à crèire que voueste terradou verdejant siegue pas esta de tout tèms coumo lou vias e que vouèstei bouniquètei figo marsiheso agon pas toujour fa lou pecouiet souto lei poutoun de noueste sant soulèu! Pamens es ansin.

Marsiho, acoumpagna <strong>de</strong> sei counseié, venié éu-meme, lou sero à dès ouro, abra lou fue<br />

<strong>de</strong> Sant-Jan sus la Canebiero. Amoulounavon <strong>de</strong> barrico, <strong>de</strong> banasto, <strong>de</strong> cadiero e<br />

quouro lei flamado escalavon à l’auturo <strong>de</strong>i téulisso lou brando acoumençavo e<br />

l’eleitricita <strong>de</strong> la joio metié lou pople en aio! Pèr caire e cantoun lei fue <strong>de</strong> Sant-J a n<br />

largavon sei belugo d’or au ciele estela e lei coublet <strong>de</strong> cansoun emplissien lei carriero<br />

que semblavo que leis èstro cantavon e que leis oustau farandoulejavon...<br />

La vilo entiero èro pèr orto, dins uno mescladisso d’estrambord e l’aubeto espinchavo<br />

que lou recaliéu <strong>de</strong>i fue tubavo encaro sus lei calado.<br />

Dins quàuqueis endré, plus ancianamen, si fasié brusca <strong>de</strong> gròssei tèsto d’aiet dins lei<br />

fue <strong>de</strong> Sant-Jan pèr preserva lei gènt <strong>de</strong>i mascarié... Mai d’acò l’a uno vòuto e vuei,<br />

l’aiet, nous agrado miés <strong>de</strong> lou metre dins lou mourtié, qu’acò nous remounto lou couer,<br />

empuro noueste amour sacra <strong>de</strong> la Prouvènço!<br />

LA PROUMIERO MARSIHESO<br />

Es pèr vàutrei, poulì<strong>de</strong>i Sant-Janenco que sàussi la plumo dins l’escritòri pèr vous fa<br />

saupre ço que, bessai, vouèstei rèire an óublida <strong>de</strong> vous aprene. Es verai que l’a d’an<br />

emé d’an d’eiçò, e que vouéstei rèire va sabien bessai pas mai que foueço joueinesso <strong>de</strong><br />

vuei. E vaqui perqué vèni <strong>de</strong> mi metre en tèsto <strong>de</strong> vous touca dous mot sus la bello<br />

Giptis, qu’es estado la proumiero marsiheso.<br />

A-n-aquelo epoco, tant luencho que noun sai, voueste quartié Sant-Jan èro qu’uno<br />

couelo clafido <strong>de</strong> pin mounte la mar venié bacela lei jour <strong>de</strong> brefounié. De la bello<br />

Marsiho que fa lingueto au moun<strong>de</strong>, n’èro panca questien. Touto nouesto bello<br />

Prouvènço èro pouplado que <strong>de</strong> gènt que vivien quasimen coumo <strong>de</strong> sauvàgi à la bello<br />

estello vo dins <strong>de</strong> baumo; èron vesti <strong>de</strong> pèu <strong>de</strong> bestiàri e vivien dóu proudu <strong>de</strong> la casso e<br />

<strong>de</strong> la pesco. En d’aquéu tèms si fasié pas <strong>de</strong> bouen bouei-abaisso coumo à l’ouro<br />

d’encuei. L’óulivié au fueiàgi argenta que nous douno l’òli rous coumo l’or, arboulavo<br />

panca soun gris brancàgi dins lou ciele blu <strong>de</strong> noueste bèu païs. La vigno envartouiavo<br />

panca seis avis tout carga <strong>de</strong> sa bello frucho, lou rasin que nous porge aquéu bouen jus<br />

que rejouis lou couer e douno <strong>de</strong> forço au travaiadou.<br />

Acò vous estouno, mei bèllei Sant-Janenco? E avès peno à crèire que voueste<br />

terradou ver<strong>de</strong>jant siegue pas esta <strong>de</strong> tout tèms coumo lou vias e que vouèstei<br />

bouniquètei figo marsiheso agon pas toujour fa lou pecouiet souto lei poutoun <strong>de</strong><br />

noueste sant soulèu! Pamens es ansin.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!