408 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek

408 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek 408 - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek

04.05.2013 Views

602 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1699 N. 360 Leti Critique de la Loterie 2. tomi. La vie de Commendon. Negotiation de la Paix de Ryswyck. Balance 2 de la Religion et de la Politique. 5 A Monsieur Monsieur Leibniz, Conseiller d’Etat de Son Altesse Electorale de Brunsvic et Lunebourg. A Hannover. 360. GERHARD WOLTER MOLANUS AN LEIBNIZ [Hannover, Ende Oktober – Anfang November 1699]. [153. 363.] Überlieferung: K Abfertigung: Warschau Biblioteka Narodowa III. 4879 Bl. 86–87. 1 Bog. 10 4 o . 1 S. Eigh. Aufschrift. Siegelrest. Libellus, quem remitto in plerisque eximius est, in quibusdam pro controverso inter nos supponit quod controversum non est, in quibusdam nostris imputat in universum, quae singulorum aut plerorumque forte sunt sententiae contra tenorem suae praefationis. Quis autem ille, Veronius? An qui artem novam vel invenit, vel novo paxillo suspendit? 15 suspicor: quia nihil concedit esse de fide, nisi quod totidem verbis extet in scriptura, consequentiis, quamlibet evidentissimis, prorsus exclusis. Meretur meo judicio liber hic laudem et in quibusdam amicam censuram, sub titulo. Veronius Laudatus et Correctus. 〈...〉 P S. Scire velim super inclusis duobus nummis conjecturas vestras. 20 A Monsieur Monsieur de Leibnitz Conseiller intime de S. A. Elect. de Br. et Lün. Chez soy. 1 Leti: G. Leti, Critique historique, politique, morale, économique sur les lotteries, 2 Bde, 1697. 2 La vie: A. M. Graziani, SV. 3 Negotiation . . . Ryswyck: Fr. de Montarroyo-Mascarenhas (Mr. D., Pseud.), Negociation de la Paix de Ryswick, 1697. 4 Balance . . . Politique: La b a l a n c e de la réligion et de la politique, 1697, 12 o . Zu N. 360: K hatte als Beilage das erste von J. Fabricius mit N. 347 übersandte Exemplar von N. v. Zitzewitz, Secretio, 1699 (vgl. Z. 11); dieses war für Leibniz persönlich bestimmt. Möglicherweise war es Beilage zu Leibniz’ nicht gefundenem Brief an Molanus von Ende Oktober gewesen, der aus N. 363 zu erschließen ist. Zur Zeit der Abfertigung von N. 377 war das Büchlein nicht mehr in Molanus’ Händen; andererseits bedankt er sich dort für N. 366, die Beilage zu N. 365 gewesen sein dürfte. Daraus ergibt sich unsere Datierung. 19 nummis: nicht identifiziert, vgl. N. 363.

N. 361 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1699 603 361. JOHANN FABRICIUS AN LEIBNIZ Helmstedt, 22. Oktober (1. November) 1699. [351. 362.] Überlieferung: K Abfertigung: LBr. 251 Bl. 64. 4 o . 2 S. Bene se res habet. Ex tripode ergo prolatum est evangelium, quod mihi nunciasti. Pro quo iterum maximas ago habeoque gratias. Libro Secretionis non autoris, nec loci 5 nomen accessit, sine dubio propterea, quod Rev mus Abbas eum imprimi curavit, quippe qui exemplaria dispensat: unde mihi denuo salutandus erit, si, ut Exc. Tua desiderat, duo alia impetrare velim. Omnino autem videtur errare bonus vir, quando existimat, unionis negotium Pontificios inter et Lutheranos gestum fuisse in conventu Francofurtensi A. 1658. in eoque sibi imponi passus est a Jac. Masenio, S. J. quem vero refutat Joh. 10 Thomas, J. U. D. Consiliarius Sax. Altenburg. Consistorii Praeses, et tunc Legatus ad Comitia, qui Confessioni Masenianae publicatae A. 1665. opposuit Confessionem, ut vocat, orthodoxam, quae prodiit Ratisbonae anno proxime sequente, ubi excell mus vir rogat Masenium, ut a b s t i n e a t i m p o s t e r u m a b e j u s m o d i c o m m e n t i s , a u t t a n d e m t o t a m r e i (scilicet Francofurti) g e s t a e s e r i e m p a n d a t , 15 e t i n q u i b u s a e d i b u s , q u o d i e v e l m e n s e , i n t e r q u o s , q u i - b u s v e v e l a u t o r i b u s v e l m i n i s t r i s i l l a o m n i a v e l F r a n c o - f u r t i v e l a l i b i a c t a s i n t , p l e n i u s e d i s s e r e t : Se enim, ut Principis Legatum, itidem tunc Francofurti fuisse, neque quidquam de illa a pontificiis oblata Confessione et Evangelicorum responsione scire, vel nunquam audivisse, cum tamen illa 20 res etiam ad herum suum spectet, non ultimum inter Principes Protestantes locum occupantem. Haec habet Thomas in praefatione Orthodoxae suae Confessionis, cum qua Zu N. 361: K antwortet auf N. 351 und hatte wohl als Beilage N. 362. 4 Ex tripode: Gemeint sind die drei Höfe, die gemeinschaftlich eine Gehaltserhöhung für Fabricius beschlossen hatten. 4 nunciasti: vgl. N. 340. 5 Secretionis: vgl. N. v. Zitzewitz, SV. 6 Rev mus Abbas: der Abt von Huysburg und Minden, N. v. Zitzewitz. 8 errare: vgl. N. 347. 12 Confessioni Masenianae: J. Masen, Conclusio Meditatae Concordiae de necessaria reductione protestantium ad Catholicos, 1665. 12 Confessionem: J. Thomas, Confessio fidei orthodoxa, 1666. 14–18 a b s t i n e a t . . . e d i s s e r e t : weitgehend wörtliches Zitat nach Thomas, a. a. O., Bl. 3 r o . 18–22 Se . . . occupantem: vgl. ebd. 21 herum: Gemeint ist wohl Herzog Friedrich Wilhelm II. von Sachsen-Altenburg.

602 ii. allgemeiner und gelehrter briefwechsel 1699 N. 360<br />

Leti Critique de la Loterie 2. tomi.<br />

La vie de Commendon.<br />

Negotiation de la Paix de Ryswyck.<br />

Balance 2 de la Religion et de la Politique.<br />

5 A Monsieur Monsieur <strong>Leibniz</strong>, Conseiller d’Etat de Son Altesse Electorale de Brunsvic<br />

et Lunebourg. A Hannover.<br />

360. GERHARD WOLTER MOLANUS AN LEIBNIZ<br />

[Hannover, Ende Oktober – Anfang November 1699]. [153. 363.]<br />

Überlieferung: K Abfertigung: Warschau Biblioteka Narodowa III. 4879 Bl. 86–87. 1 Bog.<br />

10 4 o . 1 S. Eigh. Aufschrift. Siegelrest.<br />

Libellus, quem remitto in plerisque eximius est, in quibusdam pro controverso inter<br />

nos supponit quod controversum non est, in quibusdam nostris imputat in universum,<br />

quae singulorum aut plerorumque forte sunt sententiae contra tenorem suae praefationis.<br />

Quis autem ille, Veronius? An qui artem novam vel invenit, vel novo paxillo suspendit?<br />

15 suspicor: quia nihil concedit esse de fide, nisi quod totidem verbis extet in scriptura,<br />

consequentiis, quamlibet evidentissimis, prorsus exclusis. Meretur meo judicio liber hic<br />

laudem et in quibusdam amicam censuram, sub titulo. Veronius Laudatus et Correctus.<br />

〈...〉<br />

P S. Scire velim super inclusis duobus nummis conjecturas vestras.<br />

20 A Monsieur Monsieur de Leibnitz Conseiller intime de S. A. Elect. de Br. et Lün.<br />

Chez soy.<br />

1 Leti: G. Leti, Critique historique, politique, morale, économique sur les lotteries, 2 Bde, 1697.<br />

2 La vie: A. M. Graziani, SV. 3 Negotiation . . . Ryswyck: Fr. de Montarroyo-Mascarenhas<br />

(Mr. D., Pseud.), Negociation de la Paix de Ryswick, 1697. 4 Balance . . . Politique: La b a l a n c e<br />

de la réligion et de la politique, 1697, 12 o .<br />

Zu N. 360: K hatte als Beilage das erste von J. Fabricius mit N. 347 übersandte Exemplar von<br />

N. v. Zitzewitz, Secretio, 1699 (vgl. Z. 11); dieses war für <strong>Leibniz</strong> persönlich bestimmt. Möglicherweise<br />

war es Beilage zu <strong>Leibniz</strong>’ nicht gefundenem Brief an Molanus von Ende Oktober gewesen, der aus<br />

N. 363 zu erschließen ist. Zur Zeit der Abfertigung von N. 377 war das Büchlein nicht mehr in Molanus’<br />

Händen; andererseits bedankt er sich dort für N. 366, die Beilage zu N. 365 gewesen sein dürfte. Daraus<br />

ergibt sich unsere Datierung. 19 nummis: nicht identifiziert, vgl. N. 363.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!