commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
137 CAPUT XII. 138<br />
refero, ut significet Paulum non habere hic sui respectum,<br />
sed Christum solum <strong>in</strong> tuer i. Quod se fatetur<br />
nescire, <strong>in</strong> corporene, an extra corpus: eo<br />
melius exprimit revelationis magnitud<strong>in</strong>em. Intelligit<br />
enim Deum ita secum egisse, ut modum ipse<br />
non caperet. Neque vero id <strong>in</strong>credib<strong>il</strong>e videri<br />
debet: siqnidem nobis <strong>in</strong>terdum se manifestât, ut<br />
modus tarnen sensum nostrum lateat. Neque tarnen<br />
hoc quidquam eertitud<strong>in</strong>i fidei derogat: quae hoc<br />
uno constat, si Deum sentiamus nobis loqui. Qu<strong>in</strong><br />
potius hic discamus, eorum modo quae necessaria<br />
sunt cognitu expetendam esse scientiam, reliqua<br />
Deo commendanda. Dicit ergo se nescire utrumne<br />
totus corpore et anima sublatus <strong>in</strong> coelum fuerit:<br />
an anima tantum rapta fuerit.<br />
Ante annos quatuordeeim. Quaerunt nonnulli<br />
etiam de loco : sed eorum curiositati satisfacere non<br />
est nostrum. Initio manifestavit se Paulo Dom<strong>in</strong>us<br />
per visionem, quum a Iudaismo <strong>ad</strong> evangelii sui<br />
fidem convertere eum voluit: sed nondum <strong>ad</strong> haec<br />
arcana tunc fuit <strong>ad</strong>missus: qui etiam ab Ânania<br />
erudiri <strong>in</strong> primis elementis debuit. Yisio igitur<br />
<strong>il</strong>la nih<strong>il</strong> aliud quam praeparatio fuit, qua doc<strong>il</strong>is<br />
redderetur. Fieri potest ut nunc visionem att<strong>in</strong>gat,<br />
cuius mem<strong>in</strong>it etiam apud Lucam Act. 22, 17. Sed<br />
<strong>in</strong> his ooniecturis non est quod multum laboremus:<br />
quando videmus Paulum ipsum per annos quatuordeeim<br />
taouisse: nee verbum fuisse facturum, nisi<br />
importunitas malignorum coegisset.<br />
Usque <strong>in</strong> tertium coelum. Coelos hic non dist<strong>in</strong>gua<br />
ph<strong>il</strong>oBophico more : ut s<strong>in</strong>gulis planetis suum<br />
assignet. Sed numerus ternarius xax' ê£o)(?)v positUB<br />
est pro summo et perfectissimo. Imo coelum<br />
per se hic significat beatum et gloriosum Dei regnum,<br />
quod sphaeris omnibus et ipso firmamento,<br />
<strong>ad</strong>eoque universa mundi mach<strong>in</strong>a superhls est. Sed<br />
non contentus simplici appellatione Paulus <strong>ad</strong>didit,<br />
usque <strong>ad</strong> summam altitud<strong>in</strong>em et <strong>in</strong>tima penetralia<br />
se pervenisse. Nam fides nostra coelum conscendit<br />
et <strong>in</strong>trat: gr<strong>ad</strong>u vero et altitud<strong>in</strong>e superant qui<br />
cognitione prae aliis excellunt. Sed <strong>in</strong> tertium<br />
usque coelum penetrare, paucissimis datum fuit.<br />
4. In par<strong>ad</strong>isum. Quoniam hortus Dei <strong>in</strong> scripturis<br />
vocatur amoenissima quaeque et beatissima<br />
regio: <strong>in</strong>de usus apud Graecos <strong>in</strong>valuit, ut par<strong>ad</strong>i-<br />
8US coelestem gloriam significaret : etiam ante Christi<br />
<strong>ad</strong>ventum, quem<strong>ad</strong>modum patet ex Ecclesiastico<br />
(40, 17. 28). Atque <strong>in</strong> hunc sensum capitur apud<br />
Lucam <strong>in</strong> responso Christi <strong>ad</strong> latronem: Hodie<br />
mecum eris <strong>in</strong> par<strong>ad</strong>iso: hoc est, frueris Dei praesentia,<br />
<strong>in</strong> conditione vitaque beatorum.<br />
Audierit verba <strong>in</strong>effab<strong>il</strong>ia. Verba hic non acoipio<br />
pro rebus, ut <strong>in</strong>terdum more hebraico solet<br />
nomen hoc acoipi: nam verbum audiendi non conveniret.<br />
Nunc si quis roget quaenam fuer<strong>in</strong>t: responsio<br />
brevis est, non abs re vocari <strong>in</strong>effab<strong>il</strong>ia,<br />
et quae nefas sit proferre. Verum excipiet quispiam,<br />
supervacuum igitur et <strong>in</strong>ut<strong>il</strong>e fuisse, quod<br />
Paulus audierit. Quorsum enim audiebat, quod<br />
esset perpetuo s<strong>il</strong>entio premendum? Respondeo, id<br />
factum fuisse Pauli ipsius causa. Nam quern manebant<br />
tarn arduae difficultates, et quae frangendis<br />
m<strong>il</strong>le pectoribus essent pares, eum oportuit s<strong>in</strong>gulari<br />
modo confirmari, ne usquam eederet, sed perstaret<br />
<strong>in</strong>victus. Beputemus <strong>pauli</strong>sper quot <strong>ad</strong>versaries<br />
habuerit eius doctr<strong>in</strong>a, et quales: de<strong>in</strong>de<br />
quam varus mach<strong>in</strong>is impetita fuerit. Non mirabimur<br />
amplius cur plus audierit quam effari liceret.<br />
H<strong>in</strong>o porro colligamus ut<strong>il</strong>issimam <strong>ad</strong>monitionem de<br />
<strong>ad</strong>hibendo scientiae modo. Natura proclives <strong>ad</strong><br />
curiositatem sumus. Itaque omissa aut leviter et<br />
ueglectim gustata, quae <strong>ad</strong> aedificationem valet,<br />
doctr<strong>in</strong>a, <strong>ad</strong> quaestiones frivolas abripimur. Accedit<br />
de<strong>in</strong>de audacia ac temeritas: ut de rebus <strong>in</strong>cognitis<br />
et occultis non dubitemus statuere. Ex duobus his<br />
fontibus nata est nobis bona pars scholasticae theologiae,<br />
et quaecunque nugator <strong>il</strong>le Dionysius de<br />
coelestibus hierarchiis comm<strong>in</strong>isci ausus est. Quo<br />
magis sobrios esse nos convenit, ne quid scire appetamus,<br />
nisi quod revelare ecclesiae suae Dom<strong>in</strong>us<br />
voluit. Sit hic scientiae nostrae term<strong>in</strong>us.<br />
5. De eiusmodi homme. Per<strong>in</strong>de valet ae si<br />
dixisset: Habeo iustum gloriandi argumentum, sed<br />
non libenter utor. Nam hoc magis <strong>in</strong>stituti mei<br />
proprium est, gloriari <strong>in</strong> meis <strong>in</strong>firmitatibus. Quod<br />
si me ulterius lacessant isti nialevoli, et plus iactantiae<br />
extorqueant quam vélim, sentient sïbi cum, hom<strong>in</strong>e<br />
esse negotium, quem Deus <strong>ad</strong> refutandas eorum <strong>in</strong>eptias<br />
magnifiée ornavit, et <strong>in</strong> sublime extiüit.<br />
6. Nam si voluero gloriari, non ero <strong>in</strong>sipiens.<br />
Veritatem enim dicam. Sed supersedeo: ne quis de<br />
me cogitet supra id quod videt esse me, aut quod<br />
audit ex me. 7. Et ne excellentia revelationum supramodum<br />
efferrer, datus mihi fuit stimulus carni,<br />
nuntius Satanae, qui me colaphis caederet, ne supramodum<br />
efferrer. 8. Super hoc ter Dom<strong>in</strong>um rogavi,<br />
ut discederet a me: 9. et dixit mihi: Suffice tibi<br />
gratia mea. Nam virtus mea <strong>in</strong> <strong>in</strong>firmitate perficitur.<br />
Libentissime igitur gloriabor super <strong>in</strong>firmitatibus meis:<br />
ut <strong>in</strong>habitet <strong>in</strong> me virtus Christi. 10. Quamobrem<br />
placeo mihi <strong>in</strong> <strong>in</strong>firmitatibus, <strong>in</strong> contumeliis, <strong>in</strong> necessitatibus,<br />
<strong>in</strong> persequutionibus, <strong>in</strong> anxietatibus pro<br />
Christo. Quum enim imfirmus sum, tunc robustus sum.<br />
6. Nam si voluero. Ne <strong>in</strong> calunmiam traheretur<br />
quod dixerat, se nolle gloriari, atque exciperent<br />
malevoli: Non vis, quia non potes: praeoocupat.<br />
Iure, <strong>in</strong>quit, possem: neque vanitatis coarguerer:<br />
habeo enim unde. Sed abst<strong>in</strong>eo. Insipientiam hie<br />
alia signification aeeipit quam prius: nam <strong>in</strong>epti<br />
sunt et putidi, etiam qui vere gloriantur, si qua iac-