commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...

133 CAPUT XL 134
ex historia Iosephi. Gentüe tarnen esse ostendit terminatio,
et locus üle, quem citavi, satis confirmât.
23. Ministri Christi stmt? Nunc quum de veris
laudibus agitur, non sustinet amplius residere in
aequalitate : sed altius se attollit. Carnales enim
illorum glorias hactenus tanquam famos flatu discussit,
quum suas similes opponeret. Sed quia nihil
habebant solidi, merito se ab illorum ordine segregat,
ubi serio gloriandum est. Nam esse Christi
servum praeclarius longe est ac magnificentius
quam primogenitum esse inter omnes primogenitos
ex familia Abrahae. Iterum tarnen praefatur se
desipere, ut calumnias anterertat. Fingite, inquit,
hanc esse stultam iactantiam : vera tarnen est.
In laborious. His probat se excellentiorem esse
Christi servum. Atque haec demum firma est probatio:
ubi pro verbis res ipsa in medium profertur.
Labores hic plurali numéro ponit: deinde laborem.
Quid prius a secundo différât, non video : nisi forte
quod hic generalius loquitur, comprehendens quae
poBtea singulatim enumerat. Quemadmodum et
mortes possumus accipere pro quibuslibet periculis,
quae praesentem mortem quodammodo intentabant:
quorum species deinde notât. Ac si diceret:
In mortibus saepe edidi mei specimen: in laboribus
multo etiam saepius. Eodem sensu mortes primo
capite posuit.
24. A Iudaeis. Certum est tune Iudaeis ablatam
fuisse iurisdictionem : sed quia hoc erat genus
modicae coercitionis (ut vocant), credibile est fuisse
illis permissum. Erat autem lex Dei, ut qui poenam
capitalem non essent commeriti, caederentur coram
iudice: modo non plures quadraginta plagis infligerentur,
ne saevitia corpus deformaretur, aut mutilum
redderetur. Porro verisimile est, temporis successu
con8uetudinem invaluisse, ut in tricesimonono ictu
finis fier et: ne forte aliquando calore incitati numerum
a Deo praescriptum excédèrent. Taies multae
cautiones Babinorum exstant apud Iudaeos: quae
aliquid de eo quod Dominus permiserat, restringunt.
Inde forte successu temporis (ut res fere in peius
dégénérant) ad eum plagarum numerum caedendos
putarunt omnes reos: quum Dominus non praeciperet
quousque progredi, sed ubi subsistere deberet
severitas. Nisi mavis reeipere quod alii dieunt, in
Paulo exereuisse maiorem saevitiam. Quod a verisimilitudine
non abhorret: nam si soliti fuissent
communiter in omnibus tenere hunc rigorem, poterat
dicere, se fuisse pro more caesum. Expressio
ergo numeri extremum rigorem désignât.
25. Ter vvrgis caesus sum. Hinc apparet, multa
perpessum fuisse apostolum, de quibus nulla fiat
mentio apud Lucam. Nam uniüs tantum lapidationis
meminit, et unius flagellationis, et unius naufragii.
Verum neque integram historiam habemus, neque
singula illic commemorantur quae aoeiderunt, sed
praeeipua. Pericula ex genere intelligit, quae
ex natione sua illi proveniebant, propter odium quo
flagrabat apud omnes Iudaeos. Ex alia parte gen tes
habebat infestas. Tertio, imminebant illi insidiae a
fa Isis fratribus. Ita fiebat ut pro Christi nomine
exosus foret universis. Ieiunia voluntaria
interpretor, quum de fame et penuria ante loquutus
sit. Haec erant insignia, quibus se eximium Christi
servum esse non immerito probabat. Unde enim
melius cognoscere licet Christi servos quam a tot
tarn variis tamque seriis experiments? molliculi
autem illi thrasones quum nihil egissent, nihil passi
essent pro Christo: sese tarnen impudenter efferebant.
Sed quaeritur an nemo servus sit Christi,
nisi qui totidem malis, periculis, aerumnis fuerit
exercitatus? Bespondeo, non requiri omnia necessario
in omnibus: sed ubi haec cernuntur, maius
certe et illustrius exstare testimonium. Qui igitur
tot ornamentis erit conspieuus, alios minus nobiles
ac minus probatos non contemnet, neque propterea
superbiet: sed tarnen quoties opus fuerit, adversus
fueos et nihili homines saneta gloriatione exsultare
poterit Pauli exemplo: modo Christum, non se
respiciat. Sola enim superbia aut ambitio istas
omnes laudes corrumperet ac deformaret. Praecipuum
enim est ut pura conscientia Christo serviamus.
Alia omnia sunt quasi accessiones.
28. Praeter ea quae extrinsecus. Praeter ea,
inquit, quae superveniunt hinc inde, et quasi sunt
extraordinaria : quanti aestimanda est moles ordinaria,
quae assidue me urget? nempe quod omnium
ecclesiarum sollioitudinem gero. Curam omnium
ecclesiarum appositive ordinariam suam molem
appellat. Sie enim emaöaxaaiv vertere mihi permisi
: quum significet aliquando quidquid nos urget.
Quicunque de ecclesia Dei serio est sollicitas, is
sibi instat et grave onus humeris suis ineumbens
sustinet. Quale speculum absoluti ministri, cura et
studio non unam amplecti ecclesiam duntaxat, non
decern, non triginta: sed omnes simul, ut alias
doceat, alias confirmet, alias hortetur, aliis det consilium,
aliarum morbis medeatur. Porro ex Pauli
verbis colligere licet, neminem ex animo affici posse
ecclesiarum oura, quin multis difficultatibus urgeatur.
Neque enim iueunda est occupatio, ecclesiae regimen,
in qua suaviter nos et animi gratia exerceamus:
sed dura et aspera militia (quemadmodum prius
dictum est), Satana quidquid potest negotii nobis
subinde facessente et omnem lapidem movente ut
nos turbet.
29. Quis inßrmatur. Quam multi sunt qui
secure praetereunt omnia scandala, qui fratrum
infirmitates vel despiciunt, vel pedibus conoulcant,
sed hoc inde fit, quod nulla ecclesiae cura tanguntur.
Nam cura certe aujina^etav gener at: quae
facit ut omnium affectus in se suseipiat Christi
9*