commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
commentariüs in epistolam pauli ad corinthios il - Archive ouverte ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
125 CAPUT XI. 126<br />
miam Cor<strong>in</strong>tbiorum perstr<strong>in</strong>git <strong>in</strong> recipiendis pseudoapostolis.<br />
Nam quum erga ipsum Paulum nimium<br />
morosi essent ac irritab<strong>il</strong>es, ut levissima quavis occasions<br />
offenderentur, si vol modice <strong>il</strong>los reprehenderet:<br />
pseudoapostolis nih<strong>il</strong> non permittebant, eorum<br />
superc<strong>il</strong>ium, fas tum, importunitatem libenter patiebantnr<br />
: eiusmodi praeposteram reverentiam damnât,<br />
quod delectu <strong>in</strong>terim et iudicio carerent. Ac si diceret:<br />
qui fit ut isti tantum sibi licentiae <strong>in</strong> TOS<br />
usurpent, vos autem aequo animo feratis eorum dom<strong>in</strong>ium?<br />
Si alium Christum vobis attulissent, aut<br />
aliud evangelium, aut alium spiritum quam per<br />
manum meam receperitis: probarem sane restram<br />
erga <strong>il</strong>los observantiam : nam essent digni tanto<br />
honore. Sed quum nih<strong>il</strong> vobis contuler<strong>in</strong>t quod<br />
ego non prius vobis dedissem: quae ista est gratitudo,<br />
tantum non <strong>ad</strong>orare eos quibus nih<strong>il</strong> debetis:<br />
me vero contemnere, per quern largitus vobis est<br />
Deus tot ac tarn praeclara bénéficia? Talis hodie<br />
quoque est reverentia papistarum erga suos pseudoepiscopos:<br />
nam quum durissima premantur eorum<br />
tyrannide, non difficulter earn sust<strong>in</strong>ent: Christum<br />
vero ipsum susque deque habere non dubitant.<br />
Alius Christus, et aliud evangelium aliter<br />
hic capitur, atque <strong>ad</strong> Galatas capite 1, 8. Nam<br />
alius <strong>il</strong>lic vero et germano opponitur: ideoque mendax<br />
et fictitium significat. Hic autem vult dicere,<br />
si <strong>il</strong>lorum m<strong>in</strong>isterio, non meo, evangelium <strong>ad</strong> vos<br />
pervenisset.<br />
5. Arbitrer enim me. Nunc tollendo quod unum<br />
valere <strong>ad</strong> eorum excusationem poterat, <strong>in</strong>gratitud<strong>in</strong>is<br />
eos conv<strong>in</strong>cit. Aequalem enim se etiam summis<br />
apostolis fuisse <strong>ad</strong>monet. Ingrati igitur Oor<strong>in</strong>thii,<br />
qui, quum talem experti essent, non pluris<br />
faciebant: autoritatem vero <strong>il</strong>li iure debitam transferebant<br />
<strong>ad</strong> hom<strong>in</strong>es nullius pretii. Modestiae<br />
tarnen causa dicit se ita existimare : quum res esset<br />
omnibus cognita et manifesta. Intelligit autem<br />
quod suum apostolatum ornasset Deus non m<strong>in</strong>oribus<br />
gratiis quam Iohannis aut Petri. Porro qui<br />
Dei dona a se agnita contemnit, causam dicere non<br />
potest qu<strong>in</strong> malignus et <strong>in</strong>gratus iudicetur. Ergo<br />
ubicunque conspicies Dei dona, <strong>il</strong>lic Deum ipsum<br />
reverearis oportet. Intelligo unumquemque eatenus<br />
honore dignum, prout Dei gratiis excellit: praesertim<br />
vero si quis <strong>in</strong>de fructus <strong>ad</strong> te redundaverit.<br />
6. Caeterum licet imperitus. Unum erat <strong>in</strong> quo<br />
censeri prima specie poterat <strong>in</strong>ferior: quia facundia<br />
destitueretur. Ergo hoc iudicium praeoccupando<br />
corrigit, dum se rudem quidem sermone et impolitum<br />
esse fatetur: scientiam tarnen sibi vendicat.<br />
Sermonem hic vocat dictionis splendorem. Ac<br />
per scientiam <strong>in</strong>telligit ipsam doctr<strong>in</strong>ae substantiam.<br />
Quem<strong>ad</strong>modum enim <strong>in</strong> nom<strong>in</strong>e est anima<br />
et corpus: ita etiam <strong>in</strong> doctr<strong>in</strong>a est res ipsa quae<br />
tr<strong>ad</strong>itur, et verborum ornatus quo vestitur. Paulus<br />
itaque, quid docendum sit, et quid necessarium sit<br />
cognitu, se tenere asserit: utcunque non sit facundus<br />
rhetor, qui doctr<strong>in</strong>am suam noverit polito et<br />
exquisite dicendi genera <strong>il</strong>lustrare. Sed quaeritur<br />
annon apostolis necessaria sit etiam dicendi facultas :<br />
alioqui quomodo erunt <strong>ad</strong> docendum appositi? aliis<br />
forte sufficeret cognitio. Doctor autem quomodo<br />
mutus? Respondeo, Paulum non ita se fateri sermone<br />
imperitum, quasi prorsus esset <strong>in</strong>fans: sed<br />
quia non polieret tarn splendida eloquentia quam<br />
alii, quibus concedit hanc palmam, sibi ret<strong>in</strong>ens<br />
quod erat praecipuum: rem ipsam sc<strong>il</strong>icet, <strong>il</strong>lis rel<strong>in</strong>quens<br />
s<strong>in</strong>e gravitate loquacitatem. Quod si quis<br />
roget cur Dom<strong>in</strong>us, qui l<strong>in</strong>guas hom<strong>in</strong>um forma vit,<br />
non <strong>in</strong>struxerit etiam tantum apostolum facundia,<br />
ne quid <strong>il</strong>li deesset: respondeo, <strong>il</strong>li fuisse abunde<br />
datum quod eloquentiae defectum suppleret. Videmus<br />
enim ac sentimns quanta maiestas <strong>in</strong> eius<br />
scriptis exstet, quanta altitudo em<strong>in</strong>eat, quantum<br />
pondus subsit, quanta vis se proférât: fulm<strong>in</strong>a denique<br />
sunt, non verba. Annon d<strong>il</strong>uoidius spiritus<br />
sancti efficacia apparet <strong>in</strong> nuda verborum rusticitate<br />
(ut ita loquar) quam <strong>in</strong> elegantiae et nitoris<br />
larva? Sed de hac re fusius tractatum est <strong>in</strong> superiore<br />
epistola. In summa verbo tenus fatetur<br />
quod obiiciunt <strong>ad</strong>versarii: re ipsa negàt quod <strong>in</strong>tendunt.<br />
Nos quoque eius exemplo rem discamus<br />
verbis praeferre. Atque ut barbarum, sed vulgare<br />
proverbium usurpem, teneant alii quid nom<strong>in</strong>is,<br />
nos autem quid rei. Si accedit eloquentia, sit tanquam<br />
auctarium: de<strong>in</strong>de non conferatur <strong>ad</strong> fucandam<br />
vel <strong>ad</strong>ulterandam doctr<strong>in</strong>am, sed genu<strong>in</strong>a simplicitate<br />
explicandam.<br />
Verum ubique. Quia magnificum quiddam erat<br />
se aequare praecipuis apostolis: ne hoc arrogantiae<br />
tribuatur, iudices facit Cor<strong>in</strong>thios, modo ex ipsa<br />
experientia iudicent. Nam satis multis documentis<br />
compertum habebant, non frustra ipsum neque abs re<br />
gloriari. Se ergo verbis supersedere <strong>in</strong>telligit, quia res<br />
et experientia dare proférant quidquid dicturus esset.<br />
7. Num <strong>il</strong>lud peccavi, quod me ipsum hum<strong>il</strong>iaverim<br />
ut vos exaltarem<strong>in</strong>i: quod gratuito evangelium<br />
Dei praedicaverim vobis? 8. Caeteras ecclesias depraedatus<br />
sum, accepto ab <strong>il</strong>lis stipendio, quo vobis<br />
<strong>in</strong>servirem. 9. Et quum apud vos essem et egerem,<br />
non onerosus fui cuiquam. Nam quod mihi deerat,<br />
suppleverunt fratres qui vénérant ex Macedonia. Et<br />
<strong>in</strong> omnibus sic me servavi, ne cui essem merosus,<br />
atque ita servabo. 10. Est Veritas Christi <strong>in</strong> me', quod<br />
haec gloriatio non mterrumpetur contra me <strong>in</strong> regiom&ms<br />
Achaiae. 11. Quapropter? an quod non d<strong>il</strong>igam<br />
vos? Deus novit. 12. Verum quod facio, idem<br />
et faciam: ut amputem occasionem iis qui cupiunt<br />
occasionem, ut <strong>in</strong> quo gloriantur reperiantur quem<strong>ad</strong>modum<br />
et nos.
Change language