408 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek
408 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek 408 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek
668 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1699 N. 397 quio m y n l e e v e n P o m e r ä n g e n ) politicis juridicisque studiis in hac universitate olim operam dedit, convictu D. Cellarii usus. Fui apud eum praeterita hebdomade per biduum fere, nec possum satis praedicare viri humanitatem, modestiam, pietatem, doctrinam theologicam, et desiderium pacis et concordiae inter dissidentes restaurandae. 5 Consignavit pro memoria aliquot puncta illam rem concernantia, quae Excellentiae tuae heic offero, una cum excerptis epistolae alicujus Genevensis, a D no Jablonski mihi missis, maxime venerabili Dn. Abbati Luccensi, si ita videtur, communicanda. Non autem mihi communicavit, ut de religionibus conciliandis mecum vellet agere: quod propositum vir prudentissimus nec sibi sumit, neque illud ad me attinet, sed ut votum ac deside- 10 rium suum mihi, dum nihil habebam agendum, patefaceret: interim dicenti, rem istam spectare ad Magnates, atque inprimis ad Caesarem, si adeundus eo nomine sit ac salutandus Pontifex Romanus, facile assensus est. Posset et Rex Galliarum multum auctoritate sua efficere, si, ut excerpta epistolae narrant, negotium isthoc ageret. In via etiam salutavi Praelatum Hammerslebiensem, qui totus est in studiis mathematicis et mechanicis. 15 Utrobique honorificentissima, ceu par est, Excellentiae tuae, ejusque meritorum facta est mentio. Sed et hoc addendum, collectorem libelli Secretionis ipsummet esse Abbatem Huysburgensem. Noluit autem, nomen suum praeponere, quia non nisi in colligendis Veronii et Walenburchiorum dictis operam posuit; nec plura, quam 150. exemplaria curavit excudi. Queritur, et inter suae religionis homines esse quosdam, qui nesciant discrimen 20 inter ea, quae sunt de fide catholica, et alia, quae non sunt de fide. Fuit apud ipsum haut ita pridem Lector quidam, qui propositionem hanc, H o m o r e n a t u s m e r e t u r v i t a m a e t e r n a m e x c o n d i g n o , pro articulo fidei venditavit; sed et correctionem, quam meruerat, ab illo accepit. Jamque, inspecta Confessione Thomae, Legati Saxonici, quae opposita est Confessioni Masenii, in meam ivit sententiam, atque ipse cre- 25 dit, Masenium deceptum fuisse duplici illa Catholicorum et Protestantium Confessione, atque adeo falso statuisse, illas Magnatum nomine in Conventu Francofurtensi A. 1658. 1 f. hac universitate: Helmstedt. 2 D. Cellarii: Balthasar Cellarius. 6 excerptis . . . Genevensis: Dabei kann es sich nicht um den von Kortholt, a. a. O., S. 459, angegebenen Brief J. Sterkys aus Lausanne (!) handeln, da dieser erst von Dezember 1699 datiert. Wahrscheinlich ist sein Brief vom Herbst 1699 an die Höfe in London, Berlin und Celle gemeint (gedr.: Schrecker, Lettres et fragments, 1934, S. 89 bis 94). Vgl. dazu die Molanus-Korrespondenz vom Herbst 1699. 14 Praelatum Hammerslebiensem: H. F. Wischmann. 16 Secretionis: N. v. Zitzewitz, Secretio, 1699. 17 f. quia . . . posuit: vgl. ebd., S. 5. 21 f. H o m o . . . c o n d i g n o : Zitat nicht ermittelt. 24 Confessioni Masenii: J. Masen, Conclusio Meditatae Concordiae de necessaria reductione Protestantium ad Catholicos, 1665. 26–669,1 illas . . . oblatas esse: vgl. N. 361 u. N. 378.
N. 398 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1699 669 oblatas esse. Licuit enim mihi ex stylo, et dogmatibus, quae nostratibus tribuuntur, observare, utrumque illam ab uno eodemque autore profectam esse, et quidem Pontificio. Sed nefas est, ulterius detinere Exc. Tuam, quae multitudine negotiorum satis jam impedita est. Vale 〈...〉 Scrib. in Acad. Julia d. 21. Nov. 1699. 398. NIKOLAUS VON ZITZEWITZ AN JOHANN FABRICIUS FÜR LEIBNIZ 5 Beilage zu N. 397. [397. 415.] Überlieferung: A Abschrift: Warschau Biblioteca Narodowa III. 4879 Bl. 301. 2 o . 1 S. und 3 Z. von Fabricius’ Hand — Gedr.: 1. Kortholt, Epistolae, 1, 1734, S. 460 f.; 2. C. G. Ludovici, Entwurff , 1, 1737, S. 152–155. Pro Memoria 10 1. Ob nicht zu Beforderung einer christl. ReligionsVereinigung (weilen die Catholici an ihrer Seiten dergleichen wichtiges werck absque consensu et approbatione summi Pontificis nicht eingehen dürffen) die Sache erstlich durch gewiße moderate subjecte zu Rom zu incaminiren, und allda zu versuchen wäre, wie weit es daselbst gebracht werden könte? 15 2. Ob nicht zu diesem Zweck vor allen dingen, nicht einer, sondern verschiedene Evangelische Fürsten und Herrn erstlich unter sich über einige gewiße puncta vorher einig werden müsten, wie weit sie in diesem wercke denen Catholicis condescendiren wolten? 3. Ob nicht das ding zu facilitiren, die Controversiae, oder vielmehr der numerus 20 controversiarum, separando ea, quae non sunt de fide, ab iis, quae sunt de fide, so viel möglich, zu verringern und ad minorem numerum zu redigiren wären? 4. Ob nicht in denen puncten, die nicht explicite in der H. Schrifft zu finden, sondern von denen Herren Evangelicis nur per consequentias et syllogistice aus der H. Schrifft de- 1 oblatas fuisse A Zu N. 398: Leibniz’ Antwort auf dieses Promemoria ist in N. 419 an J. Fabricius enthalten.
- Page 211 and 212: N. 371 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 213 and 214: N. 371 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 215 and 216: N. 372 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 217 and 218: N. 372 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 219 and 220: N. 372 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 221 and 222: N. 373 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 223 and 224: N. 374 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 225 and 226: N. 376 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 227 and 228: N. 378 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 229 and 230: N. 380 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 231 and 232: N. 380 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 233 and 234: N. 381 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 235 and 236: N. 381 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 237 and 238: N. 381 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 239 and 240: N. 381 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 241 and 242: N. 382 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 243 and 244: N. 382 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 245 and 246: N. 384 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 247 and 248: N. 386 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 249 and 250: N. 387 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 251 and 252: N. 389 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 253 and 254: N. 390 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 255 and 256: N. 391 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 257 and 258: N. 393 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 259 and 260: N. 395 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 261: N. 397 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 265 and 266: N. 399 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 267 and 268: N. 400 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 269 and 270: N. 402 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 271 and 272: N. 403 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 273 and 274: N. 404 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 275 and 276: N. 404 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 277 and 278: N. 405 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 279 and 280: N. 405 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 281 and 282: N. 405 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 283 and 284: N. 406 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 285 and 286: N. 407 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 287 and 288: N. 408 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 289 and 290: N. 409 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 291 and 292: N. 410 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 293 and 294: N. 410 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 295 and 296: N. 411 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 297 and 298: N. 412 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 299 and 300: N. 414 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 301 and 302: N. 416 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 303 and 304: N. 417 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 305 and 306: N. 419 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 307 and 308: N. 419 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 309 and 310: N. 420 ii. allgemeiner und gelehrte
- Page 311 and 312: N. 420 ii. allgemeiner und gelehrte
668 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1699 N. 397<br />
quio m y n l e e v e n P o m e r ä n g e n ) politicis juridicisque studiis in hac universitate<br />
olim operam dedit, convictu D. Cellarii usus. Fui apud eum praeterita hebdomade<br />
per biduum fere, nec possum satis praedicare viri humanitatem, modestiam, pietatem,<br />
doctrinam theologicam, et desiderium pacis et concordiae inter dissidentes restaurandae.<br />
5 Consignavit pro memoria aliquot puncta illam rem concernantia, quae Excellentiae tuae<br />
heic offero, una cum excerptis epistolae alicujus Genevensis, a D no Jablonski mihi missis,<br />
maxime venerabili Dn. Abbati Luccensi, si ita videtur, communicanda. Non autem<br />
mihi communicavit, ut de religionibus conciliandis mecum vellet agere: quod propositum<br />
vir prudentissimus nec sibi sumit, neque illud ad me attinet, sed ut votum ac deside-<br />
10 rium suum mihi, dum nihil habebam agendum, patefaceret: interim dicenti, rem istam<br />
spectare ad Magnates, atque inprimis ad Caesarem, si adeundus eo nomine sit ac salutandus<br />
Pontifex Romanus, facile assensus est. Posset et Rex Galliarum multum auctoritate<br />
sua efficere, si, ut excerpta epistolae narrant, negotium isthoc ageret. In via etiam salutavi<br />
Praelatum Hammerslebiensem, qui totus est in studiis mathematicis et mechanicis.<br />
15 Utrobique honorificentissima, ceu par est, Excellentiae tuae, ejusque meritorum facta est<br />
mentio. Sed et hoc addendum, collectorem libelli Secretionis ipsummet esse Abbatem<br />
Huysburgensem. Noluit autem, nomen suum praeponere, quia non nisi in colligendis Veronii<br />
et Walenburchiorum dictis operam posuit; nec plura, quam 150. exemplaria curavit<br />
excudi. Queritur, et inter suae religionis homines esse quosdam, qui nesciant discrimen<br />
20 inter ea, quae sunt de fide catholica, et alia, quae non sunt de fide. Fuit apud ipsum haut<br />
ita pridem Lector quidam, qui propositionem hanc, H o m o r e n a t u s m e r e t u r<br />
v i t a m a e t e r n a m e x c o n d i g n o , pro articulo fidei venditavit; sed et correctionem,<br />
quam meruerat, ab illo accepit. Jamque, inspecta Confessione Thomae, Legati<br />
Saxonici, quae opposita est Confessioni Masenii, in meam ivit sententiam, atque ipse cre-<br />
25 dit, Masenium deceptum fuisse duplici illa Catholicorum et Protestantium Confessione,<br />
atque adeo falso statuisse, illas Magnatum nomine in Conventu Francofurtensi A. 1658.<br />
1 f. hac universitate: Helmstedt. 2 D. Cellarii: Balthasar Cellarius. 6 excerptis . . . Genevensis:<br />
Dabei kann es sich nicht um den von Kortholt, a. a. O., S. 459, angegebenen Brief J. Sterkys aus<br />
Lausanne (!) handeln, da dieser erst von Dezember 1699 datiert. Wahrscheinlich ist sein Brief vom Herbst<br />
1699 an die Höfe in London, Berlin und Celle gemeint (gedr.: Schrecker, Lettres et fragments, 1934, S. 89<br />
bis 94). Vgl. dazu die Molanus-Korrespondenz vom Herbst 1699. 14 Praelatum Hammerslebiensem:<br />
H. F. Wischmann. 16 Secretionis: N. v. Zitzewitz, Secretio, 1699. 17 f. quia . . . posuit: vgl.<br />
ebd., S. 5. 21 f. H o m o . . . c o n d i g n o : Zitat nicht ermittelt. 24 Confessioni Masenii:<br />
J. Masen, Conclusio Meditatae Concordiae de necessaria reductione Protestantium ad Catholicos, 1665.<br />
26–669,1 illas . . . oblatas esse: vgl. N. 361 u. N. 378.